De Europeesche Oorlog.
Een wonderlijke Zaak
TWEEDE BLAD. HAARLEM'S
Op het Westelijk
Oorlogsveld
OFFICIEEL NIEUWS.
Dc Duitse he staf berichtte
Maandag: „Van 't Westelijk front ifl
niets te vermelden."
't Fransche communiqué luidt:
„In België zijn de Duitechers niet
anders dan defensief opgetreden, hun
kanonvuur was slecht® zwak. De
geallieerden zijn op eenige punten
vooruitgekomen. Rondom Fay hand
haven zij zich krachtig op de bezette
pur ten.
De stad Soissons werd mot tuisschen-
poozeri beschoten.
In Argonne werden verschillende
aanvallen door de Franschcn afge
slagen.
Er hangt een dikke mist boven de
hoogten van de Maas.
In Woüvre beschoten de Duitschers
het bosch van Apromont, echter zon
der resultaat.'"
Voortdurend wordt <J© strijd voort
gezet om de -verschansingen en loop
graven die ever 700 kilometer in
Frankrijk en Zuad-Bolgié zich uit
strekken van do Zwit-sorodie grens
tot do Noordiz.ee. En al meiden de be-
richten van do genoroJo staven gere
geld, dat er weinig of geen nieuws is
cn dat geen belangrijke foiteji te ver
halen zijn, er wordt toch onafgebro
ken gevochten.
Dat blijkt ook wel uit ons Ver
spre-,d nieuws van de oorlogsvelden',
dat wij dag aan dag plaatsen.
Er zijn eenige particuliere berich
ten die moor zeggen dan de officieels
communiqués.
De „Daily News" verneemt mt
West-Vlaanderen dat in de kaatste
dagen een krachtige stelling aan de
Ysor door de Duitse! to troepen is ont
ruimd. De Duitschers hebben tal van
zware kanonnen uit Dixmuiden weg
gehaald.
De Fransche vooruitgang heeft het
vooruitgesciioven bastion van Yperen
bijna in een rechte iijn veranderd.
„Er zijn teekenen, dat de Duitschere
door de lievige verliezen genoodzaakt
werden hunne linies te verkorten
aldus dit Engelse he blad. Dit bericht
wordt bevestigd door do „Daily Ex
press" die verneemt „dat de bondge
noot en op krachtige wijz© tot het of
fensief overgaan ten zuiden van Yj»
rem, waar zij do veriaten Duitsche
loop?raven bezetten".
Do correspondent van 't Alg. Han
delsblad meldt:
„Sedert eenige dagen ie het gevecht
In den sector, gevormd door de Yser
cn dc Lei® opnieuw begonnen, een
geveeld, heviger en woester don de
voorgaande. Niet minder dan 120.000
man Duitscho troepen, waarvan het
meorendeel in nieuwe grijze winter-
uniformen, werden reeds naar Ype-
xen gezonden om een laatste en krach
tige poging te d'ocn tot het innemen
van die plaats, die hun don koristen
weg naar Calais versperd.
Het aantal bezettingstroepen in
Vlaa mieren is ook tot een minimum
gebracht, daar dc anderen te velde
moeten trekken om dien verderen
voortgang der geallieerden te Zonne-
beeke en Langcmarck, ten N.N.O. van
Yperen gelegen, te stuiten."
De „Daily Chronicle" verneemt uit
Noord-Frankrijk dat de vorige week
officieel als kalm en zonder belang
rijke gebeurtenissen weid beschreven,
maar dat in do zoogenaamde kleine
operaties duizenden Levens werden
verloren. Daze verlrïiazem bereikten
hun hoogtepunt verleden Vrijdag in
do Britschc" bestorming van een groot
bosch b.j Ypeicn, <Lat den Duitschers
uitstekende schuilplaats bood voor de
aanvallen op de loopgraven. Het
bosch was gelegen Usschen do dorpen
Ziüebeko en Worn ezeele in liet wes»
ten. Zonnebeeke er>. llollebceke in bet
oosten. Do Enge.schen begonnen de
vorige week om het bosch sclicon te
vegen; na een ontzet tonde beschie
ting rukten de Engelse!»© infanterie
en cavalerie Itet bcoch in; zij verdre
ven de Duitschers uit de loopgraven.
De Engelsche verhozen waren ver
schrikkelijk maar die der Duitschers
nog meer.
De koning van Engeland Is naar
Frankrijk vertrokken om het hoofd
kwartier van het leger te bezoeken.
Feuilleton
door GUY BOOTHBY.
EERSTE HOOFDSTUK.
Dien dag at Luvinglon buitenshuis,
daar hij de vrouw van een Franschcn
diplomaat moest begeleiden, ©en
Aardig* dame, dio hem plaagde mot
zijn afgetrokkenheid, en toen hij la
ter naar zijn club ging, was hij nog
zóó onder den indruk van het gesprek
met zijn vader, dat hij weigerde om
een kaart aan te raken.
Is or iets niet in orde, oude jon
gen vroeg een jong officier, die
bekend stond voor zijn sportkunsfcen.
J© moet wat opfleuren. Ho© denk je
over een partijtje bridge
Noen dank je, kameraad, -
antwoordde Lavington, ik ben
daar nu niet voor gedisponeerd, en
kom alleen maar eens kijken hoc jelui
het maken. Ik ga nu naai bed.
Goede hemel, riep de ander
op een toon van innig medelijden,
Want hij zag zeer goed, dut liet oen
ernstig geval was. Als jij om één
nur terugkomt zul je thuis ook nie-
Van 't Oostelijk
Oorfocs'oonael
Uit 't Duitsche hoofdkwartier
wordt gemeld:
„Aan de Oost-Pruisische grens mis
lukte een poging tot een overval van
sterke Russische strijdkrachten op de
Duitsche verdedigingswerken ten oos
ten van Darkehinen. De Russen leden
ernstige verliezen. De overb'ijvendie
aanvallers; eenige officieren en 600
man, werden gevangen genomen.
Ten zuiden van den Weiclisel heb
ben de tegenaanvallen dér Duitr
schors tot noemenswaardige resulta
ten geleid. Achttien kanonnen en
meer dan 4500 gevangenen vielen in
Du'itsclve handen.
In Zuid-Polen is niets van beteeke-
nis voorgevallen."
Het Duitsche gcaantscl ap te 's-Gra-
venbage ontving hot volgend© tele
gram van dein Duitschen Generaion
Staf:
„Het buitenland wordt sedert eeni
ge dagen overstroomd met berichten
over een zoogenaamde gioote over
winning der Passen in. Polen.
Naar aanleiding daarvan wordt
geconstateerd, dat de gevechten bij
Lode nog onbeslist voortduren. De
Duitsche troepen hebben sedert zij de
grenzen hebben overschreden tot op
heden 65.000 tot 70.000 ongewende
Russen gevangen geijcurten, 150 stuk
ken geschut en 200 machinegeweren
buitgemaakt
Verloren zijn aan Duitsche zijde
slechts twee. zware en twee lichte
stukken geschut
Hoi is teekenend voor den toestand
dat de Russische generale staf zelf in
do pers waarschuwt tegen het over-
winniiïgsbericht".
De Oostenrijksche staf
meldt, dat „in het noorden niets bij
zonders plaats had."
De Russische „Legerbode"
«schrijft: „Op het Russisch-Prui6ische
front duren de gevechten voort en ko
men de Russen in het voordeel. De
Russische cavalerie zit de Duitschers
vlak op de hielen. Dezen trekken ach
teruit met achterlating van gewon
den en munitie.
De vervolgende troepen beletten
den Duiscbere zich vast te zetten in
de posities, die zij op hun terugtocht
vinden.
Op het front in Galicië hebben al
de Russische operaties een gunstig
verloop. De Russen dringen nog steeds
het Oostenrijkse he leger in de rich
ting van Krakau en naar do overzij
de van de Karpathen.
Niettegenstaande do hevige koude
het offensief be'emmert, trekken de
Russen zegeviorend voorwaarts. Ver
schillende Russische logeraldeelingen
zijn reeds ter hoogte vau Krakau en
omsingelen heit zuiden van die 6lad.
Het moreel der Russisch© troepen
is uitsteltend."
De Daily News verzekert, dat 50000
OostmrijJtsch© strijders uit de nabij
heid van Krakau overgebracht zijn
naar 't Duatselie leger, dat pogen zal
zfich een weg te banen naar Slunk a
Vtoija, waai- een nieuw© groot© sflag
wordt verwacht.
Op het Zuidelijk
Ooriogstooneel.
In een communiqué van liet Engel-
sche gezantschap te 's-Gravamhagc
wordt gemeld; dat, volgens een bc-
richi vpn het Servische persbureau,
„do gevechten gedurende de laatste
veertien dagen voortduren De Oos
tenrijkere zijn herhaaldelijk met zwa
re verliezen teruggeslagen. Op don
21en heeft liet Servisch© zware ge
schut bij Semban Oosten rij ksche mo
nitors beschot*» en tot den terugtocht
gedwongen".
Een officieel bericht uit Cettinje
meldt, dat „een Oosteni ij ksche strijd
macht, bestaand© uit 8 bataljons,
door de Monterjegrijiian in d© streek
van Viesgrad wend teruggeslagen
met aanzienlijke verliezen aan man
schappen en oorlogsmateriaal".
Officieel wordt door den Oostenrijk-
schen staf bericht: „Op het zuidelijk
ooriogstooneel duren de gevechten
voort. Zondag weid het hardnekkig
k^rdediede punt Soevobor aan dien
weg Waijewo C&tjak na lievig© ge
vechten door do Oostenrijkers stor-
mendoriiand genomen.
mand meer op vinden. Hoe denk je
over- een ilesch champagne en een
gebakken vischje Dat zal je heele
maal opknappen.
Vanavond niet," amice. Ik ben nu
een en al braafheid en laat mij niet
verleiden, en verwacht, dat mij dit
beloond zal worden.
Loop naar 'den drommel met je
belooning. antwoordde de ander, weet
je wat ik geloof, Lavington? Dat je
trouwplannen hebt.
Deze opmerking was zoo naar waar
heid, dat Lavington zich bijna ver»
ried, maar hij wist zich nochtans in
tijds te beheerschen.
Goed, Tommy, vertel dat maar,
zei hij, dan 'bespaar je mij heel wat
moeilijkheden. Je moet echter 'iever
eerst halt meisje opdiepen, en denk er
om dat ze veel geld moet hebben.
Zijn slem had iets bitters over zich
nu hij dit zei, maar de ander merkte
het gelukkig niet op, vandaar dat La
vington opstaande zei: Nu. wel te
rusten dus, Tommy. Ga jij nu nog
maar een uurtje dobbelen; er zal wel
eens een tijd komen, dat je even
deugdzaam wordt, als ik nu al ben.
Hij ging te voet naar zijn kamers
terug. Het was een heldere vries-
nacht en de fijne, koude lucht deed
hem prettig aan, maar zoodra hij
thuis kwam, wachtte hem weer een
nieuwe schok. Hij kwam met den
s'eutel binnen en liep recht door
In het geheel zijn Zondag 1254 Ser
viërs gevangen genomen en 14 machi
ne geweren buitgemaakt.
Te Uzace zijn veel wapens em muni
tie gevonden".
Verspreid Nieuws
van da oorlogsvelden
DE GROET AAN DE GEWONDEN.
De rector van het lyceum te Bor
deaux heeft in een circulaire zijn
Frannche léedl'ingem verzocht voort
aan de gewonden, die zij op straat te
genkomen, te groeten.
Cbapeau bas devant ces braves!
Duizenden en duizenden zijn te wa
pen gesneld en zijn den vijand tege
moei getreden op een wijze, die de
bewondering van de wereld heeft ge
wekt. Maar welke verliezen! Hoe
vele dood© helden! Hoe-velen helaas
zullen iiimmer hun dorp terugzien,
hun ouders er. verwanten, allen, die
zij eens l'iefliacden!
Kinderen, groet de overlevenden,
groet de gekwetsten. Weet gij wat uw
groet beteekenen zal? Ten eerste, dat
gij de grootheid van hun streven be
grijpt en van het lijden, dat zij
doorstonden. lederen dag leest gij
wat men het Gulden Boek van de
Fransche dapperheid (de lijst der eer
volle. vermeldingen nl.) zou kunnen
noemen. Gij weet, dat langs het ge-
hee'e front steeds de grootst© helden
daden worden verricht. Maar ge
morkt ook op, dat helaas vele dappe
ren zich opofferen zonder dat hun
naam bekend wordt. Men kent slechts
hun daden. Door de gewonden to
groeten, die u voorbij komen, geeft
ge blijk van uw bewondering en eer
bied voor al due onbekende s!aehtof
fere, die hun leven gegeven hebben
voor uw vaderland.
WAAR DE STRIJD GEWOED
HEEFT
Een correspondent van de „Temps"
geeft een beschrijving van het slag
veld aan de Marne zooals de streek
ef nu uitziet, nadat de stoomwals van
den vernietigenden oorlog er over
is gegaan en het geluid van het ge
donder van het geschut en het ge
knetter van het geweervuur en der
mitrailleurs reeds lang in de verte is
weggestorven.
„Dc straatweg, die van Sézanne
over Fëre-Champcnolse naar Vitry-
le-Franc-ois leidt, vormt vrijwel de
lijn, welke de Fransche troepen in
een der be'angrijkste episoden van
den grooten slag bezet hielden. Voor
bij Sézanne (wij laten de moerassen
van St. Goud in het noorden liggen)
loopt de weg van het westen naar het
oosten, door een uitgestrekte vlakte,
wioike zich verwijdt in de richting van
■Ch&lons en Vitry. Kleine heuvels, be
groeid met dennenboschjes, ziet men
overal verspreid. Zij beheerschen de
moerassen al® men dit terrein
aanschouwt,- begrijpt men onmiddel
lijk welk een prachtige stelling de
Fransche troepen hadden om don vij
and, die zich ir. het moeras gewaagd
had, met vuur te overstelpen. Thans
is dit slagveld weer een stille vlakte,
waar de menschen het werk des vre-
des liiebben hervat. De boeren keeren
w-eer de oppervlakte met hun ploeg
ijzers; de zaaier strooit de korrels in
de wachtende voren; de egge ver
breekt de kluiten, het vee graast.
Maar niettegenstaande deze vredige
rust en de hervatting van het gewone
leven, ligt op de velden een afschuwe
lijke melancholie, welke het sterven
de najaar nog verhoogt-; men moet
denken aan het gruwelijke drama,
dat hier, zoo kort geleden nog, werd
afgespeeld. Trouwens, al vergat men
het een oogenbük, de talteoze tumuli
die den weg omzoomen, herinneren
don voorbijganger onmiddellijk aan
hen, die daar onder de aarde sluime
ren. Het zijn vereche graven, groote
en kleine, voorzien van houten krui
sen. waarop namen gegrift staan, re
giment nummers. een datum. Some
tooit een gedeukte Kepi het kruis, dat
vaak slechts uit twee over elkaar ge
bonden Ukken bestaat .Een enkeleD
keer ook is de laatste rustplaats der
dooden slechts kenbaar ean een klein
zandhoopje. zonder meer.
Hoe snel onze auto ook voorbij
snort het is niet mogelijk zich te
onttrekken aan de angstige benauwd
heid. die ons bevangt, overa', overal
vergezellen ons die ontelbare graven.
Op enkele plaatsen Is de grond opge
scbeurd tot diepe kuilen, zoodat de
krijtachtige aarde bloot ligt. Dat is
hei werk der granaten. Deze kuilen
óók zijn ontelbaar en bijna altijd
naar zijn zitkamer, waarvan de meu-
bileering en de inrichting hem meer
gekost had dan hem wel had gecon-
venioerd. Hij maakte de deur open
en ging dc kanier in. Dadelijk daar
op slaakte hij een kreet van verras
sing, want aan het vuur zat met een
sigaar tn den mond en een glas cog
nac en sodawater voor zich, zijn
broer Chip®. Blijkbaar had hij zich
hier zoo gezellig mogelijk ingericht
en was hij al aardig op weg om een
verheuging aan te krijgen.
Illj begroette zijn broer met een:
Hola, oude jongen, het bevalt je
zeker niet best mij liler te vinden, is
het we'?
Dat kon je wel eens geraden heb
ben, antwoordde Lavington, en ik
wil zelfs niet ontveinzen, dat ik er
van geschrokken ben. Wat kom je
hier feitelijk doen?
Een massa dingen, maar in de
cerete plaats je vertellen, <lat ik in
een ellendig purket geraakt ben, ant-
woordde dc jongere broer.
Ik heb je nooit in een andere po
sitie gekend, zei Lavington, nu op
norechen toon, want bij zijn tegen-
woordigen gemoedstoestand, prikkel
de het gezicht van zijn broer, die veel
op een aap geleek, hem bijzonder.
Wat heb je nu weer uitgehaald: ge
stolen. gemoord of paarden ver
vreemd?
Chips was In geen enkel opzicht
DAGBLAD
dicht opeen, daar waar 'n batterij
een Fransche of Duitsche het ter
jjedn stelselmatig echoonjveegde en
©vergoot met haar schroot.
Na Fère-Champenoise had men ons
de namen genoemd van twee of drie
dorpjes vóór Sommesous, welke de
communiqués in September bekend
hebben gemaakt Het eerste is Nom-
mée, op den weg naar Ch&lons. De
weg leidt erheen door een kleine val
lei, waardoor het 6troompje de Plcure
vloeit. Het is omgeven door boschjes,
waarin de sombere dennen de over
hand hebben. Langs den weg liggen
overblijfselen van allerlei aard: vuil
linnen, stukken leerwerk, blauwe en
grijze uniformen, bretels, leege pa-
troondoozen, alles door elkaar. Op
een klein graf is eon kepi neergelegd
met een bouquetije, nu verwelkte
bloemen, in een granaathuis bij wijze
van vaas. Dan wordt de weg nauwer
en breekt zich door eeri dennenbosch,
waar gebroken en halfafgescheurde
takken het bewijs leveren, dat het
hier projectielen geregend heeft Op
een open plek in het bosch dient een
balfdichtgeworpen loopgraaf tot graf;
op een kruis, versierd met een paar
verwelkte veldbloemen, vier door
den regen bijna ultgewischte namen
en daaronder de nog te ontcijferen
woorden: „Geenfeuveld op het veld
van eer; 6Ge regiment infanterie; 15
September begraven." Ook hier een
chno6 van allerlei kledingstukken en
daartusschen leege flessehen, geopen-
de conservenblikken, een broodzak,
een raiisel. Dat is alles maar deze
stille, verlaten plek met die overblijf
selen, is afschuwelijk En de verbeel
ding geeft weer leven aan deze woes
tenij: daar lagen de soldaten, goed
beschot tegen de helling, verborgen
door het bosch; eenige in een drie
hoek gelegde «teelten, nog zwart van
den rook. in het midden wat asch: 'n
bivakvuur; daarnaast een halfgepluk-
te kip. een gevild konijn, die men
geen tijd meer had boven hei vuurtje
klaar te maken. Want de vijandelijke
kogels hadden de soldaten overvallen;
alles werd in den steek gelaten om de
geweren te grijpen voor een verwoed
gevecht van man tegen man, met ba
jonet en kolf, want nergens zijn spo
ren van granaten te ontdekken, noch
in hel dal, noch in het bosch dat
alleen door het mitrailleur- en ge
weervuur als gekapt is. Tusschen de
dennen verrijzen ta'rijke heuveltjes:
velen liggen hier begraven. Nergens
nog zag ik bij mijn omzwervingen
over het slagveld zulk een sinister
oord, of een omgeving, welke zóó
diepaangrijpend was op de vlakte,
kon men tenminste weer ruim adem
halen. Eenige territorialen, een be-
wakingedetachement aan de spoor
baan. hebben daar hun bivak opge
slagen; een paar boschhutten, met
aardie bedekt. Een van deze verblij
ven is versierd met een stapeltje gra-
naathulzeu, \an het slagveld opge
raapt En op het dak prijkt een Prui
sische helm, met een bajonet va si ge
stoken.
Normée een cn al ruïne, te mid
den waarvan nog één huis verrijst
Daartegenaan, als een wreede ironie
al die afgebrande gebouwen, slaat
n-og het brandweerhuiisje overeind.
Dan vol git Lenharrée, dat -hetzelfde
schouwspel biedt.
Hier verheffen zich nog enkele hoo-
ge schoorsteenen, een paar kinderen
loopen tusschen de steenhoop© n en
sjielen kiekeboe door de gaten in de
muren, waarin eens ramen stonden.
VassimomtHaussi mont—Somme
sous, het is alles hetzelfde. De dorp
jes Üggen langs de oevers van de
Soinm-e, welk riviertje de Fransche
troepen als steunpunt gebruikt heb
ben voor hun actie tegen den uit de
lijn Ch&lonsSt. Menehou'd opruk-
kenden vijand. Diepe loopgraven be
lieerschen liet kleine dal. Meer naar
het Zuiden ligt Somnuis, het verste
punt van den vijandclijken opmarsch
aan deze zijde. Ook hier weer graven
De strijd is lievig geweest, de Fran-
schen hebben er talrijke officieren
verloren, van wie er velen rusten op
het kleine kerkhof .rondom de kerk.
En overal om het dorp heen, even-
a's om al de dorpen, die wij bezoch
ten, graven, graven cn nog eens gra
ven, ate zoovele bewijzen van den
heldenmoed van de Fransche troepen.
Deze graven vormen een verheven
gordel om die platgeschoten dorpen,
waaromheen zij de wacht schijnen te
betrekken. Bij liet voorbijtrekken
van die aardhoopen denkt men in
weemoed aan hen. die daar gesneu
veld zijn, opdat wij vrij zouden ie ven
op dien bodem, waaronder zij thans
6lapen.
Hoe zullen wij or.s land liefhebben,
nu nog meer terwi'le van henl"
DE LIEDEREN VAN RENé DE
CLERCQ EN DE LOOPGRAVEN.
De bekende Ylaanische letterkundi-
v eriegen.
Ik vind je cognac en je sigaren
beter dan je humeur, zei hij op glim
lachenden toon. Maak voor je ze!f
ook een grogje gereed en begroet je
broer, die zoo lang zoek is geweest,
nu eens op een hartelijker manier. Je
kijkt even stuursch a's een zieke uil,
en toch heb je zeker heel wat minder
to torsen dan ik.
Hij schonk zich zelf nu andermaal
een glas cognac met. sodawater in en
bekeek toen met welgevallen zijn fijne
laarzen. Lavington had het gevoel
alsof hij hem bij zijn kraag wilde
pakken en hom de trappen afgooien,
hoewel deze jonge man zijn cenigt
broer was.
Zeg in ij nu toch eindelijk eens
wat je hier komt doen, zei hij, ik ben
geenszins gemutst om dwaasheden
aan te hooren. Je bent je heele leven
een schande voor ons geweest en naar
ik vermoed ben je dat nu nog. Zeg
dus wat je hebt.
Je weet dat mijn paard gisteren
tc Hampton niet gewonnen heeft. Ik
had er op gerekend, maar de ver
vloekte kerel liet mij in den steek
en stortte nyer bij de laatste hinder-
nis, Ate hij gewonnen had, zooals ik
zeker verwachtte, zou ik er nu geheel
bovenop zijn.
Je denkt er altijd weer bovenop
te komen, zei zijn broer, maar dat
zal nooit het geval zijn. Maar wat heb
DINSCAG
g© Lod. Dossel schrijft aan ,,De Tijd":
Aan een brief van een Vlaamsch-
gezinden vriend ontleen ik:
„Do© ook mijn beste wensehen aan
René de Clercq en zeg hem, dat alle
soldaten en ziekenverplegers van
Vlaamschen bloede zijne liederen rin
gen, zelfs met hegeleiding van kanon
gebulder.
Overal hoort men hier 's avonds in
de legerplaatsen „Ruig. kuis". „Ti-
neken van Heule", Moederke aj-
leen'*, „Kermis te Rupelmondo
Eens 's avonds, toen wij in dc loop
graven de gekwetsten kwamen afha
len en de sprinigbomman dicht bij ons
ontploften, zong sergeent De C..., v.m
D..., zijn soldaten „De Noordzee"
voor. Alhoewel het verboden is in do
loopgraven te zingen, juichten de of
ficieren hern foe, mediegesloept door
den gloed van den 'zanger, die bij do
woorden „De Noordzee blijft de onze"
krampaldhfliig zijne vu'ïsten toekneep
en daarna geestdriftig met zijn kepi
zwaaide. Daarna werd met gedempte
stem „De Vlaamsche Leeuw" gezon
gen... Toen, gingen wij heen met ome
gekwetsten".
HET BOMBARDEMENT VAN ZEE-
RRUGGE
op Maandag door twee Enzelsche oor-
Bogsschepen, heeft zoo wordt aan
't Alg. Handelsblad gemeld naet
zoo groote schade veroorzaakt als
men wel denkt. Behalve het Hotel de
la Poste en naastgelegen huizen, het
gebouw van het loodswezen en de
school, zijn de strategische punten,
zooaJs de sluizen, aanlegplaatsen enz.
U jna geheel onbeschadigd gebleven.
De schade aan de gasfabriek be
perkt zich tot het verbrijzelen van
eenige gas!©j«J:ngs4»uizen, wroorzn-okt
door het neerschieten van twee der
vier reusachtige schoonsteenen.
l>aar het Du.lsche geschut te Heysi
hét vuur beantwoordde, werd het ge
schut der Engelsch© kruisers in en
kele ©ogenblikken tot zwijgen ge
bracht, alsook de batterijen, geplaatst
in de duinen bij Blankenberghe.
Dezen Maandagmiddag is weer ka
nongebulder u:t de richLng Zeebrug-
ge gehoord- Of d© EngeLsclieu opnieuw
't stadje beschoten hebben?
VAN HET GEVECHTSTERREIN.
De „Times" bevat eeDige brieven van
Er-gelsche officieren. Een hunner
schrijft
„Het eenige warms, dat wij in de
loopgraven krijgen, is de avondthee
de Duitschers weten precies het uur
van onze maaltijden, tenminste, zij
sturen er altijd „Johnsons" (shrap
nels) bij. Toen wij onlangs wat lagen
uit te rusten in een veestalletje, kwam
het vuur wel wat erg dichtbijdal
is zoo de gewoonte der Duitschers
zij beginnen aan het eene einde van
een loopgraaf, en gaan net zoo lang
voor- en achteruit, totdat ze deuken
dat we er genoeg van hebben. We
wachtten totdat er een granaat door
het dak vloog en toen gingen wij naar
bixten.... de kogels sloegen neer ols
een hagelbui. Blijkbaar was er een
hevige aanval hier of daar wij ver
spreidden ons om dekking te zoeker.,
waarbij twee of drie arme duivels
hun kogel kregen. Daarop begon do
artillerie zes granaten barstten per
minuut, gelukkig meest achter- ons.
Ik weet niet, of de Duitschers ons za
gen, maar om ons heen sloegen de
„Johnsons" gaten van vier en vijf
voet diepte in den grond. Een er van
barstte boven ons hoofd cn bestrooide
ona met zand en grint.
Nadat wij thee gedronken hadden
gii,gen wij aan het werk. Een gra
naatkartets,die op korten afstand
van ons barstte, sloeg een aantal ko
geltjes diep in een telegraafpaal naast
mij juist was ik bezig er een paar
als souvenir los te peuteren, toen de
Duitschers vier granaten tegelijk In
onze richting joegen.
Ik wist niet meer wat te doen, maar
om mijn mannen niet te ontmoedigen,
liep ik door.... Toen wij 'savonds in
reserve gingen, waren er onder ons,
die 41 dagen in de loopgraven gelegen
hadden
Morgen gaan wij weer in het vuur,
het eenige, waarvoor wij beng zijn.
zijn de Duitsche brisantgranaten ;k
zag er een in een. vrij groote hoeve
slaan, en pangtoen het stof op
geirokken was, lag er een hoop rood
steengruis, anders niets
Zoo zijn heele dorpen verwoest."
Een andex officier schrijft over de
sneeuw
t Weer is afschuwelijk, 't sneeuw t,
en allee is modder en water op dc
wegen en paden. Gisteren, toen wij
weer langs zoo'n weg waadden, kwa
men wij onder scherp Duitsch artille
rievuur zij schieten wanhopig juist'
zij hielden ons een dag met hun
mitrailleurs gevangen.
Voor enkele dagen "sloeg een gra
naat in een kamer waar wij zaten
een hevige slag, en de heele zijmuur
stortte over ons heen. Drie van ons
ik trouwens met dit a'les te maken?
Ik kom je hulp inroepen, waai
de broeder, en hoop je te bewegen om
mij eenige banknoten af te staan Zoo
je uiet daartoe te bewegen ber.t. be-
6taat er alle kans, dat je jongere Lieer
ate een bedrieger gebrandmerkt za!
worden. De idioten denken dat ik hen
voorbedaehtelijk om den tuin heb ge
leid on willen'mij nu aanklagen.
Ik ben zelf ook overtuigd dat zij
gelijk hebben, was hef weinig be'o-
vende antwoord. Chips, hoe ben je er
toch toe gekomen om zulk een aarts-
deugniet te worden?
Chips lachte, zeggendeOch,
beste kerel, ate je niets anders kuni
zeggen, wees den althans logisch en
leen mij een vijfhonderd pond.
Ik heb die zelf niet en al had ik
zc. zou ik ze jou toch in gëen geval lee-
nen, was het a'les afdoende antwoord
van zijn broer.
Is dat nu broederlijke liefde?
beet de ander hem toe; geef mij dan
maar twee lapjes van vijftig, dan zijn
ze althans voor een poosje tevreden
gesteld.
Ik heb je immers a! gezegd dat
ik mets doe. Je hebt jezelf erin ge
werkt en moet nu ook maar zien er
uit te komen. Bovendien ben ik cr
even slecht aan toe ate Jij.
Maak dat den drommel wijs De
oude doet voor jou alles, terwijl hij
voor mij met eens een chequi- zou
1 DECEMBER 1914
werden gedood, velen «wond, c
kwam er met 24 uur hoofdpijn af.
Met Zeppelins en vliegmachines wa«
ren zij ook al boven onze loopgraven...
De brancardiers en hospitaalsolda.
ten werken des nachts het meest, dat
is iet8 veiliger dan overdag."
EEN SPANNEND MOMENT.
De „ooggetuige' in het Britsel.©
hoofdkwartier deelt hot volgende tot
dusverre onbekende feit mede uit den
aanvul van de Pruisische garde op 11
November
„Nadat de Duitschers door de Brit'
sche frontlinie waren gebroken was <U
toestand zeer ernstig, want er waren
op dat oogenblik slechts twee veld-
compagnieën genie beschikbaar als
reserve.
Aan het rechterfront stonden two©
Er.gelsche batterijen, die dood en
verderf brachten onder de Duitschers,
dezen trokken echter voorwaarts tot
vlak bij d© kanonnen. Eenige lijken
werden opgenomen op slechts 70 yards
afstand.
Do officieren van de Engelsche bat
terijen zagen in, dat de zaak verloren
was, tenzij er een vuurlinie kon wor
den gevormd. Zij stelden te dien einde
regimentskoks en andere mannen op.
Deze nieuwgevormde troep onderhield
een gestadig geweervuur en "tuitte op
het kritieke oogenbük den Duitschen
aanval, totdat andere troepen* aan
kwamen, die hom geheel en al kon
den afslaan.
Dezelfde regimentskoks maakten
zich bovendien verdienstelijk door de
Duitschers t© verdrijven uit een hui?,
vanwaar zij een Fruusclie batterij
be scholen.
BOMMEN Or GENT GEGOOID.
Vrijdag zijn cr te Gent door Engél-
echo vliegers 9 bommen geworpen Sn
de buurt van de Voorhaven. Twee
bommen ontploften niet, één kwam
er in liet water terecht. Twee v rk-
lieden werden licht gekwetst en en
kele bommen richtten stoffelijke scha
de aan. D© petnoleumtanks, waarop
d© aanval blijkbaar bedoeld iva=,
werden met geraakt. De Duitschers
schoten op do vliegers, die in de ricli
ting van Eectoa zijn verdwenen.
NEERGESCHOTEN DUITSCHE
VLIEGERS.
Uit een mededeeling van het Er.gol-
eche gezantschap in den Haag blijkt,
dat van d© drie vliegers, die in den
op T wettelijk ooriogstooneel naar
bereiden geschoten Duitschen twee
dekkers waren, er een gedood en nvu
gewond Biju.
Tar Zee.
DE RAMP VAN DE „BULWARK*.
Omtrent den ondergang van u»
„Bulwark" het in 1899 v an stapjl
gelcopen slagschip van 15.000 ton, dat
eens het vlaggeschip Is geweest van
admiraal lord Charles Beresford
zijn nog geen nadere bijzonderheden
vei kregen. Alleen staat dit blijkbaar
wel vast, dat het schip te gronde is ge
gaan door ©en ontploffing aan boord
en die ondergang niet hei gevolg is
van eenige daad van den vijand. Hoe
de ontploffing aan boord ontstond zal
het onderzoek, dat door de admira'i-
teit onmiddellijk is bevolen, aan het
licht moeten zien te brengen, maai
de maritiem© medewerker van de
„Times" wijst er op, en hij herinnert
daarbij aan den ondergang van de
„Maine" in de haven van Havana in
1898, dat het lang niet gemakkelijk is
met eenige zekerheid de oorzaak van
zoo'n ramp vast te stellen.
De „Times"" herinnert tevens aan
enkel© soortgelijke rampen, die de
Britsche vloot in den loop der jaren
hebben getroffen.
In 1870 ging de „Captain te gron
de rftet 500 man, in 1893 de „Victoria'
met 400 man, maar men moet terug
gaan tot 1800, toen dooi deji onde
gang van de „Charlotte" 700 nteit-
scherilevens verloren gingen en t.t
1782, toen de „Roval George" bij Spil-
head zonk met 800 man, oin met h- t
aantal verloren menschenlevens een
vergelijking t© treffen met de ramp
var. d© „Bulwark", maar geen enkt e
van deze scheepsrampen was een ge
volg van een ontploffing, zooals uit
oorzaak was van den ondergang van
de „Bulwark". Diep te betreuren :s
het \erlie3 van zoovele dapperen,
zogt de „Times", maar het veriLs
van het schip zelf is van niet zoo groo
te beteekenis, de kracht van de Engel
sche dreadnought-vloot wordt daar
door volstrekt met verminderd.
EEN BEZOEK AAN HELGOLAND.
Aan de „Times" wordt gemeld
!k wil u niet verhalen, onder welke
moeilijkheden ik op Helgoland bvn
aangekomen, het zij genoeg, dat ik
was. Door den invloed van teniai.
dien ik bij mij had, ondervond ik <-p
het eiland verder geen last. Des mor
gens hoorde ik hevig kanongebulder.
teekenen. al zag hij mij ook eter ven
en begraven, verzuchtte Chips.
Je denkt het maar dat ik hem om
nujn vinger kan winden, maar dat is
geenszins het geval. Ik verkeer in
deze.lde omstandigheden als jij. wart
hij heeft mij vaudaag ook o vet boord
geworpen en gezegd dat ik voortaan
van mijn toelage moet leven. Ver
der mag ik niet meer bij hem in hul*
komen, tenzij hij mij teat roejiec.
Een mooi ding, riep Chips. Wol
heb je nu misdreven? Een van zijn
smerige oude boeken in het vuur ge?
worpen of hem gezegd dat zijn drti-
bare Shakespeare kwartijn niet»
waard is. Zeg het rnij, be>ste jongen,
want hoewel ik nooit raad vraagj
geef ik die nochtans graag. Wat is j«
overkomen?
Dat is iet® wat do oude en mij at
leen aangaat, gaf Lavington zeer koe
ten antwoord. Het ls voldoende da'
je weet dat het zóó is; ik hoop r\
maar dat je mij verder met rust zul'
laten.
Je bent niet bepaald gastvrij, ou
de jongen, zei Chips, zichzelf anden
maal inschenkende, maar nochtanr
zal ik gehoor geven aan je verlangen,
zooate men op het tooncel zegt. II
heb een afspraak gemaakt en gf
daar Üefet heen ate ik nog nuchtej
bon. Heb je geen lust met mij mee b'
gaan; ik kan j" Sets aardigs laten zier