De Europeesehe
Oorlog.
Zaak
[en wonderlij!
TWEEDE BLAD.
HAARLEM'S DAGBLAD
DINSDAG 29 DECEMBER 1S14
tig opocngeklemdeai mond en de uit
drukking van intenss concentratie in
zijn geheele houding, zou men zog
gen ,,dat is een zeer vroom man
Al wat de predikant zeide werd ea
rner, ge vat in de hymne die do 2000
zoi.gen na de preek tut oude ,.Nie-
deilandische Dankgebet (Valerius:
„Wilt heden nu treden") Het werd
gezongen op een wij® die zijn korte
sterke woorden deed bewegen a's het
roffelen van honderd trommen, neen,
niet het roffelen, het slaan op hon
derd troni/nen.
I-Ict zingen verhief zioh tot ccn
geestdriftige finale en toen werd de
zege uilgesproken, gevolgd door een
oogenbük van stil gebed. Toen de
etike over was ging de predikant van
het altaar naar den Keizer en druk
te hem de hand.
Daarna draaide de Keizer zich om.
Juist toen hij van het platform af zou
treden salueerde hi] en zeide
„Guten morgen, Kameraden
En de twee duizend antwoordden
met een schreeuw die de ijzeren ba1-
ken deed trillen:
„Guten morgen, Majcstat"
EEN ONDERAARDSCHE KERK.
Een veldgeestelljkc 8chrijft aan de
Voesische Zeitung:
Wij hebben tegenwoordig bij onze
divisie achttien plaatsen waar vvij
preeken. Daar zijn vijf kerken, drie
schuren, tweo hoeven en acht holen.
Onder al deze plaatsen zijn do holen
ons liet liefst voor onze godsdienst
oefeningen. llier hebben wij geen last,
van het weer, geen vlieger ziet ons en
geen granaat bereikt ons. Het hol' van
L. is het eigenaardigste van alle. Dit
is onze dom. Het is eerat kort geleden
ontdekt. Slechts eenig© honderder.
meters bohojft men uit de loop
graven te wandelen, dan opent zich
aan liet begin van een klein dal „ecu
rotspoort en staan wij in een ruimte
van eigenaardige schoonheid. Ecu
koepel van vijf meter doorsnede en zes
meter hoogte omgeeft ons. Geweldige
pilaren dragen dezen koepel en schei
den rondom nisjes ter grootte van een
kamer af. De Fraiisehen hebben in
deze steengroeve bij den koepel to
v-eet wo1: genomen. De aarde werd
daardoor te zwaar en stortte in. Nu
stroomt van boven bet daglicht naar
binnen en is de aanblik nog schooner.
Aan den rand van den koepel staan
boomen, die do herfstwind beweegt
en daarboven welft zich de blauwe
hemel.
Wat hebben de handen van oiuo
soldaten uit deze eigenaardige ruim
te gemaakt? Het ingestorte puin werd
snel met klimop ielcgd en van boven
gelijkgemaakt. VherlKiomjijes vormen
posten en een. klimopliane, zoo Klik
als een duim, die men van een gevel
den boom heeft los gemaakt en van
post tot post hoeft gelegd, scheidt or-s
koor af. Warm steekt het rood van
onze veld-altaardoeken daartegen af.
Geweer- en trommel-pyraniiden dui
den aan, dat Duitsche soldaten hier
godsdienstoefening houden. De Fran-
schen zullen het na den. oorlog nog
kunnen zien.
In. de zandsteen is een groot kruis
uitgehouwen. Aan den voet van den
kansel staan tweo avondmaaltafels,
niet gesprongen kartets-hulzen met
zand gevuld dragen de kaarsen. Om
den kansel verzamelen zich in een
halven cirkel officieren en manschap
pen, infanterie en cavaleiie. Aan de
jassen kleeft het leem van de loop
graven. De gezichten zijn ruig. Do
oogen vol ernst en goedmoedig! rod.
Zoo staan ze daar en zingen aandach
tig bij dc lenen van een Fransehe
viool het lied „De profundis',.
Wij zullen ooxzo rotskerk van L.
nooit vergeten.
VAN DE GEVECHTEN IN Z.-W.
BELGIö.
Over do gevechten in Z. W. Belgie
wordt uit Fransclie bron nog gemeld:
„Officieren verklaren, dat de stnjd
nu even hevig is als op de heetste da
gen van den grooten slag van Yperen
zes weken geleden. De mannen der
geallieerden moeten bij de bestor
ming dei* Duitsche loopgraven als ze
hun eigen loopgraven verlaten een
vLak, kaai terrein over ter lengte van
twee ft vier honderd meter en dat on
der een moordend artillerie-, mitrail
leur- en geweervuur. Als de bestor
ming is afgeloopen is het terrein tus
sclieii de loopgraven bedekt met ge
sneuvelden. Het geeft den geallieer
den echter eenige troost dat de Duit-
schers nog zwcarder verliezen lijden.
Een officier der geallieerd n merkte
op: „Wij kunnen nu voortrukken en
we moeten dat nu doen het kosto wat
het w: 1
Herhaaldelijk hoort men van man
nen, die in een halve inuiuut tijd twee
of drie malen worden getroffen.
De verliezen zijn verwonderlijk hoog
onder de officieren van gezondheid en
het ambulancepersoneel. Vaak moes
ten de gewonden ov er grooten afstand
in het gezicht van den vijand worden
weggehaald'.
DUITSCHE VERLIEZEN.
We lezen in de Telegraaf:
De Duitsche verlieslijsten No 101—
108 bevatten do namen van 35.883 ge
sneuvelde, gewonde eai vermiste offi
cieren en manschappen, waardoor
het totaal der Pruisische verliezen ge
stegen is tot 753.202.
De verliezen der Beioren zijn zoo
groot, dat ongeveer do helft van hun
leger buiten gevecht is gesteld. Do
Duitschers hebben tot nog toe verlo
ren 250.000 man aan dooden, 400.000
vera listen en 850.000 gewonden.
De Saksere, Vuittembergers en d?
marine mcdegereLend, bedraagt het
totale aantal: twee millioen.
HET REGIMENTSKIND.
Een Woensch officier kwam in Rus
sisch Polen zoo meldt de Reiclis-
poat in een volkomen verlaten
dorp. In een hoek van een half inge
storte luoevie vond hij een driejarig
jongetje, dut bij bet zien van den of
ficier luid begon te schreeuwen en
met de armen om zicli heen sloeg. Do
officier bracht het kind door gebaren
aan het werstand, dat het niets lo
vreezen had en trachtte te weten te
komen hoe- hei heette en waar de fa
milie was. Toen liei kind tot kalmte
was gekomen, nam bij liet ouder zijn
jas mee naar het station van zijn pro-
viarul-coloiuio.
Het was een aardig kereltje, maar
vreesol ijk verwaarloosd. Men zeepte
het hoofd van den jongen in en
schoor het kaai. De veldkeuken lever
de warm water voor een grondig ba*l.
De jongen kreeg beschuit en choco
lade en was spoedig do lieveling van
liet regiment, ccn groote kist waarin
blikjes geweest waiwrv, werd met stroo
gestoffeerd en de kleine scheen dit
een alleraangenaamst bed te vmden.
Nu kreeg de jongen een naam en do
veldgeestolijke doopte hem, waarbij
da officier, die hem gevonden had,
als peet optrad. Alle officieren waren
er bij tegenwoordig. De kleine Rus
kreeg do namen l-'ranz Joseph Wil
helm Kr ieger, opdat hij later een her
innering zou hebben aan de grooie
gebeurtenissen, waaronder hij zijn
naam kreeg. Do officieren brachten
nu geld bij elkaar voor kleeding. De
jongen ziet er nu deftig uit. Hij is
zeer aanhankelijk en als het kwartier
verplaatst wordt, zit hij in zijn kist
boven op een bagagewagon. Hij heeft
als speelkameraad een gioilje gekre
gen, dat hem als een hond naloopt.
Hij zal op koeten van het officiers
corps worden opgevoed.
DOOR DE RUSSEN OMSINGELD.
Een officier verleide den oorlogscor
respondent van den „Berliner Lokal
Anzeigor' in Polen:
Den 20cn November kregen wij be
vel: de divisie moet tot iederen prijs
de Russen ten oosten van Lodz aan
vallen en overhoop werpen. Wij wis
ten, dat daar 4 en een half Russische
corpsen stonden. Den 21en November
braken wij met ellendig weer en snij
dende koude in twee marsch-colonnes
op. Het ging naar hot noorden, een
onzekei»lol tegemoet. Van alle kanten
werden de Russen gemold. Den vol
genden morgen merkten we, dat we
werkelijk in de klem zaïten. Met den
mooien dag begon ook de kanonnade
Uit Wiskitne, ook een plaatsje ten
zuidoosten van Lodz, kregen we gra-
naatvuur en twintig minuten latei-
was de voorhoede in gevecht. Van vo
ren kregen wij het bericht, dat de vij
and op acht £i negen honderd meter
afstand stond en dat hij zijn artille
rie in de loopgraven der infan
terie opgesteld had. In Andraspol.
een ander plaatsje ten noord
oosten van deze stelling, was een an
der deel van onze divisie in oen hevig
straatgevecht geraakt. Machinegewe
ren werkten uit de gevels der huizen,
de tuinen waren dicht met infanterie
bezet. Dezo brigade vocht in westelijke
richting en wij in n ooi-del ij ke richting
tegen een acht maal sterkeren vijand.
Tusschen deze beide brigaden stond
onze cavalerie in hevig vuur. Een gre
nadier regiment werd onmiddellijk in
zijn geheel ontwikkeld, liet laatste ba
taljon werd naai- voren geschoven en
men kwam tot op een afstand van zes
honderd meter voorwaarts. Steeds
rneer gewonden werden achteruit ge
bracht. Het was een zeer critiek
cogenblik. Dc vijand was eerst achter
uil gegaan en had zich vervolgens in
loopgraven vast gezet.
Van de andere brigade, bij Andres-
pol, had men niets gehoord. Het be
gon te schemeren en de toestand werd
voortdurend onaangenamer. Het Rus
sische artillerievuur nam steeds toe.
Ver in den omtrek zag mon de dorpen
branden Daar kwam het bericht, dat
het grenadier-regiment het dorp Ole-
chof genomen had. Het was helaas
slechts een gedeelte van het dorp.
Langzamerhand werd het nacht en de
toestand verergerde nog. Het Russi-
Russ. grauautvuur werd ontzettend
Onze tirailleurs moesten zich op vijf
tig en zestig meter afstand van den
vijand los maken. Er bleef niets an
ders over dan de zoogenaamde egel
te vormen, dat wil zeggen, ons naar
alle kanten to weren. Ten slotte werd
echter ook onze zware artillerie in
stelling gebracht en om half elf 's
avonds kregen wij eindelijk rust Wij
sliepen als dooden een half uur
lang. Toen kregen 25 officieren bij het
licht van een enkele kaars hun bevo
len. Generaal von Scheffer, de com-
mandat van eeen naburig corps,
kwam aan en liet zich den toestand
uiteen zetten. Deze was ellendig. We
stonden tusschen vieren een half Rus
sisch corps onder bevel van v. Rennen-
kanipf. Generaal von Scheffer had on
der vier oogen een gesprek met onzen
divisie-commandant. Deze trad ver
volgens op zijn officieren toe en zei:
Mijne hccren, de dag van morgen
brengt ons een groote overwinning, of
we zullen hem niet overleven.
Een infanterie-divisie zou ons te
hulp komen en met deze te samen zou
den wij een aanval in noordelijke
richting doen. In geestdriftige stem
ming gingen wij weer ter ruste, liet
zou echter anders loopen. 's Nachts
om half een kwam plotseling bevel,
dat do divisie terug moest. Redenen
hiervoor worden niet bekend gemaakt.
Om een uur 's nachts begon do eer
ste colonne den terugiharecb. Itot was
afschuwelijk weer. Dc wind huilde, al
les was ijskoud, de infanterie moede
en afgetobd, zij had do laatste vijf
tien patronen in de tasch. De colonnes
met de gewonden gingen vooruit, er
heorschte een treurige stemming en
men hoopte slechts, dat het lang don
ker zou blijven. Bij Karpin had men
eindelijk den reddenden oever van de
Minska bereikt. Op den straatweg
marcheerden drie colonnes, die het
vorkeer belemmerden en het kon mis
schien tot den middag duren, voor
allen over de brug waren.
Plotseling brak do dag aan en ieder
verwenschte 't licht, want de Russen
begonnen met zware kanonnen, die
uit Lodz gehaald waren, weer te vu
ren. Maar liet ging steeds voorwaarts,
de colonnes moesten dwars door het
veld. Een bataljon en een batterij
houwitsers hielden den vijand op.
Ook andcro troepen konden daarbij
meewerken en oin twaalf uur was het
laatste voertuig over de Miazga. Nu
was echter do bange vraag, wat zal
er verder niet, do colonnes gebeuren?
Plotseling uit het noordoosten leven
dig geschutvuur. Er kwam bevel, dat
do derde gardo infanterie divisie en
het 25e coij>s den vijand moesten aan
vallen. Met hoera werd dit bevel be
groet en met do bajonet op het ge
weer wierp do infanterie zich in het
boscb. Loopgraaf op loopgraaf werd
genomen. Wij hadden ten slotte meer
dan tienduizend gevangenen. Ze wor
den zorgvuldig bewaakt, moesten
meehelpen de colonnes voort te du
wen.
Nu kwanten we aan den gewichtigen
overweg, over het spoor, waarachter
voorloopig redding was. Onze gene
raal gaf bevel dezen overweg te be
stormen en we kwamen uitstekend
vooruit. De divisie-coaimandant ging
te voet mee. Alles schreeuwde hoera,
ook de heeren van den staf en de Rus
sen werden uit elkaar gejaagd. Het
baanwachtershuisje was vol gewon
den, de divisiestaf vond een onderko
men in een hocnderschuur, waar men
niet oens rechtop kon slaan. Om half
acht werd bij het licht van een kaars
de volgende divisie-order uil gegeven:
1 do vijand is verslagen. 2 do divisie
formeert twee marechcolonnea en
breekt door naar het noorden. Bagage
en artillerie worden achter gelaten.
3 nieuwe bevelen worden gegeven na
do bestorming van Brzezinyi bij den
divisiestaf op het Marktplein, zooals
den I8en November.
Het was duidelijk, dat de vechtende
troep thans alleen door een kraehti-
gen uitval naar het noorden gered
kon worden. Maar wat zou er terecht
komen van do artillerie en de bagage?
Een uur later gaan misschien ander
half regiment op weg. De rest was bij
den stormloop in liet bosch uit elkaar
geraakt on had het bevel niot ontvan
gen. Vijftig meter achter do voorste
manschappen rijdt onze generaal von
LHzmann. En aan hem klampt zich
de colonne vast. Het is weer ellendig
weer, van 1 uur 's morgens was men
onderweg De officieren moedigden de
manschappen aan om vol te houden.
Do inspanning was bovonmenscholijk.
Men kwam aan het dorp Galkow,
waar de Russen uit lvun bedden ge
haald en gevangen genomen werden.
Het waren allen Kirgizen. Eindelijk
hadden wij don grooten weg naar
Rrzezinyi bereikt. Op vijf kiliometer
afstand werden de regimenten tot hel
gevecht ontwikkeld, leder regiment
had ten hoogste vijf honderd man, de
anderen ontbraken. Houding en stem
ming waren voortreffelijk. Men komt
aan eon Russische post, waar een man
met de kol? neergeslagen wordt en do
anderen gevangen genomen. Men
dringt de stad binnen, al wat ons in
den weg komt wordt neergeschoten.
Plotseling ontwaken do Russen, er
vollen schoten en nu ontspint zich een
der vrceeelijksto nachtelijke gevechten
die ooit voorgekomen zijn. Ten slotto
werden de Russen uit Brzezinyi ge
worpen. Do divisie was gered. De
beweerde Pruisische nederlaag was
een overwinning geworden, want on
ze troepen waren midden in de Rus
sische stelling binnen godrongen on
waren er door been gebroken.
KERSTVIERING IN HET DUIT
SCHE HOOFDKWARTIER
Onder dagteckening van 25 Decem
ber wordt uit het Groote Hoofdkwar
tier aan de „Küln. Ztg." bericht:
..De Kerstviering in het Groote
Hoofdkwartier was even eenvoudig
als indrukwekkend. De Keizer wikte
he* feest vieren te midden dor solda
ten die tot het hoofdkwartier behoo-
rer Daarvoor was een groote ruimte
noodig, daar er tafels met geschenken
voor ongeveer 060 man geplaatst
moesten worden De uitgestrekte hal
was geheel en al versierd met eparre-
groen. zoódat van de zolders»en da
muren niets te zien was. Alien, van
den Keizer af lot den eenvoudigst en
landweerman, waren gezeten aan ta
fels, die op gelijke afstanden van elk
ander geplaatst waren en waarop mei
kaarsen versierde boomen«etonden.
Alle officieren en alle manschappen
kregen dezelfde peperkoek, appelen
en noten. De manschappen bovendien
tabaksakken en sigaren.
Aan de eene zijde van de ruimte
was een altaar opgericht, met een
groote krib ervoor en hooge dennen
er naast.
De plechtigheid begon met het zin
gen van het oude Kerstlied „Oh, du
ee'.ige, oh du fröhföohe Weihnachta-
zeit".
Nadat de Keizer de aanwezigen had
begroet metGuten Abend, Kame
ra de", hield een predikant een korte
toespraak en toen werd het „Stille
Nacht, heilige Nacht" gezongen.
Nadat „General-Oberst" von Ples-
sen den Keizer dank had gebracht
voor het orgonlseeren van het schoo-
ne feest, hield de Keizer de voigendo
toespraak: „Kameraden, gewapend
zijn wij hier vereenigd, ter viering
van dit heilige feest, dut wij anders
in vrede thuis vieren Onze gedachten
dwalen af naar de onzen thuis, aan
wie wij dc geschenken te danken heb
ben. die wij heden zoo rijkelijk op on
ze tafels zien. God beschikte, dat da
vijand ons dwong dit feest hier te vie
ren wij zijn overvallen, wij verdedi
gen ons, God geve dat uit dit vredes
feest met onzen God voor ons en voor
ons land uit den zwaren strijd een
rij kt overwinning moge ontstaan.
Wij staan op vijandelijken grond1,
de spits vari ons zwaard is naar den
vijand gericht, ons hart naar onzen
God. Wij zeggen, zooals eens dc groo
te keurvorst zeide „Alle vijanden
van Duitsch'and in. het 9tof. Amen."
De Keizer ging toen langs de tafels
en richtte hofWoord tot een groot aan.
ta: officieren en manschappen."
DE STERKTE DER LEGERS.
't Engelsche blad „De Times bevat
een artikel van zijn militairen mede
werker onder het opschrift „Een volk
onder de wapenen over de sterkte
van liet Duitsche leger. Daarin staat:
„Duitschland begon den oorlog met
872,000 man van de vrodos-sterkte,
1,180,000 man reserves, 970,000 land-
weerliedeu \un den leu bun, 1,000,000
lundweerlieden van den 2en ban, en
875,000 landw eerlieden tusschen 39 en
45 jaar te zaïnen dus 4,900,000 man.
Hiervan zijn twee millioen menschen
op hei westelijk, een millioen op het
oostelijk gevechts-terrein, do commu
nicatie-troepen met medegerekend. De
verliezen, hoewel niet nauwkeurig be
kend, berekent men op een millioen
menschen. Om de verliezen aan te vul
len en nieuwe korpsen op te richten,
zooals reeds tijdens den oorlog is ge
schied, en om iu staat te zijn in het
voorjaar een krachtige poging te doen
oni de overw inning te behalen, zullen
de Duitschers al hunne beschikbare
krachten oproepen."
pe „Times berekent, „dat DuitS-b-
OP het Westelijk
Oorlogsveld.
Het D u i 'i s c li e statfbericht luidt:
„Bij Niemvpoort hernieiuwden de
geallieerden hun uanvalspoglngen,
maar zonder suoces. Zij werden daar
bij gesteund door hei vuur van oor
logsschepen, doch ook dit bracht den
Duitschers geen schade toe; slechts
werden eenige bewoners van \Yes.en-
do gedood of gewond.
Ook den aanval van de geallieerden
op het gehucht St. George, dat in offi
cieel© berichten aJs in Fransehe ham-
den wordt aangegeven, mislukte.
Zuidelijk van Yperen werd door de
Diutsohei s een loopgraaf veroverd,
waarbij een paar dozijn strijdeas der
geallieerden gevangen genomen zijn.
Herhaalde krachtige aanvallen in
do streek ten Noordwesten van
'Atracht werden afgeslagen.
Ten Zuiden van cretun herhaalden
do Fransohen hun aanvallen, zonder
©enig succes. Hetzelfde geschiedde bij
be pogingen om do hoogte ten Westen
van Sonnheim 'te heroveren'.
't Fransehe communiqué deelt
mede: ,.De geallieerden komen hoe
langer hoe meer vooruit ten westen
van Lombaertzijde, en zijn thans aan
den voet dei' duinen, op welke de
Duitschers hun verdedigingslinie ge
vestigd hebben.
Ten zuiden van Yperen hebben do
geallieerden eenige loopgraven verlo
ren bij Hollebeke.
In do streek van Leis bij Caiency
moesten de Duitschers ton gevolge vun
aanvallen 800 M. loopgraven in de
eerste linie in handen der geallieerden
la'ien.
In do Aisne-vallet en in Champagne
wordt bij tusschenpoozen hevig ka
nonvuur gewisseld.
In do streek van Reims en die van
Perthes, waar de Duitschers het voor
al hebben voorzien op do stellingen,
die do geallieerden ten wesi«m van
die plaats aan de hoogten van do
Mo a hebben veroverd, gingen de ge
allieerden eenigszins vooruit op het
gdicelo from*.
In de Vogezen beschoten dc Duit-
sobers he- station van SL D liet
treinverkeer werd echter niet onder
broken
Van 't Oostslljk
Oorlogsioonoel.
't Duitsche stafberioht doelt
mede:
„Op den linkeroever van den Welch-
Be! wordt dc ontwikkeling der Duit
se!: y aanvallen, ondanks het zeer on
gunstige weder, voortgezet".
't Oosten r ij kscfce legerbe
stuur maakt bekend:
„Ten noorden van den Doek la pas
ontweken de Oostonrijksche 'troepen
een aanval der Russen.
In de stellingen, dichter bij do kam
dor Karpathen, tusschen de Biala en
de Doenaje, in het gebied ten noord
westen van Zakliczy, werden zeer he
vige aanvaten van de Russen afgesla
gen
Aan de „Tunes" wordt (d.d. 24 de
zer) uit Warschau gemeld, dat de Rus
sen do landstrook tm-ohen den iioor-
•delijiken oever van den Wciohsel en
<tc Duitsche grens nog als een wig in
de Duitsche linies bezet houden. De
correspondent zegt ze'fs dat zij tot de
linie RypinLipnoOobrayn staan
en acht het mogelijk, dat zij zich nog
verder westelijk bevinden. Een aan
zienlijke macht zou bij Dobrzyn aan
den Weiehsel staan en de Russische
kanonnen moeten tegenover VVJocla-
wek opgesteld zijn, vanwaar zij den
opoorweg ThornLovvicz zouden, be
schieten, d. i. de verbindingslijn van
do Duitschers. De Wciohsel heeft in
deze streek hooge ocvens en is zeer
breed waardoor de Duitschers, ten
zij de rivier gaat dichtvriezen,, overi
gens voor ovcrvu'ien op hun verbin
dingslijnen gevrijwaard zijn. Zou de
Weiehsel echter dicht vriezen, dan
kunnen de Russen op verschillende
punten tegelijk dc rivier oversteken.
Sk-iemevvice hebben de Russen zon
Feuilleton
26)
Blijkbaar had hij dus den metgezel
van Lavington herkend, hoe dronken
hij ook was
Dat waardig heerschap heet Jim
Bracy, zei de detective, de man dien
ik tien jaren gevangenschap bezeil
de, wegens inbraak in de bank. Hij ie
do vorige week in vrijheid gesteld,
maar zal zeker al spoedig weer ach
ter slot en grendel zitten.
Een honderd meter verder sohrapte
Ru as low een lucifer aan om een pijp
op to steken. Do wind blies de vlam
uit en Lavington zag nu tot zijn ver
bazing dat de ander geen tweede lu
cifer nam. Een oogenbük daarna
kwam er iemand naar hen toe blijk
baar een voddenkooper.
Kunt u mij niet aan vuur hel
pen, mijnheer? vroeg hij.
Bums'ow gaf het ham echter niet.
Is alles in oixfo? vroeg hij.
Ja, antwoordde de ander kortaf.
TT ij kwam den hoek om "met een paar
jonre mannen. Een hunner was Bill,
der strijid ontruimd, ten einde zich
aan do Bzura—Rawka-ünie in ver
sterkte stellingen staande te houden.
Op het Zuidelijk
Oor.ogstooneel.
De Oostenn.'ksche staf deelt mede:
„In het zuiden heerscht, behalve
dat hier en daar aan de grens scher
mutselingen plaats hebben, volkomen
rust.
Do Serviërs hebben de brug naar
Semlin weer in do lucht laten sprin
gen".
Verspreid Nieuws
van de oorlogsvelden
EEN KERKGANG VAN DEN
DUITSCIIEN KEIZER.
De correspondent van de „Chicago
Tribune" heeft eon godsdienstoefe
ning mot den Keizer medegemaakt.
11 ij schrijft oj> 12 November dus
vóór des Keizers ziekte uit het
hoofdkwartier
Dezen morgen ging de Keizer naar
de kerk. niet een auto van zijn villa
in de stad komende, waar hij ver
scheidene dagen vertoefd heefl. In
de hork zat ik 15 voet v"an hem af en
heb ik hem zoo scherp geobserveerd
als ik met goed: fatsoen maar kon.
Dit, dacht ik, toen do Keizer in don
salonstoel voor een geïmproviseerd
altaar ging zitten, is hot droevigste
gezicht dat ik ooit in mijn loven ge
zien heb. Neen, niet het droevigste en
ook niet het zorgelijks!©, maar liet
ernstigste. Er w«s geen smart in zijn
gelaat, maar een plechtigheid zoo
diep en verheven dat in mijn hart een
gevoel kwam niet zooveer van sym
pathie als wel van ontzag.
Ik meen te mogen zeggen dot deze
mon oen gelaat toonde overeenkom
stig do groote rol <Üe hij in het vree-
se lijk drama van heden speelt. Hij
zag er niet slechts uR als do oorlogs
koning, maar a's het. bezorgde hoofd
van den staat en men zeide, a's men
dc nadenkende oogen en de onbeweeg
lijke lippen zaghij draagt den last
v -XII zijn rijk. Seconde na seconde was
het een gezicht van marmer, niet be
wogen door een trilling van de oog
leden of het openen der lippen.
Zijn oogen hadden een bijzondere
fascinatie voor mij. en toen de Kei
zer zicli wat naar rechte wendde en
ik hem bijna recht in het gelaat kon
zien, kwam de overtuiging van de
droefheid ni zijn gezicht weer tot mij
en werd ik herinnerd aan de ui (druk
king die je in sommige portretten
van Lincoln ziet de nadenkende
ver-weg ziende bük alsof de her
sens achter de oogen bezig waren met
smartelijke dingen waaraan anderen
nog niet denken kunnen.
Zijn uitdrukking maakte hem ou
der men zou hem eik van zijn vijf
en vijftig jaren geven en hij zag er
neg ouder uit.
En toch een half uur na den kerk
dienst scheen hij weer jong en er wa
ren oogenblikken dftt er een uitdruk
king van haast jongensachtig geluk
in zijn oogen was.
In de .kerk" waren 2000 landstorni-
troepen, duizend aan weerszijden van
den emallen houten middengang.
Onder de middelste van dc drie
hooge ramen aan het einde van de
ha!, hadden de soldaten een altaar
gemaakt. Het voorste deel er van was
bedekt met sBhar'aken-rood doek,
waarop een groot zwart ijzeren kruis
was bevestigd. Aan beide zijden van
het altaar waren twee tropeeën van
lansen en aan de punten dier lansen
de vlaggen der legersde Pruisische,
Saksische, Wurtembergsche en Beier
se he vlaggen
Een klein huisorgel etond in een
hoek en voor de toetsen zat een adju
dant-generaal Er bij stonden een
trompetter en zeven cornettisten. Al
deze muzikanten behoorden tot de
cava lerie- regimenten.
Voor het altaar was een platform,
waarop een salon-armst oei1 met blauw
grijs brocade bekleed.
De Keizer zong de gezangen met
animo mede, vaak zonder de woor
den in het boek te zien. Gedurende de
g.beden stond hij met zijn oogen dicht
en rijn hoofd een weinig gebogen.
Dan was zijn houding een van ver
heven vroomheid en ziende den krach-
de één-oogige, de ander kende ik niet
Ze zijn nu naar huis gegaan.
Waren, er veel in gindeche kroog?
Nog al, antwoordde do man. Ze
'iepen den geheelen avond in en uit.
Waar is Bunter? vroeg Burate w
nu, en de twee mannen in burger-
kleerenï
Bunter is in Winstow Street om
een oog in het zeil te houden, en
waar de twee anderen zijn weet ik
niet. Zal ik ze eens gaan zoeken?
Burs low gaf hierop een bevestigend
antwoord en de man die als vodden
kooper vermomd wae, ging nu verder
de straat in.
Wij zullen ons bier nu een poos
je schuil houden, zei de inspecteur te
gen Lavington, durft u nu straks wer
kelijk het huis met mij binnengaan,
ruylord? Naar hetgeen Gratebij mij
zooeven z«L vrees ik dat wij zwaar
werk zullen krijgen.
Natuurlijk ga ik mee, antwoord
de onze jonge vriend, althans ais u
er niets op tegen hebt.
In het minst niet, maar ik zou
niet gaarne hebben dat u letsel kreeg.
De meeste menschen die daar komen
zijn beroepsmisdadigers en bet is dus
best mogelijk, dat wij daar een goe
den wndist doen, antwoordde Bunslow.
Lavington kreeg nu scliik in de
snak, want hij beschouwde het als
een groote voldoening indien hij er
toe meo kon werken om den moordj-
naar van kapitein Webeter op to spo
ren. Gratdy kwam nu al spoedig to
rus niet twee mannen in burgierklec-
ren, bonden zes voet lang.
La ton we nu zien diuur binnen te
komenzei Burslow.
Daar weet ik wel raad op mijn
heer, antwoordde de ander. Ik heb
gezien lioe zij dat doen.
Toen ze aan de deur kwamen, bons
de hij daar met de volle vuist oj>,
maar liij kreeg geen antwoord.
Probeer het nog maar eens, »)i
Burslow en Grately deed het nu ook.
Een halve minuut later, hoorde me i
voetstappen bimienahuis en werd de
ketting van do deur gedaan en daar
op hoorde mon een vrouw, beslist
iemand met oen Joodsch accent vra
gen wie er was.
Wij moeder. Nick Slat tor. Is Bill
de éënoogige somtijds daar binnen?
Wat moc-t ge van hem hebben,
vroeg de vrouw nu weer.
Dat maakt niets uit, moeder,
ging de gewaande Nick Slatier vOorL
Bal Basher stuur mij en als ik. nu
niet binnen mag komen zal li|ij het
morgen op u wieken, zoo zeker als
mijn naam Nick S!utter is.
In 's hen c-lsnaom dan, zei de
vrouw, ten-wijl zij do deur opendeed.
Toen ze echter verscheiden man
nen op de straat zag staan, haastte de
oude Tooverkol zich de deur weder
dicht to duwen maar Burslow zette en
den voet tusschen om haar «ht te be
letten.
Het baat u niets, zei hij, wij
komen toch binnen en mot den schou
der or nu togen aan duwende baande
hij zich een weg naar binnen, terwijl
do oude vrouw hardop begon te gil
len
Maak toch niet zoo'n leven, moe
der, zei Grately, dat baat u immers
toch niets.
Het ging echter gemakkelijker om
stilte te gebieden dan die te weeg te
brengen, want de oude tooverkol ging
steeds voort met schreeuwen.
Johnson, zei Burslow nu: blijf
j ij hier om lret oog oj) do oude vrouw
te hoorden en jij Tompkins, (dit togen
den anderen agent in burgorkleeresi)
ga jij daar staan, terwijl de overi
gen met mij naar binnen gaan
Ik zeg immers dat er nieman i
binnen is, zei de oude vrouw nu met
gebalde vuist.
Dal kan wel, maar ik wil mij
toch liefst daar z-lf vun overtuigen,
antwoordde de inspecteur.
Dit zeggende ging hij het vertrek
binnen, van een'der agenten do lan
taarn overnemend. Hij zag nu al
spoedig op een matras in den hoek
eon man liggen, met het gezicht naai
den muur, eai ©ogenschijn!ijk_ slapen
de. Burslow ging nu daarheen en
deel het licht op hem vallen, maar de
man had zijn arm zoo over het go-
zicht geleprd, dat men dit niet goed
kon zien.
Keer je eens om, vriendje, dat ik
je mooie gelaatstrekken kan zien, zei
do inspecteur nu, zoodra ik ze goed
ln mijn geheugen geprent heb, kan je
weder gaan stopen. Ik heb voorloo
pig niets togen je, maar als je ver
standig wilt zijn, moet je dit huls ver
mijden. Schoenmaker spelen wordt
op den duur beter betaald dan mis
doden bedrijven.
Hoe weet u dat ik schoenmakc r
ben, bromde de man binnensmonds.
Ik heb u nooit te voren gezien, is
een speurhond vermoed ik.
Het maakt niet-s uit lioo ik het
weet, antwoordde Burslow. Het is
voldoend© dat ik het weet. Laten we
eerst benedien ecnis «rondkijken en
don naar boven gaan.
Zij gingen de gang weer ln hoewel
d© oude vrouw zien heftig daartegen
verzette on in gebroken Engeiseh
vroeg welk recht zij hadden om zich
bu liaar in te dringen Haar kostgan
gers waren allen nette, knappe werk
lieden, d.e niemand lost veroorzaak
ten. Zij zou d n hoofdcommissaris
wel de oogen wellen uitsteken als ze
hem te pakken kon krijgen, beweer
de ze.
Houd toch jo mond, vrouw, je
hebt al meer dan genoeg gebabbeld.
Uw stem doet mij heusch niet zoo
prettig aam snauwde de inspecteur
haar toe.
Zij hepen nu de gang door naar de
keuken. De achterdeur was gegren
deld, waaruit bteok dat er niemand
uit was gegaan. Van alle smerige ver
trekken, die Lavington gezien had,
was dit nog het ailersmerigst. Da
vloer lag vol aardappelschillen en af
val van groenten en het stonk er zc-c
dat het iemand bijna flauw deed vat
len.
Een smakelijk vertrek, vindt u
niet? vroeg Burslow nu. Laten wi
nu eens een kijkjo nemen in die kamer
in de gans. Zij deden de deur open
en weiden toen ontvangen door de
gillende kreten van twee vrouwen, di«
blijkbaar even te voren nog samen
handgemeen war on geweest.
Zoo, dames, voegde do inspecteur
hen glimlachend toe: Zijt gij hel
nk-t goed met elkander eens? ALs ik
u ten goeden raad mag geven, zou il(
maar gaan slapen, het is uu den tijd
om rust te zoeken. Goeden nacht.
Het „goeden nacht' wat 3:j hem
toevoegden werd wel op een eenigs
zins anderen toon uitgesproken dan
hu hot thuis van ziju personeel g©i
woon was.
En nu naar boven, Grately, zei
hij even later, steek het gas in cU
gang op.
(Wordt vervo'gd.)
door GUY BOO'I
