leven Hot voor hot land, staat roovaot uitgapal in ons Kamp ferfur. do nn
iWh mot enkele regels vermeld dor kwam to land bij een der Duit
aar. en or<ler welke omstandig-
neo-n hij stierf.
En deze lusten vormen óók
lui van den oorlog-, echter niet hot
verhaal van overwinning of neder
laag. maar van do ontzettende ellen
de vaak door de Individuen gelede
Zulke lijsten zijn do massa edlvivle dor
tlaa velden, ontleed tot het indri
lijdon van eik die vielen, weergege
ven in si echts weinige regelen.
Ik heb aoo'n lijst gmlon en citeer
uit liet hoofd enkele gevallen, die ino
bijbleven:
K korporaul in het ...regiment in
fanterie, werd begraven onder een
instortend huis, went vier dagen la-
lor bij toeval gevonden en met moei
te ontgraven: stierf diia uur later.
G.. karablnier, gewond aan <lon
voet, werd tien dagen later gevonden,
overleden.
D. werd door eon granaatscherf
zwaar gewond aan bet linkerbeen en
neergestort, overreden door een auto
mobiel va» den trein. Overleden
l.elo oogenblikken later.
Van dezen aard zijn de korte, ont-
z-.itende ir.ededeelingen ui dit droef
verslag van de oorlogsellende.
Vre-esel ijker nog is de verzameling
foto's van in het hospitaal overlede
nen.
Sterft daar een gewonde, die geen
idontiteitsplaatje bij zich draagt, on
n ot tneer in staat is zijn naton op
te geven, dan wordt van zijn lijk een
foto genomen, ton einde mogelijk no;
later zijn identiteit vast te stelle».
Vaak echter zijn de aangezichten zoo
lang verminkt, dat vivn een herken
nitig wel nooit sproke zal kunnen
zijn. Bij dezo foto's wordt kort ver
meld hoe, waar, wanneer de gewon
den zijn opgeraapt van het slagveld
ou ook deze mededeoHngen zijn ont
zettend in haar kortheid.
DU1TSCH 003T-AFRIKA,
Er zijn thans te Berlijn ofMcieelo
berichten van den gouverneur
Duitsch Oost Afrika ontvangen ove
don slag bij Tanga, „d-era groot-iten
slag die tot dusver in een Duitsche
kolonie is geleverd.
Het succes der Duitschers blijkt
daarbij veel grooter to zijn geweest
dan do Engoteche berichten erken
nen.
De gevechten hebben plaats geven-
don op 3, 4 en 5 November. Op 2 No
vember ver-Aiheneu de Erigc-lechen
met 2 oorlogsschepen eat 12 transport
schepen voor Ttnsa en ei ach ten de
onvoorwaardelijke overgave, die och
tor door den gouverneur, dr. Schnoe,
werd geweigerd. De schepen stoom
den hierna weg, doch keerden den
dorden dag naar Tonga terug en
brachten bij Raskone eon Europeesoh
en vier Indische rorimenten aan
land, waaronder ook cavalerie. De
Engelschen hadden 8 machinegewe
ren en 9 kajsMir.cn. Er worden ook
iiiarinetroepen ontscheept. Het zware
scheepsgeschut van den kruiser Fox
ondersteunde «ten aanvul van zee uit
Het Enge', sche kmdlngskorps
verbitterde gevechten die drie dagen
duurder, met zware verliezen terug
geslagen. Op 4 November had
strijd onafgebroken 15 1/2 uur ge
duurd, toen dee avonds hot beslissen-
dj gevecht werd geleverd tegen do
gezamenlijke strijdkrachten, ten spijt
van de hevige beschieting der stad
door het Engelsche scftieepageschut.
Duitsche kanonnen schoten de En
gelsche traneportsclwpen in brand;
ook de Fox kroee ernstige treffers.
Op C November stoomden de Engel-
sa ie schepen weg in Noordelijke rich
ting. Het landingskorps was 8000 man
sterk terwijl de Duitsche troepen 2000
man telden. De verliezen der Engel-
eclien bedroegen meer dan 3000 man
aan doodon, gewonden en gevange
nen. De Duitsche verliezen waren go-
ring. Er zijn nog geen cijfers over
meegedeeld. Volgens een vluchtige
te l;»; zijn buitgemaakt: 8 machinege-
v "iv.'ii, 300 000 i>atronen, 30 veldtele-
foontoeslellen, meer dan 1000 wollen
dekens, vele geweren en uitrust1 offs
et uk ken, een groote voorraad pro
viand.
De geest onder -te Duitsche troep>n
beslaande uit bewaklngs- era poli-
lietroepen en vrijwilligers uit de ko
lonie was ultttek-jnd. Oct do A a
kari's hebben opofferingsgezindheid,
toewijding on heldenmoed getoond.
Do volledige bcteekenis van dc lfn-
P-:i idle nederlaag is van Berlijn uit
no,.? niet bij benadering te overzien".
HET OERWOUD ALS GEVECHTS
TERREIN.
Eon indruk van de moeilijkheden,
u.vumede cte troepen te kampen heb
ben die in Kameroen als vijanden te
genover elkander at jan, geeft een
uittreksel uit een brief van een Eu-
gelach officier, die er zich over Ira
k.-iftgt, dat men daar maar niet op
streek komt en dat alles zoo lang
zaam gunt wegens de moeilijkheden,
van 't terrain. Daarbij komt het kil
ih'iat met zijn geweldige hitte, zijn
tropische regens er. hev:ge stormen,
de moerus#-n eu liet ondoordringbare
oerwoud, dte het voortrukken van de
tPoeper. en Iron .«porto» te» ->vste
bemoeilijken. Is men eenmaal in
woud, don begint een. strijd tegen
natuur die Iemand meer vermoeit dan
de inspann* ml-te mnrschen op beiu
lijke wogen. Soms ruoet men zich oen
wc ff niet bet hakmes baren door dicht
struikgewas, maar meestal is
wilde oerwoud v..-n West-Afrika, mot
zijn groote boomen, dicht begroeid
met eer: warnet van Ddiigwplnnten,
Slecht* langzaam komen onze trofl
Pon verder, maar ten slotte drongen
v, e toch tot do voorposten door. Dicht
bij is, een open plek ia het woud, waar
do Üuittcbcrs <cn tro--p üi eon hin
derlaag lokten on ons uit verborgen
opgestelde mitrailleuses beschoten.
W o hadden ruim twintig dooden. De
Duitsche verschansingen j»ijn ,nog
duidelijk te zien, met diepe gaten
daar tusschau en als men zich verder
voorwaarts waagt komt man aan oen
plek niet do sporen van een kamp.
J'woc Engelsoha officieren waren on-
Ltiius in het woud verdwaald geraakt
eu ziju vier dagen lang zondor eten
of drinken gebleven. Dat kan gemak-
kelijk gebouioii en 't is steeds oen
groot gevaar, want wie geheel alleen
in het dichte sti uikgewos verdwaald
geraakt is zoo .gcd als verloren.
')e eert kwam half verhongerd on
scïrj voorposten en geraakte in krijgs.
gevangenschap. Een van ome kampe
menten werd een dag of wat geleden
door een kudde olifanten, onderstbo
ven geloopen, die allo versperringen
en verschansingen onder den vost
liepen. Er zijn hier een menigte oli-
f.uiten en ook aan ander wild ge
dierte is "nier geen gebrek. Niet lang
e.deden stond ik op eens vóór een
krokodil Gelukkig, dat ik zoo goed
go .vapend was. De Duitschers hebben
een gepantserde» trein, maar ze heb-
l>e» do spoorlijn, die hersteld was,
opgeblazen, waarbij ze naar 't schijnt
een groote boeveelheid dynamiet
ben gebezigd, want do ontploffing
was óp 40 kilometer afstand hoor
baar.
OM WARSCHAU.
Uit Dultsdhe bron wordt gemold:
1)o „Kuryer Foznanski" meldt, dat
hot Poolscl c nationale comité zich tot
het Duitsche opperbevel wendde niet
hot verzoek do stad Warschau zoo
veel mogelijk te sparen. Warschau,
zoo werd in het verzoekschrift gezegd,
bezit tol van Poolsche monumenten
ddo door de Peolsclte bevolking zeer
op prijs wordier, .gestold.
Hetzelfde blad meldt, dat onlangs
oen deputatie van burgers uit War
schau te Petersburg is geweest met
het verzoek dat de Russen, indien bet
tot een beschieting van. Warschau
zou mogen korr.ra, do'e stad zouden
ontruimen. Alle leden dezer deputa
tie rijn gevangen genomen.
Uit deri Balkan.
Hot Turksche hoofdkwartier
dooit bijzonderheden mede over den
ondergang van den Franschen onder
zeer „Saphir". De duikboot wilde
ongemerkt den ingang der Dardanel*
'en naderen. Zij etiet daarbij op een
mijn en zonk.
Het hoofdkwartier meldt verder,
dat de in den ICaukasus opereerende
troepen, sedert eenige dagen aan de
grens een verbitterden strijd voeren
tegen de Ruseen, die aanzienlijke ver
sterkingen hebben gekregen.
De Russische staf -Joelt mede,
.,dat de Russen bet He Turkse lie leger
korps verpletterd hebben."
De Petorsburgeche correspondent
van de „Times" meldt, dat In den
Kaukasua liet gevecht in het westen
nog voortduurt, maar dat er alle voor
uitzichten zijn op een beslissende
ovorwinn'ng der Russen, die de Tur
ken u't het gebied over de Cborok-ri-
vter (de Tsjaroeg) terugdringen.
Langzaam innar zeker worden aan 'I
westelijk front dus vorderingen ge
maakt door de Russen, het Turksche
leger van Eraeroem schijnt vrij we'
vernietigd, maar aan het oostelijk
front zijn de Turken en do benden
van Koerden, die zich bij de Turksche
troepen aansloten, nog de baas. In-
tusoclien echter worden te Joel fa aan-
z'enljj'ke versterkingen aangevoerd,
zoodat men hoop beeft ook het. Rns-
s-Rch-Perzische grensgebied te zuive
ren en weldra Tebriz te hernemen.
Uit Petrogrnd wordt bevestigd, da
do Russische vloot 80 Turksche zeil
schepen Jn den grond geboord heeft,
dlo versterkingen voor de Tur
ken )n Ar,atol ie vervoerden.
Hoe bet met do bemanning dozer
schepen Is nfgoloopea wordt niet g.>
meld,
In België.
KARDINAAL. MERCIER.
Do correspondemt van „De Tijd
Zooevon ben ik met enkele officieu-
sö gegevens, dio mij waren toegezegd
omtrent de Duitsche willekeur tegen
Km. Kardinaal Moreler, terugge
keerd. Groote moeilijkheden hebben
mij enkele dagen in België terugge-
hou',en. Eei-s: bij mijn aankomst aan
uo grens was ik in staat, kennis to
nemen van de onjuiste en geheel on
volledige berichten, van Duitsche zijde
verspreid over de togen Z, Em. ge
voerde actie, berichten, welke, helaas,
ook m eeu klom deel dor Nederland-
ciw j^rs schijnen geloof te hebben
"•vonden.
Aangezien Z. Km. Kardinaal Mar-
cl"r om voor de hand liggende rede
nen beslist moet weigeren, In deze da
gen iemand van de pers. wia dan nok
jn zijn vertrekken toe te laten, was
net onmogelijk uit den mond van 7.
Km. zelf een aaneengeschakeld ver
baal te doen van gebeurtenissen, die
nu in het aartsbisdom Meenden heb-
ben plaats gehad. Ik kan echter v ast
stellen, dat aan Z. Em. Zaterdag 2
Januari gel>oden werd In zijn paleis
te blijven, en des Zondags 3 Januari
"itdrukkelijk verboden, om zich naar
uitwerpen te begevenaangezien Z.
Em. zich ter beschikking van don
gouverneur moest houden en Meche-
Itm met mocht verlaten. Officieel is
dit verbod tot op heden nog niet opg.v
hevon, al heirfion na eenig commen
taar de Duitsche bladen het Incident
voor gesloten verklaard.
Ik geloof in den geest van Z. Em. te
handelen, indten tk de gebeurtenissen
met vooruitloop en mij voortooj.ig be
paal tot do mededeellng. dat Z. Kin.
tijdens het verhoor vork!aarde, dat
bij aanwijzing en overtuiging van een
enkcio onjuistheid in zijn herderlijk
sctirijven, zelfs ook maar in d-a klein
ste bijzondorheid, Z. Em. onmiddolliik
bereid zou zijn, dezo onjuistheid in
het openbaar te horroepen. Ook ver
klaarde hij tegenover de bewering van
Duitecho zijd», als zouden de feiten
'verdreven zijn voorgesteld, dat hij
an slcohts één-derde van zijn dossier
hail gebruik gemaakt on dus nog twee
derde te zijner beschikking had. Na
ruchteloozo pogingen van den
fonverneur bij Zijne F,minentie, om
herderlijk schrijven van zoo nvin
ogelijke beteekenis te doen schijnen,
jnf de gouverneur-generaal Von Bis-
sin liet raxls in „Do Tijd" opgeno-
m ei bevel uit, waarin aan de geeste
lijkheid van het bisdom Mechelén op
nieuw werd gelast, het herderlijk
hrijvan niet te verspreiden.
Naar aanleiding van dit schrijven
heeft Mgr. F.vrard, deken van Brus
sel, con onderhoud gehad met Z. Em.
Kardinaal Mercfer, mot het gevolg,
dat Z. Hoogeorw. aan zijn priesters woordelijke raadgever» der Kroon
een brief deed toekomen vSn don vol
genden inhoud:
„Niettegenstaande liet schriftelijk
verbod, gisteravond ontvangen, wil
Zijno Eminentie, dat lezing van zijn
brief gegeven wordt Dit schriftelijk
verbod is handig, maar vaJsch. Z. Em.
zeido bij: „Noch mondeling, noch
schriftelijk bob ik ieta teruggetrokken,
noch heb ik iets teruggenomen van de
vorige instructies. Ik verzet mij tegen
hot geweld, dot aan mijn herderlijk
ministerie wordt aangedaan." Ziedaar
wat de Kardinaal mij meedeelde.
„Z. Em. voegde er hij: „Men 1 leeft
alles gedaan, om mij verzachtingen
aan mijn brief te doon teekenen. I
deed het niet. Nu zoekt men mij
geestelijkheid van mij af te scheiden
door te verhinderen, mijn brief te le
zen. Ik deed mijn plicht. Mijn geeste
lijkheid moet weten, of ook zij haar
plicht zal doen"."
Bij het bericht, (lat Z. H. de Paus
aan koning All>ert heeft geschreven,
dat hij het geval niet Kardinaal Mer-
cier als niot van groot gewicht en do
zaak als afgedaan beschouwt, had do
„Daily Telegraph" gemeld, „dat do
Kardinaal nog altijd wordt bowaakl
er posten voor het aartsbissclioppe-
lljk paleis staan."
Daarbij teokent de „Kölnisoho Zei-
lung" aan:
..Hef eerste kan Juist zijn, van
bewaking van den Mechetschen Kar
dinaal is echter geen sprake geweest.
Er zij op gewezen, dat men in het vij
andelijke kamp, o. a. in een medede
ling der Belgische rogeering over de
priesterlijke offers van den oorlog,
mot bijzoncleren nadruk het optraden
van de Duitschers in België als vijan
dig tegen do Katholieken tracht voor
te stelten. Iedere Dnitscher weet, dat
dat e»n plomp verzinsel is. Nog dezer
decren is in de „Croix", van Parijs, de
bevordering van den Katholieken
godsdienst door het Duitsche Rijk met
nadruk geprezen. De bovengemelde
uiting van den Paus komt to rechter
tijd."
Uit Rome wordt (naar een Reuter-
bericlil uit Parijs meldt! aan de
Echo de Paris" bericht „De gozant
.an Pruisen bij den Heiligen Stoei
hoeft aan den Paus het dossier betref
fende hel cebeurde met kardinaal
fonde hel gebeurde met kardlnoa
Mercier ter hand gesteld.
Van Duitsche zijde wordt beweerd,
dat uit de documenten van dit dos
sier zou blijken, dat de kardinaal niet
gearresteerd was en dat de gouver
neur van Brussel zich ertoe bepaald
had hem to waarschuwen naar nan-
teid'ng van zijn herderlijken, brief.'
Op Slee.
SCIIIJN-CÖRLOGSSCHEPEN?
't Wolff bureau seint" uit Berlijn
aan do N. R. C't. een bericht dat wel
met voorbehoud gebaren, rung wonion
namelijk:
Do Deutsche Kriegsacitung
neemt uit Amerika, dat de Engelsche
odmiroJiteÜ den teatfcsten, tijd rnedr
(Lui l-ónderd oude passagierS8toom-
scbcpen heeft aangekocht on dio hei
melijk, door zo met cement on Bteen&n
te beladen, en Iioulen teAimmaringon
o}) aan te brengen, het voorkomen
lioefr gegeven van oorlogsschepen. Zo
zij u ook geverfd als oorlog-^bodems
en nvet houten kanonnen vooralen.
JBnk-ele dözor .schtjn-dreadnoughts
zijji in Belfast udgeuust en voor den
ditenst seroed. liet clocd dat men er
mee beoogt wordt natuurlijk ge-
bon» gehouden, maar 't waarschijn
lijkst is, dat zij moeten dienen om ha
vens. die voor DuilscSiland van bc-
laiKZ zijn, te blokkeeren. Verder wordt
bewsord dat de schepen aan do Bel
gische kust zulten worden gebezigd
en ook dat zij na door de bteensche
wateren, to zijn gevaren, iels tegen
"vel zullen onderriemen.
Vermoedelijk echter zal liet in even
grao'i} mate hun laak zijn, do uan
vallen van l>uitsotio duikbooton en
oorloffsschepen uit te lokkon en do
aandacht van de echte oorlogssche
pen of tc leiden".
Uit Zafd-Afrik».
Reu-ter seint officieel uit Pretoria:
,De strijdmaoln van de Unie hooft
Swakopmund bezot. Twee soldaten
werden gedood; een ma» is gekwetst
Men zendt uit Zuid- Vfrika aan de
iifluwe Courant afschrift va» een
brief, gericht aan een bekend Britsch
duigblud. Hieiiii wu-rdl Ite'Looigd, dat
de provinciale verkiezingen in T
'aal er op wijzen -lat liet ministerie-
Botha niet banger het vertrouwen der
kiezers in de Unie heeft en dat,
dien het den moed had een akgemeene
verkiezing uit 'te schrijven, dit minis
ter!» zou vallen.
.Toen nu do oorlog begon", al lus
de sobrljver, „werd do Urne verao-ht
haar loyauteit te toonen door Duitsch
Zuid-WeabAfrika ie veroveren.
Hadde de regeering teen gwtean
wnt duidelijk Iw&r plicht is, dan liad
ze de regeering te Londen gewi u
sobuwd dat men van een groot deo'
der bevolking, in casu het HoHondsch
sprekend dool, niet kon verwachten,
dat deze veroveringen zou gaan ma
ken voor hetzelfde volk, dat nog geen
twintig jaar geleden haAr vlag omlaag
haaide e» haar grondgebied in bezit
nam.
Men heeft geenerlei bewijs dot zij,
die nu te boek staan ate rebellen tegen
het rijk, dien naam verdienen. De re-
geering kan in redelijkheid slechts
één€ai eisch aan hen stellen: hun huis
grenzen van hun iand te verde
digen Utge» een vijand dlo daar zou
willen bLruicndr.ngen.
Als de regccring der L'nie duidelijk
en naar waarheid had uiteengezet l)Vt
standpunt van het IloUandeoh epro
kond deel der bevolking en baar rede
lijk bezwaar om tegen haar wil ge
bruikt te worden in hot belang van
Itet rijk, doch niet in dat van Zuid-
Afrika op zichzelf, dan liadden wij ha!
woord „rebellie" binnen de gToazcn
der L'nie niet gehoord.
De eliondige toestand waarin dit
land te geetert, ia enkel to wijten «en
de verkeerde voorstelling, die veranï-
gaven van 'den slaat van raken, na'd
de regoering te Londen auidelijk be
grepen, hoe de Hollftndsche .frka-
ners don geest (lor Wet van do Ver
dediging opvatten, dan zo:u zij niet
h-ülbben aangenomen het aanbod dar
Unieregeering om de VBrdedigings
troopen en de burgers te gdiruik^a or-
Duilsch grondgebied te verj^oren'".
ASIerSei.
DE VERJAARDAG VAN DEN DUIT-
SCHEN KEIZER.
Do Keizer heeft een schrijven ge
richt aan den Rijkskanselier, waarin
hij den wenscb te kennen geeft, dat
met iiet oog op den ernst van don te-
genwoordigcn tijd, op zijn verjaardag
geen andere dan kerkelijke en school-
pleohtigheden zullen plaats hebben.
En teneinde den telegraaf- en post
dienst te volde en don arbeid van het
groote hoofdkwartier niet te bemoei
lijken, verzoekt de Keizer hem geen
speciale geluk- en heiiwenschcn toe to
zonden. „Deze", zoo wordt in het
schrijven gezegd, „zijn ook overbodig
in den moeilijken tijd, die voor ons
vaderland is aangebroken. Ik lieb im-
reeds met innerlijke bevredi
ging herhaaldelijk bemerkt door wel
ke sterke banden van liefde en ver
trouwen Ik cn hel Duitsche volk in
krachtige eensgezindheid verbonden
zijn.
„Bij voorbaat reeds breng ik mijn
dank aan ieder, die op mijn verjaar
dag een trouwe bede voor mij opzendt
naar den troon van den Allerhoogste
en een vriendelijke gedachte aan mi
wijdt. Ik weet, dat ik óón ben met he
Duitsche volk en zijn vorsten in den
zegen wenscb, dio uit on3 aller hart
opwelt en die God de Heere moge ver
hoeren, dat wij ook verder de zege
zullen behalen over onze vijanden en
na esn eervolle» vrede een gelukkige
toekomst voor ons dierbaar vaderland
tegemoet gaan,"
TUSSCI1 EN ENGELAND EN -DE
VEREiENüGDE STATEN.
Alen weet dat er sprake van is dut
velschillende Duitsche schepen die in
Amerikaansche havens liggen
kocht zullen werden door tmerika
Van EngeLsche zijde is legen deze
plannen geprotesteerd.
Da „Dacia", een schip dat vroeger
aan da Hemburg-Amerikalijn behoe
de, is intusschcn door een Amerikaan
gakocht.
Thans meldt ""I Alg. Handelsblad:
„Het bericht over de onderhande
lingen tusschen de Vereenigde Staten
en de Engelsche regeerlng over
wis van de Dacia n-aar Rotterdam,
met oen lading katoen, moot al los
worden opgevat, dat do Amerikaan
sche negodnlng voorstelde, de prin
clpieele vraag voorloopig buiten
schouwing te laten, en de Dacia de
reis te iaten maken, zonder dat daar
door een precedent wordt giesdwipau,
want als de Dacia niet onmiddeltiik
kan vertrekken zouden de ~<ontractei
door firma's te Bremen met Amen
kaonscho katoeidrandelaara geslo
vervallen, hetgeen de '.merikaan
schc regeering wil pogen te voorto
men".
De „Times" zegt:
„De overroomiag van de Dacia Ier
Hamburg-Am erik.%1 i jndie ondei
Ameri-kaansohe vlag zal varen woi
in scheepvaartkringen met gnoote l>e-
langsrcelling gwolgd. Men gelooft -la'
dit als precedent van groote beteeke-
nis is. Mpar tevens, dat to goo ill eer
den die overdracht niet zullen er
kennen.
De Dacia zal, als zij op zoo toomt
door de Engelsche oorlogsschepen ln
beelag worden genomen".
DE AMERIKANEN EN DE OORLOG
I>e Waalvingtonsclte oorrosponden'.
van 't Engelsche blad de „Times" wij
op de Duitsche propaganda die i
Amerika gemaakt wordt en vervolge
*/arfr*!»ir. ra i-nT, 'a A 1Uhiinirldl
(dc vertaling is van 's Alg. KtVmdpU
Mad):
Kr zijn aanwijzingen dat Duitstfb-
kmd het denkbeeld ran een remise-
oorlog (drawn-wur) wil prop igeerem.
Tn diplon»tieke kringen, die Duitsch-
land niet onvriendelijk getzind zijn,
wordt gefluisterd dat Dua Lach iand,
in het belong van de lijdende mensch-
'hekl, bereid zou zijn België o-p te ge
ven en vixxtessluiting te overwegen.
En niets wordt nagelaten om dein
Amerikanen (te nadoelen die ze van
den oorlog hebben, duidelijk te ma
ken en te overtuigen van de economi
sche voordeeten van een apoedigen
v-rede. Dat is heel handig. Als Duiisoh-
land boreld Is zijn misdaad tegen Bel
gië goed ie. maken, zou de sterkste re
den van de Amerikaans oho sympa
thie met de geallieerden worden weg
ge ar» men. en een werkelijk ernstige
politielte agitatie 'ten gunste van een
onmiddellijke schikking zou op touw
worden gezet, die, indien niet tegen-
gegaan, wellicht zou kun'nen leiden
tot een agita-lie ter v-erJiind-erlng van
de uitvoering der groote orders voor
o»irlogsvoorraden, door de geallieer
den in de Vereenigde Stolen ge
plaatst".
OORLOGSMATERIAAL DOOR AME
RIKA UITGEVOERD.
Een New-Yorksch oomespondent
van de Hamburger Nadl» richtten
schrijf.:
De Duiltscfce gezant te New-York,
graaf Bernsterff, heeft bij de Ameri-
kaanache Bondsregering protest a&n-
getoekend tegen de levering van aan-
ziimltjk hctcveelheidten oorlogsmiate-
rlaal aan de goaillieerden en daarbij
verzocht, den uitvoer hiervan to ver-
bladen. Hij wees er op, dat Rusland
slechts over één wapenfabriek, van
Putilof, beschikt, die edhter niet in
in staat is in de behoefte van het le
ger te voorzien, en dus op Amerika
aangewezen ls. Frankrijk bezit wel
een groot aantal kleine-o wapen- en
munitiefabrieken, doch Is niet in
6taat, denoodtge vel (.kanonnen zonder
fïulp von Doitscfilan'd fe vcrvaariji
gen.
Engeland zelf, kan evenmin in het
land genoeg wapens en munitie fa-
;briccerdn en is daarom 'dhan - ook in
dit opzicht van Amerika afhankelijk.
OVER INTERVEN TiE.
,,'t Bureau International" ergader-
do dezer dagen lo Bern. Aan oen ver
slag in 't Alg. Handelsblad ontl-ecnetn
wij:
„Een voorstel door een dor leden
gedaan om de interventie in te roe
pen va» de neutrale mogendheden
werd op veraoek van liet bureau in
getrokken. omdat het bureau de ovc-
tuiging heef.., dat de neutrale mogend-
beden, zoodra zij hel oogenhlik getoo-
achten, hunne interventie zullen
aaubieden, zoo,lat een speciaal
verzoek overbodig word geacht.. Bo
vendien droeg men kennis van een
schrijven van de Fransche ge-dele
geerden van hel burean, waaruit dui-
(1 el ijk riel af te leiden dat in de
ven omstandigheden, zoolang nog
Duitsche legers op Fransch grondge
bied stonden, do Fransche gcd.jlegaer-
don voor oo'n dergelijk voorstel niet
fo vindon zouden zijn. Algezien van
de. m-eaning van de aanwnaigo loden
van het bureau, meende men uit JJffe
rentte voor de Fransche gedelegeer
den, welke niet nanweizig konden
zijn, om Kun standpunt nader toe te
lichten, het voorstel te moeten intrek
ken".
UIT SCANDUNAVÜë.
De Zweedsch» rijksdag is met een
troonrede van den koning geopend.
Doze wees op dc maatregel en die ge
nomen zijn om de neutraliteit te
handhaven. Ook werd herinnerd aan
k> drie koningen-samenkomst.
De koning uitte den wenscb, dat
de goede verstandhouding tusschen
de Skandïn-aafsche landen hierdoor
nog inniger moge worden, en zoide:
.Wanneer onze onzijdigheid, naar ik
hoop, kan worden gehandhaafd, toah
moeten wij krachtige maatregelen ne
men voor de verdediging des lands
on verlichting van de economise!ie ge
volgen, dio vooral voor de kleine lui-
jen uit den oorlog voortvloeien. Al
leen een volk dat sterk iv door vader
landlievende offervaardigheid en
saarnhoorighoidshest-f kan met ver
trouwen moeilijke tijden tegemoet
gaan".
RANKRIJK EN DE JAPANSCHE
HULP.
In Frankrijk mconen veten cr
onder dezen vooral de oud-minisler
van bnitcnlandsche zaken P'chon
t men van Japan moet zien gedaan
te krijgen dat het (le noodige troepen
zendt, welke a's strategisch» reser
ve, «mei de beslissing brenren en de
Dritschers van het Fransche grond
gebied verdrijven moeten. Voor die
hu'Jp zou men zich de nood'ge opof
feringen moeten getroosten.
Er zijn Franschen. schreef onlangs
Journal de Genève". die Indo-
C.hina zouden willen opofferen om
enk-ele weken eerder da overwinning
te kunnen verkrijgen.
Maar 't „Journal des Débats" was
I, daaianee niet eens. Evenmin de heer
A. Isaac, vooT7.ilter der Parljsche Ka
mer van Koophandel, die in genoemd
blad 't p'an van 't afstand (teen van
Indo-China bestrijdt. Hij schrijft o.a.:
..Ook ik behoor niet tot die Fran
schen en dit verklaar ik. niet uit
sluitend uit e'gen naam. hetgeen van
geenerlei heteekente zou zijn, maar
'in naam van hen allen, die lubben
gewerkt voor de economische expan
sie van Frankrijk en die nog geloo-
in de toekomst van dte zelfde ex
pansie.
Hel Vorre Oosten zal in de toe
komst een der belangwekkendste dee-
ten van de woreld worden. En ook
Frankrijk heeft recht, op een plaats
in dat gedeelte van de aarde
Indo-Ghina ia in die streken een
steunpunt en het wai'e de grootste
kortzichtigheid dit prijs te geven,
>kc teleurstellingen liet lot noc
ook moge hribben gebracht. Tenzij
men reeds de meening is toegedaan,
dat Frankrijk na den strijd met
Duitschland veroordeeld zal zijn geen
aandeel moer te hebben 'n het ■we
reldgebeuren.
Maar dio opvatting is weinig va
derlandslievend Frankrijk owet over
winnend uit den strijd treden cn moet
zijn p'aats In de woreld behouden.
Het moet zijn wenschen niet beper
ken tot d» grenzen van zijn historisch
grondgebed. Het raoot zich weer aan
den arbeid zettenliet moet voor zijn
kinderen ver over de grenzen ar
beidsvelden zoeken, waar zij hun
werkkracht kunnen gebruiken."
verbiedt, zoodat «ook" voormeld iand#-
besluit in strijd met die wetsheoa'in?
moet worden geacht.
MIJNEN IN DE ZUIDERZEE.
De correspondent van bet Alg. Hap.
delsblad te Enkhuizen schrijf:
Tot nog toe heeft do Zuiderzee en
haar kus.gebied geen gevaar geior-j en
van drijvende mijnen. De windrich
ting had daartce nog geen aanleiding
gegeven. Nu echter de wind van Z.W.
t-ot N. en N.O. omliep en daardoor het
Noordzeewater onze zeegaten tennc-n-
dreef, was dc vrees ol'cszins gew.-t-
gd, dat ook do Zuiderzeevaart mot
ijnen rekening had te houden. Al
spoedig bleek deze gegrond. Vrijdag
avond rapporteerde een zeeloods. dat
hij op de hoogte van Vieringen ecu
mijn voorbij gevaren vas op een af
stand van 8 meter en hij alleen door
een snelle wending een botsing ha.l
wetdn te voorkomen. Een kapitein der
stoompont EnLhuizen—Stavoren hoeft
van den inspecteur der spoorwegen
telegrafisch berïdht ent vangen, dat
tot nader order de ponten bij avond
niet meer moge» varen. Zeer waar
schijnlijk zal zich dit verbod ook wol
uitstrekken tot de avond-veerbootea
op hetoeifde 'traject
VER EENIG TWEN VAN GE
MEENTEN.
Ten kantere der Vcreem'glng van
Nederlandse he gemeenten te Den
Haag zal 27 dezer een bijeenkomst
plaats hebben van gedelegeerden uit
hel bestuur met afgevaardigden van
het voorloopig bestuur der Vereeni-
ging van kleine- en plattelandsgo-
mcenten, om te trachten, lot samen-
working van heide verepnf erin ren te
geraken.
UIT DE STAATSCOURANT.
Bij kon. besluit is benoemd tot subsi-
griffier bij den Hoogen Raad der Ne
derlanden, nar. H. .T. Kist, thans grif-
f:"~ bij het kantongerecht le Gouda.
Binnenland
RAADSnr.SI.UIT VERNIETIGD ALS
IN STRIJD MET DE WET,
Bij komnld. bestuit wordt wegens
strijd mot de wet vernietigd het be
sluit van (ten Baad der gemeente Al
melo «Ld. 19 Juni 1914, strekkende tot
het houden van een referendum in
zake de woder-irjvoerlng van de ker
mis aldaar
Het konlnkl. Ixesluit opgenomen
i <io „St. Ct." - overweegt: dut ge
mold» ffeiiteenteraad bij zijn voor
noemd besluit besloot, alvorens een
l>eslissang te nemen omtrent het v/c-
der-ilnvweren van de kermis, ideae
zaak aan een referendum to onder
werpen tra daaraan onder ocmtnode
van de gemeente te doen dc-oinenten
hen. <iio op de van kracht zijnde kie
zerslijst voorkomen
dat de beslissing in deze wol is
waar formeel blijft uan don gemeen
teraad, maar dat do bedoeling van
don Raad niet andere kan zijn dan
een ondoraorik to doen naar den
onsch van (te meorderhedd der kie
zers, ten einde daarmede rekening te
liouden bij de to nemen beslissing;
dat zoodanig onderzoek moet wor
de» beschouwd als bet hoinlen van
rgesjiraak door den gemeenteraad
met de gezamenlijke kiezers;
dat art. 45 der Gemeentewet het
houden van ruggespraak met hen, die
de leden van den raad benoemen.
DE GROOTE MANUFACTOREN-
DIEFSTAL TE BOTTERDAM.
Heft, is de Rotterdam sche politie ge
lukt de hand te legigen op don dader
van den belangrijken diefstal van ma
nufacturen, die in het begin dezer
maand gepleegd is ten nadeele van
de firma 1^ de Jongb op de Gedempte
Binnenrotte to Rotterdam.
Nad aft de politie er in geslaagd was,
den sleeper op te sporen, die gcshool
te goeder trouw het gestolenc vervoer
de, viel de vermoedelijke dader hun
spoedig in handen. Dit is een thans
aangehouden koopman in ongeregel
de goedieren van de Gedempte Slaak.
Op last van dezen man vervoerde :1e
sleeper 's morgens om 6 uur de gesto
len goederen op zijn sleepers wagen
naar bet Verkoophuis o-p de Meent,
hoek Eerace I-omharclsrtraal, waar er
thans beslag op is gelegd. Volgens
verklaring van den sleeper hoeft de
koopman hem bij het opladen van
de goederen, uit het magazijn van de
bestolen firma op zijn wagen, gehol
pen.
Hot gestolene, waarvan i g nio's
verkocht is, bestaat uit ongeveer 350
st token manufacturen van 4c tot. 70
eJ lang cn eenige rollen, als: japon-
stof, mwinos, tibet, vitrage, cheviot,
laken, sancila, luster, halflinnen,
CTraslinnen, voering, Foncliesler, ka-
toon, tafdiakans, theedoeken, sport-
flanel enz., t© zomen ten wagen voL
(N. R. CL)
LANDVERHUIZING.
We lezen in 't Alg. Handelsblad:
Uit aanvragen, gericht tot het bu
reau der Nedorl. Vereeniging „Land
verhuizing' blijkt herhaaldelijk, dat
personen, die er over denken uit Ne
derland to Qiiiigroeren, zich niet be
wust zijn. dat de buiten,gewone om-
standighedmi, waarin Europa ver
keert, ook van grootcn invloed zijn op
do economische tcestaitden in over-
zeosche emigratiegokiedenwaardoor
voorloopig de mogelijkheid ran land
verhuizing daarheen voelal gehrel \ul-
gos.oton is.
Wat Argontmic betreft, moot thans
landverhuizing daarheen worden ont
raden.
Behaive voor l-oorenarbeiders tu
boeren le emigratte naar Australië
af te rad-en.
Emigratie naar Brazilië is besliet
af tv raden.
Het Canadeescho gouvea-iiemomt
raadt emigratie naar Canada l»eslist
af aan iedereen, J>ehaivo aan Iraeren-
arbeidors, vrouwelijke dienstbodrvn en
boeren in, hot bezit van kapitaal, daar
een groot aanta! arbeiders in het land
reeds zonder werk is, zoowel vakar
beiders als losse werklieden.
Daar echter het seizoen voor boeren
arbeiders en imderen eerst aanvangt
in AprilMei is tót dien lijd ook \oor
dezen emigratie naar Canada af te
raden.
Voor liet sluiten van een contract
voor h-et verkrijgen van een boerderij
onder bezwaring van hypotheek ter
volle waarde van den eigendom in <lo
prairieprovinciën, roepe men den bij
stonden do voorlichting bij eventueMe
onderhandelingen In van het bureau
der vereenigin-g „Landverhuizing".
De toestand van Chili is van dien
aard, da-t in het algemeen emigratie
aan Nederlanders van alle vakken en
bed rijven moet worden afgeraden.
Wat de Vereenigde Staten van.
Amerika betreft, wordt de raad gege
ven koop geen land van Iemand, dien
K© niet kent en win eeret inlichtingen
in, ook omtrent do aanbieding van
ontgonnen land onder bezwaring van
100 pCt. der waarde.
Uit diverse particuliere borichten
blijkt, dat Zuid-Afrika door die bui
tengewone tijdsomstandigheden geen
gunstige gelegenheid biedt voor emi
gratie. Aan her-, die eene toekom*
zouden wilier, zoeken In ZuW-Afrikjw
moet aangeraden worden betere tij
den af te wachten.
Alsdan zal de Vcrooniging „Land-
erhuizlnff" publiceensn, welke per-
«ionen wol en welke niet geschikt
kunne» worden geacht voor vestiging
in Zuid-Afrika.
