In dij oogenblik kregen wij versier-
king en konden het dorp weder Inzei
len. Ik vond den baron, zcceds ik
hem verlaten had: te bed. Hij was
weer ingeslapen.
DE CANADEBZEN IN DEN VUUR
DOOP.
Volgens een bericht uit Parijs aan
de Eneelsch© bladen bobben de C<u»a-
dcczen althans een van da
Carijdeosche esf^ditiemodht dot naar
Frankrijk is gezonden -- tlezer dagen
den vuurdoop ontvangen. Dezo Ccina-
deezen bel ton den tot Princess Palri-
siu's Light Infantry, liet eerste Carta-
deesclse e o-: dat naar Frankrijk is
gekomen. Veertien dagen bleven deze
Ir-oren in rtfvrv© achter het front
waarna ze ter aflossing van F ranse he
troepen near voren werden gowu-
lien. Zij bezet tor. een loopgraaf slechte
eoet honderd meters van do Duitsche
loopgraven af en iagen tot de knoeèn
in modder en water, met geen plaats
om te li:-gen of lo zitten. Acrit-en-
vc-rrtic ii- ij bracht het corps, det al-
a is inet <io moder 110 wijze van ooriog-
eer» kennis es akte, in deze stel
ling óf or, onder een voortdu rende
beschiet: ng. Niettemin leed het weinuf
ver'iezei:. 'fnaas is het corps voor
eei:M*e dagen rost weer uit de vuur
linie lercigge trokken.
DE MAZL'RISCHE MEREN.
Bij de \erdédigir>g van Oost-Prui
sen tegen do Ruwische aaicvaJltn heeft
do lijn der Mawrisch© meren steeds
een izroote rol gespeeld.
Do Russen zijn zoo markt 't A tg.
liande<eblad op tot nog toe niet ea
rn geslaagd mor door to broken
blijkens de jongste berichten schijnt
thans weer een actie in die richting
uaivtezet ie worden.
Deze meren strekken zich uit in
se lijn van ongeveer 75 K.M. lengte,
vó:i Noord naar Zuid, op een afstand
van 55 K.M. van do grens, waarmede
zij parallel loopt. De meren zijn van
eikaar gescheiden door smalle land
tongen, waardoor weer kanalen loo-'
pon. De Duitschors hebben deze van
M ut ure reeds zoo krachtige steiling
aanzienlijk versterkt. Do accessen
zijn allen bevestigd en voorzien van
blokhuizen.
In het noorden wordt de keten ge-
opsnd door het Kisseainmieer, dat
van het daarop volgende meer Löwen-
t.in gescheiden is door den spoorweg
Lvek-Kóningsberg, iveike difiló wordt
afgesloten door het fort Doven, ter
wijl even Oostwaarts daarvan de stad
Lutzen ligt.
Do ruimte tusschen de genoemde
meren nl. eon halve K.M. is de
grootste doorgang in de geheel© me-
ren'ijn.
Tusschen de beide zuidelijkste me
ren loopt de spoorlijn Bïalla-AIlin-
stem, waaraan ten ooston van het
laatste meer Joh an nisburg Ligt.
D© Zeppelins ©n Tauben
naar Engsland.
De navolgende bijzonderheden wor
den nog uit Engeland aan de Tele
graaf geroeid over den Zeppehn-aan-
val op do Oostkust van Engeland.
Het aantal luchtschepen was klaar
blijkelijk drie in getal.
Yarmouth.
Om half negen klonk een geluid
ft'sof er in de hoofdstraat een zwaar
kanon werd afgevuurd. Ondanks de
waarschuwingen, welke door autori
teiten waren verstrekt, scheen het
grootste deel dier inwoners hun hui
zen te hebben verlaten, om te zien
wat er gebeurde. Onmiddellijk klon
ken nog vijf of zes hevige ontploffin
gen in verschillende deel en der stad.
Wat daarna gebeurde, was niet met
zekerheid te zeggen, daar onmiddel
lijk het electrisch licht werd uitge
doofd, zoodat de bevolking zoo goed
als het ging hare huizen in het don
ker moest terugvinden. De algemee
ns opinie was. dat men te doen had
met een bestuurbaar luchtschip. Ee-
iiigen hadden zoeklichten gezien, an
ti: ren spraken van magnesium-licht,
lloe 'het zij, van het luchtschip werd
mets meer gezien en van Yarmouth
ii't werd de aanval niet beantwoord.
De troepen rukten uit en hielpen de
politie bij het opzoeken der gewon
den. Op het oogenblik van verzending
van d't bericht is het onumogietijk bij
zonderheden te geven over het aan
tal «taxien en gewonden, maar 2 of
3 lichamen zijn reeds gevonden. Op
i»et oogenblik van den aanval bevon
den de meeste bewoners zich in hun
huizen en de voornaamste beschadi
ging is toegebracht aan de gewone
huizen.
Zoo ver als na te gaan is, zijn de
openbare gebouwen weinig of niet ge
troffen. Een groot aantal huizen,
v .oral in do St. Petersroad, zijn ern-
fclig beschadigd, en een der bommen
kwam dicht bij de SL Poter's kerk
neer. Stukken metaal, vermoedelijk
li'.-t omhulsel van de boon. zijn in aöc
r'-chtlngen geslingerd.
De aanval duurde niet langer dan
10 minuten en zoo spoedig greep de
politie in, dat ambulances 2 minu
ten knor waren uitgerukt.
De brandweer toonde oveneens h>f-
f. ijken ijfver, maar er is geen brand
ontstaan. Een van de bommen kwam
neer op NorfoJksquare tegenover het
huis van den burgemeester er. sloeg
ecu d'-op gat, maar veroorzaakte geen
persoonlijke ongelukken.
Te middernacht was het '-ijk van
Ecii schoenmaker Samuel Smith
herkend. Een soldaat word in hel hos-
p.'.aai opgenvanen met een ernstige
borstwonde. De opwinding was t-poe-
dig voorbij.
Een dame vertelde, dat zij' in de
hoofdstraat van Yarmouth wandelde,
tc-L-n zij om ha'f 9 het gesnor van
schroeven hoorde, naar zij meende
van een vliegmachine. Zij keek naar
boven en hoorde op hetzelfde oogen
blik een hevige ontploffing. Licht
schijnsels tegen de wolken deden aan
ten zoeklicht denken Zij haas:te zich
naar huis. doch vond aÉes onibescha-
d!gd. De dame was getroffen door de
kalmte van de bevolking, die spoedig
in hare woningen terugkeerde, toen
het ©lectrisch 'ioht werd uitgedoofd.
Een vertegenwoordiger van de
„Eastern Daily Press" te Norwich
meldt, dat een bom viel op de Zurd-
Kade van Yarmouth, waar een kloof
gemaakt werd in he'. graniet van den
weg.
Een kastelein toonde den correspond
dent eereige et Ukken, d'-e hij onmid-
delOijk na de ontpSot&ng opraapte.
Hij was naar de deur van zijn hor-
berg gegaan, toen hij oen tu'd ge
snor hoorde, dat Ja nadering van hot
luchtschip aankondigde. Toon de
ontploffing plaats had. Üop hij naar
buiten en raapte ©enige eolwrven op,
die nog warm waren, toen do corres
pondent re in har den kreeg. Uit deze
fragmenten kon men onmogelijk den
vorm en de afmetingen van het pro
jectiel afleitfem. Aan het huls word
geen schade toegebracht, behalve ccn
reit, die brak. In do nabijheid stond
een ecbiktwacht, <&o znide, dat oen
bom bij hom neergovailSgn was. maar
geen schade had aangericht en Sn do
kade was blijven stoken. HH vuurde
ciurifddetlijfc op het mchtecWp Ahen,
die !n de oingercing waren, vortolderv
dit zij ton groot© vlam zagen en
daarna een varachniktcelijkeu siag
hoorden.
Het was moaÜijk te atggon, hoove ei
gebc-UrVsrj getroffen worden, me ar in
rorschiilende wijken ven de sted zeg
gen de nvanschen, dat zij bommen za
gen vallen. Er flitsten voortdurend
lichten Langs den hamel, zoodat men
meent, dat de machines toegerust wa
ren met zoeklichten.
Ieman, dia ln de St. Peters Road
woont, eohat de waarde van de rui
ten, die dn zijn wijk braken op veer
tig pond. Ilot bonwnoitwecpon duurde
hoogstens 10 minuten. Politiebeamb
ten kwamen bijeen op het hoofdbu
reau en. naar gelang van het binnen
komen dor berichten, werden inslruc-
tiie's naar de getroffen wijken ge
stuurd. Het puMiek verzamelde tfoh
in troepjes op straat, vol belangstel
ling; voor wat er gebeurde, maar de
mans oh en verdwon-ea, toen de Mchten
gedoofd werden.
Cromer en SherUgham,
Ee»n bericht uit duzo plaats me'ilt,
dat om ongeveer half 9 'ea'vontls 2
Zeppelins paasec-rden, kamend» ui.t
de riohjfcing van Murxi&sley en West
waarts gaande naar Weytoourne. Zij
worden duidelijk gezien en de macht-
nes maakten een hevig lawaai.
Vastgesteld is, dat te Shornfgham,
westwaarts van Cromer, 1 bommen
geworpen werden, ©onder dat iemand
getroffen werd.
Om ongeveer 10 uur kwam een van
de luchtschepen weder uit het Oosten
cn keerde boven lluftton tusschon
Sheringham en Cromer zeewaarts,
can notxrd-wcsteUijike richting nemen
de
Nadat da Zeppelin hier haar bom
men geworpen had, wondde zij zich
zeewaarts en hot publiek, dat in
girooten getale buiten gekomen was,
bleef haar nakijken. De motoren wer
den nog gehoord torn hot luchtschip
roods uH het gezicht verdwenen was.
Een born, die door een huis was ge
vallen, zonnar te ontploffen, had oen
"ondeai vorm en was onigevcer een
decimeter in doorsnee.
Een vrouw, wier cdientitedt 'aat in
den nacht nog néet vast stond, word
ook dood gevonden, ten wijl een sol
daat mol een wond in de bo-rst op liet
Norfolk-tplei-n gevonden word.
E.r schijnen vier bommen in het ge
heel te zijn geworpen. Do eerste viel
op het NorfoUk-plein on maakte een
groot gat in een tuindo tweede viel
op -St. Peter's Plain, bij do St. Pe
ter's kierk, en beschadigd© oen rij hui
zon de derde verbrijzelde een water
tank op de vischkad© en de 'vierde viel
op d© Zuridkade bij de rivfier.
'De grootste schade werd aangericht
op St. Peter's Plain. De vonstors van
bijna alle huizen werden veriirijzoM
en de straat was overdekt met elee-
nen.
Kings Lynn.
Hot was ongeveer elf uur toen het
Duitsche luchtschip voor het eerst te
Kings Lynn werd genten. De poütle
had al die nooöige voorzorgsmaatre
gelen genomenze was door d'e van
Yarmouth gewnarsohuwd. Het eU?c-
tlri&o'h 1-iohit werd onunidike 1 lijk ge
doofd en toen liet luchtschip boven
de plaats verscheen, he-enechte or vol
slagen duasternis.
Volgens de meest betrouwbare in
formaties zijn er zeven bommen ge
worpen en werd er veel schade aan
gericht. Een hu's in de Bontinck-
street werd totaal vernioM, en nie
mand in dat huis woonaciitig kwam
er zonder letsel af. Een jongen van
17 jaar, Goat gobooten, die te bed lag,
werd gedood en zijn moedor, vader en
een jong meisj ededen ernstige kwet
suren op.
Een tweede bom verrAelde ccn huis
in de Alberistreet en sloeg een gat m
den grond van 10 h 12 voet in het vier
kant en vier voet diepte. In sommige
straten waren alle venstors besclia
digd. De brandweer werd gowaai-
schuwd, om ©en brand in de Ci'oswctH-
stroet te blusschon, hefgoen ook in
korten tijd gelukte.
Bewonderenswaardig: was hot, hoo
kalm de bevolking zich gedroeg Illier
kon «del uitgemaakt worden of een
luchtschip of een vliegmachine dc
bommen geworpen had."
De aanval op de Oostkust van Enge
land is, naar het Engelsche ministerie
van bvitenlandsche zaken mededeelt,
waars>;hijnliik uitgevoerd door Zeppo-
Ims en vermoedelijk nog andere vlieg
tuigen, die bij het dorp Hunton ver
schillende kanten uitgingen en bom
men lieten vallen te Yarmouth, Kings
Lynn, Sandringliatn, Sheringham.
Snettisham, Dersingham, Bec^ton.- al-;
le onversterkte plaatsen.
De aangerichte materieele schade ls
niet groot. Twee mannen, twee vrou
wen en een jongen zijn gedood. Het
aantal gewonden is nog niet vastge
steld.
Ter Zee.
EEN KLEINE ENGELSOHE KRUI
SER BESCHADIGD.
Het Turksohe tro erfdk w art lo r meldt,
dat volgons modedoohng van gevan
genen, die tijdens don èlog bij den
Schatt-ei-Arab gemealat werden, de
kanonneerboot, di© onder hot Turk-
sche vuur moeat terugtrekken, de
„Espiègle" was; het schip werd
zwaar beschadigd, de commandant,
kapitein Fowler, twee officieren en
17 man der equipage wei-den gedood.
(De „Espièglo" is een Ecagehscbo
kleine onbeschermde kruiaer van 1070
ton van liet Odin-type, dat tusschon
1S95 ©n 1901 werd aangebouwd.) 1
EEN ENGELSCH KOOPVAARDIJ-
SGU1P GETORPEDEERD.
De „Nieuwe Rotterd. Ct." meldt:
„Hot van LctCh naar Rotterdam be-
atornde Engelsche stoomschip „Dur-
ward" Ls op 22 mijl ten noordwesten
van het vuurschip door de
Duitadha duikboot 19" gepraaid.
Da bemanning moest binnen 10 mi
nuten het schip \-crtaten. Het volk 's
mot eigen booten door de duikboot
naar hat lichtschip „Maas" gebracht.
Hot stoomschip is getorpedeerd.
Later ls de bemanning door een der
3'.')ornloodsbootftn aan don Hook van
Ooiland geland en per trein naar
Rotterdam gegaan, waar zij «n hot
Zeemanshuis zijn ondvagobnacht."
(Do „Durward" van do rcederij G.
Gibson A Co. te LeKh, in 1896 t© Glas
gow gobouwd, was groot bruto 1301
en netto 692 negtateir ton.)
Op Zee.
DE ZEESLAG BIJ DE FALKLANDS-
EILANDEN.
De „Daily Telegraph" publiceert
twee interessante verhalen over den
zeeslag bij de Falklandseilandcn. Ilot
eene verhaal is afkomstig van een
ooggetuige, aio het gevecht met do
„Leipzig" hoeft gezien. Hij deelt het
volgende mede
„liet Eugciecho eskader had Juist
kolen geladen, toen de Duitsclwi sche
pen versdienen. Om 8 uur 's ochtends
werd geseind: „Stoom opmaken voor,
volle kracht 1*
Do „Kent" was het schip, dal op do
wacht lag, met stoom op. en het eer
ste. dat uit de haven kwam. I>e Duit-
schers zagen de „Glasgow" exl do
„Kent", en admiraal Von Spee gaf
blijkbaar signalen, orn ze nan to val
len. Do afstand bedroeg toen twaalf,
mijl. Do „Invincible" en de „Inflexi
ble" kwamen niet eerder buiten, dnu
eon uur na ons de vijand had niet
liet flauwste idee, dat zij niet meer ln
de Noordzee waren. Na korten tijd
benkenden do Duitschors haar drie
voudige inasten, en hun machines heb
ben nooit te voren zoo snel gewerkt.
Do „Invincible" en de „Inflexible"
haalden de Duitse here echter in, en
om één uur begonnen zij met do
„Scharnhorst" en do „Gneisenau" het
gevocht op een afstand van 16.000
yards. Do drie kleine kruisers „Leip
zig", „Dresden" en „Niirnberg" voe
ren weg in andere richting,
De „Glasgow", „Cornwall" en
„Kent" stoomden achter haar. Do
„Country"-kruisers liepen te lang
zaam en do „Glasgow" dwong do vij
andelijke kruisers te draaien, om ons
vuur te beantwoorden zoodoend© kon
de „Cornwall" naderbij komen. De
„Cornwall" en de „Glasgow" waren
achter do „Leipzig", de „Kont" was
achter de „Nüruberg" en de „Dres
den", die mijlen ver weg aan don ho
rizon waren. Om drie uur openden wij
hot vuur.
I-I e t 1 o t van de „L o i p z i g".
Tweo uur lang vocht do „Glasgow'
alleen tegen do „Leipzig", rondom
haai' heen draaiende, want haar scho
ten vielen veel to dicht, bij de „Glas
gow", dan dit schip lief wastwee
granaten sloegen door don voormast,
waardoor een matroos do hand werd
afgeslagen, en op het opperdek 70 voet
lager een man gedood. Omstreeks vijf
uur trad de „Cornwall" in actie met
haar 15 c.M. kanonnen. Tweo grana
ten troffen het voor- en achterdek van
de „Leipzig", het bovendek geleek toen
op een slachtplaats. Toen zij in brand
stond en stopte, stoomde d© „Glasgow"
in de rondte, om buiten het bereik der
torpedo's te blijven.
Daar de vlag nog woei, dacht de
„Glasgow", dat zij er op wachtte, om
een torpedo te lanceeren, on tiaar er
verscheidene ontploffingen werden ge
hoord, welke op kanonschoten leken,
wist zij niet., of het gevecht gefciudigd
was. De commandant vroeg daarom
aan de „Cornwall" om dos,Leipzig"
door kanonvuur te doen zinken.
De „Glasgow" hoorde later de vree
set (jko inededeeling, dat terwijl zij
rondom de „Leipzig" voer, tweehon
derd leden van de bemanning van dat
schip op liet dek stonden, wacntende
dut do „Glasgow" hen zou redden, cn
dat do paar schoten van do „Corn
wall" iedereen gedood hadden op een
twaalftal na. Indien de „Glasgow"
ceuige aanwijzing had gehad, dat de
„Leipzig" zich had willen overgeven,
dan zou zij een groot deel van de be
manning hebben kunnen redden,
maar de overlevenden zeiden, dat het
vuur zoo verschrikkelijk was, dat zij
niets hadden kunnen doen. Intusschen
probeerde de „Glasgow" ieder op te
pikken, die was overgebleven. De
„Leipzig" brandde hevig, en kon elk
oogenbuk in de iueht springen, daar
om kwam de „Glasgow" zoo dicht mo
gelijk naderbij, en riep den Dui lach ere
toe in zee te springen en naar de boot
te zwemmen, wat zij ook deden. Onge
lukkigerwijs helde het schip op het
zelfde oogenblik over en zonk weg.
De „Glasgow" kon slechts elf mannen
redden. Zij hadden zooveel schoten
gelost ats zij hadden gekund. Enkelen
hunner dachten, toen de „Cornwall"
op hel laatste oogenblik het vuur open
de, dat men hun geen kwartier wilde
geven, uil wraak voor de „Good Uopa"
on de „Monmouth". Toen zij de „Glns-
gow" verlieten, klonken er drie harte
lijk© clieers, want zij hadden daj.per
gevochten tegen een overmacht
De „Kent" heeft geen
steenkolen.
Do „Kent" had de „Niirnberg" te
pakken, toen drie harer ketels ontplof
ten. Slechts drie taan van de 330 wer
den opgepikt, daar de „Kent", die te
weinig steenkolen had, haar booten
verbrand had en elk stuk hout van
het schip, zelfs de afgebroken dekken
opgestookt had.
De „Schnrnhorst" zonk met alle
man, tot het laatst toe vurende maar
150 werden van do „Gneisenau" op
gepikt.
Op de „Invincible", „Inflexible" en
„Cornwall" was niemand getroffen.
De „Kent" had vijf gesneuvelden en
twintig gewonden, do „Glasgow" had
éön doode en zeven gewonden.
In een anderen brief wordt de ont
moeting tusschen de „Kent" en de
-Niirnberg" beschreven. Er 3taat in
Gisteren was hef 3e roemrijke 8 De
cember, waarop wij onder uitstekende
weersgesteldheid een grocte maritie
me overwinning behaaldentwee
Duitsche pantserkruisers en twee
kleine kruisers zonken, slechts een
kleine kruiser ontsnapte, hoofdzake
lijk wegens ons gebrek aan steenkool.
De „Good Hope" en „Monmouth" wa
ren vlugger gewroken dan iemand
verwacht kon hebben.
De slagkruisers „Invincible" eh
„Inflexiblekwamen 21 November bij'
ons, om de „Good Hope" en de „Mon
mouth" te vervangen. Alle schepen
laadden kolen en gingen da-delijk naar
do Falklands-eilauden, waar zij den
7©n ankerden, om opnieuw kolen te
laden, maar slechts drie er van waren
tn aal te Iaden. Om 8 uur 's o-h
tends van den 8sten werden twee vij
andelijke kruisers gerapporteerd. De
„Kent" was bij den Ingang van de
haven met stoom op, zoodat zij hc-i
eerst uitliep om negen uur on buiten
de haven de „Scharnhors?' on do
„Niirnberg" ontmoette.
Van ee» overlevende vernam mem,
dat de Duitschera gedacht hadden,
dot Port Stanley onbeschermd was,
zoodat zij van plan waren, oin daar
kolen te laden. Zij dachten niet, dat
twee machtige slagkruisers ons eska
der versterkt liadden. Zij richtten
haar kanonnen op de „Kent", op
1-1.500 yards, ofschoon zij niet vuur
den. Zij draaiden om en vluchtten
dadelijk, toen de „Can op us" haar
met vier 30 c.M. granaten bogroc-tte,-
van de haven uit over het land heen
gevuurd.
„Kent" N r n b e r g*\
Onmiddellijk nadat iel er zijn post
had iatenomca, opende de „Kent"
't vuur op de „Leipzig", en ging voort
mot haar met de stuurboord-kanon
nen te bestoken, toen zij de „Niirn
berg" vervolgde. Al de houten trap
pen werden afgebroken, en al liet be
schikbare hout ging in de vuren, zoo
dat er lievig gestookt werd. Do „Kent"
liop dan ook 2i.7 knoop, dus meer don
ooit te voren!
7.ij haalde de „Niirnberg" in, en om
5 uur 's middags werd op 11.000 yards
tiet vuur geopend; de afstand vermin
derd© snel, 400 yards na elk salvo,
zoodot zij na een korten tijd op 5000
yanls was; reeds haar eerste scholen
hadden getroffen.
Do „Kent" was 22 keer getroffen,
zij had 9 gaten boven de dikke pant
sering, zes gatcu in de echoorsteenen
en óén dwars door de ,,marconi-ca-
bin", ontstaan Juist nadat de com-
mandant order had gegeven, dat de
telegrafisten naar beneden moesten
gaan, achter de pantsering.
Do vlag van de „Kent" was in flar
den, liaar voortop- was tol aan het
kraaiennest weggescholen. Haar
„diraadloozeT was weggeslagen,
maar zij was nog In steal berichten
pp te vangen, hoewel zij er geen meer
kon afzenden. Zoodoende hoorde zij,
dat twee Duitsche kruisers en de
„Leipzig" gezonken waren en dat de
overige Engelsche oorlogsschepen
dc „Kent" en do „Nümbeng" zochten.
De verschillende dekken van de
„Kent" waren overstroomd, voordat
zij in het gevecht ltwam, en daardoor
stond in de hutten ongeveer 15 C.M.
water.
De „Niirnberg" strijktde
vlag.
De ,^Nöi*nberg" streek can 7 uur de
vlag, iicddo over en zonk om 7.30; de
voor-brug etond in brand. Benige
mannen stonden op bet dok en wuif
den met oen kleine vlag.
Al de booten van do „Kent" waren
doorboord. Twee worden gerepareerd
en om 8 uur 's avonds staken zij af.
Verscheidene mennen zwommen naar
last schip. Ben greep een liangmat en
werd met "een louw opgepikt. Dc
„Kent" was nog op eenigen afstand.
Daar zij echter achter ds „Nürnbeng"
trachtte te komen, om de mannen er
af te haten, gingen de anderen langs
haar heen en de boeien, die met tou
wen worden toegeworpen, bereikten
Iwrn nice- Haar commandant veroor
loofd© zijn mannen niet, met een lijn
over te gaan; daardoor konden er niet
veel gered worden, maan de boot pikte
or nog nogen op. Ondanks het vele
harde werken, om htsi fe redden, ~-n
men slechts vijf opvisschen.
Er tioerschte een groot© opwinding
op de „Keiil" en onderdrukte cheers
weerklonken, toen men hoorde, dat de
vijand binnen de vuurlijn was en toen
hot commando kwam, om de lyddiet-
granaten gereed to houden, doar dit
beloekendc, dat wij konden vuren.
Driemaal voelden de mannen van dc
„Kent" zich wat onplerzierig en wel
toen zij hoorden:
lo. Dat de voortoren gerepareerd
moest worden, daar deze slecht draai
de, hoewel daardoor slechts korten
tijd het vuren moest worden geslaakt.
Maar daar het schip boegvuur moest
geven, waren deze kanonnen de voor
naamste.
2o. Toen ©en granaat door het bo
venste deol van bet scihlp kwam en
een gedeelte ervan de pantsering trol
3o. Toen een kazemat van drie ka
nonnen 5n brand stond, waardoor vlar
man gedood en vijf gewond werden.
Allerlei
UIT DUITSCHLAND.
De Berlijnsche briefschrijver van
liet Alg. Handelsblad schrijft een be
schouwing over het heenguan van den
fltaatssecz'etaris vau financiën Köhn,
die opgevolgd wordt door prof. dr.
Ilelfferioh, directeur van de Duitsche
Bank.
„Hoe de oorlog ook afloopt, Duitsch-
land zal verbazende sommen gelds
"oodlj: hebben. En deze sommen zün
niet (e verkrijgen, zooals de bekende'
Reriijusclie staathuishoudkundige
Georg Bernliord dezer dagen betoog
de, „door een oplappen van do oude
financieel© deken". Een nieuwe moet
er geweven worden. Duitschland heeft
noodig, om zijn oeconomisch leven
opnieuw wakker te roepen, een belas
tingstelsel, dat tot een zoo ruim moge
lijke ontvouwing van alle oeconomi-
sclie krachten aanmoedigt. Een reor
ganisatie van de belasting-politiek zal
niet kunnen uitblijven, een grootsche
hervorming, die in do eerste plaats
de winst treft en niet de bron, waaruit
de winst geput wordt. Alleen uit di
recte belastingen zal het rijk de xwfd
delen niet kunnen krijgen. Maar Lij
een hervorming van de indirecte be
lastingen zullen volkomen nieuwe pa
den bewandeld moeten worden, cie
volgens agrarische opvattingen stellig
niet naar het doel feiden, doch nood
zakelijk geadht worden door handel
en industrie, aan welker herleving,
na den oorlog, de grootste aandacht
geschonken dient te worden.
Een enorme taak, stellig de moei
lijkste na den oorlog, wacht den BuJt-
schcn staatssecretaris van financiën."
DE TOESTAND IN BRUGGE.
Ren oorlogscorrespondent van liet
Alg. Handelsblad schrijft:
„Komen or gerodeld nog bsuobtcn
door uit Brussel, Antwerpen cn en-
dor e groote steden van België, van
hoofdstad van \Ycel-VI aannero.n uil
wordt er niet veel gehoord. Er geen
wonder Van Brugge uit word pp e'
geen passen afgegeven naar Neder
land dan aan Kol anders, en die zijn
er maar enkele meer In Brugge. Zelfs
om do stad per train te verlaten h"©ft
men ccn pas noodig, ea geen conduc
teur mag, voordat de passen zijn na
gezien, een kaartje afgeven. Af en
toe rijdt er nog oen trein in de richting
van Gerilmaar dat uitstapje kost
4.50 tres. terwijl in gewone omstan
digheden een retour fres. 2.50 kostte.
Al heeft Brugge nog slechts een en
kelen aanval, door bommen uit En
gelsche vliegmachines geworpen, te
verduren gehad, toch lijdt deze stad 1
niet het minst onder den zwarcu druk
van den oorlog. De handel ligt na
tuurlijk geheel stilon de fabrieken
zijn voor liet grootste gedeelte geslo
ten. De Nederandsche Gist- en Spiri-
tusfabriok werkt nog door, en ook
wordt nog in de groote ijzergieterij de
Brugeolse vier dagen per week van 8
tot 4 uren gewerkt; maar slechts door
een deel der vroegere arbeiders. En
wat wel het ergst is, de kantnijverheid
rust geheel, lloe levendig zijn anders
die Brugsche achterstraatjes, waar
men schier in elk huis achter de gor
dijnen, en 's zomers in de deur en
voor op straat, de nijvere kantwerk
sters onder druk gekout, dat wed
ijvert met .het tikkend geratel der
klosjes, bezig ziet haar toch al niet
rijke inkomen van 2 tot 8 fres. te ver-
dienon. Men is nu geheel afhankelijk
geworden van de geringe toelage, die
de vrouwen der «soldaten nog altijd
uit de gemeentekas trekken.
Do armoede wordt groot; steeds
had Brugge voor zijn 7000 armen
reeds Ie zorgen en nu is dal getal
ontzaglijk vermeerderd. Wel wordt
het eeu en ander gedaan tol leniging
van den nood de weinige gegoeden,
die overgebleven zijn, helpen rnede.
En vooral het Groene Kruis, gesteund
door de gemeentekas, doet veel goeds.
Op de gracht achter het „Vrije" is oen
lokaal geopend, waar men een goed
middagmaal kan ontvangen voor 35
centimes, bestaande uit soep, vleesch,
groente cn aardappelen. Zelfs door
den burgerstand wordt hiervan met
honderden dagelijks gebruik gemaakt.
De bevolking houdt zich overigens
rustig, en men hoort nog niet van
plunderen cn stelen, waarvoor eerst
zoo gevreesd werd. Trouwens, des
nachts moet men thuis zijn, van tien
uur D. tijd afen de straten zijn den
ganschen nacht verlicht, om de over
treders vun dat gebod zichtbaar te
maken. Als men u nu dien tijd op
straat zonder verlofpas aantreft,
wordt ge voor den nacht opgesloten,
en betaalt den volgenden morgen als
hotelrekening 5 fres.
Br is veel armoede in Brugge; maar
de levensmiddelen, allhaos de aller
noodzakelijkste, zijn. in voldoenden
voorraad aanwezig. Het brood is, ge
lijk overal in België, vastgesteld per
hoofd 250 gram en kost 40 cents per
pond. In het- laatst dor vorige week is
de Holluiidsche vrachtboot „De Tele
graaf" in Brugge aangekomen mot
nieuwe voorraden. Ook kwam er wat
steenkolen binnen, die voor 3 fres. de
50 kilo verkocht wordt. Petroleum is
er niet meer, maar gas nog voldoende.
Wijn blijft er niet meer over, daar zoo
goed als nlles door de Duitscliers gc-
requireerd wordt. Grutterswaren ont
breken eveneens zoo goed als geheel,
en de groenten v.orden ook schaarsch.
Een groote.schade is ook aangebracht
doordat de groote bloemisterijen zoo
goed als stil liggen. De kassen, waar
onder verscheidene met de mooiste
orchideeën, zijn leeggehaald, omdat
men gebrek aan steenkool heeft voor
verwarming. Schatten golds zijn daar
mede verloren gegaan. In één bloemis
terij werd des winters voor een 15.000
fres. alleen aan afgesneden orchi
deeën bloemen verkocht. Men kan zich
nu het verlies van de planters eenigs-
zlns voorstellen.
Deze bloemisterijen behoorden steeds
tot den roem van Brugge; evenzeer als
de musea. Vóór de bezetting door dc
Duitschers zijn dezo naar elders over
gebracht. Maar in de kerken worden
nog vele kunstschatten bewaard.
Moge Brugge gesjiaard blijven voor
een beschieting. Maar liet is te vree
zen, aat ook deze stad nog zal te lijden
krijgen onder de verwoestende ellende
van den oorlog. Men beeft, ais men
bedenkt, dat op den zoo fieren Haile-
toren nu een mitrailleur staat, om de
vliegmachines te bedreigen. In den
nacht van Oud- op Nieuwjaar klonk
opeens vandaar het geratel van een
machinegeweer. Gelukkig was het 't
inschieten van het nieuwe jaar. Het
vredesjaar 1915 I Niét hel minst Brug
ge verlangt, dat dit bewaarheid wor
de-
„!K WIL WERKEN".
Josefa Mctz geeft in het „Ber'irer
Tageblatt" de volgende beschrijvn g
In do groote, gete zaal met het
hooge, witgeschilderde plafond staan,
.n twee lange rijen, véél menschen.
Op smalle tafeltjes, waarachter
vrouwen, meisjes en ook een paar
mannen hebben plaats genomen. Mg.
gen papieren cn lijsten, schriften met
aanteekeningen, portefeuilles. En
uit die paperassen wordt het noodlot
van vele dier wachtenden geweven
Wat zij vroeger waren, staat er in
vermeld, wat zii voortaan zuilen zijn
zal spoedig beslist worden. Zij al'en
leven van den oenen dag in den an-
d-'in in de rustpoos tusschon eer
gisteren en overmorgen
A Men wachten, in ietwat deemoedi
ge houding. Maar zij bedelen niet,
zii smeeken niet. 7,ij zeggen s'eclits
„Ik wil werken".
Eenigen van hen zijn zeer goed ge
kleed met eleganton coupe. Maar toch
lig' o er hen allen aan waas, dat hen
stempelt lot eenzelfde klasse: tot de
kaste der uUceworpenen uit den le-
ver.stredmolen. F.nke'en vallen een
voudig van het eene werk in het an-
dero. velen ook worden uit zekeren
welstand naar benedon gedreven,
naar anderen arbeid, dien zij aan
vaarden als tets nieuws, Iets onge
woons.
Daar slaat een mooi, jong meisje.
Ze Is goed gekleed cn ze zou graag
v-wn werken. Maar wat? Ze heeft
r gwleerd, hoeft zich nooit tocge-
'egd op het een f andere beroep zij
was mets dan de dochter van haar
oudens Van hen kreeg zij Meeding cn
Viid««l; door hen genoot zij don goe
den kant van het 'evenhad zij een
Ih-jts. Nu heeft ze niets dan haar ou
ders, d.e ook niets moer hebben en
('•rh door den tijd moeten komen. Zij
moesten vluchten en alles bleef ach
ter Ook zii zijn uit den levenstrodino-
l©n geslingerd als visschon. die aan
land gewornon, buiten hun e'emenl
moeten versmachten, verdorren
I>bt u werk voor een advocaat?
vraagt een uit de rij aan een der da
mes jie belast zijn met dit vluchte
lingenwerk.
Een advocaat? Dat zal heel moei
lijk gaan.
Niemand kan den advocaat gebrui
ken.
Mogelijk kan hij op hot land gaan
werken of flosechen spoelen. Maar
dat durft de darne hom niet aan te
bieden.
Neen, wij hebben geen werk vutir
u, zegt ze en liet komt héél zacht over
haar lippen.
Daar staat een vrouw, een kAvd
aan de hand Ze schreit.
Wal scheelt er aan-'
Och, de dames aan. het tafeltje
zeggendat ik op hel land
moet gaan werken.
Maar dat is toch goed voor je.
Ik hel) drie kinderen ik wil
graag werkende kinderen kun
nen dan hij mijn tante blijven
Op het land zul je je kinderen
misschien hoe'emaal niet al'een be
hoeven te laten...
Maar ik wil toch werken.
Dat kun jo buiten ook
Maar tante dan
Sc zult toch wol zonder je tante
kunnen loven.
Buiten ken Ik geen sterveling,
met wion ik eens kan praten,
.Te drie kinderen heb je toch.
Ja, maar met mijn kinderen kan
ik niet, over mijn man praten, die in
den oorlog is. Tante kent hem
Dan een jong, mager, donkerharig
meisje. Ze dringt naar voren.
O, pardon. Ik zoek een betrek
king, liefst als ontvangdame in een
pholographisch atolier of bij een voor
name dame, die oen juffrouw van
gezelschap noodig hoeft, of
U moet een oogenblik wachten.
Met brandende oogon kijkt het
meisje naar de vrouw, die ei nog
maar niet toe kan besluiten, haar
tante te verruilen tegen het land.
Dan komt liet magere mc-isje aan
do beurt.
Ik zou graag ontvangdame in...
Dio hebben we op 't oogenblik
al vee' meer dan gep'aalsl kunnen
worden. Waar zijn uw papieren?
Op het station, in. mijn koffer
tje. Wij moetan er voor betalen en
we hebben geen geld.
Bent u Russhi?
Neen, Duitsche ik ben wol op
een gymnasium 'n Rusland geweest,
maar in Duitschland geboren.
Wal hebt u tot img toe gedaan?
Ik kan goed voorlezen.
Ja. maar waarmee hebt ge uw
brood verdiend?
Ik zou misschien ook wel iemand
bij zang op de piano kunnen bege
leiden.
Maar wij moeten weten, waar
mee ge tot nu toe den koet iiebt ver
diend.
Ik ben op het gymnasium ge
weest. Als ik langer in Duitschland
ben, zal ik heel gauw do tea! goed
lecren spreken.
Kunt u m ach inesc brij ven?
Dal lia.il ik gauw lecren f
Stenografeeren?
Nog niet...
Do dame achter hot tafeltje haalt d©
schouders op.
Och, toe, kunt u mij niet aan
een betrekking helpen? dringt hot
meisje aan.
Ik zal hot dadelijk voor u nar
zien.
Een vriendelijk uitziend, oud man
zit op con stoel. Hij is landi-ouwor
en zoekt een knecht. Do dame dio
hem te woord heeft gestaan, komt te
rug mol een jongen knaap.
Hier hebt u ©r eon!
De oude man ziel den ander aan
met een welwillenden glimlach.
Een hooljo Jong. Hoe oud?
Zestien.
Do's jong. Héél jongt
Maar hij is stork c-n wl] graag
werken, is liet niet?
De Jongen kijkt de dame aan inot
dankbaren blik. Dc overeenkomst
wordt gesloten on de oude man slaat
op on gaat hoon met zijn Jong knecht
je, dat bulten zal moeten ploegen en
zaaien...
Een oud© heer staat te redeneereo
bij een der tafeltjes: Ook bij zoekt
werk en hli vertelt:
