De Europeesche Oorlog.
Armorel.
TWEEDE BLAD.
HAARLEM'S DAGBLAD
MAANDAG 1 FEBRUARI 1915
OP hei Westelijk
Oorlogsveld.
De DU1TSGHE stof maakte Kater,
'dag bekend
..De verliezen van de Franschen in
da gevechten ten Noorden van
Nieuw poert op 28 Jan. zijn groot ge
weest. Ruim 300 Marokkanen en Al
gerijnen lagen dood in de duinen. De
geallieerden werden ook Vrijdag door
artillerievuur verhinderd de duintop
pen ten O. van den vuurtoren met
sappen tc naderen.
Ten zuiden van hel kanaal van T.a
Bassée hebben Duilsche troepen Vrij
dagnacht van de Franschen, in aan
sluiting op de door hen reeds verover
de sidling, weer twee loopgraven af
genomen. De Duitschers maakten
ruim CO gevangenen.
In hot Westelijk gedeelte \an de Ar-
gonnen hebben Dndtsche troepen Vrij
dag een aanval ondernomen, die voor
hen oen niet oribeteekenende winst
aan terrein opleverde. Zij namen 12
officieren en 731 man gevangen en
maakten 12 machinegeweren en 10
kanonnen van klein kaliber buit. De
verliezen van de Franschen zijn
zwaar. Tusschen de vier- en vijfhon
derd doodeo liggen op het gevechts
terrein Het 155ste Fransche regi
ment infanterie schijnt in de pan ge
hakt te zijn. De Duitsche verliezen
zijn betrekkelijk gering.
Pogingen van de Franschen om de
Duitscl.ers ten Z.O. van Verdun aan
te vall'-n zijn met zeer zware verliezen
voor de Franschen afgeslagen.
Ten N O. van Badonviller zijn de
Franschen uit de dorpen Angoment
en Brëménil verdreven. Angnnont is
door de Duitschers bezet."
Zondag: „In Vlaanderen had
den Zaterdag alleen artilleriogevech-
•ier. plaats. Bij Guinchy, ten zuiden
van den straatweg La Bassée— Bétlui-
ne, en bij Carency, noordwestelijk
van Arms, werden den Franschen ce
il ige loopgraven ontnomen".
't ENGELSCHE legerbestuur deelt
mede .Vrijdag deden de Duitschers
bij Cuinchy nut vrij aanzienlijke
strijdkrachten een aanval, welke ge
makkelijk werd afgeslagen. Ruim
tweehonderd lijken vian Duitse hors
werden gevonden voor de loopgraven,
door de Engelschen bezet, wier ver
liezen gering waren."
't FRANSCHE communiqué van
Zaterdagmiddag luidt
„De dag van Vrijdag is betrekkelijk
rustig voorbijgegaan.
Bij Quincfty (ton zuiden van het
kanaal \an La Bassée naar Béthune)
hebben de Engdsche troepen dr>e
Duitsche bataljons met lievige verlie
ten voor de aanvallers teruggeslagen.
De artillerie van do fcondgenooten
hecU op verscheidene plaatsen voor
deden behaald.
Bij FÜrey (in Wocvre) hebben de
Duitschers een mijn laten springen
met het doel de Fransche schansen
te vernielen. De ontploffing heeft
cvenwe1 alleen hun eigen schansen
vernield."
Van Zaterdagavond: ,,De
laatste berichten bevestigen dat do
Duitschers een groot aantal gesneu
velden ten noorden van Lombaertzij-
de en bij La Basséo hebben laten lig
gen.
Uit Argoime wordt gemeld dat
Fransche troepen zijn teruggetrokken
op nieuwe stellingen, ongeveer 200 M.
gelegen achter die, welke zij tevoren
bezet hielden. Om het terrein is ver
woed gevochten. De verliezen van de
Duitschers zijn zeer zwaar en ook de
Franscho verliezen zijn ernstig.
Zondag: „De strijd lvipaaJdo
zich Zaterdag op bijna het goheelc
front tci artilleriogevechten.
De artillerie der geallieerden be
haaide overal voordeelen.
Voor I-a Bassóo heroverden do Brit-
soho troepen alle loopgraven, welke
tijdelijk verloren wanen gegaan.
In de sectoren At recht, Roye, Sois-
sons, Reims en Berthes vernielden
Fransche batterijen tweo Duitsche
stukken geschut, verschillende wer
ken en een aantal mortieren; verder
beletten zij verschillende troepencon
centraties en beschoten rij bivaks en
konvooien der Duitechers.
De Duitschers deden drie vruchte-
looze aanvallen in het bosoh van
Grurie.
*Do Franschen houden het dorp An-
gom on t bezet, hetwelk do Duitschers
beweren veroverd to hebben-'.
Een oorlogscorrespondent van 't
,,A!g. Handelsblad" schrijft
„Nog altijd duren do gevechten bij
Nieuwpoort voort. De bondgenooten
zijn wederom einds twee dagen voor
uit gegaan, en beschieten nu eenige
dorpen waar de Duitschers zich heb
ben gelegerd. Die dorpen liggen in
den omtrek van OstendoBrugge,
liet vuur der artillerie had een zoo
danige uitwerking, dat.de Duitschers
eenige stellingen ontruimden. Slechts
een paar kleine infanteriegevechten
hadden plaats."
DE FRANSCHE „OOG-GETUIGE"
AAN HET WOORD.
In ecu overzicht van de jong-ste
operaties noemt de Franscho „oogge
tuige" vooral belangrijk het voor de
Duitschers noodlottige gevecht ten
oosten van Yperen en het voor hen
ni;g noodlottiger gevecht bij La Bas
séo Bij Soissoris h'-bben de Duit
schers den iaatsten tijd geen aanval
len meer gedaan.
Op andere punten van het front
hadden ontmoetingen van minder be-
teekenis plaats gehad, die echter over
al een voor de geallieerden gunstig
verloop hadden.
De allerellendigste weersge-steld-
hoid was oorzaak, dat operaties op
grooter schaal niest konden plaats
inden. Niettemin gaan de bondge
nooten langzaam, maar zeker voor
waarts. Zij krijgen voortdurend v
sterkingenhun 'offensieve kracht
wordt dage'ijks grooter. Zij zullen
dan ook hun grootste krachtsinspan
ning doen wanneer zij beschikken
over de grootste krachten. De bedoe
ling is het. grootst mogelijke resultaat
te bereiken met do mmste offers.
liet Belgische 'eger is merkwaar
dig spoed'g gereorganiseerd zijn
artillerie heeft zeer groolen steun aan
de Fransche artillerie gegeven.
Het overzicht -bescli rijift dan den
ornstigen tegenslag voor de Duit
schers te La Bassée. De Engelschen
hadden een allerhel igsten Duitschen
aanval te doorstaan langs de beide
zijden van het kanaal \an La Bassée.
Tegelijkertijd beproefden de Duit
schers op \erschillende punten van
het Fransche front tusschen Bcthune
en den weg La BasséeNoulotte di
versie®.
Oin aclu uur in den morgen ver
dreef een Duitsch bataljon de Engei-
schen uit hun loopgraven voor Cuin
chy. Vijf minuten later werd Given-
uhy aangevallen do Duitschers kre
gen vasten voet in het dorp maar
onmiddellijk gaf de Britsche comman
dant bevel tot drie tegenaanvallen,
welke gesteund werden door het vuur
van do Fransche artillerie. Om drio
uur "s middags waren alle loopgraven
door de Franschen heroverd. Vijf
keer beproefden de Duitschers op
nieuw aan te vallen, maar steeds
werden zij teruggeworpen. Zij lieten
honderden gesneuvelden op het slag
veld achter. De Duitschers deden nog
een nachtelijken aanval, maar ook
deze werd afgeslagen. Hun échec was
volkomen.
Er was een kleine terug-buiging ge
komen in de Fransche l>me ten ge
volge van een tijdelijk teruggaan van
de Britsche troepen, maar twintig mi
nuten later hadden de Franschen de
verlóren loopgraaf heroverd.
liet was een goede dag voor de
lKvndgcnooteu.
EEN ZEPPELIN.
Naar uit. Nancy aan de „Matm"
wordt geseind, heeft Vrijdagochtend
om vijf uur een Zeppelin getracht
over de stad te vliegen. De Fransche
artillerie heeft het luchtschip echter
door een lievige beschieting genood
zaakt naar de Duitsche linies terug
tc keeren.
Van 't Oostelijk
OorSogs'.ocneel.
Do DUITSCHE staf deelde Zater
dag mede-
Min Oost Pruisen hebben do Rus
sen vruchtdoos het bruggehoofd ten
O. van Dai'kolmen aangevallen. Zij
beschoten do Duitsche verdedigings
werken tem O. vtui het meren-.gebied,
en beproefden ten Z. O. van het Ló-
wentinscho meer een aanval, dir; door
't Duitsche vuur afgeslagen werd.
Nachtelijke aanvallen van de Rus
sen tegen Borzymof ten O. van Lo-
wicz zijn met zeer zware verliezen
voor do Russen afgeslagen.
Zondag: „Van de Oost-Pruisi-
scJie grens nieïs nieuws. In Polen bij
Borzymoec, ten oceten van Lowitsoh,
werd een Russische aanval afgesla
gen'.
t OOSTENRIJKSCHK legerbestuur
maakte Zaterdag bekend:
„Aan het Poolsch-Galicischo, front
heursoht, koita arlillc-riegevechtèn uit-
geaonderd, over liet algemeen rost.
Do heftige strijd van do laatste
dogen leiddo iu de Karpathen tot hrr
ovcring van pashoogten. Gedurende
con week van aanhoudende zware
operaties hebben de troepen, niette-
gou-taande do ongunstigo weersgo»
ste'dheid, met do grootste volharding
en hardnekkigheid gestreden en "He
moeilijkheden van het terrein, dut
vaak diep onder de sneeuw lag, over
wonnen. Hierdoor hebben zij groots
resultaten bereikt.
Do Russen verloren in liet geheel
7000 krijgsgev angenen en zes mitrail
leurs".
Zondag: „Aan de Doenajetsj en
Nida tioonde Zaterdag do artillerie bij
beido partijen grootc bedrijvigheid. De
Oosten rij kseho artillerie, die den Iaat
sten tijd reeds meermalen goed uit-
workingsvuur gaf, had ook nu suc
ces. De Russen ontruimden onder een
zeer hevig vuur eenige loopgraven.
Gok aan het overige front fn Rus
sisch Polen is van tijd tot -tijd' de ar
tillerie in acfie.
In de Kaj-jxiUien verliep de dag rus
tiger.
In de bosschen op de bergen wordt
nog om eenigo vlak ten noorden van
do pashooglen gelegen sceélihgen ge
streden".
't RUSSISCHE Gezantschap heeft
do volgende berichten ontvangen om
trent. de krijgsverrichtingen der Rus
sisch© legers:
„Den 28?n Januari viel geen enkele
verandering te melden in Oost-Prui
sen en op den rechteroever van den
Weichsel op den linkeroever blijft de
toestand, ordanks de op zich ze f
staande aanvallen, stationnair. en is
elk offensief van Duitsche zijde ge
stuit.
In Galicië, en wel op het front dat
zich uitstrek: van de Dukla-passen tot
d:.> van Viszkow-, toekent zich de voor-
uitgaande beweging van Tiet Russi
sche leger, ondanks een hardnekkigen
weerstand do Oostenrijkers, over di
geheel© linio af. met uitzondering van
de streek der ücskidon passs», waar,
voor een ovennacht der Oostenrijkers
do voorhoeden van de Russen zich ge
deeltelijk terugtrekken op te voren
gereedgemnakte stellingen.
In den loop der gevechten der laatste
drie dagen, hebben de Oostenrijkers
00 officieren en 2400 soldaten aan ge
vangenen verloren en voorts drio ka
nonnen en 10 mitrailleurs.
In de Bukowina is er geen wijzi
ging in den toestand".
Verspreid Nieuws
van de ooriogsveïden
DE RESERVES VAN DUITSCIILAND
De reserve aan manschappen, die
Duitschlaral thans nog bezit, bedraagt
minstens 3 millioen.
Dit is ongeveer het cijfer, aangeno
men door den militairen medewerker
van de „Times".
Hij bereikent met gegevens uit
Duilsche statistieken dat Duitscldand
11.000.0)0 strijdbare mannen van 18
tot 50 jaar heeft.
„Hiervan wordt afgetrokken twee
millioen manschappen, die niet J>e-
1 loeven op te komen, zooals postb.;-
ambten, en allen, die voor h'ct func-
tionceren der openbare diensten on
misbaar zijn. Er blijven dus nog 9
millioen.
Verder moet men in aanmerking
nemen het aantal gesneuvelden, ern
stig gewonden of vermisten. Dit be
staat ongeveer uit 250.000 gevangenen
of vermisten, (>00.000 dood en, 700,000
gewonden, die geen dienst meer Kun
nen doen en 700.000, die weer naar
hert front zullen kunnen vertrekken
Het Duitscho leger zou dus defini
tief 1.550.000 man verloren hebben,
zoodat Duit-rchland op het ©ogenblik
over meer dan 7.450.000 man kan be
schikken
Hiervan zijn er vier millicon naar
het front, zoodat er nog 3 millioen,
hoewel slecht geoefend, naar liet oor-
loestooneel gestuurd kunnen wor-
LOTGBVALLEN VAN EEN
GEWONDE.
In een courant te Halle vindt men
het volgend© verbaal uit een soldaten
brief:
„liet was de vierde December, toen
een. korporaal met twee man op pa
trouille moest. Het weer was zeer
slecht, storm en regen. Door den pik-
donkeren nacht kropen zij voor
waarts. De patrouille verdwaalde en
keerde terug. Een kwam echter niet
mee Het was een landweerman M.
genaamd. 's Middags ziet iemand
door oen verrekijker, dat vlak voor
do vijandelijk© loopgraaf een bruine
plek ligt. V,© dachten onmiddellijk
dat het M. meest zijn en dat hij door
da Franschen neergeschoten was.
Don avond van denzelfden dag kro
pen vier man naar voren om hem te
halen en te bcgiuvén. liet was ver
geefs, ze konden hem nic-t bereiken
werden beschoten en moesten terug.
M bad in den nacht van den vierden
eet schot door zijn arm gekregen.
Den volgenden nacht stond hij op en
wilde naar ons terug keeren. In bet
donker verdwaalde hij, kwam bij een
Fransche loopgraaf terecht en werd
weer beschoten. Hij riep. „ik ben toch
gewond?manr de Franschen ver
stonden hein niet en wierpen nog een
handgranaat naar hem. IIij kreeg een
schampschot van een splinter aan zijn
hoofd en viel bewusteloos neer. Toen
hij weer bij gekomen was, begon li j
weer t-j kruipen. Even voor onze prik
keldraadversperring stond hij op en
riop den naam van zijn regiment.
Plotseling kreeg hij weer vuur van
Fransche zijd© en een kogel trof hem
in hei linkerbeen. Weer viel hij en don
geheelen nacht meest hij voor onee
loopgraven liggen. Eerst 's avonds
kon hij gehaald worden. Weer kro
pen eenige manschappen vooruit, rok
den hem in een stuk tentlinren,
knoopten er een touw om eu op deze
wijze brachten vrij hem naar de loop
graven. Hij wcru in een schuilplaats
gebracht eu orimiddellijk verbonden.
Hij ha>l een wond in het hoofd, in den
linkerbovenarm en in do dij. Twee
dagen en nachten had hij gewond
tusschen do loopgraven gelegen in
storm en regen, zonder eten en drin
ken. Ik zou het ternauwernood geloo-
ven, als ik alius niet zelf meegemaakt
en hem verbonden had".
EEN GEVAARLIJKE PATROUILLE.
Een medewerker van de „Berüner
Morgenpost" die als officier te velde
staat, vertelt
Tachtig Meter voor ons front stond
een gebouw, waaruit wij voortdurend
beschoten werden. Het werd door een
veldbatterij gebombardeerd maar de
gevel bleef staan. Van onzen majoor
kreeg ik gedaan, dat hij v'er man
van de genie beschikbaar stelde om
den gevel te laten springen. Het huis
stond in den hoek van twee vijande
lijke loopgraven, achter een hek. De
loopgraven waren met prikkeldraad
en draadstrikken beveiligd en er was
slechts een smalle weg door deze hin
dernissen. Het terrein er tusschen
was vlak met afzonderlijk staande
boomen en de grond was bezaaid met
dorre takken, den gevaarlijksten vij
and van een s'uip-patrouiUe.
De nacht scheen bij oen bedekte
lucht zeer donker te zullen worden.
Tegen negen uur 's avonds maakten
wij ons gereed. Ik als oudste onder
officier, nam do leiding, twee vrij
willigers en vier pionniens gingen mee
Over de uniformen hadden wij zak
ken getrokken, liet hoofd en liet ge
zicht. met hoofdbeschenncrs bedekt
alleen do oogen vrij ge'atcn. Wij
moesten er zoo donker mogelijk uit
zien, omdat wij rekening moesten
houden met de Franscho lichtkogds,
d-ie ongeveer veertig seconden bran
den.
Juist stonden wij op het punt onzen
kelder te verlaten, toen een verwoed
geweervuur begon. Er was nergens
alariji geslagen en het lieele front
kwam in-ibeweging. Ook zonder het
bevel van den majoor hadden wij ons
plan uitgesteld. Eerst tegen den 4den
Januari waren wij weer in dezelfde
stelling. Dezen keer bleef alles rustig
en konden wij om negen uur weg
fjaan al kruipende. Dicht voor onze
loopgraaf, moesten wij over een hoo>p
rottende aardappelen, die een ver
pestende lucht gaven. Wij moesten
voorbij rottende lijken van dieren, "t.
gezicht dicht tegen de aarde gedrukt.
Zoo kropen wij voorwaarts. Ieder
takje werd zorgvuldig weggeschoven,
iedere steen verwijderd, opdat de
genie-soldaten niet hun zwaren last
geen hindernis konden ontmoeten.
Vaak moesten wij minuten lang or.-,
beweeglijk in hei slijk liggen en waag
den wij het ternauwernood te ade
men, als de Franschen het terrein
met iiohtkogels beschoten. Toen we
ongeveer halverwege waren, bleef
een van de 'ïchtkogefs met zijn val
scherm in een nauwelijks twee meter
van ons afetaanden boom hangen en
verbrandde daar langzaam Deze se
conden waren voor ons a's jaren.
We hoorden ons hart kloppen en had
den onze. rekening reeds opgemaakt.
Daarbij kwam mij een grashalm 'n
den neus en ik had de grootste moei
te orn mijn niezen te bedwingen, ik
begrijp nog niet, dat wij in d't licht
niet ontdekt zijn. Eindelijk, na vijf en
veertig lange minuten bereikten wij
de heg. Wij konden nu hooren hoe de
Franschen elkaar fluisterend aan
maanden om uit te kijken. Nu werd
het kruitvat vooruit geschoven en
begonnen wij den terugtocht, waar
bij de lont zorgvuldig languit gelegd
werd. Toen wij aan het e«nd van dc-n
draad gekomen waren, werd deze
aangestoken en trokken wij ons, nu
alle voorzichtigheidsmaatregelen ver
smadende, in onzen kelder terug.
In ademlooze spanning telden wij
do seconden. Twee en een halve mi
nuut moest de lont branden. Reeds
waren drio minuten voorbij en nog
hoorden wij niets lk ging naar den
meest vooruitgeschoven hoek van de
loopgraaf en luisterde in het duister.
Het was u'sof iets zich bij de heg be
woog. Ik nam het geweer van den
post, die naast mij stond, schoot en
gaf het bevel tot snelvuur. Onmiddel
lijk gingen er lichtkogels omhoog en
nu zagen wij een Franscho patrouil
le, die blijkbaar ons vat wilde weg
nemen, maar die door ons vuur te
ruggedreven werd Terwijl onze lie
den door voortdurend sch'eten den
eenigen uitgang uit de vijandelijke
telling gesloten hielden, kropen twee
van onze soldaten nog eens naar de
lont. Nauwelijks waren zij in den kel
der terug of een ontzettende ontplof
fing deed den grond trillen. Een gele
vlam sloeg uit en daarna steeg een
zwarte rookwolk ten hemel. De gevel
lag in puin.
UIT DE VOGEZEN.
De oorlogscorrespondent van de
Tagliche Rundschau" heeft ecu tocht
„©maakt dooi: de zuidelijke Vogezen.
Hij schrijft uit de buurt van Gebwei-
ler
Hier zijn hel niet tang© hellingen,
waarop do vijanden tegenover elkaar
liggen en in gerekte, bij groepen aan
gelegde loopgraven elkaar afbreuk
trachten te doen, maar de grillige
bergkopjes hebben hier de overhand.
Op den rand van de bosschen op deze
hoogten in de diep ingegroefde dalen,
de open plekken in het bosch heeft
de vijand zich genesteld niet in loop
graven, zooals men elders gewoon i?,
maar in een soort van termieten
heuvels, met platte rnolshoopön te ver
gelijken, die bovendien in zeer on
gelijkmatige lijn zijn aangek» I, heeft
de vijandelijke infanterie zich inge
graven. Zoo'n aaiden puntsertoren,
die ternauwernood boven den grond
zichtbaar is en nu door de sneeuw vol
komen verborgen wordt, is met drie
of vier man bezet, van wie elk zijn
van buiten onzichtbaar schietgat
heeft. Uit deze kleine aardbeien loo-
pen smalle gangen naar achter, naar
de dekking in het bosch. Bovendien
zijn de daarvoor geschikte hoornen
bezet. Er is een kraaiennest in, waar
in een of op zijn hoogst twee man zich
ternauwernood kunnen bewegen, of
do mannen hangen meer dan zij zit
ten, vastgebonden in de kronen en
vormen \oor onze soldaten, d:e daar
langs komen, buitengewoon groot ge
vaar. Zijn onze manschappen onge
hinderd een termieten-kolonie voorbij
gekomen, dan kunnen zij er zeker van
zijn, van boven of in den rug bescho
ten te worden, llier zouden Sioux-
Indianen goede diensten bewijzen.
Hier, voor deze guerilla, zou men
troepen noodig hebben, die bijzonder
deze soort van vernietigings
oorlog afgericht zijn, jagers mis
schien.
Met alle denkbare list wordt hier
gewerkt. Beweeglijke wijnstokken of
andere struiken, dat wil zeggen op
deze wijze toegetakelde alpenjagers,
hebben een groote rol gespeeld. De
beste manier om zich tegen een derge-
lijken vijand te weren, zou zijn, hgm
niet rook te verdrijven of liet bosch
eenvoudig in brand te steken en zoo
de heels Vogezen te ontruimen. Een
voorstel, dat een Zweed in vollen ernst
heeft gedaan. Maar liet is een onmo
gelijkheid, zoolang het zoo vochtig is
als op het oogen blik.
HET GEVECHT OM GIVENCHY.
De bijzondere correspondent van de
„Times in Noord-Frankrijk meldt
over dezen verwoeden strijd o.a. het
volgende.
Hel doet van den Duitschen aanval
was het kleine dorpje Givcnchy, dat
sinds het begin van dit jaar m handen
van de Engelschen is. Givcnchy ligt
slechts vier K.M. van Lu Bassée, dat
do Duitschr-rs bezet hebben en negen
K.M. van Béthune. Uit een militair
oogpunt i1- bot kleine landbouwers- en
mijnwerkensplaatsjo van belang, om
dat het ligt op hooger terrein in een
groot© moerassige vlakte en den weg
bcheersclit van I.a Basséo naar Bé
thune, waarlangs de spoorweg eri het
kanaal loopen.
Ontplooiing van infanterie was den
Iaatsten tijd in hel laaggelegen land
onmogelijk, ten gevolge van het mod
derwater dat er op stond. Na de lang
durige regens is do grond zoo slap ge
worden, dut men tot de heupen, ja
2e!fs tot den hals erin kan zakken.
Op liet eenigszins hoogcr gelegen ter-
jein om Givenchy gaat het beter,
vooral nu in de laatste dagen het kou-
do weer den grond gedroogd had.
Blijkbaar wachtten de Duitschers
slechts op dc gelegenheid om hun slug
te slaan; zij waren gereed daarvan zoo
cel mogelijk voordeel to trekken. Zij
hadden een aanzienlijke strijdmacht
op dit punt saamgetrokken. Zondag
waren talrijke soldaten in hun loop
graven verzameld; 5G00 man werden
in reserve gehouden. Slechts een korte
afstand lag tusschen de Britsche en
Duitsche stellingen in het front hij
Givenchy op sommige punten wa
rn zij nog geen 100 nieter van elkaar
erwijderd.
Zeer onverwachts werd Maandag
morgen de aanval ingezet. Dicht©
drommen Duitscheis kwamen uit do
loopgraven en stormden los op onze
stelling. Uit onze loopgraven werd mi
trailleur- eu geweervuur op ben ge
opend, evenals uit do huizen van het
dorp, waardoor de vijand zware ver
liezen leed. Zij werden telkens weer
teruggeslagen, maar even vaak kwa
men zij, na versterkingen to hebben
gekregen, weer opzetten. Gedurende
dne uur was de uitslag onzeker
daarna keerde de kans teil gunste van
den vijand ten gevolge van diens over
macht. Ons vuur kon hun élan niet
langer breken. Zij kwamen recht op
onze loopgraven af en wierpen met
handgranaten, welke groote uitwer
king hadden. Ten slotte bracht een
bajonetaanvol hen in de loopgraven.
Maar onmiddellijk zetten zij door om
Givenchy te veroveren. Het 56e Prui
sisch© infanlerie-reglment en een de
tachment pioniers drongen door in do
dorpsstraten. Maar een verwoed vuur
wérd op hen geopend uit de huizen,
niet het gevolg, dat zij terug moesten.
Toen kwamen de Eugelsche artillerie
bij Festubert en de Fransche artiile-
meer zuidelijk opgesteld, in actie.
Een granaat-kartetsvuur maakte den
weg terug naar La Bassée vrijwel on
begaanbaar: de Duitsche versterkin
gen konden niet oprukken Velen
sneuvelden, anderen gaven zich over,
terwijl een gedeelte de loopgraaf wist
te bereiken, waarvan do verovering
hun zoo duur te staan was gekomen.
Het was toen één uur in den middag.
De Britscho tegenaanval kwam nu tot
ontwikkeling. ~De troepen, die in op-
drucht hadden de verloren loopgraaf
te heroveren, deden dit, ondersteund
dooreen Fransche strijdmacht op hun
eehtervlcügel, in een krachtigcn aan-
;al, waarbij de mannen vaak tot de
knieën door het modderwater waad
den.
Bij het invallen van d« duisternis
was de verloren stelling heroverd.
Op Zee.
NOG EENS T GEVECHT BIJ DE
FA LKLAN BSEILAN DEN
Sir Thomas Esmonde, een bekende
Ier. zendt aan de Mancheeter Guar
dian een brief van zijn zoon, die adel
borst is op den lintei;ruiser Invinci
ble. Drj zoon beschrijft daarin den
9lag bij de Falklandscitanden.
„Do Kent, een kruiser die 21 nvijl
loopt, kreeg bevel de Nürnberg te ver
volgen, een schip van 25 mijl en ook
veel nieuwer dan de Kent, dio maar
een paar honderd ton kolen aan boort!
had om de Nürnberg te pakken. Do
oud© Kent ging er van door en bracht
het tot 22 mijl. meer dan ze ooit bij
proefstoomon heeft gehaald. Toon
kwam do boodschap dat de kolen na
genoeg op waren.. „Neem dan maar
•le booten!" zei de kapitein. Ze bra
ken toen alle Koten af. gaten er olio
over en wierpen den boef in de vuren.
Vervolgens gingen alle armstoelen
uit de groot© kajuit er in, toen de kis
ten uit de officiershutten. Daarop wer
den trappen eil al verbrand; elk stuk
hout ging naar het stuobruim. De uit
slag was, dat de Kent een vaart van
2-1 mijlen liep en do Nürnberg te pak
ken kroeg. Na een vinnig gevecht,
waarin verscheiden mannen werden
gedood, werd c-ri Nürnberg in den
grond geboord
ENGELSCHE ONDF.HZEEBOOïEN
IN DE OOSTZEE?
De Zvveedsche courant „Nya Dag-
lic-* Albehanda", die t: Stockholm uit
komt, verneemt van „welingelichte
Feu i t leton
Uit het Engc'sch van
WALTER BESANT.
13)
De oudo klok verkondigde in het
stille vertrek d© oogenblikken en er
was nog juist licht genoeg om dc
spookachtige figuur van d© in haar
stoel slapende oude vrouw te onder
scheiden. Het was zoo stil en zoo
vreemd in deze kamer, dat Roland een
gevoel had alsof hij onder spoken
verkeerde. Eigenaardignu ver
beeldde hij zich opeens, dat hij hier
vroeger was geweest. Hij wist nu
waarom hij zich zoo plotseling en zon
derling tot Samson voelde aangetrok
ken. II ij was daar vroeger
geweest, hoe en onder welke
omstandigheden, herinnerde hij zich
niet, en dat vroeg hij zich ook met af.
liet was een gemoedstoestand dien
ieder kent. Een aanraking een blik
©en woord en wij zijn naar het ver-
ledene hoe verteruggevoerd.
De heuvelen, de rotsen, het huis, Ar
morel zelve, alles kwam hem be
leend voor. Het scheen dwaas, maar
toch was liet voor hem klaar en dui
delijk. Ja, het was zóó ongerijmd, dat
hij dacht dat hij zijn verstand had
verloren en opstond en naar buiten
ging. Daar scheen do vrouwenfiguur
ónder de stamfuchsin, d© gloed van
liet haardvuur viel door het raam op
het gelaat van het boegbeeld, hem
als een oude bekende toe te lachen.
Gejaagd en onrustig ging hij weder
naar huis en zette zich voor het raam.
Waar was Armorel
Dat zonderlinge gevoel van bekend
heid met een ons vreemde plaats gaat
sjjoedig voorbij, ofschoon het kan te
rugkomen. Van lieverlede kwam hij
lot het besef, dut het misschien on
verstandig van hem was geweest te
blijven. Feitelijk was hij hier alleen
op een verlaten eiland, zonder ©enig
gezelschap, dan dat van een vijftien
jarig meisje. Dick, die zijn ontevre
denheid te kennen had gegeven, toen
hij hoorde dat Roland besloten waste
blijven, kon misschien gelijk hebben.
Welnu, hij zou hier teekenen en schil
deren en geen woord zou hem van de
lippen komen, dat de zielsrust vnn het
kind kon verstoren. Dick was een
dwaas. Waarom zou hij zich een paar
dagen van stil geluk ontzeggen Hij
li.ui ook haar gelukkig gemaakt door
te blijven en zij had onverholen hare
blijdschap over zijn genomen besluit
te kennen gegeven. Ho© zou dit af-
loopen
Eindelijk koerde Armorel terug en
zette zich naast hem. Hij was ©enigs
zins verwonderd, maar op een ver
laten eiland gaat alles anders dan op
het vasteland dat zij niet scneide
om licht, en hij leefde nog altijd 111 de
stille hoop, dat hij iets t© eten zou
krijgen. Zij namen den draad van het
gesprek over do elianden weder op,
omtrent welk© Roland Le© bemerkte,
dat bij spoedig heel wat weten zou.
Kennis van een plaats is altijd be
langwekkend, maar zij heeft, behalve
voor romanschrijvers, geen gangbare
waarde. Daarom besloot Roland aan
hot gesprek aanstonds een andere
wonding to geven. Misschien kon lnj
Armorel er toe brengen over zichzclve
te spreken. Dat zou veel aangenamer
zijn dan altijd te hooren van Trcsco,
White en St. Mary. Hoc* leefde dit
meisje Wat deed zij den gansclien
dag en wat ging er in haar om
Iiitusschen zat Armorel, terwijl zij
praatte over rotsen en baaien, klippen
en kreken, wit zand en grijs graniet,
duikers en pluvieren, er over te den
ken wat soort van man Roland was.
hoe bij leefde en waarmee zijn geest
zich bezig hield.
Doch toen de klok zeven sloeg,
sprong Armorel op, als iemand die
Iets zeer gewichtigs moet gaan doen
en daarvoor toebereidselen heeft te
maken.
Eerst liet zij de gordijnen vallen,
orn liet laatste zwakke schemerlicht
buiten to sluiten. Het vuur aan den
haard brandde flauw, maar toch was
het meisje, zij het ook onduidelijk, in
de schemering zichtbaar Zij 6choof
de tafel weg, zette twee stoelen tegen
over de oude vrouw eu een derden
vóór liet spinnewiel.
Nu zal er zeker iets gebeuren,
dacht Roland. Op een middagmaal
viel niet meer te hopen.
Armorel nam de viool welk© aan
den muur hing en begon die te stem
men, gezellig op de snaren tokkelend
en er den strijkstok over heen latende
gaan, zoonis In den schouw burg ge
daan wordt voordat de muziek begint.
Wat er inlusschen gebeurde, was
onverwachter en ongodachter, don hij
ooit had kunnen vermoeden. Zulk een
verlaten eiland bestond er nergens.
Eerst zag hij, dat d© oude vrouw
zich bij het tokkelen op do snaren on
rustig in haar slaap heen en weer be
woog en met hare vingers aan haar
kleed plukte en trok, alsof zij uit een
onaangenamen droom opschrikte.
Toen ging de deur open en traden
er drie personen binnen.
Vooraan ging een oud© vrouw, doch
niet zoo oud als die welke in den groe
ten stoel zat. Hare grijze haren waren
met een groote muts bedekt. Haar go-
laat was gerimpeld en haar km
kwam, als die van een bestje, bij ge
mis aan tanden, in dichte aanraking
met haar neus.
Zij werd gevolgd door een ouden
man, ook met grijze haren en een grij
zen baard, gerimpeld gelaat, door
rheumatiek gekromd© schouders en
beenderige, kromme vingers. Deze bet
den namen op de voor hen door Ar
morel klaar gezette stoelen plaats. De
derde was een vrouw van middelbaren
leeftijd, mei grijze strepen tusschen
hare donkere iokken. lang er» mager,
en met een hoekig gelaat Zij zette
zich voor het spinnewiel en begon te
spinnen, niet zooals men dat soms
dames uit liefhebberij ziet doen, maar
vlug en handig als iemand voor wie
liet een beroepsbezigheid is.
De oud©, meer dan zeventigjarig©
man, die reeds als jongen op de boer
derij had gewerkt en die haar thans
geheel beheerde, was Justinianus
Tryeth, Dc oud© vrouw was zijn echt
genoot©, Dorcas. De vrouw van mid
delbaren leeftijd was hunne dochter
Chessun, die van kindsbeen af, even
als haar broeder, het dienstwerk op
de hoeve had verricht.
Wat zij hier gingen doe», scheen
iels to zijn dat eiken dag gebeurde,
daar leder zonder aarzelen zijn eigen
plaats Innam. De oude vrouw had
haar breiwerk medegehracht, de doch
ter hield liet spinnewiel In beweging
en de oude man nam de-tang en porde
het vuur op, totdat de vlammen cr uil-
sloegen, terwijl hij den haard voort
durend van brandstof voorzag.
Er waren geen lampen of kaarsen
in de kamer. Het rood© schijnsel der
rijzend© en dalend© vlammen in den
haard speelde door de kamer. Het
kleurde de vaalbruin© paneelen tot
karmozijn het flikkerde op de don
kere ribben en dwarsbalken, 't schit
terde tusschen het porselein in het
buffethet verleende zijn tint aan de
Venusvingers in de kast en het wierp
grillig© lichten en schaduwen op do
oudo vrouw in den stock
Leefde zij werkelijk of was zij ten
slotte slechts een mummie
Roland sloeg ademloos het schouw
spel gade. Wat zou er nu volgen D©
tijd was tachtig honderd, ja,
ecuwen achteruit gegaan. Zooals zij
hier in het licht van den haard bij hot
spinnewiel zaten, die oude dienst
maagden en die oude dienstknecht
met hunne meesteres, zonder lam
pen of kaarsen, had het voorgeslacht
in lang verloopen eeuwen gezeten.
Toch kon hij zich niet voorstellen wat
er nu verder gedaan zou worden.
Toen Armorel hare viool gestemd
had, keerde zij zich met oen vragen-
den blik tot uen ouden man.
(Wordt vervolgd).
