OVER DE HOODING DER VER-
EENIGDE STATEN.
Een lid van tie Senaatscommissie
roor buitenlandsche aangelegenheden
in de Vercenigde Stalen heeft zich
tegenover den VVashingtonschen cor
respondent van de „Daily News" als
volgt" uilgelaten:
„Het is niet gewenscht met verzet
te wachten totdat een van onze koop-
vaardijschepen in den grond is ge
boord. Wij moeien Duitschland on
middellijk duidelijk maken, d3t de
geringste vijandelijke daad of „ver
gissing" van een Dultsche duikboot de
Verenigde Staten aan dezen oorlog
zal doen deelnemen. De regeering der
l uie doet haar uiterste best om ons
er buiten to houden, maar er is aan
olies een grens. Engeland, dat oorlog
voert, loopt natuurlijk gevaar door de
„dolle honden" (duikboofen) le wor
den gebeten, maar onzijdige staten
moeten daarvoor veilig zijn."
De correspondent verzekert, dat het
rrtccrendeel der Amerikannsche
staatslieden denkt als zijn zegsman,
wiens naam hij intusschen niet
poeint.
Do New-York Herald" schrijft
nt zullen wij doen Te oordeelen
naar dit laatste proefje van Duitseh
barbarisme, heeft Roosevelt gelijk,
dat de Vereenigde Staten zich mis
schien toch nog genoodzaakt zullen
Tien, hun strijdkrachten met die der
lxmdtrenoolen to vereenigen, ten ein-
do den „dollen hond van Europa" aan
<l?n ketting te leggen."
Do New-York Times" zegt
„Het is een daad, die er op wijst,
dot Dtiitóchlaüd elk van zich wil ver
vreemden".
Andere bladen schrijven in den zelf
de n geest.
Realtor seint uit Washington:
„Ridder van Rappard, de Nederland)-
sche gezant, had Zaterdag een confe
rentie met -den kanselier van hen do-
partement van buitenl&n/Cteeh© zaken
Lansmg.
l>o gezant verklaarde geen instruc
ties van zijn regeering te hebben ont
vangen.
Er is reden oro aan te nemen dat
Let doel der bespreking was, to pol-
sou over de waarschijnlijkheid van
een protest der \ereenigde Staten te-
gen do proclemotie der Duitsche ad
miraliteit
Men is de toelichtende nota wach
ten te van het Duitsche ministerie van
buitenland sche zaken, d5e door den
Amerikaanschen gezant te Berlijn,
wordt gezonden, eu hoopt daarin een
voiKlaring te virden van 'ie punfceta,
welke thans nog twijfelachtig zijn.
Aangenomen wordt, tenzij do nota.
voldoende toelichting geeft omtrent de
voorzorgen die de Duitsche marine-
bovediebbers zuilen hebben te nemen,
om vast te steken, of schepen ander
neutrale vlag werkelijk neutraal 'dijn,
do Vereenugide Stalen in ondubbel
zinnige bewoordingen zullen te ver
staan geven, dat vernieling van on-
Kijdtige schepen, met ladingen waarbij
zich geen contrabande bevindt, eu het
toebrengen van letsel aan hunne op
varenden, niet door de Amerikaan-
sche regeer ing zal worden goedge
keurd".
Verder meldt Reuter nog:
Ee nte Washington verspreide me-
ded vel mg van liet Duitsoho gezan t
schap doet uitkomen, dat er niets
nieuws is in de houding der Duit&cho
admiraliteit. Haar aartzozging komt
geheel overeen met de houding, aan
genomen sinds hot uitbreken van der»
oorlog dooi alle oorlogvoerende vlo
ten ten opzichte van vijandelijke sche
pen. Volgens de welbekende en over
al aanvaarde gebruiken in zake den
zeeoorlog hebben de oorlogsschepen
volkomen het recht de tol den vijand
be hoerende koopvaardijschepen te
vernietigen. Duitschland is niet voor
nemens, lovensmidtelen in beslag te
nemen, zegt cte medeteeling, en ver
volgt: „Hopen we dat Groot-Briltaiu-
thc ons niet zal noodzaken deze hou-
ding te wijzigen door het aanhouden
van Amerikaansche vaartuigen als de
„Wilbclrnina".
Het Duitsche gezantschap te Wash
ington heeft de regeering der Verce
nigde Staten verwittigd van het be
sluit der Duitsche regeering, waarbij
eer. militaire zóne om de Britsche
eilanden is ingesteld, en medegedeeld,
dat Duitschland niet van plan is om
Amerikaansche schepen, die levens
middelen voor de burgerlijke bevol
king van vijandelijke landen aanvoe
ren, lastig te vallen of in beslag te
nemen.
DENEMARKEN.
De „Morning Post" verneemt- uit
Kopenhagen, dat de Deensche regee
ring voornemens is, de aandacht van
Duitschland t.e vestigen op het feit,
dat Denemarken als neutrale mogend
iieid het respecteeren van de Deensche
vlag cischcn moot.
't Bureau Nordon meldt uit Berlijn:
„Po'diken" (liet Kopenhaagsche
b.ad) schrijft over de Ductsch'
kade van de Engelsche kust
„llh besprekingen met ambtena
ren. exporteurs en reeders, die bij d
blokkade van Engeland belang hel
ben. kregen wij den ir.druk, dat d._
step van Duitschland hier met kalmte
wordt opgenomen en men zonder ze
nuwachtigheid nadere berichten uit
D.itschland en Engeland afwacht.
Kenmerkt nd voor <ie stemming !s de
volkomen kalmte waarmee de beurs
Dutechiands verklaring opnam.
De directeur Nulsen, van de etoam-
vauauiaaiscliappijcn Merkur en Vut-
kun, zeid© De Duitsche vtirk-'ar'-ng !s
slechts te beschouwen ais een vriend
schappelijk© waarschuwing-, Men
Leeft niet het recht haar a-e ecu be
dreiging tegen onze saheepvaart te
beschouwen.''
ZWEDEN.
Nya Dagligbt Aleltanda te Stock
holm schrijft, dat niet Duitschland
door zijn nieuwe verklaring, doch En
geland door zijn Noordzee-oekas© van
den 3den November den zee-oorlog oan
weg heeft doen opgaan, die tegen alle
volkenrechtelijke bepalingen in-
druischt. Met 't beroep op zijn levens
belangen kan Engeland bezwaarlijk
do poging tot uithongering van de
Duitsche burgerlijke bevolking recht
vaardigen en het is begrijpelijk, dat
een slaat, die aan zulk een poging,
om hom to worgen, wordt blootgesteld,
zich volkomen terecht op zijn levens
belangen kan beroepen.
NEUTRALE VLAGGEN.
We lezen in do Nieuwe Rott. Ct.
Naar men weet is van Duitsche zij
de beweerd, dat de EngeLche admira-
heeft aanbevolen onder onzijdige vlag
te gaan varen. De Londensche bladen
spreken dat tegen.
Jri verband met die tegenspraak is
het intusschen opmerkelijk, hetgeen
de marine-medewerker van de Tirnes
schrijft
„Er is veel onzin geschreven over
het gebruik van ou.zMdige vlaggen
door koopvaardijschepen. Voor de
admiraliteit is het niet noodig, in
deze aangelegenheid eenige order te
geven, en Ik geloof ook niet, dat rij
dat gedaan lieeft. In gewone omstan
digheden heeft een koopvaardijschip
geen recht onder onzijdige viag to
varen. Maar de gebruiken ter zee en
zeer veel precedenten laten bet bezi
gen van onzijdige vlaggen toe als een
schip tracht een vijand te ontsnappen.
Een wik. dat een koopvaardijvloot
van eenige beteekenis heeft bezeten,
kan in eigen geschiedenis daarvan
voorbeelden vinden. Niet vele Jaren
geleden heeft Engeland dat recht, toen
het zelf onzijdig was, erkend en zijn
vertegenwoordigers In het buitenland
in dien zin instructies gegeven. In
dien ónzo koopvaardijschepen een on
zijdige vlag hijschen, om de aandacht
van een vijandelijke duikboot van zich
af ta leidon, zullen zij do wet aan hun
zijde hebben."
DUITSCHLAND EN DE NEUTRALE
MOGENDHEDEN.
Uit Berlijn, wordt door 't bureau Nor
don gemeld:
„De onzijdige persstemmen In ver
band mot de Duitsche verklaring der
blokkade worden hier, gelijk te be-
voecder plaatse wordt erklaardi, met
ernstige opmerkzaamheid gevolgd.
Men beseft haar zeer goed da m?>:-11ijk-
heid, welke de handel der onziidigen
door de verscherpte oorKvrsbepalingon
ter zee zal ondervinden, en telt den
maatregel, waardoor de onrnidtellijk
belang}:r?i»l>civie kringen werden ge
troffen, niet licht. Temeer is men ver
heugd te kunnen constateeren, dat de
openbare meening in de onzijdige ten-
don, voor 200ver deze in de pers tvt
uiting kwam, Duitschlands motieven
bij dit optreden, zonder vooringeno
menheid beoordeelt, wanneer men
geen acht geeft op eenige boocaardvge
persorganen, en haar in haar waar
licht, beschouwt. Zooals de toestond
De Duitse!HO keizer zond ©en tele
gram van dioelnomlng aan generaal
von K'l/uck, wiens zoon bij den Noord-
zeeriog gesneuveld ia
Uit den Balkan.
AAN HET SUEZ KANAAL.
De Times" zegt dat de aanval op
Toessoem blijk' aar is gedaan door een
Arabisch regiment.
In goed ingelichte kringen meent
men dat do Turken naar het Kanaal
oprukken tn drie colonnes, met welker
voorhoeden de Engelsehen slaags zijn
geraakt, zegt de „Times". Een colon
ne schijnt op te rukken langs den weg
van El Arlsh naar Ei Kantara,
tweede over Blr Saba-el-Auga door de
woestijn naar de Streek van Ismailin;
de derde vermoedt men in de buurt
van Suez. Deze laatste colonne volgde
waarschijnlijk de route Akaba-
Nakhl, die voor een kleine macht
bruikbaar is, maar ongeschikt voor
een werkelijk leger.
't Wolff-bureau verneemt nit Rome:
Over Malta komt. uit Caïro het vol
gende bericht„Niettegenstaande de
strengste Engel sche censuur wordt
bekend, dat te Caïro een angstige
spanning heerecht. De tot dusver ge
leverde gevechten verliepen gunstig
voor de Engelschen, maar een terug
slag is waarschijnlijk, want de Brit
sche strijdkrachten moeten voor een
belangrijk deel in het binnenland blij
ven om het gevaar te bezweren var.
een inval uit Soedan en Cyrenaika.
20.000 Bedocinen moeten in opmarsch
zijn door de oase Siwa.
Australische troepen zijn gelegerd
bij de pyramid© van Gizeh en hebben
daar verschansingen aangelegd,
met kanonnen bewapend zijn. Volgens
een bericht aan de „Corriere della
Sera" stean 40.000 Redoeinen gereed
Egypte binnen te rukken, zoodra rle
Turken het kena-ol overschreden heb
ben, of een overwinning van belang
behalen. Ook over Soedan maakt men
zich zeer ongerust. De inlandsrhe sol
daten worden door de Engelsch-Egyp-
tïsclie regeering niet meer betrouw
baar goochf. Onlangs hebben zich
luitenant en 250 man uit Suez verwij
derd en bij de Turken aan^ïslote:
ITALIë EN TURKIJE.
Reuter seint uit Rome: „Uit Masso-
wall wordt gemeld, dat Zaterdag de
Enge!sche consul weder aan het Ita
lia amsahe consulaat te HodenLah
werd overgegeven. Op liet consulaat
werd de Italiaansche vlag geheschen,
.aaraan de Turfcsche autoriteiten da
door de onvriendelijke houding «er },onne:ir3 bewezen. De Engedscho con-
«wtftoni op baar bedmlen invloed llch bami
bum ooknci. «xntwqM* nl eaiterl 40 „Maren Polo". Het UM I»
bij toe kom tuide gebeurtenissen de op-
nieuw gebleken objectieve houding'
dei- onzijdigen bij de behandeling hun- 'dke betreklcmgcin tuss-chen^ het Hall
is, kar. de Duitsche regeering wel is- wi
waar noch daor de vriendelijke, nochw:
nor sciwpeu bij-zonder in aanmerking
worden genomen".
NIEUWE ONDERZEE-BOOTEN
VOOR ENGELAND.
In Canada worden thans, volgens
een bericht van do „Associated Press"
20 duikbooten voor En-geland gt
bouwd. Twee er van zullen in den
herfst van dit jaar gereed zijn.
NOG MEER KOOPVAARDERS LN
DEN*GROND GEBOORD?
D© Temps" schrijft:
„De ongerustheid over sommige
stoomschepen wosrdt steeds gTooter.
Men vreest dat zij het slachtoffer zijn
geworden van de nog op zee zijnde
Duitsche kruisers. Vooral in de krin
gen der assuradeurs moakt men zich
zeer ongerust Da verzekerings-
herverzokeringspremies stijgen snel".
De Tempo geeft een lijstje van de
volgende schepen, die over tijd zijn:
Hemisphere van 1897 inh. 348G tons.
Potaro
1904
4919
:I1gihJand-Bra
1910
7634
Tongariro
1901
8073
Australian
1911
4773
Sromley
1906
4290
Micerio.
1914
4702
Duendea
1906
4502
Rohor
1898
3499
)on Dlego
1906
3632
Bssox-AÜbey
1911
3595
>olhana
1906
4662
NOG EENS DE SLAG IN DE
NOORDZEE.
Reuter seint ui'i, Londen:
„De Engelse he bladen publiceer en
(SJi verklaring Virijdag offic-iooi ver
spreid uit Berlijn, waarin de reeds ge
dane bewering wordt herhaald, dat
éen Brits olie slagkruiser, die veron
dersteld wordt, de „Tiger" te zijn, ge
zonken is in dan slag van 2-4 Jam en
dat au vaststaat dat deze slagkruiser
lu den grond is geboord door den
Duitschen torpedobootjager „V. 5".
De eenige opmerking die de Engelsche
bladen maken is deze, dat de Duitsche
autoriteiten langen tijd hebben noo-
d-g gehad om 'te ontdekken wie de
eer toekwam voor dat mythisch be
drijf. Hieraan kon worden toege-
vovgd, dat tweemalen officieel is ver
klaard dat aiie Britsche schepen, dia
aan liet gevecht op 24 Januari deelna
men, in de haven zijn vwuggekeerd
en dot admiraal Beetty in njn op 28
Januari gepubliceerd rapport reide,
dat de schade aan „Lion" en „Tiger"
niet ernstig was".
De N. R. Cl. meldt:
To Kopenliageu is een particulier
bcriehrt uit Hamburg ontvangen, vol
gens 't welk de „DerffUngar", de
grootste en nieuwste Imiekruioer van
do Duitsche vloot, in ien slag bij Hel
goland zoo zwaar ia t«eschadigd, dat
hij nu op de werf van Blum en Voss
te Hamburg wordt hersteld. Ofschoon
de koteer heeft bevolen het herstel zoo
spoedig mogelijk te voltooien en 1500
man ar dag eai naoht aan bezig zijn,
zal het wol zes weken duren voor de
kruiser weer dienst kan doen.
De gepantserde» kruiser Seydlltz,
die in den slag in brand i3 gerankt,
ligt ap dezelfde werf. Het herstel zal
2 tot 2 1/2 maand duren.
aansche consulaat en de plaatse!i,iko
autoriteiten l© Ilodeidah zijca horvat".
De Engelsche consul had indertijd,
toen hij door d© Turken, bij iserc uit
breken van den oorlog bedreigd! word,
toevlucht gezocht in het Italiaansche
consulaat. Maar de Turken 1 wal dan
hem daar vandaan. Togen deze arres
tatie in haar consulaat protesteorde
do Italiaansche regeering op krachni-
g© wijze en met suooee, naar nu blijkt.
De Turken hebben hun gevangven© uit
geleverd aan den ItaJiaansehen con
sul en voldoening gegeven voor de
schending van het Italiaansche oon-
sulaai door eerbewijs aan de vlag. J
BULGARIJE.
De Kólnische Zei tun g bevestigt de
verlccaing van een vocuschot van 150
iniiüoen frajics aan Bulgarije, dat
onder leiding van de Berliner Diskon-
togosclschafl door de Duitsche en Oos-
tenrijksoh -1 longaarscha financieel©
wereld elk vooi een gelijk deel wordt
veratreln tegen schatkistMljelten der
Bulgaarsrfie regeering, di© eerst na
het sluiten van den vrede behoeven te
worden ingelost.
Het verleunen van dit vooraohot op
h-i Lmdig© oogenblik is in zooverre
nk'i ontbloot van politieke beteekenis,
daar Duitsohland eat Oostenrijk-Hkm-
jarlje hierdoor tooiren dot rij bereid
zijn Bulgariji© te helpen, en Bulgarije
toont dat het er do voorkeur aan geeft
in financieele verbinding met Duitsch
land en Oostenrijk te traden dan ©on
der aanbiedingen aan te nemen die
het. in de laatste maanden van de
zijde der Drievoudig® Entente heeft
ontvangen.
Intusschen zijn gocn politiek» voor
waarden verbonden aan het toestaan
'an do leening.
Allerlei
EEN SCHRIJVEN VAN KEIZER
FRANS JOZEF.
De Keizer zond het volgen-de schrij
ven aan graaf Stürgkh
„Best© graaf Sliirgklt, terugziend
op het tijdperk van een half jaar,
waarin we in den dooi onze tegenstan
ders ons opgedrongen ooriog zijn,
denk !k met dankbaarheid aar. de of
fervaardige houding van mijin trou-
volken in dezen moeilijken tijd.
Door ©en ernstig en waardig vertrou
wen bezie Ui hebben zij rfcfc opgewas
sen geloond tegen de zware etach-m
van deze tijden. Door hun ede-i© !>-?-
reidwiRigheid om hun zonen In het
leger te zenden, door hun verstandig
zich schikken naar de eischen van
den oorlogstoestand en door hun af
doende maatregelen voor ondersteu
ning van de offers van den strijd heb
ben zij opnteew hun groot© vader-
tendshefdo en aloude burgerdeugden
bewezen.
Deze aangename ervaring sterkt
rnlju geloof in de toekomst, hetwelk
ln het vertrouwen op mijn. leger, dat
opnieuw door zu»lke roemvolle daden
zijn strijdvaardigheid heeft bewezen,
stevig gegrondvest is. Ondeir leiding
van mijn regeering, dl© er naar streeft
all© krachten in dienst te stellen van
ons aller doel, en daartoe voortdurend
voeding houdt met de Hongaansche
regeering, zaJ de bevolking ook ven
ter mot goed en bloed het geliefde va
derland ter zijde staan.
Ik ben daarom overtuigd, dat rij
na afloop van den oorlog, waarvan zij
de zware 1 abten lot heï eïn'dé wil dra
gen in den mot do hul'p van don Al
machtig© te bevechten vrede de be
looning zal krijgen en vinden voor
alle gevaren ©n moeiten van den
trouw en mol volharding volgehouden
strijd.
Ik verzoek u dit, met de verzeke
ring van mijn innigste erkentelijk
heid en dank aaa de bevolking be
kend te maken."
AANLEG VAN MILITAIRE SPOOR
WEGEN.
Do „Temps'" meldt: In het gebied
tneschen Verdun en Stenay hebbende*
Duitsche troefen verschillende mi"
taire spoorwegen aangelegd.
UIT ZUID-AFRIKA.
Naar „Do Volkstem' meldt zijn de
processen behandeld tegen Piet Gro-
bier. en Ds. II D. van Broekhuizen,
beschuldigd van hoogverraad.
Er was veel belangstelling
Eerst word de zaak van Grobler be
handeld Eenige getuigen werden ge
hoord, daarna werd de verdere be
handeling uitgesteld.
Voorts meldt „De Volkstem"
Ds. van Broekhuizen, di© thans
voorgebracht wordt, verschijnt baar-
dc'ons en in '1 zwart. Bij zijn ver
schijning slaat een groot deel van 't
pubn©k op ten toeken van eerbied
Ds. van Broekhuizen krijgt verlof
naast advocaat van Hees fce zitten
Hij ia sterk vermagerd en sterk \'or-
grijsd, maar lijkt opgewekt.
Verschillende getuigen, werden ge
hoord,
F. J. C. Rossouw, kapitein van de
Akttevxr Burgerwacht Iüchtenburg
Ruiters, heeft ds. van Broekhuizen
den dag na de begrafenis van gene
raal de la Rey gez'en te Lichtenburg.
Daar hield hij een toespraak op het
Marktplein ten overstaan van G—700
inenschen. Er waren o m. tegenwoor
dig gcnoraalfc Beyers, Kemp, Lieben-
berg li»» heeft P'et Grobler er neet
gezien. Er waren vele officieren |n
uniform tegenwoordig en anderen in
burgurkleeding. zoo ook waren er
vei© nvanHcluvppen tegenwoordig. Ds.
van Broekhuiz>:-n stond op een verhe
venheid. te zanten met de zoo pas bij
name lenooinde personen. Ds. van
Broekhuizen deed een beroep op de
aanwezige offkteron om te b&tianken
uit sympathie roet degenen, die reeds
bedanat hadden. Iiij zei ook „Hier
tc vandaag van die braMiondjes van
d'e regering wat sal gaan nieuws
ooröraug, maar huUe word gewaar-
sfcuw."
Hierna werd 't proces verdaagd tot
den volgenden dag.
BELEEDlGING VAN DEN DUIT
SCHEN KF.IZER
Bladen uit Hannover deeten mede
dat de Fransche "krijgsgevangene
Lescuyer wegens majesteitsschennis
tot twee jaar gevangenisstraf Is ver
oordeeld. In do laatst© dagen van
November heeft hij in Let hospitaal
to Verdun hot .daar opgehangen por-
trat dos keizers de öogen- uitgesto
ken.
Als verawatrend© om^taincl gheid
werd aangevoerd, -dat Losouyor va'-
schelij'k een kameraad van de daad
Jvad beticht.
DE FINANCIEELE MAATREGE
LEN DER GEALLIEERDEN.
Reuter seint uit Parijs
„Do ministers vftn financiën van
Groot-Brittannië, Frankirijk en Rus
land kwamen te Parijs bijeen ter be
spreking van de financieel© vraag
stukken tengevolge van den oor og
gerezen.
Besloten werd zoowel de f'nancieei©
ais de militaire hulpbronnen te ver
eenigen ten einde den ooriog tol de
éindelijk© zegepraal voort te zetten.
De ministers besloten d«n respec-
ff.ovdiiken regeeringen voor te stel
len een gelijk aandeel te nomen in
de voorschotten, gedaan of nog te
doen aan dc kinden d'e nu roet hen
strijden ol die landen welke bore'd
zijn v.x-'-dra aan den strijd voor de
gemeenschappelijke zaak deel te rie-
roen.
Deze voorschotten zouden gedeelte
lijk worden gedekt uit dc middelen
dor drie .-mogendheden, gedeelteWjik
uit leening, te geschikter tijd ten las
te der drie mogendheden uit te geven.
De ministers testten 'n samenwer
king alle aankooperi van iteutraa-n
to doen en trollen verder -do noodige
financieele maatregelen ter v.erge-
makke'ijldlng van den Hussischon ex
port en tot herstel zooveel mogelijk
van do pariteit der Rurastsohe wissel
koersen op de andere geallieerden.
De nuteisters zullen te London bin
nenkort weder bijeenkomen.
Op het Elysoe bood president Pom-
caU'ó den ministers een lunch aan,
waaraan ook deelnam minister Lioyd
George cn de gouverneur dor Bank
van Engeland."
UIT DUITSCHLAND.
Officieel wordt uit Berlijn gemeld.
Do Bondsraad lieaft do inbeslagne
ming ran de graanvoorraden, niet ten
behoove van dan Siaat, noch van hot
leger, gelast, doch tor behoorlijke ver
deeling voor particulier gebruik. Het
staatstoezicht op den graanhandel is
beporkt W- inheemsch graan, terwijl
buitenlandsch graan onveranderd is
toegelaten tot hel vrije verkeer. Bij
do onzijdig© mogendheden mag geen
twijfel bestaan dar het naar Duitsch
land uitgevoerd graan in goen geval
voor gebruik door de Duitsche strijd
krachten of door Duitsche bestuursaf-
deelïugen bestemd is, en dat het ook
volgens hot volkenrecht niet als zoo
genaamde voorwaardelijke contra
band© kan worden beschouwd.
rixSTra ïkl tfaartoe het oo&enblik rijp
acht.
Daarom aoht dc Temps het gevaar
lijk rich mot zulke vredosvoorspicgc-
lingen in te la'ieiu De bondjgenooten
moeten den oorlog voortzot:en net
zoolang tot de Imperial,'stische Duit
sche poli';lek, waarvan het Duitsche
volk zolf zicli niet los kan maken, is
vernietigd. Dit is de eenige waarborg
voor eon duurzamen vrede. ,.De goede
zielen, die, hetzij uit verkeerde
menschlicvcndhcid, hetzij uit zedelij
ke medeplichtigheid. zich zooveel
moeite geven, cm dc hoop op vrede, in
welken vorm dan ook, lo wekken, zul
len er nie; in slagen de meening dor
verbonden natlSn van de wijs
brengen".
UIT ENGELAND.
Volgens de „Evening Standard" zal
de volgende week du prijs van tarwe
worden verhoogd tot GO shilling per
rpjarter. Vóór den oorlog was
prijs 35 siiilüng. De prij3 van brood
worth verhoogd tot 8 d. per loaf, van
molk tot 4 1/2 d. per quart, van steen
kool tot 34 sh. per ton.
INGEZONDEN MEDEDELINGEN
30 Cts. per regel.
Het regelmatig gebruik van
HESHLANDU'8 B0LGAA3SGBE
YOGHURT
noodig voor de jeugd, om hot
lichaam voor het heden en voor do
toekomst, moer weerstandsvermogen
to geven.
In flacons van 7 1/2, 12 en 20 cent.
MELKINRICHTING „VERDEL"
6 Spekstmt, Kleverparlc,
Tel. 81. Te!. 180.
Stadsnieuws
OVER VREDE
Da Temps, hei Fransclro regearings-
orgaan, waarschuwt togen pogingen,
middellijk cn onmiddellijk van Du.it-
sclvo zijde in het work gesteld, om tot
Fransch-DuitSChe toenadering te
gerakou ver voorbereiding van don
vrede Hiervan wil do Temps niets
weten. Do oorlog moet tot het bittero
einde worden voortgezet. Wat Duitsch
land wil, dat is geen vrede, maar een
wapenstilstand die gelegenheid biedt
om weer tot zichzelf te komen en zich
gioreed te maken tot een nieuwen cn
nog oiunenschelijker te voeren oorlog
Ds Kusstwerksnserloilug.
Eea fijn-lijnig Koninginneüguurtje,
jong en teer, maar ondanks die lief
heid van wezenstrekken roajee Lat olijk
van hoofdgebaar, verlaiohUo het
programma van de matinee, tevens
catalogus van de Nationale tentoon
stelling van Kunstvoorwerpen, die in
do Kroonzalen nu is geopend.
Dat de bezitster dit weinig beken
de Koninginii©-kopje van Do JosselLn
de Jong had algestaan ter nabootsing
op den programma-omslag is wel
waardeurenswaard. 't Geeft aan dit
book je een voornaam cachet.
Voornaamheid was ook hei kenmerk
van alles wat Zaterdagmiddag in do
Kroonzalen was.
Distinctie school er in alle dealen
an de vooii)©.raiding en kwqm tot ui
ting in de volvoering dozer foestplan-
ncn cn liet was ook eon deftig gezel
schap, dat met het comité om imlf 3
ia de schouwburgzaal van de Kroon
vas bijeengekomen.
Het oornité was in volledige sa men-
stelling aldus: Jhr, mr, J. W. G. Bore el
van Hoge Luiden, Eere-Voorzitter, Wa
terland, Vols en; Jhr. Mr. P. Teding
van Berkhout, Voorzitter, Boekenro-
Aordonhout; Mevrouw L do
Clercq—s'Jacob, Aerdenhout; Douai
rière P. Gravin Van Keerdt tot Evens-
borg—Quarle3 van Ufford, Bloemetn-
daai; Mevrouw J. de Jossolïn do Jong-
Knppeyne van de Coppelio, Haarlem;
Mejuffrouw L. van Lennep, Heemste
de; Mejuffrouw R. do Vries, Vrisen;
Jonkvrouw C. C. P. van der Wïjck,
Secretaresse der afdeeling Haarlem
van liet Hoefijzer verbond. Heemstede:
Buisman, Conservator van de
Kunstverzameling Teylers Stiehting,
Haarlem; Mr. II. J. D. D. Enschedë,
Aerdenhout; G. D. Gratama, Direc
teur Frans Hals Museum, Haarlem;
A. L. Koster. Kunstschilder, Haarlem;
Jhr. II. If. Röeli, Gomeenbe-Archiva-
ris, Haarlem; A. E. von Saher, Direc
teur van liet Museum en de School
voor Kunstnijverheid, Haarlem; J. F.
M. S to rek, Schoolopziener arrondisse
ment Haarlem, Heemstede; A. -J. En
schedé, Secretaris-Penningmeester,
Julianaweg 253, Overveen.
Jhr. Boreal had, wegens plotselinge
ongesteldheid, zijn komst moeten lo
ten afzeggen, waardoor ook de eigen
lijk© openingsrede voor do tentoon
stelling achterwege bleef.
Tot hen, die uit het gezelschap af
zonderlijk 'co noemen zijn, behooren
Jhr. mr. dr. A. Róell> ouzo Com
missaris der Koningin, dien Mr. P.
T o d i n g van Berkhout, in
zijn openlngstocsiiraak, dankte voor
dit bewijs van belangstelling ln zijn
nieuwe woonplaats en de Haarlean-
sch© Burgemeester Jhr. mr. W. B.
San d borg, die mee verwelkomd
werd on Mgr. N. Prins, Bisschop
van Haarlem der Oud-bisschoppelijke
Clcrezy.
De hoor Tcdlng van Berkhout hul
digde ook de domos, dio door loten-
verkoop en voor tere kling deze 'ten
toonstelling oon begin van vdpiagen
hadden gegeven en de schenkers van
zoo menig kunstwerk in en om Haar
lem.
Jhr. mr. W. R u e I 1, uit Den Haag,
do voorzitter van het Hoofdcomité
voor dc tentoonstelling hield een
breedvoerige beschouwing over liet
Kon. Nationaal Steuncomité en do
stichting daarvan door de Koningin,
die aan hot fonds f 120.000 sabank.
Onder bijval bracht hij lrulds aan
Hare Majesteit en vertelde van 't doel
en v/erken van dit comité, dat bedoel',
om do noodlijdende Plaatselijke
Steunoomité'6 te ondersteun on met
geld, voedsel, kleeding on dekking en
zette tüteon hoe het Rijk mot het Ko
ninklijk Steuncomité samenwerkt.
De aandacht verdiende zeker de uit
spraak van dan beer ROedl, dat hoo
langer do cr!si9 duur, hoe moer gtèld er
noodig is tor ondersteuning dor work-
loozem, daar op den duur allo andere
bronnen van inkomsten voor de nlót-
kunnend-werkenden ophouden te
vloeien.
Ook de kunstenaars, die nu gocn
koopers meer vinden voor hun kunst
werken, moeten gesteund worden.
Daarom ie HU deze verloting op
'touw gezet. Het Ner). rlandsch Steun
comité voor Beeldend© kunstenaars
zal 10'procent van de opbrengst der
verloting krijgen en de Vereenïging
voor Ambachts- en Nijverheidskunst,
dit ter ondersteuning van do kunst-
nijveren- en ombachtskunstenaars is
opgericht 5 procent.
Is dit noodig, dan zal de bijdrage
aan doze vercenigingen later verdub
beld worden.
Het zoor practlsch en zorgzaam go-
organiseerde Iloefijzervorbond helpt
mee om de p'ranen to doem slagen.
Do lieer ROell deod hierna nog de
meedaeling, dat de Nationale -tentoon
stelling in Don Haag op 22 Februari
zal geopend worden door Minister
Trsub en dat de verloting zelf ©inde
Maart zal gehouden worden. Hulde
bracht hij voorts aan 't Ilaarlemsch
Comi'té en In het bijzonder aan diens
voorzitter Dir. Mr. P. Teding van
Berkhout.
Over 't programma deelden wij Za
terdag reeds het een-en-ander mee.
ITet vormde een kunstzinnig geheel.
De hoer Joh an II oorenman
(pianist) en Charles van der
Meer (cel) beiden uit Amsterdam,
zorgden voor het muzikale gedeelte.
De pianist bekoorde het moest met
zijn vertolking van de Polonaise II
van Liszt. Do Nocturne van Chopüi
was een verdienstelijk-technische
Voordracht, niet geheel vrij van een
zekere matheid, die den indruk ver
zwakte.
Do hoor Van der Meer was gelukkig
geweest in do keuze zijner nummers.
Het publiek hoorde mot welgevallen:
„Traumerei", van Schumann en Arle-
quin van Popper.
De aanwezigen lieten niet na hun
bijval aan de l>rid© musici te schen
ken.
De Eugelsclio danseres Olive M.
D o y 1 c gaf op niet genoemde mu
ziek twee dansen.
Het tweede optreden vertolkte con-
trasteerende gevoelens van verruk
king en smart. Hoe ele-gant en stijl
vol haar Iichaamsgobaar ook ware,
zij voldeed ons hierrin minder ook,
omdat er minder van samensternming
tusscben dans en muziek te bespeuren
was, dah bij haar eerste opkomen.
La een sclioon kleed van nitylam
mend oranje gaf zij ©cn hevlg-fellen
dans,waarin zij spontaan do in lui ar
oprijzende gevoelens scheen uit te
beelden. Een prachtig© soepelheid in
haar houding en sierlijkhedd van
bewegie®, daarbij sterke expressieve
kracht maakt,an diezen dans tot een
jAugentrósl".
Mevrouw W. L B o 1 d i n g h G o o-
mans droog in een intiem salon-
hoekje, c-p het looneel gemaakt
met oon tafel, een crapaud, en
in don fees lel ij ken schijn van e&n sa-
lonJainp eenige verren der Nederland
se ha en Vlaamsche jongeren voor.
Met klimmend welslagen zeide zij
zos verzen op, beginnend met het be
koorlijk© lied van Jon Prins „do
Brnid" vervolgend mot een schoono
sprake van Maunts Uyidert „Ünzo
Lieve Vrouwe van itheims". do Ne-
derlarotecho reeks onderbrekend met
con Fransch gedicht van Ejgène Ma
nuel: „Vision" genaamd en eindigend
met drie van eigenicr dsch liefde go
getuigend» verzen van René de Clercq
(Wat wappert gij nijdig), Lovendaol
(Mijn land) en het bekende K ekko
itooland van Albróéht Rod en bach.
Vooral in het laatste vers gal do
kunstgevoel :ge verzenregister veel
schoons, ook in de opvul line v.ui <tit
>rs.
Royaards. zou 'k zeggen nee-i oon
kla-ssieko vertolking van dit gedicht
on wie zijn voordracht eenmaal ge
hoord heeft kan zich zoor moeioüjk
aan <i© hei inner ing van do klankex
pressie, diie hij er in legt, onttrekken».
Dat mevrouw Boidingh tot een eigen©
cn schoono opvatting van de Roelanda
klok Ls gekomen, geeft haar geen go
ring© vordienst©. Als ik d:c twee op
vattingen tegenover elkander- huwst
stéllen, zou ik willen zeggen, dat
Royaards het lied zegt als een harts
tochtelijk© Vlaming met sterken keel,
dat geestdriftig© gedicht zou uithrui-
en diat mevrouw Boidingh dit vera
luidt als do klok zolf.
'k Moet zoggen als do Gentscho
Roeland luidde, want in do inatsto
week van Juli 1914 is dc Roeland go-
barsten en zweeg tot schrik van do
Vlamingen. De mare verspreidde zich
over Vlaanderen snel en 'k merkte»,
hoezocr 't den Vlamingen ter harte
ging. Een nieuw-verworven konnls
was or zoo van vervuld, dat hij me in
Antwerpen opbelde, om 't ongelukkigo
nieuws te vertellen: Iieht g© 't wél
gehoord, onze Roeland i3 gebarsten,
gevchienrd hij 't keriuiriuidon!"
Movr. Boidingh doel vooral in do vier
laaT-fte rege's der coupletten deu've©-
ic.nd.on klokketoon liooren. Men krijgt,
do voordraagster hoorcud. geheel den
ir.druk van het klokkezwaai getuid.
't Meest natuurlijk in toon en tempo
hoorde ik dit in den regel
Somber en grootseb, steeds
stoniendoodsch.
waarbij in <lo heide om- en
o o t (d) s c h klanken het daverend
gebeier prachtig weerklonk.
Mevrouw Boidingh—Goeinans cn
Miss Olive M. Doyl© ontvingen fraai©
bloemen.
Van du schouwburgzaal ging het
naar de cafézuid van D© Kroon, waar
de gewon»© ixvzoekers dezen dag geen
plaastjo vonden en m do andere zalen
van den huizo Brinkmann hun zitje
zfooken moesion.
Er Is Zaterdag al van verteld, hoe
nndöra 't hier geworden was. Vooraan
hij do vensters waren, gezellige hoek
jes gemaakt, die dra ingenomen wa
ren door genoogl ijk! pratende groep
jes. Evenwijdig met de wanden waren
"keurig© en rü'k voorziene buffetten
