Rij het zien van deze helden ie het
mij merkwaardig te moede
I)o klank van hun moodertaal hoo
ren /.ij ren mij, en een jongenaachtl-
ge gümlaoh gaat over hun moede
trekken.
Daar ligt een Beier, die half dn het
0[iper-Be«ersch, half in liet Fransch
met mij praat, verderop ligt een
Sakser. Ze spreken voortdurend over
hunne betrekkingen thuis. Ben hun
ner heeft v"er broers In het 1eget en
dr,e zusters bij het Roode Kruia. fk
ga van bed tot tied en spreek met al
len.
..Zijt ge met vreugde ten strijde go-
trokken?" vroeg ik een blonden jon
gen die mij ten antwoord gaf: „Iede
re Duitseher doet zijn plicht."
In liet laatste bed ligt een jonge
Duitseher, die hier voor tdk spoelt.
Hij leert aijn kameraden Fransch.
Dan lacht hij .Ja, 4n het gewone I»
ven ben ik kantoorbediende, maar
nu ..professeur de Fran^al*". Hij
wijst mij een ander bed ..gaat u
eens naar hèm toe, hij la zoo treu-
rigl ik nader den ander; een jeug-
d g, bleek gezicht met diepliggende
oogen kijkt mij aan. Hij e'aat de do-
Ju-iis op, en wicst mij dat hij een arm
mist. In de rechter hand houdt hij
een Duitsch-Fransche apraakkunet,
waarin hij ijverig studeert..
Een andere, grootere, Rohte zaal
opeet zich voor mij do ramen zien
u't op het 'and. Weer zijn het dezelf
de b'eeke gezichten die mij tegenla
chen. als ik mij voor de bedden op
hóud.
Veel van deze he'den zijn al boven
d dertig een hunner spreekt over
zijn driejarig dochtertje, een andere
Li at mij het portret van zijn meisje
x'en.
■■mHHHHHPV
kor, die er den moed
In een derde zaal Ligt een zwanrzLe-
ke op verhoogde kussens. Hij heeft
een doorschoten long cn haalt moei
lijk adem. Met zachte stem zegt hij
slechts: Thuis heb ik vlier kinde
ren ...t" Ik druk hem hartelijk de
hand, en smeek Gods genade voor
hem.
'Twee bijna genezen gewonden hcl-
r n dapper de verplegerszij zón
juist bezig, handig en vlug, een bed
op te maken. Zij dragon hun practi-
sche en elegante uniformeneen
hunner spreekt uitstekend Franach,
en is tolk.
De verbanden worden verwisseld.
Op een draagbaar brengt rucn een
man binnen, wiens linkerbeen leolijk
stukgeschoten ia. liet is moeilijk, om
hem, zonder teveel pijn te doen, te
rbedden.
De verpleger geeft den dragers
won ken. en montert den gewonde wat
opdit alles in twee ta'en.
Het ziet er wel uit, alsof de Duit-
acho gewonden het in Lyon goed heb
ben, want ik heb nüets slechts over
de behandeling, vernomen. Sleohts
met het eten is het niet schitterend
niet dat zij slecht bediend worden,
maar, wie de Franeche keuken kent,
ie kan zich voorsteilen, dat een hon
gerige Pommer, Sakser of Beier
meer om een etcv'gen DuUschcn pot
geeft. Naar de omstandigheden is in
Lynn alles in orde."
De schrijver van het artikel betoogt
vervolgens, dat de snelle mobilisatie
den sanitaire» d'enat bij de Fran-
»ehen eerst minder goed heeft doen
vormen.
Dokters en Roode Kruis-zusters
doen hun plicht, zonder klagen.
Is het geen eer voor Frankrijk,
wanneer een Duitsche held in het
Fransch zegt „Ces d ux dames ffont
toimue des rnères pour nous"
Ik draai mij om, en wil gaan, maar
voel de blauwe oogen van ni deze
jongens op mij gericht.
„Au revoir"klinkt het Uit Duit
sche monden ik wend mij om, en
toep „Auf Wiedereehn in deutscher
Il.-imak"
In een keurig vertrek op dezelfde
verdieping 'ïggen twee Dofitsche offt-
c'eren. een dikke, patent mistende
kapitein, d-e heel bcht gewond te, en
het best maakt en een magere, jon
gensachtige luitenant, die bitter lijdt.
Mogen ook die twee terugkceren.
Ik bon in Bordeaux, in een ft'issehe,
witbepleisterde zaal, waar dertig vold-
Jiedden staan. Dertig Duitsche gewon
den. vijftien aan lederen kant, liggen
goed gebed, en wachten hun gene-
yjing af.
Da verwondingen zijn van lichten
aardhoofdzakelijk arm- en hand-
echoten. De Duitsche heUlcn verte»-
den mij zelvon, dat zij twee weken
ling in het Fransche hospitaal zon
der verbana gelegen hebben, en dat
de sanita're dienst zoo lanszaam
werkt."
Do schrijver vindt, dat dio bij den
DuLtschcn geneeskundigen d'enat
achter staat, en gaat voort:
„Dus, om op mijn chapiter terug te
komen, leven deze gewonden, dio toch
DuUssChe soldaten zijn, in. dH hospi
taal ais in een kazerne, in een ka
zerne. waar zij geen oefeningen l>c-
hoeyen to houden zij klagen s-echts
over honger, en klagen
„Wie wordt ook bij deze voeding
„s.iU"? de» morgens vroeg een kop
melk en wittebrood, des middags oen
dunne Maggl-soep met wittebrood er
bij, een kleine vteeschsohotc', een
giroentc. geen aardappelen natuur
lijk, daar dit in Frankrijk luxe is, en
dessert; iLs avonds hetzelfde met
v/iUobrood, want brutln brood of kuiii-
imeebrood, z.ooals wij thuis eten,
kennen do Frantchen niet."
DE IEREN IN HET ENGELSCIIE
LEGER.
Auicr'kaanflche bladen maken mel-
d.ug van een interview met John Red
mond. waarin deze lersche leider, na
l« hebben uiteengezet dat Ierland ge
heel e:i al op do hand van de geaNl-
corden is. meedeelde dat de recrutee-
liiig in Ierland waar ten gevolge
van emigratie dó mannelijke bevol
king tosschen 18 en S3 jaar kluner 'e
dan ergens e'dera zeer bevredigen.
<ie resultaten had Tot aanvang Ja
nuari waren er 95344 Ieren bij het le
ger, onder wie 55893 Katholieken en
§3451 Protestanten. in dat totaaloij-
f.-r zijn begrepen 18 936 Iereche na
tionale vrijwilliger». De recruteerhig
gaat ook bevredigend voort tlians
met 4009 aanmeldingen gemiddeld
per maand. Bovendien zouden nog
60.000 ju Engeland gevestigde Ieren
zich hebben aangeme'd. En al* men
daar dan nog bijvoegt de Ieren ln de
coutiDCeoleu der Dominions, dan ma
ken ao teren zeker een roer goed fi
guur zoo meende Redmond,
HET VERHAAL VAN EEN BEL
GISCH SOLDAAT.
De Lcmden^che correspondent van
„De Telegraaf" schrijft
Een gewonde Belgische soldaat, die
tn Engeland In een hospitaal van het
Roode Kruis behandeld werd. keerde
onlangs naar het front terug en zond
27 Januar® vandaar zijn verpleegster
door hem „chère bonne mère" ge
noemd. het volgende schrijven:
..Ik neem de gelegenheid van een
tijdelijke staking van het bombarde
ment waar, om u iets te vertellen over
het gevecht, dal wij gisterennacht te
Nieuvvpoort hadden. Ondanks een
hevig artillerievuur, kwamen wij in
de loopgraven en waren er rivet de
Zouavcn samen Zii zelden voortdu
rend ..Kom:, Belgen, laten wij de
bajonetten opsteken en de Du.tsche
loopgraven bestormen.' Maar dat was
onmogelijk De hagel van hun sne-u
vuurgeaohut hle'd niet op Tegen elf
uur des avonds, gingen cchler de
Duiischers zelf tot den aanval over.
Zij liepen op onze loopgraven aan,
maar moesten wijken voor het ont
zettende vuur van mijn bataljon en
dat der Zouaven.
,,Deg nachts om dén uur, begonnen
de Zouaven op hun beurt het offen
sief, hetgeen wij ondersteunden. De
Dultechens vielen als vliegen, over
hunne lijken heen rukten wij voor
uit. Wil waren tseen beschaafde men
sohen meer, maar wilden of erger
Tislona den aanval, klonk het Vi
ve la Belglquel" terwij! de Zouaven
„VIvs Ia France I" riepen. Ik dien te
zeggen, dat onze operatie beticht
werd door de zoeklichten van twee
Britsche oorlogsschepen, zoodat ieder
eohot raak was Ook onze groote ka
nonnen hielpen krachtig mede.
„Den volgenden dag bracht de vij
and meer artillerie aan cn begon met
shrapnel Is op onze loopgraven te wer
pen. Maar met behulp van de dappe
re Zouaven. bleven wij er drie dagen
en nachten in. Wij verloren vier man
aan dooden en zeventien ernstig ge
wonden.
„In Nieuwpoort la geen huis meer
heel. De looj»graven zijn gevuld met
water en modder. Wij waren genood
zaakt, zakken met zand te vullen en
ze op den bodera te plaatsen, opdat
onze voeten wiet in de modder zou
den blijven steken. U ziet dus, dat het
een zwaar leven is, en ondanks mijn
goede kleeding, ben ik haast bevro
ren van de koude.
„Zooals ik den toestand op het slag
veld beschouw, schijnt het mij toe,
dat de tijd nadert, waarop wij de
Duitóchens in hun eigen land zuilen
terugwerpen en dat de poging die zij
nu ondernemen om door onze verde
digingslinie te boeken, een wan
hoopsdaad is."
AAN DE OEVERS VAN DE BSURA
Een correspondent van het „Bert.
TageWatt" schrijft uit Rybno, d.d. 24
Januari
Generaal Mitsolumko, een der aan-
voerdera uit den Rwssbch-Japansohen
oorlog, had in het. landgoed gewoond,
waar nu het hoofdkwartier van een
der ZuW-Duitecbe legerkorpsen ge
vestigd Is. Ifet huis was door do
Duitsche artillerie flink beschoten.
Een hoek van de partorre-dlago werd
geheel vernield en het park is als
geploegd door granaten.
Alle vensterruiten van het huis
waren natuurlijk vernield, en moe»
ten met papieren dichtgeplakt wor
den, totdat de officior van gezondheid,
toegevoegd aan den 6taf, aan het
werk toog.
Uit Lowioz Uet men vensterglas ko
men, een diamant om de ruiten lo
snijden werd uit een ring gebroken
cn de officier begon het werk. De
man leeft anders als koopman aan
den Bosporus; nu zet hij m een
Pooïsch dorp vensterruiten in. Dat
had hij zeker enkele maanden ge le
den n»et gedroomd, maaroorlog
wekt sluimerende talenten op alio
gebied.
Bij mijn aankomst was een deel van
het huls voor woonhuis en bureaux
van den generalen staf irigerioht. Het
was er een beetje bekrompen, maar
'n tijden van nood en met een beetje
goeden wil kan al'es.
De eigenaar der grondbezitting
een Duitsche Rus, heeft zich niet zijn
familie in twee kamers op de boven
ste verdieping teruggetrokken en in
den kelder leven dicht opeen gepakt,
vijftig ft zestig Pooteche boeren, man
nen.'vrouwen, kinderen en voe. Dat
alles loeft heel vreedzaam bij elkan
der in een paar bedompta hokken.
aar wordt gewoond, gekookt en ge-
si a pen.
Toen ik eens ging kijk on in deze,
schemerdonker gehulde ruimte,
waar een afschuwelijke lucht hing,
klonk het klagend geblaat van ccn
geit mij tegemoet en een hond v'oog
op mijn been-en af. De hanen hebben
daar beneden in dien eeuwigen nacht
alle begrip van den dag verloren en
ze kraaien, meestal om middernacht,
hun v root ijken morgengroot.
De naohtru&i was er overigens meer
dan twijfelachtig. Een hev.,g artillerie
vuur loeide in do buurt, zoodat do
vensterruiten trilden en de deuren 'u
hun hengsels sidderden. Ons verblijf
werd uiet bedreigd, maar men moet
hei kanongebulder at heel goed ge
wend zijn, wrl men daarbij rusöig de
oogen kunnen sluiten. En toch kon
ik mij voorstellen, dat het donderen
van hot geschut voor menigen eol-,
daat, dio doodmoe van do dag-inspan
ning neervalt op zijn stroozak, is a's
een slaapliedje.
Ongeveer negen kilometer in ooste
lijke richting van Rybno stroomt de
vee-'bestreden Bsura. d'o zich bij
Wysogrod m den Wetchsel stort
een stroompje, dat zeer bekoorlijke
oevers heeft.
Kleine bosscthages kooien tot dicht
aan den stroom, en eilandjes met
groote en uitgebreide flora, dwingen
het riviertje in sierlijke wendingen.
Reeds eerder is er op gewezen,
welke moeilijkheden de taktisehe
sirijdontrwlktoeüng van hel oorlogo-
terroin nabij Warschau in den weg
staan. De eene rivierbedding na do
andere moet vermeesterd worden,
wijl de Russen steeds weer in de ge
legenheid worden gesteld, zich te
verschansen achter de waterlinies.
Maar lx*, ging den Russen niet zoo
voor den vrind a's zij dat wel hadden
gewènaoht. Als een voorbeeld daar-'
van iUene fiet volgende, mij' medege
deeld door een hooggeplaatst »taf-
ff icier.
Dagenlang rends lagen do Russen
In uitstekende loopgraven ten oosten
van de Bsura tegenover de Duitsche
stellingen an vóór hen lag een hou
ten brug over de rivier, die, ais voor
zorgsmaatregelen bedekt en omwik-
ke d was. met in petroleum gedrenkt
stroo.
Toen In oen donkeren nacht
waagde de Russische infanterie, even
als eteed3 in groote sterkte, den aan
val.
Maar zij hadden de waakzaamheid
van de Duitsche troepen onderschat.
Een doodelijk mitrailleurvuur ont
ving hen, en de Duitsche tegenaanval
kwam mei zulke kracht en sne'held,
ondanks de werkelijke numerieke
minderheid der Duitschers, dat de
terugtrekkende Russen niet eens tijd
uauden de buig aan ie sieken.
Du.teche infanterie bleef hun op de
h'eten, en ureef hen ver aouter hun
oorspronkelijke etelbngen terug
Vv^-er was een Dsurhorug »n DuU-
ache handen.
Wanneer het ondanks dezen offen
sieven geest, weike ue Duitsche troe
pen, na een oorlog van een half jaar,
steeds nog bezielt, in Polen niet vlug
ger voorwaarts gaat, dan ligt het aan
do wijze, waarop thans, niot lit het
minst tengevolge vau de weersgesteld
heid, gevochten wordt. De droefgeesti
ge en de nevelachtige ochtend belem
mert liet doen van waarnemingen
voor de artillerie, en vertraagt het in
schieten der batterijen. In het meest
gunstige geval begint de artillerie-
strijd, welke den aanval der infante
rie voorbereidt tegen 9 uur 's mor
gens. Een eerder begonnen artillerie-
gevecht heeft ternauwernood oen tak-
tisch succes. Het heeft hoogstens een
moreel effecthet zegt aan den tegen-
slander op luiden toon, dat do Duit
schers er nog steeds zijn, en waken.
Hot artillerie-duel duurt nu tot den
nutniddag, dikwijls tot 3 uur en ook
nog langer, wanneer de Duitsche aan
val niet uitsluitend een front-aanval
kan zijn, maar als eerst op de Dunken
ergens versterking moet worden afge
wacht. Meent de commandant, dat de
artillerie den aanval van de infante
rie voldoende voorbereid heeft, zoodat
deze kan bestormen, «an is het ge
woonlijk 4 of 5 uur en is het duister,
zoodat een verder vuren der infanterie
munitie-verspilling is. Bij de taktiek,
welke in dezen oorlog wordt gevolgd,
is het gebruik maken van een behaald
voordeel slechts zelden mogelijk, en
's avonds eindigt 't gevecht, 'e Nachts
doen de Russen dan een tegenaanval,
vaak met gedeeltelijk succes. En dan
begint den volgenden dag de worste
ling opnieuw.
Ik verraad geen takti&ch geheim,
wanneer ik over een wijze van vechten
verhaal, die aan de Duitschers veel
voerdeel gebracht heeft. Dot hebben
de Russen vaak genoeg gevoeld. Ma
chinegeweer-vuur, waarvan de moree-
le uitwerking met het zenuwschok
kend geknetter, bijna even vernieti
gend werkt, uJfl de eigenlijke uitwer
king op het doel is, worat op de loop
graven gericht. Blijven de Russen nog
in hun veilige dekking, dan vuurt de
Duitsche artillerie een paar honderd
meter daarachter.
Het gevolg is dan steeds hetzelfde
De Russen kruipen uit de loopgraven,
met de handen omhoog, en geven /iel»
over. Zij weten wat hun bedreigt,
wanneer zij zich uit de loopgraven
wagen. Ontkomen zij echter, wat ter
nauwernood denkbaar is, aan de ma
chine-geweren, dan komen zij door
een uchterwaartsohe beweging in het
dood-aanbrengende artillerie-vuur.
Ik heb, aldus besluit de oorlogscor-
spoudent, slechts verteld, wat mij
Officieren, die herhaaldelijk in net
vuur geweest zijn. te Rybno medege
deeld hebben.
AAN DE YSER.
Lit een soldatenbrief in de „Berl.
Zei tun g am MHtag":
D n Oen Jamum w&roen we opfjö-
wekt uit ons bespiegel<mkL mn en
mu»r het oYorstn.oomingsgebiod van
do V --e gezonden. Het was een won-
zoltmg van het badseizoen vanOoA-
eatle. Ui ca- moot echter ïodor baden.
Men neemt voet- of geheeie bacon,
naar verkiezing. Om op ou&en post
aan den overkant van üi& \scr te ko-
mon, moes ton wij door het water
Vxiden. Sioe.its eenige plaatsen zij"
<fcx>og en daar ra roettAai geen weg.
..Kar Op voldvvaclit moei man. t"Ch.
Dc vAtitcni omvvikkeien daarom let
boveneinde vair do schachten van hun
8cUoer.cn tot ver over do kme» met zak-
koiigood of met fieUbanden, bij wijze
van been-wtnd!sols. Irn do hand draagt
ieder oen langen stak, om daarm-.de
bu iedaroa stap to peilen. In de an-
dare hattid heeft hij óf oen takken,
bos om don weg to verboteran, ot
stroo voor zijn logerstetDe.
Tot liet kanaal gaat het. maar dan
ziet het oqï niets dan water, water
en duisternis, wunt slechts in liet
dun kor kan do wacht aigelo^t woraan.
Plas, plas gaat liet door Hst water.
Op den weg naar mijn wachtpost
schikt bet nog al Die is goed bestraat
on a:-i vindt men in. de zwaarste ckus-
berists toch nog dvni weg ik*»r liet
water. Gesproken mag er niet worden.
Afstand drie pto>. Een spookachtige
stoet wojwiolt zou lang/a am door liet
wufw. Wij komen voorbij granaat-
kuilen, dierenljjkon puinhöopori en/-
Ook voorbij uongedroven liout en lui
ken. Daar verrijst rechts uit liet don-
kor van den nacht een hooge muur.
Daar moeten vvo lieou. Wij wagen ons
op smalle planket», die zieii tot in hei
water buigen, als uien den voet er op
zet, en naarmate men moer naar het
midden komt, den man bijna dertig
centimeter in twt water schijnen te
trekken. Wie bier zijn. evenwicht ver
liest. krijgt een bad van top tot teen.
En een badmantel ia niet te krijgen.
Op <te eerste sloot volgt een tweede.
Dan struikelt men over ot-nigo var-
korts, die door een Fransclio granaat
ziin gedood. Eindelijk komt men aan
dé laatste sloot voor do hoeve, waar
over een onberispelijke brug gebouwd
ia (b»r oruiö pontomiiers. Mön ia er.
Hot, niet te vroeg ge juicht Men
staat slechts aan don hoogen muur,
die het overblijfsel te van een schuur.
Uinnvii in emeuit l»et nog an men
ziet vlammetjes sjx-Ien als de wind er
door blaast Eon loopplank gaat over
een draadversperring. Voorzichtig als
e>en koorddanser gaat men o? over.
Achter een arfgelirofikolden ntuur süpl
men in de richting van een zwak
Licht. Vriendelijk opent zich een loop
graaf, dio (ten weg naar het licht
vormt. Tot aan den enkel waadt men
•door het s.iijk. Een zwart gat gaapt
ons tegen en daarin schijnt op eenb
.gen afstand eon licht Vrij entree. Ge
bogen grum we door oen lage gang.
Een tweede gat, een kelder, nu zijn
we or.
We worden reeds verwacht. Bleek
en wild zien de gezichten van de man
schappen er uit m het gele licht
een vetkaars. Midden tn den kelder
kan men Juist recht op staan. Gewelf
links en rechts. Maar geen venster,
niets, Het stroo op den grond is voor
do ©ene helft verrot en voor (te ande
re helft nat. Toch moet men er op lig
gen als men geen droog stroo heeft
meegebracht. In het midden een klei
ne tafel, daarom hoen drie stoelen.
Do eert© heeft nog drie poolen, de an
dere geen zitting, de derde is nog do
beste. Die l»eft zelfs nog een stijl van
de leuning Maar men verheugt ach
toen. Piauts nemen, posten regelen
wachten bepalen enz., zijn onderhou
dende beztzhetien.
Ieder uur trekken de posten op
Wee aJs ze niet scherp uitkijken. Hoe
gemakkelijk kan ons do vijand, dio
op vijf honderd motor afstand even
eons in hoeven ligt overrompelen.
Daarom loop ik herhaaldelijk van den
een naar don anaer, besluip hen. cm
hun ojilettendiiecd op cte pi-oef t© stol
len. Onlangs hoeft een verschrikte
schildwacht mij in zijn angst een ba
jonet voorgehouden. Ik zag de punt
verraderlijk onder mijn neus glinste
ren. Hoe gemakkelijk zern zij in mijn
oog terecht hebben kunnen komen!
Aan de overzijde sohiet de vijand
roet lichtpistalen, om zich zelfs in het
dllohto duister op zijn gemak to hel
pen. Griezelig mooi gezicht. Spook
achtig bewogen de wilgen zich aun
den ra ltd van (te sloot als waren hot
levende gedaanten. Bleek staken de
witte muren van het naburige ver-
braad© huis uil het onschuldig kab
belende water. Scherp getande op en
neer gaande lijnen in de verte zijn
de stukgeschoten en afgebrande dor
pen. Al hel andere Is water, water,
water.
Uil Dailsch.and
't Wolffburoau meldt uit Berlijn:
Do zitting van het Huis van afge
vaardigden was Dinsdag druk be
zocht, ook dtribunes waren overvol.
De voorzitter wees er op, dat na de
laatste oorkugszitting van het Huis
„onze keizerlijke troepen nieuwen
oavergankelfjkeu roem aun onze vaan
dels hechtten". Zij doorstonden met
ongeëvenaarde dapperheid den zwaar-
sten wintervddtocht, twwaarden het
land voor een vijandelijfcen inval en
maakten het verdere termederwerpen
van do vijanden mogelijk.
De voorzitter woes or vervolgens op.
dat de ontzaglijke olïfers echter no?
zwaardier zuilen worden. „Wij zijn
wellicht nog lang niet aan ons dool.
Maar hoe grocter de off om, dos lo
onbuigzamer is <te wil om te volhar
den tot do vol'edtge zego. Want ruti
eerst weet het volk welke do drijf vee-
ren zijn van den stelselmatig tegen
Duitschland voorbereiden veniietf-
gingsworlog. De Duitschers strijden
zijn of nóet-zijn, om hun economi
sche. cultureete en nationale toe
komst. Daar te geen offer v-»u ontzeg
ging of J>eperking van (ion ieven.s-
standaarxl te groot. Wij zuilen bij do
bespreking van de begrcotnig afzon
derlijke wemechen, partij-pol itieke l'c-
dóeUngeu ondergiescihikt maken aan
do gemeen schappelijke va dwlandsche
belangen". (levendige, langdurige
toejuichingen).
Daarna werd vlo begrootiug inge
diend, waarbij de minister van finan
ciën een redevoering hield.
De minister van financiën Leutze
ess or op, dat voor oen jaar algc-
rnsen urm een verdere vreedzame ont-
wikikeVing w erd geloofd en in verband
daarmee maatregelen werden geno
men. Enkele maanden later overvie
len Rusland, Engeland en Frankrijk
gezamenlijk de Duitschers om hen te
vernietigen. „Nooit is een vreedzaam
volk sol landelijker overvallen, maar
ook nooit hebben vijanden zich gru
welijker verrekend. 0r.ee ongeëven
aarde trooiwn staan in Dost en West
verre in liet vijandelijk land. Onze
vloot hooft er voor gezorgd, dat En
geland tot dusver geen aanval op oncrc
kust waagde. Ieder van ons volk is
rotsresl doordrongen van ile over
tuiging, dat wij overwinnen willen en
oviórwinnen zuilen, hoe groot» offers
de oorlog ook vordért.
Het economisch jaar 1913 sloot met
een overschot van 24.6 mi'lüoen, ter
wijl 91.3 millioen werden toegevoegd
aan het «poorw-e-gamortisatiefonds eti
24.6 mi'lltioen voor buitengewone
schulddelging werd besteed. Aan der
gelijk© gunstige uitkomsten i© voor
1914 natuurlijk niet te denken. Da
minister wees er vervolgens op. dat
de dreigende economische ci€ejs spoe
dig o ver wonnen werd. Het afzien van
een moratorium, de n»t behulp van
de Rijkslrenk gesticht© geniale cre-
dietorganteaUes, de ccononnischo
maatregelen van den staal en de a'-
gemeeno g»>ede w'l, maar niet ln do
laatste plaats de schitterende wapen
feiten van tegcr en vloot, hebben
daartoe veel bijgedragen. D© regeo-
ring heeft door goede staatsorden© op
verschillende wijzen werk verschaft
en den handel doen heri&ven.
oorlog zelf was een bron van nfieuwe
arbeidsgelegenheid. Overal in het
■and verminderde de werkloosheid
dag na dag. De landbouw zette den
oogst tegen goede prijzen af, zoodat
onze economische toestand zoo te,
dat we nog teng kunnen volharden,
Al het ge'd blijft in het land.
De terugwerking van den oorlog op
de etaatshuishoudfing ie gelukkig
overschat.
Do prestaties van de spoorwegen,
zoowel bij liet vertrek van ons 'eger
al© later 'bij verplaatsingen en (Uslo-
catles, zijn zoo verhevcu boven allen
lof, dat zij steeds ons epoorwegbe-
aluur tot roem zuilen strekken.
Van den minister af tot den teaj
sten ambtenaar en arbeider waa h
der berekend voor zijn taak.
De vermindenng der inkomsten
schijnt niet «-ons zoo groot t© worden
als na het uitbreken van den oorlog
I werd verwacht, net goederenvervoer
bedraagt reeds weder 55 proc, van 't
cijfer van verleden jaar. Ook het per
sonenverkeer n&cmt weder too.
De ind'recte belastingen zijn niet
onbelangrijk achteruit gegaan.
D© taak van de ooriogsgraanmaat-
schappij, om al het Duitscho brood
graan op te koopen, op te slaan en t«
vermalen, is eene van zoo grooten om
vang, als tot dusverre nog nooit is
volvoerd. Zij is slecht» te volbrengen,
wanneer alle personen, die tot dus
verre werkzaam waren bij de brood
voorziening, in de zaak worden be
trokken en de goede wil van olie krin
gen -.er bevolking medewerkt Enge
land mag Duitschland niet uitlronge-
ren en daardoor dwingen tot een sma
ll el ijken vrede, dien het met de wa
pens niet knn bevechten. Duitschland
heeft genoeg hroodkoren en levens
middelen, en- daar het economisch le
ven vooruitgaat, en de Duitsche troe
pen te land en ter zee bezield zijn van
den wil orn te zegevieren, bestaat er
gegronde hoop, dal de vijanden be
dwongen zullen worden en dut Prui
sen en het Duitsche rijk uit dezen
oorlog sterker en onaantastbaarder
zullen opstaan.
En wanneer dan ook in het land zelf
de politieke verschillen hunne scherp
te verliezen, heeft Duitschland, on
danks zijn verliezen aan good en
bloed, onschatbare winst uit dezen
oorlog getrokken en wovit bel Bijbel
woord vervuld„Gijlieden wel, gij
hebt kwaad tegen mij gedacht. God
heeft dat ten goede gedacht".
Do rede van den mimster van finan
ciën werd herhaaldelijk door levendi
ge en lanr aanhoudende toejuichingen
onderbroken.
Hinech (soc.-dem.) verklaarde
„Mijn fractie keurt ook thans nog de
tot dusverre door de regeering gevolg
de politiek af eu eischt wijziging \un
do politiek jegens de arboidersklasse,
benevens hervorming van het kies
recht".
Verder zoide hij, dat het volk in alle
betrokken landen verlangt naar be
ëindiging van den oorlog en hij sprak
het vertrouwen uit, dat deze vredes-
stemmen in de toongevende kringen
gehoor zouden vinden.
Ileydebrand (conservatief) verklaar
de in opdracht van de burgerlijke par
tijen „Het Pruisische volk verlangt,
dat uiting wordt gegeven aan het feit,
dat de eensgezindheid van het volk
ook ter zake van den oorlog dezelfde
is gebleven als in het eerste oogenblik.
Het volk venvacht, dat wij bereid zul
len zij.n in den huidigen toestand elk
noodig offer to brengen."
Licbknecht (soc.-dein.) riep uit: „Gij
hebt het recht niet, uit naam des volks
te spreken". (Groote onrust, geroep
an „foei").
Ileydebrand vervolgde„Ook wij
stellen den vrede op prijs, maar het is
niet to doen om een spoediger», maar
om een duurzamen vrede, die aan ons
vaderland de vruchten van dezen go-
weldigen oorlog verzekert. Thans is
er slechts sprake van strijd en over
winning, wat later komt is een ande
re quaestie." (Daverende bijval van
alle zijden).
De begrooting wordt in handen ge
steld van do versterkte begroot in gs-
commissie.
In de eerstvolgende zitting op Maan
dag a.s. tweede lezing van de begroo
ting.
LIEBKNECHT EN DE SOC.-DEM.
FRACTIE.
Uit Dresden wordt aan de „Voan.
Zeitung" bericht„De soc.-dem.
Rijksdagafgevaardigde Rühle heeft
medegedeeld, dat het optreden van
Liebknechl in een vergadering van
de sociaat-democraUsohe Rijksdag-
fractie met 53 tegen 33 stemmen werd
afgekeurd al© on vereen'gbaar met de
bevangen der partij.
I)c verklarng der fractie omtrent
Licbknecht wend bij de algemeene
lemming mcl 85 tegen 26 ©'.ommen
ogenomen.
EEN REDE VAN DEN AARTSBIS
SCHOP VAN KEULEN.
Do „Küln. Volkszeitung" bericht,
(naar we in 't Alg. Handelsblad lozen)
dat kardinaal Kallmann, aartsbis
schop van Keuion in een vergadering
van den „Volksverein für das katho-
li&che Dentscliland" een rede hield,
waarin hij zeide: „Toen dn Keizer in
den Rijksdag verklaarde, da„ hij geen
verschil van standen en partijen meer
kende, alleen nog slecht» Duitschers,
sprak hij met intuïtief begrijpen uit
wat er loeft in de Duitsche vx>lkszioL
Wij zijn 'n eensgezind volk van broe-
itors, eensgezind in de liefde tot het
vaderland, eensgezind in de aanhanko
lijkheid aan ons tand en in on wankel
bare trouw aun Keizer en Rijk.
Wat wij op het ©ogenblik noodig
hebben, dat is een trouwe, moedige
volharding in vertrouwen op God. Ge
duid te oefenen is niet moeilijk, daar
wij er goed voor stuan, in het oosten
en heft westen bij de twee legers, die
krachtig ons beschermen. Het staat
goed met ons, omdat d© almachtige
God tot dusverre met on» i» geweest
m ook verder zijn zal. Waarom? Wijl
t ondenkbaar is, dat de al good o God
zou toelaten dat Frankrijk, 't land der
(Uitersten en vrijmetselaars, en de ge
welddadige orthodoxe kork vau Rus
land het frissche en opgewekte kerke
lijk leven van Duitschland onder den
voet treden en vertrappen zoudien.
Daarom mood en vert rouwen op God
en op den Keizer, die de deugden zij
ner voorvaderen in zich vereenigt.
Vertrouwen editor ook op God, den
leider der veldslagen.
Zoolang Motw de handen omhoog
hield zegevierde Israël over Amolek.
Wanneer een schaar van blddendac
achter onze troepen staat, zegevieren
ook wij. Laten wij alle twisten laten
varen en zoo loven, daft God in zijn
genade gehoor schenkt aan onze gebe
den".
A!ler!el
WAARDEERING VAN DEN
VIJAND.
Naar Brit»ch-Indi6Ch© bladen be
lichten, heeft de Anglikaansche bis
schop dr. Lefroy zich in «en op Kerst
mis in de kathedraal te Calcutta go
houden preek als volgt geuit
Ik voel mij gedrongen te verklaren
en ongetwijfeld doelen velen mijn
gevoelens dat de toon van on zo
pers en in 't bijzonder van do corni-
sctie binden ten opzicht© van het
groot© drama, dat wij thans beleven,
mij diep bedroeft. Ik'mag wel zeggen,
dat de houding der pers, in 'l ulgc-
meen gesproken, tweeledig is óf zij
ademt een geest van hittere wraak
zucht, van een begeerte naar de vol
komen nederlaag en vernedering tot
in het stof van onz© vijanden, óf. wat
de comische bladen betreft, put zij zich
voortdurend uit in schimp cn bespot
ting. Voorzeker, dit is niet de hou
ding die ons past, als wij trachten in
de toekomst te zien cn wenschen den
weg te banen tot een blijvcnden v redo.
Laat on» do zaak nog uit oen ander
oogpunt beschouwen. Laten wij ons
herinneren, welk een ontzaglijke bij
drage Duitschland heeft geleverd lot
ieder onderdeel der menschelïjke be
schaving. tot wetenschap, literatuur,
muziek, beeldende kunst, poëzie en
wat dtc» meer zij, alvorens het werd
aangetast door de doodelijke smetstof
van die philosophiectie leeringeti, dio
zoo klaarblijkelijk hebben geleid tot
de ramp, die wij thans betreuren.
Geven wij ons verder rekenschap van
den toestand, waarin Duitschland
'ch bevindt, een groot© natie tot het
uiterst© gebracht ln een strijd, wij
mogen wel zeegen, met do geheel*
•wereld en in dien strijd volhardend
met een grimmige vastberadenheid,
een bekwaamheid, een onverschillig-
hold voor gevaar cn dood, zooals <1©
wereld d'e zelden heeft aanschouwd.
D« gedachte dringt zich ood mij op,
dak tenzij bet Engelschn volkskarak
ter ten ©enenmale veranderd is. zulk
een schouwspel bij ons gevoelens
moest opwekken, zeer verschillend
van dte, welke ik heb aangeduid. In-
oerdaod, ik twijfel geen oogenblik, of
gcneol andere gevoelens doei. zich
gelden in dc harten onzer mannen in
de loopgraven, die Haan tegenover
eeri vijand, even dapper als zij zclven
en die niet kunnen nalaten ten opzich
te van dien vijand gevoelens van eer
bied te koesteren, wat overigens hun
gevoelen» ook mosen zijn.
BELGISCHE WERKKRACHTEN IN
ENGELAND.
Men leest in de „Titnos", dat de fir
ma Vickers te Barrow, die het thuns
ontzaglijk druk heeft met regeerings-
bestellingen, een aantal nieuwe arbei
ders in dienst, hoeft genomen Daar er
niet voldoend© Engdsche werklieden
waren te kriigen, heeft, do firma nok
Belgen aangenomen. Niet minder dan
990 Belgische werklieden zijn nu bij
de firma werkzaam. Hel gemeente
bestuur van Barrow Iaat nu tijdeliiko
arbeiderswoningen zotten, orn aan
deze nieuw© arbeiders woningen t»
verschaffen. Vooral de gunstige uit
komsten van het gebruik van Belgi
sche werkkrachten leidt er toe. dat
ook de Furncss Railway Company t©
Barrow Belgische arbeiders zal aan
nemen.
MEEL-SMOKKELEN.
Do correspondent van ilo „Daily
Tclcgr.'' to Roecharesl ineldt. dat on
het meel in Oostenrijk zoo schaarsch
een aantal kooplieden in Roemenië
hebben getracht om meel waarvan
de uitvoer uit Roemenië verboden i»
mar Oosienriik te smokkelen, in
postpakketten. De lalloozo pakketten
van vijf kilogram, die in den lautsten
tijd naar Oostenrijk worden gezonden,
wekten 't wantrouwen op va» de Rue-
meensche douanen. Zoo werd deze
smokkelarij ontdekt.
BOERTSEF.
Het Alg. Handelsblad ontJocnt Ran
tl© Temps" het bericht, dat do ge-
unifieord-socialistischc partij in
Frankrijk, dadelijk ny hel bekend
worden van de verbanning van den
Rus BoerLsef naar Siberië, eene com
missie heeft benoemd, om den beer
Dc-lcassé te verzoeken zijn invloed te
Petersburg ten gunste van den ver
oordeelde aan te wenden. Hetzelfde
blad deelt mede, dat de verbanning
slecht» ©en tijdelijk karakter zal dra
gen.
GENERAAL DE WET.
Volgens een telegram uit Kaapstad
aan cl© „Times" zal het proces we-
is hoogvverraad legen generaal De
Wei weldra t© Bloemfontein begin
nen.
BELGEN IN FRANKRIJK,
ln overleg met de Fransche reg< o-
r.g lie oft de Belgtsobc re gee ring be
sloten de noodtge maatregelen te no
men om een-grondig onderzoek 'tl
te 6letlcn naar de aanwezigheid 'n
Frankrijk van uitgeweken Belgen,
die in do termen vallen om bij
hel Belgische leger ingedeeld te wor
den.
De Fransche militaire autoriteiten
hebben dientengevolge aanaohrijviiug
gekregen om hun medewerking I©
vorleenen aan de Belgische consul#
bij hun nasporingen.
Zoo zuilen zij bijv. vervoermidde
len ter beschikking moeten stellen
Belgen zonder m'ddeten van b«r
etaan naar Havre te brengen. To
ven» zulten de Fransche mihta'ir©
autoriteiten officieren van gezond
heid aanwijzen voor de keuring, enz.
DUITSCHERS ALS KRIJGSGEVAN
GENEN DER FRANSCHEN LN
MAROKKO.
Sinds 1 Februari aldus meldt de
Temps bevinden zich 4000 Duitsche
gevangenen in Marokko en dat wel tn
West-Marokko.
Zij zijn verdeeld in detachementen
an honderd tot driehonderd man
over het Chauja- en Doekhalogebtod
2000 in het district Rabat1500 in hot
dis,riet Fea cn da rest in l»el district
Mequinez.
De gevangenen krijgen ongeveer do-
zelfde sold ij als de Fransche troepen.
Hun werkzaamheden worden afzon
derlijk betaald. Ook de voeding is de
zelfde, alleen ontvangen d© Duitschers
geen wijn en geen nagerecht. Zij zijn
te work gesteld aan liet bestraten cn
verharden van wegen en het aanleg
gen van spoorwagon, lltm werktijd I#
zes tol acht uur aJ naarmate hun
kwartieren verwijderd zijn van hot
terrein van den arbeid.
D© discipline Is zeer goed. Er be-
