De Europeesche Oorlog.
Huilens Qibu»
TWEEDE BLAD
Diasdag 16 Maart 1815
De
nieuwe RLjkskweekschcol
/oor OnUorwiJzers.
De lieer P. 11. van der Ley stond ge
bogen ever tio bouwplannen van
nieuwe school en wees niét dew vin
ger aan: Jlier de ingang, links 't ver
trek. van don concierge en twee leslo
kalen em rechts .jen gunlerobo en ook
twee klassen. Verder de directeurs
kamer én een garderobe voor de <t>
oenten. en nog meer woes hii aan
op do projectiekuar'ten van de "beide
verdiepingen van 't nieuwe gebouw,
dat op do Ëefdsclie Vaart verrezen is,
Kieifs ul in gebruik werd gewiinen,
muur toen als vlnchtoHngenbergplaals
dienst deed.
1 Mei zuilen de lessen m de nieuwe
school beginnen, nadut de school aan
den Koudenhorn precies 52 jaar lang
dienst heeft gedaan.
0, er is veel te vertellen van die
halve eeuw en niemand kan dat beter
duo de directeur zelf, die een vijftig
jaar als leerkracht aan de kweek
school verbonden is en er zelfs even
als do heeren 11. Luyten en E. van
Sonsbeek zijn opleiding genoot. Hij
kan bijvoorbeeld. nog verteJlen van 't
huis. waarin de kweekschool werd
opgericht. Een koninklijk besluit van
Februari I860 bad bepaald, dat drie
Rijkskweekscholen voor Onderwijs
gesticht zouden worden en vnsl te
's-Hertogen boschHaarlem en Grojvin,
gen. Voor de Haarlem sChè werd als
toekomstig directeur benoemd Dr. A.
L. Gaslmaftn, Schoolopziener in lint
7o schooldistrict van Zu:<MIo!la»»d en
met hem zoowel als met de andere
benoemden pleegde de Regeering over
leg in verband met die inrichting van
de school. Allerlei omstandigheden
vertraagden een geregelde afhande
ling der zaken, zoodat de Minister he
sloot een voorleopigon toestand in het
leven te roepen. Ieder der directeuren
kreeg opdracht, in de gemeente, waai
de inrichting gevestigd zou worden,
uit te zien naar een geschikt lokali
teit 0111 daarin de kweekschool te
vestigen, totdat de verschillend© l>e-
zwaren uit den weg geruimd zouden
zijn. In October van 1861 huurde de
lieer Gastmaon een huis op de Krocht
wam.n tegenwoordig het magazijn
van verplegingsai tikelen van den hoor
J. L. Leemans is gevestigd, vele Can
dida Ion meldden zich aan, terwijl er
plaats voor weinige was, zoodot al
dadelijk een streng vergelijkend exa
men moest worden gehouden, en.... 6
Januari begonnen de lessen aan do
Hijkskweeksclionl voor Onderwijzers.
Tot Mei 1863 duurde het logies in
't genoemde perceel. Toen werd de
kweekschool van 't liuis op de Krocht
overgebracht naar perceel no. 32 op
den Koudenliom. Ook drt huis was
niet gebouwd met bestemming om tot
school te dienen, 't Was een groot
hoerenhuis, dat aan een d-er Haailen»-
nche ingezetenen tosAehoorde en door
liet Kijk gehuurd was. Naast de
school kwam de directeur te wonen.
't Bleef in vele opzichten nog be
helpen. Een loeipkui bestond niet.
zoodat de leeraars zelf moesten zoe
ken naar <4>,i weg waar langs zij
hunne leerlingen moesten voeren, om
ze tot het e-i nadoel te doen geraken.
De leermiddelen vvaron in zeer be
perkte mate aanwezig, en dat er nog
geen sprake was van een zoo uitges
bread aantal val.ken, als waarin op t
«ogenblik wordt gedoceerd {26) laat
zich lioonen. 't ArJ.tal leerlingen was
ook heel wat mineer. Eer leerjaar was
oen maximum van 10 leerlingen toe
'ge-staan. Nu Ruinen in iedéra klasse
24 jongelieden h"t onderricht volgen.
Vrij .spoedig gelukkig vorantleixie
de toestand ten goede, liet aanljj leer
krachten weid uitgebreid en heel wat
leermiddelen wivdau aangeschaft
Niet lang duurde het, of de school in
liet Puiid werd als leerschool", ter
pr-uetischo ontwikkeling der a.s. on
derwijzers in gebruik genomen en la
ter overgebracht /.aar het nieuwe ge
bouw op de Gedempte Yolderegracht.
De jaren verliepen en steeds bleef
hei oude hoerenhuis op den Koudai-
horn in gebruik. Op verschillende
plaatsen liet do Regeering fraaie ge
bouwen plaatsen en als kweekschool
in gebruik nou-en, maar hier Weef
men. bij 't oude. In de rede, diie cte
heer Van der Ley bij de herdenking
van liet 50-jarfg bestaan van de
kweekschool hield, erkende hij, dut de
Regiering niet, maar de directeuren
oorzaak waren, dn de kweekschool
niet naar een ruimer, geriefelijker
gebouw werd verplaatst.
Do reden er van. zoo sprak hij toen.
Ja gelegen in mijn meening, dat het
tuur de opleiding niet veel kwaad doet, i
indien wij ons dagelijks een beetje
Feuilleton
Armorel,
t moeten behelpOo. Wanneer dan ook
I het loorlingontal stationnair gebleven
was, zoodat hot genoegen kon nemen
mot de klnssélokalen, die toch huis
kamera zijn en blijven, en wanneer
do omgeving van de kweekschool zoo
rustig was gebleven als vóór vijftig
jaar, torn niemand 1103 aan een ka
zerne cn een groeaitenmarkt in de na
bijheid van do school dacht, dan zou
het misschien nog wel langer geduurd
hebben, voordat aan dip Regeering om
een nieuwe school verzocht was. Nu
evenwel méér dan één omstandigheid
rustig, ordelijk les geven in de school
verhinderde, liet de Regeering nadat
haar gev. czen was op hot wenschelijke
van een nieuwe school, bouwplannen
maken en do bemoedigde gelden op de
Staalsbegrooting plaatsen, ter
gemeente Haarlem een bouwterrein
aanbood.
Men kan zich voorstellen, dat de
heer Vnn der Ley cle school aan den
Koudenhorn niet dan met zeer ge
mengde gevoelens gaat verlaten. Hij
is toch als het ware één geworden
met do omgeving. Zelf kende hij Al
wat aan een opleiding tot onderwijzer
verbonden is uit eigen ervaring,
werd 1 Mei 1865 tot onderwijzer in
wis- en natuurkunde aangesteld en
36 April 1888 tot directeur. Uit zijn in
richting begon voor velen de weg, die
r.aor zeer eervolle posities leidt. Na
men als (lie van Prof. dr. J. J. G.
Vürtheim, dr. R. Leyds, conrector
van liet gymnasium te Groningen, J.
Stajnperiue, Jan Versluys, of, om in
Haarlem te blijven. J. G. T-nytel en
A. Noè, reep. leoraar aan de H. B. S.
cn het Gymnasium hier ter stede,
alsmede een groot aantal hoofden van
scholen, zoowel hier Ie lande als in
de koloniën, leveren er het bewijs
van.
Nu staat een nieuw gebouw klaar,
doch al voldoet dit aan de hoogste
eiechen, die mén aan een schooi stel
len kan, de herinnering aan de oude
Ilaarlemsche kweekschool op den
Koudenhorn {de „Bak" zeggen de in
gewijden, en in die benaming schuilt
niet de minste geringschatting, maar
veeleer een gemoedelijke aanduiding)
zal honderden nog jaren lang lief
blijven.
Een cn ander over de nieuwe kw eek-
school moge liier nu volgen, ledereen
kent liet gebouw van aanzien uit den
tijd, toen een duizend vluchtelingen
er huisden. Men ziet dadelijk, dat het
een school is. Voel meer bijzonders
dan het fraaie smeedwerk aan de
deur is niet op te merken aan den
voorgevel. Jlet platform, ten dienste
t an do cosmografielessen, zal wel de
aandacht van menigeen getrokken
hebben. Wanneer bij de voltooiing
oen plantsoen is aangelegd vóór den
3u-gang, zal het gebouw nog voordee-
Jiger uitkomen.
Zooals we bij den aanvang van dit
stukje opmerkten, vindt men rechts
van de vestibule de garderobe voorde
kweekelingen. Daarnaast liggen twee
leslokalen, die dus hun licht ontvan
gen door de vensters in den voorgevel
en rechts van deze lokalen bevinden
zich twee zeer ruim© werkplaatsen
voor-karton- en houtaibeid, ieder on
geveer 13 M. lojig en 7 M. breed. Ach
ter doze lokalen zijn een aantal berg
plaatsen voor rijwielen en voor de
ingrediënten en het materiaal, dat bij
de slójd dienst doet. Gaat men even
wel, in de vestibule slaande, linksaf,
dan bereikt men, na het vertrek voor
den concierge en een tweetal klassen
to zijn voorbijgekomen, de directeurs
kamer, die op den hoek van de Sclire-
veliusstraat en Leidsche Vaart gele
gen is.
De vensters, die voorts aan de
SchreveLhisstraat zijn te zien, ver
lichten de garderobe der docenten en
de kleedkamer, die bij 't gymnastiek
lokaal behoort zoowel nis dit lokaal
zelf.
Mot de mededceling, dat aan den
overkant van de gang, die langs de
leslokalen loopt, een toilet- on een
wachtkamer zijn aangebracht, is de
beschrijving van de bened en verdie
ping geëindigd.
Boven de directeurskamer is een
groot leslokaal voor viool, orgelspel
en zang.
Gaat men, van dit lokaal uit, den
bovengang door, dan komt men voor-
de blibliothoek, een laboratorium
voor schei- cn natuurkunde, het les
lokaal voor die vakken, een leslokaal
voor het onderwijs in natuurlijke
historie, een laboratorium en oen
ruim teekenlokaal.
Dit alles behoort tot de Kweek
school. Rechts ervan is een conciërge
woning gebouwd en achter het ge
bouw, met een ingang in de Schreve-
linsstraat, de Leerschool. Vier klas
sen beneden en vier op de eerste ver
dieping. Daar ook op deze school
handenarbeid wordt onderricht is een
flink slöjdlokaal op de eerste veixtie-
ping gebouwd, boven de vestibule en
de kamers van 't hoofd der school en
het personeel.
Zoowel dc leerschool als do Kweek
school zelf heeft een flinken sclxool-
'turn, waarin wel veel en mooie plan
ten zullen komen te staan. Nu is er
nog niets te zien; een groot gedeelte
van de schoolmeubels ontbreekt
evenzeer. Van die meubelen en de
verdere installatie kan worden ver
leid, dat door de firma Beccari twee
lokulen voorzien zijn van de banken
van 't bekende nieuwe systeem waar
bij slechts plaats is voor één leerling.
Het naituurkundelokaal heeft de zit
plaatsen amphitheatersgewijzc. Ra
men mot de firma ran Wijk uit As
sen is dit meubilair door do firma
Beccari alhier geleverd. Voor gor
dijnen etc. zorgde de firma Van
Niel, terwijl de firma F. Pereboom
uit Wageniiigen liet schilderwoik
voor haar rekening nam.
Natuurlijk is de school electixsch
verlicht (door de firma Heringa en
Wütlïrich). De centrale verwarming i
werd aangelegd door de JtoMeixian.-
sche fIr/na Huizon en Wessel. lei
de tuinen zal aanleggen is nog niet
bekend.
Vandaag, Dinsdag, wordt hier ve
Haarlem het vergelijkend examen af
genomen vain een groot aantal adspi-
ra.nt-kweekeluigeai uit aile oorden
van Nederland. Uit die tientallen
worden de vier-en-twinlig gekozen,
die liet eerst hun geheele opleiding
zullen krijgen In liet schoolgebouw,
waarop Haarlem zonder twijfel
trotsch mag wezen.
Binnenland
VERBODEN VAN UITVOER.
Het St.bid. bevat het kon. besluit
va.li 13 dezer houdende verbod
uitvoer van Cacaopasta en cacao
massa..
De uitvoer van cacaopasta en
caomassa is veihoden van dén dn,3
dier afkondiging van dit besluit.
De Kroon behoudt zich voor, dit
Vj.-rirtd tijdelijk op te heffen of in bij
zondere ge vu," en daarvan ontheffing
Ie doen verleen en.
Hei SLM. bevat liet kon. besluit van
13 dezer tot wijziging van de ken. be
sluiten van 3 Augustus 1914 en van 2-i
September 1914.
Het eenig artikel van het kon. lie-
.sluit van 3 Augustus 1914 wordt ge
lezen:
„De uitvoer van rijst en van alle
producten van rijst, benevens van
rijstafval is verbodim van den dag
der afkondiging van diit besluit".
De Kroon behoudt zich voor, «ïit
veiiiod tijdelijk op to heffen, of in bij
zondere gevallen daarvan ontheffing
te doen verleen©».
In do eerate alinea van het eenig
artikel var. het kon. bestuit van 24
September 1914 vervallen woorden:
„meel van rijst- en rijstafval".
Het St.bl. l>evat het kom besluit van
10 d/azer houdende intrekking van de
tijdelijke opheffing van het verbod
van uitvoer van boter.
Het St.bl. bevat het kon. besluit van
I j dezer, houdende Intrekking van dl 2
l.ijdéKijke opheffing va« liet verbod
Van uitvoer van salpeteiwuur.
MAXIMUMPRIJS VAN BOTER.
De minister van landbouw, nijver
heid cn handed heeft met intrekking
van zijn beschikking van 1 Maan be
paald:
a. dat de maximum prijs voor boter
bestemd voor verbruik in Nederland
geléverd dl-or producenten aan vcr-
koopers van boter, gedurende de
maand Maart 1915 f 1.45 per K.G. zul
bij verpakking in wit fust v.vn
50 K.G.
Bij verpakking in wit fust var. 25
e.g. kan vorengenoemde prijs ver
hoogd worden met 1 cent per EG
Bij verpakking in Delftsch of Lridv.h
fust van 20 K G kan. vorengenoemde
prijs met 5 cents per K.G. cn bii ver
pakking in Delfscb of LeSdscif fust
van 10 K.G. met C cents per K.G ver
hoogd worden.
Rovongenacre.de prijzen zijn franco
atKni van afzending;
dut de maximum prijs voor boter
verkocht aan vei bruikera, gedurende
de maand Maart 1915 f 1.65 per K.G.
aal zijn.
De verkoop aan verbruikers tegen
detailprijs kan geschieden onafhan
kelijk van de te leveren hoeveelheid.
Voor speciaal verpakte boter en
voor boter bereid onder rabbinaal
toezicht kan oen verhoogde prijs wor
den toegestaan m overleg met het
Rji.jkfi-Contrai»J Bureau voor den Uit
voer van Beter.
PROFESSOREN EN DE
WEERBAARHEID.
We lezen in de N. R. Ct.:
Do leidsche professoren geven een
goed voorbeeld. Een aantal hunuor
oefenen ziel» in de duinen van Kat
wijk in het schieten om, wanneer liet
vaderland in nood komt, 111 het leger
hun plicht te kunnen doen.
Op het Westelijk
Oorlogsveld.
De D 11 i t s e Ji e staf deelt mede
„Ba(I-Weelende werd Zondag door
tweo kanonneerbooten der geallieer
den zonder resultaat beechotcn.
Een aanval der Duitschers op een
door de Engelschen bezette hoogte ten
zuiden van Yperen maakt-- goede vor
deringen.
Een Fransche partieele aanval ten
noorden van Le Mesnil (Champagne)
werd onder zware verhezen voor de
France hen afgeslagen.
In de Vogezen wordt op enkele
plaatsen nog gevochten."
F r a 11 s c h communiqué:
„Het Belgische leger wint nog steels
terrein in de bocln van de Yser en ten
zul dien van Dixmuirim.
De Er.gelsche troepen, die Zondag
avohd bij St. El'oy een zeer hevicen
aanval haddien te doorstaan, weixbu»
aanvankelijk c-enlgszins tei ugge-iron
gen, de,ii?n toen echter oen tecenann-
val en herovei'dien een gedeelte van
het verloren terrein.
In Argonne de-'len dc Duitscliers
eon derden zeer hevigen tegenaanval
met liet doel de loopgraven tusschen
Four de Paris e», Bolante, die door
do Fmnschcn genomen waren, te her
overen".
ITavas seint officieel uit Parijs:
„l'u een brief, die onlangs bij
Beierse) 1 soldaat wci'd gevonden, blijkt
welke versclirikkólijke uitwerking '1
Fransche geschut heeft gehad, spe
ciaal op 17 en 18 Februari.
Do soldaat ach rij ft dat er op die
twee (lagen, xxjlgeais een schatting
van zijn officiensni, door die Fransclio
artillerie 1800J schottin gelost zijn.
Van zijn sectie, die 80 man sterk was,
waren er slechts 15 overgebleven, al
do onderen waren gedood ct gewond.
Van zijn regiment waren 300 man
schappen gesneuveld en 400 gewond.
De&e cijfers toonen tnsffend welke
verliezen de Duitschere hebben gele-
déii in de gevechten xn Champagne,
zooals trouwens 111 do jongste of fidé
le communiqués reede was vermeld.
In de gevechten in Champagne le
den de Duitscliers ontzaglijke verlie
zen, veel gi-ooter dan in den slag bij
de Mazoerisohe meren, waar zij 14
leigercoi-psen en drie cavaleriedivisies
in het véld luidiien. In hot gevecht in
Champagne, dat een groot succes was
voor de Franse!ie wapens, zijn daai--
entegen de Fransriie verliezen merk-
waaixlig gen rog geweest, dank zij de
hooge \TK>rtreffelljkheid van hun ar
tillerie".
Op het Oostelijk
Oorloesveld.
Duitse h stafbericht
„Het aantal Russische krijgsgevan
genen viit de gevechten ten noorden
van hel bosch van Augustowo ie fot
5W>) gestegen.
Ten noorden cn noordoosten van
Proemysz vielen dö Russen met ster
ke strijdkrachten aan; alle aanvallen
mislukten onder zware verliezen voor
de Russen.
Ten zuiden van den Weichsol kwam
geen wijziging."
Oostenrijkseh stafbericht
,,In het westelijk gedee'le van liet
Karpallienfront was het Zondag kal
eer.
Ten noorden van den Uzsclierpas
werden vrij ernstige gevechten gele
verd. Sterke Russische troejienafdoe-
llngen deden Zondagmiddag een aan
val en drongen voort tot d'clit bij de
Oostenrijksche stollingen, waar' zij
ziel» Yoorlöoplg handhaafden. In een
onvcriioodschen tegenaanval s'oegeïi
Oosten 1 ijksche troepen '6 middags de
Russen, na een hevigen strijd, over
liet geheele front terug en maakten
daarbij vier officieren en 500 man
krijgsgc vangen.
Ook nan de Oostenrijksche etellin-
gen aan beide zijden van het Opordal
werd v erbitterd gestreden. De Russen,
die over de Stryj nieuwe versterk Ui.
gen'hadden aangevoerd, deden sedert
eeidge dagen met een sterke leger
macht herhaaldelijk aanvallen in het
dal en bij de aangrenzende hoogten.
Al deze pogingen der Russen om ter
rein te winnen bii den pas mislukten
onder groote verliezen aan de zijde
van de Russen.
Zondag had een aanval p'aats, die
weder afgeslagen werd door Oosten
rijkse!. \uur gezien de groote verlie
zen, die de Russen hebben geleden,
zullen zij dezen aanval ver/noedel ijlt
niet herhalen.
In d;t gevecht maakten de Oosten-'
rijkers ongeveer 1000 gevangenen.
i Een door de Oostenrijksche 1 roeper»
ondernomen tegenaanval bracht den
Oostenrijkers terreinwinst De Russen
werden op verschillende gedeelten
van het front achteruit gedrongen.
In Polen cn Wesl-Galicië hebben al
leen anilleriegeveCbten plaats ge
had."
Russisch Stafbericht
Van Zondag: „Tusschen de
Njemen en Tien W'eiclisel duurt de
strijd alleen voort in de dalen van de
Ornulepo en de Orxisj en "in de rich
ting van Prasnysz over een front van
50 wersten. Op 13 Maart begonnen
Russische troepen een tegenaanval en
veroverden verschillende dorpen.
Op andere plaatsen aan den rechter
oever van de Bobr en de Narof, cn
aan den linkeroever van den Weich-
sel hadden slechts arl/lleriegevechten
en fusillades plaats,
Xn de Karpathen duurde de lievige
sneeuwstorm voort,
Bij den Lupkof-pas hebben de Rus
sen vorderingen gemaakt en meer
dan 600 man, waaronder 14 officie
ren gevangen genomen en zee ma
chinegeweren veroverd. Over 't front
Rabbe-Kadzein-Studenen gaan de
Oostenrijkei s voort te trachten hel
Russische front door te brek<
lijden zware verliezen.
In dc streek van Kozioewka en Ro-
zanka doen de Duitscliers opnieuw
aanvallen op de Russische stellingen,
die echter overal worden afgeslagen
onder zware verliezen voor de Duit-
echers,
Bij een tegenaanval werden eenige
honderde Duitschers krijgsgevangen
gemaakt.
In Oost-Galtóië hebben de Russen
aanvallen van de Oostenrijkers bij het
dorp Nezwiska aan de Dnjester zon
der moeite afgeslagen. Bij een dezer
aanvalleii werd een Oostenriiksch ba
taljon door een tegenaanval uUeen-
gedreven. Bij een onverhoedschen
aanval veroverden de Russen de Ops-"
tenrijlksche eteJhngen bij Modkowice
in de buurt van PrzemysL liet Oos
tenrijksche bataljon dat de bezetting
uitmaakte, werd gevangen genomen'
Van M a a nda g:
„Over het geheele front 'n de
streek von Prasnysz, van den spoor
weg aan de M'awa nf lot aan de
Orjitz en zijn linkeroever zijn de Rus
sen, 0! strijdende, vooruitgegaan De
tegenaanvallen der Duitschers wer
den 0vera! afgeslagen.
Aan de linkerzijde van den \Veich-
sel had geenerlei actie plaats
In de Karpathen is over het alge
meen geen wijziging in den toestand
gekomen.
Aanvallen der Oostenrijkers in de
richting van Bo'igrod en van de
Duitschere op hoogte 992 bij Koz-
wewka werden afgeslagen.
In Oost-Gahcië hébben Ruas'sclie
troepen de Oostenrijkers naar liet
noorden van Obertyn teruggeslagen.
Bij Pcremysj Jieeft een artillerie-
gevecht plaats."
Verspreid nieuws
van deoorlogsvelden
DE TACTIEK VAN HET RUSSISCHE
LEGER.
I11 een artikel in de „Timos" over
het Russische leger trekt Stanley
Washburno conclusies uit hetgeen hij
tijdens zjju verblijf oan hot Ooete'ijk
front heeft waargenomen.
Iemand die het Russische leger ge
zien en bestudeerd heeft zegt hij.
krijgt een groot vertrouwen in do
toekomst. Dit optimisme wordt tot
een overtuiging, dat do eind-overwin
ning behaald zal worden, wanneer
men grootvorst Nicolaas zv-_, want
in deao persoonJiiklieid x'indt Ruslandl
grooter steun dan in zijn geheele le-
ger-organisalie. Wanneer de'kruit
damp weggetrokken zal zijn en de
nauwgezette historicus in zijn studeer
kamer over dezen oorlog schrijft, zal
liij, veronderstel ik, grootvorst Nico
laas de merkwaardigste persoonlijk
heid noemen, die in 1914 op het we-
joldtooneél is verschenen.
De gi-ootTOrst is iemand met een
breeden blik, soheipziunig en vast )>e-
sloten om de overwinning te behalen,
ondaioks alle Mndcrpa.on en tijd'elij-
ken tegenspoed, llij heeft rol doende
inzicht in de karakters der menschen
om bekwame mannen om zich heen
to kiezen. Indien, hij zelf een eigen
schap mist, beseft hij dit en vergoedt
hij het door insnneo te benoemen, die
deze wel bezitten.
Zijn chef van den staf is een mees
terlijk strateeg. Hij zelf houdt alles
met een ijzeren wit en een onverge
lijkelijke vastberadenheid in een
sterk, verband. Hij heeft een vast doel
voor oogen en dat zal het succes van
Rusland zijn. Hij is verstandig ge
noog. om naar den raad van onderen
te luisteren en indien tiet noodig is,
zijn plan nog te elfder ure te wijzigen.
Hu schept er geen genoegen in. zelf
zijn planner, te maken en die aan an
deren op te dringen. Indien de beslui.
t,en gosd zijn, kan het hen» niet sche
len. wie de eer er van hoeft, mits zij
slechts tot de overwinning leiden. Hij
is zelf soldaat cn kent de sterkte en
de zwakte van zijn eigen leger en zijn
soldaten. Zijn moreel e kracht i9 groot
genoeg, dat luj terugtrekt indien bét
noodig is, ongeacht do politieke uit
werking. die tiet heeft. Hij beseft, dat
zijn troepen Lij tiet defensief hun ge
luk© niet vinden. Tegen de Oostenrij
kers zijn zijn campagnes steeds of
fensief en over lint algemeen succes
vol geweest Waar het mogelijk is.
laat hij de Duitschers aanvallen en
indien men een blik terugwerpt in <1©
ln fitste paar maanden, ziet men in,
dat zijn tactiek, de Duitschers steeds
te verzwakken en hen icderen stap
voorwaarts duur to laten betalen, den
Duitschers meer aan manschappen
en moreel heeft gekost dan eenig©
operatie sinds der» mislukten aanval
op Calais.
Ifet is te verwachtendat men in
het Westen voortdurend om een al
gemeeneui Russischen opmaracli roept.
Maar dit heeft hoegenuumd geen uit
werking oj» den grootvorst, die wel
weet, dat dit slechts een kwestie Van
lijd is zij het tén oj zes maanden
en dat de woedende aanvallen um
de Duitscheis hen zullen uitputten.
Dan komt voor de Russen de gelegen
heid om op te rukken. Onder de 0/11-
stondigtiedea van de laatste paar
maanden zou liet even moeilijk zijn
de Duitschers uit Polen te verdrijven
ais uit Vlaanderen. Do tactiek der
Russen is. dat zij hen te pletter laten
loopen tegen den muur, gevormd dooi
de linie B2un»Rawka. Iedere weck
neemt de kracht van de Russen too
en iedere week verminderen do mo-
reele en de physieke kracht der Duit
scliers.
Het is ongetwijfeld Ruskinds poli
tiek. de Di.itsche»-s to verzwakken
door zooveel mogelijk Duitsche lager-
corpsen op het Oostelijk front vast te
houden en kalm voider te gaan rm.t
het verslaan, van de rest van het Oos-
te nr ijk-Honga arsche leger. Indien
Rusland dit doet, verricht het alles
wat zijn bondgenoot en kunnen ver
langen.
De pers noch het publiek in het
Westen moeten zich noodeloos on ge
rust maken over het terugtreltken der
Russen en de zoogenaamde overwin
ningen van -Ie Duitschers: Rusland
heeft do manschappen, do organisatie
en de onuitputtelijke hulpbronnen om
zich van nederlagen te herstellen,
waardoor iedere tijdelijke terugslag
i©en voorbereiding tot den eindop-
marseh wordt.
Boven alles heeft het een kalm, rus
tig, vastberaden man aan liet hoofd
vu u den staf. iemand die besloten
heeft, den oorlog te winnen, ol kost
het Rusland den laatsten man en don
lautsten soldo at
DE TERUGTOCHT VAN HET 10e
RUSSISCHE LEGER.
Uit het Duitsche hoofdkwartier
wordt over dei» terugtocht van het
10e Russische leger geschreven
„Na de vernietiging van het 10e
Russische leger 111 den wiuterslag
aan de Masoorische meren en de ca
pitulatie in het bosch van Augustowo,
kwam de rest van liet derde Russische
legerkorps, onder do bescherming van
do vestingen non de A li va, samen met
de O ver bl ij ventten van het 26o en 3e
Siberische korps, die op de vesting
Gixidno en achter de Bohr-linie te
ruggegaan waren,
l)e legercommandant, generaal Sie-
rore, zijn chef van den staf, en de
commandeerende generaal van het 3e
legerkorps, werden afgezet en drie
nieuwe legerkoj-psen, Let 2e, 13e eu
15e, naar Grodno gezonden eu de zeer
gedunde gelederen van de overige
korpsen aangevuld met recrute»
Toen ontstond een nieuw 10e Rus
sisch leger, dat tegen het einde van
Februari vergeefse he pogingen aan
wendde, om de Duitscue troepen, die
tot aan de Bohr-linie en tot dicht
bij Grodno waren opgerukt, te ver
drijven.
Bij de zo aanvatten ledeu de troepen
van het bij Tannenberg vernietigde
en Inmiddejs weer nieuw gevormde
15e Russische legerkorps, die in dich
te aanvulscolonnes vooruitrukten,
are verliezen. Het lag niet in de
plannen van het Dudsche leger
bestuur, ziel» dicht voor de met beton
aangelegde Bohr-linie of van de
forten voor Grodno te legeren en ecu
telling in te nemen, die den Russen
ien ongedekte»» lhikei-vleuge! bood.
Hot was veel meer het plan, om zoo-
Uit tiet Engetsch van
WALTER RESANT.
60;
Wanneer een vrouw eens heeft
liefgehad, hernam z-j, kan zij haar
hart met nmer wegschenken. Mijn
liefdesgeschiedenis, zij bracht haar
zakdoek aan hare oogen, voor som
mige vrouwen Is hol salon een too-
nc-ej, is geëindigd. Dat boek is ge
floten. Mijn hart rust in het graf bij
Jerome. Maar dat kunt gij niet be
grijpen. ik ben zoo aan Alex gehecht
omdat tiij zoo onuitsprekelijk goed
voo/ /nij is geweest, en ik heb zoo
veel /net hein op. omdat hij zoo bui
tengewoon knap is
Roe/11 hem zooveel ge witlij Zoe.
Indien Lij een gewoon mensch
was. ging zij voort, zou ik hern na
tuurlijk even dankbaar zijn. Maar
daarbij zou liet gebleven zijn. Doch
uls men dank schuldig is aan een man.
fö'ijk Alcx, verlangt men ook iets
voor hem te doen. Bovendien zijn er
zoo heel, heel wei/lig waariijk ede'e
en brave boden in de wereld, dat het
*©n mensch goed doet wanneer men
<r eens een kan noeriien.
Ik geloof graag dat de im-er Fee
ding oen groot gem» is. zei Armorel,
maar tiet spijt mij te moeten zeggen,
dal ik hem wat zwaar op de hand,
om niet te zeggen, vervelend vind.
Van con genie verwacht men iets
meer dan van»een gewoon mensch.
Vervelend? Neen, dat is hij niet.
llij heeft misschien iets gedwongens
ui zijn spreken. Maar dat komt door
zijn overdreven gevoeligheid. Maar
vervelend? O. neen!
Gisterenavond in de oomedie
was l»ij toch niet bijzonder op dreef.
Was het niet toevallig dat wij
hem daar zagen?
Ik dacht dat. gij hem gezegd
hadt. dat. gij naar de c,omedie g'ngt?
Neen, noen; het was louter toe-
va'. llij gaat zoo zelden naar den
schouwburg. Het doorgaans slechte
spel onzer acteurs hindert hem zoo,
dnt hot dikwijls zijn werk voor een
week bederft. En hij heeft nu werke
lijk zelf een stuk geschreven. Er
stnat een artikel over in zijn eigen
blad. Geef het mij als 't u belieft eens
even aan; het ligt op de canapé.
Do Pk u. Zij las het artikel, dat ons
reeds bekend ie. Wat zegt ge daar
wel van, Armorel?
Is liet itiet wat aanmatigend, le
spreken van behoefte aan go©d werk,
dat door hom geleverd zal worden?
Een genie als hij mag aan1»'atl-
gend zijn. De flauwe onbeduidende1
stukken, die in den regel opgevoerd
worden, kunnen niet anders dan hem
ergeren, en die ergernis wordt aan
matiging genoemd. Thans gaat hij
weder een nieuwe krans om zijn sla
pen vlechten. IIij is reeds bekend a's
d'cliter, romanschrijver en schilder,
en nu zal hij ook nog tooneektichter
\\x>rden. Hij is inderdaad de knapste
man In de geheele wereld.
Armorel gaf volstrekt niet zoo lui
de hare bewondering te kennen, a's
van haar verwacht werd. Zij dacht
dat de heer Feeding, als hij niet zoo
ontzettend knap was, misschien /ren
der zwaar op de Imnd zou zijzz. Min
der knappe menschen waren allicht
niet zoo vervelend en hadden waar
schijnlijk een minder onderwijzenden
toon. Mogelijk moeten die erg geleer
den al hunne geestigheid voor hunne
boeken bewaren
Ik heb gezegd dat dk u zijn ge
dichten zou geven, ging Zoe voort. Ik
heb liet boek gekocht den tweeden
bundel, die nog veel beter is dan de
eerste. Het ligt op de plano. Kijk, dat
kiebie pakje; dank u. Zij opende liet
pakje en haa'do er een keurig inge
bonden boekje uit te voorschijn. De
verzon waren gedrukt met een prach
tige 'etter, op zoogenaamd oud-Hot-
landsch papier Het was een boekje
van honderd twintig bladzijden, en
eik gedicht besloeg twee bladzijden.
Er was volstrekt geen verband tus
schen de verzen. El'k gedicht stond
gehe<-l op z'chzolf. De dichter volgde
den hedendaagEchea smaak om oen
Idein schoteltje met verzen op te dis-
fichen. Vijftig of zestig gedichten is
juist wat de lezer van poëzie in on-
z-'.n tijd verteren Iran.
Armorel doorbladerde het boek en
begon een paar gedichten te tezen.
Het was zonderling I Hoe kon een
man, die zoo hoogdravend en verwa
len redeneerde, zulke lieve, zoetvloei
ende verzen maken? Do znaat was als
gemaakt voor het onderwerp de rijm
cn de cuóans waren in volkomen har
monie met des dichters gemoedsaan
doeningen en de verzen trippelden
licht en luchtig als een dansend
meisje.
Hoe is het mogelijk, dat zulk een
man zoo schrijft? riep zij uü. Het is
ongelooflijk I
ik heb het u wel gezegd Zijn ta
lenten grenzen aan het wonderbare.
Armorel ging met lezen voort. Op
eens riep zij u't Wel, hij schrijft
als een vrouw! Alleen een vrouw kan
deze regels gedicht hebbent Zoo denkt
geen man!
Hieruit bijkt zijn genie. Nie
mand dan Alex of een vrouw
zou, wat hij zegt, juist zóó hebben
kunnen zeggen.
Armorel deed het boek dicht. Ik
zie liever dat een man als een man en
ten vrouw als een vrouw schrijft.
Hoe moet een romanschrijver 't
dan aanleggen, als hij ecu vrouw laat
spreken? vroeg Zoe.
Hij moet, als hij kan, zijn vrou
wen later, spreken ais vrouwe:. Maar
wanneer hij zelf spreekt, moei het
zijn met. de stem van een man. In de-
zo gedichten spréékt de dichter, maar
is iet in zijn eigen karakter niet als
een man
Gij zult de gedichten wel hoe
langer hoe meer gaan bewonderen.
Gij zult wel onder de lietopvering ko
men en den dichter niet a's een
vrouw, maar a's een man in zijn
verzon terugvinden. Als men den dich
ter leent, '.eert men zijn verzen zooveel
gemakkelijker verstaan. Ik geloof,
dat als ik Browning gekend had, ik
hem ook zou begrepen hebben Denk
aan Aiex, terwijl gij zijn gedichten
leest.
Ja, zéide Armorel, nog altijd zon
der geestdrift.
Gij zeidet straks, dat wij over
irets anders spraken, ging Zoe voort.
Ik spreek zooveel over hem, omdat ik
hem zoo hoog vereer. Ik heb hem zoo
lang geldend.
Zij leunde, haar gelaat van Armo
rel afgewend houdende, met haar
hoofd in het kussen, en sprak zoo
zacht, alsof zij iets in zlchzelvo mom
pelde.
Hij is, ofschoon gij hem nog
11 iet genoeg kent om d't in hem te
zien, een man met een diep gevoelig
hart. De reden waarom hij zoo hoog
dravend zooals gij het noemt
redeneert, is dat hij voelt In welke
valstrikken hij door zijn fijngevoelig
heid kan gevangen worden. Hij zou.
Lij voorbeeld, tegen personen, d'e
zij/i vertrouwen onwaardig zijn, din
gen kunnen zéggen, die zij verkeerd
uitleggen, en zoo zijn paarlen voor
de zwijnen werpen. DB maakt hem
omzichtig. Een d'chier moet, meer
nog dan iemand anders, zeker weten
met wien hij spreekt, eer hij uitdruk
king geeft aan hetgeen cr in zijn z'ei
omgaat. Ik. verzeker u. dat wanneer
gij Aiex in een kleinen kring van in
tieme vrienden ontmoettet, ge z'en
zoudt hoe geniaal en vernuftig zijn
gesprekken zijn.
Dan zijn wij ongelukkig, zcide
Armorel, koe'.
Er te nog iets dat hem corns min
der amusant in gezelschap maakt. Hij
is altijd zoo vervuld van zijn werk
en dat is dikwijls de oorzaak van zijn
afgetrokkenheid. Zijn geest is over
laden
lik dacht dat hij zoo hoel vee'.
uRging?
Dat doet hii ook. Het uitgaan
een heilzame afleiding voor ju
In
ons komt zijn vermoeid brem
fot rustzonder die rust zou hij he*
niet kunnen volhouden.
(Wordt vervolgd.)
