NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD.
32e Jaarpang No. 97^6
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
WOENSDAG 17 MAART 1915 A
ABONNEMENTEN AD VERTENTIËN:
per drie maanden: M-lt, JlMf Van 1—5 regels 75 Cis.; iedere regel meer 15 Cis. Buiten het Arrondissement
Voor Haarlem- 1-20 Haarlem van 1- -5 regels ƒ1.—elke regel meer ƒ0.20. Reclames 30 Cent per regel.
Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der Bii Abonnement aanzienlijk rabat.
gemeente)j-30 AdvertentiCn van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing;
Franco per post door Nederlandl-b5 (gyAT 50 Cts. voor 3 plaatsingen a contant.
CüuSSd ZoTdSad, 'voor Haarlem I I 0.21 H Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 53.
«de omstreken en franco per post 0.45 Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724.
Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM. eSKs Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12. Telefoonnummer 122,
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA
Warmoesstraat 7678, Amsterdam. Telephoon interc. 6229. De Verzekering der (per weck) geabonneordon wordt gewaarborgd door „The Ocean" Rokln 151, Amsterdam.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZJIDEN.
EERSTE RI.AD.
AGENDA
DONDERDAG 18 MAART.
Orgelbespeling in de Groote Kerk,
ton 2-3 uur.
Schouwburg: Pro Domo.
Cinoma-Palace: Voorstelling.
Apollo Theater: Biosc. voorstelling.
Biosc. Theater, Gr. Markt: Voor
stelling.
OM ONS HEEN
No. 1908
De Voorwaardelijke Veroor-
deelinr;.
Het beginsel, dat een opgelegde
straf kan worden opgeschort en ge
heel vervalt wanneer de veroordeelde
een proeftijd goed lieeft doorstaan,
wordt nu eindelijk ook in onze straf
wet voorgedragen en zal in den ©enen
of anderen vorm daarin wel worden
opgenomen. Ik zeg ei n d e 1 ij k, want
de bepaling bestaat al in de wetge
ving van vele Europeesche landen,
ook van kleine staten.
Hoe gebrekkig onze inzichten en be
grippen zijn blijkt duidelijk, wanneer
we over veroordeeUng en straf even
doordenken. Feitelijk bestaat de straf
voor een misdrijf hierin, dat de be
klaagde van uit zijn medeburgers ge
kozen rechters moet hooren. dat hij
de wetten des lands heeft overtreden.
De voorlezing van het vonnis is dus,
als men dat woord gebruiken wil, het
onteerende oogenblik.
De algemeen© opinie is evenwel ge
heel anders. Zij beschouwt a's onfc-
eerrnd het ondergaan van de ge
vangenisstraf, die uit het
veroordeelend vonnis voortvloeit. De
gevangenis met haar dikke muren,
getraliede vensters, haar bewakers
met de strakke gezichten, heeft iets ge
heimzinnigs, Iets akeligs, dat boven
dien verhoogd wordt door bet besef
„bier wonen alleen inenschen, die de
wet overtraden." De fantasie stelt zich
den veroordeelde voor, In een grauw
pak, het hoofd in do handesn, op een
bankje gezeten, wachtend op 't voort
gaan der trage uren. Misschien huist,
links van zijn cel, een moordenaar,
rechts een brandstichter.
In het. groote gebouw klinkt geen
gelii'd dan van den stap dee bewa
kers. die soms met een rammelende
sleutelbos, eon celdeur opensluit
Ik zeg niet, dat deze voorstelling in
elk opzicht juist is. maar dat zo be
staat en daarom aan de menschen
den griezel bij-brengt, welke hen
iemand, die eens gevangen zat, doet
schuwen een schromelijke onrecht
vaardigheid, omdat oen zondaar die
rijn straf onderging, het misdrijf heeft
geboet en dus weer zonder bezwaar in
de samenleving behoorde te worden
ontvangen.
Duidelijker wordt dat nog, wanneer
de eigenlijke beteekenis der gevange
nisstraf wordt nagegaan. Zij is voor
een deel vrijheidsberooving, ten bate
der maatschappij, een veiligheids-
maat («gel, om haar tegen nieuwe
misdrijven van den opgeslotene te be
schermen, Maar dat niet alleen en
zelfs niet In de eerste plaats: het
voornaamste doel is om den veroor
deelde in de stilte van zijn cel gele
genheid te gevc-n tot nadenken over
zijn misstap, zichzelf als 't ware te
peilen en hem er toe to brengen, dat
hij met behulp van den geestelijke
die zijn ziel en den onderwijzer, die
zijn verstand ontwikkelt, zich ernstig
voornoemt, voortaan een nuttig lid
van de maatschappij te worden.
Het opbergen van den misdadiger
is natuurlijk alleen voor den verhar
den boef, van w«en niets goeds meer
te verwachten is. Zijn. soort is even
wel veel zeldzamer, dan dat van den
zoogenaamden gelegenheidsmdsdadi-
ger den man, die éénmaal stal in
nood, den brandstichter uit wanhoop,
den sterke, die in een opwelling van
drift toesloeg, den bankroetier, die
uit de pulnhoopen van zijn bestaan
nog Iets voor zichzelf trachtte te red
den. Zij en nog veie anderen zijn de
gelcgmheidsmïsdadigere, voor wie de
openbare rechtszitting al een diepe
vernedering is, die niet in do cel be
hoeven te worden geborgen omdat zij
van herhaling gruwen en die ook de
etüto der afzondering niet nood'g
hebben, daar zij hun fout al lang heb
ben ingezien.
Aan dozen kan de voorwaardelijke
veroordeeiing ten goede komen. Met
dankbaarheid dient vermeld, dat de
rechter in veel van deze gevallen, tot
nu toe, in de plaats van gevangenis
straf boete opgelegd heeft. De Ilaar-
lemsche Rechtbank maakte van dit
verzachUngsmiddel een rutin gebruik
en verdient daarvoor hulde. Geldboe
te oirteert in de oogen van de mede
burgers niet. Zoo kon menige veroor-
deelde, wanneer hij maar buiten de
gevangenis bleef, in de maatschappij
zonder bezwaar voortleven. De rech
ter zag hem niet terug. Als iemand,
die in een afgrond gekeken heeft en
daarbij geduizeld van do diepte, zorgt
hij er wel voor, in de toekomst ver
van den rand te blijven.
W'e nog een anderen kijk wil krij
gen op den werke'ijken aard van de
gevangenisstraf, moet eens bedenken,
dat indien de veroordeelde op last
van den rechter kon worden opgeslo
ten in een kamer van zjjn eigen wo
ning, het onteerende van deze straf
zou zijn vervallen Wat den ontslagen
gevangene dus kwalijk genomen
wordt, is niet dat hij van zijm vrijheid
werd beroofd, maar dat hij gewoond
heeft in een gebouw, waarin onbe
rispelijke lieden niet hulzen.
Waarlijk, wij menschen mogen ons
over de fijnheid van onze opvattin
gen en inzichten niet prijzen Die zijm,
het blijkt duidelijk bij beschouwingen
van veroordeeling en bestraffing1, nog
zeer grof en ongevormd.
Het wetsontwerp strekt hiertoe, dat
Ingeval van veroordeeling tot gevan
genisstraf van ten hoogste één jaar
en ln geval van veroordeeling tol
principale hechtenis, de rechter
daarbij tevens het bevel kan geven,
dat de straf niet za! worden onder
gaan. tenzij hij later anders mocht
ge'asten op grond, dat de veroordeel
de zich vóór het einde van een bij het
bevel te bepalen proeft iid aan eon
strafbaar feit heeft schuldig gemaakt
of gedurende dien proeftijd ^ne bij
zondere voorwaarde, we'ke bij het
beval mocht zijm gesteld, niet heeft
nageleefd.
Dezelfde bevoegdheid heeft de rech
ter. beha've in zaken van Rijksbelas
tingen, in geval van veroordeeling tot
geldboete, dooh alleen indien hem
blijkt, dat de betaling der boete of de
tevens uitgestreken verbeurdverkla
ring voor den veroordeelde overwe
gend bezwaar oplevert.
De proeftijd kan, naar gelang van
het misdrijf, hoogstens twee of drie
jaar bedragen Met het toezicht op de
naleving van de voorwaarden is het
Openbaar Ministerie belast. Eigen
aardig, maar zeer juist, is de voorge
stelde bepaling, dat de veroordee'de
in verschillende gevallen de door zijn
misdrijf veroorzaakte schade geheel
of gedeeltelijk zal vergoeden.
Dit zijn de voornaamste punten, het
heeft geen zin bier dieper op de de
tails in te gaan. omdat de zaak thans
in de Tweede Kamer behandeld
wordt en daar allicht allerlei wijzi
gingen ondergaan zal. Er zijn nu al
amendementen ingediend, om verder
te gaan dan veroordee'ing voor een
jaar, met andere woorden, ook hen,
die voor zeer ernstige feiten worden
veroordeeld, in liet genot van de
strafopschorting te doen deelen. Of
het wel gewenscht is, aam een nieuw
instituut onmiddellijk zoo groote uit
breiding te geven, is een vraag, waar
over in de Kamer nog wel een en an
der zal gezegd worden. Niet eens a'
de leden zijn met de voorwaardelijke
veroordeeling als beginsel ingenomen,
bijvoorbeeld zij niet, die in het straf
recht de theorie der vergelding zijn
toegedaan.
Met allen eerbied vobr die meening
komt het mij voor, dal het een geluk
kige dag zal zijn, waarop de voor
waardelijke veroordeel in g, heizij dan
voorloopig eenigszins beperkt of al
dadelijk uitgebreid, in het Staatsblad
zal verschijnen en wel om twee rede
nen de gevangenisstraf verhardt
licht, schrikt we'dra n'et meer af;
bovendien wordt zij door de maat
schappij niet als boete, maar a's
schande, beschouwd als erger mis
drijf, zou ik haast zeggen, dan het
misdrijf zelf.
De heer van Raa'te heeft dan ook
stellig ©en profetisch oogenblik ge
had. toen hij zeide, dat mettertijd te
gen de gevangenisstraf een reactie zal
ontstaan, zooals vroeger tegen andere
straffen, die wij nu wreed vinden.
Misschien zullen tegenstanders van
het n'euwe wetsontwerp een gevaar
hierin vinden, dat de straf, die vol
gen moet op het kwaad, niet meer zoo
sterk preventief, voorkomend, zal
werken, als zij nu zonder twijfel doet.
Met andere woorden dat de misdadi
ger, bij het plegen van hot misdrijf,
ol bij voorbaat hopen zaJ op toepas
sing van de voorwaardelijke veroor
deeiing, dus op straffeloosheid.
Maar de rechter kan de strafop
schorting toe-passen, behoeft dat even
wel niet te doen. Niemand is dus van
te voren zeker, dat hij daarvan zal
profiteeren. Bovendien blijft nog over:
de vrees voor ontdekking, de openba
re rechtszitting en eindelijk, aangeno
men dat de veroordeeling voorwaar
delijk zal zijn het toezicht met de
daaraan verbonden voorwaarden, die
zeker niet tam zuHen wezen.
Neen, voor het verdwijnen van den
afschrik voor de straf behoeft niet ge
vreesd te worden. Dat blijkt ook uit
de ervaring in het buitenland niet.
Maar 't beginsel geeft wel gelegen
heid, menigen geK genheidsmisdadi-
ger te béhouden voor de samenleving,
die anders door de gevangenisstraf
voor zichzelf en zijn gezin verloren
zou gaan en een blijvend gevaar won
den voor diezelfde maatschappij.
J. C. P.
Stadsnieuws
Diefstal van tin.
Door de directie van de Centrale
Werkplaats der II. IJ. S. M. is bij de
politie aangifte gedaan, dat tussehen
12 December en 8 Maart een groote
hoeveelheid banka-tin :s ontvreemd,
vermoedelijk wel ©enige honderden
kiio's. De politie stelt een onderzoek
in.
Handwagen vermist.
De groentenhandelaar LHnzaat. Ge
dempte Oude Graoht alhier, vermist
zijn tweewielig»'ii handwagen, dien
hij Maandag onbeheerd voor zijn wo
ning liet 6taan en die sedert verdwe
nen is.
De politie zoekt het voertuig.
Leger des Hei 1 s.
Men schrijft ons
In de zaal Sciiagche'straat wordt
hedenavond een belangrijke bi'een-
komst gehouden Adjudant J Zonder-
van. bekend a's een volksman en
goed spreker, za! de leider zijn. ge
assisteerd door de Haarlemse lie troe
pen en het muziekkorps.
Jaar vergader ing.
Naar wij vernemen, zal de af
deel ing Haarlem van den Ned. Chr.
Geh.-Onth. Bond op Maandag 5
April, 2en Paaschdag a.s., haar 31e
jaarvergadering houden. Ten einde
(loze vergadering feestelijk te herden
ken heeft men een commissie ge
vormd die in opdracht heeft bij de
leden van de afdeeling met inteeken-
lijóten voor gelden ten bate vun den
feestavond rond te gaan.
II a a r 1. Bankvereeniging.
Naai1 wij vernemen, zal ln de aan
staande algemeen© vergadering van
de Haarlemsche Bankvereeniging ©en
dividend van 5 pCt. worden voorge
steld na afschrijvingen en belangrijke
reeerveering.
G e v. Voorwerpen.
Terug te bekomen bij
M. van Zutphen, Doelstraat 19 a,
oen koralen halsketting. B Schouw,
Duvenvoondestraat 69 rood, een rozen
krans. P. van Tongeren, Schreveüus-
straat 10. een broche. D. Philippo,
Jan Steenstraat 11, eon rozenkrans
W. Vi-sser, Donkere Begijnhof 2. een
k.'nderrok. Mej. Frank. Floraplein 2,
een aioeischaar. A. van Berloo, Gen.
Cronjéstraat 87, Schoten, ©en rijwiel-
pomp. G. van Zanten, Amsterdams! r.
3, een insigne van een tooneelvereetR-
g»ng. Hulpbureau van Politie, Le'd-
sche plein, een mestvork.
J u b U e u m.
De metaaluraaier P. Bolleur is van
daag, Woensdag, vijfentwintig jaar
werkzaam 'n dienst van de firma
Beynes. Vanmorgen werd hij bij de
Direct'e geroepen, die hem het gewo
ne geschenk een enveloppe met in
houd, overhandigde.
De jubilaris, die ook van andere
zijden veie bewijzen van belangstel
ling mocht ontvangen, bracht den
middag in huiselijken kring door.
VOOR HET 111LDEBRAND-
MONUMLNT.
De perunngineester wan het sub
comité te Kaapstad voor de oprich
ting van een Hi'.debrund-inonumem,
de heer N. EK. Huysman. heeft do op
brsngst van de geldinzameling te
Kaapstad, f 85, aan den algemcenen
secretaris te Haarlem Jhr. dr. C. G.
S. Sandberg overgemaakt.
„Edn bescheiden bijdrage van
Kaapse h© Hildebi and-vereerders",
schrijft de lieer Huysman. „Het be
drag is voorwaar gering" voegt hij er
aan toe, „dbch die oorlog, in Europa
hoeft vele o iigen m duigen doen val
len, zoo ook ons voornemen, cm in
klinkende inunt ts trachten Kaap
stads sympathio voor liet doel u t te
drukken".
VREEMDELINGENVERKEER.
De Vereeniging tot Verfraaiing van
Haarlem en omliggende gemeenten
e'n lot bevordering van het vreemde
lingenverkeer houdt Maandag as.
een algemeen© vergadering ln Calé
Brinkmann.
De agenda vermeldt o.m.: Jaarver
slagen van secretaris en penning
meester, en verkiezing van 3 be
stuursleden wegens periodieke aftre
ding van de heeren A. van Rossum,
J. C. Burkens en E. W. van Somereu-
Greve, allen herkiesbaar.
VERLOF AAN MILITAIREN.
Door den Minister van Oorlog is ter
kennis gebracht, dat. indden aan de
betrokken miiitaJre autoriteit, in ver
band met de te verwachten bevalling
van de echtigeaoote van een militair,
door een geneeskundige, dan wel door
een vroedvrouw, een schriftelijk of
telegrafisch bericht wordt toegezon
den, inhoudende, dat de aanwezig
hoidvan den militair ten zijnoot noo-
d'ig is, -door den commandant, onder
wiens bevelen do militair ten tijde van
de indiening der verklaring staat, het
noodige verlof aanstonds zal worden
verleend.
Bedoeld verlof zal worden verleend
onder voorwaarde, dot na terugkeer
van het verlof zal moeten worden
overgelegd eene behoorl jke gelegali
seerde geneeskundige verklaring van
den betrokken geneeskundige, dan
wel van de betrokken vroedvrouw,
waaruit blijkt, dat bet hierboven be
doeld© schrifteli.ke of telegrafische
bericht, inderdaad van hem of haar
afkomstig is.
VEREENIGING TOT BESTRIJDING
DER TUBERCULOSE.
In de Dinsdag gehouden vergade
ring van de Vereen, tot bestrijding
der Tuberculose bracht Dr. A. A. G.
Land het verslag uit.
De toestand der vereeniging is
niet ongunstig en door eenige beper
kingen en bezuinigingen is" het be
stuur in stoot geweest den arbeid vol
te houden. Met vreugde kan dan ook
geconstateerd worden, dat de tuber
culosebestrijding in Haarlem en om
geving niet zwaar gebukt Is gegaan
onder den druk der tijdsomstandig
heden.
Het consultatiebureau schreef 313
patiënten ,n, tegen 391 in 1913. Er
kwamen 391 patiënten van vorige ja
ren.
In 1914 overleden 29 patiënten. Tn
de llglial waren aan bet begin van
het jaar 12 patiënten.
Opgenomen werden er 27 en er ver
trokken 31. Er bleven dus 8 patiën
ten over.
Het aantal verpleegdagen bedroeg
3210. Van degenen, die vertrokken
waren 17 verbeterd, 7 gelijk gebleven
en 2 verergerd.
Tubercuhne-inspuitingen werden
755 maal verricht bij 27 pai.enten. Het
resultaat was verschillend. Noo t
werden schadelijke gevolgen gecon
stateerd, wei verbetering.
Van de 813 nieuwe patiënten kwa
men er 236 in aanmerking voor
huisbezoek. Van de oude patiënten
bleven er C96 onder geregelde con
trole.
De twee huisbezoekstors legden 8789
bezoeken af.
Wat den woningtoestand der patiën
te- betreft, deze was siooht iu 45 ge
vallen te Haarlem ca 2 te Schoten.
Onvoldoend was de toestand in 105
gevallen te Haarlem en 14 te Schoten.
Voldoende ln 224 en 38 gevallen en
ruim voldoende ln 236 on 126 geval
len.
5-1 gezinnen werden gesteund door
een huurbijdrage. Betere ligging kre
gen 64 patiënten. 29 patiënten kre
gen een ligstoel. 34 kinderen werden
voor een maand naar Egmond aan
Zee gezonden. Ook werden patiën
te:: naar een sanatorium gezonden.
45 vrouwen kregen bijdragen voor de
buisverzorging en 38 gezinnen kre-
gtn hulp voor de wascli.
Aan het Financieel verslag van
Jhr. F. Teiling van Barkhout Jr. is
ontleend, dat het voordeelig saldo
van l 1237.71 ook i6 toe te schrijven
aan de bezuinigingen, die ingevoerd
zijn.
De open brief van den beer Lim-
perg deed het bedrag van de eon tri-
butiën en giften met f 2061.49 stijgen.
Ontvangen werd f 23.576 1/2.
De reken»TT- van het Lighalfonds
sluit tot een bedrag van f 8377.62 1/2.
De balans wijst een bedrag aan van
f 14.228.07.
VAKOPLEIDING.
Ln do bovenzaal van de Vereeniging
was Dinsdagavond een talrijk publiek
aanwezig, dat gehoor gegeven had
aan de uitnoodiging van de Vereeni
ging ..Vakopleiding" om te komen ge.
nieten van een lichtbe-ridenavond.
De voorzitter, de heer Grabijn, hield
ter inleiding een korte rede waarin
btj het nut en de noodzakelijkheid
van een go-de vakopleiding uiteen
zette. Vakopleiding in de praelijk kan
in deze tijden niet meer tot haar recht
komen. Vandaar dat spreker de etich
ting van ambachtsscholen en ander©
inrichtingen van *-akoatderwijs zeer
toejuichte. Ook de oprichting van de
Nederlandsche vereeniging wor vak-
opleid ins, die den geest en de liefd 3
voor kennis en schoonheid in 't ge
wone on kunstambacht wil aanwak
keren, is een stap in de gwde rich
ting. Spreker riep den steun in voor
<1© Haarlemsche afdeeling van Vakop
leiding. dóe niettegenstaande haar
nog kort bestaan roede in vrij bloei en
den toestand verkeert.
Voor dezen avond was de heer J.
André de ia Porte uit BIo?mendaal
bereid gevonden oui een toelichting io
geven bij do vertooning van een zeer
rijke verscheidenheid lantaarnpluim
over de werkplaatsen van Krupp.
Voor leeken en technici was t um
leerrijke avond in beeld kennis te ma
ken met deze groote industrieel© »-n-
dorneming. Bij velen bestaat t mis
verstand dat in Krujip's fabrieken al
leen kanonnen en ander oorlogsmate
riaal gemaakt wordt, maar de nu ver
toonde lichtbeelden bewezen duidelijk,
dat ook do fabricage vun locomotie
ven. assen en verdere onderdooien van
sell epen, en aixtere voortbrengsa'en
van ijzer- en staalindustrie, in Essen
een groote beteekenis heeft.
Door de toelichting van den heer
André de la Porte kregen de aanwezi
gen een duidelijk beeld van de ijzer
en staalaricterij en de verwerking van
deze metalen.
Do voorzitter dankte den spreker
voor zijn medewerking. Voorts deelde
I' nog mede dat io April een verga
dering zal gehouden worden waarin
de heer J. A. v. Noppen, architect, een
onderwerp zal inleiden.
(Zit vervolg Stadsnieuws op pag. 2).
Uit de Omctrchen
VELSEN.
Het C r e m a t o r i u m.
Hedenmiddag te 12 uur en te 2 uur
zou in het Crematorium te Velgen de
verbranding plaats hebben van bet
stoffelijk overschot van twee Haag-
6che ingezetenen.
SPAARNDAM.
Voor d© 2b maal werd tot ouderling
van het Schoterkwartier door den
kerkoraad benoemd 'de heer W. Bos.
De benoeming heeft hij thans aan
vaard.
Binnenland
AANKOMST Dr. VAN TIENHOVEN.
Dinsdagavond js te Amsterdam het
hoofd van de Nederlandsche ambu
lance in Servië, dr. Van Tienhoven,
uit Berlijn aangekomen.
Ter begroeting waren op het per
ron aanwezig de heer M. Merens, con
sul-generaal van Servié, ëere-vooreit-
ter van de Ned. Commissie tot steun
vim het Servische Roode Kruis, a!s-
ot'- eenige bestuursleden dezer com
missie.
Dr. Van Tienhoven zag er bij zijn
aankomst vrij goed uit, hoewel het
hem wel aan te zien was dat hij nog
niit volledig hersteld is.
Te midden dej belangstellenden
richtte de heer Merens ©enige harte
lijke woorden tot don aangekomene,
sprak er zijn voldoening ©ver uit, dat
hij behouden in het vaderland was
weergekeerd en ginds den naam van
Nederland had hoog gehouden. Ais
vertegenwoordiger van Servië bracht
spr. dr. Van Tien hoven hulde voor
hetgeen hij daarginds deed. Een ge
rucht deed do ronde, zeide spr.. dal
gij Servié hebt verlaten wegens on
welwillendheid van de Servische au
toriteiten. Ik weet dat dit onjuist is,
maar beleefd verzoek ik u dit zelf nog
eens nadrukkelijk tegen te spreken.
Aanvaard verder ons aller weaschen
voor uw volledig herstel.
Dr. Van Tienhoven dankte voor dc
sympathiek© ontvangst en gaf dc ver
zekering dat alleen rijn geschokte ge
zondheid terugkeer noodzakelijk
maal-.e.
Met den tredn van 9 uur vertrok
dr. Van Tienhoven verder naar Den
liaag.
TWEEDE KAMER.
Gisteren voerden dc heeren Lim
burg, Scheurer, Van Raalte en Hu-
gen hol tz nog het woord over het wets
ontwerp betreffende de voorwaarde
lijke veroordeeiingde eerste en de
beide laatstcn vóór-, de tweede tegen
hot nieuwe instituut.
Verheugden zieti de voorstanders
over de belangrijke vorderingen, dio
liet denkbeeld in ons land heeft re-
maakt. zij weerlegden nader de be
denkingen, die de heer Lobman vroe
ger en de heer Scheurer thans op
perde, en die vooral voortsproten uit
vasthouden oan de leer der goddelijke
vergelding, tegenover de moderne
rechtsopvatting van streven naar
verbetering van den misdadiger.
Zij betoogden, dat dit instituut wel
degelijk past In ons recht, dat immers
door dc minima van straffen én door
het recht van het Openb. Min., otn
vervolging achterwege te laten, zich
al Ln die soeianl-paedagogische rich
ting beweegt. Zij deden nader uitko
men, dat de vervolging en de ver
oordeeling in T openbaar reeds een
straf is, al blijft de uitvoering der
vrijheidsberooving achterwege. Voor
al de combinatie van het F.ngelsch-
Amerikaansche en Frnnsch-Rrigische
inetituut lachte den heer Limburg
toe, omdat het doel moet zijn. <L u
veroordeelde voor de eerste maal uit
dc gevangenis te houden, maar levens
om hem door toezicht steun en hulp
te verleenen ln zijn proefiijd.
Intusschcn had de heer Limburg
wel eenige detail-bezwaren dat biiv.
de wet 't instituut geen bepaalden
naam geeft, de beperking tot veroor
deelingen van ten hoogste een jaar,
bet niet verplicht inroepen van het
advies der reclasseerings-organen en
de te lange proeftüd. Toch zou dit
hem niet verhinderen, vóé- het ont
werp te stemmen, al bleef het ongo-
wiizigd.
En zoo oordeelde ook de hoer Hu-
genholtz, die het nieuwe instituut
vooral ■verdedigde als een correctie
van ons verkeerde strafstelsel, dut
niet verbeterend werkt, maar verlam
mend, dat all© wilskracht doodt en
den delinquent voor de samenleving
ongeschikt maakt. Spreker juichte dc
verbeteringen, in het toezicht ge
bracht, zeer toe, maar ook hij wild©
de werking der wet verder uitstrek
ken ook geldboeten irioesten er on
der blijven vallen.
Teccnover den heer Scheurer ©ie <-3
vergeldinse theorie verdedigde en bo
venal eischte dat het kwaad tegenover
de maatschappij zou worden bestraft
met ernstig leed, voerde spr. uau
dat de man die opzettelijk misdrijf
pleegt om in de gevangenis verzorg J
t© zijn, volstrekt goeo leed ondervindt.
Wild© nvm leed berokkenen, dan
moest men tot 't oude stelsel van.
straffen, tot geeeelen. brandmerken,
stee ruizen terugkceren.
Door den heer Van Raalte, wien do
naam van 't instituut Onverschillig
was waar de bedoeling duideiijk ia
de wet is neergelegd, word vooral
aangetoond dal voorwaarde! ;k© ver
oordeeling terdege een straf is, om
dat er al de gevolgen aan blijven ver
bonden vun een werkelijk ondergane
straf. En hij kwam vooral tegen I
wreed© van d© vrijheidsstraf op. wijl
met de delinquent alleen, doch ook
anderen er or.dor lijden. Daarom
moest dio straf niet worden toege
past als do maatschappelijke orde 't
niet nood'is maakte. Waar de voor
waardelijk© veroordeel ing moreel en
juridisch in de gevolgen straf bleef
(door wraking als getuige, ontzetting
uit de ouderlijke macht enz.) verviel
het theoretisch bezwaar er tegen.
Eindelijk verdedigde deze spreker 1
aangenomen stelsel, afwijkend© van
T Engelsch-Amerikaansche. in zoover
het toezicht door het daarbij inmen
gen van de reclasseo: ings-organen,
niet ais een omïuldburoii druk zou
werken.
Het debat is heden nog voortgezet
