33 de mm p.
CITROMINT -Tabletten.
25 ie
Nieuwe modsilen 1915
BON-TON CORSETS
;CESTER
F. WISBRUN LIFFMANN
Stadsnieuws
KOLONIAAL INSTITUUT.
In de bovenzaal van d© Sociëteit
„Vereenlging' werd gisteravond de
'derde en laatste voordracht over
Sumatra's Oostkust door een talrijk
publiek bijgewoond.
Dr. L. Leopold, geneesheer bij
de Gouvemements-steenkolen mijnen
Poeloe Laoet, sprak over de hygiëni
sche verzorging ln deze residentie.
„Wordt de waarde van hygiënisch
leven wel eens onderschat", aldus
spreker, „Dell Leven het bewijs, van
hoe groote beteekenis de gezondheids
maatregelen op het welzijn van de
bevolking zijn".
Voor dertig, veertig jaar was de
sterfte onder de immigranten zeer
groot. De oorzaken van de verschillen
de tropische ziekten, als malaria,
beri-beri, dysentdrieën, cholera, mijn-
wormziekte, waren, evenals de ver
breiding, vrijwel onbekend.
Do door deze koelieziekten aange-
tasten konden niet behoorlijk behan
deld worden. Elke onderneming had
zijn eigen hospitaaltje. Daar slechts
3,' gedeelte win den grond bebouwd
wordt, omdat na een jaar tabaksteelt
de akkers acht jaar rust noodig heb
ben, liggen de ondernemingen ver
van elkaar. De arts moest al die hos
pita al tjes te paard of per rijtuig 1»-
701 ken, en legde zoo dagelijks groote
afstanden af, terwijl «Lk aekenlur»
je toch nog maar tw ee of drie bezoe
ken per maand kreeg. De verdere ver
zorging der zieken rustte op leeken-
porsoneeL Voor de ernstigste geval-
kn had de medicus een ziekenin-
richting van bescheiden omvang
naast zijne woning. Aan het leek en-
personeel was de beoordeeling of een
lijder daar naar toe .vervoerd zou
worden en of deze het overbrengen
kon doorstaan.
Dr. Maurer was de eerete, die aan
drong op maatregelen om ziekten te
voorkomen. Hij ondervond hier-
1 veel tegenkanting van de zijde der
planters, die beweerden, dat de vele
sterfgevallen door het klimaat ver
oorzaakt werden en dus onafwend
baar waren.
Door steeds hameren op betzelfde
aambeeld verkreeg toch de medische
wereld, dat er groote centrale hos
pitalen en ook laboratoriums opge
richt werden. Nu werden vele ont
dekkingen gedaan, voornamelijk tus-
sctien de jaren 1S90 en 1900.
Men kwam tot de ervaring, dat de
mu-lariu te wijten was aan don steek
v,in een bepaalde muskaeiensoori, die
zijn eieren ui het water deponeerde
hi elk plasjo vond inen de larven van
dat insect. Men beschermde zich
door drooglegging van deze plasjes
en door woningen, of op bescheide
ner schaal slaapkamers, geheel met
muskietengaas voor de gevaarlijke
'gasten af te sluiten.
Dc beri-beri bleek een zenuwziekte,
die spieren en hart ondermijnde. De
oorzaak lag ln het eten van rijst,
wuurvan- behalve de bast ook het zil-
vervliea bij liet pellen in de fabrieken
verloren ging. In dit zilvervlies be
vindt zich namelijk de voedingsstof
voor de zenuwen. De koelies gebruii
ken alloen rijst met wat gedroogde
visch, zoodat zenuwbonger ontstond.
Dc r st. door de Inlanders in de
rijstblokken gestampt, heeft bedoeld
vlies nog en degenen, die deze ge
bruikten, bleven vrij van beri-beri.
Moeilijk was het, gedaan te krij
gen, dat de fabrieken ook dergelijke
rijst leverden, want deze ziet grauw,
soms rood, ja zelfs zwart, ls daarom
moeilijk aan de markt te brengen,
terwijl het zo.vervlies aftrek vindt als
veevoeder. Ook gebruikten de koer.i
liever de moode witte rijsL
De besmettingshaard vun cholera
on dysenierieen bieek liet water
zijn, waarin cl».era lijders bun fae
cal icn werpen. In datzelfde water
speelden kinderen en waschie men
Het vaatwerk. Ook dronk men e
Dij de koeliewoningen plaatste men
nu waterputten. Werken de mensclu
ver van hu.s dan wordt hun thee ge
bracht, die natuurlijk door het koken
Vun liet water kiemvrij is.-
Ook de mijn wormziekte, hoewol
niet gevaarlijk alleen, maar wel als
er iets anders bijkomt, wordt me', ge
luk liesirwlen door het Innemen van
geneesmiddelen.
De mijn worm is een klein wormpje,
1 e.M lang, dat in dezi darm wand
huist. Dagelijks gebruikt 't één drop
pel bloed, bomm jze arbeiders heblien
wel tweehorvdenl wonnen en bezitten
daardoor minder weerstand tegenóver
andere ziekten.
De pas aangekomen nieuwe immi
granten worden door de regec
quarantaine gehouden, to-t ze alWi
geni-esltnnd'i - ondcrzochit zijn. De zie
ken en de bacillendragers gaan naar
hot hosp taal te MotJan, de gezOr.don
naar liun p'aats van bestemming,
waar zij nogmaals aan een keuring
vvordèii onderwomeit.
De ai heidors leven niet tnoor in
groote loodsen bij elkaar, maar in
kloine van vijf ft zes personen, zoodot
COn besmette koelie maar wei.dg an
doren kon aansteken. Ook slaan da
lood. en orn deze reden ver van elkaar.
Zoo is door hét organiseerend talont
van Dr. Schüffnër en Dr Kneuen do
pezoridiho dstoestand zeer verbeterd,
lionise sretaLoa mogen dit aantonnon.
Dj sterfte onder de koelies bedroeg
per tienduizend: in 1891 133. in 1897
In 1<lp5 51.
Ni 19 ió b:«?ef het sterftecijfer onge
veer sta tionnai r.
Do pokken zijn verdwenen, dysen
terie bijna, ook de mtjnworni. Do
beri-beri was in dr-e jaar tijd zoo goed
al- weg.
Lichtbeelden verhelderden de voor
dracht van Dr. Leopold, wien een wol-
venl.end applaus ton deel viel voor
interessante mededelingen.
Onze verslaggever voegt aan dit re-
laas «Ie vi-l --r.de beschouwing
Wat is Imiié toch een nnntrvrkke'ijk
land on wat weten wij doorsnee Ne
derlanders er web ijs van. Dat
mocht eigenlijk van de Haarlemmers' pTevgde, verliet bij soms maanden-
niet geoogd kunnen worde». Weet lang. maar steeds keerde hij tot haar
men wel, dat iiet Koloniaal Instituut {.enig. In den tijd van afwezigheid
op do Dreef gratis aan belangstellen- knoopte iij dan met een andere vrouw
dua lectuur verstrekt uit de biblio- betre' kinrren aan, maakte deze hot
tlieek? liet bestuur klaagt, dat du boe- hof, huwde ook haar en wi t dan ge-
ken met hun belangwekkende» inhoud daan lo krijgen, dat zijn nieuwe echt-
op lezers weinig anders doen dan.... j genoot© dAe altijd ener wat gold In
wachten. Toch b edt Indië voor velen i schikte, hem tot eentgen erfgenaam
een toekomst, beter dan het vaderlandmankte. Zoodra hij van het testament,
kan verstrekken. Daarom, neemt ken-1 ze-lc-er was, stierf do vrouw en het
nis van wat in onze koloniën verricht merkwaardige is dat in de drie geval-
wordt. Gij kunt ze gratis verkrijgen
in uangenamen vorm, als gij maar
bij uw bezoek aan den Hout ons
Koloniaal Museum binnen loopt
STEUN AAN MILICIENS.
Vrijdagmiddag werd Ln de voorma
lige Raadzaal ten stadhuize een bij
eenkomst gehouden van de Nat. Ver-
eenigiiug tot Steun aan Miliciens, af
deeling Haarlem.
Aanwezig waren behalve het be
stuur van de afdeeling Haarlem van
le vereenigüig, de burgemeesters
an Haarlem, Zandvoort, Benne-
brook, Schoten, Haarlemmermeer en
Heemstede en Prof. El horst, voorzit
ter van het Hoofdbestuur der veree-
niging.
De Burgemeester van Haarlem,
Jhr. nir. \V. B. van Sand berg, eere
voorzitter van de Haarlemsche af
deeling, opende de bijeenkomst met
een verwelkoming van de aanwezi-
Ilet arbeidsveld der Nationale
Vereenigtng tot steun aan miliciens
ls thans zeer uitgebreid. Het aantal
buiten betrekking gerakende perso
nen zal na de démobilisatiie veel
grooter zijn, dan wanneer in gewone
tijden de lichtingen naar huis gaan.
De Regeering heeft een beroep ge
daan op de medewerking van de
Burgemeesters in deze veei omvatten
de zaak.
Het bestuur van de vereeniging en
de burgerlijke autoriteiten zuilen on
getwijfeld willen samenwerken, om
degenen, die thans onder de wape-
zijn, ten dienste vaa liet vader
land, te behoeden voor werkloosheid.
Professor Elhorst zette bij afwezig
heid door on-gestelditeid van den voor
zitter der Haarlemsche afdeeling na
der het doel dor nationale vereeniging
uiteen.
De vereeniging werd in 1904 opge
richt, toen bleek, dat van de in ver
band «net de staking van 1903 opge
roepen militairen er 600 buiten be
trekking geraakt waren.
Het bleek, dal elk jaar 200 tot 300
miliciens, door het vervullen van hun
militieplicht, buiten werk geraakten.
Daarvoor ie de vbreenigirig opgericht.
Hulp wordt alleen verleend aan de-
genen, die in dienst goed hebben op
gepast.
Van 20.000 miliciens, die na de de-
mobiJisutie in aanmerking voor hulp
komen, heeft liet hoofdbestuur nu
rcods een bewijs van goed gedrag.
Verandert hun gedrag, dan zal daar
van belicht worden gegeven.
Om allen weer aan een betrekking
te helpen, is een goede organisatie
noodig. Het hoofdbestuur besloot op
verschillende plaatsen afdeelingen 011
correspondentschappen te stichten.
Waarschijnlijk zullen er ongeveer
50 afdeelingen moeten komen en ver
der moeten er correspondenten wor
den aangesteld, die ook leden moeien
werven oir voor de gelden, die gcind
worden, moeten zorgdragon.
De vereeniging had een kapitaal
van f 20.000, dat de Koningin met
2a.000 heeft v 01 nieerderd.
Vaderlandslievende mannen en
vrouwen kunnen hun bijdragen zen
den aan den penningmeester van het
hoofdbestuur, den heer Delprat, te
Amsterdam, of aan den heer Joan
Rahusen, penningmeester der Haar-
leriisi he afdeeling. Er is veel geld
noodig.
Aan ieder, die steun noodig beeft,
wordt ecu kaart verstrekt. Er moet
nu in elke gemeente iemand zijn, bij
wien inen zich kan aanmelden.
De aanwez ge burgemeesters ver
klaarden tic u teieiu, ooi a-s corres-
pondeiiten oj> te treden, uitgezonderd
de burgou»eester van Haarlem, daar
hier lor steue een afueeluig is geves
tigd.
Benige besprekingen volgden.
Burgemeester Sandberg merkte
daarbij op, uut uien vermijden nioet
in conflict to komen met de orbeids
beurzen, wier urbe.dsveld uitgebreid
zal worden door de oprichtiug
districts-urbeidsbeurzen.
Prof. Elhorst deelue mee, dat alleen
tij, die in dienstbetrekking geweest
zijn, voor steuu in aanmerking ko
men. Wie een eigen zaak hadden, be-
hooren zicli tot dc Centrale Crediet-
bank win hulp te wenden.
Jhr. Sandberg dankte Prof. Elhorst
voor zijn tegenwoordigheid, waarna
de heer Elhorst den voorzitter dankte
voor de ontvangst ten Stadhuize.
Hierop werd de bijeenkomst ge
sloten.
Gemengd Nieuws
len, welke thans aan du aanklacht ten
erondsla# liggen, de dood steed's op
dezelfde wijze intrad. Stce-di-. worden
de vrouwen dood in haar bad gevon
den, verdronken, en steeds was be
klaagde de eerste die het „ongeluk"
ontdekte. E11 steeds verdween de l>e-
klaagde na de iiegrafemls van zijn
„vrouw" en nimmer hoorden hare
bloedverwanten dan meer iets van
hem. Smith die natuurlijk steeds
andore namen aannam keerde met
de verkregen erfenis naar zijn igelief-
de terug.
Do eerste zitting van liet proces
werd geheel ingenomen door de red©
van don openhalen aanklager, die
Maandag nog nieuwe aanwijzingen
voor du schuld! van den beklaagde zal
aanvoeren.
Stoomvaartfe:nc!it:n
1 ie Sierken
2 öe Sierkan H.
3 Os S erkan l
4
5
6
7
I.
(Ook ton gevolge van veel rooken)
wordt genezen door
Een op wetenschappelijke bom berustend mond- en keel-deoinfecUemiddel.
Prij» 0.G0 per Oacon.
Te bekomen in iedere apotheek of goede drogistzaak.
BROCADES STHEEMAN -- MEPPEL.
S TOOM V.-MIJ. NEDERLAND.
Het st Bawean (thuisreis) passeer
de 25 Maart Gibraltar.
Het st Rotti (uitreis) passeerde 25
Maart Kaap St Vincent.
Het st. Sumatra (thuisreis) vertrok
2-i Maart van Padang.
Het st. Vondel (uitreis) vertrok 25
Maart van Genua.
KON. NED. STOOMBOOT-MIJ.
Het st. Agamemnon vertrok 24
Maart van Gibraltar naar Falmouth ij
liet st. Apollo, van St Ubes naar
Amsterdam, vertrok 25 Maart van
Deal. ;l
Hrt et Helena van Carthagena n
Amsterdam, passeerde 25 Maart'
Kaap Carvoeiro.
liet et. Loda arriveerde 24 Maart v. 1
Amsterdam te Kopenhagen.
Het st. Neptunus arriveerde 25
Maart van Malta te Piraeus
He» st. Pomona vertrok 25 Maart
van Swansea naar Valencia. jj
HOLLAND—A'MERIKA-LIJN. I
Het st Rotterdam arriveerde 25
Maan van Botterdam t° N«w-York. 1
Het st. Zijldijk vertrok 26 Maart v.
onerdam naar New-York.
Het st. Nieuw-Auislerdam vertrok
25 Maart van New-York naar Rotter
dam.
Het st. Richard vertrok 24 Maart v.
New-York naar Rotterdam.
KON. BOLL. LLOYD.
Het st. Delfland (thuisreis) is 26
Maarl Noord Hinder gepasseerd.
Het st. Hollandia (uitreis) arriveer
de 25 Maart te Rio Janeiro.
Het st. Kennemeriand vertrog 25
Maart van Buerios-Ayres naar Am
sterdam (verb.).
Het st. Maasland (uitreis) vertrok
25 Maart van Pernambuco.
Het st. Zeeland'a (thuisreis) atriv.
Maart te Lissabon.
Dagelijksoh Beursbericht
VAN DE VEREENIGING ..DE NE-
DERLANDSCHE DAGBLADPERS".
Amsterdam, 26 Maart 1919.
In. do Amerikoansche afdeeling van
onze beurs schaar, heiten algemeen een
svelnig uarzeling te bestaan nieuwe
affaires te ondernemen, met het ge
volg, dat. in weerwil van de veelal
vaste Now Yorksche prijzen, de kOer-
S9ii hl ar. of gelijk, of een gszins be
neden ondéidag waren. Stec s gnv n
blijk van i'jeae Ietwat ongennimeerdo
liouddniS. De opening vond plants op
c.a. 47 3'4 pCt., daarna liep de koor-
terug tot ongeveer 47 pCt om weder
eon fractie beter te blijven. Aina'ga-
inatods ornjevoor 61 12 ft. C2 pCt.,
Canwn 44 1 '4 pCt., Srueokings 66 3/4,
etc.
Spoorwegwaarden mede iets min-
d r geanimeerd. Missmir.'a oa. 11 7/8
pCt. Eries23 T8 pCt.. Southerns Ralls
15 3/4 pCL. Union- 124 1/2 pCt.
X'ornebonds kalm op ongeveer
2ó pCt
Op de afdeeling der PetroV»u:nwaar-
d <n waren het feite'ijk neer alleen di
Korunjdijken wonrin de affaires ©eni
gen omvang here kten Evenals Don-
derdag bleef de vraag ook heden aan
houden, waardoor de prijs tot bomu
5tK> kon komen 599—5j3. Het slot was
ongeveer 5W1. In Qecousolideerdtm
gjug met veel om 157 3 4. OriOns 36
6 1'2. Doiidt-rdag werd n Orions aba»-
sioveLjk 55 a vermeld, hetgeen
moest zijn 56—57. Sumatra Pa em
bang 177 Dcrdtsche 153, Russisch©
oliewaarden zonder affaire
Rubbers ojigeonimeerd. Noderlarwl-
sclie 27, Aui-iterdom 106107.
Lmkimgan 34 1/2. Bandar 40. Sor-
hadjadi 113, Theeaandeelon vast.
Tabakswaarden hadden weder eon
st'l voorkomen. Handel was er zoo
good als niet. Uit de weinige koersen,
iiio tot stand kwanten, viel senior
i eenige neiging tot stijgen af t© loido.t.
EEN SCHIPBREUK. Sonembahs 384 ft 388. Aaud. Deli Mij.
Een druad'oos telegram van de circa 498 26, Medan 155. Deli en Ba-
etooinboot „st Louis" meldt, dat de tovia 324.
stoomboot „Manhattan" de passa-Mijnen verloten. Redjangs 125, Cul-
giers en dc bemanning van de stoom- tuur waarden kalm, llandelsveroenJ-
bool „Denver" van Bremen naar ging Amsterdam 348 later 346, Wes-
New-York, op 1300 mijlen van New- tersniker oneeveer loO.
York heeft gered. Do „Denver" was De markt voor ScJieepvaart-wair-
Lck en z.nkende. Do „Denver", een dan bleef vast. Ned. ftmurik. Stoom
schip van 4500 t-m, had een lading vaan Mij ca. 210—210 1*2. Nod.
katoen naar Bremen gebracht. Scheepvaart L'ino ca. 132 7/8. Oostzoo
j iels in reactie op 111 pCt
EEN BLAUW BAARD. 1 Nieuwe Noderlundsche leeinhs «e-n
lïon 11101 kwaurdig piocos is thans Irid/ .-rlie looiuug waren prijshoudend
to London liogoniieii, waar een zeker© gosigMiid. De Indisch© leaning werd
G.vrgo Jucej.'h fcniilh terechtstaat we- lion.n voor de eerste nuiai ufiicio?'
gofiM moord op drie vi-óuwoa, acliter- genoteerd. De andere soorten hl even
Ie Bierkan i
Ie ierkan l
Ie Bisrksn i
3 3e Bierkan l
19 Ue S erkan H.
11 Oe Siirksn H
12 SE MM P.
13 Ds Bierkan H.
14 ie bi?r an H.
15 Le Sierkan H.
16 li Sisrkin S.
17 öi Bierkan H
13 Ds Sierkin H.
19 lie Sier an H.
20 de SieikiB i.
21 SE sens P.
22 Ee Bierkan I.
23 De Sierkin H.
24 SE flflUX P.
25 Da Sierkan H.
26 Ds Bierkan H.
27 Oe 6 e ken l
28 9e S.erkan 6.
29 lie Bie kan H.
33 Da Bierkan H.
31 DE SIERKAH P.i
32 EE MM P.
24 SE mm P.
eenvoJgens in de jaren 1912, 1913 en
1914 geploegd. 1" de rede. wuanriee
hei O. .d. «Le besohu.diging tegoj» don
bolclnvïdê uiteenzette, woca deze er
op, dut deze Zaak ei een is van bijzon.-
©rnsUgen en zeer buileaigewonon
zeer vust. Integralen 59 1/4—59 1/2,
3 pCt- Certificaten C9 3®--69 3/4.
Van de buLeaioadsrlie stuatsfond-
sin heitend er in Russen aanvankelijk
eonig aaj.bod, waardoor de koersea
meost 1/4 ft 1/2 pCt. terugliepen. Hot
aardt De misuudon zijn met groote slot was weder ieu beter Rinnerv
sluwh-vd uitgevoerd en steeds ouder lardsche 67, Hope 67 1/2, Gvcona. '80
gelijke omsUiiid glieden. De beklaag- G7 3:8, idem n. zegel 63 5/8—G-i, ohliC-
d© loefde m du jai w. dut d© moordon b' emls ie 67 1/2, 5 pCL oblig. 1906
plaats haddon samen met eeu vrouw 84. 4 1/2 pCt 1909 76.
wonrmce fuj te 1908 zoogonaBiud in Zuid-Ainerikaausclie soorten met
hel huwelijk was getreden, nietiegwu- kalrncn handel op weinig verandenlo
staande Jiij in 1S'J8 getrouwd was mot prijzen.
een dame uit Leicester, dJe nog leeft. Gold op prol
Dec© vrouw, waarmee hij btgumio Particulier disconto 4 pCt.
lei
hl
er^an
erkan
De tabn II.
Be Sierken i
ROYAL WORCESTER
en
UITSTEKENDE COUPE PRIMA KWALITEIT
GEMAKKELIJKE PASVORM
De Bierkan H.
De Sierkan
voor mlddelmaiiga figuren,|
buslehooflteiloModeI44S mldde,n,at.50 figur.n
Grijs of wit coulil 3»^^ MODEL 812
Prima wit coutil, echteV/un-
Qegarn. met.solide broderie, dabohn baleinen, a paar
©cru met 2 paar kousen- kousenhouders, bustehoogte
houders f 4.90 ll cM.
Zelfde model Ho. 545 no.50
j orima kwaliteit en afwerking
mot 3 paar kousenhouders
Ifiollandsche Creiliet- en Deposito-Bank
MEES RITSEhSA,
Haarlem Umuiden Aalsmeer Hoofddorp
Deposito-Rente.
I Zonder opzegging (chèque-rekening)3 pCt.
1 3 dagen opzegging3'i,
1 1 maand vastprolongatie-koers
I 1 jaar opzegging4 P^L
Effecten - Coupons - Prolongation - Vreemd Geld
Wissels - Jiscontearingen - i?eiswissels.
1 Bavvaarinrich ing. - Lo.te tenkasten
Eerste Heemsteedscite Begralenls-Vereenieiiig
AA.dNEnUSk VAN BEuR Ar ENIS5c.fi.
F. OOST ER HO OR N, Raadhuisstr. 6, Heemstede.
TELEFOON 2939.