Gordynwassoherü - Tapijtreiniging
I Machinaal, zaiver stofvrij maken
Verder soefi de nota de rnconing te
x-mnen, dat Engeland volledige echa-
stelling aal geveri voor het ge
val do rechten der neutralen geschon
den mochten worden.
Chine en Japan.
De minister-president Okoema heeft
Ju ••n i ersgosprek aan een correspon-
it van -Renter verklaard, ebt de
Chineesch-Japansche onder handebn-
r< i op bevredigende wijze vlotten en.
it het spoedig tet oen regeling zal
I. mom li Japansche voorstellen zijn
ons Okoema. volkomen in over-
i •umiminz met het Engelsch Ja-
P lur-che bondgenootschap en de over-
inkomsten niet andore mogerwthe-
di-'i Dk'«erna verzekerd© dat van de
zijcli van Duitsche belanghebbenden
alles werd gedaan om Japan's hou
ding verkeerd voor te stellen. Japan
vraagt alleen Sjnntoensr, wat China
revli had afgestaan aan Duitsch-
I'ind. Het eeiiigo wnt de Duitschers
m<-t hun gestook hel«ben bereikt, is
dat zij de Chineesehe onruststokers
hebben aangtn.redigd.
Allerlei
SPIONXAGE IN RUSLAND.
Do Russische generale staf deelt
m de: „Op grond van inlichtingen
over het 2*-drag valt luitenant-kolansl
Mmssojodof, tolk bij den staf van bet
ti i !e leeer. zijn de gangen van den
'fficier nagegaan. Toen de v^rdoa-
kirrr. dat deze officier in betrekking
s;.ind met agenten van een vijande
lijk" mogendheid, juist bleek, ia Mias-
r 'j -Ai', te zamen met niet tot het le
ttor behoorende personeu, die van het-
70 'de misdrijf worden verdocht, ge
vangengenomen.
Het onderzoek heeft de 'chuld van
Mmseojedof bewezen en deze is (Hair-
op door een krijgsraad wegens spion-
ruw on mof ter dood yeronrdeeld en
opvebanyen.
Ten aanzien van 2ijn medepLichtl-
K©ij duurt hot onderzoek, dat ten doel
heeft alle schuldigen te ontd-kken,
r.os voort. Naar gelang hun schuld
blijkt, zullen zij voor den bevoegden
rechter worden gebracht
FRANSCHE ONDERSCHEIDINGEN.
Het Fransche parlement heeft het
wetsontwerp tor instelling \an het
oorlocskmis, Ijestemd voor alle mili
tairen die bij degorder vermeld wor-
den. goedgekeurd.
VREDESGERIJCHTEN.
Do „Messagero" verklaart, dat de
van tjjd tot tijd ternpkrerend l»erich-
ten over vredeaonderhaiKtelingen
etceds uit den koker van Dmtschers
of van vrienden der Duitschers ko
men.
PO L1TTRA GENTEN- LEG ER-
INSTRUCTEURS.
De Fransche minister vanv ""rtog
her ft in overleg met den Parljschen
pUScct van politie besloten op een
aanzienlijk aantal Pariiselve politie-
n gen ten beslag te leseen, om op te
treden als kader voor de lichting
1911.
Ongeveer 509 nsmnten n.t., allen
cud onderofficieren, behooren tot een
lichting van de legerreserve Van hen
hebben 300 gediend bij de infanterie
Zij zullen onmiddellijk naar de dé
p£>W worden gedirigeerd om als in
structeurs van de jonge lichting op
te treden. De rest, die bij artillerie en
cavalerie heeft gediend, wor later
opgeroepen en ook ingedeeld bij de
infanterie Een dergeliike maatregel
Is In voorbereiding voor de republi-
kcinsche garde. De gardes die ter be
schikking van den minister van oor-
lo; komen, zullen vervangen worden
d'. »- onderofficieren van hot loger,
die voor den velddienst tijdelijk on
geschikt zijn zeworden.
DE VOLHARDING IN
DUITSCHLAND.
Van Duitsche zijde wordt no? steeds
gewezen op de noodzakelijklwid. om
vol te houden, zich in te richten en
standvastig te volharden Niet aJIeen
op bet oorlö<zsterT*ln. daar zijn wij
ni«u i^vrresd voor. rert de ..Köln.
Zig." maar ook in het land zelf. met
levensmiddelen voor meneeh en dier,
met woningen kleed ine met bedrijfs-
atofta) en machines. Hot blad twij
felt of de regeering wel goed doet
met de geheimzinnigheid, die zij in
acht neemt tegenover het volk, over
den economische.n toestand en dra le
vensmiddelen: „Het misbruik van
gran" voor veevoeder had vroeger en
krachtiger moeten worden !>cstreden.
Ons volk hoeft rulke prooi« dingen
gedaan, dat men hel de waarheid
ni*t lx»hoeft te verbloemen, alsof liet
uit onmondige kinderen loslaat. En
di© waarheid is. dat de toestand, an
dante schitterend» overwinningen.
cji greote opofferingen, nog steeds
ju-©r ernst»? la. Het gaat nog steeds
voo" Dultschland om te zijn of niet
Ie zijn, om de vrijheid voor <i© hoog-
bedoel',neen van het volksleven of
ren teruggang tot de ellende van den
rtertigjariiren oorlog".
I' BRAND IN DB „TOURAINE
I>e Fransche bladen hebban uitvoe
rige verhalen over de arrestatie van
Ztk ren Swoboda, verdocht don brand
aan boord van hot Fransche stoom
schip „Touraine" op 7 Maart ge-
sticht te hebben. Men zal zich her
inneren dat het schip, nadat de brand
gobluscbt was, naar Havre Is opge-
.-uid. Hier werd onmiddellijk door
de Havenautoriteiten een onderzoek
In gesuild, waarfcij word goconsia-
tee et, dat de brand slechts kon zijn
veroorzaakt door een ontploffuig. Die
o::tploffing was zoo heiig geweest,
dat deuren van hutten ar door ontzet
waren, en luid plaats gehad in het
te uil No. 2, waar de h&gogo van
le klassepassagiers gestuwd lag.
Dit voorloopig rapport werd
handen gesteld van tiet parket, dat
vervolgens passagiers en bemanning
van rle „Touraine ln verhoor nam.
D* le kJ passagiers verklaarden allee
dal meermalen bun aandacht was ge
trokken door houding en wijze van
spreken van een der passagier». Toen
o.a. op een avond hot gesprek kwam
op het gevaar van de onderzeeërs ln
de oorlogsióne, had deze man gezegd:
O, binnenkort zal dat gevaar, niet
alleen in de oorlogszone dreigen.
Duitschland is machtig geooeg om
te doen wat hst wiL En het kan wei
eens gebeuren, dat de passagiers van
ons schip nog voor dat we de gevaar
lijke zóne bereikt hebben, medische
hulp noodig zullen hebben".
Velen had deze uitlating onaange
naam getroffen. Men informeerde
naar den spreker, en het bleek, dat
hij ingeschreven stond onder don
naam Raymond Swoboda, Amerl-
kaansch burger, financier op weg
naar Parijs.
In hot begin van deze week is de
man ln een hotel te Parijs gearres
teerd.
Nader is gebleken, dat Swoboda nu
en dan in Parijache fm&nctcele krin
gen opdook, om zalcen te doen.
Te New-York Het hij zich doorgaan
voor Amerikaan, te Parijs voor Rus,
terwijl hij zich liet voorstaan op zijn
relaties te Petersburg en Moskou.
Zoodoende had hij zich weten in te
i -i bij een beëedigd makelaar,
Morisson, te Parijs, wiens buitenland
se:.» correspondent hij was geworden.
In zijn bagage is een uitvoerige
correspondentie in de Duitsche taal
gevonden, welke zeer bezwarend
■et zijn.
Hij Ia naar Havre gebracht beschul
digd van brandstichting, verstand
houding en handeldrijven met den
vijand.
Binnenland
Congres der S.D.A.P.
Zaterdigavo»id ward het 21e con
gres to Arnhem geopend De plaatse
lijke afdeellng had
een feestavond
georganiseerd met medewerking van
een zangveroenlging eoi een tableau-
groep onder leidtng van mevr. M. de
Roode-IIeijcrmans.
Als feestredenaar trad in deze bij
eenkomst op het lid der Tweede Ka
mer de heer J. E. W. Duys.
De heer Duys betoogde (naar 't Alg.
Ilan.do'sblnd ir.eldt) o.m,, dat de in
tornatioruile organisatie der soc.-de
mocraten niet uit elkander is geslagen
in de betreken)» dat zij onherstelbaar
is vernietigd. Echter valt niet te ont
kennen dut deze oorlog voor de inter
nationale sociaal-democratie ee.a treu
rige tijd K
Er zal echter, volgens sprekers in
nig© overtuiging, geen sprake van zijn
dat dit congres zou achterlaten een
verdeeld socialistisch proletariaat.
Het gaat. volgens spr., alleen over
de vraag, hoe wij op de beste wijze
de belangen van bet proletariaat kun
nen dienen.
De>ze oorlog zal niet blijken het fail
liet der soc.-democraten te zlja: hoog
stens brengt zij de partij tijdelijk in
de misère.
Spr. erkent, dat de soc.-democraten
op hun congressen en vergaderingen
wel eens, als er sprake was van revo
lution noire maatregelen tegen i\?n
oorlog, een te Rroote vuist hebben wil
len maken, terwijl ze nog maar een
klein handje hadden. Wij hebben wel
eens een te grooten mond opgezet te
gen het kapitalisme, wij dachten dat
wij sterker waren dan wij waren.
Maar sinds waarneer is het een fout
als men zijn krachten, om wat goeds
te doen, overschat! De houding der
soc.-democraten heeft in elk geval
waarschijnlijk de wereld menig koer
beliocd voor een oorlog.
.Van liet slot wekte de hoer Duys
zijn gehoor op, zich te scharen onder
de roode vlag van den internationa
len vrede.
De zitting van Zondag.
De voorzitter, de heer W. II. Vlie
gen. wees op den vooruitgang van de
S. D. A. P. 111 ons land en ook daar
buiten. die ln de eerste helft van 1914
viel waar te nonen.
Hierna wijdde spreker een korte be
schouwing aan den oorlog en wee a cr
op dat de oorlog don toestand 1>©
hcerscht dier Nederlandse lie partij,
internationaal en nationaal.
„Men is cr in.geslaagd, de partij in
tact te lioudcu. Het geringe ledenvor-
lies wordt door de mobilisatie ver
klaard. Als organisatie heeft (le partij
niets geleden, :naar wel leed zij onder
de toer. opgekomen innerlijke ver
deeldheid. ln dit toeken staat het con
gres. in hei toeken nl. niet van strijd
naar buiten, maar naar binnen. Die
strijd is aan het partijbestuur opge
drongen. Daardoor kan dit congres
riiol worden een v rectesdernons t ra tie
naar buiten
Spreker herdacht verschillende ant-
slapen voormannen, o.a Jaurès.
Eindigand wijst spr. er op, dat dit
oongres oen der gevaarlijkste is ooit
door de S. D. A. P. gehouden. Spr.
zal geen beroep doen op de discipline.
Do ervaring daarmee is niet al te
bost. Men dient te beseffan, dut naar
dit congres gekeken wordt niet alleen
door vriend*»! cn tegenstanders, maar
ook door de internationale. Spr. hoopt
dat do afgevaardigden de hooge ver
antwoordelijkheid van dit congres
zullen beseffen on dat de partij luet
verzwakt, doch versterkt uit dit con
gres zal te voorschijn konven. (Toe
juichingen).
Ingekomen was oen talairarn" van
sympathie van de Duitsdie sociaal-
doiuocralisdio partij.
Nu vaststelling van de orde van het
congres begon de discussie over de
hangende kwesties nopen» de natio
nale verdediging, het stemmen vóór
do mobilisatiecredicten door de soc la-
listige] ie Kamerfractie etc.
Besloten werd dat de hoeren R
Kuyper en inr. G. W. Sannes liet
standpunt der „oppositie" zullen
dedigca. Namens liet partijbestuur zal
u>r. P. J. Troelstra het woord voeren.
Daarna zal gelegenheid zijn tot vrij l
debat.
't Eerst was do heer R. K u y p e r
aan 't woord. Deze wees er op dat hij
van den aanvang af het standpunt
„geen man en geen cent" aanvaard
heeft. De partij oppositie stelde zich
evenwel niet zonder moer op dat
standpunt.
In oen onlang» gehouden vergade
ring der partijojipieitio werd oen mo
tie voorgesteld, die do nationale ver
dediging verwerpt, maar de mobili-
sauecredieten tot op zekere hoogto
billijkt. Spr. is het niet niet het laat
ste eens en zal. zooals gezegd, zijn
eigen theoretisch standpunt handha
ven. Dat spr. aanvankelijk bezwaar
maakto als woordvoerder der opposi
tie op te treden ligt hierin, dat tegen
over Troelstra, die natuurlijk met een
apotheose zal komen, moet staan een
geroutineerd „„bekvechter", wat spr.
niiet ts.
Spr. beschouwde daarna die resolu
ties van 't partijbestuur.
Het partijbestuur wil, dat wij voor
onze nationale verdediging gebruik
zullen maken van het wapengeweld
der heerschendo klasso. Wij leveren
ons zoo blindelings aan de regeeren-
de klasse over.
In 1S98 is op bet congres te Leeu
warden de gedachte aan nationale
verdediging verworpen. Miegen zeide
daar „Wij kennen gnen vaderland
en Troelstra heeft zioh daarmee ver-
eenigd. Troelstira lieeft nooit in de
Kamer ondubbelzinnig de nationale
verdediging aanvaard. En Duys gaf
te Zaandam van de woorden van
Schaper omtrent het naar de grenzen
snellen déze uitlegging, dat Schaper
naar de grenzen w ilde snellen om de
geweren neer te gooien en zich te
verbroederen met de kameraden aan
de andere zijde der gre>ns."
De heer Duys: „Dat hebben ze je
verkeerd overgebracht 1"
Hierop wijdde de heer Kuyper een
beschouwing aan de „nationale ge
dachte". Door aanvaarding van de
nationale gedachte wordt men een
speelbal van oorlogszuchtige regee-
ringen, zoo concludieorde spreker.
Hierna kwam spreker tot de hand
having onzer neutraliteit door de mo
bilisatie. Hij erkent, dat „die mobili
satie tot op zekere hoogte voor ons
land de kans heeft vergroot om buiten
den oorlog te blijven. Maar als de
Engelsche of Duitse tie generale staf
Vlissingen of Limburg noodig haddei:
gehad, zouden zij rich aan ons leger
niet hebben gestoord. Het bezwaar
der mobilisatie is, dat men aan ie
bourgeoisie het gemobiliseerde leger
in handen -reeft en de mogelijkheid is
niet uitgesloten, dat die bourgeoisie
aanvallend gaat optreden, bijv. wan
neer onze koloniën bedreigd worden.
Door de mobilisatie speelt men met
vuur. Bij een schending onzer gneti-
zem blijven wü niet buiten een oorlog.
En daaidoor kriiigen wil door de mo
bilisatie ook weer meer kans op een
slachting."
Den Godsvrede besprekend, zet spr
uiteen, dat daardoor z. 1. de propa
ganda is lamgeslagen. In elk geval ie
het partijbestuur veel vorder gegaan
dan noodig was.
„De bourgeoisie verleemde geen
steun aan de arbeiders uit sympathie
voor hen, maar omdat zij in de rats
zat. (Toejuichingen). Door z::n mak
optreden heeft het partijbestuur de
vrees voor het proletariaat bij de
bourgeoisie verminderd. (Toejuichin
gen). Daardoor hebben de proletariërs
minder gekregen dan bij de .mogelijk
heid. dat de proletariërs op straat
zouden komen." (Toejuichingen).
De heer Kuyper meende voorts, dat
do S. D. A. P. slechts tot den Anti-
Oorlog-Raad kan toetreden door huar
eigen strijdwijze tegon den oorlog op
"te geven.
Een compromis acht spreker niet
mogelijk. Voor spreker is bij het uit
breken van den oorlog het vreeselijk-
ste geweest naot lwt menschetiike
leed, maar de angeneralie der sociaal
democratie. Na de brochure van
Troelstra is het vertrouwen, dat bij
Troelstra het internationale soctaiis-
111 e veilig was, bij spreker geschokt en
opgeheven.
Wij staan, aldus spreker, voor een
zedelijke debacle der sociaal-demo
cratie.
Do samenwerking met burgerlijke
groepen ter reorganisatie 'Jer parMj,
waarop Troelstra in zijn brochure
aundringt, beteekent 't ministerial is
me, dat niets anders is dan een Gods
vrede in permanentie.
Dan do verloochening door Troel
stra van het historisch materialisme.
Wanneer Troelstra dit historisch ma
terialisme een trap geeft, dan geeft
spreker voor het gehoele land dien
trap letrug. (Toejuichingen).
Troelstra geeft door hetgeen
doet tevens een tra® aan het socialis
me.
Men wil de eenheid het partij
bestuur dreigt heen le gaan ru.en zet
ons het mes op do koel. Do moties van
het partijbestuur zullen wel worden
aangenomen, maar op die wijze wordt
slechts eeu schijn-eanlioid in de partij
verkregen. Spreker blijft ln do partij
(toejuichingen,, totdat do stadie
commissie zal hebban beslist. Gaat de
pnrtij echter voort op den weg van
niiiusterialisiue. Godsvrede in perma
nentie on nationaal gematigd intliia-
risioe, dan is voor spreker da band
met de partij verbroken. Door aanne
ming der moties van liet partijbe
stuur geeft men een kaakslag aan de
helden, die in de Internationale pal
zijn bli' - staan, zooals het Servi
sche parlementslid, dat U-.cen de oor-
logscredieten stemde.
Onder daverende toejuichingen ein
digde de heer Kuyper met leen opwek
king om vooral da internationale
hoog te houden.
Mr. G. W. S an nos 'Je niet te
sproken namens oen goorpamsedrde
oppositie. Naar aanleiding eaner bro
chure, door hem geschreven, kreeg
hij het verzoek van verschillende af-
cLeelingeQ om zijn stuud punt uiteen te
zetten overeenkomende mot dat van
een door ver»:Jiillende af dodingen in-
gediende motie.
Met de red© van den hear Kuyper
ts spreker hei in verscliilionue op
zichten niet eens, maar hij eal niet
met dezen gaan polcmieooren-
Spreker vreest, dat er afgevaardig
den zullen zijn, die rullen stemmen
tegen hun overtuiging, uit vrees dat
de partij anders van oen doel van
h3ir leiding zal worden beroofd.
Daartegen moet spreker ten ernstig
ste waarschuwen. TroeJstra zelf zal
gicen beslissing willen, die, beinvloc
door zijn persoon, in strijd zou zijn
met de socialistische waarheid. (Toe
juichingen).
Do heer Troolstra Volkomen
|ulst I
Voortgaande betoogt de heer San-
nes. dat ten enreohte in de rosolutie
van het partijbestuur worden aan
elkaar gekoppeld de goedkeuring van
mobillsatie-credieten en het voteere:
van ooriogsu i tgaven voor de toe
komst. De kans, om buiten den oorloz
te blijven, die de mobilisatie-crediele:
gaven, hoeft ons doen b-sliseen ten
gunste dier oredieten. Het waren dan
ook, zooals Gerhard terecht zeide.
vredes-creilieten. Trouwens de heer
Kuyper zelf orkemdo dit tot op zekere
hoogte.
De bef e© ken is der nafinoaie gedach
te ontkent spreker ook geenszins
maar zii is volgens hem niet meet'
geworteld in de maatschappij. Daar
entogen is de nieuwe ideologie van
het internationale geworteld in
workch'kheid.
Spreker verwacht, dat diet inter
nationale de heerscha-nnii zal krijgen
over het nationale. Ook in tijden van
oorlog dient de internationale ver
sterkt te worden.
Spreker eindigde met een herinne
ring aan het „ave. Caesar, monturi
te salutant". Hij maakt zich geen
illusie, dot z in denkbeelden worden
aanvaard door het congres in de j«>-
litieke arena zal hij dus behooren tot
de doodon, maar op dien dood zal een
opstandinrx volgen.
Slechts door de socialistisc-he me
thode, door spreker geschetst, kan de
vredé worden verzekerd.
(Het congres braoht den heer San-
nes een ovatie)
Hierop was liet woord aan Mr. P
Troelstra.
Spreker foesjon er op te wijzen, dat
het oorlogsjaar 1914 belet heeft, doe
strijd tegen het militarisme voort te
zetten. Het kapitalisme allee.n is voor
de gruwelen van dezen oorlog verant
woordelijk.
De volkeren, het proletariaat voor
al, voelen de ellende van den oorlog
de partij zal nog menig verlies lijden
De toekomst is donker en liet valt
moeilijk, te becordeelen of men goed
heeft gedaan en welke gedragslijn te
volgen is.
Eon CoagTM in dezen tijd kan on
mogelijk een program vaststellen en
veel van wat de vorig© eprekors ter
sprake gebracht hebben^is, naar spre
ker moent, hier niet op zijn plaats.
Een taktiek voor de toekomst kan hier
niet worden vastgesteld, wegens de
almormale toestanden. Men moet
slechts zorgen, ontvankelijk te zijn
voor het nieuwe, dat zich voordoet en
de leering van den nieuwen tijd, op
dat men zloh zal beheerschen en niet
uiteengeslagen zal worden.
De oppositie heeft zich georgani
seerd gepoogd de leiding over to ne
men en zoodoende oneeniglieid ge
bracht in do partij, die vóór allee al3
organisatie óén moet zijn. Zelfs heeft
die oonosiitie een soort partij-raad
voorgesteld en wilde zij het partij
bestuur allerlei rechten ontnemen. In
één woord men beschouwde de le
den, of de leiding niet meer als de
daartoe gekozenen en maakte 't work
van het partijbestuur verdacht, noem
de hen vrijwel demagogen, enz. De
redacteuren van de kleine pers tracht
ten hun lezers te winnen- voor hun
standpunt, dat niet in overeenstem
ming was met het program der paxtij.
Spreker hoopte, dat het congres de
bedoelingen van de oppositie zou in
zien. Het is mogelijk, dat men den
weaaoli zal voelen opkomen, om zich
al to scheiden, spreker hoopt, dat
men zal bedenken, dat men hier do
goheele sociaal-democratie vertegen
woordigt.
De oppositie verzet zich tegen den
godsvrede maar weet zij, wat zij .u
de plaats daarvan had gedaan Heeft
de Kamerfractie iets nagelaten om
zich tegen de leening en ondiere wet
ten te verzetten Heeft men bij het
vresdesvverk van de oppositie steun
gehad Wat heeft de oppositie voor
de Internationale gedaan Haar actie
is zuiver negatief geweestspreker
heeft zijn beste krachten gegeven
(applaus), maar ondervond slechts
tegenwerking van de oppositie, ook
nu nog. Het resultaat der Kopenhang-
sche Conferentie wordt ontkend: de*;d
de oppositie in dit opzicht zelf wat
Het eenige positieve, dat de opjio-
sitie gedaan heeft, is het voorstel tot
een nieuw program, dat echter door
do Idee -. „geen man en geen cent"
geen levensvatbaarheid had. De Ka
merfractie heeft vóór de mobilisatie
credieten gestemd, terwijl sommige
leden er misschien niet van harte
mee instemden. Spreker zelf l»e-
eohouwde deze credieten noodig voor
do verdediging der nationale onaf
hankelijkheid.
Zelfs door de oppositie is toegege
ven, dat de lioudtiig der Kamerfractie
kan worden gebillijkt door vroegere
resoluties. Men is nu gaan snuffelen,
of er geen uit'egging dier resoluties
te vindon is, die een andere lering
toestaat.
Men zegtde arbeider heeft geen
vaderland maar het streven der so
ciaal -democraten richt z:ch Ju 1st
daarop, dat men de toestanden voor
de eoc.-dem. zal verbeteren, zoodat zij
zullen krijtreu wat zij noodig hebben
■en dus aan dat land gebonden zullen
worden, waar een dergelijk© toestand
voor hen verkregen la
De Noderlandsclie socialisten ach
ten zich blijkbaar beter dan die ln
andere landen, als zij zidh rertiocl-
dan anders te zullen handelen dan
zij, dlo te Hoop liepen om hun land
en hun volk te verdedigen.
Spr. acht dit geen breede opvab
ting, maar bekrompen. Wanneer de
overval het geheel e volk verrast,
wordt leder meegesleept, tot welke
partij men ook behoort, het Instinct
tot zoifbelKXid beheeracht don alles,
tijd tol denken en praten bestaat
niet, en een program valt als oen
kaartenhuis ineen. (Applaus). Spr.
ziet geen absolute tegenstelling: tus-
schen nationaal en internationaal;
het woord internationaal beduidt tets
aamanboorigs. naties die bij elkander
belKwren en in een bepaalde verhou
ding tot elkander staan, maar ver
valt d» natie, Aan verdwijnt ook de
combinatie.
INGEZONDEN MF.DEDEET.TNGEN 6 30 Ots. per ree©].
Fabriek: Broawersvaart 74-78
Tel. 426-1046
Tapijten, Karpetten en Loopers
Spr. heeft hier zijn overtuiging ge-
wen als socialist, die voor zich em
zijn makkers een vaderland wil ver
overen, en met deze overtuiging staat
en valt hij. Verloochening van karak
ter kan niet van hem gevraagd wor
den; dat eiseht hij ook van niemand
anders en hij kan alleen leider blij-
en als hij weet, niet te handelesn te
gen den wil der partij (applaus).
Het Congres heeft niet. ten doel, zoo
als beweerd is, hot nationalisme in
de partij vast le leggen; het is thans
niet het oogenbMk, nieuwe standpun-
len te bespreken en vast te stellen.
Geen uitspraak over de nationale ge
dachte is noodig; het Congres zaJ zich
si edits hebben uit te «preken over de
resolutie van het Partijbestuur.
Geheel Nederland voelt voor de
handhaving der Belgische onafhan-
belijkheid; maar dan voelt men toch
©ker ook voor de hond haring der
Nederlandsohe onafhankelijkheid (ap
plaus). Dat België zich verdedigd
heeft, wordt algemeen goedgekeurd
ceroep jal jal neoni neenfj; „ik lioor
neen, dat is de eerste maal" (Het ge-
roem neon! houdt aan; men hoort
reepeh „dat is wat anders").
De heer Troelslra verklaart, bij de
nieuwe aanvrage van een 00rlogriso
iling in de Kamer net zoo te willen
spreken als op 3 Aug.; men weet dus
wat hij zal doefn en welke maatrege
len men moet nemen om dit te voor
komen.
Spr. eischt echter van elke regee
ring, dat zij de handhaving barer
neutraliteit en de maatregerelcn daar
tegen zal beperken tot baar interna
tionale verplichtingen. Spr. is geen
veehtmaniac en neemt geen vernie
tiging van ecm geheel volk voor zijn
rekening.
In dit opzicht is van deze regecriag
geen gevaar te duchten; ook de diplo
matie aoht spr. hiertoe niet in slaat
Spr. zou zich keeren tegen eon drij
ven naar oorlog.
Hierop verdedigde Mr. Troelstra de
houdine der Kamerfractie lazake dem
„Godsvrede".
Het ts voor spr. de vraag, wie ter
wille van den Godsvrede hel meest
hebben moeten toegeven, de Regiec-
rlng en de bourgeoisie, of de sociaal-
democratia Van hetgeen lot stand is
gekomen, zooals dat betreffende de
werkloosheidsonganisatie, is in één
week tot stand gokomen waarvoor
anders Jaren noodig waren.
Achtereenvolgens behandelde spr.
nu de resolutie» van het partijbe
stuur.
Mr. Troelstra eindigde met te zeg
gen, dal hij eenheid wensdit, maar
eenheid d e leidt tot daadkracht. .Wij
willen ook in dezen moeilijken tijd
het schip der S. D A. P. sturen over
de golven van liet kapitalisme naar
de stilte baren waarover de aon van
het socialisme Bchiint. Voor de
heid is noodig dat men zich schaart
nm het partijbestuur on dat men ook
persoouliik vertrouwen beeft in
partijleiding en haar met verdacht
maakt. Wilt gij op die voorwaarden
met ons in zee, dan willen wij ook
met u in zee gaan voor een flinke vre-
desactie en liet herstel der Interna
tionale; in zee gaan voor groolsche
daden in deze grootsche tijdon. On
der de vaan van liet socialisme den
nieuwen tijd tegemoetI (Daverende
toejuichingen).
Tweede dag.
Maandagmorgen 9 uur werd 't con
gres voortgezet. Dadelijk meldden zich
ren 40-tal spreker» aan. waaronder
do karot-rieden Alberda. Mendcis,
Duys. Schajer etc Gerhard. Besloten
werd dnl de normale spreektijd 10 mi
nuten aou zijn. De voorzitter deelde
mede dat Mr. Troelslra wegens onge
steldheid afwezig was.
't Eerst was aan 't woord do heer
F. van «ter Goes (partijbestuur) die
meende tot bekorting van 't debet te
kunnen bijdragen door aan te toonen,
dat de motie van bet partijbestuur in
zake de partijleiding kon worden aan
genomen, geheel los van de Zon dia g
door mi'. Troolstra gegeven toeltch-
tirug. De arbeidersklasse heeft wat
den oorlog betreft, dezelfde belangen
als do burgerlijke partijen, nl. man
moet don oorlog zien to voorkomen.
Man voelt zich als de bemanning van
eon ia nood verkcerend schip, die 't
to voren oneens wus, maar nu de han
den ineenslaat; ln zulk een dreigend
oogenblik ontstaat h©t gevoelen, dat
mon een vaderland beeft
Wanneer men zulk een ramp door
gemeenschappelijk optreden kan af
wenden, doet uien dat. Spr. verklaart
uitdrukkelijk, dels van Troelstra'3
uitlegging te aanvaarden en dat men
oogenblik geen militaire macht op de
been was gebracht, had dit nog niet
met zich meegebracht, dat men zeker
geen oorlog zou hebben.
Doze oorlog heeft geleerd, dat, als
oon oorlog niet voorkomen kan wor
den door de arbeidende klasse, er
nooit een einde aan dio opeenvolging
van oorlogen gemaakt zal worden; de
arbeiders moeten hun partij verster
ken en zulk cen macht en invloed krij
gen, dat geen regeerende klasse een
oorlog durft ontketenen. De resolutie
van het partijbestuur beteekent het
behoud van den vrede. (Applaus)
Hierna spraken verschillende afge
vaardigden van afdcelingen.
De heer Soep zei namens Óen Haag
I o.a.: dat als het congres de resolu
tie van het partijbestuur aanneemt,
het weten moet of het dit doet op de
toelichting van Troelstra of op dj®
van Van der Goes. (Instemming).
Vorder zei deze afgevaardigde nog:
Een heele fabriek van sponsen kan
niot ultwisschen dat er over de speech
van Troelstra bij de bourgeoisie het
zelfde hoerageroep zal opgaan al»
over zijn brochure. Als hot schip, door
Troelstra geschetst, „Op Hoop
Zegen" heet, dan is spr. Barend
en zegt hij: „Dat schip is rot". En hij
voegt or aan toe: „We gaan cr me©
de luclit in'(Toejuichingen).
Do heer Stenhuis (Amsterdam IX)
betoogde, sprekende namens de oppo
sitie dat men er de oppositie een ver
wijt van maakt, dat zij niet met voor
stellen kwam. Maar juist in dal go-
val zou men de oppositie tegen le ding
hebben kunnen verwijten.
Verder zei deze spreker nog:
Velen zullen stemmen voor de par
tijleiding om de partij bijeen le hou
den, terwijl zij toch tegen de lands
verdediging zijn. Nog tien zulke be-
keer in gen cr. van de zedelijke kracht
dor partij blijft geen spaan meer over.
(Toejuichingen).
Do heer Alberda zei dat hij de
landsverdediging alleen als zij ouver
mijd olijk is aanvaardt. Dit komt z.L
niet genoeg in de resolutie van 't par
tijbestuur uil.
Do heer R u g g e (Groningen) ver
klaarde o.a.: Troelstra stelt de partij
voor de keuze: .Kiest tusschon de par
tij en mij". Spr. geeft het congres in
overweging to kiezen voor de partij
on Troelslra te laten gann. (Ecnig
applaus).
De voorzitter wees op een misver-
Stand, dat nu weer blijkt: Troolstra
hoeft de partij niet voor de geschetste
keuze eestc-ld; hij heeft juist onder ap
plaus gezegd, dat hij een trouw lid
dor S. D. A. P. zou blijven.
(De heer Troelstra was inmiddels
ter vergadering gekomen).
Mr. Mondeis verklaarde 't zoo goed
als ceheei eens te zijn mei de toelich
ting van den lieer Sanne».
Het gaat hier om at vraag hoe de
Belangen dor arbeidersklasse duur
zaam het lieste zul.oii worden ge-
dioiuL Spr. ziet de beliartiging dier
belangen anders dan bet partijbe
stuur.
Spr. heeft vóór de mobilisatie-cre-
dietein gestemd, maar uangedrongen
op een andere motiveering dun door
Troolstra gegeven. Ilij luid een socia
listische motiveering gewenscht.
Namen» de minderheid in do Ka-
lerfractio zegt spr., dat het de vraag
19 of zij voor de mobiiisaticcredieten
kan stemmen, wanneer daaraan door
liot partijbestuur wordt verbondon de
plicht om voor de landsverdediging
te zorgen.
De heer Duys behandelde de land»
verdediging, den Ai li-Oorlogsraad en
de houding der Volk-redactie tegen
over do oppositie-partij. Spr. betoog
de dat uien bij <Se landsverdediging
overgeleverd :s aan de groothamen
van t militairisme.
Spr. hoopt ten slotte dat de p .rtij
zal blijven staan op het mooie zuiver©
socialistische standpunt. (Toejuichin-
De iioer E. Po 1 a k (Amsterdam)
ontkende dat de oppositie het recht
had op te treden gelijk zij deed, word
d.io oppositie had nog niet alle
organ isatoiische -middelen uitgeput
om haar doel to bereiken.
Da hoer Gerhard stelde namen»
Zutpheri eenige amendementen voor
op de resoluties van 't partijbestuur.
Do hrer Van Zadelhof! verdedigde
de motto Zaandam—Dordrecht
Spr. legde er den nadruk op, dat
deze motie los staat van de oppositie.
Aanvaarden wij do landsverdedi
ging. dan moeten wij gaan stemmen
vóór de oorlogsbegrootingen en onza
weermacht zoo goed mogelijk maken.
Mej v. d Vlies (Enka) wees er
namens Schiedam op. dat de lands
verdediging indrulscht legen het
groote socialistische ideaal.
De afgevaardigde van de afd. Haar-
in oorlogstijd alleen te maken heeft tem verklaarde, di*. zijn afdeeling de
met de vraag, ha© handhaven wij on- ingediende voorstellen Introk,
zo onafhankelijkheid? Het belang der Amsterdam IX d ende oen nieuwe
arbeiders edscht dat. Indien op het I motie ln.
