De Europe8sehe Oorlog.
TWEEDE BLAD.
HAARLEM'S DAGBLAD
DINSDAG 27 APRIL 1915
Op het Westelijk
Oorlogsveld.
'T GEVECHT AAN DE VS ER.
De militaire deskundig© van 't A'g.
Handelsblad schrijft o.u.:
„I)e eerste klap is een daalder
waard," aldus is een uitspraak van
Nederlandse he volkswijsheid En
naar het schijnt hebben do Duitschers
deze les in practijk willen brengen.
Zij hebben niet gewacht op het groo
te algemeen© offensief der gcullieer-
den. dat ons met het aanbreken voji
het voorjaar is boioofd en waarvan
blijkbaar de waarschijnlijk nner als
gewelddadige verkenningen bedoelde
aanvallen bij Neuve Chnpelle en aan
de Maas de inleiding vormden, maar
hebbenvoor zoo v-r men uit de ver-
fcchillcnde berichten dor laatste dagen
kan opmaken, zelf een algoiiuëne of
fensieve actie begonnen; die het krach
tigst tot d'u-sver ward ingezet in de
streek van Yperen, maar die, naar nu
blijkt iPt particuliere berichten, ook
in do streelt van La Bassée zich door
een /.waren druk op de stellingen der
geallieerden voelbaar maakte en zich
eveneens uitte dobr een krachtige.il
DuHschen aanval ten zu'doostcn van
Combres, in de streek van de -Maas,
waar. volgens hel Duitsche Icgerbe-
licht, verschillende Fransche Unies
zijn doorbroken. Wei swaar hebben
do Fronschcn hier, blijkens hun com
munique, de Duitschers weder weten
terug te dringen, maar in hoeverre bij
dit terugdringen de verloren, stpllin-
g.-n werden heroverd, blijkt uit de of
ficieel© -Fransche medctlieeling toch
31 iet en do gevolgtrekking is dus ge
wettigd. dat de Duitschers ook lPer
Klaagden, althans een deel van hot
gewonnen terrein te behouden
Zooals we zeiden, het krachtigst is
bliikbaar het DuUsche offensief ingvv
zet in de streek van Ypcren en de
Duitschers hebben hier een belangrijk
voorloopig succt-s te boeken. Een
'voorloop'g succes echter nog slechts,
want ui'." het Fransche legerbcricht
blijkt, dat de pogingen van de Duit
schers om nu ook van de behaa'de
overwinning gebruik te maken, tot
dusver zijn mislukt. De Du'tschers
zijn er Ui geslaagd in do streek van
Ypcren bet. front der geallieerden in
te deuken, maar hun succes was
toch niet zoo groot, dat zo er nu ook
in slaagden de vijandelijk© Indo door
te breken. Al moesten F ranse hen en
Engelse hen zich ook achterwaarts
conccntrcea'en, de concentratie was
mogelijk en na de eerste verwarring
oj> de» plolselrngen, krachtipen aan
val gevolgd, konden httn troepen niet
alleen weer standhouden, maar door
welgeslaagd© tegenaanvallen de voor-
uitgorukte Duitschers zelfs plaatselijk
terugdringen. Verder dan de ticunr
punten aan het kanaal van Ypcren
fit oen sir a el e en het Sas zijn de
Duitschers niet kunnen komenhet
dorp Lizerne aan den linkeroever van
het. kanaal (bij Zuydschoote). dat door
hen werd bezet, moest, worden ont
ruimd en kon door de Franeclien we
der worden bezet.
D© doorbraak is dus mislukt, maar
de strijd' duurt voort en de vraag 's
het nu maar, welk der beide partijen
bier over de grootste reserves her
schikt, om nieuwe troepen in het vuur
to brengen. Want groot zijn hier on
getwijfeld de verliezen en do met
bloed gedrenkte velden van Yperen,
die tijdens dezen oorlog zoo herhaal
delijk het schouwtoonre! waren van
hardnekkige gevechten, zullen ook
thans weder het gr if zijn voor duizen-
..•den dapperen die wellicht echter
ook nu weder opgeofferd zijn, zonder
dal liet militaire doel zal worden be
reikt, zonder dat eon wijziging in den
to.-.sland is verkregen, die tot eon hc-
slrasenden slug kan voeren. Van DuU-
eche zijde erkent men dat ze-lf, maar
welk© verwachtingen men daar koes-
teil. omtrent de mogelijke' moreole ge
volgen van het Duitsche succes, blijkt
uit deze woorden van den miütaircn
medewerker van het „Berl. Tagobl".
majoor Moraht ..Wij mo.clen af
wachten. of de actie tegen Yperen
verdere tactische, of ver strekkend©
gevolgen heeft. Bloedig is misschien
ook voor ons de zege bij Yperen ge
west, maar zij c'scht met tevergeefs
offers. Bloedig zal ook de verdere
strijd hier zijn. Heeft hij echter gevol
gen als het jongste, dan dient hij den
vrede, omdat hij Engeland tot naden
ken dwingt. En al willen we nog niot
zoo ver gaan, te verklaren, dat. Enge
land vermoeid is, we mogen toch ze
ker nu wel al rekening gaan houden
met do 1 oenemende mismoedigheid
Over den slechten gang van den oor-1
log."
De milituiro deskundige van de
„Times" zegt in een bespreking van
den slag bij Ypcren: ,.De slag, die de
Fronschen op 22 April beeft getroffen
aan hun lir korvleugel ten noorden
van Yperen, kan niet onverwacht
zijn geweest. Wel onverwacht echter
was, dat de Duitschers verslikkende
gassen gébruikten, die naar liet
schijnt u. speciale toestellen in do
Duitsclie loopgraven werden bereid
en door den noordoostenwind naai
de Fransche linies werden gevoerd.
Het gebruik van projectielen, wier
©enig de-el is verstikkende gassen te
verspreiden,is verboden bij zie Inter
nationale verklaring, get eekend te
VGwcnbage op 29 Juli 1899. Ook
Duilschland heeft aan deze verkla
ring zijn goedkeuring gehecht. De
Duitschers leiden nu echter hun recht
tot tiet gebruik van die gassen af uit
het woord eonig. Zii beweren nl. dat
de projectielen niet alleen ten doel
hebben verstikkend© dlampon to ver
spreiden.
Voor het speciale geval van den
aanval ten noorden van Yperen staat
het nog niet vast of er zelfs wel pro
jectielen gebruikt zijn; zeker is ech
ter. dat verstikking hei eenige dool
was en dat inbreuk is gemaakt op
den geest der bovengenoemde Ver
klaring.
Het was steeds te verwachten, dat
do Dnitschei's zouden trachten het of
fensief der geallieerden to breken.
Dat de aanval gericht zou zijn op hef,
front in Vlaanderen was een dei- mo
gelijkheden, die wij steeds in het oog
hebben gehouden. Niet meer dan con
der legercorpsen, die in October jl.
naar Vlaanderen zijn gebracht, is
voor zoover wij weten teruggeroepen,
©n als uit de gebeurtenissen zal blij
ken, dat een nieuwe ernstige aanval
voorbereid wordt, kunnen wij dezen
slechts beschouwen uls ©en voortzet
ting van het oorspronkelijk plan. liet
Engc-lsche leger zal zich verheugen
als do vijand in grooten getale op
komt.
In October en November jl. waren
wij nog zwak en waren onze linir-s
slecht voorbereid op de verdediging.
Thans zijn wij stork en de opeenvol
ging van goed verschanste linies legt
den vijand groot© hinderpalen in
den weg-, dtic hij slechts tem kost©
van ontzaggelijk© offers uit den weg
zal kunnen ruimen.
Wij liebb&n iu «ten afgelóopen herfst
op dit terrein ongeveer li Duitscho
legercorpsen verslagen eai de verlie
zen der Duitschers waren ontzettend.
Bij het 23st© legercorps bijv. werd do
sterkte van bet 212de regiment terug
gebracht van 300? op G0(ï man, v an
hot 213d© regiment bleven slechts 42C
jiKiu over, de compagnies van net.
2lido regiment werden verminderd
van 250 tot 80 man, het 2I6de regi
ment verloor 1326 man in li dagen,
andere regimenten leden zelfs nog
zwaarder verliezen. Feitelijk moesten
de Duiteche regimenten, dio aan dit
gevecht deelnamen, .totaal vernieuwd
woidei) cu dj ontvangen slagen zul
len hun dus wel voor clon geest staan
ais zij opnieuw beginnen".
De correspondent uit dan ten slotte
do hoop, dat de Duitschers werkelijk
een aanval zullen doen ïn Vla and e-
Heden luidt 't officieel© nieuws:
DuUsch etafberiebt
„Bij Ypcren duurden de gevechten
voort. Op den westetijken kanaaloever
is L'zerne, hetwelk de Fransehen be
weerden te hebben heroverd, in bezit
dér Duitschors. Ook tc-n O. van het
Kanaal is het veroverde terrein in be
zit der DuUschers gebleven. Het aan-:
tal dier buitgemaakte kanonnen is ge
stegen tot 44, Engelech geschut.
Ten N.W. van Zouaïobek© zotten de
Duitschers do aanvallen voort ou
maakten daarbij meer dan 1600 Ca-
nadeezen krijgsgevangen. Het totaal
aantal krijgsgevangenen steeg tot
5600.
In Champagne sloegen do Duit-
schors ten X. van Beau Séjour twee
Fransche nachtelijk© aanvallen af.
Op de Maaehoogten maakten de
Dudschers goede vorderingen Meer
dere -bergruggen worden achter el
kaar tol dc hoogten ten westen van
Eparges bestormd en genomen. Daar
bij vielen eenige honderden Franschcn
en eenige machinegeweren In DuU
sche handen.
In het bosch van Ailly mislukten de
aanvallen der Fransehen en in de Vo
gezen leidde de Duitse hè aanval tot
de herovering van den Ilartniaruie.
weilerkopf. Do Duitschers maakten
daar gevangen, 11 officieren en "19
Fransche soldaten, 6 mijn-nwerpers
en 4 machinegeweren werden wr-
overd."
FRANSCII communique
„In Belgie duurt d© slag onder gun
stige omstandigheden voor de gealli
eerde troepen voort.
Twee aanvallen van de Duitschers,
die uit Passchendalo en uit Broods-
einde oprukten, zijn door de Engel-
sche troepen gestuit
De Duitschers hebben daarna Ype
ren hevig beschoten.
De Franse h ei i zijn door hef u ge
tegenaanvallen vooruitgekomen op
der rechteroever van het Y'ser-
kanaal.
Bil Notre Dame dc Lorelte hebben
de Franschen oen aanval van de Duit
schers afgeslagen.
Op de Maashoogten- ontwikkelt de
slag zich.
Do Duitsche aanval op dc loopgra
ven bij Colonne, die den 25sten April
gemeld is, is door ©en Franschen te
genaanval gestuit en de Duitschers
zijn teruggeslagen."
Op het Oostelijk
Oorlogsveld.
DUITSCH stafbericht
„Eenige zwakke nachtelijke aan
vallen der Russen ten Noordwesten
van Cïechonew zijn afgeslagen. Voor
bet overige is cl© toestand onveran
derd."
OOSTKXRIJKSC.il stafbericht
„Op liet Karpatlienfront duren de
gevechten in den sector ten oosten
van den Ooszokerpns voort.
Een der Oosten r ij ksóhe aanvals
groepen veroverdo Zondag teu zuid
oosten van Ko/.iowa eon nieuw steun
punt van do Russen en maakte zeven
officieren en meer dan 1000 man
k ri jgsge van pc i
Teneinde de verloren boogto te her
overen, deden dc Ruseen nu een aan
tal hevige tegenaanvallen en tevens
eenige aanvallen in de naburige sec
toren. De Russen richtten Kim hoofd
aanval tegen do hoogte van Ostry en
de stelling, ton oosten daarvan gele
gen. Na ©en langdurig gevecht werd
deze stormaanval met zeer zware ver
liezen bij de Russen afgeslagen. Twee
bataljons van de Russen werden daar
bij bijna geheel en al in dc pan ge
hakt en eenige hónderden manschap
pen gov ongeil genomen. Door de on
middellijk begonnen vervolging violen
den Oostenrijkers 26 loopgraven, be
nevens een groote hoeveelheid mate
rieel in handen.
Ook op andere punten werd do
nachtelijke aanval der Russen afge
slagen. Voor de stellingen aan den
O es zo kor-pas woken de Russen, na
dat de aanval was afgeslagen, vluch
tend achteruit.
la de gevechten van Zondag werd
door de Oostenrijkers het tot dusverre
gewonnen terrein, ondanks de hevige
tegenaanvallen van do Russen, niet
alleen gehandliaafd, maar ten zuid
oosten van Koziowa zelfs nog uitge
breid.
Op het front ten weeten van den
Oeszoker-pns, iu Gaïicië, Polen en
aan den Dnjetsr in de 'Bockowina.
hebben urtilleriegevechten plaats,
overigens is liet or rustig.
Russisch legerbericht
„In dén nacht van Zaterdag deden
Duitsche troepen, ter sterkte van twee
I compagnieën tot een bataljon, her
haaldelijk aanvallen op de nicest
voorgeschoten gedeelten van het Rus
sische front I usschen Kalwurju en
Loedwinof. Hun aanvallen werden
zonder veel moeite afgeslagen door 't
Russische vuur Na één d'eir aanval
len sloegen de Duitschers iu wanorde
op «te vlucht.
Russische vliegmachines hebben
Zaterdagochtend een goed geslaagden
tocht volbracht «aar het station van
Nokler.iburg (Oost-Pruisen), daar
branden veroorzaakt en den spoor
weg vernield.
ïn de Kar pa then is in den laatsten
tijd de intensiteit van he'. vuur van
de Duitschers en Oostenrijkers toege
nomen. Klaarblijkelijk hebben zij hun
zware artillerie aldaar versterkt.
In den nacht van 24 April deden de
Oostenrijkers een reeks hardnekkig©
aanvallen in 'de buurt van dien Oejuk-
pas do Russen sloegen deze aanval
len af door kanonvuur en handgrana
ten en brachten den Oostenrijkers
groote verliezen toe.
In do andere sectoren van het ge-
hoele front geen verandering van be-
teekémis. Kanonaiades en fusillades
van zeer verschillende intensiteit w
eeten Rf met kleine gevechten tus
schen voorgeschoven afdeelingen."
De bijzondere correspondent van het
„Berliner Tageblatt" bericht uit Eper-
jes (iu het Hongaarse he komitaat Sa
ros)
„De gevechten om de hellingen van
de Doekla en de wegen zijn op het
doode punt. De aanvallen der Russen
zijn niet alleen zwakker geworden,
maar ook minder ernstig en worden
telkens als zij opnieuw ondernomen
worden, zonder moeite door dc Oos
tenrijkers afgeslagen. Meestal betalen
de Russen deze aanvallen met een
groot aantal dooden. Dat was ook het
eevul bij een Zaterdag j.l. door de
Russen ondernomen aanvul op dc
li n ;e KLskoerima-Radoma-Ffac.
In de linie Biiiaro-Zbo.ro-Felsoeczer-
nv hielden de Russen zich volmaakt
rustig, ondanks don op Itc-n door de
Oosten rij ksche artillerie ondernomen
aanvul. Ieder gevoelt hier, dat groote
dingen op til zijn."
Volgens het „Berliner Tageblatt"
meldt het Oostenrijkscbe oorlogspers-
kwarticr
„Het zuiderleger, samengesteld uit
Duitsche en Oosten rijksoh-Hongaar-
schc troepen (onder bevel van gene
raal Voh Lissirigen) behaalde bij zijn
aanval een nieuw belangrijk voor
deel.
Na de bestorming van de Zwinin
hielden de Russen ten Oosten daarvan
stand, op den ongeveer even hoogen
en even ontoegankelijken Oslry-rug,
die zich op den anderen oever van de
Onawa verheft. Evenals de Zwinin
ha lden de Rossen die stelling In twee
maanden ©ogenschijnlijk onneembaar
gemaakt.
Troepen van luitenant-veldmaar
schalk Hoffmann bewerkten eerst de
Ostry met alle hulpmiddelen von de
niineurskunst. Don 24sten kwam het
bevel voor don aanval op dc- eigenlijke
stelling. Van Bisis uit drongen de
Oosteiuiiksche troepen met schitte
rende dapperheid in verscheidene
trapsgewijs opgestelde storm colonnes
tegen de verschansingen op. Stuk voor
stuk werden deze genomen.
Na een dappere verdediging ont
ruimden de Russen de schansen en
zochten hun heil in de vlucht, voor-
zoover zij namelijk niet gevangen wa
ren genomen of dood of verwond de
loopgraven vulden.
Tczelfder lijd hadden Duitsche af
deelingen van Hoffmann de zuidweste
lijke hellingen en uitloopers von de
Ostry bestormd en van Russen gezui
verd.
De overwinning der Duitschors en
Oostenrijkers was volkomen Honder
den dooden lagen op het veld. Er wa
ren honderden gevangenen gemaakt.
Het Zuiderleger bebeerscht nu liet
Ornwa-dal, dat nu naar verkiezing
als uitvalsferrein of versperring kor,
dienen. Bovendien kan deze overwin-
ining van invloed zijn op het aanpa
lende westelijke front van den Uzso-
ker-pas.
Zooals bekend is, gelukte liet den
Russen eind Maart, om ln het «lal van
dc Dnklas tot Zboro—Sztrnpko door
te dringen, zonder echter, zooals hun
bedoeling was, geheel door te kunnen
breken. Nadat liet Duitsche Beskiden-
korps aan don strijd deelgenomen
had, konden de Duitschers en Oosten
rijkers in een slag van drie dagen al
do bergstellingen heroveren, Zij hand
haafden zich sedert ten westen van
het Laborcza-dal op hoogte 468 ten
oosten van de rivier, op de bergen
584, van Trostidnaki, Uhlisko, Ja-
wirska on Koma.
De Oostenrijk6cJi-IIongaar=che troe
pen hielden aan den Uzsok-pus dc
bergen Kiezcrasekilska, Czerwoni-
preh. Bvczok, Szczaunika en Klew
be/x t. Alle deze bergen liggen aan den
Galjcischeil kant der Karpathen.
HiertcRonovfu" hielden do Russen de
even hooge bergen Szainskictarnaws-
ki, Twicezkiznl, Ostry, Jasowicz ten
westen van den Uzsok-pas bezet. De
taak om de terreinen tusschen de
Laborcza, <lc Cziroka en de Ung te
verdedigen, komt hierbij aan liet le
ger ouder genei'aal" Boehm Enuolli,
dat zich in het westen bij de leger
groep onder Szurmay aansluit.
In bet oosten wordt Sztrrnat door
het zuidelijke leger onder Lhisingen
gesteund.
Het verloop der gebeurteidsscn be
vestigd© het vertrouwen, dat, zoo al:
overal, ook hier de stellingen in de
Karpathen door de Duitschers eji Oos
tenrijkers tegen al de pogingen van
de Russen, oni ze te bestormen, ge
handhaafd blijven."
Verspreid Nieuws
van de oorlogsvelden
DL DUITSCUE iü-.l/.F.U.
De In Batavia verschijnende ..Deut
sche Wacht" bevat een brief, v.e'ken
een Duiteche dame t" Batavia van
haar broeder ontving, die zich in het
hoofdkwai*tier bevindt. In dsche
mering, zoo schrijft hij. zocht ik naar
de kerk, de eenige, dio cr in het
plaatsje was. Vóór het akaar knielde
een eoldaat In een mantel gehuld, «lie
met godsvrucht bad, terwijl hij zijn
handen voor het gezicht. hfcUL Nieuws
gierig om den vromen eol-dnat van
nabij tc zien, wachtte Ik, toen Ik mijn
gebed) verricht had. voor de kerk Na
een half uur, het was al donker
geworden kwam de soldaat u't de
kerk cu ik zag hem recht in het ge
laat Het was «te kei/er. Men zegge
niét, «lat ik mij vergist zal hebben,
.sant «te keizer sprak rnij vriendelijk
aan en onderhield zich langen tijd
met mij. Het maakte een overweldi
genden Indruk.
PSYCHOLOGIE VAN DEX DL1T-
SCIIEN SOLDAAT.
De oorlogscorrespondent van het
„Berliner Tageblatt'" in Rms'-sch Po
len schrijft
Uit «Ic houding en «1© uitlatingen
van dc soblaten geloof ik te mogen
opmaken, dat zij het gevoel voor liet
hun steeds dreigende ^gevaar verloren
hebben. Zelfs na zware gevechten be
spreken zij do bloedige gebeurtenis
sen als iets heel gewoons en dagelijks,
zonder opwinding-, zonder droefheid
over h' t verlies van zoo vele kamera
den. AUeen voelen zij nog vreugde bij
een euccc*. Doch «teze ontaardt nooit
in overmoed of zelfoverschatting. Het
is alsof d© groote opvoeder, de oorlog,
de horten van deze mcnscheii sterk
gemaakt heeft tegen allo verschrik
kelijke indrukken, die op ben los moe
ten stormen. Vroo'ijke uren, zooals
deze beschreven worden, in veldpost-
brieven, zui'en af en too wel eens af
wisseling brengen in de eeiiton'gheJtl
van het hol-loven, maar dez© be-
senrijvingen geven niet de ware ziele-
steimning van onze soldaten'weer.
Het Woord van den „friesehen, vroo-
lijken oorlog" heeft reeds lang zijn
juistheid ngeböéf. Onwrikbaar plichts
gevoel, vensterk! door het. vaste ver-
Houwen op «1e zegepraal van onze
wapens, een gewillig en graag offeren
van den gehêelen menscli. een volko
men besef voor de grootte van dezen
tijd, dezo gewaarwordiligen vervullen
dc barton van onze so'daton en go-
ven hun dc kracht tot «te onvergelij
kelijke «laden.
EEN SOLDATENBRIEF UIT DE
KARPATHEN.
Deze brief, opgenomen in de
„Taglicho Rundschau", is afkomstig
van den Berlljnsehen geoloog Dr.
Erich Meyer, eén vrijwilliger, die
«liejist deed m de Karpathen en In
middels gestorven is.
„Nu weet ik, hoe de godeiispijs
Amrita smaakt! Het is het heerlijkste
dat ev ooi' in mijn mond gekomen is.
Gisteravond,' toen ik hier volkomen
uitgeput en half dood een warm kwar
tier zocht in een dorpshut. kwam
„Mattka" (moedertje) uit ecu hoek
aangcstormpeld en zette een kan voor
me neer met stellig wel een liter war
me melk. Daar brokte ik mijn kom-
iniesbrood in en dit was zóó onbe
schrijfelijk lekker, dat ik wel had
kunnen huilen van geluk.
De Russen weken voortdurend voor
ons terug, bijna zonder strijd. Wij
gingen ben achterna, bezetten tegen
tien avond een stelling op een be-
sneeuwdeii, boschrijken bergrug,
waar aan den anderen kant of ver
derop weer Russen liegen. .Men hoort
een paur scholen en dun niets meer.
Den volgenden morgen blijkt, dat zij
weg zijn. Tegen den middag rukken
wij verder, ontmoeten Russische
krijgsgevangenen, overloopers, en
door dc diepe sneeuw gaat liet verder,
achterelkaar als-de ganzen, zoo vlug
mogelijk, 's Avonds komen wij dan
misschien In een dorp. totaal bezweet
door de inspanning. Dan staan wij
een paar uur in colonne voor een
huis, omdat er-kwartier voor ons ge
zocht wordt, tol wij von koude rillen
en trillen.
Een paar gaan er dan, zonder bevel
af tc wachten, hei 'mus binnen om
/.ion te warmem Dc kamer is propvol.
Maar dadelijk wordt er gecomman
deerd. Verder, de berg rechts of links
voor ons moet bezet worden
En dan gaan we verder tol de
iknleén in de eneeuw, vijftig pond op
den rug, een stellen berg op, drie,
vier uur lang. Als we boven zijn, vin
den we geen Russen. Do morgen
breekt reeds aan. Wc moeten ons in
graven, ,d. w. z. een gut graven in de
(sneouvv, die een meter hoog ligt, tot
er beneden een zwarte massa te voor
schijn komt. Daar gaan we in liggen.
Wanneer men de kunst verstaat,
wordt men warm en slaapt men.
Twee man moeten een tentbaan on
der zich ueinen, na eerst een bed ge
spreid te hebben van dennetakken,
indien deze ten minste niet vol Ijs
aiïn. Dan drukken do (wee zich vast
tegen elkaar, nemen een deken in do
lengte over de hoofden en de voeten,
en een deken overdwars over de heu
pen. stevig toegetrokken. De natte
schoenen worden nu warm en men
slaapt, stoomt en is gelukkig.
Dun klinkt een stem „Dc zesde
compagnie klaar maken. Voor
waarts
Men kruipt uit zijn tentbanen, staat
in den wind, klappertandt en is blij,
wanneer hot weer verder gaat en de
boenen warm wórden.
Daarbij is de natuur in dit berg
land tooverachtig schoon, als «en
niet te beschrijven sprookje.
Op den marëch viui Munkacz
hierheen was hei eten meestal
schnarsch. Dikwijls kregeu wij maar
derde of een kwart brood per «lag.
En dan moet men probeeren zelf maar
-ts te vinden.
Onlangs kwamen wij tegen liet val
len van den avond bij ©en paar hui
zen. Wij moesten toezien, hoe anderen
in een goed kwartier lagen. Men zond
is naar den zolder van een stal, dio
ui twee kantpn geheel open was.
Maar ook dit was nog te goed voor
ons, daar anderen er hoen gezonden
werden. Wij 'moestan in do „schuil
plaatsen", d. w. z. in natt© sneeuw-
kuilen, niet een paar takken bedekt.
Maar t-och kreeg ik dien avond do
,el«lpost. met lekkei ui-en. Tot tien
uur kon ik eten en lezen. Van tien
tol twaalf wacht in «Ie natt© sneeuw-
•ui ld. Slapen tot zes, vim zes tot acht
acht.
Tot den middag rust. Wij stoken
;ii vuurtje. De veldkeuken ceeft ons
jri wariu maal. Tegen den avond
rukken wij verder, den berg op. Wij
hoppn <ïp een kwartier in een huis.
Twee. drie uur duurt bet klimmen. Do
ten willen niet op de gladde
leuw. Wij tuimelen, vullen, krab
belen weer op, klimmen wanhopend,
om cle voorsten niet kwijt tc raken.
Hebben wij c-ansluiting gekregen, dan
waohten we weer tot de beenen bijna
afvriezen. Eindelijk graven wij in do
sneeuw onze (jolen. Ik slaan tamelijk
koud en ongemakkelijk. Om do zes
uur twee uur wacht. Aan mijn baard
hangt zoo dik ais een vuist-het ij".
s Morgens kook ik me zelf macaroni
met tomaten. Heerlijk, 's Middags,
iie-e en mat als wc zijn, rukken wo
Is de ganzen achter elkaur verder
door d© sneeuw langs den serpentine-
naar de pashoogte. Bij de derde
kromming van den weg krijgen wij
vuur en worden cr een paar gewond.
Nu in tirailleurlim© den berg op in
JuoppaePlotseling "s men opgewekt,
voelt men den ransel niet meer. Onze
afdeelirig moet in reserve blijven. En
we staan een uur, tol de voeten ge
voelloos zij a van de kou. Dan in
graven. Wc hebben een vuurtje aan
gelegd. willen juist slapen sa-'«. als
tiet commando Klinkt „Verder
Wo gaan c©n ravijn af. tot we ons
weer moeten ingraven, maar in onze
kuilen kunnen we niet liggen, omdat
de helling te sterk is. Ik inspecteer
nnjn rechtervoet. Het vel onder den
voet is volkomen nat en verschrom
peld. 's Middags weer verder, tot den
pus eri de Galiciscdic grens. Daar zijn
barakken en bier hopen wij te over
nachten. Maar weer uitwisten wij ver
der. In do barak merk ik plotseling,
dat ik koorts heb, ziek ben. Toen we
al onderweg waren, steeds verder,
moest ik mij ziek melden. De dokter
zegt, dat ik liet moet uithouden, tot
we halt houden. Hier kon hij mij toch
niet helpen.
In de avondschemering gaan wij
den serpentineweg af, door vernielde
dorpen. Eindelijk komen wij bij een
plaats, waar voor dc paarden twee
barakken gebouwd zijn. Wij moeten
ons in «1e sneeuw ingraven. Onze af-
deeling heeft de wacht, kruipt in een
gemeenschappelijk hol, dat goed «licht
gestopt wordt niet bordpapier en de
kens. in do barakken voorradig, Wij
hebben vandaag ieder een sneê brood
gekregen, .twee vingers dik. Ik zoek,
toen «Ie wacht afgelost was, een
plaatsje in «Jen stal, waai- ik vuil
twaalf tot vier uur vrij goed slaap
tusschen de voeten van de anderen.
In de burakken, waar kachels staan,
vind Ik brood, spek, kaas.
's Avonds kwam de veldpost weer.
Honing, melk, boter, en bitterkoekjes!
Ach, mocht ik toch eens een paket
krijgen met drie pond bitterkoekjes
Wij hebben in onze schuur, waar het
alleen wat tochtte en geen kachel
brandt!©, vrij goed geslapen. Alleen
werd men om het hnlf uur uit den
slaap gewekt, omdat er soldaten ge
roepen werden voor de wacht.
Weer ging het een hcelen «lag ver
der door sneeuw en kou. Wij kwamen
in het dal, waar een dorp ligt. Voor-
Feuilleton
A rmorel.
Uit aai Engc'ecü van
WALTER BESANT.
81)
- Zoe Praat jij zoo Jij
Jc dacht, dat ik een hulpeloos
jchepsel was, omdat ik mislukt© op
hel tooncel en je klein© plannen tot
het doen van een aanval op Armorers
beurs, niet ten uitvoer kou brengen,
en omdat ikNu, je zult uit den
waan gebracht worden.
'k kan het haast niet gelooven.
Je zult zieD, Alex, «lat ik niet
voor niets op het tooncel beu geweest.
AI was ik geen beste actrice, toch
heb ik mij de dramatische kunst op
mijn manier meester gemaakt. Ik zal
dio kunst naar ons salon overbren
gen en dat salon zal vooreerst deze
kamer zijn. Gij en ik, wij zullen onze
co medio samen spelen.
Zij sprong op en begon to acteeren,
alsof zij op het tooneel stond.
Het zal ©en voorstelling zijn,
waarin twee personen optreden. Gij
ruit ©r de rol van het veelomvattend I
Genie in spelenik die van de
dame <1 c Salon, ik zal één
avond in de week thuis zijn bij
voorbeeld s Zondags. Het zal een
avond zijn die klinkt. Wij zullen bei-
iien ernstig over dc kunst spreken
gnj als de meester, ik als de sympa
thieke aanbidster «ver kunst. Wij zul
len naar ons salon kunstenaars
trachten lo trekken kunstenaars
vuii allerlei soort, en ook. i.cden die
zioh m artistieke kringen bewegen
wij zullen ons salon meubelen naar
den uieuwslcn smaak; vreemdelingen
zullen, als naar het middelpunt van
kunst, daarheen siroonien wij
zullen het vreemde element in waar-
'de houden joiigelieilen zullen tot ons
komen, oni door ons aangemoedigd
en vooruitgeholpen te worden men
zal zich hier naam maken of dien
verliezen gij zult de leidsman en het
Imofd van onze kunstwereld zijn. En
mocht soms een enkele u doorzien,
wat zou dat Alex, zij hief zich in
hare volle lengte op span je ver
beeldingskracht in. Tracht je hot voor
uitzicht voor oogen te stellen. Ik zie
de heerlijkste ja, «ie verrukkelijk
ste toekomst voor mij
Dat is alles heel fraai. Maar mij
spookt alleen het tegenwoordige door
den geest.'Hoe en waar zullen wij do
opvolgsters vijlden van Lady Fran
ces, Effie en
Waai- wij geesten zullen vinden?
Laat dat aan mij over. Ik weet ©r wel
twintig, dje den hesnel zullen danken
als zij werk hebben. Voor een klein
prijsje kunnen wij hen bemachtigen.
O ik ben niet voor niets zoo laqg in
d© maatschappelijke diepten afge
daald. Je hebt een belachelijk beogen
prijs voor je geesten betaald. Ik zal
cr genoeg vinden, maak je daarover
niet ongerust.
Waar zijn zij
Wanneer men met een troep too-
neelsoelers het land afreist, boort
mem reetnde dingen. Ik heb van
schilders gehoord goede, veelbelo
vende schilders dié niét vooruit
konden komen en thans in berbergen
zitten en lumno kunstwerken voor
minder dan een pond verkoopen. Ik
zal zulk een genie voor je zoeken en
hem voor je laten werken, en jé zult
schilderijen hebben.voor een gninje
en een Bosch champagne.
Alex Feilding staarde haar sprake
loos aan. Het vooruitzicht wae te
schitterend.
Of, a's gij verzen verlangt, ken
ik een «lichter, die snoeperige rijm
pjes placht tc maken, levens tic ri-
deau libretti voor kleine operette'6
oni; Die man loopt, wanneer de nood
hoog rijst, met uithangborden door de
straten. Ik zal dien ongelukkige wel
var.gen en hem, zonder een droppel
sterken drank to geven, opsluiten tot-
doi hij voor een paar shillings een ge
dicht gemaakt heeft, vrij «rat beter en
mardijker dan dat meisje ooit voort
kon brengen. Bovendien zal hij nooit
vragen wut er van geworden ts. Ais
ge novellen behoeft, ken ik ©en man
een heel jong ventje d'e vijftien
shillings in dc week verdient bij een
rondreizend tooiicelgezeischap. Die
man kan alleraardigst vertellen. Voor
tien shillings per kolom zal hij' je zoo-
ved geschiedenissen verschaffen a!s
j© wilt wat hij geeft zal goed zijn
ook en «te journalisten hebben hein
nog nooit ontdekt. Hij zal evenmin
vragen wat er van zijn verhalen is
geworden, omdat hij geen twee uren
oj> een dag volkomen nuchter isen
hij zal vergoten wat bij ze'f geschre
ven heeft. Aïex, ik verzeker ;o «lat jc
zooveel geesten zult kunnen vinden
als je v« kiest, geesten waarvan je
vrij wat meer profijt zu'-t hebben dan
van dien oersten troep.
AU ik het maar golooven kon...,
herhaalde hij.
Je zegt dat omdat ge u niet voor
stellen kunt dat een vrouw iets ver
mag. Goed. ik verlang ook met <lat je
d't zult gelooven. Ik zeg alleen dat je
het zien zult. Door het door u geno
men initiatief, is het plan in mij tot
rijpheid gekomen. Maar ik za' het
uitwerken. Do eenige hulp die je rnij
geven kunt, is je persoonlijke tegen
woordigheid met je voornaam, ver
waten uiterlijk en je toon van gezag.
Sommige ineasclien worden rijk door
den arbeid van anderengij. Alex,
zult tieroemd misschien wel onster
felijk worden door de grootheid van
anderen.
Zijn verbeelding was niet sterk ge
noeg om bet visioen op te nemen dat
hem voor «I© oogen word gebracht. Op
zijn houter'ge wijze zag hij dat zij
hein grootsche droombeelden voor
spiegelde Hij geloofde cu verstond
die maar half, maar hij begreep dat
©r geesten moesten gezocht worden.
Wij hebben nog niets voor het
volgende nommer van mijn courant,
«lot binr.cn enkele dagen moet uitko
men. Wij mogen bet. werk niet sta
ken. Dat zou noodlottig zijn.
Staken! Natuurlijk met, al zou ik
relv© li 1 los moeten maken. Je gelooft
niet «lat ik dit zou kuiyten, vei onder
stel ik?
Nu. doe zooals jc wilt! Hij stond
op ©n ging met «jen zuclit van verlich
ting bij Int vuur staan In elk geval
hebben wij dit geld Welk ©en geluk!
En welk een dag! Vanmorgen dacht
ik dat allee verloren was. Daar komt
di ou«te Jagenal bij rnij en praat van
duizend pond d'e ik zou krijgen. En
toen kom jij met een crciliet-rekonlng
van vierduizend pond. 0, is het niet
wonderbaarlijkIk moet bekennen,
hij nam hare hand In do zijne, bukte
zich en kust© haar teeder, zulk een
grootmoedigheid heb ik ni"
d'end. Neon, werkelijk niet. Zijt. ge
overtuigd dat ge u van die geesten
kunt verzekeren? J© oordeel over mij
is volkomen juist. Ik kan geen strcej»
schilderen. Ik kun geen rijmpje ma
ken. Ik kan geen novellen schrijven*
Ik kan niets dan leven van ben dl®
ahes kunnen Zijt go bepaald zeker
van die geesten?
O ja f He©! zeker Natuurlijk
wist ik alles reeds lang. Maar je mod
je groot houden, vooral omdat de zaak
op zooveel gruotor scliaal zal worden
aungelegd. Luister nu naar mijn voor
waarden.
Ik neem die aan, welk© g© ook
maken modgtl
G© moet. te beginnen met mor
géïr, zee dagen lang. de volgend-'
advertentie ln de „Times" laten zet
ton.
Hij las haar overluid, zon«l< r ccs
©pier van zijn gelaat te vertrekken -)
zoo hard, zoo verstokt was zijn hart'
„Gehuwd. Woensdag 21 April 1884
in de St. Leonard's kerk te Worthing
Alexander Feilding niet Zoo. een g"
dochter van den overleden Peter Eva'
lyn vroeger woonachtig in Kensing
ton Palace Gwrdons."
(Wordt vervolgd).
