QlülEVS OlitSii
TWEEDE BLAD
Zaterdag 1 Mil 1915
Verspreid nieuw»
van deoorlogsveiden
DE STRIJD OP HET NOORDFROXT
VAN T OOSTELIJK OORLOGSVELD
Volgens dé „LoLA Anz." heorsohte
aan li' t. goheele NjomenBobrfruiit
de kiatete weke» volslagen rust. De
Russen, die op sommige plaatsen
driehonderd pa-s vu» de Du>l schors
verwijcteixl liggen, hebben hun ateKin-
ge» zeer sterk gemaakt, hetgeen duidt
op oen voorbereiding lot een langdu
rig©» posUieooTlog. Dagdlij-ke koinon
overioopers in troepjes bij de Du't-
echers aan. Het grootst© deel van <le
Russisch - troepen In-staat uit reenden
van de eerst onlangs opgekomen tioh-
tiug 191Ö De prestaties van de Rus
sische artillerie zijn zoo e'-echï, dat
niettegenstaande een artillerie-be
schieting gedurende oen geheeien dag
de Du'tschors Woensdag peen verlie
zen luidden. Nadat de DuKsche artil-
-Vrie don aanval voldoende had voor
bereid, attaqueerde de Duiitsohe in
fanterie met grooto ©toutmioecUgheid
Do Russen bodem slechts zwatokem te
genstand en «niruiniden ijlingis hun
met zorg gemaakte sMÜdngen, waar
bij een aornzteailijke voorraad krijgs-
jnateriaal in Duitsche handen viel.
Donderdag weiden tweo Russ'sChe
vüiegors gevangen genomen. tei*wijl
het vliegtuig werd buitgemaakt."
EEN STRIJD IN DE LUCHT.
Ter aanvulling van hot Duitsche le-
gerberieht van Woensdag meldt do
„Lirkal Aa/..". Woensdagmiddag vlo
gen drie F ransele vliegers van 11 -1-
fort naar Lörra'eh. Zij werden bij Alt-
kirch door cou Duit.<chon vlieger aan
gevallen Een Frahscho vliegmachine
keerde dadelijk naar Heifort terug; de
twee Ie zette zijn tocht voort naar
llaltingen. do denlo word door don
Duitscben aangevallen eu beschoten.
Do bestuurder van liet l-'ranschc vlieg
tuig kroeg ©en schot dour hot hoold.
de machine stortte van eea hoogte
vu-i 200ü M. omlaag- en viel geheel ie
plcttor
DL IIA HTM ANNS WELLED KOP F.
Omtrent do herovering vam don
Ilartniannsvvailorkopf door do Duit
schors en do gcviin.gcim.emiiig van
tweo Fransche Lalf-bata jons moldt de
„Nouo Zurt-'ier Zeitung'dat de aan
val van verschillende kanten tegelijk
geschiedde en voor do Franse li en vol
komen verrassend kwam. In do aXge
loopon weken hadden do Duitsdiers
hun zui-hvuarts gelegen stellingen
bijzonder sterk gemaakt en den aan
val zorgvuldig voorbereid. Bijna nog
jcrootcr dan het succes dm- wapenen
is do moreel© yi,werking van die
©verwinning, zogt het Zw-itsorscho
blad.
DLHTSCIIE VLÏLQERS IN ACTUS.
't Wolffbureau meldt uit Compièg-
ISen Diiitsoh© vlieger, die van Los-
sLgny scheen te komen, vloog Vrij-
dagmoi'Bcn cvoi Compiègn,:. Hij
wierp enkele bommen op do letegraaf-
'.ïjnen en op de ,s wxuavx'yDigujiexi-
De aangerichte schud© is onbot =©ke-
nend. Do spocrwep-liemst werd niet
onderbroken.
IN DE KARPATHEN.
Aan den „Berk Lr-kal-Anz." meldt
men uit W'eeaen: Do linkervleugel
der Russen is nu in een veel gevaar
lijker positie dan hij het begin dor
KarpathengevechtoTi. Zoowel bij Sta-
nisl^u, als in het dal van de Slry
staan do Russen niu tegenover Oosti-n-
rijkscho nu Duitaei -e troepen, dio, tot
aanvul.on ba staat, in lamszanjon
maar gestage i arbeid de hellingen
zuiveren van Russen on hen terug-
drincen n i.ar de vlakte. Waar de Rus
sen. zooals bij den Dockla-pas. nog,
vn&u.i;ten, hebbne zij alle vrijheid van
beweging naar hel Zuiden ingeboet.
1) undeio Kurpathen-kammcn zijn
voor hen in de toekomst oniK.c-ni-
b.iar. Daardoor is voor Oostenrijk de
in September en October niet te ver
zekeren beveiliging van Hongarije ©n
Zevenbergen thans Ik.-reikt. In de Boe-
kowina en in Zuiiloost-Galicie voelt
men zïcvh dan ook zoo veilig, dat daar
het gewone vorkeer, evenals in vre
destijd, plaats hedfti. Do fabrieken
werken daar als gewoonlijk.
Volgons een bericht aan hot „Bert.
Ta.gebk.tt" uit het Oosteairijksch Ilcn-
gaarsehe corlogape-rsbureau, beproef
den do Russen uit het Opordul zij
waarts tegen het zuiderleger op te
trekken. Zij verden echter met zware
verliezen overal teruggeworpen. Zij
trokken, met achterlating van hon
derden du'd n, gewonden en gevan
genen, terug op Torclilo
Uit den BMkan
AAN DE DAR D AN ELLEN.
Reuter fccint uit Londen
Uit een officieel© Engelisoliie inede-
dceMiK over den voortgang van don
aanval op de Da'ixlune'Men tot Vrijdag,
blijkt, dal die Britsali-Frarascih© lan
dingstroepen talrijke Turk-sehc tegon-
aali-vallen hebben afgeslagien, welke
geleidelijk zwa'ker weiden.
De verliezen van hut landingsieger
zij ti mt den aard der zaak zwaar.
IN KLEIN AZié EN TIIRACIé.
Aan de Daily Express wordt uit
Athene geseind:
Dinsdagavond drongen drie oor
logsschepen de Golf van Smyrna bin
nen en openden het bombardement.
Achtduizend Turken zijn gevangen
genomen in de vlakte van het voor
malige Troje.
De troepen der bondgenooten. dio
te iïnos geland zijn, rukten 20 mijlen
ver op, en Ixcctten verscheidene dor
pen.
Op Zea.
EEN DUITS (.ij SCHIP GENOMEN.
De Britscho admiraliteit meldt, dat
liet Duitsche s.s. „Macedonia". dat
enkele weken geleden van Las Pal-
raas ontsnapte, door een Brits.: hen
kruisen- Is buit gemaakt.
Allerlei
1ERSCIIE AFGEVAARDIGDEN.
Een, delegatie van Ierse lm afge
vaardigde» brengt thans ©enige dagen
Jn Frankrijk door. Vrijdagmiddag
zijn de -hoeren door den President ont
vangen.
l)c afgevaardigde O'Connor las oen
adres aan den President voor, waar
in herinnerd wordt aan de nauwe
banden van verwann-schap en gvsne-
genlhei-d tuesohen Frankrijk en Ier
land op de Fransche natie wekte de
onbeschaamde aanval van Do'tech-
lcrnd op de Fransche natie wikte de
iDcpe ven-omtwaürdMng vam het. Ic-r-
sche volk. dat trotsch was te zien,
dal de Fransche hcl-denimoo»! de Dmt-
eche invasie tot staan bracht Ier
land weet, dat de indringers weldra
zoo afdoende zul'en wonden terugge
slagen. dat nimmer meer zulk een ge
vaar de vreedzame ontwikkeling van.
Frankrijk zal kunnen bedreigen. En
het zal do trots zijn dor terecht ge
slachten te weten, dat soldaten van
hun ras aan dien heldhaftige» strijd
hebben deelgenomen en bun bloed
vergoten hebben aan de zijde van de
dappere krbgot-s van d-e goalhcorde
mogendheden om de zegepraal lé ver-
zekeren van 't recht en de vrijheid."
Vervoligens worden de hoeren ont
vangen door den aartsbisschop van
Parijs. Ook hn'er werd oen adres aan
geboden, waarin eveneens g*\veie®
werd op de kractvtigie en aloude ban
den tuesohen l-'raukri;]; en Ierland en
uiting w«--rd gegeven aan de ontroe
ring van de- Iersohe kathoiidken.
Il-et adros besluR aWus
„Wij weten, dat, teneinde beter het
bedreigde vmoerland te kuirancn vere
di.Hp-geniedere Franse hniam de vroe
gere oneenigihe-den vergeet en zij ver
cen-igd soiiomdor aatf ecbuuder zullen
«taan. Wij weten, dat duizenden pries
ters van uw kink er tio-bsch op zijn te
midden va» hen te vertoeven, die het
geliefde vaderland verdedigen. Wij
dee'-a gehe»-! in uw gerechtvaardigd
vertrouwen in de overwinning van
Frankrijk ook wij geloovcn, dat ten
slotte aanvarende oorlogen niet meer
zmtfen voorkomen."
Stadsnieuws
Ds Nieuwe ttyïskweek-
school.
Hedenmiddag zijn de nieuwe ge
bouwen van de Rijkskweekschool e-n
-leorsciiool aan de Leidschevaart ge
opend.
Do tijdsomstanidighederi verhinder
den oen feestelijke opening, maar dit
nain niet we>g, dat zij toch met eenigo
plechtigheid geschiedde, mede omdat
de opening van het gebouw samen
vat mot het jarig jubileum van
den lieer Van dei' Ley nb leeraai dei-
school.
Om 2 uur hedenmiddag hadden
zich in de Kroon een aantal onder
wijs autoriteital, oud-leerlingen en
andere belangstellenden verzameld
met don directeur, leeraren ai leer
lingen der Rijkskweekschool en hot.
personeel dei- Rijksleereehool.
Red e-P. II. v a n der Ley
In deze bijeenkomst nain de Direc
teur, de hoer P. II. vander Le y,
het woord om een redevoering te hou
den.
Daaraan is bet volgende ontleend-
Wij hadden gehoord, zei de lieer
Van dor Ley, vandaag oen luister-
lijlte on offide-ele inwijdLngsplecli-
tigheid van de nieuwe kweck-
fci hool te zullen vieren, ninar wegens
de tij-dsomstandigheden kan dit zeer
lat or ze spijt niet plaats hebben.
Nu zal de opening straks in allen
eenvoud geschieden.
Do heer schoolopziener in het dis
!";t Haarlem heeft zijn desbetref
fojiu voornemen mij muogedeeld en
ZLY.er spreek ik uit zijn naam wan
neer ik u allen uitnoodig bij die- ope-
n.'A; Utzenwoordig te zijn.
Wat hier geschiedt, wilt u wel be
schouwen als ocno voorbereiding van
hftirwn ons aan de I>eiilsch© Vaart
wachl.
De officieele uitnoodigingeii aan
overheid en autoriteiten om ons met
hunne tegenwoordigheid te vereeren,
moesten nu teruggehouden worden,
zoodat aan dezf onze bijeenkomst
geen hiister kon worden bijgezet.
De sch-ool zal juichen, jubelen Ln
haar nieuwen pronk.
En personeel èn leerlingen zuil ai
zich verheugen en zich prettig gevoo
len ln d» ruime leslokalen ai zalen
en aan liot ondei-wijs zal dit zeer ten
goede komen.
Maar zie, wij ouderen, zijn 'zeer go-,
hecht aan onze oudo woning, die, hoe
gebrekkig ln menig opzicht zij ook
n ore ztiii, ons lief en dierbaar is
geworden.
Met wee-moed zien wij natir u te
rug. O, oud gebouw, oud Iruis, bezield
yei-iedêp, vol van gedachten en hcr-
•imcringiïn, sprakelooze getuig© van
vooririjgogane dingen, van lief on
leed, va.n streven em vei-sagen! Oudo
woning, levend zonder loven, levend
van leven, dat eens bloesomde en nu
verhloeid is! Hoeveel geslachten van i
j-eugd zijn door u heeriigcdaveid, hoe-
vecü stoute va-wachtiiigén, edele to©
kóihetdroomor zijn in u ontstaan, il-
lusles, ideoJen!
Zouden wij op dezen dag dan u
kunnen vergeten! Eerbiedige buide
z.j u gebracht!
Jk herinner mij nog zoo goed, dat
do kweekschool van de Krocht ver
huisde naarst!?» Koudcnhorn. Het
was op 1 Mei 1S03.
Wat was toen alles anders dan nu!
In ©ene halve eeuw is veel gewij
zigd.
Ik meen daarover thans niet te
moet»ni uitweiden. Ik wil nu sleclits
aa:nstippcn, wat mij bij het herden
ken steals zoo bijzonder treft, nl..
dat in het streven en weiden, in het
wunschen en pogen, Ln het begeeren
en go-voelen, periotlen vnn zeer uit
eeuloopend karakter \allen op te uwr-
derwijs otnhenc ien daarvan gevol-
gen.
Later deed de Nieuwe Gi<lfl zijn
invloed gelden.
Daarin' kwam de tijd, waarin de
kweekelingen z'n h in gezellige clubs
vereenigden ter Ixsx-fening van let
terkunde ai muziek.
Vooris werd de gem«| oliapszln
en het meegevoel met de zwakken
zeer levendig. IleL g«moeds!ev«n was
sterk en openbaarde zich heerlijk en
krachi g.
Het bnilsciite en woelde In de jon-
go harten zooals het, naar wij ho
pen. steeds zal blijven bruisen en
woelen' En ois er een spreuk van
héi heilige vuur in de nieuwere ge
neratie gloeit, don moet het oud-ere
geslacht zich or wel voor wachten tol
blussching over te gaan. Integendeel
moet met Liefde en verstajid leiding
worden gegeven, opdat geestdrift
voor liet goede worde opgewekt Ze-
gënrijk kumien alsdan do gevolgen
ziiii.
W ij moeten vooruit, steeds vooruit,
de toekomst tegemoet.
Wat Ziil ze ooi brengen zoo
vragen wij onwillekeurig.
Wat houdt ze voor onze 6chool in
haar schoot verborgen
Wij weten liet niet, maar wel we
ten wij, dat wij vol vertrouwen kun
nen ziiri, indien wij onze idealen hoog
houden, mei hart en ziel ons aan
onze taak geven, vol toewijding en
niet ijzeren wil en taai volharden den
arbeid voortzetten in het besef, dat
voor die geloove» alle dingen mede
werken ten goede.
Men noemt onzen arbeid zwaar en
gewichtig.
Om Ueze uitspraak te toetsen aan
de werkelijkheid, willen wij nugaau,
waarin ouzo taak bestaat.
Wij hebben jonge lieden op te lei
den lot onderwijzer. Willen wij nu
een oordeel vellen over de zwaarte
van dozen onzen arbeid, dan hebben
wij eerst te zien, wie dlrajonge lieden
zijn en vervolgens in beschouwing ne
men, wat de aard en strekking zijn
van hetgeen wij hebben te doen.
Hoogst aangenaam is het mij, te
mogen verklaren, dat nagenoeg al
onze leerlingen hadden een behoor
lijk intellect en prettige, gewillige en
levenslustige jongens ware».
En zeker, de tegenwoordige leerlin
gen doen in dit opzicht nil t onder
voor hunne voorgangers. W ij mogen
met veel dank erkennen, dat onze
arbeid in dat opzicht weinig moeilij!.-
lieden biedt, maar voel aanleiding
geeft tot groote verheuging.
Maar wat ons eigen werk aangaat,
daaraan zijn wel eigenaardige en
groote bezwaren verbonden.
Wij hebben kennis, kunde en alge-
meene ontwikkeling aan te brengen,
en niet zorg de lichamelijke opvoe
ding te behartigen, maar wij moete i
tevens vakopleiding geven. Uns werk
heeft dus een dualistisch kan-kter,
- Do kweekschool moet eerst een
evenknie van «en school voor middel
baar onderwijs zijn en daarna een
vakschool.
De ondervinding leert, dat een tijd
perk van vier leerjaren voor deze
twee zaken te kort is. Het een zit het
ander duchtig in den weg en het een
lijdt dientengevolge aanmerkelijk
door het ander.
Wij Dachten wel den cursus voor
het aanbrengen van de gewcn6chto
"algcrncenc ontwikkeling In de eerste
drie jaren te laten afloopen, om daar
na bet vierde jaar geheel te w ijden
aan de vakopleiding, maar er moa
op het einde van den vierjarigen cur
sus ook een examen worde» onder
gaan en dun moet er voldoende para
te kennis zijn
Velen meencn dat het bezwaar, het
welk hierin gelegen kan zijn, wegge
nomen kan worden door hel „jus
promovendi" te geven aan de kweek
scholen, maar ik voor mij zoti de in
voering van dit Instituut teil sterkste
betreuren, tenzij onze inrichtingen
ruiver en alleen vakscholen waren,
maai onder de bestaande omstandig
heden acht ik een examen, door den
Staat afgenomen, onmisbaar, en ook
erken ik gaarne, dat volgens mijne
overtuiging 3e onderwljzerA-exam
wat het f v?-eem betreft,.tot de beste
bchooren, die er bestaan.
Vee! kwaads wordt er wel van ver-
teld. maar ik kan aan die kwaadspre
kerij niet meedoen En wanneer men
mi| zegt. dat liet ©n-Wgaaii van «en
examen ,,»«rven verslindend is", dan
lijkt mij een meewarig schouder
ophalen bet gepaste antwoord. Ik
vraag of de oorzaak «Ier zenuww.gr-
'klng.misselilen niet veelal mooi ge
zocht worden in oejie onverstandige
en minder rustige voorbereiding. In
dien hot nienschdo». Inderdaad iri
kracht in zenuwkracht zou zwak is,
als wel beweerd wordt, dan moet
men naar middelen cm/.len ter verbe
tering van het physiek en in do cer
ate plants waarschuwen togen het
meedoen aan opwindende wedstrij-
deo, het lezen van prikkelende lec
tuur. en dergelijke.
Wij voeden oy voor het loven en de
resultaten van onzen arbeid moeten
bestand zijn tegen onderzoek en cri-
tiek, terwijl wij zelf behoed moeten
worden u-gen eenzijdigheid en ver
mindering in frischheid en activiteit,
Aan het examenspook kunnen wij
dan ook niet de zwaarte van onze
(aak toeschrijven.
Maar er is meer ic doen dan kennis
aan te brengen. Wij nmeten, en dat is
onze voornaamste taak, onze leerlin
gen helpen goede leiders der Jeugd te
worden. Opvoeders moeten zij wor
den en daartoe moeten ze eerst -zich
de kunst van zelfopvoeding eisen ma
ken. Maar om deze hulp In voldoende
mate te kunnen geven, moeten wij
zelf met trroofen ernst on coed gevolg
ons op de beoefening van die kunst
hebben toegelegd. Want leeringen mo
gen wokken, voorlieclilen trekken,
Behulpzaam moeten wij onze leer
lingen zijn tot het erlangen van een
zoo gezond mogelijk zlelelcven.
Dit is de hoogste ernst, de zwaarte
van onze taak. Dit is het wat onze
arbeid gewichtig maakt. Dit is het,
waartoe onze roeping ons dwingen
moet, maar dit ook geeft aan onzen
werkkring wijding, Wat is er toch
heerlijkers, dan steeds zich te geven
aan paedagogischeu arbeid, na te
denken over liet hoogste en iKt vor-
hevenste, om daarna liet meest waar
devolle in toepassing te brengen
Is het niet de hoogste en edelste
arbeid, -lie er bestaat, strijd te voeren
tegen liet lage en oiuddo en te stu
wen, te stroven naar een hoocer plan,
geheel op te gaan ln den dienst van
iiol ware sclera:© en goodek
Mijns erachlens zijn wij' bevoor
recht boven velen en dit maakt, dat
wij voel, zeer vécl verantwoording
scbuldV-t zijn aan eigen geweten, aan
de leerlingen cn hunne oud» is, aan
den Staat en de Maatschappij.
I Lien an te getuigen op dit voor mij
zoo plechtig ocgenblik, is mij eon be
hoefte des harten.
Gt,j, mijiiie ouxWecilingen verslaat
mij. Wij lubben vele malen met el
kaar van gedachtem gewisseld. Gij
weet wat ons beziticii moet. Mogen
thans mijn woorden voor de jonger ui
zij-u oen opwekking tol geestdii:t, een
spooi-stag, een steun.
Zij mogen bedenken èn gevoi-len,
dat mijne uitingen geen holle k.'unkcn
geen mooie phrase» zijn, d<>,Ji ,<*r»o
oprechte vertolking, een proefondor-
vindoluk betoog van hetgeen het le
ven ons heeft gegeven
Tracht, jeufidiwo vrienden, .werke
lijk menscli te zijn in den. nobelst-sn
zin van liet woerdI Omvat nn t heel
uw vvcoen uw geluk opdat gij laten-
het geluk kunt bevorderen van hen,
die uis dan uwe leerlingen zuil én
zijn.
Geachte Hoeren, die tot héden mij
trouw hebt bijgestaan in liet geren
van leid'j.g aar; de icerangesi ouzer
kweekschool, hun onderriem «<?veude
in versciiüleLxle wetenschappen en
kunsten, of wel hen n.looiende in hoo-
gere sferen, met ten tiandeleiule
over kerkleer en godsdienst, iiarulijk
dank ik u voor den steun, dden jk tot
lieden von u mocht genieten.
En ook u mijn dank, dames cn hoe
ren hoofd en personeel van de leer
school voor d leiding door u gegeven
aan de kweekeiingcn bijhuhtie uafe-
niugen in de praxis; en ook voor het
geen gij presteerde! in 't belang van
de kinderen, die van u- onderwijs
niochteu 'ontvangen.
Drinoeael verdoek ik u allen nrij o< k
in den tijd. die ons wacht, uw huip
mij te verlc-enen, en in nie; .minder
mate dnn tot heden, vooral in het
br.regen en onderhouden vnn een
prest van mikthcid en welwillendheid,
opdat eenc opgewekte Jilljmoedighc d
ii"e lokalen vuile, met warme in fd
thm leerlin .-eu omriogd word- ri, zoo
dat geestdrift, gepaard niet waren
én veredelend n ernst hij hen wordt
opgewekt en ©en recht zonnige Jeugd
hun deel zij
Laat ons nauwlettend acht blijven
geven op het ziertoieven van onze
'leerlingen elke uiting vnn hun in
nerlijk wezen ongehinderd zich laten
openbaren, en er voor zorgen, dot zij
zonder den minsten schroom, maar
vol vertrouwen ons kunnen naderen.
Gaarne eiken Ik. dat ik d<* beste
h -san in oovoedkundc van kinderen
heb ontvangen niet het minst van
klein© kleuters die nog aan geen naar
sc Itoolgaan dachten, maar daarnc-
V- i s ©uk van leerlingen van ouderen
leeftijd. Wij voeden hen het best op,
wanneer wij ons van onze zijde ons
laten opvoeden door hen.
Moge do nieuwe K\v<k-ehool, door
bekwame bouwkundigen stoffelijk on-
gcliouvvd naar plannen, waarin de
aanwijzingen en wonschen van u en
mij ziijn bolSchiinnid. vrij blijven van
wanklanken en verwarmd worden
door den gloed van heilig vuur.
Geeft de geschiedenis van ons
ri hu we schoolgebouw gedurende den
tijd van zijne r stichting met een hcer-
!i;ke syinboLt-kf Nog lang niet voi-
i< 'd 1 heeft een duizendtal kriy-süc-
den er in gelegerd, maar sloclits
durcDde korten tijd. terw ijl het daar
na maanden achtereen huisvesting
leende aan een nog grooter aantal
mannen, viMUwen eu kinderen, hun
illgheid kalmte en rust verkenen-
do.
Gelijk op stoffelijk gebied de zonne
stralen verderf aanbrengende hacte-
i'-'cn veniiét'gen, zoo werkt de men-
chenmin, ile warme liefde, zuive-
end op moreel gebied. Dit is een
in zei-wijzing voor onzo school.
Misschioc kan ook zij e»;n steentje
bijdragen tot stichting van het ge
bouw van don wereldvrede.
t is alsof ik bee! héél ver in da
Uvkomst een licht zie gloren, dat
door zaclite koesterende warmte da
ware, de christelijke liefde doet ont
plooien' en tot stand brengen, terwijl
schoone harmonische jubelzangen
worden aangeheven.
Moge onze school in de toekomst
riike vrachten dragen voor de schoo
ne stad Haarlem, voor ons dierbaar
vaderland, voor de geheel© maat
schappij.
Rede-R, Lu ij ten.
Vervolgens sprak de lieer R. Lui)-
t <- n, de oudete leeraar Na in gedach
te nog een oogenfclii; re hebben r-
w.'V» in het oude gebouw, en de daar
aan verbonden Ixri nar ringen te heb
ben gememoreerd, hoopte epr. dat het
nieuwe gebouw allen even lief zou
worden aks het oude. Voor de kweek
school als inrichting zal de verande
ring wel niet zéé groot zijn Imm-rs
het zijn d. elfde leeraren, die daar
hun lessen zullen geven, liet zijn de
zelfde kweekelingen. het Is dezelfde
directeur Het is alleen het kleed, dat
verandert, waarin het lichaam z'ch
gomakikelijker zal kunnen bewegen.
Deze dag is voor onzo kweekschool
■ui ilubbol gedenkwaardige dog het
is Loden 00 jaar geleden, dat de heer
Van der Ley van leerling der Kweek
school leeraar werd, ort. later, in ISÜS,
gelegenheid te krijgen zijn vo-t©
kracht daaraan tc geven, toeü hij tot
D'i'cctcuu- werd benoemd.
Zich daaroj) tot d©n heer Van der Ley
wci,o'cine, spr., dat hij in den wa
zen zin des woords een bestuuider
was geweest, dio door wijs beleid wist
b-,«Jèu tc li-ud- n, wat dreigde u'teen
Ie vatóen, en oj> zijn bestuur een eigen
^tempel wUt te drukken. Al hieWt gij
in i laer met strenge handen vast,
toen kot ge ons groot: vrijheid, weike
Vvor goed werk noo»jïg is. Daaiiii]
waart gij stix-os bereid ons met raad
eu daad bij te staan, onze belangen te
bevorderen, waar gij koodi. W'uar wij
vorvuid zijn van eerbied voor uil ver
poosden, <nuve imociden ijver, uw
groote we ril'ust, uw stoere werk
kracht, kon het niet anders of die cer-
b-io is overgegaan in een warme
vric-iidsclaip. u.e ous aden met U ver-
b'ndt. en die daarom ook, zoodra tiet
de belangen van de Kweekschool oe-
t: ons a'.'-n onderling vermndt.
De geest van eendcactitige, vriend-
senappelijko samen werking, d-e ons
aJL.r wenken aan de Kweekschool
Haarlemmer Halletjes
EEN ZATERDAG AVONDPRA ATJE.
1 Mol. Lente.
Ja. ik weet wel, dat ze officieel den
21st©n Maart begint, maar dat'is een
ogenwijnheid van den a'manak. Een
lente zonder groen aan booinen eu
heesters, zonder blee-sem aan VTucbt-
vooinon. een lente m» t korte dagen en
Iar.pt avonden en nachtvorsten dat
bet zoo kraakt, zou dat een lente we
ren?
Maar kom nu in bosüh en veld kij
ken. Nu is ca- wat te zien I A's i'k do
rechtsgeleerde Commissie uit onzen
gemeenteraad was, zou ik een aan
vulling van de jwlitiovcrordcni ng
voorstellen in dozen geest
,Jedcr ingezetene, man of vrouw,
boven de zes en oikier de tachtig jaar,
is verplicht in d© maand Mei twintig
kilometer te wet af te leggen, bui
ten de grenzen von Haartem, m de
rienting of richtingen, wxiaraan hij de
voorkeur geeft. De afgelegde afstan
den worden door een lm tedere straat
of ©like gracht aa» te wijzen wijkmees
ter gecontroleerd Voor eiken niet atf-
gwiegden killoinetei- aal een giilden
boete in rekening worden gebracht;
van den opbrengst zal aan gebrekki-
gon of ouden van dagon, die niet flfaxk
ter boen zijn, een rijtuig worden go
eoi.dcn om eon fun ken rijtoer te gaan
maken
Juristen zijn, zooa's bekend is, be
kwame mensohen, maar die niet gauw
tevreden zijn gesteld. Let op, dat zij
naar den „rechtsgrond" van deze be
paling zu'lien vragen. Welnu, de
roehtegroud is bet algemeen maat
schappelijk belang, want wie rau geene
wajiideling üi de" beerlijllte natuyir gaat
maken, doet z'dhzelf te kort en dui
zend meraschen doen zich dus' dub
zuradmaal zoowei te kort en al die te
k> rten zouden al te zwaar de open
bare rekening gaan drukken. Terwijl
er, aan den anderen kant, winst le
b-halen Is door een wandeling in de
no tuur: winst aan levensmoed, san
k'eurgenot, aan muziek vreugde door
't vogelen koor
Tegenover groote winst staat dus
groot vei-Heswie aarzo't nog, om
Zatcidag of Zontdag do natuur 'n te
gaan?
1 Mei betoogtng in alübrlei vormen.
De pojfitieke, de geneeskundige, de
pnedagogische, de Drsancieele naast
de natuuikundige, die ik hierboven
schetste.
Van de politieke weten de Wcrs.
Zij zul'en daarover in ooiz© courant
eer. uitvoerig verslag vinden. Ook
van de paodugoghedhe. Maar de go-
w-oskuindlg© 1 Mei-betoogdng zou,
vrees ifc: aan bun aandacht ontsnap
pen wanneer iik er niiot op®ottelij'k over
schreef. Zotepdagochtend om half
ochi is de drinktha'l van de StaaKva-
•erbron geopend en als dat geen ge-
r.cepkund'ge demonstratie is. zou ik
het niet weten. Nog altijd is het water
in de omgeving «nn de Yser -rinck in
de Haarlenwnenneer rood van ijzer-
eer nog altijd levert de bron voldoen
de ijzerhoudend water op, om de heele
wereld van Lleekaudhl 'en andore kwa
len tc genezen. Wij zouden-; aLs 't
«voost (een ander moet ook leven) met
de helft. Ja met oen vierde der bleek
zuchtige wereld tevreden zijn. Ilelaas,
zij luocfl ons nummer een percentage
van eonigic beteckcaifis gegund. En
toch. wanneer het aHeen op de guaü-
len van 't water aankwam, dan
moeeten zich -vanioïliilond (3aat ons
f-n oogenbUk aannemen, dat er geen
vo.'keren «tri jd gaande is) twintig na-
t'onal'teiten verdrongen 1 lebben om
het aardige paviljoentj>. 'n hét Frede-
rikspaik.
He'aas, zelfs de inboorlingen zul
len er geen oploop veroorzaakt heb
ben. Dl© droom is godroosrad. Lioht
zou men ons voortreffelijk sta ail water
nog wal zijn komen dr'nkon, als men
meteen zijn kostbaar goud aan een
Hoarlomsdhe speelbank !iad kunnen
veriieaeo. Geen giootor raadsel, dan
de mensoh. Ons ijzer was te goed
koop. hij wou bet met goud betalen
on toen dat nkit góng b'eef hij weg
Maax het water heeft zijn voortreffe
lijke eigenschappen behouden en biedt
dte, cdelmoedfig als de natuur le, aaai
lien die er behoefte aan hebben.
Ook nan den èpoSier, die weleer,
toen voor bet eerst van natuurlijk
sta ai water vernomen word. zei „och
er zijn zooveel ijzerpreparaten. Als ik
een pook in een glas water steek, heb
ik ook een ijzerpreparaat-"
..En drink je dat dan?" werd hem
gevraagd. Hierop moest hij evenwel
het antwoord scbuldcg blijven.
Paed agogische 1 Mc-i dag 1 Wie het
nummer van deze courant al doorgeke
ken heeft, weel wat hiermee bod odd
wurdt de kweekschool voor onder
wijzers aan de Leidschevaart word:
Ingewijd. Ed toch hebben de belang
hebbenden, meen ik, verklaard, dat
ze niet zou worden ingewijd. Toch
gebeurt daarbij iets bijzonders. En
aangezien het ©enig bezwaar ople
vert. om iets tegelijkertijd wel en niet
'n ie wijden, Is er dit op gevonden,
dat de inwijding plaats heeft ln een
\sx Br-nkmann's lokalen en dat pas
daarna, als 't ware toevallig, naax de
ra'euwe Kweekschool gewandeld
wordt!
Maar grapjes tor zijde, liet is wel
de moeite waard een extra woox-d te
zeggen bij een gebeurtenis als deze
Vooreerst can den persoon van den
directeur, den heer van der Leij, toon
beeld van een man, die zijn heele le-
von cn ook niets minder gegeven heeft
voor H work, waarvoor hij nu eenmaal
lit leven had bestemd. Van der Leij.
verpersoonlijking van de trouw en de
«rnst in 't vervullen van den plicht,
die toali nog"genoeg opgewektheid en
vriend schappel ijk 1 ©id overhield, om
heele geslachten aan zich en zijn
eobool te boeien. Jc staat er verbaasd
van, dat telkens al» er gelegenheid
voor ie, liecLe scharen leerlingen-
zelfs sommige die al 'ang uit het vak
zijn gegaan, naar Haarlem optrek
ken om een jubileum of andere ge
beurtenis mee te vieren. Dai komt
toch niet door de schoollokalen op den
Kouderahorn, want die zijn maar zoo
zoo wel door den man, d'e ale di
recteur leven en bezieling Ln de onge
schikte vertrekken wist te brengen.
Paedagogische demonstratie eok
voor leeraren en leerlingen. Menigeen,
d'e nu in een te korte broek de in
wijding. die geen inwijding heeten
mag bijwoont (de beurs van thuis
kan dat vlotte groeien niet bijhouden)
zal later een sieraad van zijn beroep
kunnen wezen. Misschien^ is dan d.»
Lecdschevaart ter core van de Kweek
school m „Van der Leijsohevaart"
herdoopt.
Dan de financieelc 1 Mei-betoog': ng.
Het overkomt ons allemaal wel, dat
we vol verwachting happen in een si-
naasappel, die zoo zuur als azijn
blijkt te wezen dan trekken dc spie
ren zich samen tot je oogen toe en zou
je wel sterke woorden wil'len zeggen,
ais bet maar hielp. Zoo ral de f inan-
ciode Mei-betooging wezenhooge
belastingbiljetten, dte een 6ptercon-
tracüt van schrik veroorzaken.
Laai ik er niet verder op ingaan.
Wc weten het allemaal cn ook. dat
cr niet aan te ontkomen is. Beter tó
hei dus n'et te klagen en te hopen op
betere tijden, want wij maken in Ne
derland niiet de eerste Rnancieole
crisis door en kunnen er zeker van
wezen, dat bet de laatste niet zjjzi zal.
Als oen menscli gebukt gaat onder
de zorg van het tegenwoordige, doet
Hij wol met een geschiedenisboek te
lezen en na te denken over de ram
pen eu bekommernissen van vroeger,
dan voelt hij metoen, hoe snel de tijd
•gaai ©n dxe zorg en moeite inee-
eomi, zooals stroomend water een
scheepje in een oogwenk buiten ons
gezicht brengt.
Wie deze overdenking te ernstig
vindt voor een Zaterdagavondpraatje,
hotft misseliicn meer behagen in het
Voigeilde rijmpje, dat evenwel (ik
waarschuw van te voren; op hetzelfde
nc uT.omt.
Als je Maandagochtend opstaat.
En dan goeien morgen zogt,
!s oan oogenblikje later
II' d de weck weer afgelegd.
Want één dag dat is een zuchtje
En drie dagen niemendal,
Fn een week :het lijkt een kluchtje)
L: eek- nauw aan, of weg is ze al.
Cn een maand is maar een schijntje
En een jaar slechts een moment,
Wie vandaag nog heet oen kleintje,
Is al. gauw een heele vent.
Want do Tijd, die oudren zagen
In een koets of in een schuit,
lbi.t met ons ln deze dagen
l'w expres de wereld uit.
Nog iets over het belastingkantoor,
bot nieuwe, op 't Heiligland. Daar
•voizen do bureaux van de directe be
lastingen uit de Kicine Houtstraat,
hu-lt boven zijn er nog vijf ruime lo-
kaier: over.
„Vreemd' merkt© iemand op, dat
het kantoor van do buitengcancvutea
daar zijn intrek niet neemt".
„Nee", was liet antwoord, „die ad
ministratie beeft aan t huis op het
WLsonspdeln nog lion jaar huur".
„Zoo", hernam de eerste, blijkbaar
n-e: voldaan. En de ander voegde
er bii: „bovendien moet er in 't nièu-,
we kantoor ruimt© openblijven voor...
„Waarvoor?'
.Voor nieuwe belastingen...**
De eerste rild® hoorbaar.
F1DELIO.