NIEUWS= en ADVERTENTIEBLAD.
SSSS
SSe Jaapoana No. 98C5
Verschijnt dagelijks," behalve op Zon- en Feestdagen.
VRIJDAG 28 MEI t9l6 A
ABONNEMENTEN
PER DRIE MAANDEN:
Voor Haarlem1-20
Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der
gemeente)
Franco per post door Nederland
Afzonderlijke nummers0.05
Geïllustreerd Zondagsblad, voor HaarlemV-oi*
n „de omstreken en franco per post 0.45
Uitgave der Vennootschap Lonrens Coster. Directeur J. C, PEEREBOQM.
Tot de plaatsing van advertentiön en reclames van buiten het Arrondissement
Warmoesstraat 76—78, Amsterdam. Telephoon interc. 6229. c
ADVERTENTIÈN:
Van 1—5 regels 7* Cts.; iedere regel meer 15 Cts. Buiten het Arrondissement
Haaxiem van 1- -5 regels ƒ1.elke regel meer ƒ0.20. Reclames 30 Cent per regeL
Bij Abonnement aanzienlijk rabat
Advertentien van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing}
50 Cts. voor 3 plaatsingen a contant.
Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 53.
Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724.
Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12. Telefoonnummer 122.
Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Eureau D.Y. ALTA
e Verzekering der (per v.eek) geabonneerde» wordt gewaarborgd door „The Ocean" Rokin 151, Amsterdam.
DIT NliMMER HES IAAT LIT
ACHT BLADZJ1DEN.
EERSTE BLAD.
AGENDA
ZATERDAG 29 MEL
Soc. Verecniging: Uitvoering Excel
sior.
De Kroon: Bioscoopvoorstelling.
Cinema Palace: Voorstelling.
Apollo Theater. Voorsleilmg.
Biosc. Theater, Groote Markt:
Voorstelling.
Haarlommeriiede en Spaarnwoude:
Gemeenteraadsvergadering.
Leerplicht in de
Achttiende Eeuw.
De Tueschentijdsche j
Raadsverkiezing.
Donderdagmiddag zijn ook nog
lijsten ingediend voor de overige can-
d'daten die des morgens nog niet ge
steld zijn.
Thans zijn dus voor de twee vaca
tures in district I (vacatures-Rinkoma
en -Pctrie) de volgende acht candida-
ten gesteld:
de heeren G. Wolzak I Anti-Rev.),
W. B. v. L i e m t (Roomsch-Kath.),
J. li. K n e t v m a n n (Nat. Bond van
Prol. kiezer*,), J. Jansen (Nat.
Bond v. Prot. k'ezere). J. W. van
Santé lUnie-Lib.), C. J. Beck-
m a n (Vrijz.-Dem.), J. Spicsi
(Soc. -Dein en M. H. Groenen-
daal jSoc.-Dem.)
De stemming heeft plaats op 4 Juni
en de herstemming zoo nood'g op 15
Juni.
De Periodieke Raadsver
kiezing.
't Is waarschijnlijk niet algemeen
l>ekeiid, dat er omstreeks de helft van
de 18de eeuw al een soort van loer- D© period'eke RaadsrverkJczmg voor
plicht in Haarlem bestond, weliswaar V Raadszetvls, waarvoor de candi-
n-ct algomoen, rnaar voor kinderendaatste nng moet geschieden op 29
van bedeelden Jur". P-aats hebben op 9 Juli cn de
In eon wonderlijk hutepotje van ge- i Herstemming «oo noodig op 21 Jol!
moedelijk betoog on bedreig ng wordt Aan de beurt van aftreding zijn til.
dit bij besluit van 30 Juli 1JG2 aan delUiJtric» I: de heeren J Joosten
boUinghibbenden duidelijk gemaakt Dr. W. E. Merens, J. II. We.senaar
in een cHenlangen volzin, waarvan Dr -ttBaman a n
gozegd kan worden, dat hij den hui-
digen off'cicelen stijl nog verre over
trad
..Burgemeesteren en Regeerders der
Stad Ilaerlem. door de Inspeciorrn
van de Stads-Schoolenter gelegen-
hoyd van derze-lver gedaan rapport,
hoedanig bij de laatsrte Visitatie de
toevlond der Schooien hadden bevon
den geïnformeerd zijnde, dat of
schoon bij hel Reglement op de Stads-
Schoolen wel was gestatueerd, dat de
Kinderen van alle dicgoenen, die van - -
Aalrnocssen leven door hunne ouders, kant ds. C. J. van Paaien beschik-
ter Schools zouden moeten worden go- baar gesteld, een vergadering p.aats
II. D Kruseman, die zioh niet
meer 'herkiesbaar stelt.
District II de heeren Iirnst II.
Krelage, J. F. Hutawit, Dr J. Tim
mer en A. EJffers.
District III Jhr. mr. F. W. v.
Styrum, ND. M. Süngenberg en A.
Nagtzaam.
SPAARNVVOI DERSTRA AT-
VEP.ELMGLNG.
Donderde,gavond had in het wljk-
lokaa! der Ned. Herv. gemeente hier
toe welwillend door don wijkpredi-
znnden en aldaar blijivcn gaan totdat
zy geoordeeld wierden na hunne
staal bequaam te zijn en niet ver
mochten te worden gelicentieerd zon-
van de Spaarnwouderstraatvereeni-
giiig-
Nadat de voorzitter, de heer M.
Pezon, do t anwezigne hartelijk wel-
10 WUIUftfll KVIM.'-I'UTOIU - -
Billft van afscheyd van de tan ha<! goliteUsi, gaf spreker oen
iinvcr-Aii-nl van sinds da aat-
overzioht van hetgeen sinds de laat
ste vergadering door dit comité was
gedaan voor de Belgische vluchtelin
gen. Aan 'n drietal gezinnen was een
onderkomen verleend bij de be
woners dezer straat. Van de:o vluch
telingen was er eén gopaatst in Den
Haag, één in Hoofddorp, terwijl do
ander als scloenniaker werkzaam
was gebleven voor het comité voor
vluchtelingen al) ier.
Sprüüer brengt vervolgens een
woord van hart fel ijken dank aan de
collectanten, die weer eo winti
trotseerend zoo trouw hun taak elke
week hadden vo'bracht en stelt ven
circulaire do bewo-
fe zvn hunne"KindVeen' ter School, Ie !le™ der
zonden het geen omtrent vee-Ie K'n- koud tv nu ken .n spoort de
deren óoteank was. da! d» Schooien »»on <uu> rich verder te blijven ver-
verhelen wanneer detelve nog geei e ho.iWciwnipng, bi,v.
behoorlijk, tewmMyd hadden «er.(«M» «w conlnbuUe van 5 cot per
ltr-.-on van helreent aldaar wierde
S«rV»Sr^?f«''SSygeai,i!i M «'-gade-
SSSrt wederom byna alles vïrgJ "«"S3 '™reu-
j c .j Hoofrnan vbi-s.k/ mt. nvor
Inspectoren op poene, ingevoUc de
Ouders daarinne nalatig wierden be
vonden, met het inhouden van Ali
mentatie, of een gedeelte van dien.
daartoe te zullen worden genood
zaakt echUT de zodanige behoeftige
Perseoneu. die op Attestatie wierden
Bi^iiiend, voor den Wintertijd als
onderzints. terstond wanneer in het
Zonrv rzaizoen of op andere-tyden
wierden afgedankt, of uyt eyge be-
■weginge geene Alimentatie meemler
quamon te eysschen, hunne Kinde
ren. ofschoon nog niet bequaam
ryndo. quamen thuya te houden, als
vermeynende. wanneer niet meerder «eekM.e
geallmenteerd wierch n, niet verplicht
ten, waarinne bevorens waren geëx-
strueerd, hetgeen e voor zodanige Kin
deren tot merkelyke praejud'cie en
nad e! en voor de Meesters in het
leeven van opgemeUle Kinderen bij
vervolg van tyd als hunne ouders an
dermaal Alimentatie genoten en dus
verplicht waren hunne Kinderen we
derom ter Schooie te zenden dubbel
de moeyte en last. veroorzaakte ge-
ris de heer Hoefman vers ag uit over
den finaneicolen toestand. Hieruit
blijkt dht do totale ontvangsten heb-
be-i bedragen f 443.55, terwijl de uit
gaven in totaal bedroegen f 412.87,
een voord°eli? saldo aJzoo van f 30.CS.
De heer Van Rest vraagt of het
niet beter is het voordeelig saldo af
te dragen aan het oomit\ Voorts
vindt spreker de voorgestelde contri-
mnde daaromme in co^rkVd 'ofledental ge
daar legen voor zodanige Ouders. d>e i(t d h v R t
(f^o'ig saldo bewaren, daar mot een
flinke k.as, die ten goede der straat-
bewoners wordit liesteed, veel nut kan
worden gedaan, hetgeen spreker Da
der uiteenzet.
De heer Van nor Drift dringt er
nam nu bot v*urhteClngenvi-aagsttik
is afgedaan, oir. tot definitieve stich-
tinrr een er buu rtvereeniging over te
gaan
De voorziiter begroette dit voorstel
op, «fc' l
wordt.
men niet uit het oog behoort te ver-
P Hezen, dat dit het hoofddoel vcorloo
worden gestatueerd, om dus daar dan
die zwnrigheyd te voorkomen
Hebben, na Deliberatie, goedgevon
den en verstaan a"e die geenen, zo
dew'lken bij continuatie van Aal-
moessen leven, als de zulke die voor
zeker© lyd op Attestatie worden Be
diend en intussehen zonder Alimen
tatie zi-z hebben geeustenteerd, te
ordonneeron zo al® geordonneerd wor-
C.n hv heen hunn. Kinderen by aan
boutailheyd ier Schrale te tend -n I me( svmra!hlc
«»««-
zullen hebben bekomen, op poene.
wnnnrar daaromtr-nt nclatis culHi wn verwniring mI
zyn bevonden, terstond van A"men- j)j jven
talie te zullen worden Verstoken en
by vervolg nimmer van eenig onder
stand te zuller
zien."
Oef. 't I® uHl
mogen worden voor-
Stadsnieuws
BEVORDERD.
Do milicien korporaals Reijn© en
Vas Visser worden den lston Juni a.s.
bevorderd tot den rang van milicien
sergeant.
Nadat de heeren Hoefman- en Stndt
een h-eroon hebben gedaan oip a'ter
medewerking on riet te verf'auwen.
vzoixït de m ree ui ging opgericht, waar
bi' werd bepaald dat het voordeelt?
s-ildo in de 'k »s der vereeniging zal
Wijven.
Allo aanwezigen traden dadelijk
toe. waarop onder app'au9 de voor
zitter den aanwezigen ee.i woord
van harteüjken gelukwensch bracht
en de hoop uitsprak, dat de b.tnd, «He
nu gelegd was. van blijvende» narJ
moge zijn
Vervolgens doet de heer Pe«on rnee-
deeling te lubber, ontvangen een brief
van hartelijke dankbetuiging van oeu
paar vluchtelingen.
De vocrzilter, erkentelijk voor deze
ongevraagde dan'iibetuiginc, zoo een
voudig en waai-, wekt verder op ba-
men te werken ook voor hen, die
wat God verhoede ©oms nog bij
ons mogen aankloppen.
Ver volgons de vergadering sluiten
de, brengt spieker van deze plaats
een woord van dank aan de. Yon
Poassen voor het beschikbaar stellen
van deze lokruiteit, waarna hij dej
verzekering gcolt dat net bestuur ui-
les zal doen om liet ledental te ver-
grooten en deze jonge vereemging tot
wasdom, kan liet zijn tot groeten
wasdom te brengen.
DE GEVLUCHTE LOOPJONGEN.
De dertienjarige loopjongen F. van
don comestibleshanidaiaar K. uit de
Grooto Houtstraat is opgespoord.
Men weet dat ds jongen dloor zijn pa
troon per fiets was uitgezonden om
boodschappen te doen en pi.m. f 3
aan wisselgeld had meegekregen.
"t Loopknechtje is naax Den Haag
getrapt, heeft de residentie liekelcen 1
en is d n volgenden dag per spoor en
tram naar Haarlem teruggekeerd, i
Zijn fiets bad hij nog bij zich j
De jeugdige avonturier zal wel de!
gevolgen van zijn uitstapje ondervin
den.
DIEFSTAL VAN KOPER.
Gisteren deelden wij mede, dat in
een pakhuisje van de melkinrichting
„Hartenluet" was ingebroken en dat
een 7-tal koperen kranen van melk
bussen ontvreemd waren.
Gebleken is, dat in den nacht van
den diefstal J. N. R. los werkman en
C, D. gewezen knecht van „Harten-
lust" in 't paklroisje hebbon geslapen.
De genoten gastvrijheid werd wel
slecht beloond, want bij 't veruiten
van hun hc-tel schroefde D. een 7-tal
kranen af cri verkocht die voor f 3 bij
een opkoorer. Daar werden do voor
werpen in bcclag genomen.
n. cn D. zijn opgeepoord en hebben
bekend, den diefstal gepleegd te leb
ben. Tegen beu is proces-verba:U op
gemaakt.
ZWEJM- EN BADINRICHTING.
De temperatuur van het water is
op heden <31 graden.
Hypotheek als Bouworedlet.
B. en W. hebben prueadvies uiuje-
braebt over liet vxxzrfetei inzake het
vei-strekken van bcruwcredie'-eu.
Hieraan is het volgende ontieend:
Het liat-rlezubciie Steuncomité M>nd
14 April aan B. en W. medetleeling
van om besluit^ aangenomen op
voorstel van de subcommissie van
werkgevers, luidende:
..Het Steuncomité voor Haarlem
„richt© tot li. en'YV. bet verzoek, te
„willen bevorderen, dat van gemeen-
„tewese in b jzondere geval.en en
„voor korten tijd gold worde voorge-
,,9Cliot-:n onder eerste hypotirccair
„verband op nieuw in de gemeente
„te stidileü peroeeleu"
Tot dat besluit gui aanleiding do
overweging dat in liet bijzoud r bet
bouwbedrijf cn«ter de tijdsomstan'lig-
hedon te lijden heeft en de heerschen-
de werkloosheid voor een niet gering
doel aaa den stilstand in dat bedrijf
t© wijten is. Als ec-ne oorzaaG van d« n
stilstaxotl in het bouwbedrijf werd
aangegeven, dat het zeer moeilijk,
zoo niet onmogelijk zou zijn, op ©enigs
zins aannemelijke voorwaarden geld
onder eerste hypothecair verband te
verkrijgen daar slechts weinig hypo
theekbanken ge-id disponibel hadden
en dun nos op een rentevoet van
5 3/4 A C pC'_ met een afsluitprovisie
van 2 pCt. Derge ijke voorwaarden
zouden vooraf den aoogenaauulen
eigenbouw zoo goed als oamoghijit
maken. Om nu aan <1© heeraohon.
werkloosheid tegemoet t© komen
in het bouwbedrijf eenig leven te wek
ken. werd de vraag geopperd, of liet
niet op den weg der gemeenten kon
liggen oin tijdelijk tegen iageren ion-
tew'oot geld voor bedoeld bedrijf be
schikbaar te stellen.
B. en W. vernamen van deskundi
ge zijde, dat de toestand in het bypo-
thee'^bedrljf niet zoo ongunstig voor
de go'dr emera was als liet Stounoo-
mité bad aanpegevcn.
Inzondarhoid zouden het In don re
aal bedreigen percentage en '1© af
sluitprovisie loger zijn dat uit den
brief van ly.t Steuncomité moest wor
den opgemaakt.
Ook meenden B. en VV. de vraag te
moeten 3tellen of liet wel in het yel-
dolijk belang der bouwonderno
zoiKto zijn, geld van d© gemeente te
krijgen. Immers, de maatregel z«ai
eon veheo! tijdelijk karakter ilr:
zootiat na letrekelijk korten tijd "het
van de gemeente opgenomen geld
moest worden afgelost, opnieuw ueld
moest worden geleend en alzoo de
kosten, eaii eer. en under verbonden,
tweemaal moesten worden gem ankt.
B scliikbafei-stelling van cred:et van
i cemeontcwege zou dan het doel niet
bereiken, dat daarmede wordt beoogd,
t.w. cone gezonde ontwikeling van
bet solide bouwbedr»'
Daarna ia door rnr. D. H. Andreaej gin^ alleen kan plaats hebben bij
c.s. een voorstel geoinan, waarin wat verkregen overeenstemming van B.
bij het Steuncomité een© vraag wa-a,'etl (j6 betrokken hypotheekbank
r df MlWWte» en den feldnemer. Itovendien nouden
was, ril. dai de gemeeni© door de bij- f
ntntHMWJiiMi *a n«:z,J d™ 'onmin gonoem.l in d. voor-
mag ontirck'Ken aan het verloenen j waardo b bepaald zien op ten hoogste
van hypt'ii.ecaire credieteu voo- 'lrul Urn" ite^unib
nieuwbou
De vooiste.Lers wenschen een er©-'
diet beschilJL-uar tt stellen tot een Lo-
drag van f Gi'j.OtÜ en deze gelden, ui
Kt'uenwerking met een© Commissie
vui: 5 leden, enoer eerste hypothecair
verband ter bevordering van do bouw-
oijverheia Linncsi Haarlem te doen
uitgeven.
Buiten 1* schouwing latend© «ie
vraag of iriaerdaad tusschenkomst
der genieei.u.' voor tl- besuij-img vuu
d© \verkloosJi©:d in d© Ijouwvakken
plicht is, merken B. en V\op, dut
aanneming van dit voorstel, zouals
het daar ligt, hun niet gewcnscht
voorkomt
B;paBn« sub 4 b van het voorge
stelde ontweip-besluit, zou foitciijk
aan d© te benoemen Comnussie een
bevoegdhei 1 geven om, zonder
ecnige veiantwoordelijkheid tc be
schikken over gmeentegelden.
E elite*- is l©t bezwaar van B en W.
veeleer gegroiul op hunne overtuiging
dat d© gemeente de geschiktheid in.st
om, zonder daarvoor een© speciale
organisatie in het leven te loopm,
zitLfstoxiitiiig het hy potheekbedd j.f uit
te oefenen. Geschillen over de crediet-
dn© Jaren. Aan bedenkelijk optimis
me maken B. cn W. zich wel niet
schuldig, als zij de hoop uitspreken,
dat ton minste drie Jaren na heden,
meer normale omstandigheden op do
geldmarkt mogen zijn wederge
keerd, merken B. en \V. op.
B. en W. stellen nu voor te beslui
ten:
Overwegende, dat de heerschonde
werkloosheid in de bouwvakken wel
licht voor een doel moot worden toe
geschreven aan de moeilijkheid voor
bouwondernemers om geld op hypo
theek t© bekomen;
Overwegende d© wenschelijkheid
om, voor zoo voel mogelijk, van ge
meenteweg© aan de bestrijding van
de werkloosheid deel t© nemen;
Gezien een voorstel van d© Direction
van de Haarlemscho Hypotheekbank
en de Rijnlandse))© Hypotheekbank
d.d. 19 Mei 1915;
Gelet op het voorstel van B. en W.;
Gezien art 194c dor gemeentewet;
Besluit1. Behouden© goedkeuring
van Gedeputeerde Staten der provin-
wnarriTMiici.i „Tbi c'e Noord-holland en behoudens na-
VlKtam ldel'5 «"W"* belaalbair
/.ui en waar. .nijnaijK met uitn.ljven. 0O (jen ,nf^t
En, Jioe veelzijdig «ifc kcmuis uc'ii mo
ge zijn, die \eclai von B. en W. go-
vraagd wordt, betwijfelen zij. at zij
voortdurend voldoende op de iioojtu
zouden kunnen zijn van <i© vele, dik
wijls netelige vraagstukken, die zich
bi: een hypotlieekbcdrijf voordoen, om
J' »ste beti.ssingen
Raad, waar zulks
voor te lichten. Gcttei
meentera ad. aan wiens beoordeel ing
belanghebbend© partijen zeker niet
zouden nalaten voor hen in ongun-
Stigen zm besliste geschillen to on-
dei-werpen, een licliaam is, dat tot
het nomen von ecne belissing in zuo-
dauig gevai geschikt is.
Indien 't voorstel Andreae c.s, dat
aan B. en W. in den aangegeven
ten ec-ncnmaJe onaannemelijk
op den post wfgn 278 der begrooting
dienst 1915, ter beschikking van B.
en W. t© eteUen een bedrag van ten
hoogste 300.000.om daarmede aan
te koopen pandbrieven, rentende 5
tegen den koers van 100 van de
Ilaariemsohe Hypotheekbank to: «en
orv',ia„ 1 werkelijk bedrag van 250.000, van
noodieKf iufrt i de RlJh'andsche Hypolheekbank tot
te'dai dat "d© Ge- etn Wt'rhell'k ^"8 van 50000
- -' aai-de be-en ander, ten ehide de genoemde hy-
potheekbanken in staat te eteücn
voor de bedragen aan pandbrieven
aan de gemeente verkocht gelden on-
d'T eerste hypothecair verband tc
verstrekken op nieuw te bouwen per-
ceelen in de gemeente Haarlem cn
zulks oj) de navolgend» voorwaarden:
a. de aanvragen tot credietverie©-
ning worden ingediend bi) B. eri W
wrike die aan een der hypotheekban-
voorkomt, niet wordt ingetrokken, j ken doorzend-'n. D© bclrokken liypo-
moeten B. en W. den Raad met aan- theekbank etelt B. en W. m kennl©
drang in overweging geven, dat voor rnet bet resultaat van iedere, aanvra-
Btel t© verwerpen.
Dat kan te eerder geschieden, nu
het schrijven van do hypotheekban
ken is ingekomen.
Aan het hoofdbezwaar van B. en
W. is daarin tegemoet gekomen, het
risico voor verleende credieteu zal bij
aanneming daarvan niet zijn bij d©
gemeente, doch bij de hypotheek ban-
Hen, hei nypotbeekbcdriji zal «lus ver
blijven bij uie uisie.iiugen, d.e daar
in hun gewoon bedrijt maken.
B. en W. verwijzen met instem
ming naar liet rapport van ae F>u«n
ciee.e Lonuuissie >,zi© aan net eind
van dit arakel Red.) maar onder
schrijven niet onvoorwaardelijk liet
beloog van de meerderheid der Com
missie, dat het ongetwijfeld op don
weg der gemeente Ligt om huur ere
diet beschikbnur te stollen ten behoe
ve van de bestrijding der werkloos
heid m de bouwvakken. Het stand
punt van B. en W. is veeleer dit: Als
inderdaad de werkloosheid in de
bouwvakken verscherpt wordt door
crediet-moeihj kneden, en de gemeen
te kan, zonder eenig risico te Kopen
en ten koste van opofferingen, w aar
van 't einde te voorzien ig, bijdragen
tol beteugeling van de werkloosheid,
dan schijnt het ons toe, dut er geen
bezwaar bestaat tegen aanneming
van het denkbeeld von do hypotheek
banken.
b. de leeningen worden gesloten op
voltooide percfeeten, met crcd'etwaar-
digo debiteuren, voor ten hoogste drie
jaren, zonder verplichte periodiek© af
lossing
c. verstrek! wordt tot 2/3 der door
twee plaatselijk© deskundigen ge
schatte normal© verkoopwaarde
d. do rente der hypothecaire le©-
nlnccn zal bedragen 51/4%, zonder
afsluitprovisie
bij vrijwilligo tnsschentijdsche af
lossing zal geen extra-rente worden
beroken en rente se hu! dier zijn ;ot
en m°t den dog der aflossing;
f. de op die icen'neon afgsioste bo-
drcg.N't zulten strekken tot terus-konp
van de door de gemeent» gekochte
pandbrieven, tegen den koers van
aankoop
g. de leeningen zullen na afloop
van den termijn op aanvrage van den
ge'dnemer, opnieuw voor drie jaren
kunnen doorloop©», wanneer alsdan
een© herschatting geen waardevermin
dering aanwijst en overeenstemming
is verkregen tusschen B. en W. cn de
betrokken hypotheekbank
h. d© kosten van schatting en
notarieele kosten, zoomede die van
een eventueele herechatt'ng. zijn. a's
naar gebruik, voor rekening van den
gelanemer
I. de genoemde hypotheekbank©
zullen te allen tijde bevoegd zijn '1
pandbrieven geheel of gedeeltelijk
voor den koers van afgifte terug
nomen,
II. B. en W. te machtigen de aan-
De offers zijn t© overzien. Zooals de j gekochte pandbrieven in bc'cen'ng te
financieel© Commissie terecht op i geven bij Nederiantfechc Bank
merkt m haar rapport is, bij beschik
baarstelling van f 300.000. beioe-
ning der gekochte pandbrieven de
best© weg. Met uitzondering van de
kans op veriag.ng kan op verhooging
der beleeningsrente, die tegenover de
kans op verlaging kan opwegen,
De Financieel© Commissie merkt
een bijlage op, dat de geheele zaak
ten slotte bcheerscht wordt door deze
twee vragen
lo. Is er aanleiding, dat de ge
meente hare medowerking verleent
tot het verstrekken van gelden onder
eerste hypothecair verband ter be-
dus het maximum, dat de gemeente 1 strijding van de werkloosheid in de
zal hebbon te dragen, d© rente, gedu- bouwvakken?
rende den looptijd der hypotheken,
van f 90.000.—, terwijl d© Ned. Bank
f 210.000.—verstrekt als voorschot op
In beleening gegeven pandbrieven.
Von die rente komt echter 5 als
pandbriefrente weer in de- gemeente
kas.
Dat maximum komt ons niet te
zwaar voor.
In de door d© hypoUieekhonken
aangeboden voorwaarden zouden B.
en W. een verduidelijking van de
voorwaarde g wenschen, door opne
ming
bij bevestigend© beantwoording
van die vraag,
2o. Zijn de offers, die ter verwezen.
Hiking van dat denkbeeld, van de ge
meente kunnen worden gevraagd,
niet het oog op den 6tand der ge-
meente-financitn, niet te groot
Ad I. Omtrent het antwoord op
deze vraag heerscht in de commissi
geen ©en6t«r>mig)»eid.
De minderheid is van oordeel, dat
het ingaan ©p hel in de genoemde
voorstellen ontwikkeld© denkbeeld
zijn een eerste eiap op een weg.
- beslist moet worden ontraden Niet
d© bepaling, dat verlen- zoozeer omdat tiii zal leid©"
gewenscht© consequentie», maar
vooral omdat hij zal bevorderen een©
soort van zoogenaamde eigenbouwe
rij, die in Haarlem in zwang is cn
weinig aanbeveling verdient. Het is
bekend, dat eedert eenig© jaren die
eigen bouwerij alhier (en ook in d©
omgeving) wordt beoefend door perso
nen. die niet het minste kapitaal be
zitten die beginnen met grond waar
op hypothecaire schuld rist, die
daarna, als het ware, van verdieping
tot verdieping, door boirwcrcdieten
worden geholpen oui verder" ie bou
wen. om ten slotte, wanneer bet ge
bouw voltooid is, al di© credieteu in
ééne hypotheek om !e zetten, zoodak
gezegd kan word©», dat dan geen
steen aan den eigenbouwer toebe
hoort. Di© toestand kan kwalijk ge
zond worden genoemd. En zeker ligt
het niet op den weg der gemeente,
haar middelen beschikbaar tc stollen
ten behoeve van de bevordering van
©en dergelijk bedrijf.
De meerderheid kan zich niet die
zienswijze niet vere&mgeo. II t moge
waar zijn, dat de eigenbouwerij op do
aangegeven wijze wordt beoefend,
«lergeJijke bouwers te helpen, ligt
niet in de bedoeling der aangehaald©
voorstellen. Er zijn onderscheidene
eigciïbouwers in de gemeen;©, die
reeds grond en materia/©a hadden
vóór het intreden van de thans iieer-
schcnde crisis, doch die, door d©
moeilijkheid om geld te Inkomen,
hun voorgenomen bouw niet ten uit
voer 'kunnen brengen. Door zoodani
ge» en voorts volkomen solide eigen-
bouwers ui de gelegenheid ie stellen,
bouwwerken uit te voeren, zal de ge
meente medewerkt» tot bestrijding
van de werkhioshcid in de bouwvak
ken, welke in Haarlem een ernstig
karakter heeft aangenomen. Zeker,
het is mogelijk, dat «le credieunoei ijk-
heid --iet lie; eenige beletsel is tegen
herloltag van do bouwvakken Dat
ook de duurto van sommige materia
len en andere oorzaken du herleving
tegenwerken. Maar, als bij verwezen-
lij.'.iin* van het geuite denkbeeld, vim
de geopend© erudiet gelegen beid geen
gebruik wordt gemaakt, dan heeft do
gemeente toch met de haar ten dien
st© staande middelen, gedaan wat zij
kon doen tot bestrijding van een
maatschappelijk euvel, welke bestrij
ding ongetwijfeld op haren weg ligt.
De meerderheid vindt nlwo volle
vrijheid e» W. te adviseereo lufcoe-
werfcjug aan hc-t icrstrekken van cel
den onder byimthecair verband te be
vorderen.
Ad IJ. Welke zijn dc offers, die van
de gemeente zullen kunne» worden
gevraagd? Het restant der geblJee-
ning van 2 rrJIlloen gulden, in dcu
aanvang vau dut jaar gesloten, is,
naar door dei Voorzitter werd mede
gedeeld, nagenoeg verbruikt, althans,
oorzoover nog bij Amsterdamse!ia
bankinstellingen h deposito geplaatst,
in de eerstvolgende maanden hemm-
digd. Daaruit kan dus niet worden
geput, de gemeente zal zich op an
dere wijze golden moeten verschaffen
om pandbrieven van de hypothees
banken te «koopen. ,De commissie
neemt bij do bewrdeeliny van deze
vraag alleen het voorstel der hypo
theekbanken Jn den kring van hare
beschouwingen).
Verschillei.de wegen staan daarbij
op&n. De gemeente kan trachten bij
het Rijk eene loaning te sluiten, ye-
Ijjk ook andere gemeenten deden. Dat
schijnt echter niet gewenscht, daar
de hypothecaire ieeoiugeu allicht
langer tijdvak (3 tot 5 jar-n) zul
len loopen, dan de leening bij het
Rijk aangegaan.
gemeente zoude zich bei geld
kunnen verschaffen op de gehruike-
ijke manier van promessen hi. do
Ned. Bank. Ook die wijze schijnt niet
aan te bevelen op grond van de groo
te daaraan verbonden kosten.
Het best© acht de commissie oen
weg. in het voorstel dei' hypotheek
banken aangegeven, t.w. beleen.ng
bij de Neder.andsch© Bank van de
gekochte pandbrieven. Naar werd me
degedeeld. moet daan oor 30 p' t. sur
plus worden gegeven. Her k-ml naar
een bedrag van f ötXUKK) zoude daar
van door bc.'eeniiig kunne i worden
verkregen f 210.000. z»ude alzoo
f 90.000 op andere wlj/e moeten wer
den opgenomen. Is de beieciiiogsren-
te thans op 5 pCt. te ste len. lan blijft
do kans mede bestaan, dat deze rente
in den loop der t'jden word: verhoogd
zoodot de gemeente meer ren*.© zou
de moeten betalen, dan zij ontvangt.
Intussehen, ook de beleeningsrente
kan veriaivfd worden.
De commissie acht die fiuancleele
offers voor d© gemeente tik; te bezwa
rend in vcrKind met het <»\g k: «h-ei
en adviseert daarom de verwezenlij
king van 't door de hypotheekbanken
uiteengezette denkbeeld te bevorde
ren.
VRIJE EN ORDE OEFENINGEN.
Haarlem, 28 Mei. Geëxamineerd 4
mannelijk© candidate», 1 terugge-
trokke.n. Geslaagd do heer- n J. L. vrn
Ileteren te Katwijk cn J W. C. van
Eysercn te Haarlem.