Haarlem's Dagblad | 1915 | 29 mei 1915 | pagina 9

De Europeesche Oorlog.

DERDE BLAD.

HAARLEM'S DAGBLAD

ZATERDAG 29 MEI 1915

Op het Oostelijk
Oorlogsveld.

Da militaire deskundige van 't Al3
handelsblad sohrijft o.a.-.

..Ondanks het hardnekkig vervet
ier Russen dringen do Duitsch-Oo3-
lenrijksehe legers in het centrum van
liet Oostelijk front, in de streek van
Midden-Galicié. voorwaarts. Nog is
Przeraysl niet ingesloten, maar ten
Noord-Oosten en. ten Zuid-Oosten
Tukken do Duitsch-Oostenrijkscho le
gers op. on meer ©n meer wordt do
sterke Galicische vesting, na zooveel
inspanning eindelijk op de Oostenrij
kers verovert1., een vooruitspringend
punt'in de Russische gevechtslinie.
Ten oosten van Rodymnó tusschen
Ja rol af en Przemysl, maar nog gele
gen in het westelijk oevergebicd van
de San, Lebben do Oostenrijkers, vol
gens hun officieel logerberioht. succes
sen behaald, die echter het bericht
zwijgt hierover immers, hier noi;
niet hebben geleid tot een force»-ren
van den overgang der rivier. Van
meer beteekenis is het echter, dat de
verbonden troepen ten zuid-oosten
van Przeirysl er in slaagden de Rus
sische stelling in de streek van IIocs-
sokof binnen te dringen terwijl terzelf
der tijd do Duitsch-Oostenrijksche
troepen nog znidoost&lijker ageerend.
tusschen Drohohycz en Stryj, er in
zouden zijn geslaagd het Russische
front to doorbreken on terug te drin
gen. Dit zou den weg naar Lemberg
openen on de inleiding kunnen zijn
tot do smitsing der Russische legers
in Polen eu aan de Proeth ageerend,
waar nog niet sucoe3 tegenover de
Oostenrijkers wordt stand gehouden»
Terwijl do Oostenrijkers erkennen,
dat do strijd bij Hoessokof nog voort
duurt, deen zij uitkomen, dat aan het
frontgedeelto DiohobobyczStrvj de
Russen terugtrekken voor de voortge
zette- atu-valien. Van Russische zijde
wordt dat echter ontkend. In het of
ficieel© Russische bericht wondi wel
melding gemaakt van een vastbera
den offensief van de Oostenrijkers tus
schen de moerassen van den boven-
Dnjestr tot Do.-ina, ten zuid-oosten
van Stryj, maar ontkend wordt dat
de vijand hier eenig voordeel behaal
de. cc wordt integendeel van plaatse
lijke Russische successen melding ge
in iki. Wij wezen or reeds op, dat
tegenspraak in do vors chiller ulo le-
ccI-berichten dikwijls kan worden ver
klaard uit de tijdsverschillen bij de
uitgave der communiqués.

Zoolang do strjd voortduurt geeft
de wisselende krijgskans beiden par
tijen ge'egciiheid in hun legerberich-
ten naai zich toe te rekenen. Het is
hier met i'art do grouper les chiffres
maar de kunst om de van het ge-
veclnsfroiu binnenkomende berichten
to groepeereu. En de eenige conc-u-
sie. waartoe zulke besliste tegenspra
ken kunnen leiden is deze, dat de
strijd nog voortduurt en een bepaal
de beslissing niet is gevallen.

Naar het schijnt, is het succes der
Duitsch-Oostenrijkera indertijd in
West-GaliciB behaald, vooral ook een
gevolg van het duchtig gebruik d
artillerie.

Do artillerie speelt dus wel een zeer
bijzondere rol in dezen oorlog en hot
duchtige gébruik, dat de Duitschers
en Oostwirij Imm-s in liet oosten ook
van dit wapen maken, is zeker wel het
beste bewijs dat er van een gebrek
aan oorlogsbehoeften bij de Middou-
Europeesche mogendheden nog geen
sprake is'

DE TERUGTOCHT DER RUSSEN
NAAR DE SAN.

Do „Times" heeft van haar oorlogs
correspondent bij het Russische leger
do volgende beschrijving ontvangen
over den terugtocht der Russen 111
GaÜcië (do vertaling is van do Tele
graaf).

De Russen aldus genoemde cor-
resiïondent waren op de hoogte der
Duitscho voorbereidingen, cenlgen
tijd voor de groote beweging in Gali-
cië lxigon, en onmidde'lijk begonnen

nij do reserve linie te versterken, in
de hoop aan do D una jee stand te kun
nen houden, maar tevens er op voor
bereid om, zoo nóodig, te retireeren.
Gezien de uitgestrektheid van liet
Russische front eu de weinige com
municatielijnen in het binnenland.
Is 't nu eenmaal een onmogelijkheid,
om tegelijkertijd loan all© fronten
sterk ie zijn.

De aanval der Duitschers op het
Russische centrum aan de Dunajec
heeft zoo werd den correspondent
van betrouwbare zijde verzekerd, in
de oorlogsgeschiedenis zijn wederga-
do niet. Het. geschut was in drie li
nies opgeste'd, eerst de veldartillerie,
dan de houwitsers, en daarachter 't.
zwaarste geschut, waarover do Duit
schers beschikten. Al deze kanonnen
braakten een stroom v.in granaten
uit, waardoor het Russische centrum
letterlijk vernietigd en voor dj Duit
scho infanterie een bres gemaakt
werd. en zij in de gelegenheid geste d
werd de beide vleugels dar Russen
aan te vallen. Trots de verwoede aan
vallen werden 'ie Russen echter niet
gedemoraliseerd, maar onmiddellijk
begonnen zij den terugtocht naar do
San. die zich ook uitstrekte tot de
vleugel 3.

De terugtocht der Russen naar do
San, nadat hun centrum was afee-
snedc-u en hun linkervleugel omsin
geld, moet gelijkgesteld worden met
den terugtocht van Re reen. Dat do
Duitschers en Oostenrijkers bij de
San holt moesten houden, bewijst wal
negen maanden oor'ogvoeren in do
Russische lepeiorganisatie tot skiri.l
heeft kunnen brengen en wat tot stand
is gebracht, geeft grond, tot liet ge
rechtigd vertrouwen, dat de Russen
hun bonxlgenooleii ia deu strijd krach
tig zullen helpen.

De terugtocht der Russen had bijna
over de geheele linie zonder gevech
ten plaats ei» de Duitschers stelden
zich er mee tevreden den Russen naar
de nieuwe' stellingen te volgen.

Slechts een formatie ten zuiden van
den Weichsel is met den vijand slaags
geweest Deze formatie had order 0111
bij Suiaiow ucz en Opatoiv den terug
tocht te dekken en dat deed zij zoo
goed, dat zij GOOkrijgsgevangenen
maakte, terwijl do Duilseh-Oosteu-
rijksche troepen minstens 12.000 man
aan dooden verloren.

Uit den Balkan.

DE STRIJD OM DE DARDA
NELLES

't Alg. Handelsblad echrijft

Uit uitvoerige niededeelingen door
Reuter ontvungon betreffende de ac
tie aan de Dardanellen, blijkt wel,
hoe zwaar de worsteling daar Is voor
de geullieerdem De langzame voor
uitgang is toe to eohrijven aan de
buitengewone sterke posities van de
Turken. Dag en naclit komen de En-
gelsche troepen in contact met do
Turken. Vooral geven de Turken de
voorkeur aan nachtelijke aanvallen
hoe noodlottig die ook steeds voor
hen afloopen. De terreinwinsten der
Engelschen worden echter sieeds nog
maar per enkele mijlen lengte geteld.
De Engeleche troepenmacht staat op
een hoog maar smal plateau, dat
links cm reolite eindigt in steile klip
pen boven do zee. In het front ziet
men van dat plateau een reeks hoog
ten, die dwars over liet schiereiland
loopeD, dat daar ter plaatse iets meer
dan 5 mijl breed is.

Het hoogste punt van die heuvelen
reeks, waarop de Turken nestelen, is
Achi-Baha, een hoogte van 591 voet,
ongeveer in het midden. Van dat
punt spreiden lange verhoogingon
zioh ui: tot aan de zee en vormen een
soort van natuurlijke barricade, hier
en da*r met hoogten van 472 (in het
noorden) en 344 voet (aan de Darda
nellen). Deze hinderpaal is zorgvul
dig versterkt en bewaakt door de
Turken. Het zuidelijk gedeelte, de
Achi Baba, ia voorzien van loopgra
ven en op de ander© heuvels staan
batterijen.

Ongeveer een mijl in het front van

dio 'Achi Baba-heuvelrij ligt het dorp
Kirithia, waarvoor de Engelschen
hard hebben gevochten. Nel geheele
terrein is overigens zeer ongelijk en
vooral bij-de klippen aori de kust zijn
er inhammen, holen en rotsblokken,
die prachtige schuilplaatsen aanbie
den. Hier en daar loop&n riviertjes
tusschen door, maar in dit jaarge
tijde zijn die zóó ©mal geworden, dat
men er meestal overheen kan stap
pen. I)e Engelschen kunnen er nau
welijks een bad in nemen.

Een correspondent van de „Times"
beschrijft dc landingspogingen op
Gallipoli als een der merkwaardigste
krijgsverrichtingen, die ooit ge
schiedden.

Het was bard vechten. Eenvoudig
een ..hel" gelijk; zooals do gewonden
vertellen Iedereen en alles was aan
het vuur blootgesteld van bet eerste
enblïk af. Elke krijgslist, werd toe
gepast.

Ken Ausüraliech officier deed den
oorrespondent bet verhaal van zijn
wedervaren

„Wij waren vóór dat het begon
zeer gespannen", vertelde hij, „waait
wo wi«ten dat het ruw zou toe gaan.
Het begon al in onze booten, want
toen wij nog niet aan land waren,
opende de vijand reeds het vuur op
on^ uit zijn kanonnen, geweren en
mitrailleurs. Maar wij bleven voor
uitgaan en kwamen er door. In een
der booten, die ons bataljon naar
land brachten, bleven niet nieer dan
twee man levend. Maar zoodra die
hoot op de kust stootte, sprongen die
twee er uit en stormden voorwaarts.
Geheele troepen ©nzetr soldaten lie
pen om 't hardst om liet eerst bij den
viiand te komen. Sommigen gingen te
ver on wij konden hen dan niet op
hun gevaarlijke posities tegen de
klippen voldoende ondersteunen. Dan
raakten die enkele troepjes los van
het geheel en waren verloren.

De vijand had mitrailleurs in liet
geboomte geplaatst en alles gedaan
om een en ander onzichtbaar t© ma
ken. Zelfs de gezichten van de artil
leristen bij die kanonnen waren
groen gemaakt en zij hadden groen
en takken om zich heen gebonden,
opdat wij hen niet spoedig zouden
ontdekken. Overal zaten scherpschut
ters in kuilen en schuilplaatsen.
Sommigen zaten daar al dagen lang
met groote hoeveel heden mond- en
muinitievoorraad bij zich. Enkelen
hadden 2000 patronen in voorraad.

Een dier gevaarlijke Turksehe
schutters, dien wij neerschoten, had
8 uniformkenteekens vam de onzen
om zijn hals. Hij droeg zelf ook onze
uniform. Nu en dun kwam or een
troep verwonde Turken quasi met
draagbaren aunloopen. Zij riepen
dan „plaats, plaats 1" Maar het ac
cent was verdacht en toen wij zoo n
troep neervelden, bleken het Turk
sehe dragers, gekleed in onze uni
form te zijn, die een mitrailleur droe
gen, plus een paar kisten munitie-

Later moesten wij met ons bataljon
over een open stuk terrein. Ik had
oen vijftig man bij mij, met wie ik
het avontuur moest wagen. Zij deden
het prachtig. Telkens als onze vijan
den naderden, lueld ik 'stil en liot
vuren Daarna liet ik den vijand
geen tijd om te laden on vloog -wéér
er op los met' mijn troep. Gelukkig
schoot de vijand, dien wij daar ont
moetten. slecht, en al schietende en
met de bajonet aanvallende, kwam
ik er overheen."

De Australische troepen, zegt
verder de correspondent leden
groote verliezen, vooral omdat zij er
eerst zoo roekeloos dapper o<p los
gingen. Die viel, was reddeloos ver
loren.

De Nieuw-Zeelunders bleven ook
zeer koelbloedig. In een boot, welke
langzaa-ni de kust naderde, zat een
•hartstochtelijk schaakspeler .eenige
zetten na te rekenen, tot op 't oogen-
blik dat de kust bereikt "was. Toen
was hij de eerste die te water ging en
.naar land zwom, alles onder een be-
vig vuur van den vijand. Een ander

fel van lööO voet hoogte, maar kwam
jngekwetst omlaag in oen bos stroo
terecht. Hij sprongop en begon wéér,
alsof er niets gebeurd was, omhoog te
klauteren.

eer een ander gleed langs een
steenei. helling, zonder zich te kun
nen tegenhouden. Zijn makkers ne
pen hem toe „Pas op 1 Je komt op
een mijn tereohtEn hij riep terug:
„Grijp me dan als ik door die mijn
weêr omhoog vlieg Zij vochten al
len als helden. De Engelscho troepen
hadden het 't heetst bij Kaap Helles
en Seddul-Bahr. De fusiliers-rcgunen-
ten kwamen 't eerst aan.

Iemand van Kiidare beschreef die
eerste aanvallen als volgt

„Wij waren tot onzen hals in het
water en iedereen, die toen getroffen
werd, was dood of verdronk. Helpen
konden wij elkaar onmogelijk. Op de
kust verloren wij de helft van onze
officieren, die natuurlijk 't eerst aan
het vuur waren blootgesteld. De ko
gelregen uit de mitrailleurs h»eld ons
lang plat op den grond. Soms was
'echter dat vuur gelukkig te hoog en
•ging óver ons heen. Wij werkten ons
'maar steeds vooruit naar een heuvel,
dan weer terug, dan -weer vooruit,
en niog eens terug, en wij vroegen ons
af, of we ten slotte toch weer in de
zee zouden terugkomen. Ee»n gedeelte
van Seddul-Bahr was oen oogenblik
in ons bezit, maar wij moesten het
weö-r prijsgeven. Den volgenden dag
hernamen wij echter Seddul-Bahr ge
heel.

Voor onze bajonetten hadden de
Turken een geweldigen angst. Gene
raal Napier werd door drie kogels
getroffen. Iiij leefde nog eenigen tijd,
maar stierf toen eu zeide vóór zijn
dood, dat hij one fusiiiers-regiment
een afscheidskus zond."

De Turksehe infanterie echoot
slecht, maar de meerendeels door
Dniisohers bediende artillerie werkte
prachtig en de versterkingen, na
tuurlijk ook door Duitsc'he officieren
uitgevoerd, waren volgens de oogge
tuigen ook uitmuntend en hoogst ver
nuftig bedacht.

liet Turksehe hoofdkwartier bericht:

Woensdagochtend te half zeven
word nar. het Dardaneilenfront vóór
Seddul-Bahr een. Engelsch slagschip
van hel type ..Majestic" dooreen tor-
fvd'i vernield die met succes door een
inderzee?r gelanceerd was. De torpo
do trof het schip van achterenwaar
na liet begon te hellen en woldra be
gon 1c z'nken.

Rij Ari Boernoc- en Seddul-Bahr
duurde wederzijds eon zwak infante
rie- er. geschutvuur voort.

Aan do kust bij Kabatopc werd een
sleepboot, die vier gepantserde eieep-
aiken sleejien wil'de, door de Turken
verhinderd te naderen, Turkse lie sol
daten gingen te water en maakten,
onder het vijandelijk vuur, zes en
dertig wagenJadSngen uit bedoelde
aken buit.

Do kruipers die Woensdag tever
geefs beproefden troepen te !and©a
bij Boedroem. scholen Donderdag 1609
granaten -,n de stad, waardoor een'g©
hu'!©n'6cUide kregen en oen kerken
moskee vernield werden.

in den nacht van <ten 27sten over
vielen Turksehe patrouib-;» z.es sold u
tou d'o verderop gebuid waren. De-
Turken maakten hen gevangen en
veroverden tevens een vuundei on ze
ven geivren. In den nacht vau den
21st en Mei overvielen Turksehe troe
pen een vijandelijk kamp bij Koritsa
en namen vijf zeilschepen weg die ge
laden waren met levensmiddelen.

(Boedroem ligt in. KJolu-Aziö. een
eind heneden Smyrna en aan den.
go'f van Kos.)

TURKSCI1E DREIGEMENTEN
TEGEN liET SUEZKANAAL.

Het Wolff-bureau meldt uit Kon-
stan lino pel

„De Porte heeft aan de bevriende
f-11 neutrale staten een nota doen toe
komen van don volgenden inhoud:
De keizerlijke Ottoman nee he regee-
ring wijst er op, dut de Brïtscbe re
geering haar tegenover de neutrale
mogendheden door de bepalingen van
de Conventie van 1888 opgenomen
verplichting, oni in do wateren van
het Suez-kunaal poon oorlogsschepen
te houden, niet nakomt, dat verdei de
Fransche regeering met het doel om
eon vijandelijke handeling to onder

nemen tegon het Ottcuuannsche Rijk,
troepen in Egypte heeft geland. Do
keizerlijko Ottomaansche regeering
ziet zich door deze feiten gedwongen
militaire maatregelen te nemen voor
de verdediging van het keizerlijk go-
bied, waarvan Egypte deel uitmaakt,
en de vijandelijkheden ook uit te
strekken tot het Suez-kanaal.

In de nota wordt hieraan booge
voegd

Indien daaruit nadeelen en -schade
mochten voortvloeien voor neutrale
schepen en goederen, is liet duidelijk,
dat de verantwoordelijkheid hiervoor
de Fransohe en Engelsclie regcerin-
gpn treft"

Uii Engeland.

We lezen in de Nieuwe Rotter
dajrsehe Courant:

„Terug naar den oorlog" is do titel
van een hoofdartikel in do Times.
Het nieuwe kabinet, zegt bet blad,
Is thans klaar, en dc eonige en ge
biedende plicht die rra op regeering
en volk heide rust, is terug te Roe
ren tol d-en oorlog. De houding der
na Re leu opzichte van de recoerirg
ken leek©rit zich' door hoopvolle af
wachting. De natie wacht op leiding
Wordt ze geleid in een richting -Re
een krnchR'r©r en doeltreffender oor
logvoering belooft., dan zal'de hon-
dinf? d'r natie weldra in geestdrift
overslaan. De fouten en tekortkomin
gen van het verleden zullen spoedig
zij 11 hersteld. Den Engelschen zijn
de echeikn van de oosen gevallen en
het Engolsche volk z'et r.-u den toe
stand ferm en onverschrokken in t
aangezlchL

De Times gaat dan uiteenzetten hoe
ernstig de toestand is. Niemand ver
wacht thans, dat de oorlog spoedig
zal eindigen. Van den winter droom
de men er van, dat de troepen in
Frankrijk en Vlaanderen, gesteund
door vorsche aanvulling van geoefen
de marschappen, met onwoenstaanba-
re kracht den vijand zouden terug
drijven. De droom is grootendeels
verv logeL doordat onze legers te velde
geen voldoenden voorraad brisante
projectielen bleken te bezitten om
tiu.i taak te vervuilen terwijl de vij
and over een onbeperkten voorraad
beschikt. Terloops merkt de Times
dan op, dat de practische uitwerking
van haar onthulling dienaangaande
do vorming is van het nieuwe minis
terie voor munitie. Terwijl de zomer
ai u 't land is. weten we nu, dat het
oj> 't Woste'ijk oorlügsterreiri nog
Lang kan duren alvorens de zoote hoop
-der wintermaanden in vervulling
ganf De veranderingen die er in het
front zijn gekomen, waren meeren-
deeis tol ons nadeel, al geeft 't laatste
rapport van French weer eonigch
moed. De Franschen zetten het „knab-
beUvcrk" dapper en hardnekkig voort,
uiaar op een spoedige verandering
op t hteic front is geen u'tzlcht. On-
derwij' wordt hier een slachting uit
ga» oc-rd zender de minste ruimte voor
sirategie.

Op het ooGjeiijk gevecht-terrein zijn
ook druomeri vervlogen. Van den gc-
we.digen Russische» inval in de vlak»
ten van ïiorigaliije, den val van Kra-
kau en de bezetting vah Silezië is
niets gekomen. Wel zijn dc Rusj n op
groote ecnaai teruggetrokken in GaÜ-
cid. Ook hier dezelfde oor/.aak, dat de
vRar.d 011s de baas is rnct zijn muni
tie. Toch is de toestand op liet ooste
lijk gevechtsterrein niet zoo slecht als
hij aanvankelijk leek, al zu'lcn de
Russen wei het grootete deel van den
zomer noodig hebben om weer zooda
nig op krachten te komen dat ze tot
een nieuw offensief kunnen overgaan.

Aan de Dardanellen, zegt de Tunes
verder, lc bun pen onze dappere solda
ten en hur. Fransche kameraden zich
nog aan een paar kustsfrooken en de
naburige hoogten vast, en al komen
ze wel vooruit, liet gaat voet voor
voc-t.

Welken invloed Italiè's deelneming
aan den oorlog zal hebben, moet de
tijd nog leeren.

Het beckt van den strijd spoort (ot
nog grooter krachtsontwikkeling, nog
groeier offers aan, en het blad hc-r-
haa't: Het Engelsche voik is niet
meer blind. ILct begint dö waarheid te
zien en yvacht op leiding. Aller oog en
1 zijr gericht op de n'euwe regeer-ng.
i Met Instemming haait dc T'mes dan

de \v.orden aan van bisschop Furse,
dat' dc regeerng zeggen-schap muet
krijger, ovc-r de heel© natie. Ons vo-k
hunkert cr naar voor der. oorlog op
de Leon te worden gebracht, maar 'ie:
verlangt dat de regeering zich tot
al'-en zal wenden, dat men niet met-r
afhankelijk zal zijn van 'out.r vrij
willige huip, dat het beginsel van ria-
tionalcn dienstplicht in de moeilijkste
uren van onze geschiedenis (oopasse-
lij.k zal worden op allen d:e er toe in
staat zijn.

Hel Engelsche volk 'zoo besluit
de Times - is beslot n den oor-og 'e
winnen, indien de regeering leidmg
geeft, zai het volgen. Voor de tweede
maal binnen een jaar heeft een mac'i-
t'g Engelsch kaa-iict een on.eigeli.-
keiijke kans. Wij gelootert dal net
haar dRmaa' za> aangrijpen.

Ailerie.

EEN NIEUWE liÈMiDDEI.INGS-
RUGI.NG DER PAUSE...
We lezen in .de Tijd":

De Daily News" bericht ,dat do
Paus aan de Zwitsr-rsclie regeering
de vraag l-.ceft doen steIiL-11, 01 zij lx>-
reid was, do gewonde krijsgevange
nen tijdens den oorlog op 10 nomeu.
De Zwitsfaisclm Bondsraud h eft den
H. Vader ineciogc-deeld, uat een zoo
danige inantregei nauwelijks !s door
te voeren, muar dat de Zwiiserscho
regeering bereid is, bij wijze van pr.ief
10-OJ0 gewonde gevangenen van ieder
der oorlogvoerende statengroepen,
dus 2(1.UK) te zaïiien, op te nemen. De
koste. 1 zouden door de oorlogvoerende
Staten moeien gedragen worden

Frankrijk en België moeten reeds
hun instemming met het plan hedben
betuigd. Van Duitschland, Engeland
en Oostenrrk-iloiigarije is eveneens
de aanvaarding van het voorstel te
verwachten.

VERLIEZEN AAN ONDERWIJZEND
PERSONEEL
De Matin" geeft een overzicht van
de verliezen, welke Pet onderwijzend
personeel in Frankrijk tot nu loe ge
leden hoeft.

Van het Ivoogor onderwijs zijn 105
personen gesneuveld, twaalf overle
den aan hu.i wonden, bij iiet middel
baar onderwijs zijn deze cijfers 1G0
en GO, bij het la eer onderv i-s 1024 en
838.

DE ITALIAANSCHE KOLONIE EN
PRESIDENT PO IN CA Ré.

Havas sein< uit Parijs
De Pree:dent van de Fransche Re
publiek ontving een deleg.vae uit de
Itali-ianschc kolonie te Parijs die hem
een adres aanbood, dat in zeer war
me lie woord ingen voor Frankrijk was
gestekl.

De pi cedent dankte dt Italiaan-
sche kolonie zeer hartelijk en wensch-
te haar geluk, dat zij zoo krachtdadig
had meegewerkt aan de toenadering
der twee nat'cs, die zusters waren,
terw hij de boste wenschen uitsprak
voor de overwinning door Itahe. D©
I-'ransche Senaat zond, evenals d©
Kamer, aan ItaRe ook de beste wen-
scher. en betuigingen.

In de Not re-Dam werd "s morgens
eei Requiem gevierd ter nagedachte
nis urn 1e dooden der Fransche ma
rine en var dc geallieerden. In de
kerk verdrong zich een menigte vaa
meer dan 5000 menschcn, en versp
ringen m,t vlaggen waren overal
aangebracht.

DE DRANKQUAESTIE IN ENGE
LAND.

De Enge'scbc regeering heeft eea
commissie benoemd om een onderzoek
In te stcll-en naar liet drankvetbruilt
in do fabrieken waar oorlogsmateriaal
vervaardigd wordt. President Is Lord
d'Abernon. Tot de led r. Ix-lioorcn
o.a Neville Chamberlain. Sir Wil
liam Lever en Ph:lip Snowden.

EEN WERKSTAKING.
Er dreigt een r.'euwe werkstaking
onder dc texti.-larbeidei-s in Lanca
shire. Te Oldham slaakten de arbei
ders «mulat de werkgevers weiger ion
een exlro-oorlogsvrrgoeding van 10 V,
toe te staan. Tweo uur later besloot
de Verbeniglng van kaloenfabnkan-
ten. dal indien deze staking niet vóór
7 Juni geëindigd was. a'h fabrieken
et opgezet zouden worden Mocht het
zoo vor komen, dan zullen 140.000 ar
beiders uitgesloten worden.

Haarlemmer Halletjes

EEN ZATERDAGAVOND? RAATJE.

Do directeur van dit blad heeft de
vriendelijkheid geha mij een week
vacuotie to L-vcn. nulgeo' mij even
wol niet zal kui eietten, n ijn
gowone wekelijkschb l-esoliouwing
hier ten l>este te geven. Mijn vrouw,
een brave ziel, maar r de gewoonte
heeft opgevat mij on,imwonden haar
inrening te zegge- -w<it ala dit rnot
do mijno overeenstemt heel aange
naam is) mijn vrouw dan vond dat
bespottelijk.

„Vacantia", zegt zo, „beteekent
niets doen, jé moot dus dezo week
niet schrijV3ii en daarmee ook vacan
tia geven aan de leaers...."

„Vacantia waarvan?" vroeg ik.
„Vaa het lezen", zei ze. „O maar",
zei ik weer, „die krijgen nooit vacon-
tie en moeten al maar kranten lezen,
kranten lezou. tot aan liun dood toe".
Dies zette ik mij en begon.

Maar een vrouw, gelijk bekend i3,
probeert, als het niet gaat op de
éerio, dan toch op do andere manier
haar zin to krijgen. „Ga eens mee in
den tuin", zei ze, „naar de vrucht-
boomen kijken". „Vrouw", zei ik,
„jo weet heel goed, dat ik do nutuur
met het meeste genoegen wil bew>
deren als lunttecliap. maar niet in öe
onderdeden aJs daar zijn: gras, i>oo-
inen, heesters, vijvers ca 700 meer."
In don handel zouden ze zeggen: „wel
en gros, maar niet en détail'.

„II00 ia 't n-ogelijk", zegt ze, „juist
planten en boomen en bloemen

afzonderlijk zoo inooi!" „Ik wil 't1
graag gölocveri", geef ik daarop weer
te-n antwoord „maar net zoo goed
als onder do planten moet er onder
de menschcn verscheidenheid wezen.
Als iedereen elke plant van nabij wou
bewonderen zou er zoo'n hinderlijk
gedrang ontstaan, dat de wetgever
er aan te pas zou komen. Bovendien
ben ik lid van de vercenigiag teren
het mishandelen van dieren en ner
gens worden de dieren zoo mishan
deld als in den tuin".

Zooals van zelf spreekt volgde hier
op een eiscli on- mij nader te verkla
ren. „Onze perzik", zei ik, geluor-
zaom aan 't bevel voldoende, „is op
dit oogenb'ik (jo hebt het .niij zelf ge-
zedd) als speelplaats uitverkoren ckor
met permissie de luis. Bij hon
derden darlfclen die diertjes d&ar
road. En wat doet de tuinman? Ier-
wijl nergens in de leerboeken der
Natuurlijke Historie staat dat de luis
neiging heeft tot rooken of ruimen
bespuit hij ze mot tabakswater' Het
is. al9of uw djchlers, mevrouw, op
eon danspartij met inkt zouden wor-
dein begoten.,." „Die vergelijking'",
zei ze beleodigd, „is bijaoader
heusch". „Zo gaat", gaf ik toe,
„als iedere vergelijking mank. Maar
wanneer het beeld van de luis u er
gert, bied ik u dat van de rups aan.
Is het waar, of is het niet waar dat
u dezer dager, een aantal van deze
medeschepselen, waarvan ik do tel
kwijt ben. op den grond getrapt en
zoo gedood heeft?" „Ik word er
wat onpasselijk van", zei ze, „voort
aan zal Ik ze liever begraven, zooals
de tuinman doel". „Gelijk een an

dere Albreeht Boiling, maar dan tcch
tegen hun wil; vraagt u hun maar
eens, of ze liever doodgetrapt of le
vend begraven willen worden en ze
zullen antwoorden: geen van beiden".
„Het is ongedierte", zei ze en daar
tegen moet opgetreden worden, om
dat het anders op den langer, duur
ons overweldigen zou". .Ziedaar",
betoogde Ik. „de gewone dwaling, do
ego-centrische redoneering van den
mensch in de natuur: wat zijn zelf
zucht hindert, moet maar uit den
weg geruimd worden„In dit op
zicht", zei ze, „kan ik met je instem
men want al» Jo niet zoo zelfzuchtig
was, zou je eens inet mij in dit mooio
weer een gezellige wandeling maken,
Lnplaats van weer aan de schrijftafel
to gaan zitten

Hier maakte ik gebruik van het ge
wone verlegenheids-antwoord, dut
mannen aun vrouwen geven, wan
neer ze in don boek gedreven worden,
nameiijk: „dit slaat niet op de zaak,
waarover we spreken. Het is heel
moeilijk een vrouw bij liet onderwerp
to 1 Kalden". Vervolgens blies ik den
terugtocht en knoop onderweg mijn
hand dicht over een vlieg, die zich
in de nabijheid daarvan wangdo.
Terwijl zijn lijk op den grond viel
werd juist het jaarverslag ran de
Vorceniging tegen het mishandelen
van Dieren binnengebracht, hetyeeai
mij tot do overpeinzing bracht, dat
wij blijkbaar onzen tegenzin in mis-
liandelei. beperken tot voor ons aan
gename dieren. Juist op dat oogen-
hlik verslikte zich een andere vlieg
aan het lijmllnt onder de lamp.

Als je eens nagaat hoe do men-
schon vac ar tie houden, rlan merk
je wel. dat er nog geen vaste inzich
ten op dit stuk beslaan. Ik heb iemand
gekend, dia aan zijn dokter had ge
vraagd. lioo hij het best zijn vacantie
zou dooi brengen. Het recept was: de
drie eerste dagen totaal rusten en
niets nitvoerem Dus bleef hij den
eersten vocanuedag in zijn bed, om
do moest volslagen rust te genieten,
tolde do ruiten van het behangsel,
trok die ic de noogte var. dio in do
breedte af, vermenigvuldigde ze met
olkaar en was 's avonds ziele van
vervoling. 's Nachts sliop hij j-iet,
uit jtebrek aan vermoeienis. Den vol
genden dag kon het behangsel hem
niet meer bezig houden, dus trok hij
den derdemachlswortcl uit liet aan
tal zwarte puntjes, dat vliegen poot en
op 't picfond hadden achtergelaten.
Dien nacht sliep hij eveumm, maar
voelde 2ïch doodmoe van het rusten.
F.n bij het krieken van d.-n morsen
zei hij eeu paar dikke woorden, die
ik hier voor geen kwartje per stuk
zou willen neerschrijven, sprong uit
zijn bed en zette zijn vacuntie voort
iuet een stevige wandeling, waar bij
op dat oogenblik trok iu had.

Als er ooit oen cursus moest wor
den gegeven in vueantiehouden zou
het grondbeginsel, meen ik, moeien
wezen: „doe waar je lust in lu-bU"
Ik heb een neef gehad, die zijn va
cantie van den eersten tot den laat-
sten dag doorbracht met scholpen en
horens zoeken aan het strand. Hij
overnachtte in een vlsschershutsjo,
nam 's morgeus een zak met boter
hammen mee, kwam niet vóór den

avond thuis on voe'.do zich gelukkig;
zijn broer trek niet een paar vrien
den veertien dagen op reis, sliep ei
ken nacht in oen andere stad, dineer
do in l'.ótels eu bezocht 's avonds de
concerted en keerde tevreden naar
huis terug. Wanneer de tweede schel
pen had moeten zoeken en de eerste
steden afrer.nen, zouden ze a lolKi
doodongelukkig geweest zijn.

Laat iedereen vacantie houden, zoo
als hem dat het beste past. Huismoe
ders geven gewoonlijk oen negatieve
reden op, waarom zij met een zoinor-
uitstapje zoo gelukkig zijn: „dan hoef
ik", zeggen zo, „oiet te Ixxlenken wat
er gegeten zal worden". Vandaar, dat
zij aari tb reis geen Imago ei solum
stellen, een gezellig babbolljo in 't
ponsion en ceii wandeling in de buurt
al mooi genoeg vinden en tevreden
Ijn, omdat de dagelijksche zorgei
an 't huishouden hen nlel kwellen.

Sommigen willen in hun vacantio
en stap van eenige eeuwen achteruit
d&eo. lnplaats van op een gemakiG-
lijk bed binnen de muren, slapen in
do vrije natuur, of hoogstens
tent, op een s'.roozak 011 in oon wollen
deken. Liefst zouden zo hun oigen
kostje ophalen door op jacht te gaan
en don buit boven oen oigen gom aakt
vuur te braden, maar de schaarste
aan .wild en diverse bepalingen in de
strafwet maken dat onmogelijk. Deze
categorie vacontiehoudors is altijd
jong on heeft geen last van rheuniu-
tiek.

Tal van menschcn. ook die anders
niet aan visscheu denkea. gaan in
hun vacantie uit hengelen, rand at dit
een work is dat je elk oogenblik kunt

laten ruston en weer opvatten. Of de
visch bijt en zich daarna laat vangen
(soms zwemt hij onverstoorbaar ver
der) is bijzaak. En al breng jo geen
stuk 'huis, Je hebt eens aan je medo-
nieuschon den rug toegekeerd (bij uit
zondering niet onaangenaam) en
slaapt 's nachts uls eon reos.

De beklagenswaardigst© rnenschen
zijn dio. wolk© de kunst van vacan-
iioltouden niet verslaan. Er is oen
kantoorman geweest, die voor zijn
patroon vacantie moest nemen cn
mistroostig thuis kwam, niet weten
de wat hij er mee beginnen zou. Op
reis gaan beviel hem niet, stilzittm
kón hij niet. Toen kreeg hij een denk
beeld: waorom zou hij zijn govono
werk nie: doen? Dus schreef hij biiï-
ven aan firma's, dio hij verzon, zon
der do epistols te verzenden, dood be
stellingen. IxHrkte zo in. Icgile oen
kasboek aan en een grootboek kort
om deed in die 14 dagen zulke schitte
rende doidcbeeldige zaken, dat het
he>m bijna speet, toen hij weer naar
het kantoor moest....

Van dezelfde soort was do oude bu
reaulist. Toen hij 25 juar dag in, dag
uit kaartjes voor den schouwburg
bad verkocht, nam hij een week va--
canlie, maar posteordo zich, zoodra
het bureau openging naast do loket
ten en wanneer dun de menschcn cie
hem allen kenden, naar hém toekwa
men om plaatsbewijzen, wee3 hij niet
oen duim over zijn schouder naar het
loket eu zoi: „wil u zich daar run ar
vervoegen? ik heb vacantie!"

F1DELIO.