Uit Osstanrljk-Honoarl]*
't Weeoacbe correspondentiebureau
meldt: „De vaderlandslievende be
toogingen naar aanleiding van de
herovering van Leniberg bereikten
Donderdag het hoogtepunt inet de
meest grootsche huldiging dte ooit
den monarch is gobracht.
Te negen uur Donderdagmorgen
had in den Stofansdom een dankgods-
dienstoofejiim'g plaats, die door don
troonopvolger, als vertegenwoordiger
van don keizer, en zijn gemalin werd
bijgewoond. Aanwezig waren vonder
de te Ween en verblijvende aartsher
togen en aartshertoginnen, de minis
ters, de ambassadeurs der verbonden
mogendheden 011 een talrijk publiek.
Te elf uur had een Indrukwekken
de huldiging plaats van do bevolking
van Ween en voor den Keizer te
Schónbrunn. Een menigte van hon
derdduizenden vulde het park. Toen
de koixer, gevolgd door den troonop
volger on aartshertogin Zita, die haar
oudsten zoon op den arm droeg, op
het balkon verscheen, brak een geest
driftig gejuich los. Burgemeester
Weiskirchner richtte namens de be
volking van Weenen. eon toespraak
tot den Keizer, waarin hij vreugde
uitsprak over do herovering van
Leniberg on vertrouwen op een spoe
dige volkomen zuivering van Gallcië
van den vijand.
De Keizer dankte voor-do huldiging,
herdacht met dankbare waardoering
de onzelfzuchtige offèrwilligheid van
de NVeen er bevolking en sprak do
ovartn.-g.ng uit „dat do bevolking Yan
Weenen in dez© patriotische houding
ïou volharden, tot den dag waarop,
zoo God wil, een zegevierende eervol
le vrede den volken blijvende waar
borgen voor de welvaart zal geven,
welke te bevorderen de scliooiiBte taak
mijns levens is".
De toespraak des keizers gaf tot
geestdriftige toejuichingen aanlei
ding. Dé menigte hief het volkslied
am. Het gejuich, rlat ook aartsher
togin Zita gold, duurde voort tot de
keizer en zijn familie zich in het pa
leis terugtrokken.
Op Zee.
DE „LUSITANIA".
't Officieels Wol ff bureau meldt
thans uit Berlijn ter bevestiging van
eon „Norden"-bericlit:
De meaning, in buitemlandsohe bla
den gemeld, dat da kapt. lult.-ter zee
Horsing de „Ordre pour le Mérite"
heeft verkregen wegens de torpedee-
ring van de „Lusitania", is onjuist.
Hij kreeg die orde voor onderschei
ding in den dienst, die met die lorpe-
deoring van de „Lusitania" niet in
verband staat.
BEWAPENING VAN OORLOGS
SCHEPEN.
We lezen in do „Nieuwe Rotter-
damsche Ct."
„Er ziin velen, die van meening'
zijn. dat de Europeescho oorlog alleen
'er zee beslist kan worden en dat men
daarom nog een buitengewone
krachtsinspanning van de Duitsche
vloot kan verwachten. Do Daily Mail
hoeft nu inderdaad vernomen, dat
D.uitechland met buitengewone toe
rustingen ter zee doende is. Een
Duitsch officier, dio geïnterneerd is,
heeft volgons de Daily Mail verklaard
dat Duitschland sedert het begin van
den oorlog een dreadnought van
20.(100 ton en een linie-kruiser van
26.200 ton heeft voltooid en op beide
schepen do kanonnen van 30.5 c.Il.,
waarmee zij gewapend zouden wor
den, door kanonnen van 38 c.M. heelt
vervangen. Vier andere dreadnoughts
en een aantal linie-kruisers zouden
hun voltooiing naderen en togen het
einde van dat jaar klaar kunnen ziin,
om Z«e te kiezen. Zij zullen, naar ver
luidt, met kanonnen van nog grooter
kaliber dan 38 c.M. gewapend wor
den. De moeilijkheid om een schip
met zwaardere kanonnen te wapenen
dan die. welke er-oorspronkelijk voor
bestemd waren, ie, dat men do torens
en basementon van de kanonnen moet
veranderen, wat een moeilijk en Kost
baar werk is. liet gewicht, dat het
«Chip to dragen krijgt, wordt gewij
zigd en do stabiliteit zou daaronder
Kunnen lijden. Maar als do schepen
onvo"tooid zijn, zijn zulke veranderio-
pen wel mogelijk, meent de Dailv
Mail.
De nieuwe grooto kanonnen van de
Duitschers zijn zeer licht voor htm
omvangen dat maakt een verzwaring
van de pantsering mogetok. Krupp
levert b.v. een kanon van 38 c.M., dat
slechts GG ton weegt tegen de 06 ton,
die een Engelsclt kanon \nn hetzelfde
kaliber weegt. Tien Duitsche kanon
nen van 33 c.M. zouden niet meer
w.-gcn dan ongeveer tien Engelsche
van 31,3 c.M., zooals do schepen van
de Iron Duke-klasse hebben. ITet kan
dus zeer goed, dat een Duitsch schip
van de grootte van de Iron Duke mei
kanonnen van 38 c.M. bewapend
wordt.
Do Duitsche schepen, die nog in het
begin -van aanbouw wanen, kunnen
zeer goed zóó veranderd worden,
meent de Daily Mail dat er zwaar
dere kanonnen dan de 38 c.M. op ge-
plaats'. kunnen worden. Vóór den
oorlog had Krupp een kanon van on
geveer 41 c.M. ontworpen, dat 100 ton
woog en een projectiel van 2028 Eu-
sciielsche ponden afschoot. Sedert
den oorlog is Krupp zelfs, volgens de
berichten van neutralen, begonnen
niet tiet gieten van kanonnen van 45
c.M., die een projectiel van ongeveer
30i>0 pond afvuren.
Do Engelscheu moeten er in elk ge-
v il op voorbereid zijn, dat do nieuwe
Duitsche oorlogsschepen veel zwaar
der gewapend zijn dan de vroegere
opgaven het voorstelden,
Hierbij dient nog opgemerkt, dat de
nieuwste en grootste linie-schepen
van do Engelschen (uls Renown, Re
pulse. Resistance) berekend waren op
zware kanonen reet een kaliber van
33.1 c.M.
SCHEPEN GETORPEDEERD.
Reutei' seint u.t Londen: Bij LJoyds
ts het volgende telegram ontvangen
van het stoomschip Llama": \yij
hebben juist de bemanning opgepikt
van de „Quelwaters" van Peterhead
on van do „Viceroy" van Aberdeen,
die bij de Shetlands-eilanden tot zin
kan zijn gebraoht, Woensdag te 11
uur ten oosten van Skerries.
Zij melden, dat 5 andere trailers ter
zei fel er tijd gezonken zijn".
Wolff seint uit Borgen: Do Noor-"
sehe stoomboot „Nova" is heden aan
gekomen met de bemanning van da
Noorsche stoomboot „Trauma" die op
de reis va.n Archangel naar Londen,
met eon lading kruit, Woensdagmor
gen in de nabijheid van de Shetland©
eilanden werd getorpedeerd en in
brand gestoken. Do bemanning wend
door de Duitschers beleefd behandeld.
De Duitschers sleepten de redding
boot met de bemanning naar de
„Nova", die in zicht was gekomen.
De Trauma" was 1557 bruto tonnen
groot.
EEN RUSSISCHE DUIKBOOT VER
NIETIGD.
Wolff seint uit Berlijn: Op 22 Mei
werd In de Oostzee een Russische
duikboot, blijkbaar van het Akala-
type, door een Duitsch vliegtuig 25
mijlen ten oosten van Gotland met
bommen bewonpen. ITot resultaat kon
toentertijd niet worden vastgesteld,
Nu wordt van Russische zijde erkend,
dat de duikboot verloren ls gegaan;
Uit den Balkan.
DE STRIJD OM DE DARDANELLES.
DeTurk-sche staf deelt mede:
..Aan het Dardoaellenfront werd
Dinsdag aan den oever bij Ariboernoe
eon voorbijvarende torpedoboot dor
geallieerden door twee, door de Turk.
sc-ho veldartillerie afgeschoten grana
ten getroffen, waarop het schip zich
verwijderde.
De slag bij Sedul Bahr, die bijna
24 uur duurde en eindgdto met cLe ne
derlaag van de goalIlieerden, verliep
als volgt: De geallieerden bereidden
een kiuohtigen aanval voor door ge
durende vijf dagen zondier onderbre
king met hun zwaar gesehut do Turk-
sche loopgraven te bombardeeren, die
een deel uitmaakten van den linker
vleugel van de Turksche groep bij
Sedul Bahr. Op Maandag, 's ochtends
hadden de geallieerden nadat zij hun
vuur nog versterkt hadden en 1501
granaten por minuut afschoten en ten
gevolge van de telkens nieuwe aan
gekomen versterkingen een gedeelte
van de Turksche loopgraven op den
Linkervleugel, d e zeer dicht bij de
geallieerd,;n lagen, bezet. Deze loop
graven gingen, ten gevolge van her
haalde tegenaanvallen verscheiden
malen uit Turksche handen in die
van do geallieerden over. Tegen den
avond hadden de geallieerden nog
slechts oen stuk van TOO M. in bezit.
In den nacht van Maandag op Dins
dag ontnamen Turksche troepen den
geallieerden door een kraolitigen, on-
verhoedschen. nachtel ijken aanval
ook ctt stuk weder en werden zij met
groote verliezen en ordeloos op hun
oude stellingen teruggeworpen.
Woensdag zijn de geallieerden tot
geenerlel actie overgegaan, aL'een
's ochtends en 's avonds had bij tuo-
schenpoazen een artnieriegeveeht
plaats".
De staf van 't leger der geal
lieerden deelt mode:
„Het landingsleger aan de Darda
nelles viel Dinsdag de Turksche linie
aan over tweederden van liet front.
Na een voorbereiding van de artille
rie verliet de infanterie haar ver
schansingen voor een krachtiger!
stormaanval. De linkerflank ontnam
ln een enkelen aanloop aan de
Turken twee feeksen loopgraven en
behield die, niettegenstaande hevige
talrijke tegenaanvallen. Rechts, op
veel moeilijker terrein, worstelden de
troepen der geallieerden den goliceJeo
dag om overblijfselen van stollingen
di© door artillerie der geallieerden
met den grond waren gelijk gemaakt
De Turken brachten onophoudelijk
verscho troepen in het gevecht en
slaagden 's avonds in het hernemen
der loopgraven; doch hot Vreemde
lingen legioen en do Zouaven herna
men dio positie® met do bajonet en in
don tijd van tien minuten, daarmee
liet succes van den dag beslissende,
en een einde makende aan de Turk
sche pogingen om het verloren terrein
te herwinnen. Den volgen don ochtend
leden do Turken aanzienlijke verlie
zen bij ecu tegenaanval op 't rechter-
front.
Het slagschip St. Louis beschoot
met succes de batterijen aan do Azia
tische kust".
DE HOLDING VAN BULGARIJE.
Het „Berlner Tageblatt" bericht
u:t Sofia, óat de Bulgaarclie Regee
ring op hel voorstel van den vierbond
antwoordde, dat het waarborgen voor
do vervulling der aangeboden belof
ten vorderde.
Het antwoord van den Vierbond
wordt nu spoedig vernacht, maar
wegens hot niet toegeven van Servië
en van Griekenland, die herhaalde
lijk verklaarden geen voetbreedte van
Macedonië vrijwillig le zullen afstaan
zal het wel niet bevredigend uitval
len, ook omdat het zwaartepunt van
de BuJgnarsche eischen niet veran
derd 'S.
In Macedonië van waar in de laat
ste dagen nicer dan 10.Ü0O vluehtei'n-
crèti (\cr do StroemiUa kwamen, ma
ken de successen iu Gulicié groeten
indruk tn verminderen den invloed
van do ltussemr.eudeu in Sofia. De
bemoeiingen van deu minister-presi
dent Kadoslawof zijn hoofdzakelijk
bedoeld om de besprekingen mei de
Turker. ten spoedigst tot een goed
•- i.de te brengen en om bet publiek
clan duidelijk to maken, dat Bulga
rije een belangrijk stuik van Thracic
zonder bloedvergieten kan krijgen.
Volgens de „Lokal Amzoiger" heeft
Radoslavvöf zich aldus uitgelaten te
genover een, journalist: „Voor ons
als Bulgaren is Macedonië onverdeel
baar".
Volgens overeenstemmende berich
te;-. Ls Radoslawufs positie als onge
schokt te achten.
De „Times" vernoemt uit Sofia, dat
volgens bericht uit Adrionopel de
Turksche korpsen, bij Midra gecon
centreerd. met het ooir op ©au moge
lijke landing der Russen, leruggo-
trokken zijn. De Turksche rogeeruig
zou overtuigd ri,n, dat allo gevaar
vóór een Russisch offensief aan de
Zwarte Zeekust geweken is. tenje-
volge van do gebeurtemsea in Gali-
cië.
Onder do bevolking heersclit groo-
te beweging wegens de overhaaste
maatregelen tot versterking van 't gar
nizoen van Adrianopel en van do
vestingwerken. D.e maatregelen schij
nen er op te wijzen, dat hot vertrou
wen van Turken en Duitschers in do
bedoelingen van Bulgarije begint te
verminderen. De rnilr.taire bevelheb
ber is vervangen door een Duitsch
officier. Do spoorwegbrug over de
Arda en andere bruggen zijn onder
mijnd en de grensposten worden ver
sterkt. Tal van gezinnen en verscha
lende hurger ijke en militaire autori
teiten vertrekken naar KonsUumno-
peJ.
Allerlei
HET INTERVIEW MET DEN PAUS.
't Wolffbureau - meldt uit Berlijn:
De „Vosslsche Zeitungverneemt uit
Lugano, dat de „Corrière della Sera.'
hot volgende schrijft over hot inter
view met don Paus:
„Men moet erkennen, dat de Paus
is uitgegaan van hot rechtvaardige
beginsel dor politieke neutraliteit
van het Pausdom en moet zijn in
spanning om Italiè's neutraliteit te
behouden ter wille van zijn christe
lijke liefde voor den vrede rechtvaar
digen.
De „Corriére" betreurt het, dat de
Paus zich over de schending van het
briefgeheim en de oproeping van de
garde tegenover een vreemden jour
nalist heeft beklaagdf
Zijn uiting over de „Lusitania" is
een evon groot© ontgoocheling, ais
zijn meening, dat kardinaal Mercier
goed door de Duitschers I3 behan
deld.
Volgens berichten uit Rome is het
den bladen aldaar verboden hert Paus-
interview Le besproken".
't Bureau Nor den meldt uit Berlijn:
Aan de „Secoio" wordt gemeld, dat
de correspondonza verklaart, dat het
interview met den Paus In d© „Li
berie" gepubliceerd inderdaad heeft
plaats gehad en ook in zijn geheel
naar waarheid is weergegeven, doch
niet in alle onderdeel©». Veel hooft
de interviewer uit andere bron geput
eraan toegevoegd. De Paus heeft in
werkelijkheid twee dingen willen zeg
gen: ten eerste dat dc bemoeiingen
van den Heiligen Stoel in Frankrijk
verkeerd beoordeeld zijn. De Paus
brengt een algemeen protest uit en'
heeft geen bepaalde klachten. Wat de
een beweert, wordt door dan ander
tegengesproken. Met ttekerheid kan
nog niet verklaard worden: uibi est
Veritas.
In de tweede plaats heeft de Paus
willen doen uitkomen, dat de tekort
koming in de naleving van de waar-
borgwot jegens hem niet gelegen is
in gebrek aan goeden wil bij de re-
geerentie personen, die steeds van
Jura vriendschappelijke gozamdhedd
bewijzen hadden geleverd.
DE HOUDING VAN ITALIë.
Havas seint uit Parijs: „Een be
langrijke Fr ansch-Ifcali aanscl 1 e belon
ging had Donderdag plaats in het
Trooodero in aanwezigheid van pre
sident Poi.ucaré onder do auspiciën
van do Frunseh Italiaansche l'lga. Tal
van sprekers, o.w. de président der
Kamer Deschanel, ex-inkuister Pi-
chon, de Italiaanse he ambassadeur
Tittoni, de burgemeester van Turijn
Rossi en Divet, de president van de
genoemde liga, brachten lof aan Ita
lië s optreden aan de zijde dor geaL
1,eerden eu verheerlijkten het ver
bond tussclien de beide Latijnsche
zusters voor de zegepraal van rdcht
en vrijheid der nationaliteiten.
De Itallaansche ambassadeur Titto
ni sprak niet speciale vergunning van
zijn regeerrag. .Hij gaf een historisch
overzicht van de gebeurtenissen die
aan den oorlog vooraf gingen en die
Italië tert deelneming aan dm strijd
deden besluiten.
Binnenland
Maatschappij van Mijvarhoid.
De 138sto algemeen© vergadering
werd heden 'Vrijdag) te Utrecht ge
houden. Aan den vooravond van dieu
dag had een begroetingssamenkomst
plaats.
De voorzitter, van het departement
Utrecht, de hoer Hamburger, hield
tot het hoofdbestuur en do leden een
wel komstrede. Daanbij schetste hij (ie
geschiedenis van het Utrechtscho de
partement en gaf een overzicht van
do ontwikkeling der Ut roe hts the in
dustrie en nijverheid.
De voorzitter der maatschappij, de
heer J. van Hosselt, dankte voor deze
ontvangst.
Hierop worden de Nijverheids-
mensclen door het gemeentebestuur
van Utrecht ontvangen. Hierbij werd
het woord gevoerd door Mr. Fockema
Andreae. burgemeester van Utrecht,
en den beer- J. van Hasselt.
Eerewijn werd aangeboden.
In „Tivoll" te Utrecht is heden,
Vrijdag, de algemeen© vergadering
gehouden van de Maatschappij van
Nijverheid, welke geopend werd door
den voorzitter, den heer J. van Has
selt, met een openingsrede, waaraan
wij ontleenen
Vertegenwoordigers van de depar
tementen, eereleden, donateurs en
ledon der Maatschappij van Nijver
heid, vertegenwoordigers van de Ka
mer van Koophandel in den vreemde,
en gij, die als genoodigden deze sa
menkomst met uwe tegenwoordigheid
vereert, ik heet u allen welkom op de
138ste jaarüjksche vergadering onzer
Maatschappij.
In het bijzonder wil ik welkom hee-
ten de vertegenwoordigers van het
eedert de vorige vergadering opge
richte departement Zutfen, waarin
spreker een nieuw bcwij's ziel van be
langstelling in- en ontwikkeling van
de Maatschappij.
Vervolgens bracht de voorzitter het
60-jarig bestaan der afdeeling Dor
drecht in herinnering, en het overlij
den van het eere-lid mr. G. van Tien
hoven,
Er zouden redenen zijn, aldus spre
ker, nu een overzicht te geven van
hetgeen sedert 1002 door ouzo Maat
schappij is gedaan, omdat in die ver
gadering haar beslag kroeg de fusie
van de Vereeniging tot bevordering
van Fabriek- en Hand werksn ij ver
heid in Nederland en onze Maat
schappij, die toen den naam droeg
van Maatschappij tot bevordering
van Nijverheid, welke naam op ver
zoek van genoemd© vereeniging ver
anderd werd in „Maatschappij van
Nijverheid". Die -fusie heeft rijke
vruchten gedragen ze heeft nieuwen
bloei gebracht in don ouden tuin.
Nu wij eenmaal voor het feit van
dezen oorlog et a an, komen wij bij
nader Indenken tot de overtuiging,
dat juist de strijd van de economische
belangen van verschillende natiën de
oorzaak is geweest van deze uitbar
sting, die, wil zij iets goeds tot stand
brengen, hel gevolg moet hebben dat
middelen gevonuen worden om dez©
later to voorkomen.
Ofschoon Nederland niet onmiddel
lijk bij den oorlog was betrokken,
was de schok hier zóó geweldig, dat
bij een groot gedeelte van de natie
een paniek ontstond, die de ernstigste
gevolgen had kunnen hebben.
Maar gelukkig, er waren ook men-
SChen, die het. hoofd koel wisten te
houden en die gemaakt hebben, dat
die paniek slechts van korten duur i3
geweest. En wanneer we tot nu toe
onze neutraliteit hebben kunnen be
houden, en wanneer in ons land de
economische verhoudingen, zooveel
als de omstandigheden het toelaten,
niet al te veel geleden hebben, dan
wil ik hier in de eerste plaats eer
biedig hulde brengen aan Harev Ma
jesteit de Koningin, die zich geheel
aan Haar land heeft gegeven en wie
niets te veel is geweest en nog is,
waar het de belangen van bet vader
land geldt.
Ook past hier een woord van dank
baarheid aan llarer Majesteits Regee
ring deze heeft gestaan en staat nog
voor een uiterst zware taak, en of
schoon wij als buitenstaanders niet
kunnen weten alles wat in den Miuis-
terraad voorvalt, toch hebben wij
het gevoel dat, zoolang deze mannen
aan het bestuur zijn, wij te midden
van de gevaren, die ook ons bedrei
gen, rustig kunnen zijn. zoover als
menschelïjke macht in staat is ons te
beschermen.
Bij alles wat ln dezo elf maanden
gedaan is 0111 het gewone leven iu
stand te houden, en, waar dit niet
mpgelijk was, nood te lenigen, heb
ban in overleg met llare Majesteit clo
Koningin en Hare Regeering en ook
OP eigen initiatief velen meegewerkt.
Wat die uilen hebben gedaan, zat 111
hoofdzaak bekend worden als door de
Koninklijke Bibliotheek compleet zijn
uitgegeven de „Documenten voor de
economische crisis van Nederland in
oorlogsgevaar".
Zooals bekeud is, had de eerste pa
niek ten gevolge het vasthouden van
goud en zilver, waardoor het noodige
ruilmiddel ontbrak. Na een bespre
king van de Regeering niet den presi
dent van de Nederiandsehe Bonk in
don nacht vuu 3 op 4 Augustus, werd
tn-ig in dien nacht een voorstel in ge
reedheid gebracht tot uitgifte van
Zilver bons. Van die Zilverbons zijn
ruim 1 16.000.000 in omloop gekomen,
bovendien werd voor ruim 18.000.000
zilver en onedel metaal uangeaiunt,
zoodat in korten tijd do hoeveelheid
ruilmiddel beneden 10 vermeerderd
werd met 35.000.000, waarmede de
circulatie-omvang van dit ruilmiddil
met 51 pLt. werd vermeerderd.
Behalve dez» eerste noodzakelijk©
maatregel en vele maatregelen door
de Regeering al naar mate van de b©-
ho'.Ile direct genomen, heeft de ge-
heele steunbeweging van den aan
vang af een drieledig karakter ge
had
io. bevordering van het credietwe-
zen
2o. voorkoming van werklooshe'-d
door het bevorderen van nijverheid en
landbouw
•3o. het verleen en van steun aan ben,
d'o door den oorlogstoestand buiten
werk zijn geraakt.
Iiel tweed© h'er genoemde onder
werp liigt natuurlijk het meest op den
weg onzer Maatschappij, maar de
cred/iëlvraag treedt daarbij evenzeer
op den voorgrond. Zooals bekend,
werd ra de eorsle dagen van de orteis
gevormd de vereeniging voor den
geldhandel, die voor een bedrag van
j 200 0CG.000 borg bleed tegenover de
Nederl. Bank, die zich bereid ver
klaarde om voor dit bedrag voorschot
ten te geven op onderpand.
De oorspronkelijke bezwaren zijn ia
hoofdzaak overwonnen; het spoedig
verbeteren van het vertrouwen heeft
gemaakt dat bankinstellingen weder
om credleten hebben verleend, som
mige gemeenten hebben bijzondere
credit-ten gevoteerd voor voorschot
ten aan die n ij verheid, on ook de op
richting van de A'g. Ned. Centrale
Mi ddenst aiwlsbank heeft hiertoe me
degewerkt.
En nu zoude ik hier even in herin-
neriug willen brengen, dat onze Maat
schappij reeds sinds jaren het hare
gedaan heeft om het tot standkomen
van zu'k eon bank te bevorderen.
Nu onder den drong der omstan
dig!, eden, is plotseling deze bank u3t
den grond verrezen, en al is dit ge-
sch'ed zonder onze dirc-cie medewer
king, ween ik toch dat wij met vol
doening mogen terugzien op de voor-
beretorag die tot het gcwenschtc doel
heeft geleid.
Ook kan gewag, gemaakt worden
van een adres van liet hoofdbestuur
aan den. Minister van Justitie, waar
in dez© gewezen werd op het misbruik
dat gemaakt werd van de circulaire
van men Minister van 5 Aug. 1914 in
zak© bet gebruiken van consideratie
in gevallen waarin schuldenaars door
de tijdsomstandigheden in de moge
lijkheid verkeerden te betalen, en
verzocht werd liet daarheen te willen
le-den, dat door een wettelijke rege
ling aan do bovengenoemde bezwaren
zou worden tegemoet gekomen.
De groote moeilijkheden welke van
bet eerste 0ogenblik der crises zich
openbaarden in verband met de b>ta
lingen ui: h"et buitenland, beeft aan
leiding gegeven tot het denkbeeld,
hier te lande in het leven te roepen
een instelling die zou kunnen werken
a'«s ©=«0. clearing-house tusschen hen
die golden aan het buitenland ver-
schu'digd zijn en hen die gelden van
daar hebben te ontvangen. Ook Mer
voor werd de medewerking onzer
Maatschappij gevraagd, die haar on
der-voorzitter bereid vond haar daar
bij te vertegenwoordigen.
Spr. ging vervolgens het ontstaan
van. het Kon. Nat. Steuncomité 1914
na, waarin d© Maatschappij haar dool
had.
Bij het tol stand komen van liet
Kon. Nat. Steuncomité waren reeds
èehige plaatselijk© steuncomité"® op
gericht Als stelregel werd dado'ijk
aangenomen niet te tredc-n in (ten
werkingssfeer vau die steuncomité's
maar zoodra zulks nood'g werd deze
te helpen, bovendien de oprichting
van andere plaatselijke steuncomités
te bevorderen en te trachten zooveel
mogelijk eenheid te verkrijgen in de
werkwijze van de plaatselijk© comité'e.
Behalve dat velc-n rioh direct tot
het steuncomité richtten, werden vra
genlijsten gemaakt., welk© zooveel mo
gelijk aan all© industrieelen werden
gezonden. Door de hierop ontvangen
antwoorden kwam die sub-commissie
op .de hoogte van vele behoeften-
Met dez*- koravis gewapend, Icon het
steuncomité ia vele gevallen de Re
geer ing opmerkzaam maken op de be
staande behoefte en was dez© in staat
dooi opheffing van de bestaande uit
voerverboden tegenprestaties te ver
krijgen van andere landen.
Toen door Minister Treub een voor
stel van wet was ingediend oin een
tijdelijk uitvoerrecht te heffen op som
mige goederen, voornamelijk met het
doel om '3 lands kas te doen deelen in
oorlogswinsten, die werden gemaakt,
heeft het hoofdbestuur daartegen zijn
stem doen hooren.
De overal aangewende pogingen om
do nijverheid m stand te houden en
daardoor werkloosheid te voorkomen,
heeft het hoofdbestuur aanleiding go-
geven om een circulaire te richten tot
Gedeputeerd© Staten der Provinciën
en tot do Besturen van Gemeenten bo
ven de 5000 zielen, waarin gewezen
werd op de wemschelijkheid om voor-
ai ir deze tijden de aandacht te vesti
gen op de Nederiandsehe nijverheid.
Toen een groej> van fabrikanten in
de metaalindustrie een aanzienlijke
&;m bijeenbracht om door geregelde
advertentiën de aandacht te vestigen
op de Nederiandsehe nijverheid, en
zu'ks 'in overleg inet onzen Algemee-
ncn secretaris, heeft deze zijn mede
werking verleend, door zich bereid te
verklaren alle inlichtingen te geven.
Ten slotte wees spr. op een nieuw
bewijs van belangstelling van II. M.
de Koningin, in het wel en we© van
ons volk. waarbij ook de medewer
king dor Maatschappij is ingeroepen.
Bii de nauwe aanraking, drie geduren
de' dezen bul ten gewonen tijd Haxe
Majesteit had mot verschillende groe
pen van ons volk, 'a het Hare Majes
teit gebleken, dat. vooral li idem vel©
kleine zakenffienschcn op allerlei ge
bied, di© door de vervulling van him
dienstplicht door het gezinshoofd of
door andere omstandigheden hun za
ken zien achteruitgaan. Ceclurende
den toestand van oorlog kunnen deze
menschen zooveel mogelijk geholpen
worden door de steuncomité's, maar
dvze hu'.p is onvolledig, wanneer ntet
na den ooriog zij geholpen worden
met k'eine credleten, waardoor zij ra
staat gesteld worden hurn zaken we
der op te bouwen. D© bedoeling '0
een organisatie in het leven te roepen
ter bevordering van. samenwerking
tusschen do verschillende instellingen,
die zich herig houden met credietver-
leen'ng aan don kleinen industrie©ten
land- of tuinbouw enden en handeldrij
vonden middenstand, waarbij op den
voorgrond wordt gesteld dat de Staat
een de©l van de risico zal dragen en
waarbij ook weder de Nederlandscho
Bank. venals bij alle financieel©
transacties ln dezen tijd een groote
ro' vervult.
Tot zijn leedwezen moet spr. con
sist eereu dat niettegenstaande alle
pogingen er verschillende industrie©-
ien beslaan, d'e door de tijdsomstan
digheden in kwijnenden toestand ver
hoeren maar daar tegenover' staat,
dat toch vele uijverheidsondernemin
gen den strijd om hot bestaan met be
trekbel ij k goede, entoel© z©l£s met zieer
goede resultaten hebben kunnen vol
houden.
Aan het a'ot z'jner rode zeKte da
voorzitter, dat zoo ooit, het Neder
iandsehe volk ton behoeve van al rijn
belangen nu schouder aan schouder
zal moeten staan en de pogingen voor
de meerdere waardeering van de ei
gen nijverheid diep wortel zullen moe
ten sctoeten, maar anderzijds zal ook
de nijverheid ernstig moeten pogen
cte waardeering ten volle te verdienen,
en gebeurt dit, dan schijnt het mij.
dat de toekomst met goed vertrouwen
:e gemott kan gezien worden, al meen
ik, dai er geen reden bestaat, om rich
gouden bergen voor te stellen.
Ik heb b'i dit aUea gesproken in de
ve 1 orwk'rstcUing dat wij buiten dien
oocteg zul'en blijven; wij leven ra het
vertrouwen dat onzo geëerbiedigd©
Koningin ©n hare Regeexing alles zul
len doer, om tras land buHcti de ver-
wikkeiiiigem te houden, zoolang u's
daaidoor de eer van het Vaderland
niet in gov aar komt, maar mocht d"t
laatste het gevat zijn, dan zuilen ook
wij onzen plicht doen, ieder op de
plaats die hem past, maar ui', het
diepst \an mijn lmrt spreek ik den
wensch uit, dat wij voor de verschrik
kingen van den oorlog verschoond mo
gen blijven.
Hiermede open ik de 138© Alg. Ver
gadering van de Maatschappij van
Nijverheid.
Stadsnieuws
PROVINCIALE STATEN VAN
NOORD-HOLLAND.
S u 'b s 1 d i s.
Gedep. Staten stellen voor aan de
Vereeniging „Atmslerdamseh Kinder-
sanatorium" voor het sanatorium te
Blaricum weder voor het jaar 1914
evenais over 1913 een bijdrage te
vc-rieenen van ten hoogste 7000 in 't
eventueel tekort op de ezp-oHatickos-
ten, omdat naar de meening van Ge
deputeerde Staten geen verandering
ia gekomen in de omstandigheden, dte
in het" vorig jaar tof het verteenen der
subsidie hebben geleid.
Zij stellen echter voor afwijzend t«
beschikken op hel verzoek var: B. on
\V. van Texel om de bijdrarre d :r pro
vincie van ten hoogste f 12.200 voor
den aanleg van een korteren verbin
dingsweg tussclien den Burg en da
haven bij het Oude Schelde te ver-
hoogen tot f 17.500.
Gedeputeerden achten het matoem
een er bolero verbinding tussclic-n de
haven en Den Burg van genoegzaam
provinciaal bolang om het toestaan
eerier Provinciale bijdrage te wetti
gen. Maar zij adviseeren afwijzend
nu de verheuging zou moeten strek
ken tot betaling der kosten van ver
betering van het oorspronkelijke ont
werp, die ten 'de-ole niet volstrekt
noodzakelijk zijn en anderdeels ge
vorderd worden omdat het Gemeente
bestuur zijn ondcrlioudsplicht niet be
hoorlijk is nagekomen.
Drinkwatervoor
ziening.
Door het Rijksbureau voor Drink
watervoorziening to een rapport op
gemaakt betreffende een centrale
drinkwatervoorziening in Zuid-Hol
land, Noord-Holland en Utrecht.
Nu een voorloopig onderzoek de
mogelijkheid van een oplossing van
het vraagstuk iu het uitzicht stolt,
acht de Minister hot gewonscht, dat
met de noodige voortvarendheid een
nader onderzoek wordt ingesteld eu
definitieve plannen worden gemaakt.
Daarmee zal 1 1/2 tot 2 jaar heen
gaan. De kosten worden geraamd op
f 45.000.
De Minister deelt mede, dat het Rijk
een aanzienlijk gedeelte van deze kos
ten zal betalen; maar hij stelt er Imo
gen prijs op, dat ook de Provincies ra
de kosten bijdragen.
Zuid-HoJIund zou dan f 9195 moe
ten bijdragen. Noord-Holland f 2568
en Utrecht f 3237.
Deze bijdragon worden terugl»-
taald. indien de onderneming tot
stand kamt.
Gedeputeerde Staten stellen nu
voor d© gevraagde bijdrage van
f 2568 te verleeneri. Deze bijdrage
hiudii d© Slaton 111 geen enkel opzicht
tot deelneming aan de eventueel© op
te richten onderneming.
Electricitei t s-
voorzienin g.
Gedeputeerde Staten deelen aan de
Provinciale Staten mede, dat zij aan
de wed. G. J. SmitsVan Keulen, te
Hoorn, vergunuuig hebben verleend
voor de levering van electrischen
stroom aan het perceel Nieuws'.eeg 20
aldaar, en aan de firma W. J. Boon
eu Comp., te Wonnerveer, voor de
levering van stroom uan de firma
Croli en Laan, aldaar, in verband
met de Provinciale Electriciteils-
verordening.
Do Haarlemmermeer
1 ij n e n.
In verband met de aan te leggen
zijlijn NieuwveenPupeveer (Ter
Aar) door de Hol!. Eloctr. Spoorweg-
Maatschappij verzoekt de Maatschap
pij wijziging van het besluit, w aarbij
de Provincie aan de 11. E. S. M. een
voorschot van f 500.000 heeft verleend
Bepaald is namelijk, dat de spoorwe
gen, ook voor zoover zij buiten de
provincie Noord-Holland zijn gelegen,
als één geheel moeien beschouwd
worden, zoodat voor da toepassing
der bepalingen van geldelijken aard
de exploitatieraitkomsten van al die
spoorwegen in aanmerking behooren
te worden genomen. Mocht de maat
schappij echter andore ondernemin
gen op zicli nemen, dan zou zij daar
van afzonderlijk boek moeten houden
en een afzonderlijke balans vormen.
Van dezo verplichting wènscht de
maatschappij nu ontslagen to won
den voor d© bedoelde zijlijn. Gedep.
Staten stellen voor aan dit verzoek
te voldoen. Tevens stellen zij voor,
om het bedoelde besluit in overeen
stemming te brengen met de bepalin
gen van het tusschen de H. E. S. M.
en de H. IJ. S. M. gesloten exploita
tie-contract betreffende deze spoor
wegen, ten einde in de toekomst ver
warring eh moeilijkheden te voor
komen.
Do Krankzinniger»,
gestichten.
Gedcp. Staten stellen voor geert te
keuren:
lo. de rekening van het gesticht
Meerenborg, aanwijzende in ont
vangst een bedrag van f 961.032.55 1/2
en in uitgaaf oen bedrag van
f 959.338.43 en een saldo van f l694.12Ji
2o. de eerste suppletoir© begrooting,
dienst 1915, van het gesticht Mecren-
berg, sluitende tot een bedrag in ont
vang en uilgaaf van f 205.591.86 voor
den bouw van woningen voor liet per
soneel enz.;
3o. de Begrooting voor 1916 van
Meerenberg, sluitende tot eon. be
drog in ontvang en uitgaaf van
f 789.538.62 1/2.
4o. de Begrooting voor 1916 van
Duinenhoscli, sluitende in ontvangst
en uitgaaf tot oen bedrag van
f 566.650.
INGEZONDEN MEDF-DEELINGEN
k 30 Cta per regéL
ëgSiJg}
(Jit de Omstreken
Blo*mead&a!.
P. A ADS'V ERG ADERINQ.
(Donderdag 24 Juni).
Donderdagmiddag om hall 3 word
de openbare zitting geopend. Er was
een vergadering met gesloten deuren
aan voorafgegaan.
Afwezig waren de beeren Bijvoet.
Bispinclc en Van Stolk.
Ingekomen waren dankbetuigingen
van Gtnioentepersoneei voor den ver
leenden loontoeslag.
Naar aanleiding \on liet fe t, dot
de Begruafplantswerken niet gegund
zijn aan den laagsten inschrijver, die
voor ongeveer f 24.000 inschreef,
maar wel aan den lieer Rijuierso t«
