DE OOM
Weerbericht
MEDEDEELINGEN VAN IIET
KON IN KL. NED. MKT. INSTITUUT.
.Opgemaakt voorin. 10.50 uur).
De Bildt. 15 Juli 1915.
Hoogste barometerstand 759.2 m. M.
te Breslau; laagste 747.2 m.M. te Den
Helder.
Verwachting tot den avond van
16 Juli
Wind aanvankelijk meeat matige
Westelijke tot Noordelijken, later
krimpende® en afnemenden wind.
Gesteldheid van de lucht: meest
zwaar bewolkt, met tijdelijke opkla
ringen, waarschijnlijk eenige regen.
Temperatuur geringe verande
ring.
BAROMETERSTAND TE HAARLEM.
Barometerstand hedenmiddag te 2
uur 733 m.M.
Achteruitgang.
.Vorige stand te 2 uur 756 m.M.
OPGAVB VAN
JOH M. SCHMIDT -Opticien
•ID 0. GRACHT 47. NAARLIM.
fhermometerstand
Hoogste gisteren
Laagete beden naoht.
Hedenmiddag 12 uur
15 Juli
7. 69
V 54
t. «0
INGEZONDEN MEDEDE TNGEN
A 30 Cts. per regeL
„HARTENLUST"
VOLLE MEIK UITGEMETEN v
EN IN FLES5CHEN
Or.ANT.LUCASSEM 'BfetSchrtO'evdSLCeN-
H. M. DE KONINGIN TE ROTTER
DAM.
Ter gelegenheid van de eerste
steenlegging van. hot nieuwe stadhuis
en de inwijding van de Groote Kerk
na hare belangrijke restaura!'es, be
zochten H.M. de Koning® en Z. K H,
de Prins, vergezeld van velo hoog©
rogceringapersonen, vandaag Rotter
dam. Per auto arriveerden de lloog©
Gasten en te half drie werden zij
van de grens dor gemeente per rijtui
gen naar de kerk gereden, waar de
dienst geleld werd door Dr. J R. Cal-
tenbach, die naar aanleiding van
Jes 56:7c „Mijn huis zal een bede
huis genoemd worden voor alle vol
ken" een rede hield. Het zangkoor
bracht eenige liederen ten gehoore.
Hierna werd liet kerkgebouw door
de Koningin en den Prins bezichtigd.
Wanneer men weet., dat de kosten die
aan de restauratie besteed zijn ru'Tn
f 100.000 bedroegen, zal men begrij
pen. dat de verbeteringen belangrijk
zijn.
Nadat een rijtoer door de etad was
gemaakt, betraden H H M.M .het ter
rein van 't nieuwe stadhuis aan de
Gooi vest. waar zij door Burgemeester
en Wethouders der gemeente ontvan
gen 'werden. Op de plaats, waar de
hoofdingang van hel stadhu's moet
komen en dus de eerste steenlegging
zou plaats hebben, was een podium
opgericht, waar II.M. en de Prins
plaats namen.
Nadat door den burgemeester een
welkomstwoord was gesproken, h'e'd
de Koningin een rode, waarna door
Haar de eerste steen gelegd werd
roffel, hamer en ka'ktoak, die 'n
«374 door wijlen Koning W'"em 111
bij de eerste steon-iegg'ng van de
Maasbrug waren gebrokt. deden ook
nu weer dienst.
il. 31. teekend© vervolgens een op
deze plechtigheid betrekking hebben
de oorkonde, en nadat liet Rotler-
damsch Mannenkoor een lied had ge
zongen, en de plannen voor het stad
huis nog waren bezichtigd, aanvaard
den de Koningin en do Prins de terug
tocht naar de residentie.
TWEEDE KAMER.
Men seint ons-
hij de voortzetting van het deint
ever d© vloot uitbreiding verdedigde
Minister Ram bonnet zijn )>eleid, voor
opstellend dut vertrouwen daarin on
misbaar is voor de noodzakelijk© op
heffing van de Marine Bij de bcgroa-
lings-discttssio was de toestand on
zeker, men hoopte dat de oorlog van
korten duur zou zijn. Thans zijn i5e
omstandigheden veranderd, de "nuTjg
Ik.'w ijst, dat behalve onderzeeërs ook
slagschepen nooiüg zijn, geens/.im j
onkel lor wille van liet p&rsouoel. j
Waarom nu groote kruisers en 1200
tons torpedokiuiaers? Om het greoter
iiOok de staatscommissie van 1912
wildo 6 kruisers van 5500 tons. Klei
ne kruisers van de Duitsche marine
zijn ook te zwak bewapend gebleken.
In veiband met de militaire eischen
moest de tonncninaftt tot 7000 winden
Opgevoerd. Om den aanbouw Hu-
nonslunds to bespoedigen wordt l«c-
gonnen me; twee kruisers en vier n-
derzeeërs, om later nog twee kruisers
voor te stellen. Overigens bleef voor
do toekomst, en al9 de financiën hot
gedoogen, uitvoering van de vlootwet
het bost©. De Minister zette daarna
de noodzakelijkheid om kruis rs te
hebben tot ondersteuning van >on
doelmatige actie van kiein m.it-iiccl
ter afwering van een vijandelijk op
treden tegen onze koloniën, uiteen.
Indië is met met onderzeeërs alleen te
vcrdeligen. Hij weerlegde vervolgens
do bezworen van de hoeren Van der
Voort, llugenholtz en Biciion.
Het debat duurt voort.
IIET ONGELUK MET DE DEFENSIE-
SLOEP.
liet Haagse ia- Corrcspondcntie-Bu-
reau seint
Het lijk van den adelborst reserve
le-klasse P v. d. Doos. uit Rotterdam,
behoor em do tot de bemanning van de
vergane defensie-sloep van <ie Marine,
ts bij TerheUfo aangespoeld. Het stof
felijk overschot van den milicien-ma
troos Do Jong is hedenmiddag met
militaire oor te Hoek van Holland ter
aard© besteld. Hot 'ijk van den mil'
eten-stoker Van Ho'ten aal morgen
te Loosduinen met militair© eer be
graven worden.
Vervolg Stadsnieuws.
NEDERLANDSCHE MAATSCHAP
PIJ TOT BEVORDERING DER
PHARMACIE.
Men meldt ons uit Groningen:
Hedenmorgen werd in de „Harmo
nie" de biste jaarvergadering gehou
den van de Nederlandsch© Maat
schappij tot Bevordering der Phar-
made. onder voorzitterschap van den
hoor J. Hofman uit Den Haag. Deze
opende de vergadering mot een rode
over: „Pharmacl© en Hygiëne".
TERAARDEBESTELLING.
Hedenmorgen is. nadat de H. Uit
vaartdiensten gehouden waren, i.p
hot kerkliof St. Barbara ter aarde be
steld Ivo*, stoffeiijk overschot vau oen
heer G. L'. VVteren, in loven lioof-i der
O. L. School to Tor Aar eu oud-Haar
lemmer. Zoowel iiier ter stede als in
zijn laatste woonplaats heeft zijn
overlijden zeer voel deelneming
wekt. Dat bleek wel uit de bloemen,
die gezonde® waren door den burge
meester van Ter Aar, Jhr. De Mu-
ralt eu door personeel en leerlinge;
van de school.
Aan do groeve was vrijveel belang
stelling. Door den gemeentesecretaris
eiv een raadslid werd het gemeentebe
stuur wui Tor Aar vertegenwoordigd.
HET GEBOUW „ZANG EN
VRIENDSCHAP".
„Eu nu is dan eindelijk een lang
gekoesterde wensch vervuld", zoo on
geveer drukte de voorzitter der Ko-
nink.ijke Liodertafel „Zang en
iendschap" zich Woensdagavond
het begin van zijn openingsrede
uit. ..en ziet gij, leden, u omringd
veel, wat, tot-nu onder het stof
bedolven, u thans weer spreekt van
hen. dia als gij liefde gevoelden voor
onze aloude liolertafel.
Spreker doelde hierbij op een
overgroot aantal photo's, diploma's,
oude banieren, enz., die de wanden
versieren, in z.m uitvoerige, inhoud
rijke rede zwaaide de heer Dr. Broe-
se van Groenou lof toe aan ontwer
per en bouwmeester van liet thans
in gebruik genomen gebouw voor de
oefeningen der vereemging, ook aan
hen. die het initiatief namen en die
aandeelcn namen. Ten- slotte werd
ojjder groote instemming iet den ju
bileerenden Isten secretaris, den
tieer T. C. Niephaus, het woord ge-
•icht.
Dez© kwam ie ongeveer 9 uur liet
gebouw binnen en weid met hot
zingen van het eigen lied.„Zang en
Vriendschap, hoog d© vaan I" ver
welkomd. Toen hieven d© zangers
onder de pittige leiding van t'red. J.
Roeske nog aan „Mijn hof", van
Philip Loots.
D© heer Niephaus dankte zicht
baar ©n hoodbaur Zeer onder deu in
druk voor de vele blijken van
■riendschajp, op zijn 70sten verjaar
dag ontvangen, en eindigde mot. zijn
beste wenschen uil te sproken voor
de vereerd ging en haar gebouw.
Er bleef den geheelen avond een
echt gezellige xgest beersclien, die
zich nog uitte m menig lied en me-
ig geestig woord.
Voor de loden eu hunne dames i3
R.s. Zaterdag en Zondag gelegen
heid bet album te bezichtigen, dat
den heer Niephaus is aangeboden-
Amsterdarasche Boars.
Openingskoersen van 14 Juli 1915.
HOLLANDSCHE HANDELS
BANK.
Openingskoersen van 15 Juli 1915.
5 pCL Nederland 100 15/16.
5 pCt. Ned -Indxë 99 15/16.
Deli Mij. 450.
Senembah 430.
Amsterdam Rubber 129—39.
Gec. ilolL l'etr. 15814.
Kon Ned. Petroleum 519 20.
Denver 5.
Erie 24 1/8.
Missouri 6 1/4.
South. Rail 13V4.
Union Pacific 127 3/4.
Studebaker 80.
Amalgamated 731/4.
Am. Car en Foundry 53.
Am. Hide en Leather 3244.
Cm. Cigar 4414.
Cm Steel 595 83/4.
Gm. Marine 5i8.
Pref. idein 4 1/4-444.
Maiinebonds ©rig. 53'4.
Rechtszaken
KRIJGSRAAD
Do krijgsraad te VGmverihage ver
oordeelde J. li., milicien dor infante-
rio, afkomstig uit Heemstede tc-r zako
van diefstal van eonig ondergoed van
©eu dor rustkamers, tot 4 maanden
gevangenisstraf, in te gaan 23 Juni.
OVERLEDEN:
13 Juli. M. M. Rietberg-v. Rhoeden.
92 j. Zijlvest 14 Juli. M. H. Planijo-
Sclicffer, 74 j. Nassaulaan. 11. 1". Cus-
tein, 29 j. Meester Lottelaan.
De onderstaande telegrammen
zijn ontieenü aan bet Algemeen
Handelsblad.
FRANSCH LEG ERBERICHT.
PABJJS. 14 Juli. (Reuter,!. Het
.oiKicomrnuiuqué luidt:
De Duitschers Ixjinbardeerden Veur-
no en O as'.-Du in kot ken. De Duitschers
trachtten tot Iwdceuxaal toe uit de
loopgraven bij Souchez te komen.
(toch tevergeefs. In dien geheelen sec-
tor is voortdd urend do artillerie aun
het woord. Vooral d© kathedraulwijk
te A tree hi heeft te jijden. Dre burger
warden gedood.
Jn Argonne gingen die Franschon
tot den aanvul over en kregen vasten
voei in de Duitsche loopgraven in h«t
westelijk ciieel van liet Argonnewoud.
Do t rieinwirist, gisteren cLior n©
Duitschers in Argonne behaald
dlraast niet meer dan vierhonderd
voet.
iutig vliegers bombardeoitlon
een militair spoorwegknooppunt tus-
sclian Douai en ltijssel. Met milruti-
lours l>e-wapeüde vliegmachiiifs \»>r-
ppeaeldeu het eskader on beschoten
oe® alLsiaanden trein.
UITVOERVERBOD VAN GQUD IN
RUSLAND.
PETERSBURG, 15 JulL (R. T. A
Eon oflicieele mededeeling behelst
n verbod van gouduitvoor van den
minister van financiën. Uitzonderin
gen kunnen worden toegestaan voor
onderdanen van do verbonden of
neutrale mogendheden.
OOSTELIJK OORLOGSVELD.
RUSSISCH LEGER-
BERICHT.
PETERSBURG, 14 JulL (R. T. A,).
Rapport van den generalen staf
In den avond van 12 Juli gingen do
Duitschers tot het offensief over op
het Nuref-front.
In de richting van Lom ja bepaal
den zij zich m den avond van dien
dag on den volgenden morgen tot
een heftig artillerievuur.
Op den rechteroever van do Pissa
maakten do Duitschers zich den 13en
meester van Russische loopgraven
over eon front van twee werst, maar
werden door tegenaanvallen verdro
op bei do oevers van de Clika wordt
verbitterd gevoeld on.
Aanzienlijke Duitsche en Oosten-
ijksoho strijdkrachten rukken op in
den sector tussche® d© Orjitsj en
Lydyjiia. Russische troepen trokken
zonder beslissend gevecht des naohts
terug naar ©en ©pnemiugs-stelling.
Op den linkeroever van den Weich-
-I is de toestand onveranderd.
Het Russisch© leger, dat streed hij
Vilkolaz, maakt© in de week van 4—7
Juli volgens nauwkeurige opgaven
297 officieren en 22.464 manschappen
krijgsgevangen.
In de richting van Cholm hadden
[ovecliten plaats aan do Voliteja,
vaar de Tiussen in den nacht van 13
Hli meer dan 1500 krijgsgevangenen
naakten.
Elders duurt het gewone iufonte-
■iegevecht voort.
OP ZEE.
STRIJD TUSSCHEN EEN TREILER
EN EEN U-BOOT.
LYON, 15 Juli. (W. IL) Do „Nou- toekende. Men voerde de gekwetsten
eiliste" verneemt uit Cherbourg, dat j |uar "-'e ^nk VAP 1 dorp, nu ambu-
„i.T,.,iwai.,™ tanoe, of. zoo deze vol lag. verder
houden met de hier aan de orde zijn
de quaesUe, mag een neutrale regoe-
ring den handl in oorlogscontraban
de niet ongehinderd laten plaats vin
den, wanneer die handel zulk een
vorm of zulke verhoudingen aanneemt
dat daardoor <le neutraliteit van bet
land erbij betrokken wordt.
We&k© dor verschillende weten-
6c!iappelijk© criteria, die in dit op
zicht zijn opgesteld. m©n ook oan de
booordeeling van de toelaatbaarheid
van contrabandeliandel wil ten grond
slag leggen, zoo komt men toch "steeds
tot het besluit-, dat uitvoer van oor-
logianateriaal uit de Vereenigdo Sta
ten, zooals dez© in den egenwoordi-
g©n oorlog plaats beeft, niet is over
een te brengen met hetgeen de onzij-
digiheid e'isclit. De Amerikaansche re
geering kan dus op geen enkele wijze
het recht worden betwist om door uit
vaardiging van een uitvoerverbod
aan dezen openlijken geweldigen uit
voer van oorlogsmateriaal een einde
te maken, een uitvoer, van welken
bovendien bekend is dat hij slgohts
één der oorlogvoerende partijen ton
goed© kan komen. Mocht, de Ameri-
nsche leg-eering van dez© haar toe-
komende bevoegdheid gebruik maken,
dan kan haar ook dan goen verwijt
treffen, wanneer zij, teneinde met de
©ischen van de nationale wetgeving
in ovreenstcinming te b'ijven. den
eg inslaat van afkondiging van een
et/
Tegenoves de eventue©le tegenwer
ping. dat het bij alle bereidwilligheid
van de Arnerikaainsche industrie om
evenals aan Engeland en diens bond-
genooten ook aan Oostcmrijk-Hongia-
rije en Dutsoldand te leveren,don
Vereen*gden Staten ten gevolge
den oorlogstoestand niet mogelijk is
met Oostemrijk-ITongarije en Duit9Ch-
liand handel te drijven, mag er wel
op gewezen worden, d-at dé regeering
van de Vercenigde Staten ongetwij
feld in staat is daarin te voorzien. Het
zou n.l. volkomen voldoende zijn. den
feger.sit-andens van O.-H. en Duitsch-
land een stop zetten ran den toevoer
van levensmiddelen en grondstoffen
in uitzicht tc stéllen voor het, geval,
dat do wettige handel in deze arti
kelen usschen Amerika ©n de beide
centrale mogendheden niet zou wor
den toegelaten.
Wanneer de AuierikaansGlie regee-
ng bereid zou zijn, hiertoe over te
i-an, zou zij net alleen de steeds in
Amerika hooggehouden traditie van
bescherming van den wettigen zoo-
handel volgen, maar zich tevens de
je verdienste verwerven het mis
dadige .streven van de vijanden van
O.-II en Duit-schltmdo m zich van den
honger als bondgenoot te bed'cnen,
te beletten.
D© O.-H. regeering doet derhalve
op groncl van d© uitnemende betrek
kingen, welk© altijd tusschen Ameri
ka on de O.-H.-monarchie hebben he
il aan, een werkelijk vriondschappe-
ijk beroep op de regeeriag der Ver
een i gate Staten om, in verband met de
gegeven u4teeiizmlUiigwi, het
door liaar in deze zoo hoog-stbelang
rijke aango'cgenheid tot nog toe in
genomen standpunt nogmaals rijpe-
'ijk te overwegen.
Verspreid Nieuws;
AAN WONDEN BEZWEKEN
Een correspondent van de Tele
graaf schrijft
D© boer was met zijn vrouw, op de
laameche Jioeve, niet ver achter de
frontlinie van Y-peren, gebleven. Men
had hevig gestreden. Den ganschen
dag was 'I gebulder der kanonnen
niet van de lucht g-eweest en 't huis
had gedaverd, lot in zijn grondves
ten.
De schemer v'tel nu. Op den weg
voor de hoeve reden traag wagens
voorbij.
D© boer wist, wat dit convooi be-
volgens daar ontvangen berichten
oor Calais een Fransche treiter, die
kanonnen aan boord had welke zoo
waren geplaatst dat zij niet te zien
aren, door een Duitsche onderzoeer
was gelast te stoppen. De treiter stop-
doch toen de duikboot nader
kwam opende de treiter hert vuur op
hot oorlogsschip.
EEN OOSTENRIJKSCHE NOT V AAN
DE YEREENTGDE STATEN.
WEEN EN. 15 Juli (W. B.- De mi-
naar de stad. 't Was de droevige, al
lerdroevigste stoet, die op eiken dag
van strijd volgde, oen stoet, zooals
men op veel Vlaam-sdhe iwegen zag.
Een wagen hield voor de hoeve stil.
-De boer trad naar hutten. -
Een overat© riep -hem.
,,Ge moet een gewonde in huis op-
nomen." zeide 'bij. „En met uw leven
slaat ge er borg voor. dat hem geen
kwaad geschiedt
boer wachtte even.
Hospitaalsoldaten haalden een ster-
niatOT vaii bnitenlundsche zaken over-J vf"<Ien krijger, als een wit i»k in den
liandigde aan den ainbassadeur vanschemer, u't den wagen. ©n. door den
de Vereeuigtte Stalen te Wee non oc-nboer voorafgegaan, brachten ze hem
nota van den volgenden inhoud: j 'engzaani en voorzichtig in hu's.
WE ENEN, 29'Juni 1915. De ingrij- /-© vertelden, dat'hun kameraad met
pende gevolgen van hot feit. dat )<^der vervoerd fcon worden, dat hij
sinds geruimen tijd tusschen do Ver-1 t bij den minsten schok uitschree-uw-
eonigd© Staten van Amerika eerier- {i'? van smart, en dat hij het trouwens
zijda en Engeland en zijn bondgenoo-1 n'et 'anB meer maken zou. Liet men
ton anderzijds een handelsverkeer in I bem op den wagen, dan haalde hij
oorlogsmateriaal in groote® omvangzeker do elad n'et meer. En 't ware
plaats vindt terwijl Oostenrijk-Hon-weed, hem zoo t© martelen,
gorijo ©vonnis Duitschland volkom n», He boer stemd© dit toe. Zijn vrouw
Burgeriijke Stand
HAARLEM.
ONDERTROUWD:
15 Juli. II. W. Du ij ff on W Slrgting.
S P. J Stevens en W M. 14. Hurk-
mans P. W. v. d. Valk en J C. M.
Ketelaar. J. D P, Vu ijk cu M. v. d,
Aardweg. J. A. Verder en M, Liesker.
GETROUWD:
W Wildoboer en M. v Heulen. W.
J. Erdtaieck -on G. Vermeren. M. J.
[.eager en J Vredenburg. L. J. H.
Vissers en M H. Captijn. J J. Thöne
en M. P Wlikens.
BEVALLEN
11 Juli. C. v. Maas geh. Stammes, z.
li Juli. II. W. K v. d Wateren geb.
Hagemans, r M. van Geelkerken geb.
Romijn, d. L J.C. van Ruchoin geb.
Reijer. z. t5 Juli L, de Nijs geb v.
Poorten, d.
au de Amerikaansche markt is afge
sloten. hebben al dadelijk ten zoors©
de opmerkzaamheid getrokken van <1©
OoMenrijksch-Iiongaaraehe regaering
Hoewol de O -H regeering vol ko
on ervan overtuigd is. dat do nou-
(Eng, welke die Amerika an sche rogce-
deze aangelegemhed nnnneen t,
uitsdiriitiend wordt, voorgeschreven
oor den wensch do striktste onzijdig,
hoiö in acht, te nemen en zich te drver
zake letterlijk tc houden aan <le l>e-
treffontie liapalingen der inlernotio-
n.ilo v.-rdragcn. zoodringt zich (och
"<le vraag op of de toestand, «ma-'s die
in den loop van den oorlog onge
twijfeld onafhankelijk var den wil
van de Amerikaansche regeerinjg
ontsto-nn is, nie: zoodanig is, dat de
liedoeiiiigen van het kabincf van
Washington gedwarsboomd, ia zelfs
in het tegenovergestelde veranderd
worden.
Wordt deze vraag bevestigen-1 be
antwoord, en dit kan volg©r>3 de 0,-11.
regoenng niet twijfelachtig zijn dan-
volgt daaruit onmiddellijk een andere
vraag. nl. of het dian niet mogelijk, ja
zelfs geboden is dat maatrego'en
worden genomen, welke er toe kun
ne® leiden da; aan den wensch van
<te Amerikaansche rogeering om te-
genover beid© oorlogspartijen een
.streng onpartijdig standpunt in to
nomen, wordt voldaan
D© O.-II. regeering aarzelt niet ook
döz© vraag onvoorwaardelijk bevïstl-
gend to I^eantwoorden.
Volgens aU© autoriteiten op het go-
an vo'konreoht, die zich bezig
bied
kreeg tranen van innig modelijden in
de oogen. En z© opende een kamer en
wees eon goed bed voor den lijder.
Daar lag nu de ongelukkig©, om te
sterven. Do hospitaalsoldaten gingen
heen de wagen met zijn droeven
ias-t reed verderWat daar binnen
't voertuig geleden werdl
De gewonde in het Vloamsche boe
renhuis was geheel in Itnnen gewik
keld. Welk© gruwelijke verminkin
gen verborg het, linïien?
„Lig jo goed?" \Toeg d© boerin...
„Heb je niets noodig?Zeg hel
maar
Ze zag de groote oogen vol innig©
treurnis op haar gericht...
„Wasser." smeekte de kranke.
En terwijl de vrouw, teer als een
eigen motder, het hoofd van den ge
wonde ophief bracht de boor hem den
verfnsschonden drank aan de lippen.
„Mijn vrouwmijn kind," k'oeg
de soldaat
,,-Och lleere toch, en je zijt ge
trouwd
„Twee jnar... één kind," mompel
de de zieke.
F.n zijn oogen zwommen in tra
nen een snik no-kte in zijn keel.
Mo ar de smarten kwamen weer. re
ten door zijn wonden onder het lin
nen. door gansoh 't lijf, dien morgen
nog schoon en kloek, gezond en flink,
nu gerchonden, door sohoten, ver
nield.
En waarom?
D© smarten kwamen, en <1© man
©ener jonge vrouw, de vader van een
kindek©, kreunde en kermde, terwijl
hij verlaten 'ng te sterven op dï
Viaamsche hoeve, ver van haar, die
aan hem dacht mot vreeze en hone,
voor hem bad maar hem geluk
kig niet zien kon I
Vervloekte krijgt" hoorde de boor
nog tussohen het steunen en kermen.
Eu dat woord trof hem dtep.
O. hij had kloek soldaten voorbij
zien trékken, zingend van „Victoria"
en „Gloria"... Eu nu dez© wanhoops
kreet
Gaarne had het echtpaar die
ten verzacht, maar 't stond machte
loos tegenover dit vreoselijk lijdon.
Do dood had den jongen man gde©-
k-end.
KPortsen kwamen op. beroerden t
gewond© 'lichaam, ver.«c-hroe'den de
lippen, laaiden -wild in die groote
oogen,
.WasserVrouwKind
Vader Moeder... Vervloekte krijg
Voorwaarts... Terug..."
in zijn ïjitaui schetste de ster
vende zij® gansohe, droevig© gescliie-
eu zij, d'e aan zijn spond©
stonden, angstig, ontzet, trillend van
medelijden, ontroerd, maar onmach
tig, zo begrepen ieder woord, eiken
kreet, d'i© door de kamer ktenlc.
buiten bulderde 't kanon; de
n rinkelden, de muren daver
den, ja, het bed, waarop 'de lijder
iag. schudde nog van 't oorlogsgeweld.
En guids boven 't front kruist© langs
den hemel de weerslag van 't.kanön-
uur e® speelde brandk'aarte op d©
volken.
Tégen den morgen kwam de dood...
De hijgende borst zakte, de zich
krampachtig-'bewegende armen vielen
slap, 't gelaat versmalde, de oogen
brak-en.
D© vader van 't kindeke, d© man
der jonge vrouw ontsliep en k'wam
'uste, toen de zonne over den
boomgaard haar morgenrood wierp.
JX> boor begaf zich naar 't dorp om
den dood van deu strijder te meuten
en soldaten haalden 's avonds het lijk
weg
rouw had op d© kar voor tien
gestorvene twee kaarejes ontstoken...
Ia 't massa-graf was nog plaats...
Ook in de kerk, nu ambulance, had
den gekwetsten den kamp voor 't le-
■n opgegeven.
En do hoevebevvoners waren treu
rig gestemd... 't. Was een vijand, een
van 't teger, dat In België de® oorlog
brachtmaar 't was een menooh.
En sterker dan anders dachten ze
aan familieleden en kennissen, aan
dorps- en landgenoot©®, ook m d'en
oorlog strijdend, ook blootgesteld aan
vei'wondlng. verminking, aan den
dood Ze hadden iets van den oorlogs
gruwel meegemaakt.
DE VERHOUDING TUSSCHEN VLA
MING FN DUITSCHER IN DE
NABIJHEID VAN HET FRONT.
Men schrijft aan '1 Alg. Handels
blad o.a.:
Achter liet front xn Vlaanderen
ount een zeer vredelievende en
vriêndloJijlce lievolknuE. menschen
aan hun sxeboortcgrond gehecht,
dien zij slechts in uiterste noodzake
lijkheid willen verlaten, zoodat hot
grootste gedeelte van de bezetting ge
bleven is; on alleen de dorpen, dto
-intrend beschoten worden, ge
deeltelijk ontvolkt zijn. Deze bovol-
heeft iets goedmoedigs over
zich, en laat ontegenzeggelijk den
Vlaming op zijn best zien.
En nu is het wel merkwaardig te
hooron. hoe goed de verhouding i3
tussche® Vlaming en Duïtscher. Niet
dut <te eerste zijn waardigheid weg
werpt, door den overwinnaar als
vriend te behandelen on met ham te
houten. Maar de verhouding draagt
niet 't kenmerk van vijandschap: wol
ut zuivere menschelijlJieid.
lvcn heel groot gedej'.t© van het
Duitsche leger achter het front is in-
jekwartierd bu de boeren en op de
loipen, zoodat er langzamerhand een
kamarandschnppelijke verhouding ont
staat tusschen de ingekwartierde
Duitschers en de Viaamsche bevol-
king.
Do laatste verheugen zien als de
Duitsche soldaten ongedeerd van hot
front torugkeeren; en toonen omgo-
keerd hun diepe droefheid o.ls er ge-
snouvedd ziin.
Wanneer er weer Duitsche soldaten
naar hot front moeten is er een alge
meen© treurigheid. Men neemt af
scheid van hen, en menigmaal blinkt
er een traan in 't oog eener moeder,
die mogelijk denkt aan haar zoon. aan
de overzijde der loopgraven, eener
gedachtig aan haar echtge
noot, on dm vuder h;ut-r kiadore®,
zoo korten afstand vm ij/terd en toch
zoo onbereikbaar ver.
In cchto aaïvieteit gaf eens zulk
ee-ne vrouw een brief aan een Du-it-
sclion acildiaat mc-de, die naar 't front
terugging: „41? gij mijn man ziet,
'handig hem dan dezen brief",
haar verzoek. Vol en denken dun
ook. dat er eigenlijk tusschen de bei-
-trijd'llnies oen soon brievenvor-
liestaat, want telkens worden do
Duitsche soldaten verzocht brieven
Yperen mede te nemen,
ff end er en toonder was d© ont-
mootlng, die een Duitsche- soldaat met
'ii Vl-aamsch meisje had.
D.it aardige kind met haar vertrou
welijke oogen komt tot don. soldaat,
»n zij wist, dat hij spoedig mar
het front zou gaan. „Ach meneer die
soldaat! ik kom u vragen, wilt gij
ij een .groot genoegen doen?" „Ze-
•r mijn kind!" was '1 vriendelijk
itwoord. „Nu, neem dan dezen si-
ia«ap|iel van mij aan, en ik zal u
orqen vragen, wat ik van u begeer".
Den volger.dor. morgen komt de ktel-
tcrug; in lianr hand draagt zij eer.
in pakje, ze maakt dat met beven-
vingerljes voorzichtig open. Er
liggen twee portretten in „Van mijn
Vader en van ir.ijn broer" zegt de
kioine. „Beiden zijn zij in don oorlog;
h meneer do soldaat, bozie z© eens
goed, dut ge ze kent. Als gij nu in
den oorlog zijt, gaat gij ze dan niet
dlood&ohieten?"
Alen moet wel een hart va® stean
hebben, om door dat roerend veitrou-
io beminnelijke naïviteit van
(let kind niet getroffen te zijn. Is die
raag van dat kind niet een beroep
•p hot geweten er. het hart van al
die menscheu, die den oorlog hebben
ontketend en l»estendigen„Als gij u
nlot verandert en wordt als de kin-
derkens, zegt. Jezus, zult gij hel ko
ninkrijk dor hemelen niet ingaan'
Geen wonder, dat de Duilsche sol
daat zich iri die streek tehuis gevoelt.
Eén, die in bet begin van -den oor
log. ten westen van Metz was, nog op
Duit.seh gebied, vertelde, dat hij, hoe
rneor hij naar her Westen gekomen
was, re beter het bevonden had; zoo
dat hij ten laatste in do nabijheid van
Dixinuiden gekomen, daar cone bevot
kin,? had aangetroffen, waar hij op
d© b aaigenaamste wijze me© kon om
gaan. iak bij het front kunnen da
Duitsche soldaten daa® zonder wapens
rustig over het land rondloopen, oa
van d© eeue boerderij naar de andere
gaan.
IIET KATOENVRAAGSTUK.
Reeds is melding gemaakt van de
discussie in liet Engelsche Lager,
huis over liet katoenvraagsiuk.
Naar aanleiding van dit debat
schrijft de „Daily Chronicle", „dat
ieder, die het belang beseft, dat
Duitscldand belet moet worden ka
toen in t© voeren te;- vervaardiging
an ontplofibaro stoffen, de bekente
nis van mislukking zal betreuren,
die ligt opgesloten in do verklaring
der regeering, dat in Mei moer dan
30.000 ton katoen in Nederland werd
ingevoerd.
Nederland heeft ee® eigen katoen
industrie, zegt het blad, maar het
aantal der spindels schijnt nauwe
lijks een percent van dat in Groot-
Brittannifc en 30.000 tem is ongeveer
de helft vau den gemiddelden aan
voer van Amerikaansche katoen in
Groot-Brittannië in vredestijd. Men
moet dus wel aannemen, dat ©en
groot deel van dien grooten Neder-
landschen invoer voor Duit6cbland
was bestemd en daar de katoen ge
consigneerd was aan de Nederland-
sch© Overzee Trust (die waarborgt
dat de consignern-enten alleen voor
Nederlandseh gebruik zijn), schijnt
hot dat dit lichaam óf in betrouw
baarheid af in werking belangrijk t©
kort schiet. De hoogste schatting van
Duitschland's bolioefte is 1000 ton
katoen per dag voor munitiefabrica-
ge. Als de geheele 30.000 ton dus
naar Duitschtand zijn gegaan, was
dat voor een maand voldoende."
De „Daily Chronicle' erkent, „dat
het verklaren van katoen lot contra
bande niets zou geven, daar contra
bande alleen betrekking heeft op
goederen, voor een v ij au del ij ko ha
ven bestemd, en hei gaat thans om
goederen, bestemd voor neutrale ha
vens. Wij hebben nu echter door een
Order of Council van 11 Maart ons
hot recht toegeéigc-nd, om allo goe
deren, voor neutral© havens bestemd,
aan te houden, indien de definitieve
bestemming Duitschland is. Verder
kunnen we zeker niet gaan en do
moeilijkheden nu zijn dus niet van
wettelijken. maar van administratie
ven aard. Het is verre van gemakke
lijk in elk geval vast te stellen, of
goederen, die naar Nederland of
Scandinavië zijn geconsigneerd, op
weg zijn naar Duitscbland en ieder
nadenkend mensch zn.l beseffen, dat
het onverstandig zou zijn zulke moei
lijkheden ruw-weg op te lossen ten
nadeel© de-r neutralen. Niettemin is
het ook duidelijk, dat we strenger te
werk moeten gaan dan tot dusver.
Duitschland kan niet vechten indien
de aanvoer van katoen voor een vol
doend aantal maanden wordt afge
sneden, en na ongeveer twaalf maan
den heerschappij ier zee door de
Britsche. vloot is het hoog tijd, dat
dit proces van afsnijding nu ooit
werkelijk resultaat heeft.
UIT ENGELAND.
We lezen in de „N. R. Ct."
Lord Lansdowne hoeft in het Hoo-
gerhuis verklaard, dat er in de wet
op de nationale registratie geen syl
labe omtrent dienstplicht is te halen,
helzii voor leger of vloot, hetzij voor
de industrie. De wet kent nllecn re
gistratieplicht. Voor dienstplicht
ware een nieuwe wet noodig, en het
parlement zou don de volle gelegen
heid hebben om daarover zijn inzicht
ben beste te geven. In zekeren zin
brengt de wet wol nader tot dienst
plicht, doordat ze invoering van
dienstplicht grootolijks zou verge
makkelijken. Hun, die daarin aanlei
ding zouden zien om tegon de wet te
stemmen, wilde hij vragen Kunnen
zij zeggen hoe lang de oorlog nog
zal duren en of we hem zonder
dienstplicht ten einde vermogen t©
breng©u
DE HOUDING VAN ROEMEN te.
Norden seint uit Berlijn:
Aan het Hamburger Fremdenblatt
wordt gemeld, dat Italië nu voorgoed
zijn hoop op Roemenië's deelneming
aan don oorlog heeft opgegeven. De
heden uitgekomen Italiaansche bla
den hebben het alle over die houding
van Roemenië en komen eenstemmig
tot de slotsom dat Roemenië neutraal
zal blijven.
We lezen in de N. R. Ct---
Router's agentschap deelt, naar
aanleiding van de pogingen der cen
trale mogendheden om Roemenië to
bewegen den doorvoer van wapen
tuig en munitie naar Turkije toe te
staan, aan Engelsche bladen mede
dat de Roem een scfao regeering met
goed gevolg elk vervoer van oorlogs
materiaal uit Duitschland en Oosten
rijk-Hongarije over l'oemeensch
grondgebied blijft verhinderen.
Zoo zijn onlangs treinen met vaten
aangehouden, waarin munitie waa
verborgen. Het heette dat er Mün-
chener bier in de vaten zat en aan de
stations in Roemenië was zelfs tele
grafisch opdracht gegeven om voor
ijs te zorgen, ten eind© het. bier koel
te boude®.
Verder zijn aangehouden zendin
gen van cementblokke®, die hol ble
ken en waarin men granaathulze®
>or de zware houwitsers vond.
EEN INSIGNE VOOR DE
GEWONDEN.
Maurice llarrés bepleit in de Fran
sche bladen do instelling \an een in-
voor de gewonden. Hij schrijft
daarmee met te bedoelen een decora
tie met d© beteekenis van het Legioen
van Eer, het „Oorlogskruis" of da
Militaire Medaille", maar oen bewijs
van een volbrachte dAad, die den
drager kenmerkt als bereid t© zijn ge-
