BE QBU
Vervolg Stadsnieuws.
Gqen bakker ij.
In het zooeven verschonen blaadje
ran do Coöperatie „Voor Allen" der
H. IJ. S. M. wordt medegedeeld, dat
met tot oprichting van oen ooöpera-
tieve broodbakkeni zal worden over
gegaan, daar zich te weinig deelne
mers opgaven.
zwem school.
De temperatuur van het water was
hedenmorgen 6 uur 62 gr., en he
denmiddag 12 uur 63 gr.
POLITIETOEZICHT OP HET
BROUWERSPLETN,
Een medewerker schrijft
Sinds eenigen tijd geledon in dit
blad een bericht voorkwam betreffen
de de baldadige jongens, die op de
spoorbaan achter het Hrouwereptein
een sneltrein tot stilstand wisten te
brengen, door op de rails te gaan
liggen, waarbij Je wenscheUikheid
van politietoezicht aldaar werd be
pleit, verschijnt er thans iederen
dag een politieagent, die af en toe
uit een der vele straten van het
I.eidsche kwartier komt aanwande
len, om te zien, of alles op het Brou
wersplein en op het land bij de
spooihaan ordelijk toegaat. Nabuur-
lijk io dit bijna altijd het geval.
wantzoodra de politieman een
paar passen op het Brouwersplein
gedaan heeft, loopt hij door zijn
uniform dadelijk in de gaten, waar
door de in grooten getale aanwezige
jeugd allen tijd heeft, om dingen,
die niet geoorloofd zijn, na te laten,
totdatde gevreesde man verdwe
nen is I Nauwelijks heeft deze zijn
hielen gelicht, of ,het lieve leventje
begint weer. Zoo waren wij er Don
derdagavond getuige van, dat een
politieagent van eenige jongens oen
bal afnam, waarmee zij aan het voet
ballen waren. Maar nauw was do
agent verdwenen, of ©enige andere
jongens (en dat waren heusch geen
kleine) ginger, op ee»i njtje staan,
om met sternen op don lantaaru te
mikken. Onder een hoera-tje werd
het gluzen bovenstuk vernield, waar
na tie laffe belhamels de vlucht na
men. Dit is nu de vierde maal in oen
half jaar tijd, dat deze lantaarn op
een dergelijke manier beschadigd
werd.
Voortdurend politietoezicht op 'hol
Brouwersplein zou zeer gewen scht
zijn, want er gebeuren ook nog heel
andere dingen, die niet door don
beugel kunnen.
Ook wordt daar vaak door opge
schoten jongens gedobbeld, terwijl zo
een taal uitslaan, die of ©n toe de
omwonenden hun ramen doet sluiten
om hun kinderen niet naar dat vloo-
k©n te laten luisteren.
TRAMPERSONEEL.
In don nacht van 14 op 13 dezer is
onder leiding van het hoofdbestuur
van de Nederlandsen» vereeniging
van spoor- en tramwegpersoneel een
verga/lering gehouden van het in
Haarlem gestat ion neorde personeel
van N. Z. H. T. M.. ter bespreking
van het afwijzend antwoord van Je
Directie dier maatsctiappij op het ver-;
zoek om een loontoeslag.
Dat <ie behoefte daaraan wordt ge
voeld, bleek duidelijk tut die opoffe
ring welke het personeel zioh ge
troost, want velen hadden een groot
deel van de nachtrust voor deze ver
gadering over gehad. Hot resultaat
van do gehouden bespreking is sa
mengevat in onderstaande motie iliio
aan de N. Z. H. T. zal worden toege
zonden..
Le vergadering van het N. Z H. T.
M.-personeel gehouden in, den nacht
van 14 op 15 Juli ji. le Haarlem, gu-
liüorvl de besprekingen over 't afwij
zend antwoord van de directie dor N.
11. T. M. inzake hot verleeneu van
een zoo hoog noodigen duurt©-toe
slag aan haar personeel, mede gelei
op het feit, dat in dezen duren tijd
nog offers van 't persdheel worden
gevraagd door het heffen van een
premie voor 't pensioenfonds; spreekt
hierover haar d'iepe teleurstelling uit
en verzoekt de directie beleefd doch
niet den roe es ten aandrang te willen
bepalen:
le. dat, in ieder geval door meerge
noemd personeel met torder prenuo
behoeft te worden betaald, dan na
beëindiging van deze crisis;
2c. tuit, indien door een of andero
omstandigheid de mogelijkheid niet
btstaat'deze stortingen tijdelijk op le
heffen, dan gedurende do crisis door
de Maatschappij de geheele promie
wordt gedragen.
Wissel vervalsohing.
Ongeveer een maand geleden is
hier ter stede aangehouden een jong-
mcnfich uit Schoten, D. geheet en,
verdacht betrokken te zijn bij een
serie wisselvervalscJiingen ten na
deel© van firma's in vier verschillen
de gemeenten, tot een gezamenlijk
L-di.xg van 10.000.
Ten-einde het loopend© onderzoek
niet te bemoeilijken, hebben we lot-
lui van deze zaak geen melding ge
maakt.
Nu er van andere zijde ruchtbaar
heid aan de zaak is gegeven, heeft,
het geen zin, dat wij dat langer ver
zwijgen, maar bepalen ons om bo
vengenoemde reden voorloppig tol
Het bovenstaande.
TE WATER
Donderdagavond geraakte een
d'-ej.-stineisje, dat por fiets de lastige
hoogte van liet Zinder Buitenspaar-
ne wilde afrijden, te water, toen zij
voor een hondje wilde uitwijken Zij
vw-rd door eenige mannen gered en
had van liet onvrijwillig» bad geen
letsel bekomen.
Uit de Omstreken
Heemstede.
De nieuwe Zweminrichting.
In Huad6verslagou heeft men ineer
dan eens gelezen over een zwem-
Inrichting, die te Heemstede zou ge-
mtuut worden nabij de Van Mex lon-
vaart. D» Raad stond indertijd een
weker bedrag to© voor den aanleg.
Veel meer zal men niet geweten heb
ben over de inrichting, die Maundug
In tegenwoordigheid van eenigo
autoriteiten »al geopend worden.
Want nadat vier maanden met ijver
is gearbeid, is dezer dagen een
zwemschool in optima forma gereed,
gekomen. Drie bassins, een twintig
kleedkamertjes, twee sproeibaden.
waarlijk een geledanheid, waarvoor
zelfs Haarlem zioh niet zou behoe
ven te sdhamen.
Onder leiding van den badmeester
N. Kerkhoven zullen dan ook heel
wat liefhebbers zich komen verfris-
schen. De met-zwemmers m 't bad
van 65 c.M. diepte of in het t/weede
bassin, waarin iemand, die grooter
dan 1 M. is, ook niet verdrinken zal,
en ten slotte do geoefende zwemmers
ijl het 2 M. diepe bassin.
Het water is gefiltreerd water uit
de Van Merlenvaart, dat met wel
water vermengd wordt. Do quaestie
van watervoorziening en -verver-
sching wordt door de Commissie nog
vlijtig bestudeerd.
Do abonnementsprijzen zijn zoo
billijk mogelijk gesteld, terwijl ook
tegen geredvcoerden prijs en dage
lijks, behalve Dinsdags en Vrijdags,
gratis toegang verkregen kan wor
den.
Men moet hel wel welen, dat een
zweminrichting (hier is gekomen. Als
men den GILpporweg afkomt en Groe-
nendaal nadert, ziet men niet veel
meer ter rechterzijde van den weg
dan een witgeschilderd hekje en een
rijtje kleedkamertjes.
't Geheel ligt lieerlijk idyllisch te
midden van het geboomte.
Heemstede heeft don ook een be
langrijken stap op het gebied der
volksgezondheid gedaan, en we twij
felen er niet aan, of een druk bezoek
zal aan de ijverige Commissie too-
nen, dat haar werk in de gemeente
op prijs wordt gesteld, al blijft het
te betreuren, dat de afstand voor de
bewoners van het Noordelijk deel
wel wat heel groot genoemd kan
worden.
Zandvoort.
Do wachtmeester der artillerie J.
Ter nies, alhier woonachtig, is ge
plaatst op liet bureel van den gene
raion staf bij genoemd wapen.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
30 Cts. per regel.
H. J. LAMP
BARTELJORISSTR. 18
Kiisial en Porselein.
Kenkenultrustinges.
Binnenland
HOFBERICHT
Het 'Haagsche Gorrespondeutiebu-
roau seint ons:
Z. K. H. <1© Prins vertrok heden
morgen naar liet Loo, waar hij onge
veer een week zal blijven.
DE NIEUWE GEZANT
De nieuw iienoeovde tijdehjk© ge
zant van Nederland bij het Vaticaan,
Mr. L. iH. W. Regout heeft heden
morgen zijn opwaohtin gsbezoek ge
bracht aan den Minister van buiten-
landsohe zaken, Jhr. Dr. Loudon,
zoo seint ons het Haagsohe Corres-
pon denti ebure a u
MOND EN KLAUWZEER,
"t Persbureau Vas D'az meldt ons
uit Wateringen:
De Minister van Landbouw, Nijver-
hed en Handel maakte heden een
tournée door liet WestJand en be
zocht de gemeenten Wateringen.
Vrijaidam en Vssondelft om zich op
de hoogte t» stellen van den stand
van het daar heersohende mond- en
klauwzeer.
Da minister was vergezeld van
den inspecteur van de veeartsenij
kunde.
GEI5N KERMIS.
Da Gemeenteraad van Snoek be
stoof gisteravond het 6 stemmen te
gen de kermis ^it jaar niet te doen
doorgaan.
NIEUWE SPOORLIJNEN.
Tie opening dor lijn Uithoorn—
Nieuwersluls is vastgesteld op 1 Oo-
tober, de opening der lijn Alphen
Uithoorn is thans definitief bepaald
op 1 Augustus a.s., deze lijn zal door
de H. IJ. 8. M. worden geëxploiteerd.
VERDRONKEN.
Te Meerkerk is Woensdag het vier
jarig zoontje van T. V levenloos uit
een sloot gehaald.
ONGELUKKEN.
Te Aardscheveld bij Assen ge
raakte Woensdagavond het 8-jarig
dochtertje van P. P. onder een trein,
wao.rin haar broeder vva9 gezeten.
1-let kind werd opgenomen met afge
reden armpjes en ernstig aan het
hoofd verwond, naar het ziekenhuis
vervoerd, waar het gisteren is over
leden.
Amstsrdamsclie Beurs.
Oiseinngskoersen van 16 Juli 1915.
HOLLANDSCHK HANDELS
BANK.
5 pCt. Nederland 101 1/8.
3 pCt. Ned.-Indië pl.m 100.
Deli Mij. 443—50.
Amsterdam Rubber 126.
Gec. IIoll. Potr. 160.
Kon. Ned. Petroleum 524.
Denver 4 1/2,
Missouri 6 3/8.
South Rail 13 5/8—11/16.
Union Pacific 128.
Studebaker 61 1/282
Amalgamated 74 1/4
Am. Car. en Foundr 53 1/2.
Am. Hide en Leather 32 1/2.
Cm. Cigar 44 1/2—45.
Cm Steel 61 7/8—62.
Cm. Marine 3/4—7/8.
Pref. Idem 4 7/8.
Marinebonds orig. 55.
Marinobonds certif. 53.
Marktnieuwa
HOOFDDORP.
Tarwe f 11. «of 12.25 per 80 K.G
Haver f 15f 13.75 per 100 K.G.
Karwijzaad f 19—f 19.75 per 50 K G.
Burgerlijke Stand
HAARLEM.
GETROUWD.
16 Juli: H. L. Coors en A. W. Convp-
ter.
BEVALLEN:
14 Juli: E. S. v. Hessen—v. Gelder z.
16 J. M. W. iN ieuwenhuizenHoo-
geotijn z. E. W. Koks—Out cL
OVERLEDEN:
15 Juli: C. HoffmannTen Brink,
72 j., Raamvest. M. Smit—Leuven,
76 j., Soutmanstr.
IIAARLEMMEMEER.
BEVALLEN:
C. do Boer—Scheepers z. A. v. d.
Heuvel—Hagen d. P. van Oudenaar
den—Noorloos z. J. Kreeft--Schaap z,
G. C. Jonker— Swart z. J. VV. Kroes-
Koenen d. C. A. WesselsWerkhoven
d.
OVERLEDEN:
C. M. Vrolijk, 7 J-, IL C. v. d. Geest.
41 j., A. W. Brandt, 50 j.
Os oldsrstaaHds telegrammen
zl)n ontleend aan hit Algemeen
Handelsblad.
VAN HET WESTELIJK OORLOGS-
TERREIN.
FRANSCH LEGERBERICHT.
PARIJS, 15 Juli. (Reuter). Do dag
was betrekkelijk kalm. Twee Duitsche
aanvallen in de Argonnen werden
afgeslagen. Eiders kwam eenige ar-
tilJerieactio voor.
OP 1IET OOSTELIJK OORLOGS-
TOONEEL.
RUSSISCH LEGERBER ICHT.
PETERSBURG. 16 Juli. 'P. T. A.
Het communiqué van het Groote
Hbofdkwartfior luidt:
l>e Duitschers die versterking had
den ontvangen in het noorden hij
Schawl! begonnen den 14en Juli voor
uit te trekken van Hasenpoth naar
Goldingen en in den sector Söhrün-
den-Popeliany. Russische cavalerie
en voorhoede behouden de overgan
gen der rivieren de Windava en de
Wenta en andere gunstige posities.
Aa de overzijde van de Njemen on
derhielden de Duitschers in den
nacht van den Hen Juli het artillerie-
en geweervuur op het groote trOnt,
maar zij deden slechts aanvallen met
kleine infanterieafdeelingen, die
overal werden afgeslagen.
In denzelfden nacht sloegen do Rus
sen een plaatselijken aanval af hij
Lom ja. Aan den rechteroever van de
Bissa en aan de beide oevers dor
Clikwa is niets veranderd. De Duit
schers die den vorigen dag eenige
loopgraven hadden genomen, her
nieuwden de aanvallen op den 14en
niet. Ttisschen de Orzie en de Wkra
bezetten Russische troepen een front
zuidelijk van Prasriicz, waar zij den
lien eenige aanvallen afsloegen.
Ann den linker Weichseloever is
geen verandering. TussChen den
Weichsel en den Boeg deden de Duit
schers den 14en eenige afzonderlijke
aanvallen, die onder Russisch vuur
worden afgeslagen. Aan den Reog en
de Zolta Lipa had geen ernstige bot
sing plaats. In don Rvond van 13 Juli
vielen de Oostenrijksohe troepen aan
in den sector NesviskaOkna. De
Oostenrijkers deden aanvallen op 't
Russische bruggehoofd aan den rech
teroever in den omtrek van Kounic-
horce en Kolanki en trekken den
Dnjestr over bij Ivani, Jojava en
Koscelniki Sink of.
Russische artillerie beschoot den
14en Juli op verschillende punten met
succes de Oostenrijkers god uren do
hun overgang over de rivier an nood
zaakte hen op eenige plaatsen van
het overtrekken af te zien. Het gevecht
duurt voort,
ZUIDELIJK OORLOGSVELD.
ITALIAANSOU LEGERBER ICHT.
ROME. 15 Juli. (Heuler). In OppeV-
Cartore wordt de beschieting der Ita
lianen van de werken bij Platzwu.se
en Londro krachtig voortgezet. Een
detachement infanterie beklom een
schijnbaar ontoegankelijk ravijn en
vermeesterde door een aanval bij ver
rassing de kom van de Talzarego. In
den nacht werd een tegenaanval al
geslagen.
EEN VLIEGER-AANVAL
OP GORZ.
Volgens den bijzonderen correspon
dent ijn de I>ai 1 y Chronicle" heb
ben ItaÜaansche vliegers Maandag
j i oen stoutmoedigen aanval op het
Oostenrijfceche kamp bij Görz aam dc
leonzo gedaan.
Zij wierpen meer dan duizend
hommen, die groote schade aanricht
ten. Twee munitie-magazijnen ge
raakten in brand en de daardoor ver
oorzaakte ontploffingen brachten de
troepen in verwarring.
Dl vliegers daalden tot 600 nieter
hoogte voor zij hunne bommen wier
pen, ofschoon de Oostenrijkore hen
gemakkelijk hadden kunnen beschie
ten. dachten dezen te laat aan ver
zet zoodat de vliegers konden ont
komen.
DE ACTIE TEGEN DE DARDA
NELLES
LONDEN, 15 Juli. (Reuters bijz.
dienst). Generaal Hamilton, de bevel
hebber der troepen aan de Dardanol-
Icn meldt De Rrïtsch© rechtervleu
gel en het reel;ter-centrum begonnen
in den morgen van 12 Juli een aanval.
Het gevecht duurde den geheel en dag.
De troepen, bij dezen aanval betrok
ken, waarbij ook een Fransch corps,
namen twee sterk bevestigt!© Turk-
sclie lecpgraendinièn. Het gewonnen
terrein wisselt var» 200 tot 900 meter
in diepte. De rechtervleugel van de
Turksche limcn werd eveneens aan
gevallen en de perste linie loopgra
ven werd gemakkelijk genomen, na
een welgeslaagde voorafgaande be
schieting. Na dit succes namen dlo
geallieerde troepen de tweede linie
loopgraven, waarbij ze 80 gevangenen
maakten. 11vj bet invallen van de
duisternis word de linie ongeveer iüO
meters voor de oorspronkelijke stel
ling der geallieerden bevestigd
In den loop van den nacht van 12 op
13 Juli werden twee tegenaanvallen
afgeslagan. Het bleek echter, dat de
Britsche rechtervleugel te ver naar
voren was gedrongen en de Turken
deden een welgeslaagden aanval mot
handgranaten en heroverden een doel
der loopgraven. Daar deze positie vnn
vitaal belang was voor de veiligheid
der linie werd een brigade van de Na
val Division, ondersteund dioor Fran
sch© artillerie, vooruit gezonden. Zij
heroverde de loopgraven, tenvij1 de
I'Yan/scheri in ttisschen vooruit dron
gen tot de monding van de Kereves-
dero. Zij handhaafden hun mouw©
positie zonder moeite. Gedurende den
nacht van 13 op 14 Juli bleven de
Turksche tegenaanvallen zonder suc
ces. Zoo werd bij deze welgeslaagde
operation dus het geheele oorspron
kelijke dioel van den aanval Iwreik»,
behalve eon klein deel der linie van
ongeveer 360 nieter, dat nog m han
den der Turken is. Van de gevange
nen worden or 200 dloor de Franschen
gemaakt bij hun eersten aanval.
KONSTANTINOPEL, 15 Juli. (W.R)
De geenerale staf deelt mode van het
Dardanellenfront, dat op 14 Juli geen
operatie bij Barï Boernoe en Sedd-
ul-Baihr plaats had, behalve eon zwak
vuur-duel. Turksche artillerie dwong
een torpedoboot en een troepentrans
portschip, die Ariboeruoe trachtten te
naderen, te vluchten. Zij deed een
sloep der geallieerden zinken en stak
oeu tweede in brand.
IN TWEESTROOMENLAND.
KONSTANTINOPEL, 15 Juli. (W.
BA. De Turksche generalo staf meldt
dal aan het front in Irak in den
naolit van 13 dezer de Turksche af-
(ieelingeu. opgerukt van den linker-
vlougel bij El Muntefik, op uitne
mend© wijze hun taak volbrachien.
In een gevecht, dat van middennacht
tot 's namiddags duurde, wierpen zij
de Engelsclien, ondanks hun -hevig
artillerievuur, terug en brachten
hen zware verliezen toe. De Tur
ken telden 500 gevallen vijanden,
onder wie vele Engelsche officieren.
Do Engelsahen brachten in twee ge-
i-col volle booten cLoodem en gevvxxn-
den weg. De Turksche verliezen wa
ren één luitenant en vijf soldaten
gesneuveld, 21 man gewQpd. l)a zwa
re kanonnen van de Engelscheri
wierpen tijdens het geveoht 300 pro
jectielen op de Turksche stelling,
waardoor een soldaat werd gewond.
Van de overige fronten geen nieuws.
IN KAUKASIE.
RUSSISCH LEGERBERICHT.
PETERSBURG, 16 Juli, (P. T. A.)
liet communiqué uit den Kaukaaus
lu idit:
Bij de kust hadden ontmoetingen
plaats tussclien Russische verkenners
en da Turken bij de Kargoelbergen.
Aan het front Kop Karmoedj heeft
e-ïn gevecht plaats tegen talrijke Turk
sche troej>e!i.
Hij Zevuu namen Russisclie troepen
na twee dagen hevig vechten sterk»
Turksche stellingen in bezit bij het
«lorp Sorp waar de Russische grens
troepen vier Turksche kanonnen na
men.
Bij Bajlrtchai beschieten de Russen
de Koerden.
Op de andere frontgedeeltcn geen
verandering.
DE TORPEDEERING VAN" DE
„NERRASKAN".
WASHINGTON, 15- Juli. (Reuter).
De Duitsche regeering heeft door tus-
schenkomst van den gezant Gerard,
erkend dat de Amerikaansche stoom
boot Nebraskan door een Duitsche
duikboot is getorpedeerd op 25 Mei
Dmtschland zegt, dat de aanval een
ongelukkig toeval was, spreekt leed
wezen er over uit en biedt schadever
goeding aan.
Dl'. ITALIA A NS CHE GOUVERNEUR
VAN TRIPOLI TERUGGEROEPEN.
De „Times" deelt mede, dat gene
raal Tasso-ni. gouvernetrr van Tripo-
naar Italië teruggeroepen is en
door generaal Amegflio gouverneur
\an Cyrenaica, wordt vervangen, die
levens zijn vorige functie blijft waar
nomen.
VERF.ENIGDE STATEN
HET OOSTENRÏJKSGH VERTOOG.
WASHINGTON. 15 JuH. (Reuter).
Het Oortenrijk-sche vertoog omtrent
den uitvoer van munitie, die die Arne-
rikaansche onzijdgiheid in gevaar
brengt, maakt sedert 1 Juli al onder
worp uit van overweging aan het
ministerie van buitenlandse!»® zaken.
Er is nog n»ct bee'ist wat geant
woord zal worden, als er althans
geantwoord zal worden.
Daar Duitsche officieelc ponsouen
oporiJ ijk verklaren, dat de Vereenig-
de Staten vo'kojnen recht hebben orn
munitie te exporteeren, wordt Oos
tenrijks vertoog niet ernstig geacht.
Men acht in officieel© kringen de
mededeeüng geen protest en is dus
nog niet zeker of zij wol boantwoord
moeit wordon.
Verspreid Nieuws
DE BEMANNING VAN DE „DRES
DEN".
Do Vossische Zeïtung ontleent aan
de Mercurlo te Valparaiso o^n be
schrijving van de lotgevallen der be
manning van den kiemen Duitschon
kruiser ..Dresden".
Toen de Dresden na 't gevecht bij de
Chileensche kust van admiraal Spee
het bevel gekregen had zioh terug te
trekken kon zij. dank zij de snelheid
van haar machines, aan do vijande
lijke overmacht ontkomen. Zij liep do
kanalen van Vuurland binnen waar;
zij de meest ontoegankelijke boezems
opzocht. De geringe diepgang van het
schip gaf den kapitein gelegenheid
plaatsen te bevaren die bepaald ge
vaarlijk waren. Hot was een knap
zeeiiiansstuk. De Chileensche torpedo
jager Lyncli werd naar lie4 Zuiden
gezonden o:r. op de neutraliteit van
Chili te passen. Op eon dag waa de
commandant van dezen torpedojager
zeer verrast toen hij in een heel klei
ne inham, die slechts voor de klein
ste schepen bevaarbaar is, een vreemd
oorlogsschip zag.
Ilij zond eenige van zijn manneu
om de nationaliteit van het schip vast
te stellen. Het was de Dresden die na
een avontuurlijke vaart daarheen ge
komen was. De Duitsche zeelieden
werden aangemaand dun inham bin
nen 24 uur te verlaten, wat zij ook
deden. Zij lmdden zich daar lar.g op
gehouden terwijl zij gebrek aan le
vensmiddelen en kolen hadden. Om
aan levensmiddelen te komen moesten
de matrozen reeds visschen waardoor
veel werd gespaard. Als brandstof ge
bruikten zij hout, dat zij uit de bus-
schen haalden. Zij verlieten den in
ham rnet de bedoeling naar Talca-
huaao te gaan om zich daar te laten
in tel nee ren.
Kapitein Ludecke ving echter
draadlooze berichten op waaruit hij
zag dat Engelsche oorlogsschepen
hem vervolgden. Hij moest dus van
koers veranderen. Men moet daarbij
iu het oog houden, dat de ketels van
de Dresden door het iange gebruik en
door den voortdarenden hoogen druk
bijna geheel verbrand waren. Do
Dresden ging nu naar .Tuan Fern air
des waar zij zooals bekend vernield
werd.
De commandant van den kruiser
was in zes maanden niet uit de klee-
ren gekomen. Hij was de ziel van al
le ondernemingen geweest en verstond
het zijn mannen steeds weer nieuwen
rriocd in te gieten
Nadat de zeelieden op het eiland
Qulriquina geïnterneerd waren, be
gonnen zij onmiddellijk hun verblijf
te verbeteren. De barakken waren
buitengewoon goed ingericht maar
het was den matrozen nog niet ge
noeg. Met de energie van hun ras gin.
gen zij aan het werk. Er was op het
eiland een waterleiding die echter
niet te gebruiken waa Men was haast
vergeten dat de buizen nog in den
grond lagen. Zoodra d-_- matrozen
daartoe verlof gekregen hadden haal
den zij de buizen uit de aarde, wat
een groot werk was en brachten ze
.geheel in orde, zoodat Quiriquina nu
w eer uitstekend drinkwater heeft. Ve
le wegen die vroeger bijna onbegaan
baar waren hebben zij in uitsteken
den staat gebracht. In het geheel zijn
'er 365 matrozen op het eiland ge-
interneerd, waarvan er dagelijks hon
derd boerenwerk verrichten terwijl do
overige militaire oefeningen houden.
Het weerstandsvermogen
van het tegenwoordig
mentohdom In een oorlog
We lezen in 't „Alg. Handelsblad":
Zoovelen gelooven nog altijd aan
„een goeden ouden tijd". Een goede
oude tijd, toen de menschen boter en
sterker waren, grooter eu moediger,
met meer weerstandsvermogen en
beter bruikbaar voor dep oorlog.
Heldendaden lang geleden wer
den zij verricht, zoo is nog steeds
het volksgeloof. In de tijden waar
van de sagen van Siegfried, Achilles,
Hercules. Simson en Roland ons
vertellen.
Maar, zegt dr. Spier in een bijblad
van bet „Berliner l'ageblatt", derge
lijke overleveringen houden voor de
moderne wetenschap geen stand.
Eerst reeds heeft de sport ons wat
meer klaarheid gebracht- Ieder leent
de prachtig© historie van den looper
van Marathon. Voor het overbrengen
van het overw inn Ln gab e richt van Sa-
lamis naar Athene gebruikte hij een
tijd. die elke getraineerde hnrdloo-
per hem 6pelend verbetert. Een af-
standslooper legt thans 40 K.M. in
ongeveer 21/2 uur af, soins iets meer
en soms iete minder. De Salamis-
looper gebruikte in verhouding veel
meer tijd en viel na afloop dood
neer!-Een tegenwoordige sportsman
is na zulk ©en prestatie frisch en
flink. Maar in don ouden tijd was
die Marathon-geschiedenis een re
cord I
Zoo is er meer.
In de jongste wedstrijden hebben
springers hooger dan twee meter ge
sprongen en bijna 8 meter ver, met
een polsstok vier meter hoog. Ande
ren hebben 100 M. in 10 seconden af
gelegd. Geen dier geen leeuw en
geen panter, geen paard en geen
hert zegt dr. Spier kan over
zulke afstanden springen. Wat in het
zwommen, werpen, enz. gedaan is,
overtreft al wat vroeger gebeurde
verre. Boksers, worstelaars, athleten
bobben door goede oefening alle
voorgangers uit vroeger eeuwen
'oyertroffen. Een Woeosche athleet
b.v. is er in geslaagd 400 pond vi-ij
boven zijn rnaclit te brengen ea» daar
te houden. Zelfs Milo van Kroton
zou hem dat niet hebben nagedaan.
Dat zijn persoonlijke da'Jia en zij
!>ewijzen niets voor de hoedanig
heid der massa Ja, maar die groote
daden van vroeger waren ook daden
van enkelingen. Do heroën van vroe
ger zijn als onze rccordmakers. En
bovendien bewijst het iets voor een
volk. als het zulke enkelingen voort
brengt.
In den oorlog echter moest blijken
.wat de moss a thans beter of
1 minder goed dan vroeger verrichten
Ikan.
Tot het hoofdstuk behooren ook
gehardheid en uithoudingsvermogen
tegen weersgesteldheid, tegen ziek-
i ten. tegen honger, tegen verwondin
gen, tegen geestelijke storingen,
j Vroeger, zoo heet 't, droeg men
geen ondergoed; de menschen waren
zoo hard als leder en zoo droog en
stevig als eiken. Zij waren bestand
tegen koude en warmte
Thans zou een eoort van verwceke-
1 ij king zijn ingetreden en slechts
menschen, die voortdurend m d«
buitenlucht loven. landbouwers,
bergbewoners (sclir. vergeet de ma-
tiozen) kunnen nog van diezelfde ge
hardheid van weleer blijken geven-
Vroeger zouden de menschen ook
grooter en krachtiger eji zwaarder
geweest zijn. Maar het tegendeel is
waar. Zelfs do elite van vroeger, de
ridders, kunnen niet veel zwaarder
geweest zijn dan hun nakomelingen.
Het bewijs is te leveren de wapen
uitrustingen van vroeger passen den
gemiddelden mensch van
tegenwoordig niet meer. Zij zijn ta
nauw, vooral om do borst.
Ook te kort. Engelsche aristocraten,
die voor een feest oude familie
wapen rustingen wilden aantrekken,
moesten daarvan afzien, die harnas
sen waren te klein.
Nauwkeurige statistieken loonen
verder aan. dat de studenten aan
Ainerikaansche universiteiten steeds
zwaarder en grooter worden, steeds
breeder borst krijgen.
Maar wat leert nu de oorlog over
het weerstandsvermogen Nemen
wij eerst don gezondheidstoestand.
Nog nooit zijn in een Iangdurigen
oorlog de opgaven der (Duitsche)
hospitalen zoo gunstig geweest als
thane in dezen oorlog. De vroeger
zoo gevreesde oorlogsziekten zijn
bijna uitgeroeid Dit argument van
den schrijver geldt voor Duitsch-
land, maar zeker niet voor alle an
dere landen, o. a. niet voor Servië,
terwijl daar toch 90 procent der be
volking landbouwer is of was, dus
levende in do buitenlucht. Daar zijn
tienduizenden door de oorlogsziekte:
de typhus, aangetast Voor don groo-
tcren weerstand van den modernen
mensch bewijzen de Duitsche getal
len niets anders dan dat do hygiëni
sche toestanden in den oorlog in
Duitschland uitmuntend waren-
Door inenting enz. zijn daar cholera,
typhus enz. tot een quantrtê négli-
geable" geworden. In don oorlog van
"70/71 stierven nog 10.000 Duit
schers, schrijft hij, aan typhus.
Iets anders en niet specifiek
Duitsch is dat hot getal z'ekten door
koude vatten aanzienlijk lager is,
evenals do gevallen van bevroren
ledematen, rheumatiek c d. lager zijn
in evenredigheid met vroeger, voor
zooverre daarvan „vroeger" statis
tieken werdén bijgehouden. De bete
re kleeding en uitrusting der legere
van onzen tijd kunnen voor d'e uit
komsten n'et, a's groote factoren bo-
sclwxuwd worden Wie den Karpa-
thenwintor kent of :n de overstroom
de vlakke polders 's winters in de
loopgraven- gelogen heeft, weet dat
alle soorten van kleeding niet vol
doend© zi.in als de menscheüjk» weer
stand n'et mee helpt.
Die weerstand moet dus grooter ge
worden zijn, zegt dr. Spier.
Men meende tot nu toe, dat de
marschvaardigheid, d© geschiktheid,
om honger en ontberingen to verdra
gen. minder groot, zijn dan vroeger.
Ook dat smart, wonden, ziersschok-
ke.n nadeeliger gev-otgen hebben voor
den tegen woord igen mensch dan
vroeger.
Maar het leger van IDndenbimg
heeft toch marschen gemaakt zooa'e
nooit 'n één© krijgsgeschiedenis g©-
inoM zijn; 70 1. meter cn dergelijke
afstanden per dogl
En daa voortgezette marschen
van verscheiden dagen met een ge
middelde marsohlengt» zooa's 'n
1870. noch in 1813 vermeld zijn Ner
gens is gedurende dezen oorlog een
operatie n'et, gehikt, doordat troepen
Ti iet meer in staat waren zooveel t«
loopen a's van hen verlangd word
Aan alle eischen aan de lichamen der
soldaten geste'd w©rd voldaan. We
de treepen gevolgd heeft, door moe
rassen "in d© hondsdagen door zand-
woestenijen, in regen, sneeuw, d'e
zal moeten erkennen, dat de llomedi-
sche legioenen van Drusu6 langs
hunne heerwegen geen grootere bna-
vourstukken hebben vertoond.
Het hongerlijden heeft geen cata-
ptrophen opgelet ©rd. Misschien hie'p
hier de energie der ziel mee waar
voor de moderne mensch kracht weet
te putten uit bronnen, die n'et. zoo
rijkelijk vloeiden voor zijn voorvade
ren. Die bronnen zijn verantwoorde
lijkheidsgevoel. plichtsgevoel, vader
landsliefde. AY ..RuHurmensch" 's
hij n'et ©'echts lichamelijk, maar ook
psvehtsch beter uitgerust. Een
mensch heeft soms meer aan sla'en
zenuwen en zielskracht dan aan
een stierennek cn veel biceps.
Zulk een mensch kan meer weer
staan dan een reus met kinderver
stand en ieeuwenkracht.
Natuurvolken bezitten tegen hon
ger en ziekten of lang lijden een mi-
min alen weerstand. De fabel van
extra langen levensduur bij d'e na
tuurvolken schrapt dr. Spier met de
medodeel'ng, dat men o a. bij de ne
gers zelden grijsaards aantreft. En
wat het verdragen van verwondingen
betreft., zoo hebben Muéius Scaevo'a
of andere liefhebbers van zelfverwon-
dingen en pijn zich niet moed'gor
kunnen gedragen dan de Du'teohe
soldaten. In de hospitalen kan men
staaltjes van heldenmoed in lijden
zien Verschrikkelijke pijnen en ope
raties aan martelingen gelijk, wor
den mot stoïcij/nsehen moed door
staan. Hel is onmogelijk dat vroege
re geslachten z'oh kalmer en met
meer zelfbeheersching da art ij heb
ben gedragen.
En het staat vast dat bij de oude
Grieken do gewonden van pijn bu'l-
den en brul don.
De zielswomkn, de „verwondingen
der psyche", vinden bij den beschaaf
den mensch telkens me: r weenstand.
Men staat verbaasd te zien cn te hoo-
ren hoe snel de soldaat gewend raakt
aan de oorlogsgruwelen en z'ch aan
past aan de vreeseiijkste ervaringen.
Er zijn u't zon de ringen, maar de
massa houdt 't good uit. Bij sollijn-
baar zwakke schepeeden k-omen ju'st
reacties voor, d'e tot nieuwe onge
hoorde en krachtig» daden voeren,
voortspruitende uit zielsoorzaken.
Als resultaat van deze overwegin
gen, die tot in 't oneindig© kunnen
aangevuld worden, meent dr. Spier
met bcelisthe'd (o kunnen besluiten
tot de gevolgtrekking, dat de tegen
woordige („Kuitur") monschheid een
v e rm eerderd ivee rst a 11 ds ve rm ogen
heeft en dat van oenigeriei degenera
tie geen sprake 's.
En in 't. bijzonder (bedoelt hij daar
mee den Duitsoher als soldaat.
