NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD. - Opgericht 1883.
33e Jaargang No. 9852
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
DONDERDAG 22 JULI 1915 A
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN 1ADVERTENTIËN:
per drie maanden: Van regels 75 Cts.iedere regel meer 15 Cts. Buiten het Arrondissement
Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd Haarlem van 1—5 regels 1elke regel meer f 0.20. Reclames 30 Cts. per regel,
is (kom der gemeente) met het Letterkundig Weekblad „De Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Zaterdagavond"f 1-50 Zr? AdvertentiCn van Vraag en Aanbod, van 15 regels 40 Cts. per plaatsing,
Franco per post door Nederland2. rfpJJF ;y*"- IpilL elke regel meer 10 Cts. a contant.
o£2d X£bl«d, 'voir Haarlem* i I i M?'/, Redactie en Administratie: Groole Houtstraat 53.
„de omstreken en franco per post. 0.45 Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724.
Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM. Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12. Telefoonnummer 122.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-BuYeau D. Y. ALTA,
Warmoesstraat 7678, Amsterdam. Telephoon interc. 6229. Do Verzekering der (per week) geabonneerden wordt gewaarborgd door „The Ocean" Rokln 151, Amsterdam.
J. SPiESZ.
Mr. j. B. DomansfR. K.) is een
Jong advocaat, 30 jaar oud, uit Amster
dam geboortig, die sedert eenigen tijd
te Haarlem gevestigd is en in B. K.
kringen op den voorgrond getreden is.
Ilij is o.m. rechtskundig adviseur
van den R.-K. Volksbond, voor welke
organisatie hij vaak als spreker op
treedt. Hier en in verkiezingssamen
komsten deed hij zich kennen als een
goed redenaar.
Hij is thans als reserve-odTicier on
der do wapenen.
Do heer G. vandcnBoogaard
(A.-R.) is 42 jaar en van Aalsmeer ge
boortig. Ilij is directeur-eigenaar van
de export-banketfabriek ,.Do Aman
delboom'* in de Schoterstraat.
Hij js ouderling van de Geref. kerk
C. Vroeger maakte hij deel uit van
het bestuur van de Anti-rev. kiesver-
eeniging ..Nederland en Oranje".
De hoer tt L. A. k 1 e 1 n (R.-K.) go-
boren te Haarlem, is reeds eenige ma
len can dl da at voor den Raad geweest.
Hij is 38 jaar oud. In den R.-K.
Volksbond Is hij voorzitter van het
Meubelmakersgilde „St. Paulus", on
voorzitter der gecombineerde vakbo-
sluren, secretaiis van den ontwikke-_
lingscursus „St. Thomas van Aqui
no," lid van het Informatiebureau
en lid-werkman van den Raad van
Beroep voor de Ongevallenwet. Voorts
Is hij lid van het Plaatselijk comité
voor Kath. Sociale Actie.
De lieer C. G. Koen (C. H.), Am
sterdammer van geboorte, is 52 jaar
oud. Hij is sedert vele jaren directeur
van de N. V. Handels-Maatschappij
■an A. Resink. De heer Koon Is scriba
van de bewaarscholen van de Ned.
Herv. Gemeente, secretaris van de
vereeniging „Instituut Oranje-Nas-
sau" voor Chr. onderwijs te Haar
lem. Verder is hij bestuurslid van de
Chr. Patroonsvereeniging „Boas"
Wijkouderling voor Wijk VI
Noderd. Herv. gemeente.
De heer J. II. W e n t h o 1 t (U. L.)
is 50 jaar oud. Hij werd te Ouda-
hoorn geboren. De heer WenthoH is
de algemeene secretaris penning
meester van de Alg. Vereen. voor
Bloembollencultuur. Voort» is hij be
stuurslid van de Haarlemsche afd.
vnn het NederL Genootschap tot ze
delijke verbetering der gevangenen,
directeur van de Begrafenisbos „De
dit ntjmmer nestaat uit
acht bladzijden.
eerste blad.
AGENDA
DONDERDAG 22 JULI.
Rusthoek, Bloemendaal, Concert
VRIJ DAG 23 J ILL
Orgelbespeling in de Groote Kerk,
1 uur.
Cuiema-Palace: Voorstelling.
Biosc. Theater, Gr. Markt: Voor
stelling.
Duin en Daal, Bloemendaal: Concert
Zandvoort: Gemeenteraadsvergu.de-
Haarlommerliede en Spaarnwoude:
Raadsvergadering.
Trekhonden.
Onlangs hebben wij een circulaire
afgekeurd van de Nederlandsche ver
eeniging tegen trekhonden-misbruik,
omdat daarin alleen slecht aange
spannen honden waren afgebeeld,
zoodat zij geen opbouwende strek
king had. Nu wordt ons een andere
toegezonden, waarin een afbeelding
voorkomt van „een bespanning en
kar, die volkomen beantwoordt aan
de voorschriften van do wet."
Het doet ons genoegen, dat aan
ons bezwaar op deze wijze is tege
moet gekomen, maar wij betreuren,
dat vlak daaronder toch nog een op
wekking is afgedrukt „laat ieder
„zoo min mogelijk koopen bij trek
honden houders, dan is er mis-
„schien kans, dat het aantal der
„arme dieren zal verminderen."
Dat is het middel niet om de kwaal
te verbeteren. Wat dat middel dan
■wèl is blijkt uit een berichtje in dit
zelfde nummer van onzen correspon
dent te Schoten, die mededeelt, dat
maar één van de vijf opgeroepen
trekhonden is goedgekeurd, zoodat
vier niet deugden. Want de eene
eigenaar die niet verscheen, zal ook
wel niet weggebleven zijn omdat zijn
hond zoo voortreffelijk was.
Wil de Vereeniging tegen trekhon
den misbruik nu practisoh werk
doen, dan vraagt zij de namen van
de 4 eigenaars aan de 6ccretarie te
Schoten en zendt hun de afbeelding
van hond en kar. bovenvermeld,
zooals ze zijn moeten, liefst met adres
«vaar die te krijgen zijn en prijs
opgave.
Onzerzijds willen wij in die rich
ting meewerken, zoodat wij de af
beelding met onderschrift voor het
raam van ons bureau hebben gehan
gen. Trekhondenhouders kunnen die
daar komen zien.
OM ONS HEEN
No. 2039
Ds Raadsverkiezing.
Op een andere plaata in dlit num
mer vinden onze leosere den uite'ag
van de Raadsverkiezing en mededee-
l'ng over de vergaderingen, die rechts
en links gehouden hebben tot viering
hunner overwinning. Maar die uit
slag noopt tevens tot een eenigszins
uitvoerig commentaar.
Allereerst om met leedwezen te
constiiteeren, dat de heer Van Styrum
niet herkozen is. Zijn kansen ston
den. het was al na de eerste stem
ming te zien, zwak. De vrijzinnig-de
mocratische kiesvereeniging was al
begonnen met de positie te ondermij
nen door haar zonderlinge elsch, dat
aftredende leden, die meermalen op
nieuw waren gekozen, het program
van de vrijainnig-demooraten of van
de Unie-liberalen zouden onderteeke-
nen. Bovendien maakte de candida-
tuur-Dyserinck den toestand in III
verward. En al hebben zoowel bij eer
ste als bij tweede stemming, de be
sturen der rechtsche kdeevereenigiin-
gen aangeraden op den heer Van Sty
rum te stemmen, do rechtsche kie
zers hebben daaraan niet vo'daan,
oiudat zij daarmee de candidatuur-
Hoog in gevaar brachten.
Afgescheiden van iedere politieke
overweging is de niet-herkiezing van
den hoer Van Styrum een fout. In
dien al het argument van de erkente
lijkheid aan een man, die voor de ge
meente meer dan een kwarteeuw lang
tijd en moeite over had, in deze da
gen geen indruk meor maakt, dan
hadden de kiezers in 't be'ang van
den Raad zelf dezen Nestor moeten
herbenoemen. De heer Van Styirum is
wel tens een Romein genoemd, waar
mee lof bedoeld werd aan zijn hooge
integriteit, „het geweten van den
Raad was een andere tlitel, dien men
hem gafdat hij niet herkozen Is
treft dus niet hem, maar den Raad
en ik wil hem hier, ongetwijfeld uit
naam van velen, een eeresaluut bren
gen voor de wijze, waarop hij sedert
22 Januar' 1889, dus meer dan 26
jaar, de belangen van de gemeente
behartigd heeft.
Mr. SMngenberg is herkozen, hoe
wel ook zijn positie bij eerste stem
ming wankel scheen. De groote stij
ging van zijn etemmencijfer, van 820
op 1497 wijst er op, dat niet alleen in
dit district van links krachtig gewerkt
ia (er kwamen 254 kiezers méér op
dan den vorigen keer) maar dat ook
de soc.-dem. zijn candidatuur krach
t'g hebben gesteurd. Zóo zelfs, dat
zijn stemmen cijfer dat van den voor
man der S. D. A. P., den lieer Nagt-
zaam, nog met 96 overtrof.
Het is gebleken, dat ook rechts
wanneer het met een goeden candi-
daat komt, in III succes kan behalen.
De heer Hoog is met 1233 stemmen
ge-kozen en kan, zij het ook niet in
poHtieken zin, golden a's opvolger
van den heer Krelago. Ilct is good, dat
een kenner van bet bloembollenvak
in den Haa'rlemschen Raad zitting
heeft.
In weerwil van de voor hem gedane
moeite steeg het stemmencijfe-r van
den heer Dyscrirck maar weinigvan
1079 tot 1188 zoodat hij 45 stemmen
-bij den 'heer Hoog achterbleef. liet
komt ons voor, dat de heer Dysarinck
er niet om behoeft te treuren, dat hij
niet verkozen werd. Het Comité dat
zijn candJdatuur ste'de deed dat met
groote handigheid, maar toch onder
leuzen, die de positie ven den heer
Dvseiinck in den Raad moeilijk zou
den nebben gemaakt. De invloed van
één RaedsHd, ook van den beste en
energiekste ie goring, Indien hij Sets
bere'ken kan is dat met de hulp van
anderen het is dus onjuist, iemand,
wien ook, voor te stellen als den
man, die alleen redding brengen kan.
En nog wei redd.ng van niet bestaan
de gevaren. Want de gemeenteraad
heeft geen behoefte aan een „organisa
tie? die onze goede stad voor bankroet
zal bewaren (advertentie 16 Juli),
„wantrouwen en partijstrijd" (17
Juli) kométf in onzen Raad niet voor,
en dat Haarlem alleen „kan vooruit
gaan, wanneer de Raad wordt ver
sterkt met een van alle partijen onaf
hankelijk man' (20 Juli) Ls eon phra
se, al was het alleen hierom, dat
het lidmaatschap van een partij Ie
mand niet afhankelijk maakt, terwijl
een niet georganiseerde daarom
nog niet onafhankelijk isof heeft
die guon inzichten, opvattingen en
meenbgen op politiek gebied, waar
naar hij spreekt en handelt? Immers
ja.
De heer Dyserinck is, omdat hij
voor Haarlemsche belangen tijd, moei
te en geld over lieeft. aan velen sym
pathiek daarom juist betreuren zij
niet, dat hij niet genoodzaakt is, on
der zoo moeilijke voorwaarden in den
Raad te komen.
In II is de heer Hu lew it Uitgeval
len Hij b'eef met 1000 stemmen nog
92 onder den heer Spieez, dïo in dit
district tnct de minste cijfers gekozen
is. Dit feit bewijst, hoe weinig de
kiezers nog rekening houden met de
beteeken is \an personen in den Raad.
Vond men den heer Ifutewït ln zijn
opvattingen niet democratisch
noeg, juist nu Sa zijn aanwezigheid
ln den Raad van groot belang, omdat
liij de vader is van dc belangrijke ha
venplannen aan het Noorderspaarne,
die weldra aan de orde zullen komen.
Het is duidelijk, dat hij om zijn poH-
tiek-econoni'sche inzichten niet her
kozen werd, daar de heer Wentholt
«rel gekozen is. zelfs 356 stemmen
meer behaa-de.
De heer llulswit, die sedert Januari
1908 lid van den Raad en eenigen lijd
wethouder was, heeft aan de gemeen
te groote d'eneten bewezen door zijn
e'ectroteohnische kermis, bij de uit
breiding dor centrale en het aangaan
van belangrijke contracten tot stroom-
levering aan de Neord-ZuidhoU.
Tramweg-Maats, de gemeente
Heemstede en anderen. Om wat hij
nog had kunnen doen voor de gemeen,
te is zijn heengaan uit den Raad een
groot verlies.
Dat de rechtsche partijen hunne
orerwinning in I feestelijk hebben
herdacht is waarlijk geen wonder
die victorie was volledig, daar afe
vier do plaatsen in dit district zijn
veroverd. De heer Joosten bleef met
1009 stemmen slechts 89 achter bij den
heer Klein, die met het kleinste aantal
stemmen gekozen is. Daar Joosten
Juni 1914 in den Raad kwam, had
hij nog weinig gelegenheid zich daar
te onderscheiden. Fortuinlijk is de
heer Joosten zeker met geweest, want
nadat hij ontelbare keer en vruohte-
loos candidaat was, moet hij nu, na
een jaar doe! van den Raad te heb
ben uitgemaakt, zijn zetel weer ont
ruimen.
Weinig geluk had ook de heer Groe-
nendaal, die de herstemming haalde
in "ereohülende districten, maar ner
gens gekozen werd.
Wie de nieuw benoemden zijn, is
in ons blad al vroeger meegedeeld,
hoe zij er uitzien vinden de lezers in
dit nummer, wat zij voor de gemeen
te zullen doen dient te worden afge
wacht.
In politie ken zin is door rechts al
leen winst behaald en dat ten koste
van de vrijzinnigen, die niet minder
dan vijf zetels verloren, namelijk van
de heeren Kruscman, M erena, Welse-
naar in I, Hutswit in II en Van Sty
rum in III. De soc.-dem. fractie bleef
in aantal gelijk, daar de heer Spiesz
gekozen werd in IL terwijl de heer
Joosten viel dn I.
Bij deze verkiezing is gebleken, dat,
Vrijwillige Liefdebeurs", secretaris
van de afd. Winkel en Bakkerij van
Eigen Hulp.
De lieer Wentholt ls geen onbeken
de in de zaken van het Gen. nlebe-
stuur, want voor hij zich te Haarlem
vestigde, was hij wethouder der ge
meente Hillegom.
J. M. C. HOOQ.
Al Leen van den heer Hoog kunnen
wij geen portret afdrukken. Wij moe
ten dus volstaan met de volgende me-
dedeelingen:
De hoer J. M. C. Hoog (Chr.-H.),
is te Pamakassan in Ned-Indië gebo
ren. Hij wordt dit jaar 50 j' ar. Ds
heer Iloog is lid van de beken/Je
bloemkweekersfirma C. G. van Tuber
gen Jr. Hij is sedert 1910 lid van do
Kamer van Koophandel en fabrieken
en onder-voorzitter van de Alg. Ver
eeniging voor Bloembollencultuur, af-
deeling Haarlem.
De heer J. Spiesz, (S.D.), gebo
ren te Middelburg en 40 jaar oud, is
deurwaarder voor het kanton Haar
lem der Directe belastingen.
De heer Spiesz is secretaris van
de Haarlemsche afd. der S. D. A. P.,
en commissaris van de Coöperatieve
Brood li akker ij en Verbruiksvereeni-
ging „De Vooruitgang".
rechts meetter ia in I, dat de vrijzin
nigen hun grootsten invloed hebben
in II en dat zij in III alleen euccee
kunoer. hebben met caudidaten van
hun linkervleugel.
In I zit thans nog één vrijzinnige,
de heer Breda Kleijnehberg, die in
1919 aftreedt.
Het aantal Raadsleden rechts en
links staat nu gelijk, 16 tegen 16,
maar daar er een vacature is in I,
door het overlijden van den heer
Selgnette, kan, met het oog op de
daar door rechts ontwikkelde kracht,
wel gezegd worden, dat binnenkort
de Raad om zal zijn, zij liet dan ook
met de kle'nst mogelijke meerder
heid.
Politiek komt maar zelden in den
Raad tov uiting. De a s. wethouders-
verk'.ezing (vacature Krueeman) kan,
bij de huidige samenstelling, afhan
gen van één zieke of afwezige, maa
dat de kansen van Mr. Heerkens
Thijsscn gisteren belangrijk gestegen
zijn, spreekt van zelf.
lloewel iemand om braafheid niet
geprezen moet worden (daar die im
mers plicht ls) mag met voldoening
worden geconstateerd, dat de etrijd
van alle zijden met eerlijke middelen
is geetreutn.
j.C.P.
Stadsnieuws
'T OVERWINNINGSFEEST VAN
RECHTS.
Toen de voor Rechts gunstige uit
dagen bekend werden, begon 't te
etrooraen naar *t Volksbond-gebouw
in de Smedestraat ln drommen trok
ken ze op, de bestuursleden der kies-
vereenigingcn, de propagundisten, de
kiezers. Tegen 9 uur was de St- Bavo-
zaaJ zoo vol al3 zij nog nooit ge
weest ls. Op 2 stoeJen zaten 3 m«n-
schen, de gangpaden waren volge
propt, 't was een compacte massa van
muur tot muur!
Telkens wanneer een der nieuw ge
kozen raadsleden binnentrad ging er
een gejuich en gejubel op, dat minu
ten-lang duurde, want het was door
die menschenklomp een lange weg
vam den zaal-ingang tot de bestuurs
tafel op 't tooneel!
En aan 't juichai kwam vooriooplg
geen einde, want er waren 5 nieuwe
raadsleden en 1 herkozen Edel Acht
bare die aldus binnengeloodst moes
ten worden.
Wanneer er niets te bejuichen viel
werd af en toe 't Wilhelmus of een
ander Vaderlandse!) 1 ed oangcheven.
Krachtig klonk het blijde enthousiaste
gezang uit die wel 1000 mannenketen
de enkele aanwezige vrouwen kwa
men bij het gezang geheel in de ver
drukking! Eerst trachtte een piano
leiding aan den zang te geven, maar
t was goed dat zij die onbegonnen
taak weldra kon overdragen aan het
Heemsteedsche fanfarecorps, dat zelfs
nog alle longkracht moest aanwenden
om zich naast het reusachtige man
nenkoor te laten liooren.
Mr. Heerkens Thijeeen, de voorzit-
ter der R. K. klesvereenigingen. d o
altijd de gecombineerde Rechtsche
vergaderingen leidt, liet zich nog
wachten. Den gcheeJen dag had hij in
een stembureau gezeten en nu moest
eerst even aan den inwendige»
mensch gedacht worden want 't is niet
te doen zelfs een feestvergaderiug
met eeni hongerige maag te leiden!
Daarom werd de rij der sprekers al
vast geopend door den heer M. Po-
trie, den vice-voorzitter der A. P.-
kiesvereoniging. Maar pas had hij de
aanwezigen en vooral de nieuw geko
zen raadsleden het welkom toegeroe
pen of de Bavo-mimte werd weer
doortrild door iubelkreten. Deze ova
tie gold Mr. T h ij s s e n, die nu da
delijk het spreekgestoelte heklom om
een korte feestrede te houden. Ook
hij wenschte de nieuwe raadsleden po-
luk en sprak daarna ziin vreugde uit
over den gunstIgen afloop dezer ver
kiezingen. Eindelijk is het zoo zei
hij ongeveer gelukt om een groote
en grootsche overwinning te behalen.
De rechtsche groep in den rand s
niet langer in de minderheid. Van
daag hebben de kiezers den wind uil
den Reohtschen hoek laten waaien
en de verkregen resultaten zijn schit
terend. Rechts heeft meer gewonnen
dan men had durven hopen! De pro
pagandisten hebben hard gewerkt,
maar het is hun gelukt om de victorie
te bevechten. Nog is de overwinning
voor Rechts niet geheel verkregen.
Binnenkort wacht een nieuwe verkie
zing, die ook gewonnen moet en kan
worden. En ook na dien strijd geen
rust, maar Ijverig voort gearbeid om
Haarlem rechts te Kouden. Vnn nu af
zal men het weten dat in Haarlem
oen groot aantal Rechtsche raadsleden
zitten. Neen zij zullen geen machts
politiek voeren, inteanndecl bedenken,
dat zij daar zitten als afgevaardigden
van de geheele burgerij, maar /ij
zullen doen gevoelen dat zij bedenken
dat daar boven Haarlem een Godde
lijk oog staart op al hun daden.
Thans rust op dé rechtsche groep
i den raad een zware taak. Uit den
raad zijn eenige bekwame raadsleden
verdwenen en heit zal inspanning kos
ten om dezen waardig te vervangen.
Wat enkele nieuwe rechtsche leden
evenwel aan ervaring missen tullen
zij zeker aanvullen door hun IJver.
Do rede van Mr. Thij'ssen werd co
nige keeren door applaus onderb'ro
ken.
Nu kwam de heer DeBrnyn na
mens de B. K Propagandaclub aan
allo nieuw- en herkozen raadsleden
