ümu'S Sm
TWEEDE BLAD
Zaterdag 24 Juli 1915
OM ONS HEEN
No. 2040
Onze Gemeenterilntging,
i.
Als wc onze gienioentebedrijv-etti lat
tvvoa soortea verdeel en vinden wo
aan den eon en kant de go'iefde en
aan don anderen kant de onmisbare.
Geloofd zijn namelijk die, welke' ge'-d
opbrengen de lichtfabrieken en
de waterleiding, onmisbaar de af-
deeftng Pub Wek o Werken, het
Openbaar Slachthuis en de
meenteremig'ing en ©r de een tijd
weest, dat vooral de laatste zich mocht
verheugen in bet meest grondige ge
brek aan sympathie, dat we ons kun
nen voorstellen. Gelukkig is dat in de
laatste jaren, wat beter geworden,
omdat ingezien werd, dat de reini
ging toch ook een nuttige tak van
dienst as. Maar de gevolgen van de
vroegere opvatting vind je terug in
het directiekïmtoor, dat met een roes
tig kolenkaohel'tje ig versierd en
ga nu eens kijken bij de buren van
gasfabriek en ©lectrische centrale! De
heer Boerkoel, directeur van de
meenteroiniging, is aan deze verge
lijking evenwel dood onschuldig, hij
is zelfs tevreden met zijn tegenwoor
dig verblijf, dat prachtig fe, vergele
ken bij een vroeger- kantoor midden
tusschen de compost
Als een wandelaar, hier langs ko
mende, onwillekeurig den neus op
haalt omdat de wind hom verdachte
geurtjes tegemoet voert zal hij zich
moeilijk kunnen voorstellen, dat „de
belt", vóórdat ze naar den Ilarmcn-
jansweg verplaatst werd, in 't Kenau-
pank gevestigd was. Nog geen halve
eeuw geleden waren haardasch en
vuilnis te vinden waar nu een prach
tig grasveld en, keurige bloemperken
het oog verheugen. Toen het bedrijf
verplaatst werd was het natuurlijk
zoo uitgebreid nog niet on hoewel ik
besloten heb, niemand met cijfers te
vervelen, moet ik er hier toch twee
noemen. In het oude paardeiiotaMetj-e
aan de Oostvest stonden zes paarden,
toen dat te klein werd, bouwde de ge
meente een nieuwen stal, voor twaalf
on dacht, dat ze daarmee toch In de
behoeften voor een goed stuk der toe
komst had vooralen. Het mocht wat.
Al gauw moest er een stuk worden
aangezet en nog een en nog een en
nog een, zoodat nu 43 paarden hun
tehuis vinden in een stal, die wat sier
lijkheid betreft, de" roestige kachel
van de directiekamer evenaart.
Maar het kan er meo gedaan worden,
's Nachts past een stahvacht op die
heo'e cavalerie en maakt zich boven
dien nuttig door alarm te maken, als
er veel sneeuw valt en er dus geruimd
moet worden.
Die rciinig'ng is een veelzijdig be
drijf. Heeft ze niet haar eigen scheep-
inakorijtje, voor de reparatie van
de en het maken, van nieuwe houten
schuiten haar eigen kuiperij!je voor
het herstellen van de tonnen (nieuwe
werden met meer gemaakt, omdat het
toimensysteèm, zij 't ook langzaam)
wordt ingekrompen haar eigen sme
derij, waar ook 't hoefbeslag van de
paarden wordt behandeld! Ja, de
reiniging bez't haar eigen aephyx-ia-
tie-inrichting, In don volksmond
krachtig en kort „stiikhu'sje" ge
noemd, waar de honden zonder pijni
ging komen te sneuvelen, die de po
litie opvangt en de eigenaars niet
tijdig terughalen. Dezen keer waren
er vijf, een luidruchtige en vier zwij
gende, die het oogenb'ik van hun
dood zaten af te wachten. Alsof ze hun
lot beseffen, zoo wild hebben zij in de
houten tralies geheten, zelfs heeft on
langs één geprobeerd, van boven uit
te breken. Drie dagen respijt worden
hun gegeven, nadat de politie hen
hoeft aangebracht. Komen de eige
naars, dan worden ze teruggegeven
op vertoon van den penning of een
quHantte voor betaalde belasting en
kostgeld, berekend naar het tarief
van eon kwartje daags. Rashonden,
waarvan je in 't geheel niet begrijpen
kunt, hoe de bezitters hen zoo aan
hun lot kunnen overlaten, krijgen
nog een paar dagen gratie. Maar dan
nadert ook de Dood. Een kooi, die
vroeger op een sohoolzolder voor we-
ter-resenJvoir 'heeft gediend en diss
een waardige derde is in den Bond
met paardenstal en rtirectiekachcl
die kooi dan wordt met gas gevuld
en over den hond heen gezet op een
soort van onderstel, waarna de gleuf
met .weter gevuld wordt om het ont
snappen van gas te beletten. En dan:
Eon snik, een traan
En 't is gedaan.
Hoe verkeerd overmatige «um'ighc'd
wezen zon blijkt uit de nieuwe vuil
niswagens, waarvan er mettertijd wel
meer zullen kernen. De vuilnisman
duwt met eon vuilnisbak tegen een
stang, het deksel draait daardoor
open, de bak wordt geleegd en terug
getrokken, zpodat hot deksel ziich
weer «luit. Dot ia een groot gemak.
Boven dien hebben deze wagens vier
wielen, zoodat de paarden alleen nog
maar trekken, niet meer dragen,
waardoor ook de paarden gespaard
worden, die nu bijna zonder uitzon
dering, lealijke, witte plekken van
oude schaafwonden op den rug heb
ben.
Naast deze wagens staat do water-
wogen, 'praetisch en nuttig, die be
halve voor sproeien ook voor spoelen
gebruikt kan worden, maar... in
UUsterkto tekort schiet. Ze zijn maar
met hun zessen, deze gewilde werk
tuigen en daardoor komt het, dat zo
niet altijd op de meest geschikte uren
in de hoofdstraten kunnen aijn, ja
zelfs dat er wel eens g&vecgd moet
worden, zonder dat er eerst gesproeid
is. Moet uitbreiding van de sproeiwa
gens, met zooveel andere goede za
ken, bot na do mobilisatie wachten,
of kunnen ër vóór dien onbepaald
toekomenden tijd eenigo worden aan
geschaft?
Als de rondwandeling wordt voort
gezet komen we in een groot lokaal,
waaraan sen merkwaardige herinne
ring uit vroeger tijd verbonden is.
Uit do periode toen de menschen nog
turf stookten. De asc-h daarvan werd
zorgvuldig ©pgezame'd, gebuild en
nogeens gebuild en ter. slotte als kost
bare mestspecie verkocht; zoo zelfs
was ze in aanzien, dat schippers op
Rusland voor clkeu zak turfasch oen
zak graan 5n ruil gok'iojren moeten
hebben.
In een loods staal eon werkman
kousen, lompen, dikke wol, baai en
zoo meer uit te zoeken. 11 ij krijgt een
aanmerking, dat hij zijn voorschoot
niet aan heeft en verdedigt zich met
het niet veel hout snijdende betoog,
dat het eene scliort in de wasch ma
het andere in reparatie is. Dat voor
schoot is, evenals de stofjas die de
man draagt etn voorschrift van de
arbeidsinspectie en dient om zijn
kleeren tegen onplezierige gevolgen
van zijn omgeving te beschutten.
Zachter kan'liet niet gezegd wor-
<Den. Wat ik toen verzweeg, maar nu
in vertrouwen wel mag meegedeeld
worden is, dat ik de levende bezwa
ren aan den lijve meende te voelen...
Maar daar niemand pannekoeken
kan bakken zonder eieren stuk te
slaan schik ik me in dat noodlot en
lekijk de verzameling oude schoenen
en oud metaal, dat als gemeentelijke
bult in deze loods is aangebracht en
jaarlijks met lompen, baai, wol enzoo-
voorts toch nog de rondo som van
vijfduizend gulden opbreng! Van
wol en lompen komt ons dat ver
klaarbaar voor, maar wie hecht er
rog aan oude schoenen? Dat doen de
fabriekjes In groote steden, die de
\ersleten schoenen sloopen, van alles
wat nog bruikbaar is „nleiiw"
schoeisel maken en die voor een daal
der of een paar gulden op de markt,
verknopen. Tot balen geperst gaat het
cu de leer grif naar deze industrieel en,
die onder de leuze ..oud maakt
ueuwzichzelf aan een broodje en
lir.n onbemiddelde medemenechen aan
oen goedkoop paar echoenen weten
te helpen.
In een andere loods vind ik balen
papier, een heele scheepslading, die
op 't punt staat naar den kooper, een
papierfabrikant, te verhuizen. Wat
uie daarvoor betaalt is een handels
geheim, daar het toch al niet gemak
kelijk is negotie te drijven met de
personen, die zich in 't bijzonder op
dezen soort van handel toeleggen.
Vaar dat hei oud papier jaarlijks
f 3600 h f 3-SOO opbremrt, is geen
stadsgeheim en ik mag ook wel zeg
gen, dat er een oude kaart van Eu
ropa hangt (wie durft de nieuwe tee-
kenen?, naast maaiden vol school
schriften, waarin de lieve jeugd haar
kennen en kunnen hoeft neergelegd.
Vlak daarnaast (de meest ongelijk
soortige zaken verdragen elkaar op
de reiniging best) merken we een
hoop oude lantarens op, waar nog
metaal aanzit, dat waarde heeft. En
achter rle loods, in de open lucht,
staan voorwerpen, die we met een
woord uit 't begin van den. oorlog,
„gestrand" kunnen noemen: leegc
vaten van chloorcalcium, die op dit
oogenhlik niet aan den Belgischen fa
brikant Solvay teruggezonden kunnen
worden.
J. C. P.
Op het Westelijk
Oorlogsveld.
OF1C1EELE BERICHTEN.
Du i.tsch stafboricht
„Heftige aanvallen van de Fran-
schen niet handgranaten ten N. en
N.W. van Souchez zijn afgeslagen.
In Champagne hebben de Duit-
schers in de streek van Perthes om
vangrijke mijnen laten springen en
de randen van de trechters bezet.
In het Bois lo Prètre is 's nachts
con .voorwaarische beweging- van de
Franschen mislukt.
In de Vogezen duurden de gevech
ten voort. Een aanval van "de Fran
schen tegen de linie Lingenkopf (3
K.M. ten N. van Munster, 19 voor en
in de stellingen van de Beieren en
Mecklenburgsche jagers afgeslagen.
Twee officieren en 64 Alpenjagers
zijn srevangen genomen.
Ook bij den Reichsackerkopf wa
rn de aanvallen van de Franschen
vruchteloos.
Rij Metzeral hebben de Duitschors
hen uit de vooruitgeschoven stellin
gen verdreven, die de Duitschera, om
verliezen te vermijden, volgens hun
plan, weer ontruimd hebben.
Als antwoord op de herhaalde be
schieting van Thiauoourt en andere
plaatsen tussclien Maas em Moezel
•heeft de Duitsohe artillerie Donder
dag Pont ft Mousson onder vuur ge-
Du itsc.be vliegers hebben den
sijporwegdriehoek van St. Ililaire
(Champagne) bestookt en Fransche
vliegers loj. den terugtocht gedwon
gen. Ook op de kazernes van Gérard-
mer zijn bommen geworpen.
TJij de luchtgevechten boven Con-
flans is een Fransch vliegtuig ver
nietigd.''
Fransch communiqué:
„Donderdagnacht hevig kanonvuur
en gei echten niet springbussen rontl
Souchez ui Artois.
Een der buitenwijken van Atrecht
is beschoten.
oi-sdiieidtenie artil3feirie<gev-echüen
tusschen Oise en- Aisne, in dis streek
van Quenneviéro, op cüo hoogvlakte
van Nouyion, op don rechter Aisne-
cever bij Sou pi r en aan hot front In
Champagne.
In Ar_r©n,n© geweer- en kanonvuur
in do streek van Bagatelle, waar een
Fransche compagnie zich Donderdag
heeft weten meester te makon van
eetn stuk Duitsche loopgraaf en het
front in het voordeel der Franschen
heeft weten te ver)»eteren.
Pont-a-Mous&on is Donderdagnacht
bij jusschenipoozen beschoten.
In Noordelijk Wocvre en hot Price. -
terbosch een hevige beschieting met
zware projectielen.
Ten 0. van Bioncourt-sur-Seille in
<ten Elzas hebben de Franschen een
krachtigen aanval van Duitsciie ver
kenners afgeslagen. Zij weken terug
voor het Fransche artillerievuur.
In de Vogezen zijn Duitsciie s
valspogingen, tegen de Fransriie stel.
lïngon ten Z. van La Fave gericht, ge
makkelijk verijdeld.
Na een hardnekkig gevecht hebben
de Franschen ten N. van Munster op
do hoogten, die aan de Oostzijde het
noordelijke Fecht-dal boheerschen,
den top van de Linge bezet en vcet
gekregen ten Zuiden daarvan in de
steengroeven van Scbatzniuniiele.
Donderdagnacht zijn de door do
Franschen vc-rineestexxte stellingen
verwoed beschoten.
De Duitschers zijn ten 0. van Met-
zéi-al, nadat bet hun gelukt w-j-s tij
delijk in de Fransche lmips door le
dringen, door een krachtigen Fran-
schim tegenaanval teruggeworpen
IN 11ET „BOIS-LE-PRêTRE'V
Oior de gevechten in het „Priester-
Wa'd ontvangen Duitsche bladen be
richten uit het Duitsche hoofdlcwar-
t'er. In de Fransche dagbladen, heet
het daajun. verscheen den 30en Mei
een officioele mcdedee'ing over do
verovering van liet Bois-lc-Prêtrc.
Daarin werden de zware gevechten
geschetst, die de Fran9ohen in dit
bosch te strijden hadden en die hen
„ma een onophou-dolijke worsteling
van zeven maanden, eindelijk tot het
doel voerden". Ditzelfde bosch was
echter in de eerste dagen van Juli het
toonecJ van nieuw© hevige gevechten,
mei een volkomen succes voor de
DuUischers.
Van den kam der hoogte, d'e steil
opstijgt uit het Moezetdal en daarbo
ven 200 M. uitsteekt, strekt z'ch ten
noordwesten van Pont-a-Mousson een
groot woudgebied uit. liet gedeelte
daarvan, dat maar Pont-A-Mousson
afholt, tot aan don straatweg tus-
sohen Fey-en-IIaye en Ncxrroy heet
op de DiKfschc kaarten Bries! r-rwald,
terwijl op (le Fransche alleen het zui
delijke deel van dit bosch den »adm
voer', van Bois-le-l'rêtre. het noorde
lijke echter Bois-Communaux wordt
genoemd. Hieruit kan te veiklaren
zijn, dat de Franschen zich de mees
ters noemden van. het Bo's-le-Prêt.re.
Aan den zuid el ijken rand van het"
bosch, aan den weg van Pont-a-Mous-
sor.Montauville— Liiney hgt het ex
cercitie-ten-ein, in het bosch zelf het
ec h'etter rein van het garnizoen van
Pont-ó-Mousson. Do manschappen
der Fransche regimenten, diie hier te
genover de Duitschers slaan, zijn af
komstig uit de plaatsen in den om
trok en' m-em.g krijgsgevangen
Fransclunan, kon. vergezeld van Duit
sche landstonnmannen. vroeger, dan
hij gedacht had, zijn bloedverwanten
bezoeken in het dorp zijner gob oor le.
Het Bois-lc-Prêtre, de Duitsche
bladen gebruiken natuurlijk dit Fran
sche woord «iet, is een echt Lotha-
ringsch bosch. Slechts enkele en
slechte wegen loopon er door. Dicht
hakhout bemoeilijkt elke beweging
buiten de paden en wogen. Maar in
dit gebrek hebben die Duitsche en do
Fransche granaten verbetering ge
bracht zij hebben het bosch licht en
lucht gegeven. Trouwen®, zij zijn
daarbij verder gegaan, dan nood'g
was zij heibben hier oude woudreu-
zon met wortel en al uit den grond
gerukt, daar zware boomen midden
door geknakt. Diepe gaten zijn in den
bodem geslagen en maken 't trekken
door 't bosch nog ongemakkelijker.
Zijn grootste hoogte heeft het besch
iet rein op een bergrug, d'e begint,
waar de straatweg van Fey-en-Haye
naar Nonroy in 't bosch komt, en ver
der naar liet oosten 'oopt. Op het
hoogtepunt daarvan staat hol Cro-ix
des Cannes. Op dezen rug liggen do
Dulisohe stellingen.
In zware govechten. waarin de kans
op em neer ging, in steeds herhaalde
aanvallen, was het den Franschen,
dank zij hun overmacht, in 't beg'n
vam Juli gelukt, op liet westelijk deel
van dezen hoogen 1 andrug vasten
voel te krijgen. Hen weer terug te
werpen was het dool van den Duit-
eclien aanval op 4 Juli Het was geen
gemakkeilijk werk. dat we te doen
hadden. De Franschen hadden zes en
zeven posities achter elkander aan
gelegd, beter gezegd, gebouwd, dte te
zaïnen een 400 A 500 M. (Fep waren.
De Duitsche aanval werd ingeleid
door ee-n opdringen uit den sector aan
den Moezei. Het gelukte den Duit
se! lefls hiier ovoir een breedte van on
geveer 250 M. de Fra-ivsche pos lie bin
nen te dringen en vijf Fransche blok
huizen met hun bezettingen in de lucht
Ie 'aten vliegen. De Duitschers ver
nielden de loopgraven ten deole en
keerden toen. zooals vooraf besloten
was, ongehinderd 'in 'hum oude posi
ties terug.
Des namiddags begon de hoofdaan
val De Fransche infanterie, door
Du-itsch artilferie-vuur reeds in de
war gebracht, kon tegen den Du't-
schen stormaanval geen staml hou-
<km. Stelling na sleH'ng viel. Des
aronds waren alle Fransche posities
o\er een breedte van 1500 M. geno
men. D© Duitsohers hadden als krijgs
gevangenen 12 officieren en 1000 met-
gewonde soldatenzij maakten 3
stukken geschut, mijn werpers, 7
machinegeweren en een pion-ierpark
met rijken inhoud buit. Wat de Fran
schen na een worsteling van maan
den hadden veroverd, heeft de dap
pere Duitsche infanterie, gesteund
door de voort roffel ij ke artillerie, hun
in weinige uren weer ontnomen.
Waar gehakt wordt vallen spaanders.
Zonder verlies is zulk een resultaat
niet te bereiken. De totale Duitsohe
verliezen, meegerekend nog de licht
gewonden, die slechts tijdelijk uitval
len, waren nog niet eens zooveel a'tf
het aantal Fransche krijgsgevange
nen. De verliezen dor. Franschen aan
cooden waren buitengewoon groot.
Volgen-s verklaringen van gevange
nen waren de compagnieën reeds vóór
den stormaanval, alleen d»or het. ge
schutvuur. samengesmolten tot 60
70 wan. In een bericht in een Fransch
blad wordt verteld, dat de Franschen
Btós-le-Prétre ,,ors bosch" noë-
men. maar den 4den Juli is liet Bois-
Ic-Prétre voor de Franschen een
„woud des doods" geworden.
Natuurlijk moesten de Duitscher*
er rekening mee houdendat de Fr.-m-
echen zouden trachten den Duitschers
het gewonnen voordeel weer afhandig
te maken. Reeds dn den nacht Vóór
5 Juia begonnen zij den verwachten
tegenaanval. De Duitschers konden
dezen, ovenais de latere, afslaan.
Onder de gevangenen bevinden zich
ook kleurlingen, zonen van het ei
land Reunion. Zij verklaarden, da' zij
den oorlog moede waren, en naar vre-
verlangden,-hetzij d-ie ten gunste
lui Frankrijk was of nuel.
Aldus het Duitsciie bericht,
EEN LEGERORDER VAN DEN
DUITSCH EN KROONPRINS
De Saarbriickener Volksztg. bovat
den volgenden legerorder .van den
kroonprins:
Hoofdkwartier, 19 Juli.
Kameraden.
Tien maanden lang hebban wij in
zware, bloedige gevechten den taaien
dapperen tegenstander stap voor
stap, loopgraaf na loopgraaf naar het
zuiden teruggedrongen.
Door zegevierende -stormaanvallen
op de door don tegenstander sterk be-
•estigde steüingen hebt gij, mijn
troepen in Argonne, opnieuw ge
toond, dat, ofschoon de oorlogstoe
stand ons hier op het westelijk front
in het algemeen een defensieve hou
ding voorschrijft, wij toch in staat
zijn, aJs dat wenschelijk is, den
Franschen duchtige klappen uit te
doelen.
Ik ben trotsch en gelukkig, aan het
hoofd van zulke troepen te staan Ik
ben overtuigd, dat als het oogenhlik
komt waarop onze opperste krijgsheer
een verderen ópmarsch beveelt, ik mij
op u zal kunnen verlaten en wij nieu
we lauweren aan onze zegevierend a
vanen zullen hechten.
w.g. De opperbevelhebber Wilhelm,
kroonprins van het Duitsche Rijk en
an Pruisen.
Op het Oostelijk
Oorlogsveld.
HET GROOTF GEVECHT OP HET
OOSTELIJK OORLOGSVELD.
De militaire deskundige van 't Algk
Handelsblad schrijft:
„Steeds meer wordt het duidelijk,
dut cio krachtigste tegenstand, dien
do Ruseen bieden tegen de op D ek ken
do beweging aor Duitsciie en Oost en-
njkscho legers, wordt geboden in een
lijn, iio tus-scben Weichsel en Boeg
kan worden getrokken, tussahen de
noordelijke giens van Galicië op don
spoorweg Lublin—Choi m—Kowel.
Daar heeft de Russische legercom
mandant de beste en krachtigste Rus
sische trocjpeu bijeengebracht, die
onder een bevelhebber staan, wiens
naam dbor do berichtgevers niet
wordt genoemd, maar van wien ver
wacht wordt, ciut hij in staat zal ziin
de legers van v. Mackensen over liet
crhee'.e gebied tussehen Weichsel en
Boeg t© kunnen tegenhouden.
In ee-n leiegram uit Petersburg
wordt dit gebied: dan ook genoemd-,
van een Russisch standpunt, liet too-
no.l van een gevecht, dat voor d*n
geheelcn veidtoclit beelissend zal zijn.
Van het leger dat daar opereert
verwacht de „Times", dat net in
staat zal zijn do Duitsohe troepen te
gen te honden, wdllïlhht terug te
slaan.
Het zijn deze legers, die reeds aan
de Doenajetsj. in het begin van Mei,
von Mackensen zulk een krachtigen
tegenstand boden, en toen deze einde
lijk gebroken werd en de Russen
moesten terugtrekken, ontstond er
geen paniek, maar gingen zij ordelijk
cai geregeld terug op de San-linie,
Eerst na den val van Przemysl en
Lomberg moesten de Russen terug
ga rut achter den Boeg, de Ziola-Lipa
ca den Dnjestr.
Haarlemmer Halletjes
EEN ZATERDAGAVONDPR .AATJE.
Een pas gekozen Raadslid heeft
mij verteld, dat hij a's 't uood'ig was
geweest, voor goon gold van de we
reld voor den tweeden keer candfdaat
had wi'Hen zijn. „Hebben ze het je
zoo onpleizïerig gemaakt?" vroeg ik,
maar 't was juist tegenovergesteld.
Allerlei kennissen hadden lienr gepre
zen om zijn -offervaardigheid, andere
hem al bij voorbaat met een spottend
„dng edelachtbare heer" betiteld en
zoo waren de vier weken, dat hij aJs
candidaat door de wereld had moeten
gaan, hem onuitstaanbaar geweest.
„Was ik niet gekozen, candidaat zou
ik nooit meer geworden zijnl"
Er is ook sprake geweest van een
taart. Die gold een anderen candi
daat. 'k Heb oen van zijn familiele
den ontmoet,'oen ouden heer, die niet
goed begrijpen kon waarom zijn
bloedverwant do candidatuur aange
nomen had... „ik zeg tegen hem
„man, waar heb jij plezier inl En
weet u wat, als hij niet gekozen wordt,
stuur ik hem een lekkere taart F'
Maar de oude heer heeft zijn taart
niet kunnen geven, want do candi
daat is gekozen en zal het nu met 't
zuurzoete van hot openbare ambt voor
1'cf moeten nemen. Tenzij do oude
hoer in de goedheid van. zijn hart
hem tóch de taart nog maar thuis
laat'brengen, als troost omdat hij tot
de ondankbare functie gekozen is.
liet schijnt, dat in openbare bestu
ren langzamerhand neiging komt, om
zich met alles en steg wat in te laten.
In de Provinciate Staten van Noord-
Holland is in a-Ken ernst gevraagd,
om de bezitters van duinen uit te noo-
d'gen, die a la wandeling voor 't pu-
jb'ick open te stellen. Andere moest
do provincie maar gttikken duïn-
grondi koopen.
Wanneer de eigenaars van duinen
tot dusver het groote publiek daar
niet vrij in hebben laten wandelen,
dan zullen zo daar hun redenen wei
voor hebben Een van die -redenen is
de fazanten-jacht, welk vermaak hier
op schijnt neer te komen dat deze
vogels eerst met zorg gekweekt en
daarna met evenveel zorg neerge
schoten worden. Als and-eren daar
van het genoegen niet goed inzien,
dan moet t'k wel zeggen, dat ik het
óók niet goed begrijp, inaar daarom
kan het voor duinbezitters toch wel
een genoegen wezen. Niets is eigen
lijk zoo wonderlijk als het veroord ee-
len'van andermans liefhebberijen. Ik
heb iemand gekend, een moerbei
boom had, waar nooit van zijn leven
ook maar één rijpe moerbei aan groei
de. hoewel hij er alle denkbare moei
te aan besteedde. Waarschijnlijk zal
hij tot zijn dood toe daarnaar blijven
streven zonder ooit dioor een rijpe
moerbei bo'-oond te worden, Is dat
om te lachen of te veroordeeien? De
mail heeft p'esier in -de moeite alleen.
Maar om op die duinwandeling te
rug lo komen er zijn veel eigenaars,
die voilstrekt niet dol zijn op het open
stellen van hun bezittingen en daar
ook wel goede redenen voor hebben.
Bloemen plukken, heesters venrie'-en,
honden door boschjes laten rennen, is
aan do orde van den dag en ais de
eigenaar of zijn personeel daar wat
van. zeggen, kunnen zo nog oen
snauw tot antwoord krijgen. Wat ver
beeldt zoo'n vent zich wol. Ja, wat
verbeeldt hij zich, op zijn eigen be
zitting 1 Ik heb het verhaal gehoord
van een ouden heer, die op een Zon
dag op zijn buiten liep te wandelen en
naar een zitje verlangde. Een hoek
omgaande waar hij wist dat een bank
stond, zag hij daar drie bezoekers zit
ten. Breed uit, -o-p hun dooie gemak.
Daar er nog plaats te over was, vroeg
hij of ze wat wilden opschikken, dan
kon hij ook wat rusten.
Nöe hoor," zeien ze, „we zitten
hier goed en gaan niet op zijals je
ook zHtcn wi't, zoek je maar een an
der bankje."
De oude beer nam het goedmoe
dig op. Hij was oen beetje vermoeid,
anders zou hij hen n'et lasüg va "en
komaan, ze zouden toch wel wat
opschuiven?
Maar ze dachten er niet aan. Ook
niet, toen hij nog ailtijd vriendelijk en
bedaard, deed opmerken, dat hij de
eigenaar was en dus wel graag op zijn
eigen bank wou rusten. Noe, ze de
den 't niet, er waren verderop zeker
wel meer banken, <fc moest hij dan
maar opzoeken.
Daar iemand zijn gasten, zelfs wan
neer ze zich onbehoorlijk gedragen,
niet in do kraag vat en de pooit uit
zet, liet de arme eigenaar de zaak
voor wat ze was, het gezelschap waar
het was en zocht inderdaad een -an
der bankje. Toen bovendien de tu'n-
baas den volgenden morgen klaagde
over de ruïne, diie 't publiek in de
p'aats maakte, over den vullen boe'
van boterhampapieren, oordoppen en
Sinaasappelschillen en zoo meer. had
hij moeite om. ziohzelf te weerhouden,
de hekken voorgoed te laten sluiten.
Maar daar hij een goedltarrig <ou<l
heer was, deed hij dat niet en heeft
nog jorenilang het publiek t genoegen
van vrije wandeling op zijn buUen
gegund.
Gedeputeerde Staten zuilen de vraag
overwegen, zeker ook wel d.t punt,
of er wel nieuwe wandelwegen noo-
dig zijn. In de wodk stellig niet. Dan
kim je zelfs in onzen Hout, die toch
zoo d'cht bij de bewoonde wereld
ligt, wel sclueten en zelfs op den Zon
dag zijn er heel wat plekjes, die ver
der dan, een kwartier van dc stad .lig
gen, waar bijna geen sterveling komt.
De vrager in Prov. Staten bedoelde
toch niet de duinen bij Casti'icum of
Petten of CaAlantsoog?
Als ik een buitenplaats had
enfin, zoo gemoedelijk a's de oude
heer met het bankje was ik stellig
niet geweest.
Do directie van de Electr. Spoorw.-
Maats. hooft aan twee anonieme brie
ven over het gesloten houden van
raampjes In de wagums de eer ran
publiciteit aangedaan. Als dit maar
n'et meer anonieme helden naar hun
anonieme pen doet grijpen! Want
juist om openbaarheid zonder gevaar
voor hun kostbare persoon-ijkheid is
het tc doen.
Intusschen maakt het vraagstuk,
tn open of dichte ramen in de Am-
sterdamsche tram nog altijd en bij-na
lederen dag een onderwerp van vlijti
ge discussie uit. Voor zoover -ik heb
kunnen nagaan zijn (het spijt me wel
voor twee kwartjes, dat ik 't zeggen
moet) de mannen vooral tegenstan
ders van open ramen, wat met de bo-
naming van. „hel sterke geslacht" een
beetje in tegenspraak is. Er zijn
evenwel meer tegenstrijdigheden in
öit vraagstuk, namelijk dat vrouwen,
d'e over 'L a'gemeen veel dunner go-
kleed zijn, met/ 't grootste plezier voor
een open raampje gaan z'tten. En
daar a-lle goeie dingen m drieën be
staan, zoo leert de ondervind'ng, dat
juist diie mannen de meeste vraes voor
een frisschen luchtstroom hebben,
welke het meest bevangen zijn door
het wo'-bijgeloof, dus die het aller
dikst gekleed zijn. A's je denkon zou,
dat die er hot beet tegen kunnen, weet
je er niets van. Net het tegendeel.
In den voorekuranden strijd tus
sehen de passagiers moet de conduc
teur voor Salomo spelen. Waarschijn
lijk doet hij zoo lang moge'ijk, of hij
van de woedende blikken tussehen de
.strijdende passagiers en huh half
onderdrukte opmerkingen niets hoort.
Ook neemt hij, a's hij slim is, niet al
te veel notitie van hun pogingen,
om een gesloten raampje te openen of
een open -raampje te elu'ten, hetgoon
hij des te gewegiijker doen kan, om
dat het hun toch nooit lukt. Alleen
het trampersoneel kan met deze raam
pjes omgaan, het zou (wat 'k heer
zeg is 'héél oneerbiedig) waarschijn
lijk aan de directie zelf moeite kos
ten. dat totstand te brengen.
Na voorafgaand gemopper ran par
tijen komt toch het moeilijk oogoiv
bük, dat een van beiden, misschien
allebei, den man des gezags te
hulp roepen. ..Conducteur!" Dan moet
hij wel verschijnen, hoort aan, over
weegt en besüst't epijt me, dat
ik het zeggen moet: ten voord eel e
van de partij, die het raampje dicht
hebben wil. Hoe hij ef particulier ook
over denken mag, in qua'liteit verde
digt hij de dufheid tegen dc frisch-
he'd. Waarschijnlijk heeft hij in die
richting instructies. Dn ie <te laat ik
zeggen „frissche partij" daarmee niet
tevreden, dan verwijst hij die naar de
directie. De „friaschc-verzekert, dat
hij schrijven zal, noemt misschien
zelfs 't nummer van den conducteur
wol op enis een halfuur later,
aJs hij thuiskomt, '1 iicele geval ver
geten. „Brieven die haar nooit bereik
ten," zou de titel van een 'iyvigen
maar n'ot amusanten bundel spoor-
wc-gklachten kunnen wezen.
Soms duurt de wrevel langer dan
de reis en gaat inderdaad een klaag
brief n-aar liet directiekantoor, waar,
zooals ik veronderstel, een groote kast
is met laadjee. waarin passonde for
mules voor antwoorden opgeborgen
zijn. Die formule wordt getikt; onder
teekend en voor een stuiver per Ne-
der'andsche post Verzonden, 'waarna
do directie weer aan haar werk gaat,
in rustige afwachting san de eenst-
komendo' klacht, die zij 'met eón
dere gepaste formute beantwoordt De
eerste klaagbrief ran dien aard ('t
was in 1838) werd op last van dc di
rectie beantwoord door zekeren heer
Kluitje, commies van a-dministrat'e
en gecopieerd door don jongsten be-
cLendo, genaamd In 't Riet. Be'den
zijn al lang tot hun raderen verga
derd, maar nog altijd zegt -het publiek,
dat zoo'n ant woord-Co rmule krijgt
„ze sturen ine met een kluitje in 't
rit-t."
'k Heb me onlangs ook nog eens een
beetje boos gemaakt, toen een D-trein
oen halfuur te iaat in Utrecht kwam.
't Was een van die treinen, waarop je
toeslag moest bptalen en toen de twee
etm-lk-poovers voor mo stonden om dat
bloedgeld op te oischen, kon ik me
niet weerhouden om te zeggen": „A's
er voor 1 genot om met een D-lrein
te reizen, apart moet betaald worden,
behoort te worden gezorgd, dat de
ürcin tenminste op tijd is."
„Ik kan 't niet helpen, meneer,'"
zei de conducteur beleefd, terwijl zijn
mederoorar de twaalf stuwers op
streek.
'k Heb erover gedacht, de Staats
spoor daar een nijdighoidje over te
schrijven, maar werd door de gedach
te aan comm-ics Kluitje en jongsten
bediende In 't Riet weerhouden.
„Wees geen caolf' raadde ik mij ze'f
aan.
Van ezels gesproken, over deze
-zwaar belasterde dieren is een nieuw
grapje in omloop.
Li een stal staan drie ezels welke
ia de slimste?
Natuurlijk de kleinste.
Want dc twee andere zijn nóg groo
ter ezels.
FIDEL10.
