NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD. - Opgericht 1883.
33e Jaargang No. 9857
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
WOENSDAG 28 JU11I 1915 A
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN AUVERTENTIËN:
per drie maanden: Van 1—5 regels 75 Cts.iedere regel meer 15 Cts. Buiten het Arrondissement
Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd sgïA Haarlem van 1—5 regels ƒ1.-, elke regel meer f 0.20. Reclames 30 Cts. per regel,
is (kom der gemeente) met het Letterkundig Weekblad „De BiJ Abonnement aanzienlijk rabat.
Zaterdagavond"f 150 ]/ff -i. Ad verten tiën van Vraag en Aanbod, van 15 regels 40 Cts. per plaatsing,
Franco per post door Nederland2.— j L T elke regel meer 10 Cts. k contant.
Afzonderlijke nummers0.05 V S£lV *y&Lr'' ïl4m V n
Qeïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem0.371/: SgRedactie en Administratie: Groote Houtstraat 53.
de omstreken en franco per post. 0.45 IntercommanaalTelefoonnominer der Redactie 600en der Administratie724
Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM. Drukkerij: Zuider Buitenspaarue 12. Telefoonnummer 122.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA,
Warmoesstl'aat 7678, Amsterdam. Telephoon interc. 6229. De Verzekering der (per week) geabonneerdcn wordt gewaarborgd door „The Ocean" Rokin 151, Amsterdam.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACIIT BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
AGENDA
DONDERDAG 29 JULT.
Orgelbespeling in de Groote Kerk.
Ginetna Palace: Voor stelling.
Biosc. Theater, Gr. Markt: Voor
stelling.
Duin en Daal, liloemendaal: Concert.
Haarlemmermeer: Gemeenteraads
vergadering.
Schoten: Gemeenteraadsvergadering.
Nuiskeurino van
Vleesohwaren.
De gemeente bezit in den directeur
tan haar Slachthuis een zeer ontwik
keld, ijverig en energiek ambtenaar,
dien zij wel in eere mag houden. Dat
dijkt weer uit de memorie, door hem
opgesteld over het keuren van berei
de vleeaohwaren, waaraan wij in een
vorig nummer een uitgebreid stuk
ontleenden: de directeur houdt daar
met kracht en talent zijn meaning
staande, dat keuring van deze waren
bij de verkoopers aan huis verkeerd
Is en dat de bestaande keuring aan
het slachthuis moet worden gehand
haafd.
Stellig zuilen de belanghebbenden
hierop het wederwoord niet schuldig
blijven. In afwachting daarvan wil
len wij doen opmerken, dat in het
rapport d© keuring aan 't Slachthuis
telkens tegenover de gebrekkige keu
ring in huis gesteld wordt, alsof die
aan 't Slachthuis volmaakt was. Nie
mand behoeft scheikundige te wezen
om in te zien, dat een keuring, hier
uit bestaande, dat uit een kist worst
één enkele worst genomen wordt,
doorgesneden, beroken en geproefd,
en dat alles vlug, omdat de te keuren
hoeveelheid groot en de beschikbare
tijdsruimte klein.is dat zoodanige
keuring vluchtig mjiet worden
genoemd.
Het sterkste argument van den di
recteur is dan ook de preventie
ve werking van zijn onderzoek. In
derdaad, de knoeiers zullen geen pi a
zier beleven van slechte zendingen
naar Haarlem en de 'staaltjes, die in
't rapport daarvan worden meege
deeld, zijn treffend. Maar de keu
ring aan huis heeft immers ook groo
te preventieve kracht, omdat de win
kelier, niet wetende wanneer de
keurmeester kan komen, dien ieder oo.
gen hl ik venvachten mag en dus zorgen
moet. dat er geen ongerechtigheid in
xijn huis Is. Juist omdat dan de scha
de en schande op-des winkeliers hoofd
neerkomt, en niet op dat van don fa
brikant, hetgeen de dteecteur vsn het
Jlachthuis verkeerd vindt.
De rollen worden trouwens nog wel
meer omgekeerd, daar de winkeliers
huiskeu ring vragen en de directeur
betoogt, dat hot zoo buitengewoon
lastig voor hen wezen zal!
Toch ligt natuurlijk de hoofdzaak
niet hierin wie gelijk zal krijgen, de
voorstanders van Slachthuis of van
huiskeuring, maar in deze vraag"
„hoe worden do belangen van 't pu-
„bliek het best behartigd?" Welnu,
daarvoor is naar onze meening sl&cht-
huiskeuring niet noodig. Bedorven
vleeschwaren verraden zichzelf en ge
steld ai, dat do winkelier die aflevert
(hij zou, zoo handelende, in een om
mezien zijn klanten verliezen) dan zal
de gebruiker het kwaad even gauw
ruiken en proeven als de keurmeester
van 't Slachthuis.
Heel anders zon de zaak staan wan
neer elke worst, elke ham, kortom
elk stuk toebereid vlcesch, in 't
Slachthuis aan een nauwgezette che
mische en bacteriologische keuring
kon worden onderworpen. Nu die in
de practijk van het leven onmogelijk
Is, omdat ze te lang zou duren en dus
ook veel te kostbaar wezen zou, kun
nen wij het groote verschil tusschen
Slachthuis- en huiskeuring niet in
zien.
OM ONS HEEN
N*. £042
Opaerkinpa orer onzen
Gemeenteraad.
Hoewel ik al long plan had, eenig©
opmerkingen te maken over den
Haarlemschetn gen eeoiteraad is daar
van tot nu toe niet gekomen, eerst
omdat de crisis de aandacht afleidde
on later omdat do Raadsverkiezingen
naderden, daar liet do bedoeling niet
was, hierop, zij het ook toevallig of
onopzettelijk, ©enigen invloed uit te
oefenen. Nu de herstemmingen zijn
a feel oo pen en de Raad, op de vaca-
ture-Seignetto na, dus weer laat ik
zeggen bezonken is, is het de tijd om
eauigo beschouwingen ten bee te te
geven.
Een kleine terugblik is daarbij niet
overbodig, maar lang behoeft die niet
te wezen en ver achteruit gaat die
stap ook niet. Een kwarteeuw geleden
was do gemeenteraad samengesteld
uit personen van een en dezelfde over.
tui gin//, de liberale, hetgeen veran
derde toen in Aug. 1891 het optreden
van gecombineerde minderheden drie
Roomsch-KaUioJieken, de heeron Beij.
nes, Jjoomeijer en Van den Berg,
twee radicalen., de heeren de Clerc-i
en TJeenit Willink en één anti-revo-
lutionnair, dei: heer Klein, in den
Raad bracht. De toovercirkel. als ik
zoo dtan nagenoeg uitsluitend libera
len kring mag noemen, was luermoo
gebroken en Is nooit weer aaneenge
smeed. Wel kwamen er ups en
downs, soms wonnen do vrijzinni
gen een zetel, een anderen keer wis
ten de rechteche partijen er een te
veroveren, er is een tijd geweest, dat
er vier of vijf sociaal-democraten In
dan Raad zaten err daarna jaren lang
geen enkele meer. Op dit oogenblik is
de cónstdlejtiö weer totaal anders:
rechts is meerderheid boven de vrij
zinnigen en de S. D. A. P., voor wie
een groote victorie scheen weggelegd,
heeft ternauwernood haai* drie vor-
tegenwoordëgars behouden.
Maar niet alleen in politieken zin
is er in die kwarteeuw veel veran
derd. Wie de moeite doet om de
Raadsverslageu van 25 jaar geleden
door te bladeren zal zien, dat er heel-
wat minder onderwerpen aan de orde
kwamen, dan nu en dus ook minder
zaken, waarvan de oplossing moei
lijkheden bracht. Is dat verschil ge
deeltelijk hierin te zoeken, dat bij den
groei van do stad allerlei onderdee-
len ('vet onderwijs bijvoorbeeld) tot
ontzaglijke ontwikkeling kwamen,
aan den anderen kant is het toe 1e
schrijven aan de in deze jaren opko
mende arbeidersbeweging en in de
derde, niet in de laatste plaats, aan
höt ontsLaan van de gemeentebedrij
ven. Kort na elkaar werden de licht
fabrieken, do waterleiding en het
slachthuis gesticht, die do gemeente
tod koopman maakten, do hygiiine
meer op den voorgrond brachten en
bovendien, door de uitbreidiug van
het gemeentelijk werkliedcncorps,
allerlei arbeidersaajigol ©genlied en
aan de orde stelden.
In den kalmeren tijd van vóór en
kort na 1890 waren de leuzen, waar
onder oen Raadscandidaat werd aan
bevolen, ietwat onnoozel de Mes-
vereeoigincf vond het voldoende om te
zeggen, dat hij een man uit één stuk
was, do rechte man op de rechte
plaats zxni zijn en in de derde plaats:
de zuinigheid in de gemeente-huis
houding betrachten zou. Deze laatste
verklaring was langzamerhand een
cliché geworden, waaraan kiezer*
noch gekozenen heel veel waarde
meier hechtten, daar de uitgaven toch
voortdurend stegen en de plaatselijke
lasten toer amen; ze scheen meer een
beleefdheidsformule, te zijn gewor
den.
Naderhand, in «lo radicale periode,
girug dut zoo gemakkelijk niet meer.
Iedereen die zich candidaat liet stel
len kreeg, om zoo te zeggen met den
volgenden post, een heele vragenlijst
thuis, waarop hij moest invullen lioe
hij dacht over «üiL over dat en twin
tig andere dingen. Beantwoordde hij
die vragen naar beliooren, kwam hij
door zijn examen, zou ik bijna zeg-
geai, dan kon hij op dom steun van de
vragers rekenen; zoo niet, dan werd
zijn can dl (letuur bestreden. Aanvan
kelijk lieten sommige candidaten zich
dat welgevallen, maar toen anderen
er voor bedankten, om zich aan zoon
onderzoek te onderwerpen en dus te
vens bij voorbaat gebonden te zijn aan
een bepaalde richting van spreken
en stommen, terwijl zij veelal van ge
meenteadministratie in de practijk
weinig afwisten, toen was deze me
thode gauw aan liaar einde. Alleen
werd bij geval een candidaat neg wel
oens gevraagd, hoe hij over de ker
mis dacht, maar ook dteze bescheiden
inforfhatio is bij de laatste erkiezing
achterwege gebleven en de nieuwe
candidaten zijn wel aan de kiezers
genoemd, maar hoe zij over belang
rijk© gemeentezaken denken zal nog
moeten blijken.
Het mag gezegd worden, dot in de
vervloden dagen waarover ik repte,
wel waarde gehecht werd aan de per
soonlijke heteekeuis van een candi
daat. Dot iemand niet welsprekend
was werd hem vergeven, dat hij on
beduidend was niet.
„Is dat r-u iemand om in den Raad
te zitten?" werd dan gevraagd, 't Was
noodig, dat hij een braaf burger was,
maar niet voldoende; op da eeaae of an-
dkve wijze moest hij zich in liet open
haar leven bewogen en duamie© zijn
belangstelling voor de publieke zaak
getoond hebben. Veel meer dan nu
werd er gehecht aan wetskennis, de
vorige kantonrechter Mr. Van deu*
Mersch is jarenlang lid van den Raad
geweest en andere rechterlijke amb
tenaren, Mrs. 't Hooft, de Clercq van
Weel, Rcthaan Macaré, met hem; de
lieer Macaré vervuldo zoowel in dm
Raad als daarbuiten zedfs e&c belang
rijke rol. Dat is nu alles anders. Geen
van onze rechters helpt meer <Ie stad
besturen en al is 't wel mogelijk, dat
velen hunner er niet dloor worden
aangetrokken, het zou wel vreemd
zijn, wanneer niemand meer neiging
voelde tot dea Raad. De zaak is, dat
men hen niet meer wil, zooala een
verkeerd opgevatte democratie trou
wens in t algemeen ;,de heeren" niet
meer naar don Raad afvaardigt. Al
denk ik er niet aan, vereland en in
tellect ai leen bij de hooggeplaatston
te zoeken, hen van het stadsbestuur
min of meer stelselmatig uit te slui
ten is een grocte fout Van hun /op
leiding en studie, hun ervaring in
binnen- en buitenland, hun mak zeer
ontwikkeld gevoel van jiersooniijk©
verantwoordelijkheid', moest dank
baar partij getrokken worden. Onze
samenleving is niet ééne klasse, maar
een verzan ding van categorieën en
de besten daaruit moeten het gemid
delde te zamon zoeken en naar die
lijn d© gemeente besturen. Wat op
andere manier gescliiedt, Luoudt geen
stand. I>e kiesvereenigimgen kunnen
gemakkelijk met oen handvol men-
schen aan de ingezetenen voorschrij
ven, hoe zij stemmen moeten, op een
oogemblik als het 't minst verwacht
wordt gooien de kiezers, als een stei
gerend paard, de hoeven in de lucht
en gaan een gansch anderen knn^uit
De oplossing daarvan is gemakke
lijk te geven. Al is het aantal „goorga.
niseerden" ir. Haarlem groot, er blijft
een breed© marge over van wat ge
woonlijk d© kleurlooze middenstof
genoemd wordt. Zij was het, die op
dten heer Dyserinck stemde, zij steunt
dien oenen keer wel, den anderen niet,
de candidaten der S. D. A. P., zij
zorgt voor de verrassingen, <Se we om
de zooveel jaren periodiek meemaken.
Op dien duur zal zij er zich zoker niet
mee tevreden stellen, dnt candidaten
worden gekozen, d»e geen persoonlijke
beteekeuis hebben, evenals zij inder
tijd aan de liberale overbeersching
©en einde gemaakt en den so
ciaal-democraat Hugeriholtz niet her
kozen heeft.
Deze kiezer is gemakkelijk en mpei-
lijk. Gomakkelijk omdat hij jarenlang
de beslissing overlaat aan een klein
troepje voorgangers, moeilijk omdat
hij, niemand weet eoms waarom op
dat oogenblik en op geen ander, in oen
heel andere richting loopen gunt. Men
behoeft niet met een neutrale kiesver.
coniging te dweepen, maar kar. toch
inzien, dat de nieuwe poging, die tot
oprichting daarvan gedaan wordt,
evenals het stellen van de candida-
taiur-Dysorin-.k, een to&kon is van on
tevredenheid, vuil onvoldaanheid, dat
niet moet worden voorbijgezien.
Ten slotte willen de kiezers geen
gemeenteraad van onbeduidende lie
den en toch schijnt hot of de toekomst
ons dien zal brengen. Die vrees zaJ ik
in ©en volgend artikel toelichten.
J. C. P.
Stadsnieuw!
De breodprijs.
Naar wij vernomen zal de brood
prijs mot ingang van Maandag we
gens de verlaging der moelprijaen, met
één cent per K.G. brood worden ver
laagd. Dit geldt voor het witte brood.
Het z.g. „oorlogsbrood wordt met
een halven cent verlaagd1.
Het Regoeringsbrood wordt niet In
prijs verlaagd.
Be 24 uarsmarsch.
(Men zie ook het Tweede B'ad)
1 Iedonicoorgen om kwart over nege
nen meldde zich aan ons bureau
de heer j. M. Coeland, een Hagenaar,
d'e vannacht om 3 uur uit Den Ilaag
vortroktoen was, om aan een stuk van
Den Haag naar Haarlem en terug te
loopMi Hij wilde dus dienselfden weg
oC'K.M. afleggen, als de mih-
tairen, doch geheel zonder rust.
Do heer Coeland, een jonge man
van 30 jaar, liep er vlug en frtschjes
bij. Hij liet zijn loop'ijistje zien, dat
onderweg door verschalende politie
mannen en personen, die hem af-en-
toe per rijwiel bege'endden, werd af-
geteekeod. Hij had de 40 K M Den
Haag—Haarlem in 6 uur geloopen,
dus 6 2/3 K.M. por uur. De hoer Coe
land zag er in '1 geheel niet uit, of hij
reeds zulk een marsch achter den rug
had. Hij vertelde dan ook, dat hij,
ofschoon nog maar eenig© maanden
koper", al van z'n vijfde jaar af een
flinke wandelaar was geweest. Voor
de toeikonist had hij ailc-rlel gnootsche
plannen.
Nadat hij zach even gewasschen had
en z'n vektflesch onder de waterkraan
had gevuld, ging de heer Coeland om
9 uur 25 weer welgemoed op stap naar
Den Haag. Hij wilde tegelijk mot de
militairen op het H. V. V.-veld aan
komen.
DE INBRAAK IN DE RAAMSTEEG.
J. 11. eai M. T., die inbraak hebben
gepleegd in een pakhuis aaif de
Raanisteeg, zijn ter beschikking van
de justitie gesteld.
De politie meent In B. den dader
te auen van de aanranding van een
groenteboer, onlangs in de buurt van
de gevangenis.
0 n e e r 1 ii k-
C. H. W. P. is loopjongen bij den
heer 11. W. De jongen heeft voor zijn
patroon f 10 ontvangen en niet afgo
dragen. De politie heeft proces-ver
haal opgemaakt.
Onweer.
Tijdens het onweer van Dinsdag
middag is oin twee uur do bliksem
ingeslagen in een van de slaapzalen
van het Stads-Armen- en Ziekenhuis
aan den Schotersingel te Haarlem
Daar zich op dal oogenblik nie
mand op de zaal bevond, liep liet
ongeval zonder ongelukken af. Al
leen het plafond werd besdhadigd.
D® uitvoering van de
Landstormwet.
In ons Kamer-overzicht ie In 't kort
molding gemaakt van de rede
de/i Minister van Oorlog, Vrijdag-,
avond gehouden inzake de uit we
ring dezer wet
Aan de thans verschenen Hande
lingen is nog het volgende ontleend
over de rede van den Minister
Hoe de Regeering zich voorstelt,
deze aangelegenheid in gang te bren
gen. deze wet uit to voeren Wij
zullen, voor zooverre do onrust, die
in het land geweest is, nog niet voor
rust mocht hebben plaats gemaakt,
trachten door de w ijze van uitvoe
ring die rust 1e brengen en ik aoht
het daartoe gewonscht, met eenige
feiten aan te duiden, hos de zaak in
liet werk zal gaan dan zaJ het mis
schien aan de Kamer duidelijker
worden.
Op het oogenblik liggen gereed en
vandaag hebben reeds enkele stuk
ken daarvan mijn Departement ver
laten. de besluiten, die de keuring
1 zullen regelen van de Jaarklasse, die
reeds tot den landstorm behoort. Die
keuring is niet verplicht maar,
aangezien de keuringsraden van de
militie nog zittende waren, en doze
thans permanent zijn verklaard,, zui
len binnenkort de mannen van de
jaarklasse 1915 zich voor die raden
kunnen laten keuren.
Sprekende over de lichting 1915,
moet ik er de Kamer nog eens op
merkzaam op maken, hoe dicht de
Rogeering, «waar zij haar ontwerp
bij de Landstormwet aansloot, reeds
de bevoegdheid naderde, die als een
vrijbrief werd geschetst. De Regee-
ring tooh heeft dit natuurlijk niet
gedaan, evenmin ate zij de oude
landstormplichligen heeft opgeroe
pen. Toen het noodig was na 1 Au
gustus, heeft zij daaruit eenig kader
genomen, maar dit kader later, toen
zij het missen kon, weer naar huis
gestuurd. Bewijst dit niet, dat do
Regoering van de haar verleende be-
voegdlieden slechte een bescheiden
gebruik maakt
Hoe dit zij, zoo spoedig mogelijk
zal nu de jongste jaarklosse van den
landstorm in de gelegenlieid worden
gesteld zich te laten kou ren.
Zoodra dit wetsontwerp tot wet
verheven is, zal een Koninklijk be
sluit worden uitgelokt, waarbij zul
len worden gerekend tot den land
storm te beJioonen, krachtens art, 1,
de jaarklassen van 1914 en 1913.
Meer niet. De mannen van de jaar
klasse 1912 kunnen voorloopig hunne
ongerustheid in de kost opbergen en
zeggen ik zal wachten tot een Ko
ninklijk beeluit ook mij bij den land-
storm voegt. Het Koninklijk besluit,
bepalend© dat de jaarklaese 1912 tot
den landstorm zal beliooren, zal
worden uitgevaardigd minstens twee
maanden van to voren. Bijv. wan
neer het noodig -wordt geacht op 1
October de jaarklasse 1912, krach
tens art. 1 tot den landstorm t© deen
beliooren, zal het daarop betrekking
hebbend Koninklijk besluit 1 Augus
tus worden uitgevaardigd. Zij weten
dus, dat hun olk oogenblik na 1 Oc
tober kan worden aangezegdals
gij u wilt laten keuren, zit de keu-
ruigsraad te uwer beschikking Die
keuring zal dan kunnen geschieden
in de maand, aanvangende met den
dag, waarop zij tot den landstorm
zijn gaan beliooren. Ik reken, dat zij
ongeveer na afloop van die maand
in werkelijker! dienst zullen worden
opgerocjien. Dit is het scJiema, dat
de Regeering zich van deze zaak ge
maakt hoeft. In den regel zullen dus
de mannen drie maanden vóór hun
oproeping in werkelijken dienst
daan.,ui in kennis lijn gesteld. Het
zal dus zijn een opeenvolging van
Koninklijke besluiten krachtens art.
1 van deze wet, waarbij telkens een
lichting bij den landstorm zal wor
den gevoegd, wellicht twee, want ik
wil mij niet al te zeer binden, orndat
de uitslag van de keuring van in
vloed ie op de zaak, en de mogelijk
heid niet is uitgesloten, dat het tem
po zal kunnen 'worden versneld. Dan
eou hel oogenblik kunnen komen,
dat wij in de gelegenheid gesteld
worden, om veel menschen tegelijk
to oefenen en dat dus twee lichtin
gen tegelijk bij Koninklijk besluit
aan don landstorm zullen worden
toegevoegd.
Lk geloof, dat een groot deel van
de ongerustheid zal verdwijnen,
wanneer deze wijze van uitvoering
den volke zal bekend zijn dan zul
len geen mannen van laat staan
van 40 jaren. ..in ongerustheid" ver-
keeren, of zij weldra aan de beurt
zuilen zijn.
Dit is ook geheel in overeenstem
ming met art. 1 van dit voorstel,
waarin 6taat „Door Ons kan wor
den bepaald, dat tot den landstorm
behoort, ieder enz."
De geachte afgevaardigde uit
'a-Graven ha ge zal hieruit zien, dat
het geen 6 maanden zal duren voor
dat do eerste landweeihchiing, vol-
Kpns deze wet. mei verlof gaat. want
de lichting '15 hopen wij spoedig on
der de wapenen te krijgen en 4
maanden later gaat de eerste kuid-
weerlichting 'weg ja, wanneer dit
ontwerp eerder wet had kunnen
worden, zouden wij al veel verder
zijn, want in Juni hadden wrij ruim
te in onze depóts.
Nu heeft inen iliet voorgesteld, als
of men telkens een ploeg zou nemen
en die 4 maanden houden vóórdat de
volgende ploeg kwam. Ook dit
niet juist. De eerste ploeg van '15
hopen wij half Augustus te krijgen
dan zal de volgende ploeg, naar wij
hopen, half September komen. De
ploegen zullen dus niet met 4 maan
den opvolgen, maar, zoo het eenigs-
zins mogelijk is, eoms met hiaten,
elke maand.
De heer Ter Laan (Den Haag)
Dan heb ik toch gelijk gehad, dat de
eerste land weer! lebting eerst ove-*
een klein half jaar naar huis zal
gaan.
De heer B c s boo ni, Mini? r van
Oorlog Wij hebben than3 ha f Juli
Wanneer ik het goluk heb half Au
gustu6 te mogen beginnen, dan i#
het nog maar 5 maanden Voor u
echiiut echter een maand niel te
gelden. Ik spreek naluurJijk over de
jaarklasse '15, waarvan de registers
gereed zijn, niet over de jaar
klasse '14.
Wanneer dit doorgaat dit heb
ik ook in de Memorie van Antwoord
erkend zal er geruime Lid over
heen gaan, eer dat de geheel© land
weer afgelost is. Wij gaan hier eigen
lijk wel over één nacht ijs, maar
niet over ijs, dat geschoten ie. 1):'
het zijn, wajineer Hvij de men
schen te kort oefenden.
WERKLOOSHEID SFONDS.
.Verschenen is liet 7d© j tarverelug
van het Gemeentefonds ter bevorde
ring van <le verzekering teven de gel
delijke gevolgen van werk ooshaid te
Haarlem, I oor en d© van 1 Mei 1914 tot
3ü Ajinl 1915.
Aan het boekwerk van ruim 80 blad
zijden 16 het volgends ©mleend;
Toegelaten zijn in liet geheel 1" ver.
eeangingen. Van 1 Mei lot door de
noodrególing--Treub geen nieuwe ver-
eenigingen meer werdc-n toegelaten
(wel ingeschreven) werden 3 vereen,
toegelaten. Ingeschreven werden 13
vereen igi ogen.
Het aantal leden van de toegelaten
vereenigingen steeg dit jaar van 2034
tot 2574. Bij den aanvang in 19o9 be
droeg het aantal leden 883.
99 leden (adspirantlodei van den
Alg. Ned. Typografenbond zijn ech
ter, wegens hun leeftijd, nog geen
verzekerde leden.
De ingeschreven yerecoigingen lel
den 402 leder.
Besproken werden dan de maatre
gelen, die men wild© treff- :i in ver
band met de crisis, doch die onnoodig
werden door de nood regeling van mi
nister Treul). Nagegaan werden dun
de bekende Raadsbesluiten on andere
regelingen die d© bepalingen van
minister Treub vorderden.
Door d© gemeente weixi f 46.000 bij
gedragen, waarvan d© kleinste helft
van liet Rijk kan teruggevorderd wor
den.
Van de toegelaten veroenigingea»
rijn er van de 2574 leden 55U niet
G8.410 werkioosheidlsdugen werkloos
geweest. Van de 402 leden der inge
schreven verecnigingen waren or vul
7 Sept, 1914 tot 30 April 1915 37 werk-
loos mei 2477 werkloosheid-lagen.
Uitgekeerd werd: van 30 Ajuii tot 1
Augustus (vóór de crisis) f 337.37 12.
van 1 Augustus—5 September (tot dó
noodregeling intrad) f 1697.67; tot 30
April 1915 f 48.447.53 1 2. waarvan
f 6130.84 1,2 van de v.-r.eriigtngeu
f 20 158,83 1/2 van de gemeente.
Van Schoten werd f 6086.56 ontvan
gen
Van verschillende steuncomités
worden toeslagen ontvangen tot een
bedrag vnn f 3294.30, waarbij echte?
In aanmerking moet genomen worden,
dat deze opgaven niet volledig zijn
verstrekt.
In het geheel werd aan de leden uit.
gekeord i 65.000
De onderhandelingen met B. en W.
van Schoten over de samenvoeging
van het Schotensche en Haarlemse!.u
fonds hadden, door de crisis geen
verderen voortgang De sticht)na van
een PlaateeJijken Werklcosheidraad
kwam mede daardoor niet tot stand.
Aan het dot van het verslag houdt
het bestuur de volgende betchcuwin-
gen:
Het Bestuur, de resultaten van het
geheel© verslagjaar overziende,
meent, dat de verzekering onder de
Haarlecnsohe (en Schotensche) ar bei
ders weder belangrijk is toegenomen.
In de drukkers- en aanverwante
bedrijven zijn bijna alle urbeideia
verzekerd.
Wat do bouwvakken betreft, van <Ie
timmerlieden zijn naar schatting
ruim 70 pCt A 80 pCt. verzekerd; van
de metselaars minder, van Je stuca-
doore 50 pCL, van de schilders 35 pCt.
en van de opperlieden is liet percen
tage niet te schatten, omdat de grens
tussc-hen „opperman on „Ivs werk
man'' dikwijls moeilijk te trekken is.
Wat de arbeiders der metaalnijver
heid aangaat, die voor verzekering in
aanmerking koinen, naar schatting is
hiervan 50 pCt. verzekerd. Wol wer
ken hier in de ondernemingen in d©
metaalnijverheid veel meer arbeiders,
doch daaronder beliooren ook vel«
schilders, timmerlieden, meubelma-
kom, behangers, en», ©n*. Boven
dien werken de Central.; Werkplaat
sen der Hollen doch© IJzeren Spoor
weg Maatschappij niet voor de open
markt, doch voor eigen rekening dier
maatschappij, zoodat do arbeiders
daar werkzaam, wei meoneii er op to
mogen rekenen in vasten dienst i©
zijn,
Toch la het aantal arbeiders, dat
van den fondsbijslag zou kunnen pro-
fiteeren. nog voor belangrijke uitbrei
ding vatbaar.
Zon, na de crisis, het mogelijk zijn
<Se ingeschreven vereenigingen ook toe
to laten, dan zou het aantal leden der
toogelaton vereerd pingen met one©
veer 500 stijgen.