De Europeesche Oorlog.
TWEEDE BLAD.
HAARLEM'S DAGBLAD
DONDERDAG
5 AUGUSTUS 1915
Op hel Westelijk
Oor.ogsveld.
D u i t s c li 6tafbericht
„N^ets nieuws."
Fransch communiqué
„In Artöis in den loop van Dins
dagnacht onkel gevechten mot hand
granaten ten N. van het kasteel Car-
leul.
In do Argonn© is een zeer lievig©
strijd met sprirvgbussen eui hand
granaten gedurende den gehcelen
lnnsdag aan den gang geweest, in
het westelijk gedeelte van hot woud
tot an de streek van St. Hubert. Dc
Dinsdagnacht is bewogen geweest.
De Duitschers deden tweo aanvallen,
de een tegen de hoogte 213 en het
ravijn van Fontaine aux Charmes,
de and ore in do buurt van Mario
Thérèsc. Do aanvallers werden over
al in hun loopgraven teruggewor
pen.
Hij Four de Paris en am den weg
van de Haute Chevauohée onophou
delijk geweervuur, van loopgraaf tot
loopgraaf.
Voor Vauquois hebben de Duit-
scliers twee mijnen laten ontploffen,
dio aan de Fransche loopgraven
geen sohade hebben toegebracht. Le
vendig bombardement In het bosch
van Aprémont en bij Ban de Sapt.
In do Vogezen aan den Lingekopf
en het Schratzmannele zijn de ge-
v pent en met handgranaten eri
springbussen in hot voordeel der
Franschen gedurende een gedeeke
van den nacht voortgazet Op Dins
dag hebben de Franschen een tegen
aanval togen den Barrenkopf afge-
6lagon."
Op het Oostelijk
Oorlogsveld.
D u i t s c h staPberioht
Bij de vervolging van de verug-
trekkejJde Russen hebben Duitse lie
ire epen Dinsdag de streek Kupischkï.
dio ongeveer 40 K.M. ten O. van Po-
ti'ewujj ligt, bereikt.
'Ion N. van Lomza zijn de Russen
in de vooruitgeschoven verded'g-uigs-
stelling van de vesting teruggeduwd.
Oost- en Westpruisisohe regimen
ten hobben na eon h-evigen tegenstand
de Naref-nvergangon bij Ostro:er»ka.
d'o door veldvcrsterktngon in eleat
van tegenweer waren gebracht, ge
nomen Versoheidene duizenden Rus
een weruen gevangen genomen en 17
machinegeweren buitgemaakt. Ook
hier is de vervo'gtng begonnen.
Voor Warschau zijn de Russen uit
de stelling van Blonie op de uiterste
vooruitgeschoven linie leruggowor-
pen.
liet legor van prins Leopold
Beieren 's bezig met den aanval op
do vesting
Op het zuidoostelijke oor'ogster-
rein Bij de ovor den Weichsel voor-
uitgerukte Duitsche troepen onder ge
neraal Woyrsoh gaat de aanval voort.
De Oostenrijkseh-lIongaar6Che troe
pen van d't 'egor zijn in liet bezit
van de 'westelijke gedeelten dor ves
ting Iwangorod tot aan den Weich-
6e I.
Tegenover de verbonden legers on
der v. Maakeneen bobben de Russen
ook Dinsdag beproefd, om de vervol
ging tot staan te brengen- Zij werden
hij Lencza, ten N.O. van Cholm en
ten W. van de Doeg, opnieuw versla
gen.
Sedert Woensdagochtend zijn de
Russen tussohen We-clisel en Boeg «n
noordelijke r'Chting o>p den terug
tocht.
Ook bij en ten Z. van Uscilug, aan
de Boeg trekken zij terug."
Oostenrijksch stafbericht:
„Tusschen Weichsel en Boeg heb-
oon de stap voor stap terugtrekkende
Russen naar hun gewoonte op ver-
Bcheidone punten opnieuw tegenstand
geboden. Daarbij is het ten noorden
van Dubienka en Cholm, aan de
Swinka en op de linie LencznaNo-
wo Alexandrijn tot verbitterde go-
vechten gekomen. Op verscheidene
deelen van het front hebben do Rus
sen om de vervolging te stuiten
tegenaanvallen ondernomen, maar
zij zijn er niet in geslaagd 9tand te
houden en hebben Dinsdag te midder
nacht hun terugtocht naar het Noor
den voortgezet.
Het op den linkeroever van den
Weichsel gelegen westelijk deel van
Iwangorod is in Oostenrijksch© han
den. Do tegenover do uitmonding van
de Radomka op den oostelijken oever
van den Weichsel staande Duitache
troepen hebben opnieuw vorderingen
gemaakt.
Tusschen Wladirmr Wolynski en
Sokal hebben Oostenrijksche troepen
een regiment kozakken uiteengesla
gen.
Ten Z.W. van Wladimir Wolynski
zijn groote branden zichtbaar.
In Oost-Galicië niets nieuws."
Op het Zuidelijk
Oor.ogstooneel.
Oosten r ij ksch stafbericht:
„In het gebied van Görz zijn Dins
dagnacht weder verscheidene aan
vallen van do Itaianen op den rand
van het plateau afgeslagen; zoo ten
zuiden van Sdraussina en ten oosten
van Polazzo, waar de Italiaan&che
infanterie twee bajonctaanvallen
I, die met zware verliezen zijn
afgeslagen.
In den namiddag van Dmsdag heb
ben de Italianen bij regen en mist na
voorbereiding door hevig geschutr
vuur, nogmaals een aanval gedaan
tegen de stellingen op do Monte dei
S©i Busi. Ook deze aanval is mislukt.
In het Karinthische en Tiroolsche
grensgebied op eonige punten ver
hoogde bedrijvigheid dèr artillerie.
Italiaansche infanterie die tegen
den Cellonkofel oprukte, heeft zich
teruggetrokken, daar zij door haar
eigen artillerie werd beschoten.
Aanvallen op do westelijke lieliing
van den Cellenkofel, op de grensbrug
ten zuiden van Schluderbach en op
Col di Lana (BuchonsteinA zijn afge-
Verspreid Nieuws
van da oorlogsvelden
SEINLICHTEN VOOR I.EGER-
AFDEEL1NGEN.
Tengevolge van de vele ongeluk
ken, die reeds zijn voorgekomen,
doordien automobielen in donkere
nachton <le achterste gelederen van
marcheerewle troepen afdeelingen
aanreden, zijn thans bij het Engel
6che leger seinlampen in gebruik
ganomen, die oen rood licht vertoo-
nen en door één soldaat op den rug
worden gedragen, op de wijze der
signaal-lantaarns bij treinen.
AARTSHERTOG FRIEDRIGH
GENERAAL VELDMAAR
SCHALK.
De Duitsche Keizer benoemde,
naar aanleiding van de bevrijding
van I.wnberg aartshertog Friedrich
tot Pruisisch generaal-veldïnaor
schalk, en bracht den aartshertog in
de standplaats van zijn legercom
mando een bezoek, om hem den
rnaarschalkstaf persoonlijk te over
handigen.
DE VIJAND VAN BOVEN.
Düwell vertelt in de VorwUrts
Den 18den Juli, tegen vijf uur des
middags, rijden cavaleristen in fiin-
ken draf op den weg van Doblen naar
Mitau Zij hebben dien dag reeds vijf
tig kilometer afgelegd. Aan den rand
van den weg glijden wielrijders voort,
die reeds tachtig kilometer achter zich
hebben. Do infanterie heeft thans
j reeds dertig kilometer afgelegd. En
daarbij werden de troepen door den
vijand nog eonige malen opgehouden.
In do laatste week heeft de cavalerie
ongeveer 320 kilometer achter z'ch.
Eenigo eskadrons en patrouilles heb
ben nog veel meer gedaan. De ge
plaagde, van gevecht tot gevecht ge
lede infanterie, die meestal met de
door de cavalerie vastgehouden en
haar toegedreven tegenstanders to
kampen heeft, bracht tiet in de laat
ste week op gemiddeld negentien
marsch-ki'oiueter. Sedert den 13den
Juli is hemelsbreed meer dan honderd
kilometer afgelegd. De kronkelende
wegen en het door den loop der ge
vechten veroorzaakte heen- en weer
marcheeren, Jiet vervolgen en omtrek
ken van den vijand, heeft den weg
voor menige afdeo'ing meer dan ver
dubbeld. De bij oen zoo sne'len op-
marsch onvermijdelijke onregelmatig
heid van de verzorging is nog een be
zwaar te meer. Verder moeten de troe
pen jn het dunbevolkte Koerland hun
rusttiid gewoonlijk onder den blooten
heme' doorbrengen. Gisteren ós er
nog een nieuw bezwaar bij gekomen,
's Middags begon het to regenen.
Eerst bij etraien en daarna een kor
te, maar hevige stortbui. De rijden
de, fietsende en marcheerende troepen
dek'ken zich tegen den vijand van bo-
.ven zoo goed als het gaal met hun
tentdoeken. Onder het gebulder van
de ijverigo kanonnen mengt zich van
tijd tot tijd het rollende gedonder van
'n onweer Do infanterie s'-aat bij het
plaatsje Recker in het open veld zijn
bivak op. Kwartieren zijn er hier
slechts zoor weinig. Gelukkig heeft de
regen opgehouden. Na middernacht
echter begint het weer. In de weinige,
volgepropte gebouwen, onder hoo
rnen. wagons en tentbanen, zoeken de
op onaangename wijze gewekten be
schutting. Eerst tegen den middag
staakte do vijand in do woffloen het
werk.
Juist echter als do troep weer legen
den vijand zal oprukken, begint het
weer te druppelen. Het zijn do voor
boden van een urcnlangen regen, die
tus:-chenbe)de een wo1 k-bre uk - ka I fber
aannoemt. De' toch reeds doorweekte
bodem verandert onder do hoeven van
de paarden en de wielen van de wa
gens in eon veldg rijzo massa van ver
schillend weerstandsvermogen. Op
hellende plekken is hij deegachtig
taa', Ln het midden van do uitgeholde
wégen een vloeibare massa van een
voel dik. Op sommige plekken is de
weg bedekt met een ohocolade-bruine
poel van 'n haJven meter diepte. Ros
en ruiter, bagage, colonne en infaute-
ristejj en wielrijders moeten er door
heen. De paarden zijn tot aan do
borst zoo volkomen bespat, dal zij er
uit zien alsof zij het aardverf bestre
ken waren.
Anzihof is snel veroverd. Een voor
uitgeschoven sterke patrouille heeft
do achterhoede van de Russen ver
dreven. Achter het plaatsje is echter
een andore ongemakkelijke hinder
nis. De vijand heeft do brug over de
AU7, vernield. Bij. goed droog weer had
do ongeveer vier meter diepe en onge
veer twintig meter breode hindernis
het voorwaarts rukken ternauwer
nood eenige minuten vertraagd. Vijf
tig meter ter zijde van den weg was
een doorwaadbare plaats, die nergens
meer dan driekwart meter diep was.
Do oever was echter tamelijk steil. En
beneden zeer moerassig De slechtste
plekken werden met bu'ken en plan
ken verbeterd. De cavalerie nam de
hindernis zonder deze voorbereiding..
De paarden gingen door «slijk on moe
ras, draafden door het water en be
klommen den beteren oever aan di
overzijde in marsch-tempo. Nu volg
den de automobielen van den staf
over den bedenke!ijken kunstweg.
Weliswaar begonnen de pontonniers
reeds met het hersteken van de brug,
want men wüde den vijand onmid
dellijk achterna om hem te verhinde
ren weer een sterke stelling in te ne-
mon. De eerst automobiel glijdt den
oever af en raakt in een kiM Tot
aan de knieën in den modder helpen
de infanteristen duwon. De wagen
komt los, maar aü een paar pas ver
der weer vast. Dertig of veertig han
den helpen hem verder. Eindelijk is
hij in het water en spoedig daarop
wordt hij aan de overzijde naar bo
ven geduwd. Twee automobielen vol
gen hem. Nu komt een lange trein
van caissons, keuken- en bagagewa
gons. Paarden vallen en verdwijnen
bij.na in den modder. Een voerman
va't van den bok en ziet er uit alsof
hij in grijze verf gedoopt is. De keu
kenwagen voor den staf zinkt tot aan
den bak in den modder. Hij moet ge
lost wordeu voor hij weer vlot kan
kernen. Een officier valt met zijn
paard, ligt er 'half onder, kan niet 'os
komen. Eenige soldaten houden het
paard in den modder vast, opdat het
n ot opspringt en den ruiter mee
sleept. Het duurt minuten voor de of
ficier weer vrij is. Dan springt het
paard op, de ruiter gooit er een paar
emmers water over en verder gaat liet
weer. Wagen na wagen komt over de
hindernis heen. Na twee uur ts de
brug gereed. Wij rijden er over heem
Zware co'onnea en kanonnen volgen.
Nu gaat het verder door moeras en
poelen. Metera ver spat de brei van
den weg. De wielrijders kunnen niet
verder. De ruiters draveu over den ak
kcr waar het beter is dan op den weg.
Kort voor Hofzumberge gaat het door
eteile ravijnen het bosch in. Voetdik-
ke taaie moerasgrond ligt voor de wie
len. Er schijnt geen doorkomen aan.
Toch gehikt het ten slotte. En wij
slaan in het p'aatsje ons nachtkwar
tier op. Eenige kilornotera verder iB
de artillerie reeds in gevecht.
BEVEILIGING TEGEN
MITRA1LLEURVUUR.
Onlang» namen wij een stuk door
Arthur Conan Doylè in de „Times'
ingezonden, over, waarin op het in
voeren van beschermingsmiddelen
togen geweer- en mitrailleurs vuur
wordt aangedrongen.
De schrijver deelt nu mede, dat hij
een stroom van betuigingen van in
stemming en van plannen van uitvin
ders heeft ontvangen, die hij bestu
deerd en aan de commissie voor uit
vindingen heeft doorgezonden.
Eén van di© uitvindingen is reeds
eerder in Vlaanderen jn de practijk
beproefd en heeft daar uitmuntend
voldaan. De generaal der divisie die
hot gebruikte en vele andere hoofd
officieren hebben op do invoering
erv.n aangedrongen.
De uitvinder is een officier.
Ter Zee.
DE GETORPEDEERDE DUITSCHE
TORPEDOJAGER.
Eon Engelsch bericht meldde, dat
een Duitsche torpedo-jager door een
Ercgelsoh» duikboot tot zinken ge
bracht-was. In het bericht werd ech
ter de naam van het schip niet ge
noemd. De Erigolsche bladen bevatten
thans eon nadere mededeehng van de
iBrifcsche admiraliteit, dat de Duheohe
torpedo-jager de „G. 1%" was. Deze
boot behoorde tot de grootste en snel
ste torpedo-jagers van de Dmtsohe
vloot. Zij was .ii 1911 te Kietf gebouwd,
had een inhoud van 630 ton en een
snelheid van 32.5 iknoopen. De bewa
pening; bestond uit twee 21-pondora,
vier machinegeweren en vier torpedo-
1 a nc eer buizen Er was een beman
ning van 83 koppen aan boord
BELGISCH STOOMSCHIP IN DEN
GROND GEBOORD.
Lloyds meldt, dat het Belgische
stoomschip „Koophandel" op ze©
gezonken is. Negen man van do
equipage zijn gered.
(De „Koophandel" was een stoom
schip van 1736 ton bruto, dat in 1911
werd gebouwd en toebehoorde non
do „Scheepv. Mij." te Antwerpen).
ENGELAND EN DE NEUTRALE
HANDEL.
Het Persbureau to Londen publi
ceert een uitgebreide briefwisseling
tussohen de Engelsch© en Amerikaan-
sche regeeringen betreffende verfcoo-
gen van Amerika omtrent de Britsch©
blokkade-bepalingen en de aanhou
ding van het Amerikaansche stoom
schip „Neches" van Rotterdam op
wegnaar Amerika. Minister Grey be
antwoordt punt voor punt, o a. de
beweringen die Amerika opwerpt on
waarin opgekomen wordt voor de
rechten van Amerikaansche reedors,
om goederen uit Nederland met neu-
traio schepen t© vervoeren, ook al
zijn dez© goederen afkomstig uit een
land dat met Engeland in oorlog is.
Minister Grey wil met nauwgezet
heid aan de rechten van de neutralen
niet komen. Zijn bewoordingen zijn
opvrinedschappelijken toon maar hij
wijst in het geval van de ,,Neche3'
erop, dat de Duitsche regeering in de
wateren die de Neches gepasseerd
heeft alle koopvaardijschepen, onver
schillig of het vijandelijke of neutra
le zijn, in den grond boort, zonder
zich te bekommeren of maatregelen
te nemen voor de veiligheid van op
varenden. Duitschland schendt hier
door de bepalingen van het volken
recht alsmede de beginselen der
men schel ijkheid.
De Engelsche regeering heeft zich
evenwel steeds gehouden aan de be
palingen betreffende het onderzoek
van schepen en brengt overeenkom
stig die bepalingen de schepen naar
een haven om het prij zenhof uit
spraak te laten doen. Zoo lang
Duitschland voortgaat op de voren
omschreven wijze, acht Engeland het
redelijk noch rechtvaardig, dat de
Engelsohe rageering gedwongen zou
worden de rechten op te geven waar
op zij aanspraaak maakt, en dat toe
gestaan zou worden dat goederen uit
Duitschland onbelemmerd de wateren
passeoren waar Engelsctie schepen
aanwezig zijn.
Vervolgens herinnert de minister
aan 't in den grond boren van de Lu-
sitanla. Grey zegt dat hij niet kan
toegeven dat een oorlogvoerende na
tie een grondbeginsel van de Inter
nationale wetgeving schendt, door
een blokkade zoodanig uit te oefenen,
dat de handel van den vijand mot
vreemde landen door bemiddeling van
neutrale havens belet wordt. Wan
neer door omstondigtieden zulk oen
toepassing der blokkadebepalingen
het eenige raiddel uitmaakt om die
blokkad. effectief te maken, is deze
gewettigd.
Amerika erkent dat de vorm van
oen nauwe blokkade door een oordon
schepen Ln de onmiddellijke nabijheid
van de geblokkeerde havens niet lan
ger uitvoerbaar is tegen een vijand
die gebruikt maakt van dulkbooten,
mijnen en luchtvaartuigen.
Grey wijst er op dat verschillende
neutrale landen aan Duitschland
grenzen en een goede gelegenheid
bieden om zijn handel met het bui
tenland te onderhouden. Een blok
kade beperkt tot de vijandelijke ha
vens zou de handel van Duitsdhlend
met hot buitenland openlaten. Rot
terdam is inderdaad de dichtst bij-
zijnde haven voor verschillende Duit-'
sche industriecentra.
Als tegenwicht mag ©en oorlogvoe
rend land het recht opeischen orn
den handel te onderscheppen voor de
goederen het neutrale land bereiken
of verlaten. Zij moet natuurlijk aan-
toonen dat do aangehouden goede re#
van den vijand zijn.
Grey zegt verder: Er wordt zorgge
dragen zooveel mogelijk, dat de han
del van de neutrale landen zelf niet
belommerd wordt De gestrengheid
waarmee de maatregelen op de neu
tralen drukken, hebben wij getem
perd door niet alle schepen verbeurd
te verklaren, die liet blokkade gebied
passeoren, zooals vroeger gebruike
lijk was, wanneer wij er in slagen
om een juist onderscheid te maken
tusschen den handel van neutralen
die ven vijandelijke landen, dan zal
de handel op de neutrale havens
weinig belemmering ondervinden.
Aangenaam is het de regeering te
bemerken dat de genomen maatrege-
goen nadeel:ge uitwerking had
don op den handel der Veroen. Staten
Grey verdedigt dan verder met na
druk de wettigheid van de handelin
gen van de Britsche prij zenhoven en
zegt dat ieder burger der Vereenigde
Staten wiens zaak aanhangig is ge
maakt voor het Prijzenhof, het recht
heeft zijn inzicht te verdedigen, wan-
r een of ander order in Council
die zijn zaak mocht raken hl et in
overeenstemming is mot de beginse
len van het Internationaal recht
Mocht het Prijzenhof weigeren op
mjn argument in te gaan dan heb
ben de Vereenlgde Staten het recht de
zaak te onderwerpen aan het oordeel
van het Internationaal gerechtshof.
IN DE OOSTZEE.
Een officieel© medodeeling van den
Russischen generulen stof meldt
R uas ische watervliegt u i gen lieb-
lx5ii in die nabijheid van Windau een
Duitsdh adviesjacht aangevallen en
hot gedwongen op de kust ie loopen;
voorts vielen zij een Zeppelin en
twee Duitsche vliegtuigen aan, die
op de vlucht werden gedreven."
Uit den Balkan.
IN DEN KAUKASUS.
Een T u r k s c h legerberioht deelt
mede
„Aan het Kaukasuafront deden
Turksche troepen een hovigen aan
val op een Russische achterhoede,
die in stellingen iu don omtrek van
Hainur ten oosten van Kllidj Guedi-
gul den terugtocht van de hoofd
macht trachtte te dekken. Do Turken
dreven do Rassen naar het noorden
en namen 150 man gevangen. De
Russen verloren 150 man aan dooden
en 1000 aan gewonden. D© vervol
gende detachementen der Turken be
zetten Kara Kilissa en omstreken ten
noorden van Hamur."
De Russische staf m&akt be
kend
„Aan het geheel© front beginnen
gevechten tusschen de Russische
voorhoede en de Turken.
In de richting van Aiasjkert duren
de hardnekkige gevechten met de
achterhoeden voort."
AAN DE DARDANELLES
Officieel Turksch bericht
„Aan liet Dairdanelleufront hebben
op Dinsdag bij Ari Boernoe loopgra-
vengevechten van weinig l>e toeken is
plaats gehad. Turhsche artillerie
vernielde een stelling der geallieer
den voor bommenwerpers op hun
linkervleugel.
Een kruiser der geallieerden be
schoot Chiteure zonder succes. Turk-
srihe artillerie beantwoordde 1 vuur
en trof een torpodoboot der geul lieer
den, die daarop wegvoer.
Een vlieger dor geallieerden wierp
een bom op het hospitaal Eznië ten
zuiden van Koem Kale, waardoor
oen gewonde werd gedood.
Dinsdag lieten een kruiser en vier
torpedoboote-n boven Sighadji Kli-
man ten zuiden van Smyrna een
vliegtuig opstijgen, waaruit drin
bommen werden neergeworpen. Eén
persoon werd gedood. Genoemde
schepen schoten zes granaten af op
genoemde open plaats, waardoor een
huis werd verwoest.
Aan de andere fronten gebeurde
niets van belang."
SAMENWERKING TUSSCHEN" DE
GEALLIEERDEN.
Reuter seint uit Parijs
Een officier van het Italiaansche
leger is in het hoofdkwartier van de
ftiigelscho expeddtionnairo .strijd
macht m de Middellandeche Zeo aan
gekomen. teneinde in overleg te tre
den omtrent maatregelen tot samen
werking tuaschen de Britsche en de
Fransche strijdmachten en do Itali
aansche zoowel te land als ter zoo
in den strijd tegen Turkije.
TURKIJE EN BULGARIJE.
De „Berliner Ixikal Anzeiger" ver
neemt. dat het Turkfch-Bulgaarsch
verdrag over de spoorlijn naar De-
deagatsj nog niet onderteekend is en
dat alle gepubliceerde bijzonderhe
den omtrent den inhoud eieohts ver
moedens zijn. F.r worden echter
voortdurend tussehon Bulgarije en
Turkije onderhandelingen omtrent
bepaalde mdlitakr-politïóke qaaestces
gevoerd, die een goeden afloop be
loven.
SERVIë EN RUSLAND.
Aan de ..Vosslsche Zeitung" wordt
uit Sofia gemeld In de buitengewone
zittmg van de Servisch© Skoo;>sjtina
te Nisj ontkolende do oppositie een
waren storm tegen Rusland en-Pas-
jitsj De aanleiding tot dit optreden
wo© het verlangen van Rusland, dat
Servië Durazzo zou ontruimen, waar
bij Pasjitsj trachtte Rustam's hou
ding te verdedigen. Na do opgewon
den zHting beraadriaagden dc oppo
sitieleiders. Vele redenaars boschnk
digdeii Pasjitsj door zijn politiek Ser
vië aan den rand van den afgrond te
hebben gebracht en verlangden zijn
ontslag. De Russische eieeti, dut Ser
vië Mac-edoniscflt gebied aan Bulgarije
zou afstaan, wekte in de vergadering
de grootste verontwaardiginghet
Week dat de Servische officieren nooit
w'len toelaten dat zulks geschiedt.
DE SULTAN VAN TURKIJE.
Wolff seint uit Konstanimopol
De Sultan ie volkomen hersteld.
Maandag woonde hij in het paleis een
godsdienstige plechtigheid bij.
Uit Engeland,
HERDENKINGSPLECHTIGHEID.
Reuter seint uit Londen
In de St. Paulskerk te Landen
werd Woensdag, tor gelogenheid van
de herinnering aan de oorlogsver
klaring een plechtige herdenkings
dienst gehouden, die bijgewoond
werd door het koningspaar.
OP DEN JAARDAG VAN DE
OORLOGSVERKLARING.
Ook seint Reuter nog uit Londen
Er zijn Woemsdag een aantal tele
grammen van buitenlandsche staats
lieden gepubliceerd, ontvangen ter
gelegenheid van den jaardag van
den oorlog.
De Russische minister-president
Goreaiykin seint„Engeland heeft
vastberaden en zomler aarzeling do
zijde van liet recht en do rechtvaar
digheid gekozen. Gedurende <1© afge-
loopen twaalf maanden heeft de En-
gelsche regeering aan de wereld een
voorbeeld zonder wederga gegeven
van rustig vertrouwen en onwrikba
re volharding."
De Fransche staatsman Pichión
verklaart „De oorlogsverklaring
van Engeland aan Duitschland ia,
volgens mijn meening, de voornaam
ste gebeurtenis in den grooten wor
stelstrijd tegen het Duitsche rijk en
de meening van Duitsahland, dat
liet de neutraliteit van Bplgio kon
sohsnden. Frankrijk binnenvallen en
verpletteren, zich dan tegen Rusland
koeren en zoo heer en moester van
Europa worden, aonder dat Enge
land daardoor tot interventie zou
worden genoopt, bewijst ltoe ver
blind de Duitsche diplomatie was.
Engeland's vloot hoeft aan Frank
rijk en Rusland de vrijheid der zeeën
verzekerd. Het Engelsch© leger heeft
het Fransche met millioenen man
schappen verrijkt. De Duitsche vlooi
ligt gekluisterd in Kiel, de Duitsche
handel heeft een doodelijkon knak
gekregen, de Duitsche koloniën, op
welke de Duitsohe Keizer zoo trotsch
FEUILLETON
Hef Raadsel van
den Nacht.
door EM1L PESCHKAN.
(Geautoriseerde Vertaling).
9)
U kunt du3 ook niet alle ver
denking van hem afwenden, waarde
advocaat, zei ze met een droevi-
gen glimlach. Ik zweer u echter,
dat Gerhardt met in staat ia tot zoo
iets. U zegt misschien, dat ik mij
wel iu hem kan vergissen, maar hij
ging om acht uur van mij weg, om
negen uur gobcurdo het ongeluk en
inj wist heel zeker, dat ik om negen
uur of op zijn laat3t om half tien
thuis zou komen. Zou hij zoo lang
gewacht hebben met die migdaad te
plegen tot hij ieder oogenblik verrast
kon worden, stel dat hij voornemens
was geweest, djeoi man te dooden?
Neen neen noen hot is im
mers belachelijk. Als u niet gelooft,
dat ik iri het complot ben, moogl u
evenmin Gerhardt verdenken
In dat geval is er maar één mo-
gelijUrid, zei ik nu
Ja. dat de man een beroerte
heeft gekregen.
Neen, daar is geen sprake van,
volgens do verklaring van den dok
ter, en professor Ikubukon verklaar
de immers ook, dat de heer Wolfert
alleen gestorven is tengevolge van
den val. llij hud -geen enkele kwaal,
die een plotselingen dood ten gevolge
kon hebben, hij heeft geen beroerte
gehad, maar is alleen gestorven aan
de wond aan zijn hoofd. Er bestaat
dus maar één.
En dat is
De heer Prantaer is jaloersch..
Somtijds is hij' wel eens niet
gemakkelijk van humeur, maar ik
heb daar nooit zoo op gelet. Eorsl
begreep ik er het een en ander nog
van, maar hoe meer ik er over na
denk, hoe verwarder mij alles toe
schijnt ik snap Ihet niet, dat hij ooit
aan mij lieeft kunnen twijfelen
U gelooft dius ook. dat hij daar
om uw kamer binnensloop
Zij bloosde andermaal en sloeg de
oogen neer.
Het zal wol het geval geweest
zijn eri dan was het mjjn eigen
schuld, hernam ze toen, na even
nagedacht te hebben. Hi] is nu
eenmaal mijn aanstaande echtge
noot en ik had er mij nitd tegen
moeten verzetten, dait hij af en toe
bij mij kwam. Ik bosef nu, dat ik
daar verkeerd aan deed.
Ja. en men kan dan lichtelijk
begrijpen, dat er tusschen hem en
den lieer Wolfert een woordenwisse
ling ontstond. Het portaal ls maar
klein an een ongelukkig toeval be
werkte, dat Wolfert te dicht bij de
trap kwam on er afviel.
Ik zag hoe Oitilie verbleekte, hoe
haar handen begonnen te trillen,
terwijl zij mij met onbeschrijflijk
droevige oogen aanzag Eensklaps
begon zij te beven en schudde zij het
hoofd.
Neon, zei zo, nauwelijks ver
staanbaar, Gerhardt heeft het
niet gedaan. U moot hem niet be-
oordeelen naar heigeen bij zegt. Hij
is heftig overspannen, maar toch zóó
zacht van aiard, dat hij niet oenseen
vlieg kan dooden. Trouwens, hij
heeft immers zelf verzekerd, dat hij
zóó schrok, dat hij niet eens moer
weet hoe alles zich hoeft toegedra
gen.
Dat kan wel. De jaloerschhcid
kan iemand zóó razend maken, dat
men nieds meer weet. Ik geloof niet,
dat er grooter ellende denkbaar iB,
en in dien toestand krijgt men bo-
venmenachelijke kracht en zou er
niets onmogelijks in zijn, dal Prant-
ner iemand, die oneindig grooter on
zwaarder is dan hij, de trappen af
gooit. De commissaris van politie
ziet dat misschien niet in cn, trou
wens, hot zijn immers de rechters,
dio hot vonnis vellen.
Ottilie zuchtte even en vouwde de
handen, zeggende
Neen. Gerhardt kan onmogelijk
den dood van een merach op zijn
geweten hebben (hij beeft het beslist
niat gedaan.
U neemt de zaak al te tragisch
op, juffrouw Ottilie, viel ik haar
in de rede, het is onmogelijk uit
te maken, wie in deze do aanvallen-
da purtij was. Waarschijnlijk zelfs
was Wolfert degene die hst eerst de
handen uitstak. Men kan dus in
geen geval den bestfhuldigde ten
laste loggen, dat hij van plan was
den and ar te dooden en ton slotte
moet men zijn xenuwaohtigen toe
stand ook in aanmerking nemen.
Bovendien, en dit zal misschien nog
het meest op de gezworenen inwer
ken, had Wolfert geen enkele roden,
om op dat uur een bezoek bij u af te
leggen Gerhardt Prantner wordt
dus heslist of vrijgesproken, 61 wed
er wordt hooi slechts een lichte straf
opgelegd.
Zij keefli mij aandachtig aan en
schudde toen langzaam het hoofd,
zeggende
Dat is de quaeeha niet, mijn-
meer. Ik hoop dat bij spoedig in
vrijheid wordt gesteld, maar dn', al
leen omdat ik weet dat hij onschul
dig is. U kent hem nog niet. Hij
heeft de hand niet opgdheven tqgeri
dezen man. Hij is onsohulcLig aan
diens dood. Ik weet het zeker, ik
kan mij niet vergissen. ITij is een
best mensch, die geon vlieg kwaad
1 zon kunnen doen.
Ik had op dat oogenblik een ant
woord op de lippen, dat haar zeker
pijn gedaan zou hebben. Ik hield het
echter binnen en vroeg haar alleen,
of zij Gerhardt niet meer lief zou
hebben indien liij schuldig werd be
vonden. een daad bedreven had,
wafuraan zidh 2olfs ©en edel inensch
in een oHibezonnen oogenblik kan
schuldig maken.
Terwijl ik dat zei had er een groo
te verandering met hot meisje
plaats. Zij kreeg een hoogrood 3
kleur en liaar oogen begonnen eens
klays te flikkeren.
U begrijpt mij niet goed, rnijn-
Iieer Walprecht, zei zo met beven
de stem. lk geloof ntet, dat Ger
hardt schuldig is on ik maak mij
alleen ongerust, omdat ik weet dat
hij zich alles veel erger aantrekt,
dan wel noodig Ls. Ik word van hier
verdrevon goed. zeg ik, ik ga
weg, en dit maakt mij geenszins
wanhopig, maar hem zou zoo iets
dood ongelukkig doen zijn. Ik ril hij
de gedachte alleen van wat er in
hem om zou gaan. indien hij den
dood van een nienech, al was 'het
ook bij ongeluk, op zijn geweten had.
Hot is dus voor hem, dat ik angstig
ben. voor hein alleen, maar aan mij:
liefde doet dit alles nleis ftf. Mijn
hart behoort hem en hom alleen, in
alle eeuwigheid, en indien men hem
in boeien slaat zul ik niet rusten,
vóór ik Mj hem ban, zal ik met hem
leven en stervenO, Gertiardt.
lieveling, nu wee* ik pos hoe dier
baar je mij bent
Zij bedekte liet gelaal met dc han
den en brak in krampachtig snikken
uit. Ik staarde haar dkg> geroerd
aan en had haar zoo graag willen
troosten, maar ik wiet niet wat te
zeggen.
Ten Blotte werd zij een weinig
kalmer, zij zag mij met haar droe
vige oogen aan en etok mij haar
hand toe. die hat was van tranen.
- Noem liet mij niet kwalijk,
mijnheer, stamelde zij. 'k weet
niet recht wat ik gezegd hel>. lk weet
alleen, dat ik den armen man ziels
lief iwb en dat ik dankbaar zou zijn
al3 ik zijn lijden voor hem kon dra
gen.
lk had haar mijn band toegesto
ken en stond nu op om <heen te gaan.
terwijl ik zeide
lk dank u voor dit onderhoud.
U weet niet hoe aangenaam hot mij
is geweest. Ik zal trachten zoo goed
mogelijk op de hoogte te blijven van
do instructie en zal mij ook in con
tact stellen mot den verdediger, die
den hoor Prantner is toegevoegd.
Zult u ha', niet vergoten mij te
schrijven indien uw adres mochf
veranderen? En -dan iwjg iets in
dien geld iet« voor uw vriend zou
kunnen bewerken, stel ik mijn beur*
gaarne tor uwer beschikking.
(Wordt vervolgd).