«vonder, dat zich tlians aan mij voor
deed
„Te korthoorde ik mijn kame
raad naast me roepen. „Te ver I"
riep onmiddellijk daarna eon under
on dan kropen we in de gaten en
bergholten als roofdieren, die het on
weer vreezeu.
Daar donderde het reeds hoven
onze hoofden en aan onze voeten
huilde, kraakte en brulde het, de
rotsen wankelen, dof dreunt de bo
dem en in woedend troininelgëluid
ratelen de rotsstukken als tegen
stalen bergrand. Houtsplintors vlie
gen ons om de oorem 6n honderden
bliksemstralen doorklieven tegelijk
<lo lucht, als hagelkorrels knetteren
de kogels tegen de rotsen hier en
daar een schreeuw en rechts van mij
eon vloek over het plotseling dooa
neervallen van ©en mensch. Er werd
wel eens beweerd, dat hij, die ver
klaart dat hij zijn hart niet in d©
k©el voelt kloppen bij het fluiten van
de eerste kogels, niet de waarheid
spreekt, lk kan het niet loochenen,
dat ik meende het t© voelen uiteen-
springen. Maar toen liet eerste half
uur van dit ontzettend gekraak en
gedreun uit honderden kanonnen
voorbij w as, werd een ander gevoel
in mij steeds machtiger, dut alle
vrees verjoeg ■- een gevoel van razen
de woede tegen hen daar beueden,
die ons onder ijzer ca rotsen begra
ven wilden. En op de gezichten der
manschappen rondom mij waren de-
relfdo gevoelens te lozen. Daar ra
gen zij tandenknarsend, die pracht
kerels uit de Dalmutische borgen,
het geweer met ijzeren vuist om
kneld.
Eindelijk, eindelijk stegen cr lichL
Kogels op, die als vallende sterren in
hel dal neerdropen, luisterposten
jiiolddeh den aansluipenden vijand.
De kapitein springt uit het telefoon
hokje. ..Stoij, pro Bogal" („Halt, om
Godswil 1") sist hij tusschen de tan
den tot de mannen, di, in hun brie
sende woede nauwelijks meer te
houden zijn. Daar klinkt plotseling
een ontzettend geratel ©n geknal uit
do machinegeweren 'boven ons en
danrtusschen galmt ©en machtige
klank uit duizenden kelenwij
staau daar roerloos, kijken naar
onze officieren, maar onze knieën
knikken in ontzettend© spanning
en toen het vuurcommandoliet
ontzettendehet onbeschrijflijke.
Ik weet zeker, dat ik mede juichte,
en iV weel dat ik als een wilde hei
geweer uit de moedige hand van een
gevallen kameraad rukt© cn mee-
spronc in de rij van luid schreeuwen
de gedaanten, die zich tegen den
rand opwerkten. Met sidderend©
hand laad ik steeds weer opnieuw
het magazijn en schreeuw steeds
weer opnieuw als de anderen: „Snel
vuur en mij bezielt slechts die
©ene gedachte, dat ik maar altijd
door in deze vijandelijk© bond© zou
mogen blijven schieten.
Maar het kritieke punt kwam nog.
Ofschoon onze machinegeweren blaf
ten als honderdduizend honden, on
ze geweren zoo snel ratelden, dat een
helle lichtgloed ons omringde, het
aantal .kerels daar beneden vermin
derde niet. Honderden vielen en
duizenden kwamen ©r opnieuw aan
stormen. Als een onafwendbaar
noodlot scheen het dez© tienvoudig
sterkere vijanden massa, en nooit in
mijn leven zal ik vergeten, wat er
toen gebeurde.
In deze hel klonk plots het sohel,
lang-aangehouden signaal van oen
trompet als een kreet om hulp, en
onmiddellijk daarop klommen naast
©11 over ons duizenden Oostenrijkers.
Een vreeselijk vloeken der Dalma-
tiers hoor ik als autwoord op het
„Savoje' -geroep der Alpenjagers en
als katten klommen zij over de om
heiningen. om d© vijanden aan te
vallen.
Metiseh, vriend", zoo ging de ver
teller voort, „zoo zullen de holen-
bewoners voor duizenden jaren met
clkaur gevochten hobben, als wij nu.
Wat tusschen hot gekraak der hand
granaten. de doffe kolfslagen dor
geworen door klonk, waren kleine
menscheliike geluiden, liet schreien
van wezens, waarin plotseling het
ocr-inslinct gewekt was. Eu daar
zag ik plotseling vlak voor onze loop
graaf een ber3aglicri zich met een
sprong op mij storten, ik zag hot wit
111 zijn oogen schitteren, ik zog hoe
liet schuim hem op de lippon 9tond,
lk voelde den steek in mijn opgehe
ven arm en viel over do versperring,
waarin mijn voeten vast waren ge
raakt. Ik zag hem het geweer rnet de
bajonet opheffen en hoord© zijn
knarsend „Porco" maar vejrder
kwant hij niet. Vel© mijnor kogels
mogen doel getroffen hebben, maar
deze laatste uit mijn pistool had lk
in helder bewustzijn afgevuurd, zoo
als men dat doen kan in het aange
licht van een onafwendbaren dood...
De drnjde lag over mij heen, ik kon
mij niet oprichten. Ik zag nog, hoe
mijn Dalniatiiirs de vijaQdoii van
den bergrug afstortten, hoe zij als
cyclopen juichend de rotsblokken op
d© vijanden wierpen en hoe dezen
weken en onze kanonnen de grana
ten op hen deden regenen en dan
kwam een gevoel over mij, zoo won
derlijk schoon en machtig, dat ik er
gaarne alles voor geven zou om hot
nog ©ens te doorlevenhet be
wustzijn van een overwinning, als
dez© oorlog nog weinig opleverde
Toen wij den berg afdaalden en
een schoon© stad zich opdeed voor
onze blikken, waaruit do zoemend©
melodie der avondklokjes opsteeg,
toen kwam mij liet woord van Hans
Eulers op de lippen „Daarvoor heb
ik gestredeD, daarvoor 3loeg ik hou
dood"."
DE BESTORMING VAN DOMASEF
AAN DEN WEICHSEL.
De Oorlogscorresiiondoiit van hut
Berliner Tagehlatt In het Oostenrijk
se1!© perskwartier seint d.d. 5 Augus
tus.
Tot de gewichtigste gebeurtenissen
van de laatste uren behoort het over
trokken van den Weiclisel tusschen
Domaszef en Koziene. De Russen be
seften volkomen de bV-eekenis van de
ze actie en verzamelden dharom ster
ke strijdkrachten bij Nowo E'.exan-
drija, om don overtocht over den
Welch»©! t© verhinderen. Hei leger
van aartshertog Jozoph Ferdinand
wierp zich met onweerstaanbare
kracht op d© mssohen Nowo A'exnn-
drij'a ©n Koe row verzameld© Russi
sche '.roepen die den strijd aanvaard
den. Deze aanval maakte liet voor het
leger van Woyrch mogelijk, bij den
mond van do Radomka in do buurt
van Kozlene verse!»© .roopcm te ver
zamelen. D© Welchsel vertakt zioh
hier. De rivier vormt veel eilandjes
en zsndbar.kjes. Hot heel© gebied )3
moerassig. De Roeren stonden op den
Oostoever van den Werfchsel om den
vijand! tegen te houden. Onophoude
lijk kruisten Russisch© vliegers over
otn»e stellingen om onze belegering
In het oog to houden, liet was vol
strekt noodzakelijk om hun aandacht
af te lekten, daar jute', op dit punt de-
overtocht moest plaats vinden. Hot
gelukte Oostenrijkscb-Hongaarsch© en
Duitsch© pcuitonnnaerstroopen te ver
zamelen, zonder dat d© vijand het
merkt©- Voel moeilijker was het jion-
tons hierheen te brengen, daar de
waakzaamheid van den vijand geen
oogenbük verslajfe. Do kolonel, die
aan het hoofd stond van het werk,
kwam tenslotte op het goed© denk
beeld de pontons en het ander© mate
riaal dat voor het bouwen van de
bruggen noodig was, in stroo te. ver
pakken en op wagens t© vcrv«>êren.
De Russen kregen uit de rapporten;
van de v.ictgers inderdaad den indruk,
dak op de wagens slechts stroo gere
den werd. l>ei» 27sL.ti Juli werden de
pontons uitgepakt» Eorst toen de Duit-
schers er gebruik van begonnen te
maken, merkton do Iius9en (Jat zij
misleid waren. Zij openden een liclsch
vuur op de tusschon do eilanden en
zandbanken drijvende pontons, doch
waren niet meer in staat hot werk .te
verhinderen. De wagens mek het brug-
maleriaal moesten den vier kilometer
langen weg, onder voortdurend shrac-
noll- en geweervuur, afleggen, tot
eindelijk, onze infanterie d© overzijde
bereikte, llier moesten den goh eel en
dag on den volgendkn nacht buitenge
woon hevige gevechten met de Russen
geleverd worden, voor de ponteniers
oider voortdurend vuur d© verschil
lende eilanden door pon.o.ns verbon
den hadden. De Russisch© artillerie
deed nog wanhopige pogingen, om dit
werk te verijdelen, maar zij kon haar
vuur niet op een punt concentration
omdat onze troepen op verschil lende
plaatsen van tien WoichsN over een
uitgestrektheid van 12 kilometer aan
het werk waren. Den 2Sst©n Juli
waren reeds eeirige bruggen over den
Weichsel geslagen; 36 uur onder
voortdurend nrtilteriovuur waren
daarvoor noodig geweest. Nu konden
onze croepon voorwaarts. Zij braken
door het Russische front heen en na
men Dr-maszef, hot steunpunt oer
Russische stellingen. De Ruisen b>
den nog geruime© tegenstand op den
boven het dorp liggende boschheuvel
van Podzamoee, werden echter oox
van daar verdreven, en zoover van de
brug,gen weggedrongen, -lat zij ze
met hun artillerievuur niet meer kom-,
ken bereiken
HET 0ND ERAAllDSCHE LE-MBERG.
In. eon correspondentie van het
„Berliner Tagehlatt" uit I/einberg
leest men
Dit. onderaardsche hemberg om
vatte in de dagen der Russische be
zetting Oostenrijksche, Hong-aarsche
en Duitsche krijgsgevang nen. Oos-
tenrijksch-gezind© Gallciërs, aanvoer
ders van democratische en vooruit
strevende partijen, onder het trans
port ontvluchte veroordeelden, ook
©enige echt Russische revolutionairen
en deserteurs ui» het Russische 'eger,
met één woord alleen het Tsarisme
vijandig gezind© en voor het meeren-
deel fatsoenlijk© en zeer ontwikkelde
mannen en vrouwen. Het getal van
dez© „onwettig©" bewoners van kel
ders, vlieringen, vervallen' hullen en
kerkhoven, bedroeg duizende. In de
eerste dagen meldden zioh alleen 4000
uit Russische gevangenschap ont
vluchte eo!daten bij het plaatselijk
commando tc lamberg, daaronder
waren vete officieren, militaire dok
ters en ambtenaren, waanbij men-
schen met bekend© aristocratische na
men, die onrler valse hen naam en
vermomd allerlei nederig© arbeid
hadden verricht, om aan den kost te
komen ©n hun vrijheid te redden. Of
ficieren. waren krantonvonters, koet
siers, taalonderwijzers, sigaretten
handelaars en winkelbediendes. Een
officier had do traditioiioole kleeding
gedragen van een Poolschen Jood en
hielp zijn beschermer, een eorzamen
hakker, in de bakkerij. Als eenige
lotgenooten daarvan hoorden w'ldcn
zij hem met geld helpen maar hij gaf
©r de voorkeur aan bij zijn haas te
blijven cn zich met aardappels te
voeden. Men rnag nilel vergeten dat
teder helper zi;n hoofd op het spel
zette, want de Russen legden lederen
gevonden krijgsgevangene ©n zijn be
schermers de zwaarste straffen op,
soins verbanning naar Siberië en zelfs
de doodstraf Dat ondanks het groote
getal van de verborgen gehoudenen
©n ondanks de spionnag© slechts wei
nig gevangenen weer in handen der
Russen raken, ia ©cn schitterend ge
tuigenis voor de vaderlandslievende
houding van de bevolking. Herhaal
delijk vonden razzia's plaats naar der
onwettig© bewonera van al dez©
schuilhoeken. A'l©cn ©en in Mei on
dernomen doorzoeking van het Lyc-
zakower kerkhof leverde vele pnge
lukkigen in handen van de Russen
over. Bij dra© g.e>log©n:hoi,cK werden
eonige doodgeschoten, vele door de
Tscherkessen gowond.
DE SILESISCHE LANDWEER IN
HET OOSTEN.
Uit een soldatenbrief in de „Nord-
deutsch© Allgemeüve Zeitung"
Het was ©en aangename afwisse
ling na wekcnlangon positie-oorlog
met zijn dagelijksche verliezen door
urtilleriesrtrijd ©n gescherm utsel van
patrouilles, nachtelijk© uitvallen en
zoovoorts, eindelijk in d© tweed©
helft van Juli wocr fn beweging te
komen.
Bi) den Katzbach begon het In
stroomenden regena. Een stormwig
van ©enige bataljons moest door den
vijand hoen breken en d© achterop-
dringende troopen deze dun naar
rechts en links oprol ten. lievig vuur
van zware artillerie bewerkte de
stellingen van de Russen, waaraan
sedert maanden burgerlijke arbei
ders hadden meegewerkt. Zij waren
met dubbel© vijf- tot zes meter broo
ds versperringen voorzien. Het was
oen voortdurend ratelen van batte
rijen van het meest verschillende ka
liber, gewervcfl on lang© slagen.
aanzwellend on verflauwend, als
een trommel-rhythme.
Daar aan do overzijde echter zitten
d©-Rusoen in twee meter hoog met
zandzakken en aard© over dikke
stammen bedekte ruime, onderaard-
sche vertrekken, waarvan de vloeren,
en zelfs <lo wanden met planken be-
slagen zijn. Drie zulke verdedigings
linies hobben zij voor huin Woichsel-
vestingen gelegd, vast overtuigd, dal
don Duitschers daartegenover allo
lust tot aanvallen vergaan moest.
Den 17den Juli 'e morgen» is eon
divisie door de vijandelijk© linie
hoongebroken, maar rechts en link»
van deze twee (kilometer lang© bres
houdt d© vijand nog stand. Dag en
nacht valt do Silesischo landweer
hem aan. Do nacht is daghelder, ver
licht door de vele branden» Onze
verliezen zijn niet licht, maar wij
moeten er doorhoen. en den 18dcii
Juli trekken wij het brandend© R.
binnen.
Niet overal gelukt het den Russen
op hun terugtocht het land te ver
woesten. Nog «taan vele velden on
der zwaar koren. VoB© branden kun
nen wij tolusschen en zelfs met pe
troleum besproeide groote boerenwo
ningen heeft d© vijand niet meer
kunnen aansteken.
De Rus vlucht buitengewoon han
dig, 3n trappen van het eeno stuk
naar het andere. Zijn tnktlelc van
dein terugtocht Is volmaakt. Hij is
een kunstenaar in het verdwijnen.
Dezen keer had hij zic-h achter
wateren van do K. teruggetrokken,
waar hem een tweede, voorbeeldig
aan gelogde stelling wachtte. Nog op
don ipiddag van den 18den Juli gin
gen wij ondanks do gloeiend© hitte
tot den aanvul over. Weer trommel
vuur tot in den nacht. Bij het schijn
sel van een door onze granaten in
brand geschoten stadie gaat do land
weer tot den .storm over. Voorop do
groepen me.l drandscharen, bijlen en
handgranaten. Van over het water
knettert het Russisch© machine-
geweervuur uit de gevels der huizen.
Tot aan de heupen gaan wij in het
door dit vuur bestreken water van
do rivier, en nun de overzijde wacht
ons hard werk. Menig© dappere of
ficier en Boldaat blijft daar doode-
lijk gewond hangen in de reusachti
ge hindernissen van prikkeldraaa,
maar voorwaarta gaat het door do
daarin gesneden en gehakt© bres
sen.
Wij drijven d© Russen zóó onstui
mig od dc vlucht, dat gevangenen
ons later vertelden, dat wij allen wel
dronken geweest moeten zijn, wat
toch waarlijk niet het geval was.
Nu moeten wij nog de kerkhof-
schans van X. met het daarachter
liggend© golvende terrein nemen,
waar ©en nieuwe stelling voor de
Russen gereed lag. Woer dondert de
heelo artillerie met zooveel ijver, dat
een onzer zware kanonnen er van
barst.
Don likten Juli, 'is morgens om 11
uur, gaat de Breslausche landweer
voorwaarts, al» in do manoeuvres.
'Een lang©, ordelijk© linie. Acht ma
chinegeweren dekken den aanval en
ook een veld batterij. Onder de ma
chinegeweren zijn er twee, die wij
indertijd op de Russen veroverd heb
ben. De Russen vluchten in hot Pool-
sche bosoh, met achterlating van veel
materiaal. Zij hadden dapper ge
vochten, liet waren voortreffelijk©
troepen, het trolsche Moskousche
grenodierekorpa.
Nog eenmaal moesten wii kleinere
gevechten leveren, op den Sisten Ju
li. toen vonden wij «en 'buitengewoon
sterke, lang© en goed aangelegd©
stelling, die gesoliikt was gewéést
om ons wdk-en lang tegen te hou
den, verlaten vóór ons. Wij hadden
hier de Weichsel-lime bereikt.
De verliezen van den vijand waren
ontzettend. Do zucht om zijn artil
lerie te redden maakte, dat do" Rus
sisch© Infanterie meestal zonder
hulp van goschut was. als zij die hot
meest nood tg had bij het afslaan
van de bestorming. Terwijl te voren
de Russische officieren zich steeds
aan de gevangenschap wisten te
onttrekken, vielen or hier velen in
onz© Imnden,
'T GEVECHT BIJ HOOGE.
Router's correspondent in het Brit
sche hoofdkwartier zendt het vol-
gend© van Maandag gedagteekende
telegram
Tengevolge van een geslaagden
aanval hebben de Engelschen Maan
dagochtend in do nabijheid van
Hoog© ongeveer 1200 id. Duitsche
loopgraven bezet. 150 gevangenen,
waaronder officieren, gemaakt en
verscheidene machinegeweren ver-
meesterd.
De 500 M. loopgraaf, den dOsten
Juli door d© Duitse hers met behulp
van vlaiuprojectors genomen, zijn
heroverd en daarenboven vorderin
gen gemaakt ten noorden en ten
westen van Hoog©,
Het aantel gevangenen, voor een
plaatselijk gevecht ongewoon hoog,
duidt can, dat d© Duitschers zware
verliezen hebben geleden. Do Engel-
sche verliezen zijn gering.
Maandagochtend bij het aanbre
ken van ci en dag ©ponden do Engel-
sche batterijen met krachtigon steun
va nhal Frnnscho geschut op den
linkervleugel, ©en geconcentreerd
vuur op de Dultech© stellingen, en
schoten hun loopgraven en. prikkel
draadversperringen in elkaar. Daar
op volgde oen aanval door Infanterie,
dio snel en heldhaftig werd uitge
voerd. Overdag zijn d© veroverde
stellingen versterkt. Het Is, gelijk
van zelf spreekt, op het oogenbük
onmogelijk, bijzonder!veden to mel
den over de troepen, die den aanval
hebben gedaan, maar allen hebben
zich heldhaftig godragen en met
groote volharding gevochten. D© ar-
tSIlcrie heeft niet alleen den aanval
schitterend voorbereid, doch ook de
wegen naar do Duitsche stellingen
door afsluitingsvuur onbegaanbaar
gemaakt ©n in het algemeen de in
fanterie flink gesteund.
Bij l.angeinarck zijn treffers go-
const at oerd in ©en Duitsch en trein,
die waarschijnlijk voorraden voor
de troepen in d© vuurlijn aanbracht.
Vijf goederen wagens zijn ontspoord
on tal van zware ontploffingen zijn
gehoord.
Do tegenstand, door de Duitschers
geboden, woe vrij zwak en de geest
van hun troepen scheen gedrukt.
Maandag hobben de Duitschers
Yperen zeer lievig beschoten, maar
daar er geen troepen meer in de
stad zijn, is alleen onbeteekenende
stoffelijk© schade aangericht.
Do artillerie is ook ere in actie
geweest langs l»et kanaal ten westen
van Yperen.
Juist© gegevens omtrent den hul
digen toestand om Hooge zijn nog
niet beschikbaar, maar hc't schijnt
dat de Engelschen den weg Yperen--
Moenen zijn overgetrokken en zich
daar hebben vastgezet. De gevechten
duren daar ter plaatse nog voort."
Op Zee.
EEN- ENGELSCHE TORPEDO
JAGER TE GRONDE GEGAAN.
De Britsche admiraliteit meldt, dat
de Britsche torpedojager „Lynx" op
een mijn gestooten is en in de Noord-
ze© is ge/zonken. Vier officieren en 22
man vijn gered.
DE .INDIA".
Omtrent den ondergang van den
Engelschen hulpkruiser „India"
meldt Morgenblad et" nog:
De /.weedsche stoomboot „Goeto-
land" bemerkte 8 Augustus te zes
uur ongeveer den Engelschen hulp-
kruiser „India" ten' noordwesten van
HeMigvaer, ©en klein eiland voor
Bodö. De Zweed meende, dat de
Engclsctiman hem last wilde geren
"tet stoppen. Kort daarop echter zag
men van het Zweedsche ©chip, dat
het achterschip van den kruiser
/zonk on dez© eenig© minuten later
geheel verdwenen was. De luulpkrui-
scr w is door een duikboot getorpe
deerd. Do U-boot zelf werd door do
„Goctoland" niet opgemerkt. De
stoomboot bracht 9 Augustus 80 man
en 10 officieren naar Narvik. Een
uur later bracht de En&elache ge
wapende treilcr ..Samsou.' zes man
nan. Twee booten van de „India"
brachten 72 man naar Helligvaer
bovendien werden te Narvik ©If lij
ken aangebi acht, onder wie drie van
officiëren. Do geheelé bemanning
van de „India" telde 340 man.
't Wolff-bureau seint uit Bodö
„Er zijn in het geheel 142 opvaren
den van den gelorpedeerden Engel
schen hulpkruiser „India" naar Nar
vik gebracht, en wel 82 door de
„Goeialand" en 60 door den gewa-
penden Engelschen treilor „Saxon".
Bovendien zijn er elf dooden ont
scheept.
De kapitein moet onder d© gered
den Rijn.
Er zijn ongeveer 160 man omgeko
men.
Een opnomingsvaartuig zal heden
48 geredden en 3 dooden uit Hellig
vaer afhalen. De overigei dooden
worden morgen hier begraven."
Uit den Balkan.
DE STRIJD AAN DE DAUDA-
NELLEN.
Hot Engelsche Persbureau meldt,
dat generaal Hamilton boricht, dal
belangrijke vorderingen op GoJlipoli
gemaakt zijn. In de zuidelijk© zón©
werden op ©en front van 300 meier
200 meter gewonnen ten oosten van
den wog van Krithia. De medewer
king der Franschoa was van boog©
waarda Bij Gboenoch-bahr en Sari-
balir werd terrein gewonnen en de
kam van den berg bezet. De Turk-
sche verliezen zijn aanzienlijk. El
ders werd een nieuwe landing uitge
voerd. D© Engelschen maakten 630
gevangenen en vermeesterden een
Nord enfold t-kanontwee mortieren
en negen mitrailloursa"
DeTurksch© staf deelt mode:
,,Op 0 Augustus sloogen de Turken
ten noorden v&u Aribcerno© opnieuw
©on aanval af en brachten den g©-
allieerden zware verliezen toe. Vor
der noordelijk verdreven de Turken
de geallieerden door een krachligëit
aanval. De Turken namen vier offi
cieren en vijftig man gevangen en
maakten twee mitrailleurs en vele
wap&ns buit, benevens heliographi-
sche en telefonische inrichtingen.
Bij Ari-boernoe heroverden d© Tur
ken door ©en bajonet-aanval aan den
linkervleugel een deol van de door
de geallieerden in de laatste dagen
bezette loopgraven.
Bij S©dd-ul-bahr bezeiteu do Tur
ken op den linkervleugel oen groot
doel van een loopgraaf, die afgezon
derd tusschen de Turken en de ge
allieerden lag.
Aau de overige fronten niets van
belang."
BULGARIJE EN TURKIJE.
Uit Sofia is <Ld- 2 Augustus aan d©
Times gemold:
„De afstand van hot Turksch©
grondgebied ten Weston van de Ma-
rit» aan Bulgarije moet worden be
schouwd als van geen politiek© betre
ken is. Voor heft uitbreken van den
oorlog drong Bulgarije reeds op dezen
afstand, als eijnde een verandering
van liet verdrag van Konstantinope!
aan cn lafcetr hohbon de druk van de
Wastersch© mogendheden op Bulga
rije mot betrekking tot den doorvoer
van oontrabancle over Dcd© Agatsj en
de bussohenkomsl van Turkije in 3«et
Bulgaarscho verkeer, motieven opge
leverd om daar verder op aan te drin
gen. Eindelijk heeft de Turksch© re
geering, ten spijt van de groote oppo
sitie' to ItenstantLnopel besloten om
haar toestemming tot den afstand te
geven, in de boop, aldus gevestigd©,
vriendschappelijke betrekkingen tet
den welgewapend on buurman in het
loven te roepen, wiens houding na
tuurlijk ven groot belang is. Op het
oogenbiik zijn bij de regeling van de
bijzonderheden moeilijkheden gere
zen, vooral sedert d© Turken, opgvs
blazen door de tegenslagen der Rus
sen, ©in mind ei* verzoenend© houding
aan den dag leggen.
Uit Engeland,
NOC. ALTIJD DE If. BUREAU-
CRATIUS.
In het „Journal" wijst Gustavo
Tory op ren ergerlijken toestand het
duurt vaak maanden cn maanden
voordat do weduwen van gcsnauveL
don de dezen toebehoord hebbende
eigendommen voor de achterge
blevenen van onschatbare waardet
in htm bezif Icrijgëh. Dé bureaucraten
zijn blijkbaar zolfs in dezen lijden nog
niels veranderd I
Téry geeft een voorbeeld uil velen.
Een weduwe vertelde hem
Den 29en April sneuvelde mijn man,
onderluitenant bij de infanterie, bij
Vauquois. Zijn knplein was zoo goed
dadelijk zijn kleine bezittingen aan
mijn adres af te zonden. Daar ik ech
ter niets ontving, schreef ik aan het
regimenlsclepöl, waarop ik den 2öen
Mei ton antwoord krreg „Een ©n
ander is te uwer beschikking de rue
de l'Université". Ik begaf mij naar
hel opgegeven adres waar men mij
zoide „U moet wachten totdat het
stadsbestuur van uw arrondissement
u de noodiig© stukken verschaft." Den
30on Juni werd ik inderdaad op hot
stadhuis geroepen, "waar mij, in te
genwoordigheid van two© getuigen,
ren bewijs van eigendom werd over
handigd.
Met dat document begaf ik mij in
het begin van Juli weer naar de rue
de l'Université, waar inen mij, na een
uur wachten, vertelde, dat ik veel te
spoedig was gekomen ik inoest over
tien dagen nog maar eens lerug ko
men.
Voor den derden keer ondernam ik
don tocht op 20 Juli. Na weer oen uur
gewacht te hebben verneem ik. dat de
in ventarisatie nog niet is afgeloopen.
Op 28 Juli een nieuwe vergeefsche
tocht.
En zoo 'ets e'scht men van ren
vrouw, de kostwinster van twre kin
deren en onder zulke orrostandghe-
donl En dut alles voor ren ring, eon
horlogo, een portefeuille, kleinighe
den voor anderen, maar voor de we
duwe schatten, die ontheiligd wor
den, wanneer vrremd'en zóó daarmee
hanidelen.
Uit België
Een berichtgever van 't Alg. Handels
blad meldt dat dc Duitsche gouver
neur-generaal van Bolgië een open
brief bot liet Belgische volk bekend ge
maakt heeft waarin de volgende pas
sages voorkomen:
„Wolk lol in de toekomst aan Bel
gië mag zijn beschoren, op dit oogen
biik staat het in feiten en overeen
komstig de bepalingen van het volken
recht onder Duitsch, dit is onder mijn
bestuur. Wie dit bestuur de helpende
hand biedt, dient niet de bezettende
macht, doch vooral zijn eigen vader
land. Wie er zich tegen verzet, be
rokkent daardoor geen schade aan 't
Duitsohe rijk, doch uitsluitend aan
zijn vaderland, aan België. Zqlk ver
zet kan noch voor manliaftig noch
voor vaderlandslievend worden ge
houden. Het'onvoórwaardolijk samen
werken met mijn bestuur, door wio
ook, kan nu of later door niemand
werden opgevat of gebrandmerkt als
onderworpenheid aan eon vreemde
macht en nog minder als verraad je
gens het vaderland".
„Ik verlanig van niemand, dat hij
zijn idoatem reu prijs geven, noch zijn
overtuigingen op huichelachtige wij-
zo zou verloochenen. Maar wat ik
van een elk moeft verwachten, dit i3
de erkenning van don feitelijken tee-
stand, namelijk dat ik en mijn be
stuur, volgens hot oorlogsrecht en het
volkenrecht, den wettigen plicht en
derhalve het wettige nocht hebben,
heiland te besturen en do autoritei
ten van het land, zoowel als zijn in-
tellectuede leiders, geestelijke en we
reldlijke, lot medwerkon op lo roe
pen. Wie invloed bezit, an dion in
vloed niet metterdaad gebruikt, komt
aan zijn plichten jegens zijn vader
land te kort, juist daar waar hij be
weert het to dienen»
„lk eerbiedig olke godsdienstige, po
litieke en nationale overtuiging, en
begroet elke eerlijke medewerking,
van waar doze ook kome. Mianr mijn
plicht gebiedt mij, onverbiddelijk op
te treden tegen de weerspannig on, te
gen hen dio openlijk of bedekt do
openbare orde sloren of dio trachten
hot herstal en de rustig© ontwikkeling
van hot openbanr leven tegen te
ga.au. Zonder aanzien des porsoon3
zal ik, tor vervulling van <1© mij op
gedragen l.aalc, diegenen ter verant
woording roepen, dio mij met woord
cn daad weder staan, on indien zij een
openbaar arnbt beklooden, zal ik re
daarvan verwijderen".
Uit de Vereenigde Staten
KATOEN-POLITIEK.
Nog steeds doet de „Times"-corres
pondent t© Washington zijn waar
schuwends stem hooien om do Engel
sche regeering te vermanen om toch
vooral spoedig een good© oplossing
van het geschilpunt te vinden en ton
uLvoer te brengen.
Zooals wij reeds mededeelden, heeft
men in hot Engelsche parlement, aan
geraden, door aankoop van den ge-
lieelen katoenoogst do gemoederen
in .Amerika gerust te stollenDn! be
richt heeft mi juist eoui legenoverge
stel den indruk gemaakt, Mou vreost
in Amerika n.I,, dat Enigefland de ka
toen zal kunnen „corneren", indien
hot plan tenminste oconoinisoh uit
voerbaar reu zijn» Vooreerst zou hef!
niet doenlijk zijn, dun prijs voor het
product op peil te houden. Dan zou
Engeland aan hot einde van den oor-
leg een middel moeten vinden, om de
opgestapelde katoen zonder ontwrich
ting van de mark'-, van de hand to
zetten. Vervolgens reu zulk ren poli
tiek ren geweld/ig© overproductie ten
gevolg kunnen hebben, oroJut vel©
plantors. aannemende dat do oorlog
iaog wel ren volgend© oogst z il zien.
tot groot© aanphiidingeai zullen over
gaan. Dit nu komt den katooo-des-
kunüigeii dor regecring ongf-wonscht
voor. Bovendien zou de Engclscho re-
jremng een veel hooger l>edrag noo-
<5g hebben dan roen vormoedl.. En
eindelijk reu het vraagstuk omtrent
d© rechten op vrijen handel dor neu
tralen door de voorgestelde jiolitiek
niet opgelost worden.
Dan herhaalt do ,,Tunes"-ci>rr©3r
jxeideirt een reeds vroeger gedaan
voorstel, dat n.I. d© regeering katoen
tot contraband© maak!'., maar zioh
vorbindt de markt zoodanig to steu
nen, daft een daling wordt voorkomen.
Personen, die tot oonleolan in déze be-
Yoeerd rijn ,gvïo>wra <kd 6*. prijzen
wel op pel! zullen blijven, omdat de
oogst niet groot is cn vraag en aan
bod elkaar wel «lokken zullon. Als de
Engelsche regeering zoo handelt en
het Amorikaanscli© publiek zou evre-
den zijn.
Maar vóór alles is spoed noodiig.
Wat Engeland ook zal «loon, agitatie e
zal er in iedtr geval zijn, maar door
vlug een met wijs beleid to handeion
zal Engeland: zijn eigen Ijolnugen dia-
non. ©n tevens het don Amerikoan-
scho autoriteiten niet to moeilijk ma
ken.
Uit Zuid-Afrika.
Router seint uit London: Dc „Ti-
mos" wijdt alle aandacht oau do bo-
richten betreffende ©en groote Duit
sche intrige in Zuid-Afrika. Het blad
zegt, dat het uit vortrouwbare bron
verneemt, dat eon der laatste ontdek
kingen. gemaakt door do overwinnen
de Unie-troepen op Duitsch terrein,
bestond uit circa 27.000 geweren, al
len verpakt, gereed voor gebruik, in
kisten; andere kisten bevatten doelen
van ©en groot aantal mitrailleurs en
een groote hoeveelheid munitie.
Een paar weken voor hot uitbreken
van den oorlog waren die aan land
gebracht; zij waren natuurlijk In dien
tijd volkomen onnoodig ten gebruik©
door het garnizoen der kolonie.
Gedurende zijn verhoor erkende De
Wet, dat hij naar d© Duitsche grens
marcheerde om daar munitie tc ver
krijgen.
De gevolgtrekking is vrij duidelijk,
zegt de Times.
Over Vrede.
ENGELAND, DE VREDE EN DE
VBLIE ZEE.
Uit Londen wordt aan d© N. R. CL
geseind:
De Times beaat ©en uittreksel van
de van diplomatieke zijde aan do N.
1*. CL toegevouden beschouwing (ge
titeld: „Uil op vrode'.'", opgenomen
in ons nummer van Zaterdag red.
1L D.), welke hel blad meent, dat uit
Duitsche dirlomaticke bron afkom
stig is. Do Times schrijft: „Het waa
to voorzien, dal do Duitschers de be
zetting van Warschau zouden gebrui
ken voor vredesmanoeuvres door mid
del van d© onzitdigeni". Voorts zegt hot
blad sarcastisch: „Hot is jammer, dat
het artikel begint met oen smaad van
sir Edward Grey" 1), en verder wijst
hot deze „vredesmanoeuvres" terug.
In ©en hoofdartikel gctil eld: „schuL
dige, mooio woorden", schrijft de Ti
mes nog: „Het doel van de herleving
der vrodüsijutriges is zonder twijfel
eer om don blaam van de verlenging
van don oorlog op bondgenoot en to
leggen dan ©en. werkelijke vredesbe
weging onder do on zijd i gen uit te bik
ken; maar lid1- plan Is te doorzichtig,
dar. dat het kan .slagen. ITot wijst op
oen werkelijk beklagenswaardig ge
mis aan artistiek gevoel bij de hard
werkende en geroutineerde ambtena
ren van. hot reptiol-dcpartem^ii".
Bijna allo andore bladen hobbon ook
hoofdariikiefiem naar aanleiding V3n
do telegrammen van dc Unih-d Press
(een Amerikaansch nieuwsagent
schap). Zij verklaren, dat hc» ©ogen
blik voor den vrede nlcft dnar is en
l>ë»potton de uitlatingen van Duï scho
zijde over do vrij© zeeé Do Daily Nors
herinnort aan den duikbootöorlog en
wensch'. daarmede oan to toorion, wat
een Duitsche behoersehing van de zee
in werkelijkheid zou bettekenen. Do
Daily Telegraph zegt: „Bij «ie naden
kenden ender de oiuijdigen, -he do
vrij© zee togon een overwinnend
Duitschland zouden waarborgen, zou
de gedachte kunnen opkomen, dat ais
Duitschland eens in ha- bezit is van
een overhoerschemde vloot, »n ©en to©-
komstigen oorlog de vrij© zee oven
veilig zou zijn als de vrijheid van Bol
gië was", i
Verder wordt aan de ,.N. R. Cl."
geseind
De ..Westminster Gazelle" bespreekt
in een hoofdartikel „Do Duitache voel-
liorejis" de beschouwing van diploma
tieke zijde, in do „N. R. Ct.".
Dez© diplomaat, zegt hot b'ad. is
ten minste wat praktischer dan Von
Belhmann I foil weg in zijn telegram
aan de „UnHcd Press" (inen zie hier
onder red. II. D.). Zijn aantijging,
dat Grey d© hand, hem dour Duitsch
land vriendschappelijk aangeboden,
op zij heeft geduwd cn de verwezen
lijking van hot ideaal van ontwape
ning heeft verijdeld, noemt de „West-
minster Gazette" oen staaltje van
Duitsche verzinning, waarin de alge
meen bekende waarheid wordt ver
draaid. Daarna goeft deze diplomaat
evenwel een beschouwing over den
oorlog, die ten minste groolclijks ver
schilt met die, welk© men in Duitsche
niewsbladen aantreft.
Ten aanzien van do woorden van
den diplomaat over compensaties, die
bu'ten de resultaten op het Europee-
sche oorlogsterrein liggen, zegt do
„Westminster Gazette" Laat ons do
kwestie met ronde woorden formu-
Ioeren en bijv. zeggen dat Duitsch
land België wil ontruimen als Frank
rijk bereid is Marokko af te staan.
Er is een woord in het artikel
gaat de „Westminster Gazette" voort
dat zijua oorsprong verraadt en zijn
bedoeling aantoont, n.I. „overW'uv-
1) D© zinsnede, dio op Sir Edward
Grey betrekking lmd, luidde:
„Niet de eerzucht van ren enkeling
en ook niet het „quid-quid delirant
reges" draagt de schuld, maar veeleer
de sinds lang opgehoopte hrandsbof,
die door een overgewaaide vonk van
zelf ontvlamd is. Ik wensch in dez©
korte beschouwing mij vrij te houden
van elke eenzijdige opvat ing, maar
ben toch van meening, dat als En
geland in do laatst© jaren oen man
van helder politiek verstond of van
staatkundig inzicht bad gehad .als
Iz>rd Salisbury of lord Beaconsfield,
höt zeer onwaarschijnlijk reu geweest
zijn, dat die niet in de hand had ge
slagen, welke Duilschlaiud vriend
schappelijk aan Sir E. Grey heeft
aangeboden. Jammer dal lui: niet 200
hoeft mogen wezen, want dan hadden
we rm een ander Europa geluid en bot
vraagstuk der ontwapening vvaro in-
jilaats van een schoonon droom van
edele menschon, misschien recdB op
den weg dor verwezenlijking ge
weest".
