tegen do Turken strijdt. Hij veriest
daardoor den mooien titel, die bem
bi" liet uitbreken van den oorlog werd
gegeven, dien van „generaal- pperhe-
velbebber der Russische velHegers
gedurende den oorlog van 1914 Hij
gaat, en daarmede wordt voor J' e-
land een nieuwe bladzijde In den we
reldoorlog opgeslagen.
In een proclamatie aan :eger en
vloot heeft de Tsaar medegedeeld, zelf
het hevel over de strijdende troapen te
land en ter zee te hebben aanvaard.
Wie als zijn chef van den staf '-p-
treedt. is niet medegedeeld; waar
schijnlijk zal het generaal A'oeje'
zijn, die verleden week als opvolger
van. Janoesjkewitsj werd beroemd.
Alexejef was commandant-gen*. aal
van het Russische leger aan het wes
telijk front, en werd als zoodanig
vervangen door generaal Alexis
Evert.
De toestand is dus thans waar
schijnlijk, dat als opperbevelhebber
optreedt de Tsaar; dat met het erm-
mando over het leger op het westelijk
front optreedt de generaal A'exi3
Evert, vroeger bevelhebber over het
Siberische legerkorps, en dat als le
gercommandanten optreden de gene
raals Roessky, Evert, en' Iwanof.
De gevolgen van zulk een jDèrsoons-
verwisseling in de hoogste bevelvoe
ring van het Russische leger, onder
de moeilijke omstandigheden waarin
Rusland verkeert, kunnen niet wor-
rf- overzien. Het is een besluit van te
verre strekking, de vervunging van
den opperbevelhebber en van den chef
van zijn Staf, om niet aan te nemen,
dat daarvoor uiterst dringende en
noodzakelijke redenen bestonden.
Doch wij weten niet welke die rede
nen zijn, en op vermoedens te cor-
deelen gaat niet aan. Wij zullen dus
nadere berichten daarover dienen uf
te wachten.
De Russische Pers.
Reuter seint uit Petersburg
Over het bericht, dat de Tsaar het
opperbevel over zijn legermacht heeft
aanvaard, schrijft de „Nowoje Wre-
niya", dat de daad van den Tsaar
Duitschland's hoop op vrede tot stof
ineen doet vallen.
,,Er bestaat niet de minste kans,
dat het Russische leger de wapenen
zal neerleggen voor de eind-overwin
ning behaald zal zijn. De tegenstan
der zal nooit de ziel van het liussi-
6cho volk kunnen verpletteren."
De „Nowoje Wrcmya" hrengt hul
de aan den grootvorst, wiens
naam altijd zal blijven leven in
de harten dor Russische soldaten,
llij heeft het leger eene diepe gene
genheid en een grenzeloos vertrou
wen ingeboezemd en het zal zich al
tijd zijnen oud-aanvoerder waardig
betoonen.
De Duit8Che Pers.
De N. R. Ct. verneemt uit Berlijn:
Bij liet aftreden van groot voret Ni
kolaas Nikolajewitsj geven alle Ber-
lijnsclie bladen uitvoerige beschou
wingen over de boteekenis van dit
aftreden, niet alleen op militair,
doch ook op politiek gebied. -Zij zeg
gen daarin, dat de grootvorst, de
ziel van de militaire partij en vau
het Panslavisme, in critiek uur den
zwakken Tsaar wist over te hulen
tot het teekenen van het mobilisatie-
besluit, zonder den Tsaar te wijzen
op het feit, dat daarmede de laatste
brug tot den vrede achter zich afge
broken werd. zoodat de grootvoist
feitelijk den oorlog deed ontstaan.
De grootvorst vertegenwoordigt voor
geheel Rusland, en eveneens voor de
entente, de oorlogsidee. Londen. Ro
me eu vooral Punjs. dart den groot
vorst verafgoodde, verliezen den
sterksten steun, waarop het entente
gebouw opgetrokken was. Niettemin
eeren alle bladen in den grootvorst
een dapperen, eerlijkon tegenstan
der. Doch ten slotte zijn het Russi
sche wansysteem en wanbeheer ster
ker dan zijn ontwijfelbare energie en
militaire kennis. Daarom is het lot
van dezen Romanof meelijwekkend.
Mogelijk wordt hij no# eenmaal ge
roepen als redder des vaderlands op
te treden tegon den inwendigen vij
and in Rusland.
Wolff seint uit Berlijn aan de „N.
R, Ct.":
Naar aanleiding van liet schrijven
Aan den Tsaar mui grootvorst Niko
lai Nikolajewitsj zegt 'het „Berl. Tu-
geJ>l." De toelichting tot de benoe
ming van .den grootvorst tot onder
koning van den Kaukasus zal nie
mand in dwaling brengen over de
are beieekenis van deze verande
ring. Do grootvorst wordt verwij
derd. omdat nij de verantwoordelijk
heid draagt voor de Russische cata-
sirophen in Polen en Galicic. en om
dat na deze verpletterende tegensla
gen zijn invloed is gebroken.
De „Voss. Ztg." zogt liet is niet
te verwachten, dat doze wisseling in
liet opperbevel aan den uitslag van
den strijd iets zal kunnen verande
ren. Alle pogingen tot een gemeen
schappelijke militaire overeenstem
ming tusscnen üe geallieerden stoe
ten af op de oituaiuurli/klieui van
het verbond van de geallieerden, van
welke ieder een an oer politiek doel
nastreeft. Hieiaan zal ook de reor
ganisatie van het Russische oj>per-
bovel niets veranderen.
De „Lokal Anzeiger" schrijft
Naast de hooge iniiituire be toe ken is
van de wisseling van liet opperbevel
zal niemand de jioliticke beteekonis
over liet hoofd kunnen zien. Met do
ontheffing van den grootvorst van
het opperbevel verliest do Russische
regeeringapartij haar sterksten
eteun,
De Kóln. Ztg. betoogt, aldus wordt
aan de N. R. Ct. geseind, naar aun-
leiding vuu de legerorder van den
Tsaar, dat deze de officieele erken
ning uitmaakt vqj1 de tegenslagen, dio
de Russische wapenen hebben onder
vonden. Zij is een bekentenis, dat
grootvorst Nicoldas de organisator
van do Russische nederlagen is ge-
wcesL Daarmee is de oorlog in eon
van zijn belangrijkste stadia getreden.
Het ontslag van 'den grootvorst uTt
zijn ambt kan bij de bondgonooten
niet anders dan een verpletterenden
indruk maken.
Het naar Tiflis sturen van den
grootvorst Is een ontslag in optima
forma.
Wij mogen zoo vervolgt de Kölo.
Ztg. echter niet in de dwaling ver
vallen, dat de verwijdering van den
grootvorst een eerste stap naar den
vrede zou beteekenen.
Maar in elk geval mogen onze aan
voerders en onze onvermoeibare troe
pen dit resultaat dat on een lijn te
stollen is met hun overwinningen
als een politiek succes boeken.
De EngeUche Pers.
De N. R. Ct. meldt, dat de Engel-
sche pers over het algemem het be
sluit van den Tsaar om zelf het op
perbevel op zich te nemen als een
aanwijzing van den ernst van den
toestand beschouwt, maar tezelfder
tijd als een bewijs van het onwrikba
re besluit van de Russen om vol to
houden.
De Times zegt in een hoofdartikel:
Als keizer Nikolaas zelf te velde trekt,
geschiedt dat om tegelijkertijd de vij
anden van Rusland in eigen land te
overwinnen en de in slagorde ge
schaarde vijanden die aan de binnen
ste poorten de3 lands beuken. Het ge
schiedt om zijn volk te bevrijden van
den Duitschen dwang, die langen tijd
zijn beste krachten gekluisterd' heeft,
en om deze hun rechtmatige plaats in
Europa te verzekeren, die de zegevie
rende wapenen van Rusland en zijn
bondgenooten voor altijd voor hen
winnen zullen.
De Daily Chronicle vindt het na
tuurlijk dat de Tsaar in deze ernstige
crisis in Ruslands geschiedenis het
opperbevel over de strijdkrachten te
land en ter zee op zich neemt, llij is
de vader van zijn volk in een zin, die
voor ons westerlingen moeilijk te vat
ten is. Raadselachtig is de positie van
grootvorst Nikolaas. Ondanks het
hartelijke rescript van den Tsaar
aan zijn neef, ziet het er naar uit,
alsof die merkwaardige man voorloa-
pig eclipseert. Nu de Tsaar het opper
bevel over leger en vloot op zich
neemt, was een verandering iu de po
sitie van den grootvorst onvermijde
lijk. Er kunnen niet twee opperbevel
hebbers tegelijk zijn, maar zijn over
plaatsing naar dan Kaukasus ves
tigt eenigszins den indruk, alsof de
grootvorst opzijgeschoven is en dat
nog wel op het kritiekste tijdstip van
Rusland's nieuwe geschiedenis. In
zijn boodschap aan leger en vloot is
er echter geen zweem van beklag o!
een spoor van wrok. Zij is volkomen
loyaal en pieit voor zijn hoog man
nelijke karakter.
Niettemin maakt de verwijdering
van den grootvorst naar den Kauka
sus een somberen indruk. Wij vree
zen, zegt de Daily Chronicle, dal Ber
lijn er zich over zal verheugen en dal
de wereld er het bewijs in zal zion
dat hij als opperbevelhebber gefaald
heeft. Zulk een onderstelling zou ech
ter zeer onrechtvaardig zijn tegenover
ec. begaafd en onbaatzuchtig man.
De Duitschers hebben op d© Russen
groote voordeelen behaald, maar de
grootvorst is niet in gebreke geble
ven. De Russische strategie bij den
opmarsch en op den langen terug
tocht is niet verkedhd geweest.
Uil de Vereenigde Staten
DE ONDERSCHEPTE BRIEVEN.
De „N. R. Ct" ontleent aan de
„Times", dat dit blad uit Washing
ton vernam, dot dr. Dumba's onder
houd inert den secretaris van Staat,
Lansing, naar aanleiding van den
onderschepten brief nopens het plan
tor bemoeilijking van de werkzauan-
heden in de munitiefabrieken in de
Vereen igde Staten, de zaak voor dr.
Dumba niet moet hebben verbeterd.
Mon denkt, dat de gezant getracht
heeft, do verklaring te geven, dat de
brief enkel was voortgevloeid uit in
structies, hem door zijn rag&arimg pe
geven en strekkende om Oostenrijk-
scho en Hongaarsche onderdanen er
voor te waarschuwen, dat op het
werken in de fabrieken, waar oor
logstuig voor de bondgenooten
wordt gemaakt, zware straffen ge
steld zijn door de Oostenr,jksch-Hon-
gaarsche wet.
Er wordt verteld, dat dr. Dumba
er op heeft gewezen, dat de beoogde
uitgaven ten deele bedoeld waren
voor advertenties en ten deele voor
filantropie.
liet was zijn plan zoo wordt be
weerd de opvatting van zijn re-
geeruig in couranten te adverteoren,
gedrukt in de landstalen van de be
trokken Oostenrijksch-Hongaaisciie
onderdanen. En niet enkel zouden
er adver'.entie-onkosten zijn, maar
ook zouden de Oostenrijk-Hongaren,
die van het werken m de munitie
fabrieken zouden zijn afgeschrikt,
dienen te worden gesteund. Dit geldt
ook voor de-bladen, die de adverten
ties plaatsten. Want die zouden hun
lezers verliezen.
Er bestaat geen reden om aan te
nemen, dat deze uitleggingen veel in
druk hebben gemaakt op Lansing
en zeker hebben zij op het groote pu
bliek niet veel indruk gemaakt.
Veelal wordt nog betoogd, dat
Duinba zijn paspoort moet krijgen,
en verscheidene lieden hier, die er
zoo over denken, betwijfelen of de
voorzichtige politiek, door president
Wilson steeds voorgestaan, ditmaal
nog wel langer raadzaam is.
Hetzelfde blad ontleent aan de
New-York World", dat toen Dumba
hot plan opperde, om Oosten rij ksche
onderdanen er toe te brengen het
werk in de munitiefabrioken neer te
leggen, Bernstorff reeds met eenzelf
de werk onder do Duitse hors was
aangevangen.
Reeds gedurende een maand heb
ben Duitsche arbeiders, in de mtuv-
tiefabrleken werkzaam, kennisei vin
gen ontvangen, behelzende, dat zij
do Dultsclio wet overtraden en dat
zij. die or mee doorgingen, de govol
gen zouden moeten dragon.
Bovendien waren overal in de Ver-
cenigde Staten advertenties versche
nen, waarin den Duitschens werd
aangezegd, het werk neer te leggen.
Hun werd beloofd, dat zij finan
cieel zouden worden 'bijgestaan en
dat hun goede posities zouden wor
den verstrekt in „vreedzame" takken
van bedrijf.
Uit Dultsohiand.
DE TOEKOMSTIGE HANDELS- EN
ECONOMISCHE POLITIEK.
Het Corr. Norden seint:
Op 14 September begonnen te Ber
lijn de beraadslagingen der economi
sche commissie over de toekomstige
handels, en economische politiek van
het Duitsche rijk. Deze lieraadslagin-
gen zullen ongeveer drie dagen
duren. Volgens de plannen van de
hoofdcommissie zal het doel van de
Duitsche handelspolitiek moeten be
staan in het verkrijgen van gelijke
rechten op alle markten, in het bi^
zonder op de markten van de thans
vijandelijke mogendheden.
PRINSES ADALBERT VAN
PRUISEN.
Prinses Adalbert van Pruisen is
op 4 September te Wil'héhn.slhaven
bevallen van een dochtertje, dat kort
na de geboorte overleed.
De toestand van de prinses is be
vredigend.
Uit Italië.
DE PAUS EN DE VREDE.
Do „Temps"-correspondent te Rome
meldt d.d. 5 Sept.:
Ln katholieke kringen alhier, zoo
gaat de „Temps"-correspondent voort,
is men van meening dat kardinaal
Gibbons alleen aan pres. Wilson don
welbekenden oproep van den paus
„tot de volkeren en staatshoofden der
oorlogvoerende mogendheden" heeft
overhandigd, welke openbaar ge
maakt is op den verjaardag van de
oorlogsverklaring, welke oproep wel
licht vergezeld ging van ©en particu
lier oigenliandig schrijven van den
paus.
In Turkije.
DE STRIJD AAN DE DARDA
NELLES
Wolff seint uit Konstantinopel
Het hoofdkwartier meldtln don
sector van Anaforta zijn, gelijk kon
worden vastgesteld, op 8 dezer door
de uitwerking van het Turkscho te
gen de stellingen der geallieerden
ten zuiden van Aymakdezo gerichte
artillerievuur ontploffingen van mu
nitie en granaten veroorzaakt. Hij
Ari Boemoe wierpen de geallieerden
hommen met vergiftige gassen, togen
den Turkschen linkervleugelzij
hadden echter geen succes. Bij Sedd-
uI-Bn.hr alleen een zwak weder
eijdsch vuur.
Aan de andere fronten geen wijzi
ging.
Uit Griekenland.
OMKOOPINGSZAAE.
Wol ff seint uit Berlijn
Naar aanleiding van de gevangen
neming der beide Franscho journa
listen Papas en Marion verneemt het
„Berl. Tagebiatt" uit Athene het
volgende
Uit het onderzoek bleek, dat de
spionnage op veel uitgebreider
schaal werd bedreven dan eerst
sclieen. In Mei werden 90 telegram
men van het Duitsclie gezantschap
ontvreemd, vijf vau hel Russische,
negen van de Grieksehe regeering,
vijf van het Russische gezantschap,
twee van bet Oosteurijksch-Hongaar-
sclie gezaiuschap in Juni werden in
het geheel 286, waaronder 200 van
het Duitsche gezantschap, gestolen,
in Augustus 38.
Uit tien Balxan.
DE HOUDING VAN BULGARIJE.
Wolff seint uit Berlijn
De „Süd-Slavische Correspondenz'
verneemt uit Sofia liet orgaan der
Bulgaarsche regeering, de „Narodni
Prava", publiceert een verklaring
over den toestand, die in politieke
kl ingen het grootste opzien baart en
levendig besproken wurdt. Daarin
toch wordt gezegd
„Zoodra allo middelen van vrede
liovonde overeenstemming niet meer
baten ziel, een staat, die zijn naLlo-
nale bestemming wil bereiken, zich
genoodzaakt tot gewapend optreden
over te gaan. Voor de openbare mee
ning in Bulgarije wordt het steeds
duidelijk-er, dat onze vroegere bond
genooten voor nieLs ter wereld zui
len ophouden het ongelukkige Mace
donië te knechten, zoolang üe Bul-
gaarsctie macht mot aan het woord
komt. De Buigaarsciie ïegeering, die
aiie middelen, zei Is die van directe
bemoeiing van de Ememe-iiiOgeiKi-
heden ter bereiking van overeen
stemming tusscheu de Baikanslaten
aan wendde, lieeit nu nog slechts één
middel, «en zeker en werkzaam mid
del, om het nationale Bulgaursche
ideaal, waarvoor duizenden zich heb
ben opgeofferd, te verwezenlijken.'
DE HOUDING VAN GRIEKENLAND-
Wolff seint uit Rome
De correspondent van de „Ideo Na
zi onale" geeft den Italianen den raad
zich geen illusies te vormen over de
houding van VenizeJos. Deze zal alles
doen, om in Albanië, in de Aegeische
Zee, in Klein-Azië den Italianen den
weg te vensperren; hij is een verstan
diger en practischer man dan Goona-
ris en weet preeies wat hij thans kun
bereiken en wat niet.
Allerlei.
EEN NIEUW SOORT BEDROG.
To Southend stond dezer dagen
een man terecht, beticht van brand
stichting. Uit de getuigenverhooren
bleek, dat hij zijn huis had in brand
gestoken, zoodat dit tot den grond
ttfbrundde, terwijl hij zelf beweerde,
dat het huis door een brandbom uit
een Zeppelin getroffen was.
GEEN GEMEENTERAADSVERKIE
ZINGEN IN BELGIë.
Koning Albert heeft een besluit
geteekend, waarbij de gemeente
raadsverkiezingen. die in den gewo
nen, loop van zaken den derden Zon
dag van October in alle gemeenten
des lands moeien plaats hebl>en, uit
gesteld worden.
GEEN AFZONDERLIJKE VREDE.
Uit Parijs wordt eau de „Times"
geseind
De verjaardag der onderteckening
van de overeenkomst lussehcn de ge
allieerden, orn geen afzonderlijken
vrede te sluiten, geeft aan de Fran-
sche per3 gelegenheid om nog eens
nadrukkelijk te verklaren, dat
Frankrijk zich trouw aan die ver
plichting zal houden. De woorden,
door Viviani en Poincaré geuit
waarin werd aangegeven op welke
voorwaarden Frankrijk alleen zou
willen vrede sluiten, worden door
het geheel© land beaamd.
Om die reden gevoelt men, dat de
wcnsch van zekere neutralen, om
een belangrijke rol te spelen bij de
vredes-onderhandelingen weliswaar
wettig, maar tevens gevaarlijk is,
wanneer de betrokkenen niet uiterst
voorzichtig te werk gaan.
NAAR DUITSCHLAND OVER
GEBRACHT.
Wolff seint uit Brussel:
Mr. Thöodor, deken van de ordo
der advocaten te Brussel, verbood oen
advocaat zich bij de waarneming der
belangen van oen cliënt te beroepen
op de huurverordening van den gou
verneur-generaal van 10 Febr. 1915 en
speciaal op de beslissing van het Hof
van Appèl te Brussel, dat de rechts
geldigheid van deze verordening er
kent. Daarmede maakte de deken z.ich
schuldig aan overschrijding zijner
bevoegdheden ten nadoel© van het
rechtzoekend publiek en van de ad
vocaten. Hij zondigde tevens tegen
art 87 van het besluit van 14 Decem-
l>er 1810 betreffende de advocaten,
volgens hetwelk dozen liun ambt tot
verdediging van het recht en de waar
heid vrij moeten uitoefenen. De gou
verneut-gignaiaal heeft daarom inr.
Theodor naar Duitschiand Jaten over
brengen, waar llij lol na afloop van
den oorlog zal blijven.
BEZUINIGING OP VERLICHTINGS
MIDDELEN.
De commandeenende generaoil in
Brandenburg heeft een bevel uitge
vaardigd, waarbij ïiet veifood van
het aansteken van lantaarns op me:
paarden bespannen wagens in vele
gom een ten tot 15 October verlengd
wordt.
Deze maatregel is indertijd inge
voerd ter bezuiniging op Verlich-
Ungsmi cidelen.
Stadsnieuws
Haarlem In 1914.
(Vervolg.)
Het personeel van het Gomeenlelijk
laboratorium voor Pathologische Bac
teriologie werd uitgebreid met dr. A.
IT. Vorstman wiens aanstelling voorna
meb"'; een gevolg is van de wensche-
lijkheid, om het resultaat van onder
zoekingen liefst binnen 24 uur aan de
betreffende medici te kunnen mcc-
deelen.
In bet geheel werden 2696 onderzoe
kingen verricht, 2198 voor Haarlem
en 498 voor de omliggende gemeenten.
De gezondheidstoestand was over 't
algemeen in de gemeente bevredigend,
en met uitzondering van roodvonk is
het aantal gevallen van besmettelijke
ziekten in 1914 gering geweest.
In 1914 kwamen de volgende geval
len van besmettelijke ziekten te Haar
lem voor: Roodvonk 93 (tegen 111 in
1913), Diphtherie 32 en Febris typlioi-
dea 13.
Vau het abonnement van haven
en kaaigeïd is door schippers van 222
vaartuigen gebruik gemaakt.
In 1914 is ontvangen met inbegrip
van abonnementsgelden f 23293.93,
dat is f 156488 minder dan in 1913.
De bruggelden brachten op f3124.10.
De marktgelden leverden op: Groen-
tenmarkt f 912.20, bloemenmarkt f 96,
vischmarkt f 879.25, Botermarkt
f 874.92 1/2, oud-ijzerwarenmarkt
f 1S4 80, paardenmarkt f 277.50 en
weegioonen f 42.56.
Bouw- en Woningtoezicht deelt me-
dfi, dat vergunningen zijn verleend
voor den bouw van 67 nieuwe pereee-
len, verbouw van 135 perceel en en 72
andere vergunningen.Daarvan werden
er onderscheidenlijk uitgevoerd 32,
103 en 63.
Gabouivd weiden 131 nieuwe perceo-
lon, verbouwd 85 perceelen, terwijl 91
kleinere werken werden uitgevoerd.
Onderzocht werden 387 woningen,
waarvan 317 werden verbeterd.
De schoolarts deelt ten slotte mede,
dat de leerlingen van de beide Doops
gezinde Scholen en de Belgische vluch
telingen mede onder het toezicht zijn
gekomen. Alle nieuw ingeschreven
leerlingen werden onderzocht
Van de reeds aanwezige kinderen
werden alleen d.e uit de le klasse op
gehoor- en gezichtscherpte onderzocht
De overigen werden A vue uitge
zocht en voor zoover noodig, behan
deld.
Een onderzoek leerde, dat de mees
te schoolgebouwen zich in goeden
staat bevonden.
Bioscopen.
Ook dezen winter zullen weer in de
„IKleine Veremiging" bioscoopvoor
stellingen gegeven worden door de
Directie van de „Centraal Bioscoop".
Zuterdagavond wordt de openings
voorstelling gegeven, die, we twijfe
len er niet aan, de eerste zal wezen
van een reeks succesvollo voorstel
lingen. Dat voor goede explicatie en
verdienstelijke muzikale begeleiding
zal worden zorg gedragen, lijdt geen
twijfel. Wat er te zien zal zijn, kon
men in een advertentie in dit num
mer lezen.
EEN NIEUWE MOLEN IN EEN
OUDEN POLDER.
Vorig jaar is te Zuid-Schalkwijk de
Groote Molen afgebrand en nu werd
door het bestuur der Vereenigde Groo
te eu Kleine Polders het denkbeeld
overwogen om een motor te plaatsen,
daar waar eens de Groote Molen
stond, of wel een motor te brengen
in den Kleinen Molen. Aan de Inge
landen werden plannen voorgelegd en
ze verwierven de goedkeuring. Zater
dag had de officieele beproeving
plaats van de motor-installatie met
centrifugaalpomp, die bij oen opvocr-
hoogte van meer dan 1 25 M. 35 M3
per minuut kan uitwerpen. Loet van
te veel water zal men nu niet meer
hebben. Al was de Groote Molen nog
zoo goed, er kon alleen bij wind ge
werkt worden. Wat een verschil met
vroeger eeuwen I
ZooaLs onze lezers weten ligt Zuid-
Schalkwijk-in de gemeente Ilaarlcm-
merlicde en Spuarnvvoudc, maar
vormde vroeger met Vijfhuizen en
Nieuvveikerk aan de Drecht een af
zonderlijke gemeente. Zuid-Schalk
wijk vormde eertijds een afzonder-1
lijke ambachtsheerlijkheid.
Twee polders waren er, n.l. de groo
te en de kleine polder van Zuid-
Schalkwijk, die samen het grondge
bied der oude gemeente Zuid-Schalk
wijk vormden.
De Groote Polder van Zuid-Schalk
wijk paalt in het Noorden aan Noord-
Schalkwijk, oostelijk aan de ringvaart
van de Haarlemmermeer, zuidelijk
aan den Kleinen Polder en westelijk
aan het Spaarne. Deze poldef beslaat
volgens het kadaster een oppervlak
te van ruim 225 buivder, lelde 60 jaar
geleden slechts 6 boerderijen. Door
een sluis op het Spaarne wordt zo
van het overtollige wator ontlast. De!
Kleine Polder van Zuid-Schalkwijk
grenst aan den Grooten Polder, ton
oosten cn ten zuiden aan do Ring
vaart en ten westen aan het Spaar
ne. Hij is slechts ruim 48 buDders
groot en wordt door één sluis van 't
overtollige water op den Grooten Pol
der ontlast.
We kregen nu den tweeden polder
in onze buurt, die voor bemaling
geen windkracht en geen stoomkracht
gebruikt. De Waarderpolder, voorbij
onze gasfabriek, werkt met ©lectri-
eche kracht en is daartoe met onze
gemeente-centrale verbonden.
BRANDSTOFVOORZIENING.
Het pei-soneel der Haarlernsclie Ka
toenfabriek, gedachtig aan de moge
lijkheid dat de brandstof wel eens
duur zou kunnen worden, benoemde
een commissie bestaande uit de boe
ren Covers, Blokker en van Kampen,
om te trachten, dat door de Directie
anthraciet, steenkool en cokes ver
krijgbaar zou worden gesteld tegen
niet te hooge prijzen.
Nadat eenige malen oen onderhoud
had plaats gehad, zoowel met den
bbekhouder, als met. de Directie, was
het resultaat dat het personeel anthra
ciet kon betrekken voor f 1-80 A f 1.90
steenkolen A f 1.40 en gascokes f 0.80
per mud
Tevens had de firma de vriendelijk
heid genoegen te nemeai mot afbelar
ling in wekelijksche termijnen.
Dat deze maatregelen op prijs wer
den gesteld mag wel blijken uit het
feit, dat ruim 1400 H.L. brandstof door
het personeel werd betrokken.
Arr. Rechtbank
Drie Zaandamsche werklieden ston
den terecht, beklaagd van diefstal
van 5 stukken lood op het terrein van
de Gemeente-gasfabriek te Zaandam.
Tegon twee hunner werd 9 maanden
gevangenisstraf geèirehl, terwijl het
O. M. van den derde den diofstal niet
bewezen achtte en vrijspraak vroeg.
Achter op dekar.
,,"k Heb al in heel wat plaatsen ge
reden," zei R., een voerman uit Zaan
dam. die zich te verantwoorden had
wegens mishandeling van den 13 ja
rigen D. E., „maar nergens heb ik
zóó'n la-st van de straatjongens als
in Zaandam."
Hij deelde dit mede in antwoord op
de vraag van den President hoe de
zaak zich had toegedragen. In Zaan
dam houdt de straatjeugd er blijk
baar al bijzonder van, den achterkant
van den wagon vast te pakken en
zich dan te laten meerijden.
Dat gebeurde ook voor eonigen tijd.
R. reed met zijn wagen Zaandam door
en achterop zaten een paar Zaandam-
sche jóngens, die den voorman uit
lachten, toen hij ben beval, van den
wagen af te springen. Toen hij zag,
dat bedreigingen niet hielpen, sprong
hij zelf op den grond, om de bonigels
van zijn kar af te jagen. Natuurlijk
waren de jongens toen ook gauw op
den beganen grond. Do voerman
echter, die ze met z'n zweep een
klem souvenir aan dit ritje wilde
schenken, raakte bij ongeluk oon der
jongens met don zweep tegon liet
hoofd, zoodat 't linkeroog nogal be
schadigd werd.
Mr. Bauduin kon zich heel goed bo-
grijpen, dat de voerman een zweep
had opgepakt, om den kwajongens
schrik aan te jagen en een tik te ge
ven. Te betreuren was het dat de i-lag
zoo ongelukkig was aangekomen. Een
lichte straf scheen Z.Ed.A. echter ge-
wenscht Hij vroeg 5 boete eubs. 5
dagen hechtenis.
Deschrikvan debuurt.
Ten slotte kwam Donderdagmiddag
in het beklaagdenbankje zekere NV.,
een inwoner van Rijpwetering zoo op
't oog een gemoedelijk man, m$ar,
naar ui', het getuigenverhoor bleek,
een eerste plaag eu schrik voor zijn
omgeving. Hardhandig is hij in hooge
mate, niet alleen tegenover wien zich
niet hem bemoeit en verscliil van mee
ning krijgt, maar zelfs zijn 23-jarige
zuster staal hij niet toe, dat ze haar
aanstaande bij 2ich ontvangt.
Dat heeft A. N. R. tot zijn schade
ondervonden. Op zekeren avond kwam
die met zeer vredelievende bedoelin
gen 't erf op, doch werd gewaar
schuwd, dat W. met een dolkmes op
hem loerde. R. er van door! Maar W.
was in "t l>ezit van oen rijwiel en per
fiets zette hij den man achter
na, die in doodsangst een hek van
een boerderij binnenvloog, over een
paal viel en toen een gemakkelijk©
prooi was voor W., die hem met een
boksbeugel bewerkt© en bloedend ver
wondde.
In de Rechtszaal loochende W. al
les, doch maakte op de rechters een
niet zeer gunstigen indruk. Ook de
getuigen konden weinig in 't voordeel
van bekl. zeggen, al durfden ze blijk
baar evenmin veel kwaads van hom
vertellen.
Een jongeman, die bij de mishan
deling tegenwoordig was geweest,
legde zijn getuigenis af.
„Ook al eens met de zusier van l>e-
klaagde verloofd geweest?" informeer-
de de President,
Stevig schudde de getuige 't hoofd.
„O ja", herinnerde Mr. De Marcos
zich, dat is waar. 't Ging nog al moei
lijk, verkeering met haar te krijgen,
niet waar?
De mishandelde, die achter in da
zaal zat, lachte als de bekende boer
cn welde naar zijn hebokst hoofd.
Het O. M. geloofde, dat bekl. zich
in zijn omgeving een toon aanmatigt,
die hem niet past Zeker komt het niet
te pas, dat hij den aanstaande van zijn
zuster op zulk een hardhandige ma
nier de deur wijst, als hij nu gedaan
heeft.
Geëïscht werd 1 maand gevangenis
straf.
GEHEELONTHOUDING.
Donderdagavond vergaderde de af
deel in g Haarlem van de Ned. VereenL
ging tot afschaffing van alcoholhou
dende dranken in huishoudelijke ver
gadering in het gebouw „Voo-ullf
gang".
Medegedeeld werd door den voor
zitter, den heer M. H, Groenen da al.
dat sympathie was betuigd aan hei
voorste! van dein Anti-Oorlogsraad,
inzake het verzoek door dezen gericht
tot de Regeering om reeds pogingen
in 't werk te stellen voor een- vredes-
l>e\veging; oveneens dat een adres
van sympathie was gericht tol bet
gemeentebestuur, inzake het voorstel
van het Centraal Drankweer Comité,
betreffende verplaatsing der vee
markt.
Het verslag der algemeene verga
dering word onder dankzegging aan
den heer Ploeg goedgekeurd.
Door de Commissie inzake Open
lucht Samenkomst, werd l>:j monde
van den heer S. J. Vester, voorgesteld
dit jaar er geen meer te houden.
Als lid van hert Hoofdbestuur zal
gesteld worden de heer A. Don te Rot
terdam.
De aftredend© leden van het l>eètu ir
de lieeren M. H. Groenendaal, 2e voor
zitter, H. Ploeg Jr., Secretaris, cn L.
Kroon, commissaris, werden met al
gemeen© stemmen herkozen.
Na de pauze kwam in behandeling
een motie gesteld door een der leden,
dat de afdeeling zich uitsprak (lat
door haar niet werd deelgenomen aan
de verspreiding van een circulaire
door eenige geheelonthouders in dis
trict I bij de laatste verkiezing.
Na ruime bespreking en discussies
werd een daartoe strekkend© motie
aangenomen met een kleine meerder
heid van stemmen.
Bij de bespreking der winterweek-
zaamheden werd aan liet bestuur op
gedragen, de noodige slappen te doen.
noodig voor het houden van een. 4-tal
gezellige bijeenkomsten en een 3-tal
zoogenaamde oonvereatie-a vonden,
behalve de gewone huishoudelijke
ma andelij ksche vergaderingen.
Rubriek voor Vragen
Geabonnoerden hebben het voorrecht,
vragen op verschillend gebied, mits voor
beantwoording vatbaar, in te zenden bij de
Redaotie van Haarlem's Dagblad, Groote
Houtstraat 63.
Alle antwoorden worden geheel kosteloos
gegeven en zoo spoedig mogelijk.
Aan vragen, die niet volledig naam en
woonplaats van den inzender vermelden
wordt geen aandacht geschonken.
VRAAG Ik heb een hennetje dat
bij 't loopen telkens in elkaar zakt.
Wat kan ik hiertegen doen?
ANTWOORD Dit wijst op zwakte.
Zonder dit hennetje van de andere
af en geef licht verteerbaar voedsel,
als gekookte rijst, vleeschafval, oud
bakken. brood geweekt in zoete melk
en draag zorg voor een droog hok met
een dikke zandlaag.
VRAAG Kunnen zij die in het be
zit zijn van een acte M. O. in het eon
of ander vak geplaatst worden als
leeraar aan een Rijks- of Gemeente
IT. B S., of moet.dan nog aan andere
voorwaarden voldaan worden?
ANTWOORD: Een acte M. O. is
daarvoor voldoende
VRAAG Waar kan ik een toegangs
bewijs bekomen ter bezichtiging van
hot crematorium? Welke zijn de kos
ten hieraan verhonden?
ANTWOORD Wond u tot den heer
J. B A. Saeys, Badhuisstraat 8.
VRAAG Bestaat er voor een jon
gen van 10 jaar en P.G. gelegenheid
een degelijke kost re hooi te bezoeken,
zooals de R.-K. te Oudenbosch, tegen
billijken prijs?
ANTWOORD Dergelijke adressen
kunnen wij u niet opgeven.
VRAAG: Ik heb een pensioen van
f 223 per jaar. Ik ben naar een belast
baar inkomen van f 100 aangeslagen,
waarvoor ik f3.— moet betalen. Is dit
juist?
In 1914 was ik voor f 3.aangesla
gen voor een belastbaar inkomen van
f 150, in 1915 heb ik twee maanden in
Schoten gewoond,, van 1 Jan. tot 17
Febr. Voor die 2 maanden ben ik aan.
geslagen voor f 1.25, naar een belast
baar inkomen van f 250. Mijn loon be
droeg toen f 11.per week. Is deze
aanslag te hoog?
ANTWOORD: Dero vragen kun
nen wij zonder nadere gegevens niet
beantwoorden. Indien U uit Schoten
vertrokken is moet U afschrijving vra.
gen. Op de Secretarie te Schoten zal
men U wel nadere inlichtingen willen
geven.
Rechtszaken
VAL9CHE PASSEN.
Een eigenaardige zaak werd Woens
dag aan het oordeel der rechtbank te
Maastricht onderworpen. Terecht
Blonden zekere L. H., uit Heer en J.
K., geboren te Echt, wonende te Maas
tricht, beiden gedetineerd, oud-bedien
den ten kantore van den Duitschen
'consul Heijer te Maastricht, wegens
het verstrekken van Duitsche passen,
welko niet do handteekening des con
suls droegen. Beide klerken waren
reeds uit den dienst van den consul
ontslagen, omdat de werkzaamheden
gaandeweg verminderden.
II. had twee passen verrtrekt,
om zich naar België te kunnen bege
ven één voor zichzelf en één voor
een weduwe. II. onderteekende met
