gaarne in vrede hebben voorgeleefd,1
wanneer de buren het slechts daartoe
in staat stelden. Het bevond zich in
denzelfden toestand uls wij, voor het
uitbreken van den wereldoorlog. Ook
Bulgarije werd de oorlog opgedron-
gen.
Onze nieuwe bondgouoot zal niet al
leen met ons strijden, maar ook met
ons overwinnen."
OOSTENRIJK EN BULGARIJE.
't Correspondentie-bureau te Wee-
nen deelt nieüc:
Ten voordeele van het onder lei
ding der Koningin van Bulgarije wer-
kendo Bulgaarsche Roode Kruis
wordt in Oostenrijk een actie onder
nomen om een .groot comité te vor
men ter ondersteuning van dat lief
dewerk. De actie zal onder leiding
staan van den vroegeren gezant te
Petersburg, prins Liechtenstein.
FRANKRIJK VERKLAART OOK
DEN OORLOG AAN BULGARIJE.
Reutor seint 'uit Parijs dat ook
Frankrijk dan oorlog aan Bulgarije
verklaart.
Voor de Armeniërs.
We lezen in de N. R. Gt.:
De Zwitsersche pers bevat een door
professoren, geestelijken en vele an
dere voorname burgers onderteeken-
do oproeping ten bate van de Arme
niërs.
Zij verklaren, dat terwijl do oorlog
de aandacht van de geheele wereld
in beslag neemt ,,ln Turkije dingen
gebeuren, die zelfs in onzen, aan ver
schrikking gewonden tijd, vreeselijk
zijn en datgene wat vroeger gebeurd
is, nog ver overtreffen.
,,Het geldt niet minder dan de stel
selmatige uitroeiing van een geheel
Christenvolk, van de Armeniërs, die
nu op touw is gezet, omdat de volko
men heerschappij van den Islam in
het Turksche rijk verwezenlijkt moet
worden.
Reeds zijn honderdduizenden Ar
meniërs öf uitgemoord i>f moeten zij,
weggesleept uit hun haardsteden, in
de steppen van Mesopotamia of an
der* streken jammerlijk omkomen.
Een groot aantal vooral vrouwen en
kinderen zijn gedwongen, don Islam
te omhelzen.
,,Dezc feiten zijn vastgesteld door
stellige getuigenissen en rapporten
van in elk opzicht geloofwaardige
personen, die hun wetenschap uit ei
gen aanschouwing hébben.
„De ondorgeteekendon willen niet
uileen het Zwitsersche volk om krach
tige hulp tot leniging van don nood
die onder de overlevenden van het
ongelukkige Armenische volk heerscht
vragen. Zij achten zich ook verplicht,
ten aanzien van de geheele wereld op
deze gebeurtenissen de aandacht te
vestigen en rich tot de openbare mce-
ning van alle landen te wenden, op
dat tot bescherming van do overle
vende Armeniërs onverwijld wordt
gedaan, wat op dit oogenblik te Kon-
Stantinopel nog gedaan kan wordon".
Verspreid nieuws
van deooriogsvetrfen
WAAR DE OORLOG WOEDDE,
Een correspondent, van 't Alg. Han
delsblad schrijft o.a.:
Van een hoog punt, achter do Duit-
sche stelling, bob ik, door een schaar-
verrekijker, Atrecht gezien, voor hot
grijpen dichtbij. Uit de puinhoopen
staken op het stukgeschoten dak van
de kathedraal en één massieve, zware
toren, die eens oen gebouw sierde, ik
weet niet welk. Dat is nog het eeni
ge, wat er van de stad overgebleven
Is; de zware toren, die waakt over
hel puin rondom de kathedraal,
waarvan alleen nog maar de muren
slaan. In de ruines heb ik niets kun
nen ontdekken van het beroemde
stadhuis.
In deze afgebrande, stuk geschoten,
nog steeds smeulende omdat voort
durend opnieuw gevuurd moest wor
den op dit Fransche steunpunt
woestenij van steen, balken, ijzer,
neergedonderd tot één reusachtige
afbraak, wonen nog soldaten, wonen
zelfs nog burgers. Dit vermpeddo al
thans een Duitsche officier, die Ln de
voorste loopgraven duidelijk gehoord
had uit Atrecht het blaffen van hon
den en het... huilen van kinkloren.
Zoo lang er nog één ongedeerde kel
der is in een dorp, al wordt dit nu
al een jaar lang beschoten met het
zwaarste geschut zoo lang zijn er nog
burgers in de straten te vinden, die
dwalen door en over de puinhoopen,
hongerig zoeken, angstig rond kijken
en vluchten in een kelder, zoodra het
doffe dreunen, dat nooit ophoudt,
overgaat in een heftig gedonder
dichtbij.
In een door de Duitechers bezet ge
hucht in deze buurt bleef een oude
grootvader in een kelder wonen met
t:Ju vijf jonge kleinkinderen. Een
granaat sloeg in den kelder. En van
de zes mcnschen blevcui ©r twee kin
deren Ln leven. Zij waren de laatste
inwoners
Honderdduizenden burgers zullen
na den oorlog torugkeeren naar hun
stad, dorp, hofstede. Tienduizenden
zullen er niets dan puin vinden. En
duizenden zelfs dit niet De plek,
waar eens hun dorp stond, zullen ze
moeten zoeken. Want het puin werd
allengs weggedragen naar de loop
graven, om er dan drassigen grond
vast te stampen, naar de wegen, om
er de gaten door granaten geslagen,
do gciilcn door «waar beladen wa
gens gegroefd, te stoppen. Deze ruines
zijn volkomen van de» aardbodem
verdwenc-n. Daar kan de vader het
kmd niet rnccr do plaats wijzen, waar
het geboren werd.
Zoo moet er in het vroegere Holle-
heeke, in Vlaanderen, niets meer te
zien zijn zelfs van do fundamenten,
waarop eens de huizen stonden...
MUNITIEYERBRUIK
Dr. Max Osborn, correspondent van
de „Voss. Zgt.", heeft het munitie-
verbruik der Franschen in Cham
pagne gedurende de gevechten van
22 tot 25 September, nagegaan. Hij
zegt de gevechten begonnen op 22
September des morgens om zeven uur
en eindigden op 25 September des
morgens om tien uur aldus 75 uren
zonder oponthoud. Volgens waarne
mingen is vastgesteld dat gemiddeld,
in een ruimte van 100 meter breedte
en 1 kilometer diepte, per seconde
een schot is gelostdat deze ruimte
in één uur met 3000 granaten werd
bestrooiddat wanneer men het
aanvalsfront op 25 kilometer breedte
aanneemt, er per uur in het gdheel
90.000 schoten gevallen zijn. Neemt
men als gemiddelde duur van het
roffelvuur 50 tot CO uren, dan komt
men op een totaal van 50 millioen
schoten der artillerie, een cijfer, dat
eer te laag dan te hoog is geschat.
Zoo iets heeft de wereld, zoolang ze
bestaat, nog niet beleefd I
Zooiets heeft een leger nog nooit
doorstaan
BESMETTE STEDEN.
Het angst-aanjngende begin is
Brest-Litowsk. Aldus schrijft een
medewerker van de Vossisehe Zei-
tung uit Kobrijn, dd. 2 October.
Achter de traag stroomende, met
wilgen begroeide oevers van de Boeg
met vestingwerken, die in moerassen
gebouwd zijn, opent zich deze poort
naar Rusland, die een stad geweest
is. Sedert den brand van Moskou is
zoo'n gruwelijke vernieling van ean
grootc, bloeiende gemeente zonder
weerga. Straat aan straat liggen de
huizon in puin, misschien is één hon
derdste gedeelte door het toeval ge
spaard.
Toch is het vuur niet de wreedste
der demonen, die achter den oorlog
aantrekken. Het vuur reinigt, het
brandt do besmetting weg en verhin
dert dat de ellende groeit tot stin
kende gruwel. En daarvan was het
vol, toen de Duitsche troepen Kobrijn
binnentrokken.
Vluchtelingen waren teruggekeerd
naar de prijsgegeven stadVer
moedde het Russische legerbestuur
wel, toen het bevelen gaf om steden
te verbranden, landen te ontruimen
en duizenden mee te sleepen, welke
ontzetting het eroorzaakte? In de
synagoge verdringen zij zich. Daar
binnen liggen gewonden, nog van de
beschieting, stervenden, dooden;
choleralijken. Daar buiten een slin
kende hoop diercadavers, varkens,
runderen. Want hier heerschen be
smettelijke darmziekten en runder
pest. Hulp voor de gewonden, zie
ken. zwakken is sedert dagen onmo
gelijk. Eén enkele Russische dokter
tracht het onuitvoerbare te doen en
enkele ziekenverpleegsters offeren
zich op in dienst van de ellende. Wat
zij, die den oorlog reeds leerden ken
nen, nooit gezien hebben, zien wij
hier: een man, waanzinnig geworden
door den honger. Een Duilsch-Gall-
cilir, op een legerstede uitgestrekt,
brult als een dier tegen de binnen tre
dende officieren. Hij is een krachti
ge man met een zwarten baard. Zoo
dra hij echter met veel moeite de de
ken een weinig van zich schuift, tilt
hij een arm op als van een doods,
zonder vleesch
Geen huis is vrij van besmetting.
Op het marktplein staat een groot
bord, dat voor cholera daarschuwt
en een paar pas verder een, met het
opschrift runderpest. Aan vee is geen
gebrek in dit land. Ook nu nog zijn
er aanzienlijke voorraden. Maar
overal langs de wegen liggen de ge
zwollen lijken van dieren, die aan
pest stierven.
Uit DuHscbEsnd.
CLARA ZETKIN.
De Duitsche soeiaal-dcmocrato,
Clara Zetkin, die onder beschuldi
ging van landverraad in het laatst
v an Juli te Karlsruhe werd gearres
teerd. is, naar de „Vorwfirts" mee
deelt, thans uit do voorloopige hech
tenis ontslagen.
LANDSTORM.
Men meldt aan de N. R, Ct.
Jongelieden in Pruisen, die in de
maand Sopt. 17 jaar zijn geworden,
moeten zich voor don landstorm aan
melden.
Uit Engoland.
GEÏNTERNEERDEN.
De Engelsche minister van binnen-
landsche zaken heeft in hot parle
ment meegedeeld, dat het totale aan
tal geïnterneerde onderdanen van
vijandelijke laniden in Engeland 32.400
bedraagt.
DE DARDANELLES
De N. R. Ct. deelt over een gedach
ten wisseling Lu 't Hoogerhuia o.a.
mede:
Burggraaf Milncr wenschte open
hartig te verklaren, dat wat er ook
voor kwaad uit de noodlottige ont
wikkeling der Balkanzaken mocht
voortkomen., ze den Engelschea ten
minste een gelegenheid kon bieden
die nooit meer zou terugkeeren, name
lijk zich terug te trekken, uit een on
derneming, waarvan de volbrenging
thans hopeloos is. Misschien had de
regeering redenen, alleen aan haar
bekend, om or niet toe over te gaan.
Illj wenschte niet op openbaarmaking
van die redenen aan te dringen, maar
wanneer hij hoorde zoggen dat het
zoo'n verschrikkelijk ding zou zijn
om het Dardanellen-avontuur op te
geven, daar het zoo'n slechten indruk
op Imdië en het Oosten zou
maken, kou hij niet nalaten te vragen
of hot niet een nog slechter indruk
zou maken, wanneer men mot de on
derneming voortging en het op een
volslagen ramp uitliep. Hij besefte wel
hot netelige van den toestand. Maar
hij voelde ook dat de regeerlng al te
lang. op politiek en strategisch go-
bied, van de hand in den tand had
geleefd, en hij vond dat er een vree
sol ij ke verantwoording op de regee-
ring rustle.
DE ZEPPELIN-AANVALLEN IN
ENGELAND.
De Times geeft een lijst van Zeppe
lin-aanvallen op Engeland 19 mot
den laatsten mee en de slachtoffers
die daarbij zijn gevallen. Er zijn dit
Jaar, sedert de aanvallen op 19 Janu
ari begonnen, 167 menschen door Zep
pelins gedood en 384 gewond, bijeen
551, waarvan alleen 170 bij den laat
sten aanval.
VERGELD INGS-MA A TREGELF.N
VOOR ZEPPELIN-A NV ALLEN
GEVRAAGD.
Op initiatief van de „Globe" bad te
Londen een openbare vergadering
plaats, waar moties werden aange
nomen, in welke er bij de regcering
op aangedrongen werd, dat zij open
lijk vergoldings-maatregelen tegen
Zeppelin-aanvallen zou aankondigen.
De „Times", bevat een ingezonden
stuk van dezelfde strekking van den
bekendec schrijver Conan Doyle, dat
als volgt luidt:
„Het is zeker tijd dat or krachtiger
wonde opgetreden tegen de ZeppoHn-
a am vallen. Het komt mij voor, dat
dat niet moeilijk zou zijn. Indien een
klein „wraak-eskader" van snelle,
Engelsche vliegmachines ergens in
Oost-Frankrijk gestationneerd werd,
en indien de regeering openlijk aan
kondigde, dot iedere aanval op een
open stad ln Groot-Brilannië dadelijk
en zonder pardon gestraft, zal worden:
door drie aanvallen op Duitsche ste
den, dan zal DuitschJand spoedig tot
rede worden gebracht.
,,Ik kan mij levendig voorstellen,
dat onze vliegers dit een weerzin
wekkend werk zouden vinden, maar
zij moeten er dan om denken, dat nu
reeds zoo lang in Engeland vrouwen
en kinderen .opgeofferd zijn en al
zooveel geduld is beloond en dat al-
leeji vergeldingsmaatregelen iets
kunnen helpen om de burgers tegen,
dezo moorddadige aanvallen te be
schermen".
Uit België
EEN DAME TERECHTGESTELD.
Reuter seint uit Londen-
De Amerikaanscho ambassadeur
he'eft aan het ministerie van buiten-
Iandsche zaken, bericht, dat miss
Edith Cavell, vroeger hoofd van een
kweekschool te Brussel, op 13 Oct.
is terechtgesteld, nadat zij eerst tcf
dood was veroordeeld.
Naar men verneemt, was zij be
schuldigd een schuilplaats te hebben
verleend aan Fransche. en Engelsche
soldaten en Belgen van militairen
leeftijd en hen te hebben geholpen
om uit België te ontkomen teneinde
zich bij het leger te vobgen
Voor zoover aan het ministerie van
buitenlandsche zaken bekend is, is er
geen beschuldiging van spionnnge
tc-gen haar ingebracht.
EEN BELGISCH GESCHENK AAN
RUSLAND.
De Matln deelt mede, dat de Rel-
glache regeering aan de Russische
regeering verscheiden secties gepant
serde auto-kanonnen on gepautsorde
auto-machinegeweren met toebchoo-
ren en. volledig bedieningspersoneel
heeft aangeboden.
Uit Oo&tenrijk-Hongarij*
EEN BETOOGING IN WEENEN.
Vrijdagavond is voor het Bulgaar
sche gezantschap een indrukwekken
de betooging van een optocht van
verscheidene duizenden memschon
gehouden, die met muziek, lampions
en vlaggen optrokken.
Uil Frankrijk.
'T FRANSCHE MINISTERIE.
Volgens l'Oeuvre zou Briand de op
volger van Delcassé zijn en zou Du-
puy Briand vervangen aan justitie.
Het Bcrl, Tageblatt verneemt uit
Genèye, dat, volgens berichten aldaar,
Leon Bourgeois zich heeft bereid ver
klaard het ambt van minister van
buitenlandsdie zaken op zich te ne
men.
Tsr Zee.
DE DUIKBOOTEN-OORLOG.
't Wolffbureau seint uit Athene:
In de laatste dagen werden de vol
gende schepen door Duitsche ©n Oos-
tenrijksch-Hongaarsche onderzeeërs
in den grond geboord: liet Engelsche
tankschip ,,H. C. Henry" (4219 br. re-
gislerlon) met teeroli© naar Lemnos,
het Engelscho stoomschip „Haycln''
(4000 t.), het Italiaansche stoomschip
„Cyrene" (3236 t.), de Engelsche
stoomschepen „Sailor Prince" (3144
t.„Halyzones" (5993 t.), „Thorp-
vvood" (3184 t.) en Apollo" (3774 t.)
't Petersburg T. A. seint:
In de Oostzee brachten Engelsche
onderzeeërs zes Duitsche transport
schepen tot zinken; de kapitein van
oen schip werd genoodzaakt dit op
strand te zetten.
De Zweedsche pers komt in krachti
ge bewoordingen op tegen schending
van <le Zweedsche onzijdigheid door
Engelsche duikbooten bij '1 vervolgen
van Duitsche schepen in de Zweed-
scha wateren.
DUITSCHE TRAWLERS OPGE.
BRACHT.
Reuter seint uit Londen:
„Op 2 October werden acht Duit
sche trawlers opgebracht naar Grims.
by en op 9 Oct. dertien. Zij waren be
zig met vlsschen, van mijnsLroolen
was geen sprake.
De dertion hadden ladingen visch,
die to Grimsby verkocht zijn. De be
manningen zijn geïnterneerd".
DUITSCHE STOOMSCHEPEN IN
DE OOSTZEE TOT ZINKEN
GEBRACHT.
Het Zweedscli stoomschip „Baltia"
van de Kderiuktiebolaget Trelleborg
te Trelleborg, niet gezaagd hout van
Gefle naar Amsterdam bestemd, heeft
In do Oostzee nabij de Zvveeclaclie
kusl de bemanning opgepikt van Hel
door een Engelsche duikboot tot zin
ken gebrachte Duitsche stoomschip
„Gutruno".
Bij binnenkomst te IJinuidea begaf
een berichtgever van 't Alg. Handels
blad zich aan boord van het stoom
schip „Baltia" - en vernam van den
gezagvoerder, den lieer Ivar Lindell,
het volgende omtrent het gebeurde.
„Den 9en October vertrokken wij
van Gefle naar Amsterdam met een
lading hout. en ontmoetten wij niets
bijzondere, tot dat wij op don elfden
October des namiddags even bezui
den het eiland Oloud nabij de Zweed
sche kust een onderzeeër zagen, wel
ke een eind voor ons uit jucht maak
te op een vrachtboot. De onderzeeër
welke later van Engelsche nationali
teit bleek te zijn, loste eenige scho
ten iu de richting van het stoom
schip, ter waarschuwing, dat ue J-e-
rnanning het schip moést verlaten.
Wij voerden eerugszins naderbij en
ontdekten, dat het ten ondergang ge
doemde stoomschip een vrachtboot
van de Hamburger Slid Amerika
Dampfschiffsfahrt Ges, te Hamburg
was, genaamd „Gutrune". liet was
een prachtig schip van plm. 5000 ton
laadvermogen en geladen mei ijzer
erts, op weg naar Duitschlnnd. Wij
zagen de bemanning in twee hunner
sloepen hun schip verlaten, waaruit
viel op te merken, dat den meiischen
door de duikbioot voldoende tijd was
gegeven zich uit de voeten te maken.
Eenige oogenblikken laler werden
door de duikljoot, de buitenboordskra
nen van de „Gutrune" opengezet en
zonk 't schip in 3 uren tijds heel lang
zaam weg. De sloepen met'de beman
ning van do „Gutrune" bleven zoo
lang bij hun stoomschip, totdat het
geheel in de diepte verdwenen was.
De gezagvoerder wilde echter niet
eerder dio plek verlaten of hij moest
er zeker van zijn het schip niet meer
tc kunnen bergen.
Eenmaal voorgoed verdwenen,
kwamen de sloepen naar ons toe, wij
namen de uit 35 koppen beslaande
bemanning over en zetten koers naar
de haven van Trelleborg aan de
Zweedsche kust. Aldaar arriveerden
wij den volgenden morgen, en zetten
de schipbreukelingen aan land.
Nog een tweede boot is terzelfder
plaatse eenige oogenblikken later
dan de „Gutrune" door den zelfden
onderzeeër tot zinken gebracht. Dit
was het stoomschip „Babylon", een
vrachtboot van ongeveer 4000 ion,
toebohoorende aan de Deutsche Lc-
vantlinie te Hamburg. Van do beman
ning van dit stoomschip weten wij
niets mede te doelen."
Op een vraag van den Hbld.-be
richtgever te IJmutden. aan den ge
zagvoerder van de „Baltia" of het
stoomschip volgens zijne meening in
de Zweedsche wateren tot zinken
was gebracht, antwoordde deze dat
er geen vienlcen aan was, dat dit in
de territoriale wateren van Zweden
zou zijn voorgevallen. Volgens zijne
vaste overtuiging zijn alle verhalen
daaromtrent uit de lucht gegrepen.
Het stoomschip „Baltia" zette de
reis naar Amsterdam voort. Donder
dagmiddag had benoorden Terschel
ling eu Borkum de gezagvoerder het
geluk coa mijn. welke heel dicht het
scïiip passeerde, met zijn buks stuk
te schieten. Met een luiden knal vloog
do mijn in de lucht, waarna het schip
de reis zonder verdere wederwaardig
heden, naar IJmuiden voortzette.
VLIEGER EN DUIKBOOT.
Dc Turksche correspondent van
den Berliner Lokal Anzeiger schrijft
einde' September, wat hij zag tijdens
een tocht in de Dardanellen:
Ik hoor liet bekende geluid van een
vlieged. Ik kijk op en zie niet hoog bo
ven me de machine. Geen vijand
dus, Het is een hydroplan. Het toe
stel daalt cn spoedig is het zoo laag
als ons schip. Maar plotseling gaat
het de hoogte in. Een vuurstraal
In het heldere water zie ik onder den
spiegel een zwarte massa. Een vij
and, een duikboot. De vlieger heeft
den vijand gebombardeerd. Getrof
fen'? f Komt hij boven? Zinkt hij, doo-
delijk getroffen, op den bodem der
zee? Maar hoor, een scherp geluid...
schoten. Zonder dat ik het merkte,
kwam een torpedoboot om do land
tong. Op een halven kilometer opent
hij het vuur op do plaats, waar de
duikboot door den vlieger aangeval
len werd. Met volle kracht komt de
torpedoboot. Do schoten knallen
voortdurend. De granaten flitsen
over hel water, als de steenen, waar
mee een jongen keilt. De torpedoboot
komt nader.
De vlieger beschrijft kringen, nu
eens nauwer, dan weer wijder als
een roofvogel, die zijn prooi zoekt. Is
de vijandelijke boot door een kogel
getroffen, gezonken? Is ze onder ge
doken eu ligt het nu. herademend na
hel doorgestane gevaar, op den bo-
der van de zee, waai' zo tot den
nacht blijven kan om dan te vluch
ten? Maar hoe ver dan'? Bij de ver
sperring aan den uitgang van de
Dardanellen werd ze ontdekt. De
duikboot wilde naar buiten, maar do-
ze uitweg was gesloten, 't Schip was
gevangen als een muis in den vaL
De duikboot trachtte het versper
rende net te doorbreken. Maar zij
werd er in gevangen als een visch,
en moest rich overgeven.
De duikboot wilde het versperren
de net stuk rammen. Maar het ging
niet. Zij was gevangen als een visch
in het net. Men liet haar begaan
van den morgen tot den avond
twaalf uren lang. Toen dook zij op,
heesch de witte vlag. De bemanning
gaf zich over. De laatste, die het
schip verliet, opende de ventiel, en
de boo tzonk.
Het net verspert de Dardauellen
voor de Engelsche duikbooten, die in
het nauwe vaarwater naar buit zoe
ken. Maar de oorlog ls het nieten van
eikaars krachten. De vijand zal dus
wel trachten het niet te vernielen en
dan is de beurt weer aan ons Iets an
ders té vinden.
Uit da VareenlgdeSiatan.
DE UNIE EN ENGELAND.
De ..Morning Post" meldt uit Wash
ington: De nota aan Groot Brittaa-
ïri'e, waarin wordt geprotesteerd te
gen de beweerde onwillige bemoeie-
niet me lladingen eu scheepvaart, is
zoo omvangrijk, dat minister Lan
sing. indien de president 'het goed
TINGEZONDEN MEDBPEELINGEN 30 Cts. per regel.
FRAN5CH, DUITSCH, KNGELSCH,
EOEKMOUD2N, MED. TAAL EN RcKENEfs,
Wilt gij U in een of meer der bovengenoemde vakken grondig
bekwamen, vraagt dan eroGCnumns»™ aan van ,s ©na Studta-
blad", Weekblad voor zelfstudie. Prijs per maand en per blad f 0.35
(Boekhouden f 0.50.) Zelf kunt gij Uw werk corrigeeren. U bestudeert
bijv. de eerste les en beantwoordt daarna de opgaven. De beantwoor
ding der opgaven vindt U in het tweede nummer, benevens nieuwe
opgaven en vragen enz. Geen portokosten. A. F. fi. LE1DERITZ,
D. fl. SCHENK, de Clercqstr. 34, Amsterdas. Telefoon Zuid 4«72.
keurt, de nota per mail wil zenden
eu niet per kabel. Zij die meenden,
dat de nota naar Londen zou worden
gezonden met het feitelijke verzoek
om onmiddellijke beantwoording,
zullen teleurgesteld zijn. Te wachten
is een lange diplomatieke bespreking
tusschen beide landen.
De Britsche ambassade gaf aan het
departement van bmnenlanclsche za
ken kennis, dht Oostenrijksche en
Duitsche handelswaren, ter waurde
van millioenen p. st., thans opgesla
gen in neutrale havens, zullen wor
den vrijgegeven cn naar de Vereenig-
de Staten kunnen worden vervoerd.
Het heet dat voor deze wargn door de
Amerikaanscho koopers reeds voor
Maart 1.1. contracten waren afgesto-
DUITSCHE SPIONNAGE IN DE
VEREENIGDE STATEN?
Reuter seint uit New-York:
„Achter de vervolging onder be
schuldiging van bigamie van een jon
gen Duitscher, bekend onder don
naam Max Lynar Loudon zich ook
wel noemend graaf Loudon schuilt
een onderzoek van de regeering naar
de Duitsche spionnagepraktijken in
de Vcreenigde Staten. Het schijnt,
dat Loudon verdacht wordt de hand
te hebben in een welgeslaagd plan
om schetsen van Amerikaanscho ves
tingwerken naar Duitschland te
brengen, welke Loudon volgens do
ambtenaren van het departement van
justitie een Duitschen agent in han
den speelde, die ermee vertrok aan
boord van het s.s. „Rotterdam" op 23
Juli.
Ofschoon men zedelijk overtuigd is,
dat Loudon schuldig is aan den dief
stal der leckeningen, schijnt het, dat
de ambtenaren het gemakkelijker
achten de juistheid van de beschuldi
ging van bigamie aan te loonen dan
die van spionuage. Twee Amerikaan-
sche vrouwen, die Loudon heeft ver
laten, verschenen voor de rechtbank
en herkenden in Loudon haar echt
genoot. Ilieron werd deze schuldig
bevonden aan bigamie."
EEN VERDEDIGING VAN
Dr. DUMBA.
De „Münchener Zeitung" behelst
een artikel met het opschrift: „Dum-
ba's verdediging", waarin een brief
van don Oostenrijkseh-Hongaarachen
gezant Dumbti aan den Amerikaan-
sclien minister van buitenlandsche
zaken Lansing wordt aangehaald.
In dezen brief wordt er op gewe
zen, dat de Duitsche en Oostenrijk
sche diplomaten in Aniorika wel hun
toevlucht moesten nemen tot oen
eigen brieven-vervoer (bedoeld is liet
gcval-Arehibald), omdat al hun brie
ven en telegrammen aan censuur
van de geallieerden waren onderwor
pen.
De brief eindigt met verzekeringen
van hoogachting voor het Ameri-
kaansche volk, dat aan deze onwaar
dige incidenten geen schuld heeft.
HET LEGER DER VEREENIGDE
STATEN,
Het regeeringsontwerp tot verster
king van de weermacht stelt voor een
actief van 140.000 man en eon reserve
van 400.000 man, de laatste met een
dienstverband van zes Jaar binnen
het grondgebied der Veroenigde Sta
ten, de eerste drie jaar een actieve
diensttijd van twee maanden j'aar-
Iijks, de overige drie jaar met groot
verlof. Tevens zal er een nationale
garde van 125.000 man worden opge
richt
Allerlei.
RUSLAND EN JAPAN.
BI ij keus een bericht in de Köln.
Ztg. vermelden Zwitsersche bladen
een bericht, dat door de Russische
censuur is toegelaten cn hetwelk be
helst, dat de leveranties aan oorlogs
tuig zullen worden 'betaald, doordien
Rusland aan Japan het nog restee-
rendo deel van Sachali'en (de noor
delijke helft dus) afslaat.
EEN NOODLOTTIG VLIEGONGELUK
Een ernstig vliegongeluk heeft bij
Forfar plaats gehad. Kapitein Arku-
rigbt en luitenant Hardy waren met
een vliegmachine opgestegen, doch
nauwelijks bevonden zij zich op een
hoogte van 300 it 400 voet, at de ma
chine beeron over te hellen, tot zij
plotseling neerstortte, met het gevolg,
dat beide inzittenden op slag gedood
werden.
VLUCHTELINGEN LN"
GRIEKENLAND.
Reuter seint uit Atheno
Grieksch-Maceclonië wordt over
stroomd door een groot aantal vluch
telingen uit Servisch-Macedonië. De
toestand is meelijwekkend. De Griek-
sche autoriteiten, die reeds de extra-
kosten voor de mobilisatie hebbeu,
ziju niet bij machte veel voor deze
vluchtelingen te doen.
TREURIG!
liet „Osnabr. Tageblatt" verhaalt,
dat zich dezer dagen ln. oen trein tus
schen Oldenburg en Bremen twee
jonge dames bevonden in een coupé,
waarin ook een vrouw, begeleid: door
haar man, plaats nam. Nauwelijks
was de vrouw gezeten, of zij begon,
strak voor zich uit starende, op haar
vingers te tellen: één, twee drie! en
herhaalde dit mot kleine tussohenpoo-
zen telkens weer. De jonge dames
lachten om liet zonderlinge gedrag
der vrouw. Dit werd den begeleider
te macitlig en hij voegde den erlche-
lenden meisjes too: „Gij zult uw dwa
ze lachen wel laten, als ik u zeg, dat
mijn vrouw drie zoons in. den oorlog
verloren heeft. En nu breng ik haar
naar een krankzinnigengesticht". Het
werd ontzettend stil m de coupé.
Binnenland
SAMENWERKING VAN
GEMEENTEN.
't Haagsch Correspondentiebureau
schrijft ons o. a.
Verschenen is het rapport betref
fende het wetsontwerp inzake de sa
menwerking van gemeenten (artike
len 121 en 122 der Gemeentewet), uit
gebracht aan het bestuur der Veree-
niging van Nederlaadsche Gemeen
ten door een sub-commissie van het
b*stuur, bestaande uit de heeren:
Mr. E. P. van Lanscèot, Jhr. Mr. Dr.
•N. C. de Gijselaar on Flir. Mr. E. A.
van Bercsteyn.
De sub-commissie betuigt den ont
werper van het wetsontwerp hulde
voor de wijze, waarop in deze moei
lijke quaestie een oplossing is gezocht
en ook grootendeels is gevonden. Da
gedachten, die in de Memorie van
Toelichting aan het ontwerp ten
grondslag zijn gelegd, acht zij in
hoofdzaak juist. Zij getuigen zegt
de sub-coinmissie bovendien van
belangstelling voor en vertrouwen in
de toenemende gemeentelijke werk
zaamheid.
De sub-commissie ziet allerminst in
dit ontwerp een middel, om het sa
menvoegen van gemeenten of gedeel
ten daarvan tegen te houden, maar
veel meer een oplossing van de quaes-
tio, op welke wijze de behartiging
van belangen van een streek, die ai
of- niet samenvalt met hot gebied van
twee of meer gemeenten, moet ge
schieden. Het wil der sub-commissie
voorkomen, dat veel meer op onwil
en kleingeestigheid van sommige
kleinere gemeentebesturen, wier me
dewerking voor het slagen van een
goede gemeenschappelijke regeling
noodig is, tal van pogingen tot sa
menwerking zijn afgestuit, dan op
een gebrekkige regeling in de Ge
meentewet.
Daarom vreest zij, dat ook dit
wetsontwerp iiiet zul brengen wat
men er van verwacht, tenzij het aan
gevuld wordt met die bepalingen, die
de mogelijkheid scheppen in zeer
urgente gevallen do belemmeringen
oo te ruimen, die een goede beharti
ging van streekbelangen in den weg
staan, welke belemmeringen haar
oorsprong in den regel vinden in
plaatselijken naijver of in kortzich
tigheid.
De commissie heeft een regeling
lontworpen tot het uit den weg rui
men van belemmeringen en oen voor
stel gedaan lot aanvulling van het
wetsontwerp op dit punt.
De commissie vestigt de aandacht
op de quaestie der gedwongen sa
menwerking. Met de mogelijkheid
van dwang tot samenwerking acht
zij het wetsontwerp hoogst belang
rijk en vruchtdragend zonder die
'bepaling is liet li. i. niet moer dan
een technische verbetering van de
Gemeentewet, die op zich zelf natuur
lijk is toe te juichen.
De commissie spreekt' daarom do
hoop uit, dat de Minister zijn bezwa
ren nog eens van naderbij zal bs-
zien eu tot de conclusie moge komen,
dat tot behoud der gemeentelijke
werkzaamheid het noodig zal zijn in
bijzondere gevallen den gemeente
besturen aan hun verstand to bren
gen, dat de autonomie niet gegeven
is als vrijbrief tot verwanrloozing
van het algemeen belang, door niet
te bundelen, terwijl dit noodig i3.
DOODELIJK ONGEVAL.
Men meldt out uit Groningen: Vrij
dagmiddag viel de 63-arigo II. St ui
lenberg. wonende in de Nieuwsfcraat
uit een dakgoot van het perceel der
firma J. J. Mispclblom Beyer Zn.
fn de Heerestraat. De man, die ern
stig gewond bleek te zijn, werd bin
nengebracht in den winkel der firma
J. v. cL Woude en Zn. en vervolgens
per rijwielVruncard naar het Acade
misch ziekenhuis vervoerd, alwaar
hij korten tijd na aankomst is overle
den.
VROUWENKIESRECHT.
Blijkens het verslag in het Maand
blad van de Vereeniging voor Vrou
wenkiesrecht heeft minister Cort van
der Linden bij de audiëntie, op 22
September verleend aan het hoofd
bestuur van genoemde vereeniging,
gezegd, dat mochten de voorstellen
tot grondwetswijziging de vereeni
ging niet volkomen bevredigen, ze
toch wel in een niet onbelangrijke
mate nan haar wenschen zouden te
gemoet komen.
KON. NAT. STEUNCOM1T6 1914.
Door tussdhenkomst van de Java-
sche Bank zijn opnieuw uit Indiê
f 100.000 overgemaakt aan hef Kon.
Nat. Steuncomité.
GEEN MASKERADEFEESTEN IN
UTRECHT.
In ecu vergadering vun het
Utrechtscli Studentencorps is beslo
ten. de maskerade het volgende jaar
niet te doen doorgaan. Aan do
maskerade-commissie werd opgedra
gen, een plan samen te stellen voor
een gewone lustrumviering.
VERPLEEGSTERS.
Vrijdag zijn van Amsterdam naar
Oostenrijk drie Noderlaudsche ver
pleegsters vertrokken, de zusters
Van Pelt, Smit en Weerts, die aan
gesteld ziin bij hel reserve-hospitaal
No. 2 te Brttnn, iu Moravic.
(„N. v. d. DJ").
