NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD. - Opgericht 1883.
3?e Jaargang No. 9943
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
VBIJDAG 5 NOVEt/BER 1915 A
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN A D V E R T E N TI N!
PER DRIE MAANDEN:
Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd
is (kom der gemeente) met het Letterkundig Weekblad „De
Zaterdagavond"1.50
Franco per post door Nederland 2.
Afzonderlijke nummers0.05
Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem0.37l/i
de omstreken en franco per post. 0.45
Uitgave der Yennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM.
Van 1—5 regels 75 Cts.; iedere regel meer 15 Cts. Buiten het Arrondissement
Haarlem van 1—5 regels 1elke regel meer f 0.20. Reclames 30 Cts. per regel.
Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Advertentiën van Vraag en Aanbod, van 1—5 regels 40 Cts. per plaatsing,
elke regel meer 10 Cts. contant.
Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 53.
Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie724.
Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12. Telefoonnummer 122.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA,
Warmoesstraat 7678, Amsterdam. Telephoon interc. 6229. De Verzekering der (per week) geobonneerden wordt gewaarborgd door ,,The Ocean" Rokin 151, Amsterdam.
Dl 1 NUMMER BESTAAT LIT
ACHT BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
AGENDA
ZATERDAG 6 NOVEMBER.
Schouwburg: D. L U.
Brongebouw: Bato. Uitvoering en
bal.
Geb. Zang en Vriendschap: Schil
derijententoonstelling.
De Kroon: Biosc. voorstelling.
Cinema-Palace: Voorstelling.
Biosc. Theater, Gr. Markt: Voor
stelling.
Biosc. Theater, Barteljorisstraat:
Voorstelling.
Do Modernst© Schil
derijen.
De Kunstkring laat ons weten, dat
de schilderijen, die nu in 't repetitie
lokaal van Zang en Vriendschap ten
toongesteld worden, de modernste
zijn en wij nemen dat dus aan. 't ls
anders moeilijk, als leek, van je zelf,
te weten wat op schilderkunstig ge
bied het nieuwste is. Dikwijls bestaat
er iets nog nieuwers en dan schijnt
op een na het nieuwst® niet belang
wekkend meer.
Met een uitgestreken gezicht zijn
we de zaal binnengestapt, want het
is ni«t versta rui fig te lachen om wat
nieuw is. De uienschheid heeft door
alle eeuwen heen voprtdurend haar
vaste en onveranderlijke inzichten
moeten loslaten en verenderen en liet
ziet er niet naar uit, of zij dat in de
toekomst zal kunnen nalaten.
Dus hebben we ons afgevraagd, of
dit inderdaad de vorm zou kunnen
zijn. waarónder zich voortaan een
haven, een landschap, een sensatie
van lauw badwater aan ons oog zal
dienen voor te doen. Het is, dit dient
goed begrepen, niet de quaestie of
k ij leeken die voorstellingen daar
op dit oogenbllk in zien: de
kunstenaar is ons in zijn opvattin
gen altiid voor en wij moeten volgen.
Het antwoord hebben wij nog niet
kunnen vinden, alleen zouden we de
bonte bloemstukken van Gestel nog
niet in onze woonkamer hangen,
evenmin als d® zwarte lijntjes van
Mondriaan, zelfs Diet de landschap
pen van Schelfhout; eigenlijk van
deze verzameling alleen de twee doe
ken van Le Fauconnier, die nu juist
de slechtste plaats gekresen hebben,
vlak naast het podium, waardoor de
Indruk gewekt wordt, dat hij naar
't oordeel van de laatsten alweer
ln de voorlaatste schuit vaart.
Toen we de kleine verzameling rond
geweest waren, hebben we met veel
waardeerinEt door de heeren D. Goot
jes en Daniel Ruijweman Hymne
var. Diepenbrock hooren uitvoeren.
Daarna rijn we vertrokken. En nu
thuis m4Men tuwchen schilderstukjes
vnn schilders die misschien al dood
lijn en etsen raar een oude methode,
voelen we ons wel rustiger, veiliger
dan daar in de Jansstraat.
Maar 't kan natuurlijk wezen, dat
dit, met het oog op de toekomst, ver
keerd gezien is vandaar deze voor
zichtige beschouwing!
Stadsnieuws
Om O n6 H e en.
In liet Tweede Blad van dit num
mer vinden onze lezers een artikel
„Brieven van het 3iMe Raadslid", in
de rtib-i k Om Ons Heen.
Benoemd.
Bij Ki-ninkl. besluit is benoemd lot
ass 'stent bij den dienst aan 't Rijks-
la ndbuuw-proefstation de beer A. Kne-
temar.n. scheikundig ingenieur te
Haar.em.
DAMCLUB „HAARLEM",
In 't Vereenigingslokaai in de Knr-
seboom heeft Donderdagavond voor
d> Damclub Haarl:-m, de heer J. de
llaas ee>n s multaan-wedstrijd g-j
sjieeld te.en 23 speiers.
De voorzitter var Damclub heet
te bij den aanvang van dan avond
allen welkom sprak eonige woorden
tot den heer De Haas, waarna de
séance een aanvang nam.
Eenigo belangsteilemdGn woonden
de i W-Nti J bij.
IV> séance had den volgenden uit-
ela* gespeeld zijn 23 partijen, waar
van or door den simultaan speler la
werden gewonnen en 3 verloren, 5
partijen eindigden als remise.
Er is over deze 23 partijen onge
veer lïu minuten gespeeld, dus onge
veer 7.4 minuut per partij. Dezen tijd
in aanmerking nemende, kan gerust
worden gezegd, dat de uitslag voor
den simultaan-speler schitterend was
en hij zijn naain als meester in de
damkunst opnieuw heeft bevestigd.
Winners van den heer De Haas
waren de heeren J. W. van Dartelen,
W. ,an Daalcn en P. Molleina. Re
mise speelden de heeren C. F. Visse,
E. Strit-iroan, J. Lycklama, H. W.
Janssen en F. Huijkman.
Door de damclub „Haarlem" weren
5 puijaen beschikbaar gesteld.
Deze prijzen werden behaald door
de 3 winners en, na loting tusechen de
5 remise-spelers, door de heeren F.
Huijkman en E. Strietinan.
Het Tooneel
„LA PETITE CHOCOLATIèRE".
't Is wel een merkwaardig ver
schijnsel tegenstelling met wat men
In andere sleden ziet dat in-enrara
Haarlem de vreemde gezelschappen 't
zij op opera, 't zij op tooneelgebied,
niet trekken. Wanneer dit voortkwam
j uit een prijzenswaardige zucht, om
I het iuhecinsche niet bij het uitheem-
sche achter te stellen, zou het natuur.
lijk een goede zijde hebben, hoewel
dan altijd nog het gevaar bestaat, dat
j ook naar dezen kant verenging van
I horizon omstaat; gelijk elke uitslui
ting dat doet.
I "k Geloof evenwel niet, dat zulk een
lofwaardig argument liet publiek uit
den schouwburg houdt, wanneer er
buitenlanders komen spelen. Er zijn
andere factoren.
Wat 't tooneel betreft is er b.v. eon,
dat die rondreizende tboneei gezel
schapjes van over de grenzen vaak
maar bestaan uit één goede kracht
met een omgeving van minderwaar
dige spelers en sp elstere. Dit heeft
al dikw ijls het pub.iek teleurgesteld
en schrikt dan ai voor het vervolg.
Wat Donderdagavond jammer was,
toen het Fransche gezelschup van
Roger Gerard den schouwburg aan
den Jansweg bespeelde en er nog eens
kwam met hel bekende „La peüle
Chocolatière" van Gavault.
Niet, dat dit troepje over zulke
buitengewone krachten beschikt. Dit
blijspel eisclxt die met. Maar er was
een opvallend evenwicht in het spel
van bijna alien, die op bet loone&l
kwamen, waardoor een bijzonder
aangenaam-sienimeud samenspel van
zeer goede hoedanigheid ontstond.
Voor wie de Rotterdammers met dit
stuk onder den titel „Benjamine"
bezia gezien hooft, waren er Don
derdagavond aardige oogenblikken
van vergelijking, ln hel algemeen
leent natuurlijk de oorspronkelijke
taaJ zich beter voor de vertolking,
dan de overzetting dit doet. De grap
jes knetteren over het tooneel en de
dialogen snellen elkaar mot een eie-
gunte v.ugheid na, dat dit op zichzelf
reeds een genot is om aan te hooren.
Zoo draagt ook de stijl van het spel
van deze Franschen een veel scher
per accent; ook in houding en ge
baar; Eik toontel wordt met meer
nadruk gespeeld, dan door de Hoi
landers, zoouai men van hun opvoe
ring oeei sterkeren indruk behoudt
dan van die onzer laniigoiaooten.
Het vorschil-in landaard is hieraan
natuur ijk niet vreemd. Als ik het
zoo uitdrukken kan, zou ik willen
zeggen, dat het spel dezer Franschen
een „doen" is en dat van de Rotter
dammers moer een „vertellen".
Else Mauds is bij hei Hotterdam-
sche gezelschap „la petite chocola-
tière", die bij den trocp-Gerard door
Blanche Derval wordt gespeeld. Else
MauJis speelt Lei dochteitje van La-
pïstolle vleiend-guitig, waartegenover
haar Fransche kunstzuster een meer
pittig ondeugende uitbeelding stelt.
Wanneer men die tegen e kaar wesgt,
kan men niet gemakkelijk tot een
voorkeur komen. Er is plaats voor
be.der ineen:ng. in elk geval bieek
het publiek Donderdagavond terecht
zeer ingenomen imt haar volko
men gaaf en sierlijk spel.
Zeer amusant waren haar tooneel-
tjes met Max Pérai (Paul Normand),
i bij de ontmoeting na het uuto-onge-
val en op Paul's bureau in bet de
partement. Pérai, de artistiek-leider
van het gezelschap, speelde z'n Nor-
mand. als was hij hem zelf in leven
den lijve een jong en lenig spel in
al de moeilijke oogenblikktn, waar
in het millioenenmeisje hem brengt.
Ook tusschen znn oovattinir-cn-uit-
i beelding en die van Van der Lugt
Melsert, vroeger bij de Rotterdam
mers, ligt het-zelfde onderscheid, als
tusschen de dames bij Van der Lugt
wat meer Hollandsche breedheid cn
stoerheid, bn Pérai bruisende dictie
en snel gebaar. Poolman als La-
pistolle verkies 'k echter stellig bo
ven den directeur Roger Géiard. In
tegenstelling met Pérai is hij wat
monotoon in z'n spel, al had hij zeer
aardige oogenblikken in de tooneel-
tjes met z n dochtertje.
Van de overigen genoten vooral
Gerbeau (Minggassol) c-n Suzanne
André (Roseltei ae aandacht van hei
publiek. Deze Rosette om haar aller
aardigst dienstbode-rolletje, waar
van het opkomen-niet de tandem, na
den tocht met den chauffeur, van die
kracht was, dat het publiek zich ge
zamenlijk in een lach verslikte.
M.
Examen Vrije- en Orde-
oefeningen.
Amsterdam. Geslaagd de dames M.
van der Sluis, J. H. van der Woerd,
C. Komen en P. A. van Hoften, te
Haarlem.
De groentenvoorzienlng.
Voor eenige dagen hebben wij be
richt. dat tusschen Haarlem en de
omliggende gemeenten samenwer
king zou betracht worden, om een
uniforme regeling voor de groenten-
voorziening te verkrijgen.
Thans kan medegedeeld worden,
dat hedenmiddag een vergadering is
gehouden, waarop een regeling be
sproken is tusschen de Hqarlemsche
leden van de Commissie voor de
groentenvoorziening en afgevaardig
den van de. buitengemeenten.
Van den uitslag van deze bespre
kingen hopen wij morgen iets te kun
nen mededeelen.
Een Noorse h schip te
Haarlem.
Donderdagmiddag twee uur is hier
te Haarlem binnengekomen de Noor-
sehe motorschoener „Ola", gezag
voerder L. Cornejissen.
Deze fraaie schoener, die een in
houd van 400 ton heeft, was het eer
ste Noorsche schip, dat sedert langen
tijd onze Haarlemsche wateren be
varen heeft.
Het schip kwam vnn Amsterdam en
was voor Rotterdam bestemd, waar
thet ijzer zou verladen.
Bevordering.
De landstormplichtigen Daamen,
van Eek, Jhr. Gevaerts, Griffioen,
Heemskerk, Kaan, de Vos van Steen-
wijk, Willemsen en v. Woerden, be
boerende tot de jaarklasae 1915 wor
den op 6November a.s. bevorderd tot
korporaal.
PROT. OUD-WEEZEN-VER-
VEREENIGING.
Dinsdagavond hield de Prot. Oud-
Weezenvereeniging haar eerste gezél
lige bijeenkomst in dit seizoen, in het
zaaltje van „Zang en Vriendschap".
De heer Jansen, declamator, droeg
oenige schetsjes van Justus ven \lau-
rik voor, die zeer in den smaak vie
len bij de aanwezigen.
NEDERI.ANDSCHE NATUUR-HIS-
TORISCHE VEREENIGING.
Men schrijdt ons
Donderdagavond vergaderde de af
deeling Haarlem en omstreken onder
voorzitterschap van Dr. v. d. Steen
In zijn openingewoord besprak de
voorzitter de plannen voor de winter-
campagne, die voor natuurhi itorici
evenals de zomer lang duurt. Zooveel
mogelijk is getracht, elke maand zoo
wel een vergadering als een cexursie
te houden, terwijl voor den zomer, be
halve de zoo geliefde tocht naar de
Anikeveensche plassen, ook een ze-
vendaag6che tocht naar Zuid Limburg
in voorbei eiding is.
In den loop van den winter zullen
op de vergaderingen de planten en
dieren, welke op die excursies de bij
zondere aandacht zullen vragen, be
handeld worden
Daarna werd de nieuwe projectie-
lantaarn besproken, in alle opzichten
een aanwinst voor de vereeniging. In
de schitterende lichtbundel werdien
allereerst, nadat Dr. v. d. Sleen de
werking en behandeling van het ap
paraat verklaard had, de nestjes ver
toont. die de heer De Boer gophrto
g-rafeerd had. en die de bewondering
van de aanwezigen wekten.
Door den secretaris, den heer Sii>-
kes, waren mooie photo's van bloemen
genomen van verschillende orchideeën
van de lenteklokjes in den Haarlem
merhout, waarvan zoo weinig Haar
lemmers het inluiden van de lente
hooren, van de blauwde geutia's, en
nog andere planten
Door de welwillendheid van den
heer Burdel waren een zevental lan
taarnplaatjes beschikbaar, die opge
nomen waren door middel van de
kleurenfotografie, systeem-Lumiè re
allereerst ons tulpenlandschap, waar
het groen, geel, rood en blauw van
gras, var. bloem en lucht ons oen
oogenblik verplaatsten in het blijde
buitenleven. Wij zagen one strand
met zijn wolken-gestapel, zijn heer
lijke blauwe tinten, zóó mooi contras
teer end met het gele strand. En oven
schitterend was het sneeuwlandschap
in Zwitserland, met luchten die boven
onze lag® landen niet gezien worden.
Een ijsvogel, de schitterend blauwe en
rood® vogel, die in ons land afë ver
dwaald uit tropische gewesten, tot ons
gekomen eohijnt, maar inderdaad oen
bewoner is van het hoog® noorden,
kwam zóó prachtig in zijn natuurlij
ke kleuren uit ,dat wij inderdaad ver
baasd waren over de schitterende re
sultaten, welke met de kleurenphoto-
graphie te bereiken z;jn.
Na het woord van dank aan den
heer Burdet voor het beschikbaar
stellen der p.aten, ging de voorzitter
tot de eigenlijke voordracht van den
avond over: „Onze veenplassen",
Tal van lichtbeelden werden ver
toond, waaruit de rijkdom van de Nc.
dc-rlandsebe flora in at haar volheid
bleek. Er waren velden me- waterle
liën. 't as een mooie avond, en j,oen
bij doorvalleud licht hei bakje met al
wat er leeft in sloot en plas, op he»
doek kwam, was het. den aanwezigen
als werden zij verplaatst in dis wa
terwereld. Daar schoot de larve van
het ééndagsvliegje door het water,
als achtervolgd door Daphnia's, ter
wijl do langzaam voortkruipends slak
en tlo snelle wormen geen vrienden
van het licht bleken to zijn, en zien
naar de kanten van het bakje en dus
uii liet gezichtsveld spoeduen.
Zoo'n Dapiinia hadden slechts wei
nigen der bezoekers onder het mi
croscoop gez-en, maar dank zij de
lantaarn weid het dier „onthuld".
Het zeer sterke licht der lantaarn
werd geheel geconcentreerd op hei
diertje, en met behulp van het voorge-
plaa:s;e microscoop verscheen het
bakje ongeveer duizendmaal vergroot
op het doek.
Men zag t snel kloppend hart, het
donkere oog, de darm met zijn inhoud
enz., evenais men te voren bij de lar
ve der ééndagsvlieg de kieuwen en de
behaarde stuarteinden bewonderd
had. Daarna werden enkele mooie
voorwerpen uit het plantenrijk, o.a.
de bükende spiraal wieren, Spiiogyra,
bewonderd; deze zelfs bij een lineaire
vergrooting iau vier duizend maal.
Tot slot een b ik in de wereld der
kristallen. Men nam het fijngeslepen
plaatje graniet naar van kleur wisse
lend bij het draaien tusschen do ni-
cols die het licht polariseerden, alles
weer een honderd maal vergroot.
Mocht Dr. v. d. Sleen de welwillend
heid van do vergadering ook hebben
ingeroepen voor zijn nog niet volko
men technisch beheeren van bet in
strument, een 'onvolkomenheid die
dan toch zoo gering w as, da; ze den
leek nauwelijks opviel en zeker be
dekt werd door de volkomenheid
waarmede de spreker zijn onderwerp
beheenschte, de avond zelve was een
zoo in alle opzichten leerrijke dat de
leden het bestuur dankbaar mogen
zijn voor het initiatief tot aanschaf
fing tkvr projectie-lantaarn, en den
spreker van den avond, voor de wijze,
waarop hij de eerste dtr winteravond-
vergaderingen inleidde.
Ce goedkoops brandstof.
Vandaag zijn 1100 bewijzen verzon
den, waarop evenzooveel ingezetenen
goedkoope brandstof kunnen verkrij
gen.
Van de regeling, die voor deze le
vering getroffen is, kan liet volgende
worden vermeid. Een advertentie in
de plaatselijk® bladen heeft de inge
zetenen die voor brandsto'vcoivie
Hing van Gemeentewege in aanmer
king kwamen, uilgenoodigd, op te ge.
ven, hoeveel brandstof verlangd weid.
De meesten hebben nader gepreci
seerd wat noodig was: cokes, steen
kolen, parelcokes enz. Anderen gaven
siechts op: zooveel H.L. brandstof.
W ie zijn vei lungen zoo weinig om-
sdireven heeft zai grove cokes ont
vangen. De anderen krijgen, wat zij
gevraagd hebben: Grove cokes, ge
klopte cokes, parelcokes of steenkool.
Het zal wel niet geavgd behoeven te
worden, dat aan hot verlangen van
hen, die aiuhraciet, z.g. nootjescokes
enz. hadden verzocht, geen gevolg kan
worden verleend. Meer dan 1 H.L»
brandstof wordt psr week niet ver
strekt. Er zijn echter aanvragers, oi$
1 1,2 H L, per week hebben gevraagd.
Voor hen is het voigende bepan.d:
Per 9 dagen kuunen zij 2 H.L. boir k-
ken.
De brandstoffen, die gebracht
gehaald kunnen worden, kan rnen
verkrijgen op vertoon van een kaart,
waaraan een aantal bons zijn beves
tigd, voldoende voor den t.jd van de
voorziening. Bij iedere levering ver
valt oen. bon. De bons zijn van datums
voorzien, waardoor ui'gesloten is, dat
iemand meer dan 1 H.L. per weck of
meer dan 2 H.L. in de 9 dagen ont
vangt. De eerste bon loopt van 30 Oc-
tober tot 5 November. Daaraan zouden
de betrekkers weinig hebben, zo - t
bepaald is. dat deze bon voor de vol
gend® week ook ged;. Een dergelijke
bepaling is ook getroffen voor het
gen-dagen stelsel.
Grove coke3 en parelcokes kosten
f 0.60, geklopte cokes f 0.65 en sb.
kolen f 1 per II.L. 't Bezorgloon wordt
op 7 cent per II L. gerekend
Ten slotte zij nog 't volgende opge
merkt- Men zou kunnen rmenen, dat
de gelegenheid thans gesloten was,
om zich voor brandstofvoorziening op
te geven. Dat is niet zoo. Nog lederen
dag kan men ten Stadliuize zich
schriftelijk bij B. en W. aanmelden.
Gevonden voorwerpen.
Terug tc bekomen bij
Kempers, Langeudijkstraat no. 21,
wit-zwart gevlekte poesG. Peper,
Molensteeg 14, een bril in étui A.
Zuidweg, Klein Heiligland 74 rood,
een ketting met sleuteltje; W.
Brauckmann, Ged. Oude Gracht 128,
een portemonnaie met inhoud J.
van der Goes, Gasthuislaan no. 162,
een rozenkransM. Wagenmaker,
Amsterdamstraat 1, een kous Tri-
nctta Vos, Rozenstraat 1, een rozen
krans T. de Bruijn, Florastraat 18,
een étui met visitekaartjes P. Klok,
Omvalspoort 6 zwart, een dames
bont NV. Loos, Rolsteeg 14, boord en
frontT. Brom, Anegang 26, een
potloodhouder aan ketting A. Kruis-
huur, Korte Begijnestraat 24, een
pet E. Holsappel, Westergracht 49,
een rijtuigdopD. Lamhooij, De
Clercqstraat 105, een kinderbontje
A. Merkerk, Wagenweg 102, een pan
toffel.
(Zie vervolg Stadsnieuws op pag. 2).
Uit de Omstreken
Sohoten.
St. Nicolaasfeest
Door de afdeeling Schoten van den
Bond van Nedcrlandsche onderwij
zers Is een commissie benoemd die
zal trachten van de ingezetenen geld'
te verkrijgen voor het houden van
een St. Nicolaasfeestj® voor de school
kinderen.
Volsen.
GEMEENTERAAD.
Donderdagavond vergaderde de
Raad dezer gemeente.
Alleen de heer Gerritsen is af
wezig.
In behandeling kwam de gemeente-
begreoiing. Deze wijst in ontvangst
en uitgaaf een bedrag van 670.240
aan.
Bijzondere vermelding van deze
begrooting vraagt de post „Hoofde
lijke Omslag'1. In 1914 werd ontvan
gen 128.709. Voor 1915 werd ge
raamd 1 147.000, terwijl die voor 1916
wordt geraamd op 182.000, alzoo
35 0t)0 hooger elan voor 1915 en
1Ï54.0K) hooger dan in 1914 is ont
vangen.
Aan de algemeene beschouwingen,
welke in hoofdzaak loopen over de
onderw ijs-salarissen, wordt deelge
nomen door den heer NETSCHER,
die zijn stem voor salarisverbooging
afhankelijk mankt van den financi-
eeien toestand der gemeenteden
heer DE BOER, die zijn voorstel tot
salarisverbooging warm verdedigt
tkosten ƒ9000;, cn den heer BRINK,
die nog verder gaat dan de heer
De !k r-r (kosten f 12000).
De VOORZITTER zegt het met den
heer Netscher eens te zijn, omdat de
financieele toestund der gemeente
precair ls.
De heer VAN TUYLL, deelnemende
aan de beschouwingen, meent een
oplossing voor den nood der onder
wijzers te kunnen vinden in een tij
delijke veihooging van toeslagen,
o.a. voor woninghuur, enz.
Het voorstel van den heer Brink in
stemming gebracht, wordt verwor
pen met 9 tegen 7 stemmen, terwijl
over het voorstel-De Boer de stemmen
.«taakten.
Na vele en langwijlige algemeene
beschouwingen komt men eindelijk
tot de verueeniebegrooting.
De VOORZITTER deelde nog mede,
dat hii voor den dienst 1917 een be
langrijke uitbreiding van de politie
zal voorstellen.
liet aantal inwoners der gemeente
op 1 Januari 1915 is 22.690.
IJmulden
Reciteeren.
J. F. A. Jung-Backer behaalde met
„Een feestredenaar' den tweeden
prii« in de afdeeling „Luim" op den
reciteerwedstrljd, die Donderdag
avond vanwpge de vereeniging Huis
vlijt te Zaandam gehouden is.
Zanrfvaort.
Bevordering.
De heer A. C. A. Piers alh.er is aan-
gesteld tol opzichter teekenaar van
de woningen der vereeniging Volks-
belang te 's Gravenhage,
bianenïand
VROUWENKIESRECHT.
We lezen in de N. R. Ct.:
De voorzitster en de secretaresse
van <le afdeeling 'a-Gravenhage van
de Vereeniging voor Vrouwenkies
recht hebben, desgevraagd, als haar
indruk van het ontwerp Grondwets
herziening wat het vrouw enkiesrecht
betreft, t® kennen gegeven, dat de in
houd daarvan hoogst onbevredigend
is. Daarbij komt, dat het ontwerp nog
verschillende opvattingen toelaat, is
het de bedoeling, dat de gewone wet
gever, na aanneming van het cml-
werp-Grondwenshcrzi' ning de Kieswet
in den geest van vrouwenkiesrecht
wijzigen moet of w ijzigen mag?
Naar zij mededeelden, helt het
hoofdbestuur der Vereeniging van
Vrouwenkiesrecht over tot de eerste
interpretatie in verband met de ver
klaring van minister Cort vaa der
Linden, toen hem de" lijsten van het
petitionnement voor vrouwenkiesrecht
werden overhandigd, dat belangrij
ke wijzigingen' waren tegemoet te
zien.
De nu voorgestelde wijziging brengt
in de Grondwet een soort blanco ar
tikel ten aanzien van vrouwenkies
recht. Dit is in zoover als een voor
deel te lecchouwen, dat om hel
kiesrecht voor vrouwen ook in de
Grondwet vast te leggen noodig
zouden zijn, niet dc helft plus 1, doch
twee derden van het aantal uit te
brengen stemmen.
Een groot nadeel is echter, dai men
daarna weder heeft af te wachten,
boe de nieuwe, volgens het beginsel
van algemeen mar.nenki?srech*, geko.
zen Kamer, over de zaak denkt. Men
vreest, dat als de mannen voor hen
zeiven eenmaal bevredigd zijn, met
de zaak van het vrouwenkiesrecht
maar heel weinig haast, zal worden
gemaakt. Het zal dan voor do vrou
wen, zonder deelneming van de man
nen, een zeer moeilijken strijd wor
den.
De dames begrepen zeer goed, dat
minister Cort van der Linden voor
alles heeft gezicht naar een geleide
lijke invoering; zij erkennen ten vol
le, dat goen eischen van welstand mo.
gen worden geeteui, doch hadden c-r
de voorkeur aan gegeven, indien in
de Grondwet een geleidelijke invoe
ring was gewaarborgd.
Nog deelden zij mede, dat de groote
optocht voor vrouwenkiesrecht te Am
sterdam voorioopig wordt uitgesteld,
en er in de laatste helft van deze
maand, in verband met het ontwerp-
Grondwetsherziening, te Ams'erJani
of in Den Ha.ig een groote meeting
zal worden gehouden.
EEN AANVARING OP DE NOORD-
ZEE.
Men meldt uit Katwijk aan „Het
Vaderland"
Bij de reederij Kleen alhier kwam
bericht ;n, dat haar vaartuig k. W.
66, door den Vlanrdingschen etoom-
logger 199 zoodanig was aangevaren,
dat het vaartuig binnen enkele minu
ten zonk. De aanvaring had Woens
dagnacht cm 1 uur plaats en wel Ln
het gez'cht van de kust, tusschen Kat
wijk en Scheveningen. tijdens tame
lijk raw weder. Het vaartuig ver
dween in de diepte op een plaats,
waar blijkens het peil ongeveer 10 va
demen water stond.
Do K. VV. 66, op weg naar huis zei
len 1®, niet de voorgeschreven lichten
in top, werd door de VI aan bakboord
bij den achtermast geraakt, en wel in
die mate dat het geheeie vaartuig
kraakte De schipper van de K. W 66,
d>e juist aan het roer stond, sprong
onmidd.-lliik op de VI over en hoord*,
dat het bevel gegeven werd om n et
alle kracht achteruit te sicomen. IIij
wist daarop der. machinist te berei
ken, althane zich verstaanbaar t«
mak^n. en gaf dezen een tegenbevel,
door te bevelen, dat met kracht voor
uit gestoomd moest worden, waaraan
werd voldaan.
De bemanning van de K. W 66. die
toevallig aan het dek was. kreeg daar
door de gelegenheid om ook op de VI.
te kunnen overspringen. Wanner
door den schipper var. de K W. 66,
een dergelijk tegenbevel r.iet was go-
geven roti zeer zeker deze bemanning
gevaar getoopen hebben.
De K W. 66 had ongeveer 13 iast
har ng san boord Hoewel het vaar
tuig is verzekerd, kan worden vast
gesteld. dflt de reoderij een aanzier.
lijke sciiede lijdt
DE GEHUWDE ONDERWIJZF.BES,
Naar men weet, is door de reg«-ó-
ring aan het raadsbesluit der gemeen
te Haarlem, tot ontslag var, een ou
derwijzere® wegens huwelijk de ge
vorderde goedkeuring *oi:Jhoudeu.
Na8r aanleiding hiervan hebben IJ.
en V.. van Rotterdam med g--de®11.
dat zij voortaan geen voorstellen lot
Gntsiag van huwende onderwijzeres
sen n eer zullen indienen zoo meldt
De Telegraaf.