Inboedelveiling
kiezen. Het geïncrimineerde stuk ver-1
scheen reeds een week Keieden in
,,lJe leleK>auf'. Wanneer men be
lli nkt, dat de rechtbank haar beslis-
fiiiK Keitomen heelt ot> initiatief van
den officier van justitie, en dat deae
zeker vóór liij tot zulk een stap over-
KiiiK. ruggespraak heeft gehouden
jiiet de KegeerinK. dan mug men zon
der aan de onafhankelijkheid van
onze rechters iets te kort te doen. de
verantwoordelijkheid voor deze ar
restatie mede bij de Begeenng we
ken."
De Haassche correspondent van 't
Altteni. Handelsblad schrijft:
Nu is het echter ietwat vreemd,
dat er tusschen het verschijnen van
de uiting en het in hechtenis nemen
van den hoofdredacteur nog betrek
kelijk veel tijd is verstreken. Ruim
zeven <la«en. Een volle week Heeft
de Justitie nog zoo lang geaarzeld?
Is ze op den sarcastischen inval Ke
komen. 0111 den hoofdredacteur van
hot in de St. Nicolaasstraai verschij
nende blad een St. Nicolaas-surprise
te bezorgen Of heeft het begroo-
tingsdebat in de Tweede Kamer, dat
juist in die week is gehouden, den
doorslag gegeven? Mocht dit laatste
het geval zijn, dan zouden het aüeen
de woorden van den heer De Savor-
nin Lobman kunnen wezen, die de
Regeering tot veranderd inzicht heb
ben gebracht. Deze afgevaardigde zei
op 1 December o. a.
„Iets anders echter is het, indien
<le Regeering des lands daartoe" (n.J.
tot schennis der neutraliteit) „mee
werkte of dit oogluikend toeliet. Dan
zou dit voor zoo'n land een gevaar
opleveren, vooral In een tijd waarin
men met de algemeen erkende begin
selen van internationaal recht al zeer
ongegeneerd omspringt, en herhaal
delijk het strikte reoht doet wijken
voor eigen belang.
„Nu is het juist dit, hetgeen „De
Telegraaf" herhaaldelijk ta kennen
geeftliet blad gaat zoo ver van te
insinueeren dat er een geheim ver
bond bestaat tusschen one land en
[Duitschland, hetwelk de Regeering
<le handen bindt."
En nadat Minister Cort van der
Linden bij interruptie het bestaan
van zulk een verbond had ontkend,
eindigde de heer Lohman zóó
„Onnoodig ie liet, er op te wijzen,
dat deze handelingen van jDe Tele-1
graaf", voor zoover mij bekend, hier|
te lande met een verachtelijk sehou-i
derophalen worden voorbijgegaan 1
doch uiteraard maken zulke artike-i
len hl andere landen, waarmede wij j
op goeden voet etaan, een geheel an
deren indruk. Dit spreekt vanzei f. De i
schrijver noemt natuurlijk de allures
aan van behept te zijn met groote pa
triottische gevoelens, zeer verheven
denkbeelden. Men kent dat.
„Ik hoop dus van de Regeering een
antwoord te zullen krijgen, niet öp
de vraag of dergelijk traclaat 'be
staat, ik vootr mij althans heb dit niet
noodig, maar op do vraag of er geen
maatregelen behooren genomen te
.worden om dergelijke handelingen.,
als tegenwoordig door dit blad wor
den gepleegd, te belemmeren."
Tegenover deze aansporing tot jus
titieel optreden staan echter verschei
dene waarschuwingen van andere le
den om dit na te laten. Met name de
(heer Do Beaufort deed dit uitdruk
kelijk en nadrukkelijk. ,yDe Tele
graaf", zei hij, behoort tot de „sensa-
t'oneelo bladen", geredigeerd onder
de zinspreuk „De wereld wil bedro
gen zijn" (mundus vult decipi). De
politieke beteekenis van zulke bla
den is niet groot en men moet al
les nalaten om kunstmatig de waar
de van die bladen te verhoogen". Dat
nu zou, volgens den afgevaardig-
de van Amersfoort, geschie
den door persvervolging naai' den
wensch van den heer Lohman. Der
halve „waarschuwde" hij de Regee-
jing „ernstig" om den raad van den
Goesschen afgevaardigde niet op te
volgen en liever haai- kalmte le be-
rsaren. „Ik ben er zeker van," zoo
besloot hij, „dat vervolgingen juist
het tegenovergestelde ten gevolge zul
len hebben van hetgeen men wenscht,
en daarom hoop ik, dat de Regee-
ling zich niet op dien weg van ver
volging zal laten leiden."
Dit werd gezegd op 2 December.
Drie dagen later echter werd de heer
Schröder gevangen genomen. Of
men daarmee nu ook juist den ver
antwoordelijken persoon te pakken
heeft gekregen, zal, bij de zonderlinge
verhoudingen welke le dien aanzien
In don laats ten tijd aan „De Tele
graaf" heerschen, nog moeten blijken.
Zeker is het, dat de Regeering niet
den raad van den heer De Beaufort,
doch dien des heeren Lohman heeft
opgevolgd. En misschien is het mid
del der preventieve hechtenis maar
vast gebezigd, omdat het uitzicht op
een definitieve veroordeeling, blijkens
de ervaring, zeer onzeker is.
Prof. Hector Treub schrijft ia De
Telegraaf: onder 't opschrift
„Wettig maar dom" o.a.
„Op welken grond is de heer Schrö
der gearresteerd? Omdat men vrees
de, dat hij, door vertrek naar het
buitenland, zich zou onttrekken aan
een eventueele, maar niet zekere,
etiaf? Allerminst.
Neen, zijne arrestatie is geschied
wegens „vrees voor herhaling van
liet misdrijf"!
Dit blijkt in ons vrije Nederland,
w e t te zijn, maar is het ook recht?
Voor zoover mijn rechtsgevoel op
die vraag een antwoord te geven ver
mag, luidt dat antwoord, zeer beslist,
neen.
Maar deze arrestatie is, naar mijne
overtuiging, niet slechts een onrecht,
zij is eene domheid.
Herinnert zich, ten eerste, de ra-
geering dan wei de oude spreekwijze:
uno avulso, non dofioit alter? (Wan
neer de eene verwijderd is ontbreekt
de ander niet.) Meant zij, dat. wan
neer de hoofdredacteur in het gevang
zit. de geheele jfTelegraalf-redaciie
plotseling uit puren angst van hou
ding zal veranderen? Mocht dit zoo
zijn, dan kon de heer Schroder met
het hem van regeeringswege gemaak
te compliment tevreden zijn. De re
geering evenwel zou bedrogen uitko
men. Er zijn in de St. Nicolaasstraat
hog wel anderen, die, al is misschien
hun pen niet zóó puntig als die van
Schröder, in zijn geest kunnen en
durven schrijven.
Ten tweede, begrijpt de regeering
niet. dat i!J. op de» wijze, den hoofd
redacteur van ,.D© Telegraaf" zeker
onaangenaam is, maar voor het blad
zelf een reclame maakt, zooals die in
Nederland, het land van het vrije
woord en de vrije pers, bij mijn we
ten. elnds de drukpersvrijheid be
staat. nog nooit gemaakt is?
Men heeft beweerd, dat Duitse he
offioioren hun soldaten, die bij het
binnentrekken een er Belgische stad
niet mee zongen, toegrauwdon „eing,
HundZijn wij nu reeds zóó ver
prutst, dat onze regeering een haar
oii welgeval ligen dagbladschrijver,
door middel van arrestatie, een
jÈchwolg, Hund.'" kan toeroepen?
Arm Nederland, waar ie dan trw
vrijheid?"
Mr. I. A. Levy schrijft in een arti
kel (ingezonden) In het „Algem. Han
delsblad' o.a.
Wij lozen, in de strafwet; eene be
dreiging met zes jaren gevangenis, te
gen dengen e, die Neerlarui's onzijdig
heid in gevaar brengt, door „het op
zettelijk verrichten eener handeling".
Waar is hier de handeling? De heer!
Schröder heeft geschreven, dus ge-
haudeld. Aanvaardt men die uitleg
ging der strafwet? Zet dan uwe ge
vangenis open voor honderden, neen
duizenden, neen tienduizenden, die
niet schreven maar spraken, tn zijn
of 1-n tegengestelden geest. Of ls het
gesproken woord niet, do drukinkt
wèl gevaarlijk voor onzo neutraliteit?
Gevoelt men niet, dat de eeno onge
rijmdheid hier op de andere zich sta-
pelt, en er een goed eind weegs af te
leggen is, eer het gezond verstand is
achterhaald?
En dan de voorlooplgo aanhouding!
Ziehier een huisvader, gerukt uit zijn
gezin en overgebracht naar de cel.
Geeft men zich rekenschap van het-;
geen dit boteckont? De voorloopige
hechtenis is in f amant, niet omdat zij
voorloopig, maar omdat zij hechtenis
is. In den volksmond, heeft dan toch
iemand, die haar onderging, „geze
ten". Heeft de heer Schroder dit von
nis want, dit Is het, verdiend'?
Dat hij vluchten zal, gelooft nie
mand. Dat hij henhalen zal,
wat hij deed, gelooft iedea-. Kon op
die herhaling niet gewacht worden,
totdat een rechtgang, maar dan hij
uiterlijk gewijsde, over het al of niet
rechtmatige zijner handelingen, ware
voldongen?
Het gezag onzer strafwet en na
tuurlijk onzer rechtsmacht moet ge
handhaafd worden. Maar men passo
het toe met. eeno bedachtzaamheid,
die behoort hij het ten laste gelegde
feit. Nergens meer dan hier ls zooda
nige ovargrootc behoedzaamheid noo
dig,
Moet dan, door art.. 100 van ons
Strafwetboek, de pen worden ge
haald? Neen, maar wij moeten gewa
pend zijn enkel tegen eene ware en
werkelijke metterdaad gevaarlijke
handeling. Wij moeten voor en vóór
de vervolging de afmeting dier han
deling in het oog houden.
Wij moeten van haar perspectief
wel terdege rekenschap ons geven.
.Laat ons toch nuchter zijn, ook
thans en vooral thans, in het bejege
nen der drukpers. De wonden, die
zij slaat, heelt ook zij en zij alleen.
Men m-eono niet, dat ingrijpen van
overheidswege óf haar betert öf haar
weerhoudt. Wat zij behoeft Ls de vrije
atmosfeer voor het vrij© word van
don vrijen man. Kerkert gij dit
woord, dan breekt het zich baan recht
streeks of zijdelings, openlijk of hei
melijk. Duizendvoud heeft de ge
schiedenis het geleerd de gedachte
en hare uiting is onbereikbaar voor
aardsch geweld. Eu die les is duizend
voud betaald met stroomen bloeds en
martelingen zonder eind. Het moest
noodelooe en nutteloos zijn haar oj>-
nleuw te verkondigen.
„Het Volk" schrijft o.a. na te
hebben betoogd, dat de campagne van
„De Telegraaf" in. hoofdzaak geba
seerd is op de groote afmetingen, die
bet smokkelen in Nederland heeft
aangenomen, vervolgt ,<Hct Volk"
In plaats van het kwaad zelf met
alle macht den kop in te drukken,
treedt de regeering met bruut en ha
telijk geweld legen het bijkomstige
op. Bij ieder, die zijn zelfstandig oor
deel heeft bewaard kan dit slechts
een protest wekken. Het volk bleef
tegen het gesclirijf van „De Tele
graaf" vrijwel immuun maar het ls
niet immuun gebleven tegen'' liet
onokkelen. De regeering is ontzaglijk
forscb tegen den eemen maD, wiens
invloed eer af- dan toenam, zij was
elap tegen het kwaad, dat dien man
do etof voor zijn agitatie verschafte.
Dat is een slechte regeer-methode,
aan de ouderen uit de arbeidersbe
weging, xnaar al te zeer bekend uit
de dagen van Heemskerk Azoon, toen
men de opkomst van het socialisme
meende te kunnen bedwingen door,
hakpartijen en gevangenisstraffen.
Zij wekt allereerst eympatliie voor
de vervolgden zij wekt allerlei onzui
vere stemmingen in het volk. In plaaie
van lust om de regeering te steunen
bij do handhaving harer politiek, ver
oorzaakt zij een gevoel van onbeha
gen, verlamt zij de kracht tot bereid
vaardige samenwerking. Men vraagt
zich af, waarom de regeering zoo
handeltmen twijfelt, of zij, de re-
geermg van bet algemeen kiesrecht,
die toch eenig vertrouwen moet heb
ben in de democratie, uit eigen be
weging tot zulk een politiek van wil
lekeur kwam, en men laat in zijn ge
dachten ruimte voor onderstellingen,
die aan de handhaving onzor neutra
liteit allerminst bevorderlijk xijD. De
regeering verzwakt haar gezag, haar
regeerkracht door een daad als deze,
wat zij wil en wat de groote massa
van het volk met haar wil, wordt er
eerder door belemmerd dan bevor
derd.
De JJieuwe -Arnhemse he
C t." schrijft o.a.
In een vorig nummer wozen we op
de o i. tactische fout van het instel
len van een reeks vervolgingen tegen
het óénige blad in ons land, dat on
verholen uitkomt voor zijne pro-En
tente gevoelens. Deze fout wordt
tlions door de arrestatie van den hêer
Schröder vertienvoud en noemt een
hoogst bedenkelijk karakter aan,
waar men ongestraft toelaat dat Ne-
deriandsche ambtenaren, professoren
aan Nedorlandsche universiteiten, in
een door een Duitschen agent, met
Duitecii geld opgericht blad, week
weok aan hunne pro-Duitsche en an-
ll-Enge!sche gevoelens uiting geven.
gillet Dagblad van Zuid-
Holland en 'a-G ra ven h a g e"
schrijf; onder den titel „Struisvogel
politiek" o.a.
Het bericht heeft ons met onlzel-
tlug vervuld!
De man, die gedurende den oorlog
en daarvoor volgens zijn beste we
ten, volgens zijn heilige overtuiging,
verkondigd heeft, vlijmscherp toen hij
zag. dat op kalme wijze niets te be
reiken was, die wat hij meende dat
de waarheid was, die man is uit zijn
huis gehaald en als een misdadiger
In don kerker geworpen.
Wij leggen er den nadruk op, dat
wij, hoewel ln groote lijnen, de rich
ting van „Do Telegraaf kiezende,
niet steeds kunnen meegaan .met de
wijze, waarop het blad en zijn hoofd
redacteur, de mistoestanden, welke
op 't oogenblik ln ons land heerschen,
de laakbare handelingen welke plaats
hebben, aan hel Licht brengen.
Docli tegen een daad van terroris
me, welke daar Zaterdagmiddag aan
de Weteringkade te Amsterdam is ge
schied, kunnen wij niet ernstig ge
noeg protesteeren. Die daad heeft ons
met verontwaardiging vervuld.
Wij protesteeren uit het diepst van
ons hart tegen de arrestatie vaoi den
heer J. C. Schröder 1
JDo Rotterdammer" (het
A.-R. blad uit Rotterdam) zegt, dat
een bericht als van deze arrestatie
uiteraard ontroert, en laat men het
onberedeneeerd gevoel aan het woord,
dan liggen allerlei bedenkingen
voor de hand.
Toch zouden wij tegen dergel ij1;o
gevoelsargumenten willen waarschu
wen.
Bij do „Telegraaf", zegt de „Rot
terdamme r", is geen sprake van
óéne onvoorzichtige gedraging maar
van eene welbewuste met niets ontr
ziende hardnekkigheid, gevolgde tac
tiek.
„Niet scherpe, onverantwoordelijke
uitlatingen, in het vuur van 't harts
tochtelijk debat anil do pen ontglipt,
worden achterhaald, maar de justitie
keert zich tegen een tactiek van ver
dachtmaking en. beschimping, die
voor onze onzijdigheid dc allergroot
ste gevaren oplevert,
Zóó tartend was het optreden dat
Zaterdagmorgen „De Telegraaf', ge
wag makend van eene nieuwe ver
volging legen haar ingesteld, er zich
op beroemde dat nu hot dozijn ver
volgingen vol was,
Hot scheen haast alsof een beslis
send ingrijpen dei' Jut Li lie \v«rd uit
gelokt en moeilijk kan worden aan
genomen dat niet weid. beseft, dat het
ten slotte moest loopen gelijk hel nu
geloopen. is."
H e t V o 1 k* s b 1 a d bevat een ar
tikel van Sam, W. Coltof, waarvan
de conclusie luidt:
De toestand in Nederland wordt
gevaarlijk, als op dergelijke wijze een
deel der pers gekneveld wordt.
Het Huisgezin schrijft o.a.:
De gevangenneming van den heer
Schröder, den hoofdredacteur van
„De Telegraaf", zal ln heel het laud
en daarbuiten de aandacht trekken.
iNu is het In de pers altoos zoo ge
weest, dat wat ecu collega leeds over
komt, door allen, vriend of tegen
stander, gevoeld wordt.
Ten aanzien van den heer Schröder
ls dit niet anders, al heeft de Tele
graaf smaad, bij emmers voJ, over de
Nederlandsche pers uitgestort.
Maar naast en boven den persoon
staat de zaak, en hierover behoudt
de pers haar oordoel.
De vrijheid der pers staat daar bui
ten.
De Grondwet erkent deze vrijheid,
maar daarnaast staat ieders aanspra
kelijkheid voor den strafrechter.
Er Ss vrijheid gelaten, geen bande
loosheid.
En zoo min als anderen heeft de
pers een vrijbrief om geen rekening
te houden mot hetgeen het strafwet
boek verbiedt.
Wat een particulier niet vrijstaat,
mag aan do pers niet worden ver-]
gund.
Zekere lankmoedigheid kan worden
geduld, voor overijling heeft men
zich te hoeden; maar als een cam
pagne steeds feller, de toeleg ons land
in ongelegenheid te brengen steeds
doorzichtiger wordt, kan de grens
van hetgeen desnoods kon worden
gedoogd wortelen overschreden en in-,
grijpen noodzakelijk en plicht wor
den.
Men kan natuurlijk insinueeren,
dat vrees voor Pruisen tot vervolging
van de Telegraaf beeft genoopt;
maar even goed zou men, indien ver
volging achterwege ware gebleven, te
verstaan hebben gegeven, dat men
het gelaten had uit ontzag voor En
geland.
Onze justitie bewijst naar het
woord van een beroemd Frarrecii
rechtsgeleerde geen diensten, zij
spreekt recht.
Niet op aansporing van derden, niet
om iemand genoegen of displezier te
doen, heeft zij den stap gezet, die tot
(de ig^vangjmneaniing (van den heer
Schroder leidde; zij heeft het gedaan
omdat do wet en de eerbied voor de
wet haar daartoe noopte.
Binnenland
TREURIG EINDE.
De „N. R. Ct." meldt
Vrijdagavond bozocht een als heer
gekleed persoon per taxi verschillen
de winkels to Breda. Hij gaf voor ba
ron Van Heeckeron van Molencate te
zijn en deed groote bestellingen, die,
alle aan- een zelfde adres bezorgd
moesten worden. Bovendien nam hij
overal nog eenige gekochte voorwer
pen mede, «onder evenwel te beta
len. Zaterdagmorgen, bij het bestel
len van de gekochte artikelen bleek,
dat men hier vermoedelijk met een
oplichter te doen had. daar ean het
opgegeven adres iemand met dien
naam onbekend was en men ook niets
van de orders afwist.
De politie werd gewaarschuwd en
deze kwam tot de ontdekking, dat de
dader Vrijdagavond met den laatsten
trein naar Oosterhout was vertrok
ken met medeneming van de Ln de
verschillende winkc-ls gekochte én
niet betaalde artikelen. Zaterdag ver
trok daarop een Bredaeche politiebe
ambte naar Oosterhout tot nader on
derzoek, waaruit bleek, dat de ge
zochte persoon een zekere S. was,
afkomstig uit '6-Gravenhage en amb
tenaar bij de posterijen en telegrafie
te Ranmsdonksveer.
Toen S. den politiebeambte zag
aankomen, wist hij te ontvluchten
door met een fiets den weg naar
Raamsdonkeveor op te rijden. Daar
aangekomen, reed hij tot aan het wa
ter, ontkleedde zich gedeeltelijk en
sprong in de rivier. Alle pogingen tot
redding mislukten en eenigen tijd
daarna werd zijn lijk opgehaald, het
welk naar Breda werd vervoerd ter
gerechtelijke schouwing. Op de ka
mer van S. werden alle ontvreemde
voorwerpen onbeschadigd terugge
vonden
Sport eo Wedstrijden
WEDSTRIJD ODIS IJEUGD
ORG. I, 8-1.
Odis brengt het volgende twaalftal
in 't veld: Aanval: Mej. R. Groen,
heeren K. Jansen, G. Broertjes, mid
den: dames A. Schmlts, B. de Pag-
ter; heeren A. L. Maller en A. Wiers-
ma, verdediging: dames I. Jansen, T.
Gosses, heeren M. J. Smits en A.
Wichgers. De Jeugd Org. stelt hier-
tegenovlei': aanval: dames T, Boks
en De Groot, heeren Schippers en de
Neis, midden: dames Baai eni Zut-
derweg, heenen Maarse <eh Baai, ver
dediging: Mej. Kuit, heeren Ruiter
en Griffioen. O dit gooit uit en pakt
dadelijk flink aan. Na wat-heen en
weer spelen toont Odis zich de meer
dere, doch weet dit voorloopig nog
niet in punten uit te drukken. Na
twintig minuten spelens bezorgt mej.
R. Groen Odis do leiding. De verdedi
ging der J. O. werkt hard, wat echter
Jansen niet belet kort daarop het
tweede puntje te maken. Vak verwis
seling brengt M. J. Smit c,s. in den
aanval, de J. O. valt meermalen goed
aan, echter zonder succes. Spoedig
mahkt Mej. Jansen het derde puntje
voor Odis, kort daarop gevolgd d.oor
een van Wichgers, Nu zien we liet
vak Muller c.s. in den aanval. De
aanvallen der tegenpartij worden nu
vuriger, zoodat Griffioen kort Voor
rust het eerste welverdiende punt
maakt. Rust gaat in met, 41. Na rust
blijft Odis sterker, het samenspel
wordt steeds beter, en geleidelijk
wordt de stand tot 8—1 opgevoerd.
Zoo eindigt deze vriendschappelijke
wedstrijd met een 8—1 overwinning
voor Odis.
Stoomraartfcirlchtcn
HOLLAND—AMERIKA LIJN.
Het stoomschip Noordam vertrok 5
December van Rotterdam naar New
castle.
KON. HOLL. LLOYD.
Het stoomschip Eemland (uitreis)
arriveerde 4 Dec. te Montevideo.
Het stoomschip Frisia (thuisreis)
arriveerde 4 December te Vigo en
zette denzelfden dag de reis voort.
Het stoomschip Gooiland (uitreis)
vertrok 3 December van Pernam-
buco.
Het stoomschip Zaanland (uitreis)
vertrok 3 December van Peruam-
buco.
KON. WEST-IND. MAILDIENST.
Hot st. Colombia (uitreis') passeerde
4 Dec. Finisterre.
Rechtszaken
DIEFSTAL MET BRAAK.
Ter zake zich ts hebben schuldig
gemaakt aan diefstal met. braak to
de magazijnen van de lirma Peek
Cloppenburg m den Haag hebben
Maandag voor de Haagsche recht
bank terechtgestaan J. C. J. van der
K., 34 jaar, koopman, J. H., 27 jaar
en F. 1. de V., 42 jaar, pandhuièhou-
der, allen wonende aldaar.
Den eersten twee bekl. is ten laste
gelegd, dat zij in den nacht van 13
op 14 Augustus te zaman en in ver-
eenigtog in liet peroeel 16 in de Wa
genstraat, waarin gevestigd zijn de
magazijnen van bovengenoemde fir
ma, hebben Ingebroken en de brand
kast op het bovenkantoor hebben "ge
forceerd door middel van een zuur
stofapparaat, met het oogmerk zich
toe te eigenen alles wat zij daarin
aan geld, of wat anders van hun ga
ding was, vonden en heit open breken
van een andere brandkast in het ex-
peditiekautoor der firma, waaruit zij
een bedrag van ruim f 300 hebben
ontvreemd. Den derden bekl., dat hij
liet genoemde zuui stof apparaat hij de
inbraak gebruikt verschaft heeft.
Dc beklaagden ontkenden het ten
laste gelegde.
Het O. M. eischte tegen beide eer
ste beklaagden 5 jaar en tegen den
derden beklaagde 3 jaar gevangenis
straf.
De toegevoegde verdtedigere vroe
gen vrijspraak wegens gebrek aan
bewijs.
Uitspraak 20 December.
Stadsnieuws
ONDERWIJS. -
Voorgedragen voor tijdelijk onder
wijzeres aan school No. 9 (hoofd de
heer B. J. te Kiefte) is mej. G. J.
Dijkstra, te Haarlem.
St. NICOLAASFEEST.
De leerlingen van de Openbaar La
gere Scholen te Schoten hebben
Maandagavond allergenoeglijkst het
Sint Nioolaasfeest gevierd in het
Brongebouw. Niet minder "dan G00
kinderen waren uitgenoodigd en met
hen vele ouders. Man wete, dat. to te
genstelling met Haarlem do ouders
in Schoten voor 't grootste deel het
feest bekostigd hebben. In ruil daar
voor mochten zij er bij tegenwoordig
zijn, toen hunne kinderen feest vier
den.
Hel was wel een geduchte wande
ling, heel van Schoten naar 't Bron
gebouw, maar in de rij stapte het
vlug aan, en om zes uur waren allen
dan ook aanwezig. Het Brongebouw
was propvol met kinderen en oudere,
en stoelen waren plotseling 'n artikel
geworden, waarvoor véél belangstel
ling was: Veel vraag maar onvol
doende aanbod.
Ben half uurtje verliep, voordat al
thans de kinderen een zitplaats had
den gekregen. Toen verscheen de heer
H. van Leeuwen, hoofd eener school,
op het podium, om een kort ope
ningswoord te spreken.
Hij heette den grooten en den klei
nen feestgenooten hartelijk welkom
en bracht in herinnering, hoe het vo
rig jaar door allerlei omstandigheden
het feest niet had kunnen plaats heb
ben. Thans hadden die omstandighe
den zich ln zooverre gewijzigd, dat
dit jaar weer feest kon worden ge
vierd. De giften hebben ruimschoots
gevloeid. Daarvoor reide hij allen,
die op het altaar der kinderliefde ge
offerd hadden, hartelijk dank.
In een zoo volle zaal moesten allen
wel medehelpen, om den avond zoo
ordelijk mogelijk te doen verloopen.
Dit verzocht de 6preker nog en ein
digde zijn toespraakje met de hoop
uit te spreken, dat dit feest nog vele
malen zou mogen 'herhaald worden,
op even waardige wij«e of nóg beter
don ditmaal.
Dat allo aanwezigen Instemden met
die woorden laat zich denken.
Het eigenlijke programma werd
geopend met zang van de kinderen,
die de liederen: Het Angelus, van
Cath. v. Reaines, In oorlog en vreê,
van Viotta, Des zomers, van Cath.
van Renncs en Eendracht van J. H.
Stuntz zongen. Hoe frlscli klonken
al die kinderstemmetjes en wat ge
tuigde de zang van nauwlettend©
Studie! We zouden niet kunnen zeggen
wat wel 't mooist was: Het Angelus
of 't vrool'ijke Des Zomers. De belde
onderwijzers, di© den dirigeerstok
zwaaiden, mogen met him succes te
vreden zijn!
De Royal Bioscope, welbekend van
uitvoeringen'op de forten, kreeg h©t
volgend nummer van 't programma
voor haar rekening. Tal van komi
sche doch ook Interessante nummers
werden op 't doek getoovendl
Dat de kleinen zich vermaakten, be
hoeft niet betoogd te wonden, vooral
wanneer een geschiedenis ©en wat
onverwachte wending nam, die op
de lachspieren werkt©, daverde de
zaal, zóó kwam d© vroolijkheid tot
uiting.
Als hoofdnummer zouden we ©ven
wel 't optreden van den heer Clir. van
Abkoude, den bekenden kinder
vriend, en schrljv©r van verschillen
de kinderboeken, kunnen beschouwen.
De heer Van Abkoude ie phenomeon.
Hij vertelt een Slnterkloashistori©,
zingt bij de piano Sint©rk81aasli©d-
jes en andere mopjes, doet een
verhaal, waarbij do kinderen schate
ren, geeft grapjes ten beste, laat
raadsels oplossen en toont zich ten
slotte een talentvol poppehkastver-
tooner.
lomand als de heer Van Abkoude is
een vriend van 't jonge volkj© als
geen ander.
Het applaus daverde dan ook, toen
hij zijn uitgebreid programma had
afgewerkt.
Het was toen spoedig tijd, om huis
waarts te koeren. Dankbaar en opge
togen over al wat gezien en gehoord
was, verlieten de kinderen omstreeks
half tien het Brongebouw.
Het personeel der O. L. scholen te
Schoten kan met voel voldoening op
Sint Nicolaas 1915 terugzien!
E. S. M.
Men schrijft ons:
Tengevolge der tijdsomstandighe
den moesten de verbeteringen van
weg en werken en rollend materieel
in 1915 worden beperkt tot do vernieu
wing van de bovengrondsche gel fa
ding op het traject Haarlem—Zand-
voort, welke weklra zal zijn voltooid
en volgens liet moderne systeem met
kettingophanging en voorzien van
poroèleiiïisolatie zal zijn uitgevoerd.
In den loop van dit jaar heeft de
E. S. M. zich inmiddels rnet Holland-
sche firma's in verbinding gekleid
over de fabricatie van die apparaten,
noodig voor de nieuwe electrisclie uit
rusting der motorrijtuigen, welke zg.
treinsohakeling mogelijk maakt. Dit
ls het systeem, waarbij meer motor
wagens to één trein kunnen rijden en
door één wagenvoerder kunnen Wfui-
de bediend.
Tot nu toe werden deze apparaten
hier te lande niet gemaakt, zoodat,
vóórdat tot bestelUng kon worden
overgedaan, proeven moesten worden
genomen om de be'irou wbaarheid te
kunnen nagaan.
De samenwerking tusschen de E. S.
M. en de beide HolUuulsche firma's,
die hiervoor in aanmerking kwamen,
heeft tot resultaat gehad dat de be
stelling is geschied en de E. S. M.
Legen den a.s. zomerdienst twee drie-
wagentreinen op de baan kan bren
gen, die met Hollandsche installaties
zullen zijn uitgerust, zoodat met de
twee reeds in bedrijf zijnde Duiteeho
installaties het totaal der «Iriowwïeiï-
treinen op vier zal zijn gebracht.
Voorts zal in 1916 höt wagenpark
dei' E. N. E. T. met vier wagens wor
den vermeerderd.
De bakken voor deze vier wagens
zijn aanwezig en doen sedert 1904,
twee aan twee gekoppeld, bij de E. S.
M. dienst als aardmngrjj tuigen met
langsbanken. Deze laatste verdwijnen
dus van de lijn AmsterdamZuixt
voort On zullen worden vervang»
door twee geheel nieuwe bakken. D<
bakken en onderstellen zijn Haar
Ionisch fabrikaat.
Deze zullen worden geconstrueerd
volgens een nieuw ontwerp en voor
zien van met trijp beklede dwnreban
ken, zooals in liet rijtuig 63 zijn aam
gebracht Dit laatste was een gewij1
zigd rijtuig, waarbij men niet vrij
was wat betreft maten en afstanden
der te plaatsen dwarsbanken. Ln de
nieuwe rijtuigen zullen deze echter
Iets ruimer worden genomen, zoodat
een in teder opzicht oorufortabel rij
tuig ml worden verkregen.
De vijf kleine E. S. M. aanhangiij-
tuigen met „langsbanken" worden
eveneens uit den diens;, genomen op
de lijn AmsterdamZandvoort; zij
worden tot motorrijtuigen ingericht
eot zullen worden bestemd om ln
hoofdzaak dienst te doen op de stads-
lijn AmsterdamSloterdijk, waar
„langsbanken" een voordeel heb!>en
bovon dwarsbanken, terwijl op de larx.
ge trajecten de eerst© niet in den
smaak vallen.
Met Juni 1916 zullen dus alle wa
gens met „langsbonken" van do lijn
AmsterdamZandvoort verdwenen
zijn. wat een groote verbetering zal
blijken te zijn.
Voorts wordt to de eerste helft van
1916 de bovenleiding op den Adm. die
Ruyterweg geheel vernieuwd en op
moderne wijze opgehangen, waardoor
de kans op bcdriJfedOoringen zeer zal
worden verminderd.
De vernieuwing op liet haan vak
HalfwegHaarlem wacht op de be
slissing van het Ministerie van Wa>-
terstaat betreffende omlegging der
sporen op welke do E. S. M. bij de be
trokken autoriteiten heeft aangedron
gen.
Tenslotte aal de E. S. M. binnenkort
een to haa-r eigen werkjilaatsen ge
bouwde groote electrieche Looomotief
van 18 bon op de baan brengen, voor
zien van 4 matoren, ieder van 46
P.K., welke meer aaiihongrijtuigen,
of wel zandltreiiien zal kunnen trek
ken, voor welken zwaren dienst tot
nu toe gewone E. S. M. motorrijlaif.
gen moesten worden gebezigd, <il«
daarvoor nöet geschikt waren.
Wat de verbetering aan de baan
betreft,, zal in de eerste helft van 191(1
nog een nieuwe brug worden ges la
gen over de Hout/vaart bij Aendienf-
nout, waardoor de S-vormige bocht
aldaar komt te vervallen en er zal
een begin worden gemaakt met zand-
stortingen, teneinde de opritten naar
liet viuduot over de baan van d© II.
IJ. 8. M. van dubbel spoor t© kunnen
voorzien.
Do E- S. M. zit dus niet stil om
voortgang te maken met voi-sohillon.de
verbeteringen en vernieuwingen.
Rubriek voor Vragen
Qeabonneorden liebböii bot voorrecht,
vragen op voracblUond gebied, mite voor
beantwoording vatbaar, In te lenden bij do
Itedootie van Haiirlem'o Dagblad, Qroüle
Houtstraat 68.
Alle antwoorden worden geheel koatelooa
gegeven en *oo apoadig mogelijk.
Aan vragen, die niet volledig naam en
vroonplaats van den ineendor vermelden
wordt geen aandacht geschonken.
VRAAG: Hoe groot ls het aantal in
woners van China?
ANTWOORD: Ongeveer 420 milli-
oen.
VRAAG over echtscheiding: In dit
geval kan echtscheiding aangevraagd
worden. Vóór deze uilgesproken
wordt, blijft het huishouden zooals
het gewoon ln een huwelijk gebeurt.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
A 30 Cts. per regel.
op RU Win-, RIJTUIG.AUÏG BAN DSN
Alpmeen Ysrkoijlokaal
Nieuwe Qraoht 74.
Telefoon 1886.
Mikeliar P. HOOGEVEIH Lz.
21 en 22 December.
Nader (e omsohrljven.
Marktnieuws
Op de Maandag alhier gehouden
groenten markt waren aangevoerd en
verkocht:
Appelen aangevoerd 200 H.L., ver
kocht 125 H.L., f 3.50—f 7 per HL.
Peren aangevoerd en verkocht 150
Hl,., f 3—f 4 per H.L.
Bloemkool aangevoerd en verkocht
500 stuks, 5—9 cent per stuk.
Boerekool, aangevoerd en verkocht
2500 stuks, 20—30 ct. per mand, in
houd 10 stuks.
Roede kool, aangevoerd en verkocht
1500 stuks, 6—14 per stuk.
Spruitkool, aangevoerd en verkocht
200 zak, f 1.50—f 3 per zak.
Gele kool aangevoerd en verkocht
1500 stuks, 80—90 ct. per mand, in
houd 10 stuks.
Wortelen aangevoerd en verkocht
1000 bos, 810 per stuk.
Andijvie aangevoerd en verkocht
1000 stuks, 20—30 ct. per mand, in
houd 15 s»uks.
Prei, aangevoerd en verkocht 250
bos. 8—10 ct. per bos.
Bieten, aangevoerd ©n verkocht 500
stuks, f 1f 2 per 100 stuks.
Peenen aangevoerd en verkocht 250
KG., 3-4 ct. per KG.
Sinaasappelen aangevoerd en ver
kocht 1500 stuks, f2.75f 3 per 100
stuks.
Mandarijnen aangevoerd ©n ver
kocht 1000 stuks, f 2.75—f 3 per 100
stuks.
Citroenen aangevoerd vm verkocht
1000 stuks, f 2—f 3 per 100 stuks.
Regeerlngsgroente was niet aan
wezig.
