Aan kei ijk 6taat tegenover dë Regeë-
rmg dat zij ook volkomen ontoegan
kelijk is voor financieele invloeden
van buiten en dat hetgeen «ij als haar
meening verkondigt ook werkelijk
haar meening Is, ai zou die ook nog
zoo verkeerd en absurd' wezen Al3
nu eon blad wordt vervolgd, omdat
het Onbehoorlijks cijlttek uitoeient.
dan heeft het den schijn, alsof ande
ren, die het minstens even hard doen,
hiertoe verlof hebben. Wij wijzen or
nu het delict hier een aantijging
geldt aan het adrea der Regeering,
b.v. even op, dat 't bij de vervolging
van „Het Volk", omdat het een der
Minsters had genoemd een „schavuit"
met „besmeurde handen", niet tot
een voorloopig arrest is gekomen en
dat er wel een vervolging heeft plaats
gehad bij een uitdrukking over een
zekere partij in Midden-Europa, maar
niet tegen degenen, die in „De Toe
komst" een beslist Duitsche propa
ganda voerenook niet tegen een
journalistiek, waarin Italianen
„sluipmoordenaars" werden genoemd
en van de Russische Hegeering go-
sproken werd als van „knoetman-
nen", .heulen", enz.
Over het algemeen zijn wij felle te
genstanders van hel geheele „Tele-
graaf'-bedrijf, vóór als tijdens den
oorlogmaar wat nu gebeurd is,
raakt een algemeen persbelang, waar
bij de vrijheid van spreken, een kost
baar nationaal goed, betrokken is.
Ale ooit de Fransche stelregel: „ni
excès d'honneur ni oetta indigni-
té", dat wij met het Hollandsche
spreekwoord: „zachtjes aan, dan
breekt liet lijntje niet" zouden willen
vertalen van toepassing ware ge
weest, dan was het nu. Gevaar voor
ontstemming in Duitschland, oorlogs
gevaar om een zij liet stelselmatige
en onbesuisde critiek in één, zegge 1,
Nederlandsch blad, dat geen enkele
der politieke partijen achter zich
heefi, dat alleen een overmatige zucht
heeft oui haantje-de-voorste te spe
len en dat daarbij 6oms succes heeft,
zooais b.v. bij zijn hardnekkigen re-
clieichedienst van groote en grove
smokkelarijen, lijkt ona
uitgesloten. Er blijven due over een
op zicb zelve begrijpelijke wraakne
ming der Regeering on een
geweldige uitbarsting
patliie-botuigingon dor
het blad, waarop zijn
groot gaat. Zoo staat nu de zaak-
Schródor misschien voor eindeloozen
tijd op de rol en bederft de publieke
ojnnie, die reeds lang die „Telegraaf"-
jnethode met een lodderoog bekeek.
„De Nederlander" schrijft in I
verband met de verklaring van den
heer Heldert in „de Telegraaf" ,,lk
verklaar hierbij pro-goalüeerd te zijn
en alles te zullen doen om de zaak
der geallieerden te verdedigen" 't vol
gende:
Meen/t de lieer Holdert dat de vrij
heid om dit te doen wordJt aangerand?
Gelukkig bestaat in ona land druk
persvrijheid.
Doch „behoudens Ieders verant
woordelijkheid volgens de wet", zoo
als art. 7 der Grondwet luidt
Indien „De Telegraaf" niets tegen
de wet heeft gedaan, zal haar hoofd
redacteur vrij uitgaan, doch andera
niet.
W ij mogen in ons land zoowel de
«aak der GeaJlieerden als die der Cen.
tralen verdedigen. Maar wij mogen
niet handelingen plegen het publi-
coeron van gedachten en feiten is ook
een handeling dio ons land, tegen
zijn wil, in den oorlog zouden klimmen
betrokken. Wij mogen geen „misdrij
ven plegen tegen de veiligheid van
den Staat". Evenmin „tegen hoofden
en vertegenwoordigers van bevriende
Staten". Vermits onze wet zulke han
delingen met straf bedreigt, zou het
stilzitten der Nedorlamlsche regeo
ring bij het plegen van zulke misdrij
ven door de bevriende Staten als een
„onvriendelijke" daad onzer Regee
ring moeten worden beschouwd De
Regeering is daarom, meer nog 'dun
andere, verplicht de wet te handha
ven.
Dat wij hier met feiten te doen heb
ben waarop zware straffen slaan, is
duidelijk; want anders kon er niet
voorloopige aanhouding hebben
plaats gehad.
Ot strut bare feiten gepleegd zijn, zal
de rechter uitmaken. Wij hebben dat
rustig af te wachten, niaar laten ons
door de groote woorden van mannen,
die zich gaarne voordoen ais xnarte-
airus voor een schoone zaak, niet van
hei. rechte spoor leiden.
rijheid van drukpers, heel mooi.
Maar ook de Staat der Nederlanden
heeft zijn rechten.
drlestart
warmpjes aoor naar agenten te doen
betalen.
Maar voor het overige blijft ons ad
lies: Ook zulke wilde vogels vrij la
ten vliegen.
Voorheen is op alle manier ba
pnoefd, de Pers aan banden te leggen,
maar niets heeft 't gebaat
En acht men, dat in oorlogstijd, ter
bevordering van 's lands veiligheid,
kortwieking noodzakelijk is, laat er
dan een wetsontwerp ad hoe voor
worden ingediend.
In staat van bal eg kam veel, dat an
ders niet kan. Waarom ook niet bui
ten beleg?
Mr. dr. C. A. Vaillant schrijft (in
gezonden) in 't A 1 g. Handels-
een
sym-
lezors van
redactie nu
„De Standaard"
o.a.:
Keer op keer komt, tot zelfs in do
Staten-Generaal, de vraag aan de or
de, of liet nog langer kan toegelaten,
dat vrij. als Persorgaan, 's avonds en
's morgens, een blad uit Amsterdam
net land, en ook tiet buitenland, in
gaat, dat ons ui moeite toon helpen.
Ons gevoel blijft, dat men dozen
doffer niet in de til moet opsluiten,
maar vrij moet laten uitvliegen.
Zoor juist zug echter ue heer
Lohuiun in, dat officieel protest, door
uanklac-ht bij den rechter, (gelijk dan
nu ook ges cl üed. is) desniettemin niet
alleen goweinscht, maar zelfs noodza
kelijk is.
Niet om het blad een vonnis te doon
ojiloopen. Dat zal wel bijna nimmer,
althans niet dan hoog zelden, het go-
vul zijn. En dat hoeft ook niet. Maar
wel is het eisch mil het ©ogenblik,
dat men in het buitenland vast en ze
kei wete, dat in elk geval de Regee
ring er niet achter zit, maar integen
deel vierkant tegen dit drijven tot
nei11 ral iteitsverzaking over staat.
Zelfs w ane het gewenscht, dat men
ook hiior de wetsbepaling had, dat
zulk een blad de aanklacht in zijn
eigen kolommen moest opnemen.
Ook kon de diploma tie die onze be
langen in den vreemde voorstaat,
door officieele oommuniqué's esr zeer
zeker toe medewerken, oan steeds dui
delijker in het buitenland te doen uit
komen, hoe een geheel vreemd gevo
gelte in de Neder! ondache bijt is.
In hoeverre achter zulke persactl©
vr-emd geld zit, is met ui* te maken.
Slechts zij er stee-is aan herinnerd,
dat de Engelscihe Regeering, blijkens
do ook door ons indertijd gepubliceert-
de stukken, er wel terdege op ut*
bleek te zijn, om vreemde bladen, die
zoogenaamd de Engoleche beriohten
wildon opnemen, hiervoor wel en
blad:
,De inhechtenisneming van den
hoofdredacteur van „De Telegraaf'
heelt reeds versclüllende pennen in
beweging gebracht. Voor zoover mij
bekend is. werd echter tot nog toe
één zijde van het vraagstuk niet on
der de oogen gezien, en wel die zijde
die naar mijn meening het hoogst be
denkelijke van den judicieelen maat
regel het sterkst doet uitkomen.
Ik bedoel de verhouding tusschen
de artikelen 7 der Grondwet en 86
in het Wetboek van Strafvordering.
Volkomen daargelaten de vraag
naar de opportuniteit van de onder
nomen strafvervolging, naar de mo
gelijkheid om het geïncrimineerde
artikel te wringen in het keurslijf
van een handeling als bedoeld
bij art 100 van ons Strafwetboek,
komt mij in de allereerste plaats be
langrijk voor de quaestie, of in het
gegeven geval de overheid, die de in
hechtenisneming van den heer Schrö-
der beval, rekening heeft gehouden
met het voorschrift onzer Grondwet
omtrent de vrijheid van drukpers.
Immers, wat is het geval
Art. 86 Strafvordering Iaat preven
tieve hechtenis toe ..alleen op grond
hetzij van gegronde vrees voor vlugt
van den verdachte, hetzij van eenige
andere reden van maatschappelijke
veiligheid", en het bepaalt tevens,
dat de reden op straffe van nietig
heid in de beschikking met name zal
worden vermeld.
De beschikking der Rechtbank
deze is door „De Telegraaf' woorde
lijk medegedeeld en zij motiveert de
gevangenneming door 1. vrees voor
ontvluchting. 2. viees voor herhaling
van liet misdrijf.
Ware bet eerste motief alleen ver
meld. de beschikking der Rechtbank
zou formeel absoluut onaantastbaar
zijn geweest; de Rechtbank alleen
heeft daaromtrent te heslissen, en het
publiek heeft de al of niet gegrond
heid der vrees van de Rechtbank niet
te beoordeelen. Zoo is het eveneens
gesteld met het tweede motief, i n
one gevallen; ook hier
omtrent komt aan de Rechtbank bij
insluiting van ieder ander toe, te be
oordeelen en te beslissen of de maat
regel door vrees voor herhaling van
liet misdrijf wordt gewettigd.
Doch hier wordt de toepassing
van liet in andere gevallen ge
oorloofde motief van vrees voor her
haling van het misdrijf gecompliceerd
door het Grondwets-artikel, dot de
drukpersvrijheid waarborgt.
Dit laatste artikel toch verkondigt
den regel, die een der hoeksteenen is
van ons Nederlandsch Staatsrecht,
dat de drukpers is v r ij. d. w. z.
dat onder alle omstandigheden pre
ventieve censuur niet toegelaten zal
worden. Een uitzondering wordt al
leen gemaakt in art. 187 der Grond
wet. dat de buiten-werking-stelling
der drukpers-vrijheid voorziet bij af
kondiging van den staat van oorlog
of van den slaat van beleg.
Nu staat het vast. dat bij het ne
men der bedoelde beschikking de
kom der Gemeente Amsterdam, waar
„De Telegraaf' verschenen is en ver
schuilt. niet in staat van oorlog
of beleg is verklaard, dat ergo de
drukpersvrijheid en hare bescher
ming daar ten volle door art. 7 der
Grondwet beschermd werd en wordt.
En nu komt de beschikking der
Rechtbank, zioh grondende zoowel op
vrees voor ontvluchting èn tevens op
rees voor herhaling van het mis
drijf. in het midden latende alzoo,
welk der beide genoemde motieven
tot het nemen der beslissing den door
slag heeft gegeven, in de klein. Want
indien zij in het laatste der twee mo
tieven hare rechtvaardiging meent te
hebben gevonden, dan is dusdoende
de preventieve censuur, door onze
Grondwet verboden, door de
achterdeur van art. 86 Strafvorde
ring binnengesmokkeld. Met andere
woorden, bij de toepassing van
artikel van Strafvordering 'is geen
rekening gehouden met den zin
van het Grondwetsartikel.
Vrees voor herhaling van het mis
drijf kan als regel bij alle in art
Strafvordering omschreven delicten
preventieve hechtenis motiveeren al
leen bij drukpers-delicten niet, om
dat anders art. 7 der Grondwet illu
soir zou worden gemaakt.
Ik verwacht, dat deze züde van het
vraagstuk ter sprake zal komen daar,
aar het behoort indien, gelijk naar
ik meen terecht wordt voorondersteld,
dat de maatregel der Amsterdamsche
Rechtbank niet zonder voorkennis
medewerking der Regeering is geno
men. zal het op den weg liggen van
de volksvertegenwoordiging, om den
verantwoordelijken Minister reken
schap te vragen. Het gaat om niet
meer of minder dan om de handha
ving van een onzer heiligste grond
wettelijke waarborgen, en daar
oen „caveant consules!" op zijne
plaats."
ongegrond worden geheeten, waar ..Fatherland" ln Amerika. Dit orgaan
men stond voor het feit, dat dag in neeft zich volkomen belachelijk we-
dag uit ,,De Telegraaf" zijn berichten ten te maken sinds zijn lioche-karak-
inkleedt in con vorm van hoogst ver- ter ai te duidelijk naar voren is ge-
dachtmakonden aard. Do anti-Duit- komen. De zaak van „De Telegraaf'
sche geest, die de leiding van het wordt er niet beter op, doordat dit de
blad vervult, is geleidelijk ontaard in twaalfde tegen haar ingediende aan
een rterko anti-regeerings-stemimng klacht betreft, nadat er tien tot dus-
en met een zeer geprononceerde grot- ver neen resultaat hadden, en door
heid wordt ieder aangevallen, die dat er op aangedrongen is naar aan-
daarmede niet accoord gaat. Als we leiding van een verzoek van de Duit-
de geruchten mogen gelooven, werd sche regeering.
aanvankelijk alles zorgvuldig verme-1 Wanneer we verder in herinnering
den, wat onder de strafwet zou kun- brengen, dat de hoofdredacteur in
nen vallen, werd daarvoor rechtskun- den laatsten tijd den grooten smok-
digo voorlichting genomen, doch op kelhandel tusschen Nederland en
den duur had men „maling aan de 1 Duitschland bestreed, die gedreven
juristerij" en werd de toon grover, wordt ten einde Duitschland in staat
werden de insinuaties ernstiger. In te stellen de handelsartikelen te ver
die dagen verscheen In den kop van i krijgen, welke het mist, hetgeen te-
het blad eon nieuwe naam de heer gen de N'ederlandsche wet is, schijnt
II M. C. Holdert, oud-directeur
,De Telegraaf", trad op als „verant
woordelijk adviseur". Een ietwat
•zonderlinge titel, waar toch een advi
seur juist niet verantwoordelijk ia,
ten minfite niet in de wereld der dag-
bladpeie. Doch'de heer Holdert vatte
zijn udviseursschap zoodanig op, dat
hij schreef en zelfs onderteekende,
wat de lieer Schröder liever niet wil
de schrijven. Deze onttrok zich
maar ook aan zijn eigen land bewe
zen heeft.
Uit de Omstreken
er veel meer in deze zaak te zitten,
dan alleen een juridische inbreuk op
de neutraliteit.
De correspondent van de „Mor
ning Post" in Nederland schrijft:
Nu den heer Schröder het zwijgen
opgelegd is ik hoop 6lechts voor
korten tijd wensch ik uiting te
geven aan mijn bewondering voor
zijn moed. Ik betwijfel niet, of het
aan de beweging, wijdde zijn zorg Engelsche volk gal het volkomen met
aan do andere gedeelten van zijn mij eens zijn, dat hij niet alleen groo-
blad, bleef wel aanvankelijk als J te diensten aan de geallieerden,
hoofdredacteur aan het hoofd van „De
Telegraaf' genoemd, doch was f e l-
te 1 ij k niet aansprakelijk te stellen
voor wat de „adviseur" in den laat
sten tijd geliefde te schrijven en la
ter verdween zijn naam ook van het
hoofd van het blad.
En dus... heeft Vrouwe Justitia
den verkeerde te pakken I Dat gevoelt
men ook als men leest hoe bet ge
beurde 'door „De Telegraaf' is aan
vaard de heer Holdert heeft in het
eerstvolgend nummer na de arresta
tie van den heer Schröder uitdruk
kelijk verklaard, dat de zaak op den
ouden voet wordt voortgezet.
Dat klinkt als een uitdaging, doch
het zou mij niet verwonderen, als de
justitie deze aanvaardde cn, haar
vergissing ten opaichte van den heer
Schröder niet erkennend, zoodra de
uitingen van „De Telegraaf" liaar
daartoe aanleiding geven, den heer
Holdert hetzelfde lot als den hoofd
redacteur zal doen ondergaan 1
VAN FRANSCHE ZIJDE.
De Parijsclie correspondent van de.
Telegraaf seint eenige Fransche pers
stemmen:
De ,,P e t i t Pari sten" noemt
de preventieve gevangenneming van
den lieer Schroder eon maatregel,
smartelijk voor de vele vrienden van
Nederland in Frankrijk. Wij vergeten
niet, dat Nederland, evenals Zwitser
land en België altijd trotsch is ge
weest op Eijn onafhankelijkheid en
nimmer aarzelde lulde «ijm stem te
verheffen togen recHitsverkraclitars
en belabors van vrije naties. Omdat
hij trouw is gebleven aam deze traaf
tfie beeft Schroder kradhtig stelling
genomen togen do centrale mogen-cS-
hödtan en vóór hun bestrijders, zonder
daarover door de N'ederlandsche re-
geermg te zijn bemoeilijkt. Wij zijn
er zeker vau, dat deze arrestatie van
Schroder m Nederland, e-oowol als
bij ons, schrik en droefheid heeft to
weeggcbr&cht Onze collega had mo
gen verwachten, dat hij in hel land
dor persvrijheid het recht had rond
uit te verklaren aan wdlke zijde zijn
sympathieën waren. Hij zou 250 jaar
gelotlien misschien niet gevangenge
nomen zijn.
„Echo do Paris" vernam
met diep leedwezen de tijding dier gd
vaAffemieming'van don dapperen IIoL
landschen coliega, don heer Schröder,
wegens zijn vrijmoedige critiek op de
wijze, waarop de Duilsohers door No
dei iand gevoed worden.
Na de geïncrimineerde zinsnede,
dio tot de arrestatie aanleiding gaf, te
hebban aangehaald, zegt de „Echo de
Paris": „Wij spreken geen oordeel uit
ovor deze beslissing door de NodoT-
landtsche autoriteiten genomen. Maar
wo moeken tooh zeggen, dat wij
Sohot*B.
RAADSVERGADERING.
De Raad van Schoten is Dinsdag
avond in op den heer Van Steen 11a
voltallige vergadering bijeengeko
men.
Nadat de notulen van de beide
laatste vergaderingen zijn voorgele
zen en goedgekeurd, gaai men over
tot het bespreken en vaststellen van
verschillende verordeningen, aange
boden bij de gemeente-begrooting,
maar tot deze zitting aangehouden.
Bij de behandeling van de verorde
ning betreffende den bode van het
gemeentebestuur, ontstaat een
cussie ovor het al of niet wenschelij-
kc. om de functies van bewaarder
(iet Raadhuis cn van bode van het
gemeentebestuur in één persoon
vereenigen.
De heer VERTON (wethouder)
spreekt 0. m. het denkbeeld, als be
waarder van het Raadhuis een be
diende ter Secretarie aan te stellen.
B. en W, stellen voor, den bode
in het gemeentebestuur te lateu be
noemen door B. en W.
De heer SCHUURMAN is daar
tegen. omdat de bode niet tot het
Secretarie-personeel behoort.
De VOORZITTER zegt. dat
werkzaamheden van den bode voor
een groot deel Secretarie-werkzaam
heden zijn.
De heer SCHUURMAN is het niet
met den Voorzitter eens. Hij wil als
Raadslid in deze benoeming ook wel
wat te zeggen hebben.
Op voorstel van den VOORZITTER
wordt de verdere behandeling van de
verordening aangehouden.
Men gaat dan over tot de verorde
ning betreffende den ambtenaar-con
troleur der belastingen en den amb
tenaar, bedoeld in art. 261 der Ge
meentewet.
De heer PRUSCHEN is er voor,
de ambten, die thans door één amb
tenaar worden waargenomen,
scheiden.
De heer HOOY wilde eerst den
ambtenaar eens hooren, daar het
voorstel van den heer Pruschen ook
salarisvermindering voor hem betee-
kent.
De heer VERKOÖY maakt een op
merking o\ er het laat inzenden der
belastingbiljetten in Schoten. De be
noeming vau een ambtenaar-contro
leur is aan den Raad overge
laten. Deze buide motieven bezigi liij,
0111 te betoogen, dat ook hij splitsing
der werkzaamheden wenschelijk
acht.
De VOORZITTER antwoordt, dat
ziekte van den betrokken ambtenaar
ecu andier denkbeeld hudJdeai gevormd j (le stagnatie heeft veroorzaakt, die
de#- odelle tradities vau onafhankelijk! door deu lieer Verkooy is gememo-
Op voorstel van 'den VOORZITTER
wordt de verdere behandeling dan
aangeliouden.
De verordening van lie*. ainbtenaarS-
pereoneel van dan dienst der opes»-
bare werken komt nu in beliandeling.
Besloten wordt in overeenstemming
met het zoo pas genomen besluit, de
benoeming van directeur der gemeen
tevverken en een opzichter te doen ge
schieden door den Raad.
Zonder verdere discussie wordt de
verordening vastgesteld.
Bij de behandeling van de verorde
ning, regelende samenstelling en be
zoldiging van het personeel der ge
meentepolitie heeft de heer Van Steen
een amendement ingediend, om het
aanvangssalaris voor de agenten te
brengen van f 15 op f 16. De heer
MAGENDANS verdedigt dit amende
ment bij absentie van den heer Van
Steen en neemt het over.
De heer HOOY deelt mede, dat de
bedoeling van den heer Van Steen is,
deze verhooging 1 Juli 1916 te doen
ingaan in stede van 1 Januari a.s.
Evenals de heer MAGENDANS
spreekt de heer HOOY van de moei
lijke taak der politie te Schoten.
Ook d© heer VERKOOY is voor ver-
hoogiug van aanvangssalaris, echter
alleen, wanneer die verhooging 1 Ja
nuari ingaat.
De lieer VERTON verdedigt liet
voorstel van B. en W.
De heer VERKOOY blijft er bij, dat
verhooging hem het best toeschijnt.
De lieer PRUSCHEN stelt voor, het
salaris niet per week uit te keeren en
oorts hot jaarsalaris te bepalen op
t 820, en ten slotte tweejaarlijksche
en niet driejaarlijksch© verhoogingen
toe te kennen.
De lieer SCHUURMAN zegt, dat hij
de looneu uit het voorstel van B. en
W. in verhouding tot de loonen van
de gemeente-werklieden zeer normaal
vindt en het voorstel-Magendans niet
steunen kan.
Het voorstel-Magendans wordt niet
voldoende ondersteund en kan dus
niet in stemming gebracht worden.
De lieer HOOY amendeert het voor
stel-Magendans in dezen zin, dat de
verhooging die door den heer Ma
gendans is voorgesteld 1 Juli a.8. in
gaat.
Bij dit voorstel staken de stemmen.
Voor stemden de lieeren Schuur
man, Boeree, Pruschen, Bies en Poth
Verton.
heid, die de glorie ziju van het Ne-
dlarlandsche volk. Tot „De Telegraaf'
en tot zijn directeur, den heer Hol
dert, die men. bewonderenswaardige
energie ca nobele belangeloosheid do
zaak der vrije volkeren steunt, rich
ten wij geen woorden van deelneming
maar golukwenschon voor deze bd
proeviiig, die hen nog hoogier verheft
en ons nog dierbaairder maakt.
De ,,M a tin" merkt op: „dat de vrlj-
heulsberooving van Schröder in Ne
derland een zeer levendige cmotio
heeft gewekt. Zijn verheven inzicht
en de durf waarmede hu zijn pole
mieken voert, doen dezen dapperen
vriend van Frankrijk de warme sym
pathie van het verlichte volk verwer
ven. Zonder te willen beoordeelen, of
de tekst van zijn artikel, door zijn
scherpe welsprekendheid. d
strengheid dei- Nederlandsche straf
wet rechtvaardigt, kunnen we slechts
hopen, dat de heer Schröder spoedig
zijn plaats zal hernemen."
VAN ENGELSCHE ZIJDE.
Uit Londen wordt aan de „Tele
graaf" geseind
„De G 1 o b e", de arrestatie van
den lieer Schröder besprekend, merkt
op. dat eenige punten van groot be
lang in Engeland op den voorgrond
zijn getreden door de vervolging van
den hoofdredacteur van de Amster
damsche ..Telegraaf'.
Dit blad. dat sinds eenigen tijd
wereldvermaardheid heeft verworven
door de schitterende teekenijigen van
Louis Raemaekers, slaat bekend door
de volharding, waarmee het de zaak
der geallieerden voorstaat.
Nu zijn we wel bereid toe te geven,
dat deze houding zou kunnen worden
opgevat als een inbreuk op de cor
rectheid. waarmee een neutraal land
Men schrijft uit Amsterdam aan
„Het Vaderland":
Hot behoeft wel niet gezegd te
worden dat de inhechtemeneining
van den hoofdredacteur van „Do Te
legraaf", den heor J. C. Schröder,
hier groot opzien heeft gehaard, niet
het minst in de journalistenwereld.
Een dergelijk forech optreden van de
justitie tegen een van eenig misdrijf
verdacht journalist toch is een uni- j behoort te handelen. Maar
cum. Men erkent intueschen, dat de zoo is. waarom ageert de Nederland-
iu6titie formeel in haar reoht is. Opsche regeering dan niet tegen de uit
liet misdrijf, dat den heer Schröder j gave in Nederland van bladen, die
wordt ten laste gelegd het m ge- pas na deu oorlog verschenen zijn en
vaar brengen van onze neutraliteit welks bedoeling geen andere is dan
staat een maximum-gevangenisstraf het proiiageeren van de „Kultur"
van zee jaar. De justitie heeft dus de Tot deae organen behoort speciaal
bevoegdheid om een verdachte pre- „De Toekomst", die gekenmerkt zou
ventlef te zetten, o.a. uit vrees voor lrónnen worden als oen Nederlandsch
herhaling. Die vreea nu kan nieteauivalent van het Duitscho blad
de Hollandsche Natie komt vooral WJ
Tollens uit.
Van der Palin is in ons land ook
neer gceerd geweeet, hij blijft de lat-
eoeulijke, bedaarde Hollander, in
hein zit echter geen ievea.
Zijn preeken en recuevoenngen rijn
ook klassicisUsch.
Hiarlsmmsrmesr
De ijsvereemging „Nieuw-Vcnnep
en Omstrekenzal a.s. Donderdag 9
December 25 jaar hebben bestaan. In
oen op dien datum buitengewone ver
gadering zuilen plannen besproken
worden om dit feit feestelijk te her
denken.
A.s. Donderdag zijn de leden van
den Raad bijeengeroepen ter verga
dering om m een besloten vergade
ring de nieuwe regeling te bespreken
en vast te stellen voor don Hoofdclij-
ken Omslag, zooals deze voor liet
eerst in 1916 in werking zal treden.
Zooals vroeger wel reeds meer is ver
meld, zal er een progressieve regeling
komen der belasting.
Letteren en Kunsi
LOUIS RAEMAEKERS TE LONDEN
't Alg. Handelsblad meldt nog ui
verband met de Haemaekers-tentoon
stelling te Londen
Het „Institute of Journalists" is
voornemens Raemaekers vóór zijn
vertrek naar Parijs te noodigou aan
een lunch, om hem daar te huldigen
als „groot artist en tevens als waar-
deering voor de wijze, waarop hij in
Nederland de zaak der geallieerden
heeft voorgestaan". Die lunch zou
Woensdag gehouden worden in het
„Keyser's Royal Hötel".
Rechtszaken
TREURIG ONGEVAL.
Voor de rechtbank te Amsterdam is
de zaak behandeld tegen een 18-jarig
jongmensch uit Amsterdam, be
klaagd van schiüdmisdrijf. Op 28
Aug. s morgens tegen 10 uur bereed
hij zijn motorfiets op weg van Hlari-
cum naar het punt waar de Bredius-
weg wordt gekruist door den Amers-
foortechen straatweg. Op den bagage
drager zat een jeugdig adelborst
Juist kwam uit de richting van Naar
den de uit locomotief en twee rij»ui-
gen bestaande stoomtram. Oni die te
ontwijken nam hij een wending,
•crordeiiing (de derde al) wordt maar "iet voldoende, reed tegen dea
tot een volgende vergadering aange- 0
houden.
erordening, betreffende de be
waarder» der openbare lagere scho
len. wordt vastgesteld. Ook die, re
gelende de belooningen van een vak-
onderwijzeres in vak k wordt vast
gesteld na geringe discussie.
De ontvangsten der Genieeule-be-
grooting worden behandeld en vast
gesteld Het blijkt dat de Hoofdelijke
Omslag 39.150 bedragen zal.
De begrooting voor 1916 wordt dan
astgestcld.
De heer HOOY gaf in overweging,
bij liet begin van bet nieuwe jaar
Stoomvaar tfcerkhfwj
jeerd. Spreker weet zeker, dat,
alles behoorlijk geregeld is, er geen
stoornis meer zal voorkomen. Hij is
voor, beide am-bten niet te schei
den.
3 lieer SCHUURMAN is cr voor
middenweg te kiezen en te bepa
len: De betrekking wordt in deui regel
waargenomen door een persoon.
De benoeming van den ambtenaar-
boieekenaar wil hij ook dan Raad la
ten.
Do VOORZITTER zou er meer voor
voelen, 't nog eens een jaartje aain te
zien.
De heer PRUSCHEN deelt nog moe,
dat de betrokken ambtenaar zelf
sclieiding van beide ambten vvenschti
u dus berust in vermindering
erdiensten.
De heer VERTON geeft in overwe
ging, beide functies niet te scheiden.
Roeds heeft men den ambtenaar
erkkracht verschaft, waardoor menj
zore voor zijn gezondheid heeft ge
dragen. Spr. meent, daarenboven,
dat. walmeer de functies gescheiden
worden, men moeilijk op liet salaris
voor ambt.onaar-bcteok-enaar 250—
f 275, iemand zal kunnen vin tien.
Het voorstebPruschen wordt met 8
tegen drie stemmen verworpen.
De heer SCHUURMAN vestigt er <Le
aandacht op, dat B. en W. weer voor
stellen, den ambtenaar door hun col
lege te laten benoemen, B. en \V. heb
ban reeds zoo vaak de kous op den
kop gekregen en schijnen niet te kun.
nen inzien, d-at de Raad wil doen, wat
des Raads is.
Hij stelt voor, don ambtenaar door
den Raad te laten hernoemen cm wil
tevens zijn voorstel, dat bij de behan
deling van het voorstel-Pruselion is
te-r s;tralie gebracht handhaven.
De VOORZITTER zegt, dat de wet
reeds de benoeming door deu Raad
waarborgt en dus het eerste voorstel
onnoodig is. Hij stelt voor het betref
fende artikel te laten vervallen.
Dit voorste! wordt verworiten en
beide voorstellen van don heer
Schuurman aangenomen.
Bij de be'nandeling der janrlijksc-he
bezoldiging stelt de heer PRUSCHEN
voor als aanvangsjaarwedde van den
ambtenaar-controlour f 1050 in plaats
van f 100) vast te stellen. Over dit
voorstel staken de stemmen
berm op en kwam op de trambaan,
met het ongelukkig gevolg, dat zijn
vriend door de tram werd overreden.
Arm en been werden versplinterd; het
schouderblad scheurde; onmiddellijk
ingeroepen geneeskundige hulp
kwam te laaf. Ten gevolge van het
hevige bloedverlies overleed de jeug
dige adelborst nog denzelfden dog
In deze zaak werden 16 getuigen
gehoord, o.m. 5 geneeskundigen,
voorts waren 6 getuigen a décharge
gedagvaard.
Het O. M. eischle tegen beklaagde
acht dasen hechtenis.
l>e verdediger, mr. J. C. Post,
met een voorloopig kohier-te komen. achtte het bewijs van beklaagde's
zou stellig oorkonten, dat in schuld niet geleverd en pleitte vrij
den loop van bet jaar kasgeld zou
moeten worden opgenomen.
Tot bestuursleden van het Gomeon-
te-Workloozonfonds worden benoemd
de heoron J. K. Wijland, Bies, Hooy
en De Vriea.
B. en W. stellen voor, inet iugang
van 1 Januari 1916 aan een achttal
werklieden een loonsverhooging toe
t6 kennen tot een bedrag van 0.51
per week, waardoor de j>eiisioengronó-
siageu voor deze werklieden gewijzigd
wordeu.
Dit wordt goedgekeurd.
B. en W. stellen, onder verwijzing
naar een adres van liet bestuur van
bet Gemeente-Werkloozenfonds, voor,
vast te stellen:
A. Dat in plaats van het bepaalde
in het Raadsbesluit vau 19 Novem
ber 1911 zal worden gelezen als volgt:
Aan verzekerde werkloozeu, die ge
huwd of weduwnaar zijn. wordt bo-
hun uilk-eering en bijslag een kin
dertoeslag verstrekt
lo. bij geheele werkloosheid, van
f 0.75 per kind en per v. eek, tot een
maximum van 6 kinderen beneden
den leeftijd van 11 jaren
2o. bij gedeeltelijke werkloosheid
a. bij een inkomen (verdiensten en
uitkeeringen) van ƒ7.-—, een toeslag
van f 0.75 per kind en per week
b. bij een inkomen van ƒ8.oon|
toeslag van 0.60 per kind on per
week
c. bij een inkomen van ƒ9.— een
toeslag van f 0.10 per kind en por
week oveneens tot een maximum van
6 kinderen beneden den leeftijd van
11 jaar.
Goedgekeurd
Na rondvraag wordt de vergade
ring dan gesloten.
Santpoort
Maandagmiddag lueld mevrou
Dr. van den Berg van Eystoga— Ehas
haar tweede lezing over. Bilderdijk,
Reuisis Feit eai de huiselijke poezie
van Tollens.
Tot 1839 heeft Bilderdijk de geschic
de nis van het geestelijk lervan en do
letterkunde beJieerscht. Hij is niet
klassiek in den InxtpAen zin, maar
klassicistisoh-scnumented. 1" zijn
woordkunst is hij klassiek maar z:jn
gedachten zijn vol van het onharmo
nische, hij is opstandig, oproerig,
doorloopend ontevreden.
Bilderdijk heeft altlid revolution
nair meegevochten.
Reins is Feit ia de sentimenteete
dichter. In de 18e eeuw had men groo
te voorliefde voor liefdesromans, at-
tijd ongelukkige liefdeshistorie». In
Frankrijk verzette Rousseau zich
daartegen. In ons land is daar echter
een carricatuur van gemaakt, van
daar de sentimentaliteit. Wolff en
Deken kwamen daartegen op: getuige
Willem Levend"
Tegenover die" richting komt de j
STOOMV. MIJ. NEDERLAND.
Het St. Prins der Nederlanden (uit
reis) passeerde 6 Dec. hét Galloper
vuurschip.
Het st. Sumatra (thuoreig) passeer
de 4 Dec. Perim.
Het stoomschip Karimata (uitreis)
vertrok 4 Dec. van Cardiff.
Het stoomschip Karimoen (uitreis)
passeerde 4 Dcc. Finisterre.
Het stoomschip Rembrandt (thuis
reis^ vertrok 3 Dec van Colombo.
Het st. Rotli (thuisreis) arriveerde
5 December ie Marseille.
Ambon (uitreis) is 5 Doe, Diingo-
ness .gepasseerd.
Bxnda (thuisreis) arriveerde 5 Deo.
to Suez.
STOOMV.-MIJ. OCEAAN.
Het st- Theseus arriveerde 6 Dec.
van Java te Amsterdam.
Het st. Astyanax arriveerde 5 De
cember van Amsterdam te Liverpool.
KON. NE DE RL, STOOMB. MIJ.
Het stoomschip Pluto vertrok 5
December van Amsterdam naar
Newport
Het stoomschip Triton vertrok 0
December van Amsterdam naar
Swansea.
Het st. Agamemnon arriveerde 3
Dec. van Swansea te Torre Annun-
ziata.
Het st. Bacchus vertrok 4 Dec. van
Cardiff naar Tarragona.
Het st. Danae vertrok 4 Dec. van
Tetuan naar Melilla.
Het st. Hector vertrok 5 Dec. van
Barcelona naar Valencia.
Hel st. Hercules arriveerde 3 Dec.
van Cardiff te Napels.
Het st Neptunus, van Amsterdam
naar Marokko, passeerde 5 Dec. Ply
mouth.
Het st. Oberon, van Lissabon naai
Amsterdam, passeerde 5 Dec. Fol
kestone
Hot st. Pomona arriveerde 5 Dec.
van Swansea te Alicante
Het st Stella vertrok 28 Nov. van
Punto Arenas naar Montevideo.
Het 3L Themis arriveerde 4 Dec
van Swansea te Valencia.
Het st. Titan arriveerde 4 Dec. van
Amsterdam te Bordeaux.
Het st. Vulcanes vertrok S Dec. van
Livonio naar Cephalonia.
Het st Adonis, van Lissabon naar
Amsterdam. 6 December Folkesto
ne gepaeeeerd.
Het et Atlas, van Carthagona naar
Amsterdam, is 6 December Folkeslo-
reaetie in Tolteus, hij is de man van
de huiselijke, godsdienstig© poèzie.
Zijn i>oczie is zeer populair gewekt.
„Wien Nêoriandsch Bloed", „Nova
Zeinblu", „Lente". Op die maruor is
(uvs volk bedorvea.
Het st. Hector arriveerde 6 Decem-
ber van Barcelona te Valencia.
Hht st Iris arriveerde 6 Dec. van
j Gibraltar te Tarragona
HOLLAND—AMERIKA LIJN.
Het st. Sommeledijk, van La Plata
Tollens had niote dichterlijk®, ivoolt naar Landscrona. vertrok 5 Decern-
ie's hoog©rs. Zei ft ngonom enbe i d van ber van Graveaend.
