DE GEVANGENNEMING VAN DEN
TELEGRAAI-MIOOFDREDACTEUR.
Hot „W eek blad van het
R e c li t" schrijft o.a.
Mr. Levy verdedigde in een dezer
dagen van hem in liet „Handelsblad"
verschenen artikel de meening, dat
art 100, lo. van handelingen" spre
kende niet op gedachtenopenbaringen
van toepassing zou zijn. Of deze opi
nie juist zou kunnen zijn., willen wij
thans niet beslissen. Maar wel mee-
nen wij te mogen zeggen, dat de wet
gever art. 100, lo. redigeerende, wel
eerst in de laatste plaats aan uitin
gen door middel van de drukpers zal
hebben gedacht. Als een drukpers-
misdrijf is het delict van het eerste
gedeelte van art 100, lo. zeker niet
beschouwd. Wij deelen de meentng
niet, boven aangegeven, dat dit delict
niet door een particulier persoon zou
kunnen worden gepleegd. Maar
wel zijn wij overtuigd, dat eene ver
oordeeling wegens dit misdrijf uiterst
moeilijk zal zijn, wanneer ernst wordt
gemaakt met het bewijs dat de han
deling het gevaar voor de neutrali
teit moet hebben veroorzaakt, en niet
door een al te gevaarlijk opereeren
met eon mogelijk voorwaardelijk op
zet over het door de wet gestelde op-
zetsvereisohte wordt heengesprongen.
Met de vervolging van een derge
lijk misdrijf is uiterste voorzichtig
heid plicht. Toepassing van de pre
ventieve hechtenis bij dit delict zal
dubbel ernstig moeten worden over
wogen. Die toepassing op grond van
vrees voor herhaling, altijd uiterst
bedenkelijk, schijnt hier uitgesloten.
Modderman zeide eenmaal„Zijn
eerste misdrijf ie inog niet bewe
zen ook het tweede wordt nog
slechts vermoed, en op grond dan van
die twee vermoedens zal men ie
mand Korkerenl Dat gaat te ver."
Zekor gaat dat te ver bij een mis
drijf, dat tot zooveel twijfel aanlei
ding geeft uls hetgeen hier bespro
ken werd, tenzij men .de preventieve
hechtenis meent te mogen maken tot
een middel om als staatsgevaarlijk be
schouwde personen op te bergen. Een
andere reden voor preventieve hech
tenis is de gegronde vrees voor
vlucht De tegenwoordige omstandig
heden zouden het niet gemakkelijk
maken de gegrondheid van die vrees
te inotiveoren.
Ongetwijfeld moet men in de abnor
male tijden waarin wij leven, uiterst
voorzichtig zijn met het beoordeelen
en veroordeelen van regeenngsdadeii.
.Wij ineenen die voorzichtigheid niet
uit het oog te verliezen, wanneer wij
in verband met de voorafgaande be-
scnouwingen ala volgt concludeei'en.
Indien, wat mag worden aangeno
men, net parket te Amsterdam in zijn;
laatstelijk ingestelde vervolging en
in de wijze van behandeling daarvan
heeft gehandeld na overleg met de
Regeeiing dan moet deze wel zeer
ernstige redenen gehad hebben, wil
zij kunnen rechtvaardigen' het met-
opvolgen van het uitnemende advies,
haar verleden week gegeven door 'n
zoo voorzichtig etaatsmun als nir. De1
Beaufort.
De Vaderlander, het orgaan
der Liberale Unie, wil wel toegeven,
dat de buitenstaander moeilijk kan
beoordeelen hoe groot het gevaar
was. dat het onverantwoordelijk ge
schrijf van „De Telegraaf" voor onze
neutraliteit opleverde, en evenmin
in welke moeilijkheden de Regeering
daardoor werd gebracht; maar het
blad vraugt of èn dat gevaar, èn die
moeilijkheden er door deze arrestatie
op zullen verminderen.
Verder schrijft ,,De Vaderlander"
,.De hoop van den heer De Beaufort
is niet vervuld, al moeten wij er dan
ook nogmaals op wijzen, dat er geene
zekerheid bestaat, dat we hier met
een Regeeringsdaad te doen hebben.
Wij voor ons zouden gaarne zien, dat
heel spoedig bleek, dat de Regeering
in deze staat aan de zijde van den
heer De Beaufort. Dat kan door de
invrijheidsstelling van den hoofdre
dacteur van ,.De Telegraaf" preven
tieve hechtenis voor een persdelict is
zoo oii-Hollondsch, zoo in strijd met
onze begrippen van drukpersvrijheid,
dat dit rniddei altijd erger zal blijven
dan de kwaal, in welken hevig neu
ten vorm die zich ook voordoet."
In do „Amsterdammer"
schrijft prof. Van Hamel o.a.
Wij hebben in Nederland weer eens
onzen politieken gevangene, 't Was
in zoo lang niet gebeurd!
Diit zat in het pakje, dat op dein
vorigen Zaterdagavond bij wijze van
verrassing aan do natie is thuis be
zorgd geworden. En de Nederland-
sche regeering zelve heeft haar die
surprise bereid.
Juridisch moge het hier immers
'een bevel van de rechtbank zijn, de
aandrang is begrijpelijkerwijs uitge
gaan van de regeering, en deswege
blijft zij aansprakelijk.
Zij had ons waarlijk wel dit koopje
mogen besparen!
Niet de heer Schröder of „De Tele
graaf" toch, zijn eigenlijk de lijdende
partij van dit optreden van do etok-
kcknechts der justitie, dat den. ver-
schriltkelijksten misdadiger waardig
ware.
Neen, de kwalijk overlegde maatre
gel Is een vergrijp tegenover de be
langen van liet Nederlandsche volk.
Natuurlijk komt in de eerste plaats
wat meai den heer Schröder heeft
aangedaan, niet te pas. Er ia een
'groot verschil tusschen het betreuren
van zekere uitingen in de krant,
en ceu fatsoenlijk man daarvoor hals
over kop in het Huis van Bewaring
te jagen.
Dat de regeering niet gevoeld heeft,
hoezeer hiertegen hel gemoed van
Nederlanders in opstand moest ko
men, bewijst helaas eene te meer,
dat deze regeering, ondanks haren
„volkswil", van liet volk bitter ver en
vreemd af staat.
Waarschijnlijk veroorloven zich de
toonaangevende kringen in Den Haug
eene grenzelooze minachting voor
„Do Telegraaf". Ook de bespreking
in de Kamer wervt blijkbaar opgevat
als eene artilleriebeschieting, waar-
'door die krant „sturmreif" was ge
worden.
Maar wannéér dé regeering nu
daarom liet blad in een staat van vo
gelvrijheid waande, waardoor men
ook liet sterkste aanpakken kan ris-
keeren, dan heeft zij gerekend bui
teneen groot deel van 't overige
Nederland, waarin nog pootiger le
ven zit.
Alle overdrijving Immers schaadt
En evenzeer als die van den kant
van „De Telegraaf soms averechts
gewerkt heeft, en aan pro-Duitsche
propaganda voordeel heeft gedaan,
evenzoo heeft nu de overdreven
maatregel der regeering, op den ke
per beschouwd, ons en haar tegen
over het buitenland tienmaal meer
in verdenking gebracht, dan 't geheo-
le artikel van den heer Schröder.
Nu vermeldt de geheel e Entente
pers zijn arrestatie als een bewijs
van de pro-Dultschheid van ons gou
vernement
Nu staat zijn losse aantijging vol
ledig overgedrukt in „Times", in
„Daily Mali", in „Journal" en „Ma-
tin", in alle bladen. Een artikeltje,
dat anders niemand daarginds gele
zen zou hebben en hier te buide me
nigeen was gepasseerd, is thans tot
een „internationaal" document ge
maakt, door duizenden argdenkende
oogen in allerlei plaatsen en landen
gespeld.
En onze regeering, die zich eenige
bu'itenlandsche moeilijkheden van
den hals meende te kunnen schuiven
dal zij 't gemakkelijker heeft, be
weert niemand! heeft er ons land
voel dikker ingezet! Zij heeft do pu
blieke opinie en ide pers bij de gealli
eerden tiogen ons in 't harnas geroe
pen, en die zijn in enkele landen wel
de eigenlijke regeerders.
Zoo is dan het St. Nicolauspaket-
je leeüjk uitgepakt, en vraagt men
zich met eenige zorg af: hoe komt
ons land weer met fatsoen uit dit las
tige geval?
Een ware puzzle! De meeste surpri
ses verdwijnen den volgenden dag ln
don prullemand. Maar niet deze
blijft men nog zitten: mei Schröder
in de cel en met het opzienbarende
proces op komst; met „Do Telegraaf'
met de opwinding van het gdheele
buitenland: met do hardhandig
aangetaste persoonlijke vrijheid
bovendien.
Ieder Vaderlander moet zelccr
wenschen, dat eene behoorlijke oplos
sing gevonden wordt en de ongeluk
kige indruk hersteld. Iedere betrok
kene dient daartoe mede te werken.
Het is geen zaak voor leedvermaak!
Ook hier geldt het„right or
wrong, my country. Gelijk of onge
lijk: 't betreft het vaderland".
Db. E. Giran, die in De Tele
graaf „Kantteekeningeu van een
eenzame" maakt, schrijft o. a.
Ook ik weet wel or zijn een me
nigte menschen die als zij deze
regels lezen zich zouden afvragen,
waarover, ik het eigenlijk hob 1 Z'J
weten, dut de hoofdredacteur van
,,De Telegraaf" gearresteerd is. Maar
van den regen brieven en stukkeu.
van den banjir protesten, die
dag aan dag d6 redactiebureaux bin
nenstroomt, weten zij niets.
En dat is zeer begrijpelijk hun blad,
het blad waarop men in hunne fa
milie. van vader op zoon. geslachten
lang geabonneerd is. vertelt cr hun
geen woord vandat is de
zwijg-taktiek. Zoo gaat aan die men
schen, zonder dat zij er eenig vermoe
den van hebben, een der schoonste
daden van geestdrift langs den neus
voorbij, die in den loop der laatste
jaren de ziel van hun eigen volk
heeft verheven zij weten van niete.
En misschien zullen zij nóóit 'ets we
ten. Maar dat doet er ook weinig toe.
Men moet het in Engeland w et e u.
Men moet het in Frankrijk w e t e n.
Overal, waar de stommeilijes-
methode een begin van wantrouwen
tegen Nederland in het leven heeft
geroepen, moet men het weten. Aan
de vreemdelingen, aan hen, die ons
doen van verre gadeslaan, moet vun
de beweging worden kennis gegeven,
die thans ouder ons plaats grijpt.
Want inderdaad, en ofschoon de
bevrijding van Schröder nog steeds
de kern van de kwestie vormt het
betreft hem-zelf reeds niet meer
Zeker. Schröder is een dapper 60l-
daat. die de Idéé met moed cn met
talent dientMaar de Idéé gaat
boven zijn persoon uit en overstroomt
de kolommen van „De Telegraaf".
Zelfs gaat het thans niet meer orn
hem. noch om „De Telegraaf", even
min als het gedurende do Dreyfus-
zaak om Dreyfus of het blad ,,L'Auro-
re" giug 1 Schröder eu „De Tele
graaf" zijn slechts gebeurtenissen,
toevallige oorzaken. De vlammende
protesten, die de kolommen van dat
blad vullen, gaan verre boven de
vrijlating van den een, en do bevrij-
dings-actie van het andere uit Het
is het groote vraagstuk van de mo-
rcele neutraliteit, die thans Iels on
mogelijks is geworden, iets afkeer-
wekkends en gevaarlijks. Dit is dft
krachtige verwerping van de iinino-
reele leer der slilzwijgeudheid. tegen
over de verkrachting van het ltecht.
De groote zaak der Gerechtigheid
ataat op het spel. Niemand kan thans
zwijgen zonder zich tot medeplichtige
te maken, liet is de onwraakbare ge
tuigenis van het volksgeweten, dat
zich baan breekt. Het is de bevesti
ging, dut liet Oude Nederland niet
dood is. dat de ziel van het volk niet
in den doofpot versmoort, en dat Je
Nederlandsche Leeuw geen tam huis
dier is Hot is do wederopleving van
de deugden der voorouders, de vroe
gere fierheid, de mannelijke onver
saagdheid. de geest der vrijheid, on
wrikbare taaiheid, do ontembare wil,
het vuur der overtuiging, het geloof
dat bergen verzet, het de ziel, de
levende ziel der groote vooroudera,
die oprijst te midden der verdachte
konkelarijen, der geheimp begeerte-i,
der slaafsche vriendelijkheden, het is
het verleden, het grootsch veriadon.
dat herleeft
SalueertSalueert, gij mercanlie-
len, salueert gij, die het Groolsehc'
Heden zoo kleinzielig, zoo bekrom
pen, zoo beverig moet vinden, salu
eert I
Het oude Holland der Geuzen staat
op en trekt voorbij 1
„Het Vaderland" schrijft o.a.:
Een journalist die in Engeland of
in Frankrijk aan het adres der regee
ring de helft had geschreven van de
beschuldigingen, den smaad, de ver
dachtmakingen. den monsterachtigen
laster., die de „Telegraalf" onze regee
ring heeft in het gelaat geslingerd,
zou reeds lang zijn pennevruchten
door de censuur vernietigd hebben ge
zien, zijn blad opgeheven, en mis
schien erger.
In Nederland echter houdt men niet
van censuur, maar de Strafwet stelt
liet algemeene rechtsbeginsel, dat
ieder aansprakelijk i3 voor hetgeen
hij publiceert. Ieder Nederiandsch
journalist die een leidende positie in
neemt. weet dat hij met deze positie
ook die strafrechtelijke aanspraken
lijkheid aanvaardt.
Nu heeft de justitie geoordeeld, dat
de heer Schröder te vei- is gegaan, en
zij heeft een vervolging togen hem in
gesteld, Terwijl de zaak in onderzoek
was, heeft zij verder gemeend, dat er
gevaar bestond voor ontvluchting van
den beklaagde of voor herhaling van
't delict, en dit overwegende heeft zij,
op grond van een ander artikel der
strafwet, hem doen arresloeren.
Is hiermee nu de vrijheid der druk
pers in Nederland geschonden,?
Neen, en duizendmaal neen. Die
vrijheid is in Nederland zóó stevig ge
waarborgd, dat, toen een provinciaal
blad zich op aandrang van een plaat
selijke autoriteit, die zijn boekje te
buiten was gegaan, aan censuur had
onderworpen, de regeering daarover
ol spoedig in de Tweede Kamer werd
geïnterpelleerd on de bdtrokken Mi
nister een onderzoek toezegde. Ieder
een is vrij door middel van de druk
pers zijn meaning te uitea Er !s
slechts één voorwaarde aan verbon
den; dat men de strafrechtelijke aan
sprakelijkheid aanvaarde voor heb
geen men publiceert.
Het is dan ook oen grove onwaar
heid als de heer Holdert die „do zaak
op den ouden voet", ofschoon zonder
hM eigenaardige talent van den heer
Schröder voortzet, beweert dat de
pers gemuilband wordt
Is dus de arrestatie van den lieer
Schröder geen politieke arrestatie,
maar een wettige, op formeele gron
den ontleend aan de Nederlandsche
strafwet te verdedigen daad, toch
moet men in het buitenland niet meo-
nen, dat het optreden dor Justitie in
dezean •onverdeelde goedkeuring on
dervindt zelfs bij hen die afkeerigzijn
van liet demagogische geschetter, de
leugens en he*t onverantwoordelijke
anti-nationale drijven van de „Tele
graaf".
In de Tweede Kamer zijn verschei
dene stemmen opgegaan, die, al trok
niemand partij voor liet optreden van
het Amsterdamsche blad, de arresta
tie van den heer Schröder afkeurden,
hetzij omdat men gaarne zelfs den
schijn van inbreuk op de vrijheid van
drukpers vermeden zag, hetzij omdaJt
men vreest, dat op die wijze olie in
het vuur werd geworpen.
Wij deelen die meening, De arres
tatie is naar ons gevoelen geen geluk
kige greep van de Nederlandsche jus
titie geweest.
Maar men overdrijve nietde vrij
heid van spreken eu schrijven staat
ook na heft geval-Schrödor nog on
aangetast, behoudens ieders aanspra
kelijkheid voor de wet.
DE BELASTINGONT WE RP EN.
„H o t Volk" bevat een beschou
wing van (mr.) H. J. N.(ieboer).
Na een overzicht daarvan gegeven
te hebben, concludeerde schrijver:
Deze soort van belastingen ia het,
waartoe men gewoonlijk zijn toe
vlucht neemt, als men een belangrijk
deel van de noodige gelden wil balen
van do groote massa en inderdaad
hebben wij gezien, dat de volksklasse
heel wat meer zal moeten betalen
dan thans, vooral voor haar genot
middelen. Maar ook do meer-gegooj
den komen niet vrij zij zien nieuwe
of vorhoog.de belastingen gelegd op
hun wijn, hun goud en zilver, hun si
garen en vooral op hun woning-in
richting, paarden, auto's en luxe
bootjes,
En nu den indruk over het plan van
minister Treub in zijn geheel? Laten
wij wat voorzichtig zijn. In al die
wetsontwerpen zit natuuirlij'k veel,
dat men bij eerste lezing niet morlu,
waar men eerst bij verdere studie cn
bij bespreking met anderen van op
de hoogte komt. Voorloopig zouden
wij alleen dit willen zeggendit
plan van een burgerlijk minister be
antwoordt niet aan onze idealen en
blijft op sommige punten zelfs bene
den hetgeen wij van een burgerlijke
regeering redelijkerwijs mogen ver
langen; inaar bet kón veel erger.
DE OORLOGSWINST-BELASTING,
't Algemeen Handelsblad schrijft
In Italië blijkt men er gemakkelijk
in geslaagd te ziju een oorlogswinst-
belasting vast te stellen. Maar in Ita
lië is, evenmin als in Denemarken,
evenmin als iu Engeland, evenmin
als in andere landen, een talrijke
commissie benoemd om de zaak te be-
3tudccreu. j
In Nederland wel voorzitter is dr.
D. Bos. lid der Tweede Kamer en niet
minder dan twee eu dertig, zegge
twee en dertig bankiers, industriee-
len, politici, ambtenaren enz. staan
den heer Bos bij. En uls dat. rapport
verschijnt, dan is de wet er nog niet!
En als de wet er is. waar zijn don de
oorlogswinsten?
Komaan, drie en dertig van de
knapste en geleerdste Nederlanders
kunnen toch wel in enkele maanden
doen wat een paar Italianen, een
paar Denen in zeer voel korter tijd
klaar speelden? Of is misschien juist
de omvang der commissie een bolet-
sel?
Op 5 October is de commissie inge
steld toen wij eens informeerden
hoe het werk ging hoorden wij- dat
zü „diligent" was.
VAN DE STANDAARD EN EEN
ANNEXATIE..
We lezen in Het Vaderland:
Herhaaldelijk heeft Dr. Kuyper zich
in de Standaard uitgesproken tegen
annexatie door gemeenten. Speciaal
1 heeft hij de. klesVercenigingen van
Vrin.uban en Hof van Delft er op go-
wezen, dat annexatie van die gemeen
ten door Delft niet door anü-revolu-
tionnairen gedoogd zal mogen wor
den.
Maar wat doet nu de a.-r. kiesver-
eeniging in Delft?
Die heeft, naar we in de D. Ct. le
zen, vergaderd en beraadslaagd over
de annexatie en met bijna algemeene
stemmen zich uitgesproken
vóór de annexatie en zulks op grond
dat:
lo. de annexatie niet is in strijd
met de antl-revolutlonnaire beginse
len; en
2o. omdat die is in het algemeen
belang.
Wat die stoute klesvereeniging bo
ven het hoofd zal hangen?
Sport en Wedstrijden
Voetba 1.
Reserve 2e klasse E.
E. D. O. II—BLAUW WIT III, 8—0.
De roodzwarte reserves brachten
gisteren eon uitstekend elftal op de
been. De voorhoede vormde een zeer
gevaarlijk geheel en niet minder dan
acht maal moesten de Amsterdam
mers visschen, waarvan vóór en na
rust vier keer. Rinus maakte drie,
zijn jongere broer twee, v. d. Hurk
twee en Hufman één goal. Het eerste
elftal dat voor het eerst vrij was dit
seizoen, heeft genoegen van zijn
2e-e!ftallers beleefd. Want alle doel
punten waren gevolg van schitterend
spel in het veld en niet door de wan
hopig werkende verdediging der Am-
sterdammers te verhinderen. De nieu
we spil van E. D. O. II werkte keu
rig en is een belangrijke aanwinst.
Jammer dat de mobilisatie hem ver
hindert geregeld voor E. D. O. uit te
komen.
DE COMPETITIE VAN DEN
HAARL. KEGELBOND.
Het verloop van de rest va® de com
petitie van den Haarlemschen Kegel
bond is als volgt:
11 Dec. S. S. S.—De Prins.
15 Dec. De Prins—S. S. S.
15 Dec. Z. Tl. G. G.Volharding.
16 Dec. VolhardingDe Prins.
20 Dec. PhoenixZ. B. G. G.
22 Dec. De Prins—Pljoenlx.
23 Dec. Waterpas—Eendracht.
24 Dec. Eendracht—Volharding.
4 Jan. S. S.S.Waterpas.
5 Jan.: Z. B. G. G.De Prins.
6 Jan.: Vollmrding—Waterpas.
10 Jan.: PhoenixVolharding.
12 Januari: De Prins—Eendracht.
13 Januari: WaterpasZ. B. G. G.
11 Januari: Eendracht—De Prins.
17 Januari: Phoenix—S. S. S.
20 Januari: Waterpas—S. S. S.
25 Januari S. S. S Phoenix.
20 Januari: Z. B. G. G.—Waterpas.
27 Januari: Volharding—Phoenix.
2 Februari: De PrinsZ. B. G. G.
3 Febr. WaterpasVolharding.
4 Keudracht—Waterpas.
7 PhoenixPrins.
8 S. S. S.—Eendracht.
11 Eendracht—S. S. S.
10 Z. B. G. G.—Phoenix.
17 VolhardingEend raclit.
22 S. S. S.—Z. B. G. G.
23 De PrinsVolharding.
23 Z. B. G. G.—S. S. S.
24 Waterpas—De Prins.
25 Kendrachte-Phoenix.
28 Phoemix—Waterpas.
2 Maart. Volharding -S. S. S.
7 S. S. S.—Volharding.
8 Z. B. G. G.Eendracht.
0 Volharding—Z. B. G. G.
De eerstgenoemde clubs ontvangen.
Binnenland
TWEEDE KAMER.
TEGEN SMOKKELEN.
In de Memorie van Antwoord be
treffende het ontwerp bevattende tot
lijdelijke bepalingen betreffende het
vervoer en de nederlage van goede
ren, deelen de Ministers van Finan
ciën, Landbouw enz.. Oorlog en Ma
rine mede naar aanleiding van den
door sommige leden uitgesproken
twijfel of de voorgestelde regeling
wel noodig is, aangezien dat het hier
geldt nabij de grenzen gelegen stre
ken, waar de staat van beleg is af
gekondigd en door het militair gezag
ter wering van smokkelarij verorde
ningen zijn of kunnen worden afge
kondigd, dat de straffen bij de wet
van 29 Mei 1899 gesteld op overtre
ding dier verordeningen niet zwaar
genoeg zijn om de behoorlijke nale
ving daarvan te verzekeren. Ook
wordt de bijkomstige straf van ver
beurdverklaring gemist, die in dit go
val zoo doelmatig is.
Dat door een draadversperring,
zelfs indien zij van electrischen
stroom wordt voorzien, het smokkelen
niet kan worden belet, is herhaalde
lijk gebleken.
De vraag of de aanneming van het
ontwerp niet kan leiden tot intrek
king van den staat van beleg waar
doze is ingevoerd ter wering van
smokkelarij wordt, ontkennend beant
woord.
Of de totstandkoming der wet zal
leiden tot vermindering van het aan
tal uitzettingen van personen uit de
in staat van beleg verklaarde streken,
kan vooraf niet met zekerheid wor
den gezegd.
Het ligt in de bedoeling de scher
pere bepalingen betreffende het ver
voor en do neder! uge van goederen
eleclvts op bepaalde eedeelten en
indien mogelijk zeifs niet over de
volle breedte van hot in art. 1 aan
gewezen grondgebied van toepassing
to verklaren.
DE BEGROOTING VAN MARINE.
De ministor van marine verklaart,
ln antwoord op het verslag zijner
begrooting, dat hii «reent geen stap
pen voor de installing van een parle
mentaire vlootcommissle te mogen
doen. Hij blijft van mooning, dat de
indiening van de Vlootwet thans
dient te worden uitgesteld. Aon het
voornemen om twee kleine onderzee
booten naar Oost Indië te zenden,
kan geen gevolg gegeven worden.
De detacheering van marine-inge
nieurs op buitenlandsche werven zal
overwogen wordon, zoodra de sterk
te van bet korps en meer normale
omstandigheden zulks zullen toela
ten. Ook aan de vervanging van de
marLne-attaché's van enkele Neder-
landsche gezantschappen zal de mi
nister zijn aandacht wijden, als de
omstandigheden ditt veroorloven.
PREDIK ANTEN-„DIENST-
WEIGERAARS".
Men meMt aan de N. R. Ct, dat het
Classicaal Bestuur van Hoorn een
predikant, die het z.g. dienstweige-
ringsmanlfest heeft onderteekend.
heeft aangespoord deze onderteeke-
ning te herroepan. Daar ideze hieraan
niet voldaan ïieeft, heeft het Classi
caal Bestuur hem „ernstig vermaand
ln het vervolg van dergelijke onbera
den stapipen zich te onthouden", en
nog een3 aangeraden, openlijk zijn
„medeonderteekenlng terug te ne
men".
DIENSTWEIGERINGSACTIE.
Men leest in „Opwaarts", 't Orgaan
van den Bontf van Christen-Socialis
ten, dat den heer Ilonnof ontslag uit
zijn betrekking op het stadhuis te
Rotterdam is aangezegd, indien hij
niet wil beloven zijn propaganda op
te geven. De heer Honnef is redac
teur van het zendingshlad van de
Vrijz. Christengemeente „Licht en
Waarheid", dat hij maandelijks te
Rotterdam in eenige duizendtallen
verspreidt. Het geheel ademt een
dir. soc. geest. Het manifest wordt er
ln besproken en aanbevolen en
dienstweigering uit christelijk prin
cipe goedgekeurd. Hij trekt des Za
terdags avonds door de stad mei een
muziekgezelschapje, dat godsdiensti
ge liederen speelt.
DE KERSTVERGADERING DER
S. D. A. P.
Naar „Het Volk" meMt, zal de
lieer Schaper dit jaar te Amsterdam
tweeden Kerstdag als spreker optre
den in de jaarlijksohe Kerstvergade
ring van de S. D. A. P.
ERNSTIG VERZET TEGEN DE
POLITIE.
Zaterdagavond heeft de politie te
Amsterdam, naar 't Hbld. meldt, bet
zwaar te verantwoorden gehad. Eeni
ge agenten wilden op de Lindengracht
een man arresteeren wegens mishan
deling van con ambtenaar in functie,
doch dit gaf aanleiding tol. hevig ver
zet van do zijde van den arrestant en
van het publiek. Bij het handgemeen,
dat hiervan het gevolg was, werd een
der agenten de sabel uit de 6chee<le
getrokken, doch het gelukte hem dit
wapen terug te krijgen. Een tweede
agent raakte een wapenstok kwijt, van
een derde werd een uniformpet ver
nield. Toen de agenten zich met de
sabel geen ruim baan konden ma
ken, loste een hunner met de revol
ver een schot in do lucht. Daarvoor
deinsde het publiek even terug, doch
ten slotte kwamen een inspecteur cn
con aantal agenten er aan te pas om
met charges met do sabel de menigte,
op wel 1000 personen geschat, uiteen
te drijven. Ondanks den tegenstand
gelukte het de politie, den arrestant
naar het bureau te brengen.
SMOKKELEN MET CENTEN.
In <le gemeente Lonneker werden
dezer dagen eenige bekeuringen inge
steld tegen personen, die een groot
aanltal centen bij zich hadden ooi over
de grens te brengen. Aan het ver
schaffen van centen aan onze nabu
ren is zoo meldt 't N. v. d. D.
een niet onbelangrijk voordeel ver
bonden ze geven op 1000 centen 15
Mark winst
PLOTSELINGE KLEPTOMAN1E.
We lezen in liet Vaderland:
De tragedie van den jongen man,
die. na te Breda winkeliers opgelicht
te hebben, zich, toen hij door de j»o-
htie word nagezet, door verdrinking
een eind aan zijn leven maakte blijkt
een govul van plotselinge kleptoinai-
nie geweest te zijn.
Eon geueesln-er te 's-Gravenliage,
die den armen verongelukte goed ge
kend heeft, schrijft ons dit; hii wil
den jongen man niet ten grave laten
dalen, zonder hem in bescherming te
nemen tegen onwetende gelijkstelling
met oen oplichter, een eerloozen ban
diet, eon outcast. Want hij was juist
liet togieauleel.
De geneesheer vervolgt:
„Geboren uit eenvoudige oudere,
jongste zoon van een vader, die vi or
en-dertig jaren eon zeer verantwoor
delijke betrekking te Scliovemngen
met tére vervulde, on eon paar jaar
geleden stierf, doch zijne weduwe
vrijwel onliezorgd achterliet. Daar de
opvoeding hunner vijf kinderen hun
alles waard was, genoot hij hot on
derwijs aan de 11. B. S. van Bleijen-
burg, later 3e Van den Boschsti iat.
en verwierf zich niet alleen de innige
vriendschap vun vele schoolmakkere
maar ook an den directeur eai vei©
leeruren. Toen hij op 17-jarigen leef
tijd Juli jl. het eindexamen H. B. S.
5-j. curous met zeer gunstig rapport
aflegde, viel de keuze voor verdere
opleiding op de betrekking van amb
tenaar bij de posterijen in N.-lndié.
Het examen te Leiden daarvoor a?
gelegd, plaatste Item in de voorste
rij der geslaagden, en opgewekt ver
trok hij, nog slechts 17 Jaar oud, in
Ocliober naar Raam9donksveer,
waar de heer Banting; postdirecteur,
hem onder zijn leiding nam, opdat
hij na 1 Jan, as. de op leiding oj) do-
school te Leiden zou kannen verkrij
gen.
Het duurde niet lang, of de nieuwe
surnumerair van het postkantoor ver
wierf ieders sympathie, door zijn net
uiterlijk, zijn vriendelijkheid on nog
kinderlijke ongekunsteldheid, door
zijn trouwe plichtsbetrachting, vluj?
heid in zijn werk, in een woord zoo
als wij hem hier in Don Haag gekend
hadden, zoo was hij ook daar te R.,
een lieve, eenvoudige, brave jongen,
die volgens ieders vaste overtuiging
een schoone toekomst tegemoet ging.
Zijn directeur, de heer Banting, to
taal verslagen door het vrecselijke
ongeval, verklaarde mij nog nooit
zoo'n lieven oppassenden, flinke® jon
gen als hulp op zijn kantoor te heb
ben gehad.
Dit zijn de feiten tot Vrijdagmid
dag 3 Dec. 5 uur. Wat na dien tijd is
gebeurd, is een volkomen raadsel.
Hij had nog juist een zeer hartelijke
briefkaart aan zijn moeder geschre
ven en deelde ren den ambtenaar der
post mee, dat hij 's avonds naar Bre
da g-.n R om <*>n winterjas te koop en,
waarvoor hij het geld bij zich had.
Hij is evenwel naar Oosterhout go
gaan per fiets, heeft deze gestald in
het logement ,De twee koppelpanr-
den" en is toon naar Breda gegaan.
Of hij daar te O. wat heeft gebruikt!,
hetgeen hij bijna nooit deed, i« onbe
kend maar te Breda aangekomen,
h€*sft hij een taxi genomen en heeft
overal rondgereden, in talrijke win
kels de dwaaste dingen gekoeld, een
anderen naam opgegeven, en beladen
met een paar pakken met de laatste
tram naar Oosterhout teruggekeerd,
en verder per fiets naar Raamsdonks-
veer. waar hij 's nachts door den
nachtwaker om halfdrie is gezien en
gegroet. Den volgenden dag is hij
zeer onrustig geweest, heeft niets ge
geten bezocht het kantoor, maakte
nog een Sinterklaaspak voor zijne fa
milie gereed, vorzond dat per i-ost en
toen hij op zijn kamer om 1 uur te
rugkeerde, hoorde hij van zijn hdapir
la dat er twee politicagenten waren
geweest. In doodsangst is hij toen
per fiets weggereden en heeft zich hij
het stoomgemaal in de Maas gestort,
waaruit hij 6 Doc. is opgehaald, ora
naar het lijkenhuis te Raamsdonk te
worden gebracht en Donderdag ter
aarde to worden besteld.
Gaan we nu het feitemnaterlual in
deze zaak nauwkeurig na, dan moet
ieder toegeven, dat in dit geval goen
sprake kan zijn van bewuste oplich
ting. Doze gevallen van plotselinge
klep'oomanie bij jonge lieden, die bij
moeder thuis lang kortgehouden zijn
en plotseling op eigen beenen k<vrwm
te staan, komen meer voor.
Het plotselinge van het geval doet
sterk aan acute waanzin, zij het klep
tomania acute of grootheidswaanzin
denken, en de vraag stelt zich met
grooten ernst: Wat is er gebeurd tus
schen zijn. vertrek uit R. en zijn uun-
korust Lu B.? Al hetgeen daarna go-
beurde, is oen logisch gevolg, want ik
ben beslist overtuigd, dat hij 's nachts
thuiskomende reeds don groeten angst
had over het gebeurde, toen hij tot
bezinniug kwam, want de verpleeg
ster die in hetzelfde huis slieji, heeft
hem den geheelen nacht hooren stom
melen. De komst der politie dreef hem
het water in, uit angst.
ONGELUKKEN.
In de Lek, onder Vreeswijk, fs Za
terdag verdronken de 25-jarige stuur
man S., van de stoomboot Adr aan
II.
Zaterdagmiddag had een militair,
gedetacheerd op dan spoorbrug te
Gennep, het ongeluk onder den trein
te geraken. De spoedig ter plaatse
ontboden geneeslieer kon s-echts den
dood bevestigen.
Op de scheepsbouwwerf van de
firma Boot aan de Schie, nabij Delft,
is de 15-jarige jongen C. Kok in df
machinekamer doodgevallen.
KAMERVERKIEZING.
Naar aan I)e Tijd wordt gemeld,
heeft mr. A. C. B. Arts verzocht niet
in aanmerking te komen bij de Ka
merverkiezingen in het district Nij
megen.
UITVOERVERBOD.
Met ingang van 10 December is ver
boden de uitvoer van gr a phi et en
daaruit vervaardigde artikelen als
grondstof en bewerkt, tenzij gebruikt
als onderdeel van eenig vervaardigt
artikel, waarvan graphiet ga-en
hoofdbestanddeel is.
AANGEHOUDEN.
Te Arnhem is naar 't N. v. d. D.
meldt in een volkslogement aan
gehouden de koopman J. K. uit Nij
megen, wiens ojnsporing gevraagd
was, aangezien hij verdacht werd
van verduistering van een partij leer,
ter w aarde van f 25.000, ten nadeel©
van een Duitsche firma.
DE AANHOUDING DER ONTVLUCH
TE DUITSCHE OFFICIEREN.
Omtrent de aanhouding der beide
ontvluchte Duitsche officieren door
de Amsterdamsche recherché kan 't
Algemeen Handelsblad mute-r dc vol
gende bijzonderheden medcdeelcn:
De l>eide officieren die verleden
week Maandag uit Bergen ontsnapten
schijnen zich schuil to hebben go-
houden bij een bewoner van de da
Costakade te Amsterdam, den 52-jari-
gen koopman M. B. In liet laatst der
vorige week zijn zij overdag nut de-
zon B. I»er huur-auio van Amsterdam
naar Rotterdam vertrokken. De Ani-
stejdauische recherche had hiervan
de luoh', gekregen en Zaterdagmiddag
trokken oon hoofdinspecteur en con
inspecteur der Ainsterdainsclie recherv
che n..ar '.Rotterdam, in gezelschap
van deu bewoner dor da Costakade.
Daar werden de beide ontvluchte offi
ciereu in liet perceel, waar zij zich
bevonden, van het bed gelicht. Het
schijnt, dat dé reohervho juist intijds
kwam, want dat reeds maatregelen
waren genomen om in de richting
van de Duitsche grens to kunnen
gaan.
B. weryl door dc politie gehoord als
verdacht van het helpen ont\luchten
en het verbergen der beide officieren.