De Europeesche Oorlog.
Alleen op de Wereld
TWEEDE BLAD.
HAARLEM'S DAGBLAD
VRIJDAG 17 DECEMBER 1915
De Balgaarsebe opmarscb tegen de Franseb-EngeUebe troepen la voor-
loopig gestaakt.
't Nieuwe Eagelscbe legereonmaido.
Nieuws nlt de oorlogslanden.
Officieel nieuws.
Aan de stafberichten ontleenen we:
WESTELIJK OORLOGSVELD.
Van den Dultschen staf:
Levendige elrtiAlorte-gev-echten en
grooto bedrijvigheid van de vliegers
op het grootste gedeelte van 't front.
Dij Vaillyzijn twee Kleine posten
op den zuidelijken oever van de AJshe
's nachts door Franschen overrom
peld.
Luitenant Immclmatm heeft boven
Valenciennes zijn zevende vijandelij
ke vliegtuig, een Engelsche eondek-
ker, in een luchtgevecht tot vallen ge
bracht.
De Dinsdag uitgevoerde aanval van
vliegers op Mü!hcim,in Baden, moet
volgens de Franscho leezing als_ doel
de spoorwegemplacementen daar go-
had hebben. In hun nabijheid is ech
ter geen bom gevallen. Daarentegen
werden in de stad een burger gedood
tan een ander gekwetst. De zuiver mi-
lita.re schade bepaalt zich tot de ver
nieling van een vensterruit in het mi
litaire hospitaal.
Van den Franschen staf:
Do beschieting door de Buitsche ait-
tillcrie was Woensdagnacht van de
Noordzee tot aan de Vogezen. De
Fransclie batterijen antwoordden
overal krachtig, voornamelijk tus-
schen Oise en Aisnc, waar door het
loopgraafgeschut een Duitsch ammu
nitie depót werd in de lucht geschoten
bij Quennevières.
OOSTELIJK OORLOGSVELD.
Van den Dultschen staf:
Russische afdeelingen, die ten N.
van de Driswiaty-meren tot in de
Duilsche stellingen binnengedrongen
waren, zijn door een tegenaanval te
ruggeworpen.
In de streek van den mond van de
Berusina is een Russische aanval in
ons infanterie-vuur mislukt.
Van den OostenrijkBch'en
etaf:
In de streek van de Koraimboek
filoog 't leger van aartshertog Joseph
Ferdinand eem Russische aanvaispoi
ging af> Ten zuidwesten van Olyka
werd een Russisch vlieger tot landen
gedwongen en gevangen genomen.
Een van de Oostenrijloche vlieg-eska-
ders wierp bommen op de aan den
spoorweg MiedwiszeSarny gelegen
ïtations Antonowka en Klewan. De
actie had succes. Bij Klewan ontstond
brand.
Allo vliegtuigen keerden ongedeerd
terug, ondanks de hevige beschieting.'
ZUIDELIJK OORLOGSVELD.
Van den Oostenrijkschen
Btaf:
Aan het front in Tirol en aan den
Isonzo enkele aitillerie-gevechten. In
liet bekken van de Flitsch vermeestert-
den Oostenrijksah© troepen door een
overval een vooruitgeschoven Ita-
liaansche stelling.
De strfyd In Servië.
Van den Duitsch en staf:
De gevochten in Noord-Montenegro
worden met succes voortgezet.
Oostenrijksah-Hongaarsche troepen
6taaai in de nabijheid van Bjelopoije.
Van den Oostenrijkschen
Btaf:
De Oostenrijksohe troepen drongen
de Serviërs Woensdag ook ten zuid
oosten van Glibaci en de Tarakloof te
rug. Andere Oostenrijkschi-Hongaar-
eclie colonnes vermeesterden, onder
hevige gevechten, de hoogten onmid
dellijk ten noorden van Bïjelopolje en
het terrein halverwege Rozaj en Be-
rane. Ten westen van Ipek begonnen
do Serviërs den terugtocht in de rich
ting van Plav en Goesinje. Het aantal
gevangenen Woensdag meegedeeld,
steeg nu tot 900.
Van den B u 1 g a fl r s c h" S n btaf:
Do Engelsche en Franscho troepen
eijn op Grieksch gebied teruggesla
gen. De Bulgaarschc troepen bevin
den zich aan de Grieksche grens, na
dat zij voorloopig de vervolging van
de geallieerden staakten. Op het go-
heel o front heerscht rust.
De Bulgaren namen 1234 gevange
nen onder wi© 18 officieren, verover
den 14 kanonnen en 62 ommunitie-
w agens, 10 met twee paarden bespan
nen saniteits-co 1 onnes, en veel ander
oorlogsmateriaal.
Van heden af zal het officieeie bo
richt van den generalcn staf niet meer
eiken dag worden gepubliceerd, docli
slechts wanneer belangrijke operatics
vermc-ld kunnen worden.
PERSBERICHTEN.
't Oosten rij ksohe blad de „Südslow.
Korr". verneemt uit Athene:
In Saloniki brak een algemeen© pa
niek uit; dc bevolking vreest voor het
geval van een belegering van de stad
en, bij den aftocht van het Grieksche
garnizoen, gewelddadigheden van de
Ententetroepen: ooit koestert men
vrees voor de houding van de talrijke
Servische vluchtelingen, van wie ve-
len van verdacht allooi zijn.
Met het oog op den dreigenden toe
stand troffen de leden dor Duitsche
en O.-Hongaarsche kolonie alle maat
regelen om zich eventueel bijtijds in
veiligheid te kunnen brengen.
De „Morning Post" verneemt uit
Rdme dat de Bulgaren reeds op vijf
tien mijlen van Durazzo zouden zijn.
GRIEKENLAND EN DE ENTENTE.
Uit. Londen wondt aan de N:. R. Gt.
geseind:
De bijzondere oor respond ent van
de Times te Athene soint:
„Het oogenblik is gekomen, waar
op do Grieksc-he regeering ernstige
beslissingen moet treffen. De troepen
der geallieerden zijn nu waarschijn
lijk allen in Griek sell gebied terugge
trokken, terwijl die van de centrale
mogendheden aan den drempel van
Griekenland staan. Wat zal er ge
beuren? Zullen do Duitschers en Oos
tenrijkers aandringen op dergelijko
faciliteiten als die welke aan de ge
allieerden verleend zijn en het recht
vragen, om door Grieksdh gebied te
trekken? De omstandigheden maken
dit waarschijnlijk. Zijn echter do
Duitsche en Oostenrijkscho troepen
alleen voldoende sterk in getal? Het
is bekend, dat een aanmerkelijk aan
tal Duitsche troepen naar het Noor
den, waar andere gevaren (bedoeld
wordt: van de zijde van Rusland.
N. R. Ct.j dreigen. En indien de Oos-
tenxljksch-Duitsche troepen niet vol
doende in aantal zijn, ztillen zij dan
de Bulgaren uitnoodigen, om hen te
vergezellen of zullen de Bulgaren in
elk geval verkiezen om achter te blij-
ven? Het schijnt alsof het geheel©
vraagstuk om dit punt draait. Kan
Griekenland stil zitten als do Bulga
ren het gebied binnentrekken, dat de
Grieken zelf nog zoo kort geleden met
hun loven en bloed veroverd hebben?
Het Is zeer twijfelachtig, of, zelfs in
dien dit de wensch van de Grieksclio
regeering mocht zijn, de openbare
meening te bedwingen zou zijn. Men
kan vertrouwen, dat de Grieksche re
geering geen onnoodige gevaren zal
loopem Haar politiek is voorzichtig
heid en haar doel is onzijdigheid ge
weest, maar de Grieksche regeering
bestaat uit Grieken en ieder Griek is
in zijn hart een patriot. Griekenland
heeft geworsteld om zijn onzijdigheid
te bewaren en heeft gToote offers ge
bracht om dit te doen. Dus zullen al
leen gebeurtenissen die eiken Griek,
den souverein, de regeering cn het
volk, zullen vereenigen, Griekenland
kunnen dwingen zijn onzijdigheid op
te geven. Staan wij voor zulke gebeur
tenissen?''
De Ni'eiiwe Rotterd'amscbe Courant
schrijft:
„Er is een verschil in opvatting
tusschen de Duitsche lezing en de lo
zing van de geallieerden over het te
rugtrekken van do Grieksche troepen
uit Saloniki en zijn omtrek, waarop
wij even de aandacht willen vestigen.
Van do zijde der geallieerden had
men, gelijk men weet, aan Grieken
land den eisch gesteld, dat het zijn
troepen uit die huurt zou terugtrek
ken, omdat men in zijn rag t.gen
mogelijke onaangename verrassingen
gevrijwaard wildo zijn. Do geallieer
den hebben dus het terugtrekken van
die troepen beschouwd als een inwil
liging van hun eisch.
De Lokal-Anzeiger geoft nu echter
Ln een telegram uit Lugano een sa
menvatting van een telegram van
Magrini uit Saloniki aan do Secoio,
waarin men leest: alle door de Enten
te voor hun troepen verlangde facili
teiten toegestaan. Na het einde van
de onderhandelingen herhaalde ech
ter de Grieksche kolonel Pallia zijn
verklaring, dat Griekenland aan de
Bulgaren geen hindernissen bereiden
zou, bij de vervolging van de entente
troepen op Grieksch gebied. De Griek
sche troepen ziin reeds begonnen
zich op den rechter oever van den
Wardar cn tan W. van de linie Doi-
ranSaloniki terug to trekken en la
ten dus do grens vrij voor dc over
schrijding ervan door do li uigaren"
Daardoor is liet duidelijk dat de
Lokal-Anzeiger boven deze berichten
als opschrift plaatst: Griekenland
opent voor de vervolgers de grens.
En zoo is men dan in beide kampen
voldaan over het terugtrekken van de
Grieksche troepen uit Saloniki
maar om geheoi verschillende rede-
ONZIJDIGE STROOK TUSSCHEN
BULGARIJE EN GRIEKENLAND.
Uit Sofia wordt door 't Bulgaar-
sche nieuwsagentschap geseind:
Nadat da Buiguarsclio legei's doof
de inneming van Monastic en Resna
ln de nabijheid van d!e Grieksche
grens gekomen waren, heeft de Bul-
gaarscho regeering, geleid door den
wensch om de mogelijkheid van Inci
denten tusschen de voorposten van
het Buigaarsche leger en Griek&che
grenswachten uit te schakelen, der
Grieksche regeering voorgesteld, een
onzijdige strook af to bakenen door
van beide kanten de troepen 2 kilome
ter van de grens te laten gaan. De
Helleenscho regeering heeft op dit
voorstel toestemmend geantwoord. De
Grieksche minister van oorlog heeft
den Griekschen overheidspersonen de
noodige bevelen gegeven om zich met
de Bulguarsche officieren over de af
bakening van do strook tc verstaan.
Reuter seint uit Athene:
De eerste minister had een langdu
rige conferentie met den minister van
Oorlog en den chef van don generalen
staf over den toestand in Macedonië.
Het verluidt dat het voornaamste on
derwerp van bespreking was het Bul
gaarsche voorsttri tot vaststelling van
een neutrale zóne zich uitstrekkend
van Monastir tot Ghevgheli.
lu officieeie kringen meent men,
dat voor loopig een Duitsche invasie
op Grieksch gebied onwaarschijnlijk
is en dat zo in elk geval alleen zal
plaats hebben, als het onvermijdelijk
Reuter seint uit Saloniki:
Lord Robert Cecil verklaarde in het
Engelsche Lagerhuis in antwoord op
een vraag, dat het onmiddellijke doel
van de geallieerde mogendheden is,
om de militaire positie tc regelen en
aan Bulgarije en de Centrale mogend
heden eLken directen of indirectm in
vloed ten aanzien van Saloniki te
ontnemen. Wij nieenen dat dit is in
overeenstemming met de wensclten
van Griekenland zelf. Er worden
thans nog onderhandelingen gevoerd
en de Britsche regeering hoopt dat
deze onderhandelingen binnenkort lot
een goed einde zullen komen. Meer
kan -op het oogenbük niet worden ge
zegd.
DE EXPEDITIE NAAR SALONIKI.
Dc Parijsch© correftpondent van de
Times wijst er op, dat er in de Parij-
sche pers misverstand is gebleken
omtrent de voorwaarden, waaronder
de Saloniki-expeditie is uitgevoerd en
hij acht het daarom gewenscht, de
zaken in het juist daglicht te stellen.
De correspondent vertelt dat het denk
beeld van een expeditie naar Saloniki
ln voldoende sterkte om do actie tot
Atïrianopel of zelfs den Donau uit te
breiden, een jaar geleden het eerst
werd opgeworpen door den heer
Briand, en dat het in Engeland den
steun ontving van Lloyd George.
Er waren vele argumenten voor en
tegen. De gunstige argumenten liggen
voor de hand. Er tegen werd o.a.
aangevoerd liet gevaar van besmet
ting dat op dien tijd een in Servie
agcerend leger zou ioopen. Do zaak
bloef rusten en ©erst tegen October
werd het denkbeeld weer ernstig on
der oogen gezien. Toen werd besloten,
met het oog op de ramp, die Servië
bedreigde, om eon Engelsch-Fransche
troepenmacht (van ongeveer 150,000
man naar Saloniki te zenden. Van
dat aantal verklaarde Grcot-Brittani
nie 90.000 man te zullen zenden.
Frankrijk zou 60.000 man leveren.
In de Fransclie pers is herhaaldelijk
opgemerkt nog een paar dagen ge
leden zei de Temps" het dat de
Britsche strijdmacht te laat in Grie
kenland kwam. Dat is niet juist. De
eerste troepen die te Saloniki zouden
landen waren twee division, een
Fransche en een Engelsche. Zij kwa
men vrijwel tegelijk aan de ontsche-
ptagsplaals. De andere troepen berei
ken te zamen Marseille. Daar lag een
vloot van Britsche transportschepen
om de Britsche troep-en te vervoeren.
Maar toegevend aan het aandringen
der Franschen, die ridderlijk 1 legeer
den het eerst de Serviërs te hulp te
kómen, verklaarden de Engielsclien:
„Messieurs les Francais scheep u het
eerst in
Dat deden de Franschen en zij kwa
men het eerst met groote macht te
Saloniki. DeEngelsch© troepen w acht
ten den terugkeer af der transport
schepen en voegden zich. daarop bij
hun Franscho kameraden in Grie
ken I ami.
HET TURKSCHE LEGER.
In het Engelsche Lagerhuis heeft
do heer Bellairs gevraagd of ook zoo
ten naasten bij oen schatting zou
kunnen worden gegeven van het aan- 1
tal troepen dat Turkije na een jaar;
oorlog op de been kan brengen, hoe
groot de Turk sche verliezen zijn en in
welken omvang het Turksch: leger
zou kunnen worden versterkt indien
do Duitschers tie noodige oorlogsbe
hoeften kunnen leveren. De onder
staatssecretaris Tennant antwoordde
(over verliezen gaf hij geen cijfers)
dal becijfert ie dat Turkije thans on- i
geveer 650.000 man in het veld hoeft
en dat dit aantal wellicht tot een miF
lioen kan stijgen in do dioor den vra
ger bedoelde omstandigheden.
'4 Engeisohe Jegercom-
mande.
Een belangrijk bericht kwam
zooals men onder Telegrammen in
ons vorig nummer heeft gelezen
uit Londen de vervanging van Sir
John French als opperbevelhebber
van het Engelsclie leger in Frankrijk
en Vlaanderen door generaal Sir
Douglas Haig.
't Alg. Handelsblad" merkt op
„Bij het uitbreken van den oorlog
werd het Engelsche landingsleger in
Frankrijk onder dc bevelen van Sir
John French gesteld. Gedurende zes
tien maanden heeft French in Frank
rijk hel bevel gevoerden thans
heeft hij klaarblijkelijk gemeend, aan
jongere handen het bevel to moeten
overdragen. Ilij is 63 jaar oud en
heeft verzocht naar Engeland te mo
gen terugkeeren. Daar zal hij belast
worden met het bevel over de troe
pen in Engeland. Hij is tevens tot
viscount benoemd, zoodat hij voort
aan Lord French zal zijn, zoo hij ten
minste niet met den naam van zijn
nieuwen titel zal worden genoemd.
Welke gevolgen deze wijziging in
het opperbevel over de legers in
Frankrijk voor het verdere verloop
van den toestand daar zal hebben,
moet de tijd leeren. Sir Douglas Haig,
die tot dusver in ondergeschikt com
mando zeer werd geprezen, is een der
jongste actieve generaals van het En
gelsche leger."
De „WesUn. Gazri' schrijft:
„De uitnemende soldaat, die nu op
eigen verzoek aftreedt, na zestien
maanden van zware inspanning, zal
in volle mate den dank van het Brifr
scho publiek ontvangen".
't Blad legt den nadruk op alle
moeilijkheden die veldmaarschalk
French had te overwinnen gedurende
den terugtocht van Bergen en daarna.
Do „Globe" wijst op de rol van
French tijdens den slag aan de Mar-
ne. De titel hem door den koning ver
leend, is wel verdiend.
Do „Evening Standard" zegt. dat
ieder het zal betreuren, dat sir John
French aftrad als bevelhebber in
Frankrijk. Het is een wonder dat de
physieke kracht van een man van
zijn leeftijd groot genoeg was orn don
druk te dragen van bijna zeventien
maanden van onophoudelijke inspan
ning. Do geschiedenis zal recht doen
aan het schitterend werk van French.
De „Pali Mall Gazette" schrijft:
Hc*t leser dot van Bergen naar de
Mamo terugtrok, won voor zichzelf
den roem van ongeëvenaard© hetdhaü.
tigheid, maar rijn volharding zou te
vergeefs zijn geweest zonder dien
moed, wilskracht en 'bekwaamheid
van hem die de actie leidide.
Duitschland verlangt
nieuwe vestingliniën.
F.en medewerker van „De Tijd" te
Berlijn schrijft onder dit opschrift
In zijn jongste rede over do vredes
voorwaarden van Duitschland sprak
de Duitsche Rijkskanselier in den
Rijksdag „Noch in het Oosten, noch
in het Westen mocen onze vijanden
beschikken over Invalspoorten, waar
door zij ons in de toekomst heftiger
dan tot dusver kunnen verontrusten."
Zoowel aan de Russen als aan de
Franschen moet dus de beschikking
worden ontnomen over de vesting
liniën. waardoor zij in het begin van
den oorlog Duitschland wilden bin
nenvallen.
Als nien in bevriende militaire
kringen iets te weten tracht te komen
over de heteekenis van den Duitschen
eisch, verneemt men, dat niet. zoozeer
bedoeld is hét sloopen dan wel het in
Iv-zit nemen van zekere vestingen.
Met name is dit het geval ten aan
zien der Belgische Maaslinie. Alge
meen is de overtuiging, niet enkel in
de hoogere officierskringen, maar
ook bij de politieke partijen het
Centrum allesbehalve uitgesloten!
dal de in hot begin van den oorlog
ten koste van zooveel bloed bemach
tigde Maaslinie voor eens en voor
goed aan België ontnomen moet wor
den en in Duitsche handen blijven.
Indien het op het oogenblik tot vre
desonderhandelingen zou komen, zou
dit van Duitsche zijde een „conditio
sine qua non" zijn. 'Do woorden van
den Rijkskanselier over het niet lan
ger dulden, dat België nog ooit een
opniarschgebied voor Engeland en
Frankrijk zou kunnen worden, en de
door hem geëischte „waarborgen"
laten op dit stuk geen twijfel over.
Dat in don eisch ook de Fransche
vesting Belfort is opgenomen, behoeft
geen betoog voor wie weet hoe deze
„invalspoort" den Franschen gele
genheid gaf, dadelijk naar Thann op
te rukken.
In het Oosten gaan de Duitsche
eischen. in overeenstemming met de
nog grootere successen aldaar, en de
nog dreigende grootere gevaren, na
tuurlijk nog iets verder. In het alge
meen komen zij neer op het bezit
der Narew-, Njemen- eu Weichsel-
linie. Ieder, die op het oostelijk oor-
logstooneel eenigen kijk -heeft, ziet
dodelijk het waarom.
In aansluiting bii het bovenstaande
schijnt aan „De Tijd" de volgende be
schouwing van de „Berliner Zeitung
am Millag" niet onbelangrijk
Twee Russische legers, zoo zegt hij,
hebben in het begin van den oorlog
getracht Duitschland binnen te val
len. Het is hun aanvankeifik ook ge
lukt gebruik të maken van de ongun
stige ligging van onze grens, de
zwakke grenswacht terug te werpen
cn in Oost-Pruisen binnen te dringen.
Van het Zuiden uit kwam het Rus
sische Narew-leger. Op gelijke wijze
drong van het Oosten uit hfct Russi
sche Njemen-leger voorwaarts. Het
Narew-leger werd bijna vernietigd.
De overblijfselen daarvan kondon
echter weer bescherming en een wijk
plaats vinden achter de bevestigde
Narew-linie, die de vervolging der
Duitschers tot staan bracht. Het Rus
sische Njemen-loger onttrok zich
door een snellen terugtocht aan do
dreigende omsingeling en werd op
genomen in de vestingen aan de
Njemen. Ook hier kwamen de Duit
schers tot stilstand. Later hebben de
ze beide bevestigde, tegenover de
Duitsche grens liggende linies, met
haar talrijke vestingen en bruggen
hoofden een voortdurend gevaar
voor Oost-Pruisen beduid, waaruit
dc Russen herhaaldelijk verrassend
een uitval deden en waarin zij zich
steeds weer terugtrokken, zonder dat
het mogelijk was. ze vernietigend te
verslaan. Een dergelijke beteekenis
luid voor West-Pruisen, Posen
1 Silerië do Weichsel-liriie.
Op het westelijk oorlogstoonccl
Onze Lachiioek
Jaap: Dient hij bij het staandê
leger.
Kees: Neen; hij ls hij de cavale
rie.
Heb je die quitanl'c voor Smith
geïnd?
Ik heb het ten minste gepro
beerd! Ik diende mij nan zijn adres
aan en hoorde dat er zeven hoeren
Smith woonden. Zes verzekerden dat
zij ons niets schuldig waren en de
zevende gooide mij het huis uit.
Dat Is hem! Ga terug en haai het
geld.
NIET TE VEEL VERLANGEN.
De koopman was bijna een uur be
zig geweest afy} deugden op tc som
men van de auto, die hij trachtte t«
verkoopén.
En de auto kost achttien hois-
derd gulden, mompelde do klant in
zichzelf.
Is daar alles bij inbegrepen?
Ja of neen, de lantarens zijn nar
luurlijk eer tra.
De lantarens extra! zei de klanl
op scherpen toon. Maar zij staan er
toch bij op de afbeelding.
Maar mijnheer, daar fs ook een
heel mooie vrouw hij, zei de koopman
vriendelijk; en toch geven wij niet bij
iedere auto ev:i dame cadeau.
hebben, zooais de Rijkskanselier, be
toogde. Engeland en Frankrijk steeds
België als hun opniarschgebied tegen
Duitschland beschouwd. Het Maasdal
vormt de oeroude groot© weg voor
legers en volkeren. Hadden de En«
geïschen en Franschen daarvan ge
bruik gemaakt, dan hadden zij hel
voordeel gehad, dat hun opmarscli,
met vermijding van het moeilijk*
bergland der Vogezen, van 't Ixitha-
ringsche berggebied en de Eiffel, on
middellijk in fle Noord-Duitsche laag
vlakte gevoerd had en dat tegelijker
tijd het kostbaarste Industricgebie 1
van Duitschland getroffen werd. Al
leen het 3nellc optreden van ons
legerbestuur voorkwam deze plan
nen.
Op den anderen vleugel begon da
oorlog met een Inval der Franschen
door het gat van Belfort over Müll-
hgnscn naar den hoven-Elzas. Ook
dit ls een oeroude poort der volkeren,
die zich tusschen Jura en de Vogezrr
opent en die iedere veldheer gebruikt
heeft, die in deze streek van West
naar Oost of in omgekeerde richting
uittrok, om vijandelijk gebied te ver
overen.
In het gebied tusschen de noord-
helling der Vogezen en de vesting
Metz vond in Augustus van het vori
ge jaar de groote poging tot door
braak der Franschen tegen de ünfe
Saarburg— Falkenberg plaats, die tot
hevige en verbitterde gevechten van
eenige dagen leidde. Ook hier was do
samentrekking van Fransche annvals-
troepen door de Fransclie vestingen
en bevestigingen van Eninal, I.nnë-
ville. Nancy en Toul beveiligd en ver
gemakkelijkt. Vele spoorwegen liep n
'door dit gebied en eindigden in de
Fransche vestingen. Deze bemoeilijk
ten ook een volkomen omsingeling
van de aanvallende troepen en boden
hun, als zij verslagen waren, weder
bescherming en wijkplaats, zoodat de
vervolging der Duitschers daar tot
staan moest komen.
Dat zijn de verschillende „uitvais-
poorten", zoo eindigt het artikel, hi t-
welk tusschen de regels door geeft te
lezen, dat deze uitvalsnoorten aan
den vijand moeten ontnomen wor
den.
Ter Zee.
OM DE KAAP.
De „Daily Telegraph" meldt:
Engelsche scheep vaar tmaatschapl
pijen, die het Suezkannal gebruiken,
besloten om de reis voortaan om dk
Kaap te doen. Verschillende readers
verklaren echter, dat de zaak nog Lr
overweging is.
TRE1LER VERGAAN.
Lloyds meldt uit Grimsbv, dat <h
treil er „Yarmouth", die op 8 Novem
ber uitvoer, als verloren moet worden
beschouwd. Men vermoedt, dat hel
vaartuig op een Duitsche mijn is ge-
loepen en dat de bemanning van ne
gen koppen verdronken is.
Uit Engeland.
DE CENSUUR.
De Londensclio berichtgever van
't Alg. Handelsblad schrijft:
Een allergunstigste indruk heeft
FEUILLETON
44)
Do Italianen bezitten groolen tact
om te vleien en de dokter kwam ein
delijk bij het bod.
Terwijl mijn meester sprak, liad
Joli-Coeur, dio zeker geraden had dat
dio heer niet zijn bril een dokter was,
wel tien keer zijn pootje uitgestoken
om gelaten te worden.
Zie nu eens hoe verstandig die
Aap ishij begrijpt dat u eon dokter
Js en hij steekt zijn poot uit, om zijn
pols to laten voelen.
Dit gaf voor den dokter den door-
elag.
In ieder geval, zeide hij, ia de
zaak misschien niet van belang ont-
bloot.
Voor ons was die zaak echter hoogst
ireurig en verontrustend; de arme
jfoli-Coeur werd door oen bloedspu
wing bedreigd.
Het pootje, dat hii zoo dikwijls had
uitgestoken, nam de dokter ln zijn
band en met een lancet opende hij
ven ader, zonder dat het dier een. kreet
slaakte.
Hij wist dat dit het middel was om
te genezen.
Na de aderlating kwamen de pap
pen en- de drankjes.
Natuurlijk bleef ik niet in bed; ik
word do ziekenoppasser onder leiding
van Vitalis.
Do armo Joli-Coeur wilde gaarne
door mij verpleegd worden en hij be
loonde me met zijn vriendelijksten
glimlach zijit blik bad iets echt men-
schelijks.
Hij anders zoo vroolij'k, zoo dartel,
zoo weerbarstig en altijd er op uit om
ons een streek to spelen, was thans
de rust en gehoorzaamheid zelve.
Het schoen dat hij behoefte had, dat
men hem vriendschap betoondehij
vroeg die zelfs van Capi, dien hij zoo
vaak geplaagd had.
Als een bedorven kind wildo hij ons
allen bij zich hebben en hij was boos,
als een van ons de kamer verliet.
Zijne ziekte had den gewonen loop,
dien alle borstaandoeningen hebben
weldra begon hij te hoesten en die
hoest matte hem af door de gestadige
schokken, waaraan zijn lichaam was
blootgesteld.
De vijf stuivers, die mijn geheele
bezitting uitmaakten, besteedde ik om
sucro d'orge voor Joli-Coeur te koo-
pen.
Ongelukkigerwijze werd hij daar
door erger inplaats van beter.
Aan zijne gewone opmerkzaamheid
toch ontging hem niet, dat ik hem
sucrc d'orge gaf zoo dikwijls hij
hoestte.
Van die opmerking maakte hij ge
bruik om elk oogenblik te hoesten,
teneinde zooveel te vaker het genees
middel te krijgen, dat hij zoo lekker
vond, zoodat hem dit, inplaats van te
genezen erger maakte.
Toen ik zijn list had begrepen, hield
ik mijn aucre d'orge terug, maar dit
ontmoedigde hem niet; hij begon mij
met smeelnendo oogen aan te zien en,
als dit niet baatte, ging hij op zijn
kussen zitten, en, in tweeën gevou
wen, met zijn hand op zijn buik,
hoestte hij zoo erg als hij maar kon
zijn gelaat werd. rood do aderen van
zijn voorhoofd zwollen op; de tianen
liepen hem over de wangen en hij ein
digde inct bijna te stikken; thans was
het geon komediespel meer, maar vol
komen ernst.
Mijn meester had mij nooit inzage
in zijn zaken gegeven en slechts door
oene toevallige omstandigheid had ik
vernomen, dat hij zijn horloge had
moeten verkoopen. om mij een schar
pevacht te bezorgen. In de moeilijke
omstandigheden, welke wijl nu be
leefden, nieendo hij van den regel te
moeten afwijken.
Op een morgen, dat hij van het ont
bijt terugkwam, terwijl ik bij Joli-
Coeur was gebleven, dien wij niet al
leen lieten, deelde hij me mede, dat
ue herbergier betaling gevraagd had
voor hetgeen wij hem schuldig waren
en dat wij na do voldoening van diens
rekening slechts een gulden overhiel
den.
Wat nu to doen?
Natuurlijk wiet ik geen antwoord
op die vraag.
Ilij zelf wist ook geen ander ant
woord, dan dat wij nog dienzelfden
avond eene voorstelling gaven.
Eene voorstelling zonder Zerbino,
zonder Doloe, zonder Joli-CoeurI Dit
scheen mo onmogelijk.
Maar wij waren niet in een toe
stand om ons zelfs door het onmoge
lijke te laten weerhouden. Wij moes
ten, wat het ook kosten mocht. Joli-
Coeur verplegen en reddendo dok
ter, de medicijnen, liet vuur. do ka
mer, alles eischte dat wij onmiddellijk
twintig gulden bijeenbrachten, ten
einde den herbergier te betalen, die,
als iiij maar ééns geld van ons ge
zien had ons wel langer krediet zou
geven.
Twintig gulden in dit dorp, met dit
koude weer en de middelen die ons
ten dienste stonden het zou oeu
wonder zijn. als wij daarin slaagden.
Inplaats dat mijn meester duarover
bleef peinzen, nam hij- terstond maat
regelen orn hetgeen hij verlangde te
verwezenlijken.
Terwijl ik onzen zieke verpleegde.
zocht hij eene plaats waar wij eene
voorstelling konden geven op de over
dekte markt, want in de open lucht
was het niet mogelijk bij zulk een
koude. Hij maakte een tooneel met
behulp van eeiiigo planken en be
steedde den gulden om kaarsen to
koopen, die hij half doorsneed om het
aantal lichtjes dubbel zoo groot je
maken.
LLt het raam van onze kamer zag
ik hem heen-eu-weer loopen in de
sneeuw, bij herhaling de herberg voor
bijgaande en niet zonder angst vroeg
ilc mijzelven af, waaruit de voorstel
ling van dien avond bestaan zou,
Weldra kwam ik ook dit te verne
men de tamboer van het dorp. met
zijn loode soldatciunuts op het hoofd,
hield voor de herberg etand, en na
ten prachtigen langen roffel las hij
het programma voor.
Hoe dit was samengesteld, laat zich
wel denken. Vitalis had de buiten-
6porigste duigen beloofd er was spru-
ko van een „kunstenaar door het gaiv-
sche heelal beroemd". dat was
Capi en van een jeugdigen zan
ger, die een „wonderkind" was.
Dat wonderkind was ik.
Maar het belangrijkste gedeelte van
dit programma was de slotbepaiing
men behoefde niets te betalen wat
rnen geven wilde liet Vitalis geheel
over aan de mildheid van het geachte
publiek, dat eerst zijn giften zou otte
ren na gehoord, gezien en toegejuicht
te hebben.
Dit soheen me nog al gewaagd toe,
want het was zeer de vraag óf men
ons zou toejuichen. Capi verdiende
werkelijk beroemd te worden ge
noemd maar ik voor mij was vol
strekt niet overtuigd, dat ik een won
derkind was.
Toen hij den tamboer hoorde, had
Capi vroolijk geblaft en Joli-Coeur
had zich half opgericht, ofschoon hij
op dat oogenblik erg ziek was; beiden
hadden begrepen dat het eene voor
stelling gold,
Dit idéé, dat ook bij mij opkwam,
werd spoedig bevestigd door een pan
tomime van Joli-Coeur die wilde vol
strekt opstaan, en ik kon hem met
geen geweld terughoudenhij ver
laagde zijn generaals-uniform, zijn
róoden rok en broek met goud en zijn
steek met pluimen.
Hij vouwde de handen en wierp zich
op de knieën om mij te smeeken.
Toen hij zag, dat hij door smeeken
niets verkreeg, werd hij boos en ein
delijk stortte hij tranen.
Het ieed geen twijfel of wij zouden
grooto moeite hebben om hem tc bo-
wegen afstand te doen van zijn plan
om dien avond eene rol tc vervullen
en ik dacht, dat het onder deze om
standigheden het beet was om on)
vertrek voor hem geheim te houden.
tWÖrdt vervolgd"
