De Europeesche Oorlog. Alleen op de Wereld TWEEDE BLAD. HAARLEM'S DAGBLAD WOENSDAG 22 DECEMBER 1615 't Officieels oorlogsnieuws. Over de ontruiming van Gallipoli door de geallieerden. De houding van Griekenland ten opzichte van de Centrales es de geallieerden. De Bussen doen ean Inval in Bulgarije. Oificisei nieuws. (Aan de staf berichten ontleencn we: WESTELIJK OORLOGSVELD. .Van den DuiUchon staf: Tan \V. van Hulluch veroverde een Duitsche afdeeling een Engelsche sappe en sloeg een tegenaanval ge durende den. nacht af. Op vele plaatsen van het front le vendige artilleriegevochten., maar voor het overige geen gebeurtenissen van beteekenis. Van den Franse hen staf Do Fransche artillerie heeft de brug tusschen Soisson en Reims ver nield In Champagne dreven de Franschen een oprukkende Duitsche colonne uiteen en vernielden de door de Duit- eciiers veel gebruikten spoorweg. In de Argonnen, waar de Fran schen een munitiedepot in de lucht lieten springen heerscht ook leven dige activiteit. Een-blokhuis dal krachtig met ma chinegeweren was bewapend, werd ineengeschoten. Een Frapsph luchteskader heoft met succes hommen geworpen op het Elation van Mühlhausen. Verder maakt de FranscJie staf nog melding van eonige artillerie-duels en kleine patrouille-gevechten, die gunstig voor de Franschen verlie pen. Van den Engel e oh en elaf In deu loop van Maandag hadden luchtgevechten plaats. Twee Duit- Eche vliegtuigen moesten achter de Engelsche linies dalen. Een Engetech Vliegtuig wordt vermist. OOSTELIJK OORLOGSVELD. Van den Duitse li en staf: In den nacht van 19 op 20 dezer nam een vooruitgeschoven Russische afdeeiing het ddcht voor 't Duitsche front liggende gehucht Dekski, vlak ten N. van Widsy. Zij werd Maandag Weer verdreven. Van den Oostenrijksehen ztaf Tegenover Rafalowka is aan ae Btyr een Russische verkenninpstifdeo- llns uit elkaar gelaagd. Voor het overige hier en daar «e- fechutgeveobtën. ZUIDELIJK OORLOGSVELD. Van den 0ostenrijk6chen staf De artilleriegevechten op hel zuide lijk deel van het front in Ttool duren voort. Twee ItaliaanBcJie compagnieën, 'die Maandagnacht de OostenrijkscJie etellingen op den Monte San Micele trachtten te besluipen, rijn vernie tigd. D© strijd In en om Servië STAFBERICHTEN. Van den Oostenrijks fetaf De vervolgingsgevechten tegen de Montenegrijnen hebben Maandag op nieuw geleid tot bestorming van een Montenegrijnsche steil ing ten noor den van Berane. De OostenrijkscJie troepen hebben de laatste twee dagen ongeveer 600 gevangenen ingeleverd. TIET SERVISCHE LEGER, 't Duitsche bureau Kordon meldt: De Servische generale staf mot kroonprins Alexandc-r bevindt zich te Durazzo, waar ook 100.000 man Ser vische troepen staan. D© houding van Grie kenland. Reuter seint uit Athene Over het binnenrukken der Bulga ren. te zumen met Duitscho troepen, in Macedonië, zijn onderhandelingen gaande. In diplomatieke kringen te Sofia gelooft men zoo wordt aan da Pester Lloyd geseind dat Grieken land voortaan tegenover de centrale mogendheden een welwillende poli tiek zal volgen en dat de Enienle- mogondheden haar zaak hebben ver loren. Uit Athene wordt aan het ..Berliner Togefhlatt" geseind, dat het .protest, dat. de Grieksche regeering bij de re geeringen van Engeland en Frank rijk heeft ingediend tegen de verster king van Saloniki. in scherpe be woordingen is gesteld. De Grieksche regeerlng verklaart, dat de door de Entente in de omgeving van Saloniki en op andere punten getroffen maat regelen tot versterking, niet alleen inbreuk maken op de achting, waar op Griekenland aanspraak moet ma ken, doch ook het gevaar doen ont staan, dat Griekenland in een schee- ve verhouding komt te staan tegen over de tegens'anders' van de Qua druple Entente Met een beroep op artikel 5 vamde Haagsche Conventie ziet de regecring aldus besluit de nota zich derhalve genoodzaakt bij de Quadruple Entente nadrukke lijk te protesteeren tegen de nieuwe Inbreuken, die de geallieerden op het punt staan te ondernemen tegen de onaantastbaarheid van Griekenlond's bodem en tegen de neutraliteit van het koninkrijk. Reuter seint it Londen: De Hestia verneemt uit Saloniki, dat. men daar in Entente-kringen verwocht, da.t de gevochten op Grieksch grondgebied binnen enkele dagen een aanvang zullen nemenDe stilstand wordt toegeschreven aan den wenscli van d6 Bulgaren, die meer dan 200.000 man hebben verlo ren, om hun leger opnieuw te verster ken. Men scliat, dat er een nieuw Buig aar sch leger van een kwart rnil- lioen is gevormd. Volgens de „Times"-correspondent te Saloniki bezetten alleen Bnlgaar- sche troepen op hot oogenblik Monas- tlr. Aan het hoofd van deae'troepen waarbij zich veel cavalerie bevindt., staan Duitsclie officieren. De strijd om de Dardanellen. De militaire deskundige van 't Al gemeen Handelsblad schrijft: Een hoogst belangrijk bericht is ontvangen de Entente-troepen heb ben een deel van hunne stellingen op het schiereiland Gallipoli, die aan do Soevla-baai en m de zóne, welke met de voorledens van het Australian and New-Zealand Army Corps „An- zac" werd genoemd, ontruimd. Dit is een hoogst belangrijk be sluit, dat door de Entente genomen is. Wijl liet te beschouwen is als een gedeeltelijk opgeven van de poging, om de Dardanellen ie forceeren. Slechts het bezetten van de interne punt van het schiereiland, bij Sedd- uI-Babr, wordt gehandhaafd. Heit Engelsche legerbericht zegt, dat de ontruiming plaats had, zonder dat de Turken het opmerkten, of- eohoon op enkele punten de Engel sche troepen met do Turksche In vecht waren. Het Turksche integendeel doet het voorkomen, alsof de ontruiming niet de uitvoering van oen lang te voren opgemaakt plan gold, maar oen ge volg van de Turkse he aanvallen, die bij Anaforta en Ari Boernoe worden ondernomen. ,3ij Ari Boernoe (zegt het Turksche legerbericht) bereikten de Turksche troepen de zee. De ach tergelaten buit is ontzaglijk groot. Maar onder bescherming van den mist kon de vijand zich inschepen, zonder oen groot aantal gevangenen in Turksche handen te laten." Die laatste zinsnede alleen reeds is een bewijs, dat de voorstelling van Turksohe zijde wel niet juist zal zijn. Wanneer de Entente-troepen waren verdreven, wanneer de aftocht een gevolg was van de Turksche aanval len. dan zou het resultaat waarschijn lijk geheel anders zijn geweest. Thans ;s het duidelijk, dat de Engelsche ge neraal, terwijl het gros der troepen werd ingescheept, door kleine afdee- llngen de stellingen liet bewaken, én door lievig vuren de Turken bezig hield. Toen de Engelsche troepen wa ren ingescheept, trokken de achter hoeden strijdende terug voor de Turk sche aanvallers, die bij de achtervol ging allicht onder den indruk konden komen, dat zij de Engelschen verdre ven, terwijl hl werkelijkheid de ge heeld terugtocht was beraamd en ge regeld. Toch zal deze terugtocht, in deze phase van den oorlog ondernomen, niet nalaten indruk te inaken. Wijl 't een feitelijk opgeven is van een plan, dat met het doel van den oorlog i nauw verband staat, doch dat, zooa critici in de Engelsche pers en in->het Engelsche parlement deden uitkomen, was ondernomen, ponder voldoende voorafgaande studie, waarom zij de mislukking ervan voorzagen. Het forceeren van de Dardanellen is opnieuw gebieken te zijn, wat de En gelsche pers het in 1912 noemde, toen Italië het wilde probeeren, een onmo gelijk werk. Wij hebben indertijd de oordeelvellingen van Engelsche bla den over do poging der Italianen aan gehaald en wij wezen er toon op, dat in de Engelsche pens word verklaard: als de Dardanellen goed verdedigd worden, kunnen zij niet geforceerd worden. Desondanks werd een poging ge waagd door de Fransche en Engel sche vloot, om door beschieting van zee uit de Turksche versterkingen te vernielen, en de verdedigers te ver drijven. Maar weldra bleek het. dat dit een onliegonnen werk was, dal slechts aanleiding geven zou tot verlies van troepen en menschenlevens, zonder dat het doel bereikt werd. De beschieting werd aus gestaakt, en door het landen van troepen aan de uiterste punt van Gallipoli, bij Sedd-ul-Bahr, werd gepoogd, door een landoorlog, de Turken te verdrijven Maar spoedig genoeg bleek, dat ook van die poging niet veel succes te wachten was. In het woeste bergland, dat niet alleen'door de oude vesting werken, maar ook door kunstig aan gelegde veldversterkingen werd ver dedigd en waarin een goede artille rie. onder leiding van Duitsche offi cieren werkzaam wae, bleek het wel dra ondoenlijk frontaanvaUen to doen. De troepon, die te Sedd-ul-Bahr geland waren, kwamen, niet of bijna niet vooruit. Er moesten andere mid delen worden aangewend. Vooral toen het bleek, dat op de hulp der Russen niet te rekenen was. Het Russische le ger, dat van de oostzijde dun Bospo rus zou trachten le bereiken, en dai daarvoor in Odessa was samenge bracht, moest in Rusland zelf optre den, toen in Mei het groote Duitsche offensief begon. Derhalve werd getracht, door de landing bij Anaforta, in de Soevla- en in de Anzaobaai, een flankbeweging uit te voeren. En tegelijk werd, door het doen van een echijnlandir.g in <ie- Laa van Saros, gepoogd <ie aandacht der Turken van de ware plannen der Entente af te leiden. Het is nog steeds niet volkomen duidelijk, waarom do landing bij An- zac geen onmiddellijk en doorslaand succes heeft, opgeleverd. De eerste Engelsche afdeel ingen kwamen ongehinderd aan land maar voordat behoorlijke versterkingen konden worden aangevoerd, werd de opnmrscl) door de Turken belet. En sedert is, hoewel eenig gebied oost- waarts vau de landingsplaats werd i bezet, ook den:- flankbeweging niet meer van de 'plaats gekomen. Generaal Sir Ian Hamilton, die aanvankelijk het bevel voerde over 't expeditie-corps, werd naar Engeland teruggeroci>en en vervangen door ge neraal Monro. Maar de toestand anderde niet. Tegen do bergen Gallipoli en de daarin aangelegde stellingen, konden de Entente-troepen, ondanks hun moed. ondanks hun vol harding, ondanks hun vaak krachti ge aanvallen, niet op. Zoo bleef de znak voortduren, zon der dat belangrijke wijzigingen twa in de positie der legers. En van meening, dat de bedoeling van den aanval op die wijze toch niet kon wor den bereikt en dat de troepen, die daar voor een onvruchtbaren arbeid wer den opgeofferd, elders beter kunnen worden gebruikt, besloot de Engel sche legeraanvoering, de korpsen, die in de Soevla- en in de Anzacbaai wa ren ontscheept, terug te nemen. Dat is het voorloopig eindo van de forc6ering der Dardanellen. Het ach terlaten van de troepenmacht bij SedtHil-Bahr toont echter, dat de plannen nog niet geheel zijn opgege ven; dat er mogelijk nog een nieuwe gelegenheid zal worden gezocht, om het oude denkbeeld uit te voeren, wanneer de algemeene toestand dit toelaat. De Engelsche pers. ..Times" schrijft, na een over zicht te hebben gegeven van de mis lukkingen en fouten van dien veld tocht, dien zij een van de raomnnen- taaiste mislukkingen noemt, waar mee de Engelsche wapenen ooit te hebben gehadInlusschen mogen wij ons ten minste verheugen, dat het grootste gedeelte van de on derneming aan de Dardanellen ge ëindigd is, met een terugtocht, die; zoo verbazingwekkend slaagde, als in de geheele geechiedeius van den oor log niet het geval is geweest. Zulk een ontruiming op zulk een schaal stond gewoonlijk gelijk met een laatsten slag en is bijna altijd met zware verliezen gepaard gegaan. Bij deze gelegenheid is het «rooic léger zonder gerucht van de stranden van Gallipoli verdwenen, voor de vijand zich goed bewust was, dat hij in het all eenig bezit van het veld was. De verliezen zijn belachelijk gering ge weest en de kanonnen zijn gered. Het succes van de landing hing af van den jnoed van de troepen, de terug tocht was een bewonderenswaardig wapenfeit, dat te danken is aan de schitterende organisatie, waarvoor aan de marine ongetwijfeld, de groot ste verdienste toekomt. De bekwame samenwerking van de generaals en de staven aan land moet hoogelijk geprezc-n worden. De „Daily News" zegt Ofschoon Soevla en Anzac verlaten zijn, is er geen aanwijzing, dat ons houvast op de streek van Krilhia en Knap Helles verslapt, ia Er is daar goede reden voor. De toon van het schiereiland vormt een kostbaar steunpunt- en, al sluit Turkije de straat voor ons af, ons bezit van Helles stelt ons aan den anderen kant in staat, die straat voor Turkije en zijn bomlgenooten geslo ten te houden. Dat is een resultaat, waard om bereikt te worden, zoolang de prijs niet te hoog is. De Duitsche pers. De „Vossische Zt-g." schrijft De dag van lieden brengt een ver meerdering van gebeurtenissen van groote beteekonis. Engeland en Frankrijk zullen spoedig in him groote bezittingen met Mohamme- daausche bevolking gewaar worden wat het beteekent, door de troepen dèr Mohammedaahschl groote mo gendheid te worden verslagen. De militaire nederlaag in Gallipoli heeft dezelfde beteekenis als de grootè poli tieke nederlaag. Beide zijn zuiver natuurlijke gevolgen van de ware mislukte politiek in Oost-Europa. De militaire nederlaag is voorts de ge rechte straf voor de met ongelooflijke lichtzinnigheid en zonder zorgvuldige' voorbereiding op touw gezette onder nomingen in het Naburige Oosten. Wolff seint nog De geheele peis ziet er een ge beurtenis van vèr-strekkende betee kenis in en spreekt de overtuiging uit, dat het Engelsclie prestige in hei Oosten er den genadeslag door heeft gekregen. DE BRITSCHE VERLIEZEN. In het Engelsche Lagerhuis hoeft minister Asquith meegedeeld, dat de Brits olie verliezen tijdens den terug tocht van Soevla en Ansae uil drie gewonden bestonden, namelijk 2 sol daten van het leger en 1 van de vloot. Minister Asquith heeft bij de indie ning van zijn voorstel om machtiging te verleeneu tot toevoeging van één miltioen man aan het leger, in het Lagerhuis meegedeeld, dat slechts een kleine voorraad benoodigdiieden on 6 kanonnen zijn achtergelaten aan de Soevla-baai. Alles was vooraf ver nield. BOTSING TUSSCHEN GRIEKEN BULGAREN. Reuter seint uit Athene: Over de botsing tusschen Grieken en Bulga ren wordt nader gemold, dat het ge- vecht ontstond doordat do Bulgaren onverwachts tot den aanval overgin- i gen. BULGAREN EN AMERIKANEN TE MQNASTIR. De „Times" .verneemt uit Saloniki Jlei Amerikaansohe consulaat alhier heeft officieel bericht ontvangen van den leider van de Amerikaanschc ge- 2ondheid®commissie, die onlangs in Servië werkzaam was, dat de Bul- gaareche militaire autoriteiten te Mo- nastir 24 wagenvrachten bloem op- eischten, die het Amerikaattache Roo- de Kruis wilde uitdeelen aan de be hoeftige burgerij. De Bulgaren boden hooge koopprijzen. Toen oe Amerikanen weiger den. dreigden de Bulgaren geweld te zullen gebruiken. Daarop heeech de Amerikaansche leider de Ameri- kaansche vlag op het hospitaal. Den volgenden dag verscheen een afdee iing soldaten. De officier eisohte toe gang. De Amerikaansche leider wei gerde, waarop de officier riep„Ik ken d>e lap wel, die dient alleen om Mexicanen schrik aan te jagen". Hij gaf daarop aan do soldaten bevel de vlag neer te halen en het gebouw bin nen te dringen. Na het bevel te lieb- ben uitgevoerd, maakten de soldaten zich meester van den Amerikaan, die niet naar Griekonland mocht vertrok ken. Do zaak is in handen gesteld van de Grieksche regeering. Een Russische Inval la Bulgarije. Een telegram aan de „Daily Chro nicle" meldt, dal een Russische expe ditie to Varna in Bulgarije geland is. De stad is in puin geschoten. De Rus sen hebben infanterie ontscheept zon der verliezen. Reuter seint uit Athene Volgens diplomatieke kringen wordt Varna gebombardeerd door een Rus sisch slagschip en twee torpedojagers, die gevolgd worden door 16 transport schepen vol troepen. T&r Zee. DE HANDELSOORLOG. Volgens een Lloyds-bericht is hot Engelsche stoomschip „Huntly", vroe ger het Duitsche stoomschip „Ophe- gezonken. Voorts is het'Engel sclie stoomschip „Belford", van Glas gow, gezonken. De bemanning is ge red. (De „Huntly" staat in Lloyds regis- tei' van. 1915-'16 nog als „Ophelia". Het schip nrat 1153 ton. De „Belford" mat 516 ton en be hoorde aan Ford Sh. Cv. te Glasgow]. Reuter seint uit Athene Een Engelsche duikboot heef; in de zee van Marmora het Duitsclie stoom schip „Heros"-en een ander schip in den grond geboord. iEen l>uitscli stoomschip „Keros" komt in Lloyds register met voor], IN DEN GROND GEBOORD. De Russiscl» marinestaf meldt: Do Russen hebben op 17 Dec. in de Oostzee den Duitsehen kruiser Bre inen en eon groote Duitsche torpedo boot iu den grond geboord. (Dit verlies is reeds door den Duit- schen. marinestaf erkend. Red. H. D.) Onze Lachhoek ONZE LACHHOEK. ,.ïs het Dalman zijn eigen hu'e 01 huurt hij het?" „Hij huurt het." „Hoe weel je dat?" „Dat weet )k omdat hij dc lucifers afstrijkt op de verf." „Wat zijn de meisjes toch tegen woordig weinig huishoudelijk onder legd. Ik wed, dat je n:ct eens weet waar de naalden voor dienen." ,Och, grootma, dat kan u denken l" bracht de klcindoohter hiertegen in. „Natuurlijk weet ik dat. Zij zijn noo- dig bij de gramophoon. Hij „Och, je bent zoo verstandig, zoo bekoorlijk en zoo mooi, dat ik jjiij altijd in je bijzijn een beetje verlegen voel. Zij „Maar daar moet je niet ann toegeven hcuscli, dat mag je niet!" Jio (geruststellend; „O, ik denk dai ik er wel overheen zal komen als ik je beter ken." UU Dultschland. DE DUITSCHE RIJKSDAG, 't Wolff-bureau seint uit Berlijn De Rijksdag heeft het oorlogscrc- diet vau '10 milliard definitief goed gekeurd. De sociaal-democratische minderheid stemde tegen. In het. de-, bat word slechts door twee sociaal democraten het woord gevoerd. Ebert, ols vertegenwoordiger van da» sociaal-democratische meerder heid. verklaarde, dat deze vóór het crediet stemde, maai zich tegen de veroveringspolitiek uitspreekt, en eisehte, dat alles gedaan zou worden om den economischen toeetand van het volk te verzachten. Hij verklaarde o. a „De Rijkskanselier hoeft jrfch op 9 December bereid getoond, om in on derhandeling te ueden over vredes voorwaarden, die mei de waardig heid en dc veiligheid van het Duit sche xijk zouden strooken. Hij heeft toen de verantwoordelijkheid voor de voortzetting van de ellende, waaron der Europa en de geheele wereld lij den, afgeworpen. Wij wenschen, dat het Duitsche volk elke mogelijkheid aangrijpt, om tot de vredesonderhandelingen te ko men. want Duatscjiland is door zijn kracht tegen iedere misvatting zijner bereidwilligheid, cm vréde te sluiten, gewaarborgd". Geyer verklaarde, uit naam van 19 sociaal-democraten, dat alle vredes pogingen afgestuit zijn op de annexa tie-begeerten van beide partijen. De Rijkskanselier heeft de annexatie- begeerten der bur -o partijen niet afgewezen. Door dezen oorlog wordt Europa verarmd en de Euro peesche cultuur verwoest. Daarom etemt zoo zei hij dc sociaal democratische minderheid tegen het crediet. Het crediet is daarna in tweede en derde lezing aangenomen. President Kamp! hield daarop de volgende toespraak Met trots en voldoening begroeten wij den uitslag van de stemming over milliarden-kredietén. waardoor mei verpletterende meerderheid iie- vendige toejuichingen'; het onwrikba re besluit is geopenbaard, om don strijd om het bestaan van Duit.sr.h- lanfl even zegevierend als hij is be gonnen, te eindigen. (Levendige toe juichingen). Wij zenden aan omo heldhaftige troepen onzen hartelijken groet en onze beste gelukwenschen (levendige toejuichingen), evenals ;ftm hun be leidvolle aanvoerders luide toejui chingen) met 't Kerstfeest. (Algemee ne luide toejuichingen). 'Met hen beseffen wij, dat ieder be reidwillig de offers moet brengen, welke deze geweldige oorlog en •Duitschlaud zelf van ons eischt. Niet minder hartelijk en opredit ziin onze groeten en wenschen voor onze bond- genooten (herhaalde toejuichingen hun zegevierende troepen en hun voortreffelijke aanvoerders. (Herhaal de en luide toejuichingen). De laatste dagen -hebben bewezen, welke kracht er in de samenwerking van het Oos- tenrijksch-Hongaarsche, het Bulgaar- sche en het Duitsche leger zetelt, en hoe onweerstaanbaar hun Yïr&enigde kracht tegen den vijand is. Vandaag hebben wij bericht ont vangen. dat het schiereiland Gallipoli v8n Engelschen gezuiverd is. (Lang durige. algemeene en stormachtige toejuichingen). Dit is niet alleen een militaire en morecle nederlaag voor Engeland, maar ook een zegepraal der Turksche wapenen. (Herhaalde, langdurige, stormachtige toejuichin gen). De voorzitter sluit- hierop de zitting jiiét dc beste wenschen voor Kerstmis en Nieuwjaar. De Rijksdag is t< 11 Januari 1916 verdaagd. Uit Engeland. HET ENGELSCHE LEGER. Minister Asquith heeft in het La gerhuis meegedeeld dat Sir William Robertson, thans chef van don staf in Frankrijk, chef van den staf van het Engelsche leger wordt tér vervanging van Sir Archibald Murray, die een belangrijk commando krijgt. HET WERFSTELSEL VAN DERBY. Reuter seint uil Londen: De Daily Sketch bovat een artikel van Ggradv, lid dor arbeiderspartij, die Lord Derby bij zijn werf veldtocht heeft geholpen. Hij doelt benaderende cijfers mee. De eerste weken waren uiterst kalm. Daarna steeg op één dag het cijfer van 74.600 tot 336.000. Op 12 December, don laatsten dug van den veldtocht, boden zich 325.000 mannen aan; in de laatste week op zijn minst 1.539.000; gedurende de 9 weken van den veldtocht bijna 2 1/2 mihoen. Uit do Vereenlgde Staten AMERIKA EN OOSTENRIJK. H Persbureau Vaz Dias seint ons dat uil Washington gemeld wordt dat de OostenrijkscJie zaakgelastigde, baron Swiedinck, allen Oostenrijk- schen consuls orde heeft gegeven, om zicJi gereed te maken, ten einde met do minst mogelijke vertraging te kun- non vertrekken. FEUILLETON HECTOR MALOT. 48; In dien toestand, waarin wij ons l»ey Vonden, stemde 0113 dit niet minder treurig. Vilalis zweeg een poos om hem den- kop te streelen Gij ziit bok een goede dappere Jiond: maar helaas, men leeft in. deze wereld niet alleen van goedheid; wij moeten iets over Jiobben voor het ge luk van hen, die ons omringen en ook nog iets anders, hetgeen ons juist ontbreekt. Wat zullen wij met Capl alleen ont vangen? Gij begrijpt het, nietwaar, dat wij thans geen voorstellingen kunt- nen geven? Dat is waai'. De jongens zouden ons bespotten fen ons niet vuil naar liet hoofd gooien en wij zouden geen ha!ven franc opliru len; denkt ge, dat wij alle drie van een halven franc daqgs zouden kunnen leven, en daarbij de kans nog hel dien, wanneer liet koud ia, regent of sneeuwt, niels te verdienen'? Maar mijn harp'? Als ik twee kinderen had zooals gij, dan zou het misschien nog gaan, maar een grijsaard on een knaap, neen, dat gaat niet samen. Ik ben nog niet oud genoeg. Als ik nog wat ge brekkiger was of misschien blind.... Maai- angeliukldg ben ik wat ik ben, dat is le zeggen, dat ik niet in een toestand ben om medelijden op te wekken, en om in Parijs dc belang stelling te wekken van menschen, die allen evenveel haast hébben, moet men al ini een zeer beklagenswaardi ge! 1 toestand verkeeren. Men moet zich dan ook bovendien niet schamen om een beroep te doen op die publieke liefdadigheid, en daartoe zou ik nooit kunnen besluiten. Wij moeien dus wat anders bedenken. Ik zal u zeg gen wat ik gedacht heb en waartoe ik dan ook besloten ben. Tot aan het einde van den winter zal ik u bij ee: padrone in den kost doen, die u met andere kinderen op de harp zal loeren spelen. Aan zulk een plan had lk. niet ge docht Vitalis liet mij echter den tijd niet om hem in de rede te vallen.' Ik zal, vervolgde hij, les gev op de harp, op de priva of op de viool aan Italiaansdte kinderen, die op straat muziek inaken. Ik l>eu 111 Parijs bekend, waar ik verse! leid ene malen gewoond heb, en van waar ik kwam, toen ik uw dorp bezocht; ik behoef slechts om een les te vragers, dun krijg ik er meer dan ik er-geven kan. Wij kunnen dan elk op ons eigen le ven. Terwijl ik les geef, kan ik tevens een paar andere honden dresseoren, die Zerüiino on Dolce zuilen moeten vervangen. Ik zal hun opvoeding vol tooien on wannéér het dan weder voorjaar is, dan kunnen wij samen weder op weg gaan, Rémi, 0111 niet meer van elkander te scheiden, want de fortuin begunstigt steeds hen, die moedig weten te strijden. Ik verg thans slechts moed.' en onderwerping van u. Later zal alles betea- gaan; dil is een moeilijk en voorbijgaand oogen blik. I11 de lonte noemt ons vrij leven weder een aanvang. Ik zal u dan naar Duitschland en naar Engeland bren gen. Gij zijl dan ouder e:i verstandi ger geworden. Ik zal u alles lecren en een man van u maken. Dit heb ik me vrouw Milligan beloofd. En die belof te zal ik houden. Juist niet het oog cip de reizen, zal ik u lingelach gaan lieoren; gij kont nu FranscJi on Ita- liaonsch en dat is al veel voor oen kind op uw leeftijd1; gij scijt nu ook- voel sterker. Gij zult zien, Rémi, dat alles nog niet verloren ia Dit was misseJïitm nog het beste, waartoe wij in onzen toestand beslui ten konden. E11 wanneer ik er nu nog aan denk, dan moet ik erkennen, dat mij meester al zijn best gedaan heeft om Oiils uit dien haohelijhen toestand. te redden. Maai- niet diezelfde ge dachten bezielen ons wanneer wij in onze herinneringen do ©en of andere gebeurtenis herdenken, als op het oogenblik, toen deze plaats greep. 1-n hetgeen hij mij toen zeiide, ston den twee dingen mij slechts duidelijk voor oogen: Onze scheiding. En de padrone. Op onze tochten door dorpen en steden hadden wij verscheidene van die padror.es ontmoet, die de kinde ren. welke zij in dieri tusschentijd hadden gehuurd, ruet stokslagen ge di'ild haddon. Zij geleken volstrekt niet op Vitalis; zij schenen mij wreed, onrechtvaar dig en veeleiscliend toe, en waren meestal dronken en vloekten aanhou dend. Het was zeer wel mogelijk, dat ik in handen van zulk een moester ssou vallen. En al voerde het toeval mij bij een die goedhartigor was, dan zou het toch een groote verandering voor mij wezen. Na mijn pleegmoeder, Vitalis. Na Vitalis, alweer een ander. Zou het al-tijd zoo met mij gaan? Zou ik dan nooit, mijn geheele le ven lang, aan iemand mii mogen hechten? Langzamerhand had ik mij aan Vi talis gehecht, alsof hij mijn Mider lk zou dus nooit een vader hebben? Nooit een bloedverwant? Zou ik dan altijd alleen op de we reld wezen? Altijd op die groot© wereld moeten rondzwerven, zonder mij ooit ergens te kunnen vestigen. Op al die vragen liad ik gaarne eenig antwoord gohad en zij waren mij bijna van de lippen gevloeid, zoo ik 2© niet met moe:te teruggehouden had. Mijn meester had van mijn moed en onderwerping gevraagd; ik wilde hem gehoorzamen en zijn verdriet niet vermeerderen. Bovendien zat hij al niet meer naast me; alsof hij bang was al deze vragen te moeten aanhporon, die hij eveneens voorzien had, was hij ecnige schreden vooruitgcloopen. Ik volgue hem en spoedig hadden wij een rivier bereikt waarover een brug lag. die hier vreeselvjk slikkerig was; de sneeuw was geheel zwart en men zakte tot aan de enkels in d'e modder. Aan het- eind© van die brug bevond zich een dorp met enge straten, daar na was men weder geheel buiten, maar men zag hier g<*si vervallen woningen in vervallen toestand. Op den weg volgden «1 kruisten el kander tal van rijtuigen. Ik ging naast Vitalis loopen en Capi kwam vlak achter ons. Suoadie was. men niet meer in vrije natuur, maar kwamen wij in oen straat, waarvan het einde niet te •zien was; aan beide zijden verhieven zich huizen, maar het waren vuile, arme en lang zulke mooie huizen niet als to Bordeaux, te Toulouse en te Lyon. De sneeuw lag hier en daar opgo- hoopt en op die zwarte stapels liad men asch, verrotte groente en allerlei vuil geworpen; «en onaangename lucht kwam ons tegemoet, de kinde ren, die voor de deur speelden zagen er bleek en ongezond uit; telkens re den zware vrachtwavans ons voorbij, die zij met de grootst© behendigheid wisten te ontwijken zonder er ooit acht op te slaan. Waai' zijn we nu? vroeg ik aan Vilalis. Te Parijs, mijn jongen. Te ParijsI... Was het mogelijk! Was dat Parijs? Waar stonden mijn marmeren par leizen? Waar liepen d© menschen in flu weel en satijn? Hoe loei ijk en akelig was do wer kelijkheid! Dat was dan het Parijs, waarnaar lk zoo vurig verlangd had! Daar xou ik dus den winter dooft brengcin, gescheiden van Vitalis... en van Capi! (Wordt vervolgd.)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1915 | | pagina 5