De Europeesche Oorlog.
Aileen op lis Wereld
TWEEDE BLAD.
HAARLEM'S DAGBLAD
MAANDAG 10 JANUARI 1916
Hivige gevechten ep 't Oostelijk oorlogsveld.
Eallipoll door de geallieerdea gekeel ontruimd.
Het Engelsebe slagschip „Hing Edward TH" gezonken.
Officieel nieuws.
WESTELIJK OORLOGSVELD.
'Aan de stafberichten ontleenen we:
Van den Duitschen staf:
Dc actie op het gevechtsterrein
Weid op het grootste deel van het
front door het ongunstig' weer be
lemmerd. Ten Z. van den Hart-
mannsvveilerkopf werd den Fran-
echen door een verrassenden aanval,
een loopgraaf ontnomen. Meer dan
60 gevangenen vielen in Duitsohe
handen.
Nader meldt de Duitsche staf nog:
Ten zuiden van den Hartmanncwei-
Jerkopf, aan den Hirzstein, gelukte
het Zaterdag de laatste der op 21 De
cember in Fransche handen geraakte
loopgraven te heroveren. Daarbij wer
den twintig officieren en 1083 jagers
gevangen genomen en 15 mitrailleurs
buit gemaakt.
Van den Franschen staf
Ten noorden van de Aisne verniel
de de Fransche artillerie de molens
V3n Chatillons ten oosten van Fonte-
noy, die door de Duit9chers als ver
dedigingswerken waren ingericht.
De Fransche artillerie vernielde een
gepantserde koepel der Duitschers ten
Z. van Atrecht.
De Duitschers betoonden, zonder
succes, groote activiteit bij den Ilart-
mannswei! erkopf, vooral tnsschen
Rehfelsen en Hirztsein.
OOSTELIJK OORLOGSVELD.
Van don Oostenrijkschen 6taf:
De slag in OoeUJaUcië aan de grens
van de Boekowina is Vrijdag opnieuw
begonnen.
Aan de Slrypa begonnen de Russen
aanvallen reeds voor het aanbreken
van den dag. Eenige sterke afdeelin-
gen bostormingstroepen waren onder
bescherming van den mist doorge
drongen tot aan de Oostenrijksche
batterijen. Hierop ondernamen de
Oostenrijkers een tegenaanval, waar
bij do Russen teruggeslagen werden.
Tot de 720 bij deze gelegenheid ge
vangen genomen Ruseen bevinden
zich een kolonel en 10 andere offi
cieren.
De Oostenrijksche stellingen aan
den Dnjeslr werden den goh eek-n dag
door de Russische artillerie -onder
vuur genomen.
Aan het front in Beesarabië leidden
de Russen hun aanvallen kort voor
den middag met een artillerie-trom
melvuur in. Hun pogingen waren
weer tegen etellingen bij Topoiolitz,
ten oosten van den Ranancze, gericht.
De gevechten waren buitengewoon
verbitterd en sommige gedeelten der
canv\ilscolonnes slaagden er in, in de
Oostenrijksche loopgraven doer te
dringen; maar werden door reserves
In een gevecht yan man tegen man
weder teroggedneven. De Oostenrij
kers namen een officier en 250 man
gevangen.
Bij Bereötiany in Wolliynië sloegen
'de Ooctenrijksche troepen Russische
verkenneisafdeelingen af.
Aan d'e Styr verijdelde de artillerie
door concentrisch vuur een poging
der Russen om het kerkhof ten noor
den vun Tsiartorysk te heroveren.
Nader meldt de Oostenrijksche staf
lio g:
Twee dagen geleden opnieuw aan
allo punten in OostiGaliclë en langs
de Bessarabische grens onder groote
verliezen afgeslagen, herhaalden de
Russen Zaterdag de aanvallen niet.
Zij richtten slechts nu en dan geschut
vuur tagon de Oostenrijksche linzen.
De Russen trekken nu vei-s terkin gen
bijeen.
Van den Russischen staf
In do streek van Riga, dicht bij
den groolen weg naar Mitau, bestook
ten de Duitschers de Russische ver
schansingen weder met verstikkende
gassen.
Een aanzienlijke strijdmacht dreef
efdeelingen uit het dorp Tejartorysk,
teu slotte echter werden de Duib
cchers weder verdrongen en moesten
zij drie officieren en 50 soldaten als
krijgsgevangenen in Russische han-
Öen laten. Latere pogingen om de
Russen weder uit Tsj'artoryek te ver
jagen mislukten.
In de etreek van den middenloop
der Strypa maakten Russische troe
pen zich meester van eenige sectoren
van de Duitschers. Op andere plaat
sen versterken zij zich achter draad
versperringen.
In genoemde streek maakten de
Russen 17 officieren en meer dan 1000
manschappen krijgsgevangen en ver
overden verscheiden mitrailleurs.
Ten noordwesten van Tsjernowitsj
trachtten de Duitschers *t Russische
offensief te stuiten deer wanhopige
tegenaanvallen met een aanzienlijke
troepenmacht. Alle tegenaanvallen
werden echter afgeslagen met ontzag
lijke verliezen aan do zijde van de
Duitschers. De Russen namen hier 14
officieren en meer dan 300 soldaten
gevangen en maakten twoe mitrail
leurs buit.
ZUIDELIJK OORLOGSVELD.
Van hier geen belangrijk nieuws
De strijd om en nabij
Servië.
STAFBERICIITEN.
Van den Oostenrijkschen staf.
Ten noordoosten van Berani hiel
den de Montenegrijnen opnieuw stand.
De door hen bezette hoogten werden
in storm genomen, waarbij de Oosten
rijkers een kanon vermeesterden. Aan
de Tara schermutselingen. Aan de
grens van Herzogowina en in het ge
bied van de Bocche di Cattaro zin
Oostenrijksche troepen in gevecht te
gen de Montcnegrij'nsche stellingen.
Van den Montenegrijnschen
staf:
De Oostenrijkers zijn met een anrv
zienlijke strijdmacht een groot offen
sief begonnen tegen 't Montenogrijn-
sche noorderfront. Aan de rivier de
Tara hebben zij hun front uitgebreid
tot Rogowo, naar Moikawatz toe en
in dft richting Buhido, Berana en Ro-
zaj. De aanvallen waren buitenge
woon hevig, 20 Oostenrijksche bat.'iil-
lons met veel kanonnen en mitrail
leurs namen er aan deel. In het ge
vecht, dat in den nacht werd voort
gezet, werden den Oostenrijkers groo
te verliezen toegebracht. Ook de Mon
tenegrijnen leden gevoelige verliezen.
Do Montenegrijnen hebben zich ge
handhaafd in het meerendoel hunner
stellingen, behalve in Godocho, Godu-
oo en de linkerzijde van Ton rak, die
door de Oostenrijkers bezet werden.
Het verwoede gevecht duiïrt nog
voort.
'T SERVISCHE LEGER.
Do „Berliner Lokal Anzeiger' ont
leent aan ds „Az Est'1 het bericht,
dat er verschil van gevoelen zou be
staan over de bestemming van het
Servisch© leger in Albanië, dat naar
het heet uit 100.000 man zou be
staan. Do Italianen zouden eischen,
dat dit leger de Italiaansche actie in
Albanië ondersteunt, terwijl de En-
gelsch-Fransche generale staf dat la
ger naar Saloniki wenscht getrans
porteerd te zien, alwaar ©en groot©
slag verwacht wordt.
EEN BOMBARDEMENT,
Reuter seint uit Cettinjo:
Do Oostenrijksche vloot is te voor
schijn gekomen uit den Bocche di
Cattaro en heeft den Lowtsjen gebom
bardeerd:
EEN ARCHIEF GEVONDEN.
Het archief van het Servische mi
nisterie van buitenlandscho zaken is
volgens de „Neue Fr'eie Presse" naar
Weenen gebracht. Het archief is door
een Oosten rij kschTIonga a rsc h e troe-
penafdeeling in een klooster gevon
den, waar het door de Servische re
geering was .rstopt. Het is in 63 kis
ten verpakt.
Griekenland en de
mogendheden.
De .Berliner Lokal Anzeiger'" ver
neemt uit Athene, dat het bericht van
de legeraanvoering van d© entente,
dat het eiland Meles in het belang
der operaties voor den duur van den
oorlog als bezet gebied verk!aa:d
wordt groot opzien baart omdat de
entente het niet meer noodig vindt,
de door haar genomen maatregelen
op-do een of andere wijzé le recht
vaardigen. Als reden wordt elcchta
aangevoerd dat de entente met het
oog op da aanstaande operatics ge
noodzaakt is, het eiland Melos te be
zetten als basis voor de vloot der ge
allieerden. De Grieksche bladen zien
in dezen maatregel een bedreiging te
gen Griekenland, daar Melos gelegen
is in het midden van do scheepvaart
lijn tusechen Kreta en Athene.
Uit Athene wordt aan 't Alg. Han
delsblad geseind
De Grieksche regeering heeft op
nieuw bij Frankrijk en Engeland ge
protesteerd, ditmaal tegen de arresta
tie te Salon ik i van 6en aantal Hel-
leenscho. Oostenrijksche, Duilschc en
Btilganreche onderdanen in het pre
test wordt er op gewezen, dat deta
chementen der Entente-troepen de
woningen dezer burgore, die op
Grieksch grondgebied woonden, bin
nendrongen en de deuren verbrijzel
den. Het i6 voornamelijk legen dc ar
restatie van Gnekache onderdanen
door vreemde troepen in een Griek
sche etad, dat de regeering protes
teert, wijl zij daarin een zeer krasse
schending ziet van de wetten des
lands,
OVER GEVANGEN GENOMEN
CONSULS.
Uit Sofia wordt aan de „Vo>s. Ztg."
geseind, dot de Nederlandsche gezant
te Boekareet te Sofia is aangekomen
en een bezoek heeft gebracht bij den
minister-president Radoslawof, om de
vrijlating te bewerken van het door
Bulgarije aangehouden personeel van
de gezantschappen der quadruple en
tente. Radoslawof verklaarde bereid
te zijrt, daarvoor de noodige bevelen
te geven, indien de Bulgaarsche con-,
sul te Saloniki met het geheele perso
neel van het consulaat onverwijld in
vrijheid gesteld werd.
Reuter seint uit Athene:
Volgens een telegram uit My til me
hebben de militaire autoriteiten der
geallieerden de daar gevestigde O os
te.nrijk.se he, Duitsclio en Turkse he
consulaire agenten gearresteerd. De
redenen voor dezen maatregel zijn de
zelfde die voor de consuls te Saloniki
golden.
Gallipoli geheel door de
geallieerden ontruimd,
Officeel wordt uit Londen gemeld:
Gallipoli is volkomen ontruimd.
Nader
Generaal Monro bericht, dat de vol
ledige ontruiming van Gallipoli nu
met succes ie uitgevoerd.
Alle kanonnen en houwitsers kon
den worden weggevoerd, bebalve 17
versleten kanonnen, die vernield wer
den voordat men vertrok.
Do verliezen zijn bij de Britsche
troepen één man bij de Franschen
geen verliezen.
't Wolffbureau eeint uit Konstan-
tinopel
Zaterdagnacht ontruimden de En-
gelschen ten gevolge van hevige ge
vechten onder zware verliezen Sedd-
ul Baiir volkomen. Geen enkele ie
achtergebleven.
De vertegenwoordiger van de Agen-
ce Milli aan de Dardanellen meldt,
dat de Turksche troepen de geallieer
den van Sodd-ul Bahr geheel verdre
ven. Het schiereiland Gallipoli is
thans van de geallieerden gezuiverd.
Do „Agenco Millideelt mede
Met Gods hulp verdreven de Tur
ken aan het Dardanellenfront de ge
allieerden nu ook van Sodd-ul Bahr.
Wij ontvingen nog geen in bijzonder
heden afdalend bericht over den slag,
die eedert drie dagen voorbereid, Za
terdagmiddag door den Turkrieben
aanval werd begonnen. Wij weten
alleen, dat alle b.j Seöd-ul Bahr en
Tekkeboeroen aangelegde loopgraven
door de Turken werden bezet. Do bui
tengewoon groote buit kon nog niet
worden geteld. Dc verliezen der geal
lieerden moeten zeer groot zijn.
Een van de Turksohe vliegors viel
een vijandelijken tweedekker, sys
teem-Fa i man, aan en bracht dien ten
val. II. t vliegtuig viel in vlammen
gehuld neer bij Sedd-ul Bahr.
Zii, die bet meegemaakt hebben, zul
len het later nog vertellen en wan
neer zij hel meest ongelooflijke zeg
gen, dat den hoorder de haren te
berge rijzen, dan zal 't stellig niet te
veel zijn. Zij zullen eer de helft ver
zwijgen, omdat de kracht der woor
den niet voldoende is om het ver
schrikkelijke te schilderen, dat daar
onze troepen le verduren hadden.
Lapowo heeft een bijnaam gekre
gen. Wij noemen het nu hot graf der
automobielen. Want heelhuids kwam
geen wagen door de straten van het
dorp, dat zich ongeveer Ier lengte
van vijf kilometer uitstrekt aan dte
westelijke hoofdstraat van het Mo-
rawadal. Onze voettrospen hebben
daar de bitterheid leerpn taer.nen van
een Servischen marschdag. Zij kro
pen voorwaarts door een taaie mod-
d er pap, waarin de schoenen bleven
steken, zoodra zij de voeten uit de
pap trokken. Do cavalerie ging het
niet beter. De helft van de paarden
werd kreupel, zoodra een eskadron
over de wegen reed. En de automo
bielen? In het vuil van den weg zaten
zi; vast, zij lagen mWden op den weg,
rnet gebroken tanks, geknakte vee-ren,
gebroken assen.
En in dit heerlijke Lapowo Irok ik
een avond binnen om er kwartier te
zoeken. Het station, het geheele nest
lag dood...
Op Zee.
Het slagschip King
Edward VII gezonken.
Officieel wordt uit Londen geseind:
Het slagschip „King Edward Vil
is op een mijn ges too ten en moest
wegens de zware zee vei laten worden.
Het zonk korten tijd daarna. De be
manning werd gered. Er gingen geen
menschenlevens verloren. Slechts
tweo mannen liepen kwetsuren op.
(Do ,King Edward Vil' was een
slagschip van 16.600 ton, gebouwd in
1903 en bewapend met 4 kanonnen
van 3)5 c.M4 van 23.4, 10 van 13
c.M 12 van 7.6 en 12 van 4.7 c.M. c-n
met vier torpedolanceerbuizen. De
bemanning telde 780 koppen).
een itallwnscii transport
schip gezonken.
Reuter seint uit Cettinje
Een Italiaansche stoomboot, van
Brindisi komend met voorraden en
425 Montenegrijneche recruten uit
Amerika, etiet in de buurt van San
Giovonni di Medua op een mijn en
zionk dadelijk. Tweehonderd passa
giers kwamen om.
DE „BOULEUR".
Lloyds berichtNaar gemeld wordt
is het Noorsche stoomschip .Bouleur"
gezonken. Vijftien .man van de equi
page zijn aan wal gebracht.
Nader wórdt evenwel gemeld, dot
de „Bouleur nog op 't strand gezet
kon worden.
De dulkbootenoorleg.
't Algemeen Handelsblad schrijft:
Er schijnt eenig licht te komen in
de zaak van de „Persia" een dier
ontzettende rampen uit den oorlog,
die niet kunnen nalaten stemming te
maken, en die dan ook tot allerlei
scherpe opmerkingen hebben geleid.
Uit de med'.deelingen van de P. and
O. maatschappij blijkt, dat van do
passagiers en bemanning 335 m©n-
schea verdronken zijn, namelijk 119
passagiers, 50 man der Europeesche
bemanning en 166 van de inland-
eche bemanning. De mogelijkheid,
dat dit schip niet getorpedeerd werd,
doch op een mijn geloopen is, weid
dadelijk geopperd; en die mogelijk
heid woi'dt grooter nu, volgens be
richten uit Weenen, geen enkele com
mandant van een onderzeeër mel
ding maakte van het torpedeeren
van een dergelijk schip.
De onderzeeër-oorlog, die locii al
genoeg kwaad hoeft gedaan, en die
aanleiding heeft gegeven tot zulke
ontzettende rampen, is sedeit eenigen
tijd een onderwerp van bespreking
geweest iusschen do regeering der
Ver. Staten en die van DuiUclëand
en Oostenrijk. Blijkens Zaterdag ont
vangen telegrammen uit New-York
(zie ook ons nummer van Zaterdag
Red II D.) ie voorlonpig en la
ten wij hopen voorgoed een einde
gekomen aan de mogelijkheid, dat
passagiersschepen zonder vooraf
gaande waarschuwing worden getor
pedeerd. De Duitsche ge-zant heeft
namens zijn regeering verklaard, dat
voor de „Lusitania "-quaestie schade
loosstelling zal worden gegeven;
maar daarbij heeft hij het niet ge
laten. Hij heeft breedvoerige verzd.©-
Onze Lachiioek
BELEEDIGDE KABELJAUW.
„Hier is een mooie kabeljauw!" ze!
dc visohboer bewonderend, terwijl
hij een groota, slappe viech voor rijn
klant in de hoogte hield,
„Hm F' antwoordde de vrouw ilea
hui/os in twijfel. „Hoeveel kost hij.
„Veertig cent het pond, juffrouw,"
zei de vischboer, alsof het hem een
groote opoffering was zoo'n pri s te
noemen.
De juffrouw bekeek dc visch nog
wat nauwkeuriger.
„Hij is niet versch." mompelde zij„
„O, ja, juffrouw!" zei de koopman
verontwaardigd. Het is een prachtige
vtsch.
„Hij Is week en slap."'
„Zoo," zei dc vischboer boos, toen
hij zag dat de koop misliep; ga zoo
maar voort hel beest te bciecdigon!
Het ia dood en kan geen antwoord
meer geven.
HEF.L BEGRIJPELIJK
Een artiest, die in zijn atoiier Jon
gelui opleidde, was op een punt heel
6treng. Niemand mocht rooken.
Na eon half uur weg geweest to
zijn, kwam hij plotseling terugv en
zag een student met een brandende
eigaret in de hand, die trachtte haar
tc- verborgen.
Met het air van iemand die ees
booswicht botrojit kwam do artie-l
op zijn leerling af en zei:
„Een vreemd penseel dat jo daar
gebruikt, vriend. Mag ik vragen wat
je van plan bent daarmee tc schilde
ren?
„Wolken 1' klonk dadelijk het ant
woord.
Mini: Egbert zag jo portret op mijn
tafel liggen en zei dat je er zoo jong
op leek.
Nora: „Zoo'n vleier!
Mini: Hij veronderstelde dat het ve.
le jaren geleden gemaakt moest zijn.
ringen gegeven, omtrent dc wijze,
waarop Duitsche duikbooten m de
Middoilandsche Zeo tegen non-com
battant© echepen zullen optreden. De
verzekering, dat geen schip van zoo-
danigen aard zonder waarschuwing
zal worden getorpedeerd, betreft niet
alleen passagiersschepen, maar ook
andere schepen, vracht- en kolen
schepen; en bovendien heeft de Duit
sche regeering erkend, dat kleine
booten niet altoos voldoende veilig
heid opleveren voor passagiers van
pakelbooten, zoodat dus maatregelen
le wachten zijn ter verzekering van
de veiligheid en het leven van passa
giers en bemanning, wanneer do
noodzakelijkheid bestaat, schepen to
vernietigen.
Wanneer aan dez© bepalingen do
hand wordt gehouden is er kans, dat
de wreedheid van den duikbooten
oorlog. waarvan voornamelijk on
schuldige non-combattanlen, vrou
wen en kinderen de slachtoffers wer
den, zal verminderen.
Uit Engeland.
Heropening van lord derbya
BUREAUX.
Ondanks het feit, dat de dienst
plichtwet reeds in het parlement be
handeld wordt» zijn toch de recrutee-
rings-buneaux, dio door lord Derby
zijn ingesteld, heropend. Ook hel groc-
penstelsel blijft gehandhaafd, zoodat
de regeering eigenlijk met dc herope
ning niets anders bedoelt, dan den
achterblijvers alsnog de gelegenheid
te geven, vrijwillig dienst te nemen.
Toch kunnen ook de gehuwden, op
wie het wetsontwerp niet van toepas
sing is, en' die zich nog niet hebben
aangemeld, dit ook thans nog doen.
Er zullen zoo meldt men aan het
Alg. Handelsblad waarschijnlijk
nog vele gehuwden zijn, di© vóór de
indiening van het ontwerp, er niet al
te veel op vertrouwden, dat dc regee
ring de „belofte van Asqu-th" zou na
komen of de uitdrukking „onbedui
dende minderheid'' anders zou kun
nen opvatten dan zij. Dit bezwsar is
thans door de indiening van het ont
werp de Military Service Bill uit
den weg geruimd, zoodat de bladen
thans ook een grootcn toeloop van go-
huwden verwachten.
Reuter seint uit Londen: Den
tegenwoordiKéii polrlaeken toestand
in Engeland besprekend, zegt do
„Morning Post" Wij hopen, dat de
vreemde natiën geen verkeerd begrip
zullen heU>en over onzen kleinen
huiselijken twist over den dienst
plicht Het juiste feit is dit, dat het
land hetcoo ernstig met dcu oorlog
meent, dat het bereid tó elk offer
voor de overwinning te brengen. On
ze arbeiders zijn even geerte vader-
FEUILLETON
van
HECTOR MALOT.
62)
Alles bleef zoo algesproken, en eeni
ge minuten vóór vieren draaide
Acquin den 6leutel om in de groote
deur en zeïde met een verheugd ge
zicht
En nu voorwaarts-
Vooruit, Capi!
Ik vatte Lize bij de hand en snelde
filet haar vooruit, terwijl Capi ons
blaffende volgende en vroolijk tegen
ens opsprong. Misschien meende hij,
dat onze verre tochten weder een
aanvang namen, wat hij stellig pret
tiger vond, dan thuis t© blijven, waar
hij zich verveelde, daar ik mij niet
altijd met hem kon bezighouden en
dit vond hij toch nog altijd het pret
tigste van alles.
Wij hadden allen onze beste klee-
xen aan de menschen bleven zelfs
stlislaan, om ons na te kijken. Ik
weet niet hoe ik er zelf uitzag, maar
Lizo met haar 6troohoedje, haar
blauw jurkje en grijs linnen laarzen,
was het mooiste kind. dat men xioli
denken kon; zij was levendig en be
vallig; haar voorkomen, haar geba
ren en bewegingen, spraken van het
genot, dat deze wandeling haar ver
schafte.
Do tijd ging voorbij, zonder dat ik
er aan dachtalles was ik er mij van
kan herinneren is, dat, toen ons mid
dagmaal bijna was afgeloopen, wij
donkere wolken aan den hemel zich
Z3gen samenpakken, daar onze ta
fel in d© open lucht onder een vlier
boom gedekt was, konden wij het on-
weder zien opkomen.
Kinderen, zeide Acquin, wij moe
ten ons haasten om thuis te komen.
•Bij deze woorden riepen wij van
alle kanten
Nu reeds!
Lizo zeide mete, maar zij gaf door
gebaren duidelijk haar tegenzin te
kennen.
Als de wind opsteekt, ging Acquin
voort, dan kan hij de pannen van de
broeikasten afwerpen dus vooruit!
Hier viel niets tegen le zeggen,
want wij wieten, dat de glazen pan
nen het fortuin van den tuinman uit
maken, en wanneer wind ze breekt,
dit zijn ondergang is.
Ik ga alvast vooruit, zei vader
AcquinBenjamin en Aiexis zullen
met mij medegaan. Rëmi, Martha en
Lize volgen ons dan wel.
En zonder meer te zeggen» vertrok
hij in allerijl, met niet minder haas
tigen tred cLoor ons gevolgd
N'u was het geen tijd meer voor
scherts wij speelden geen krijgertje,
nocli vcischolen ons achter boom of
struik.
De lucht betrok hoe langer hoe meer
en het onweder kwam eteeds dichter
bij, door een hevige windvlaag voor
afgegaan, die de stof van alle kanter,
opjoeg. Als wij 0113 midden in zuik
een wervelwind bevonden, moesten we
blijven staan, ons omkceren en onze
handen voor de oogen houden, want
al het zand woel ons in het gelaat.
Als wij niet voorzichtig ademhaal
den, kwam oiuo mond vol stof.
Do donder rolde reeds in de verte
en naderde langzaam, vergeeld Tan
een oogverblindend licht.
Martha en ik hadden Lize bij dc
hand genomen en trokken haar bij
kans voort» maar zij had moeite om
ons te volgen en wij konden dus
niet zoo hard loopen als we wel go-
wenscht hadden.
Zouden wij neg vóór het onweder
tehuis zijn?
Zouden Acquin en zijn zoons hun
woning nog bijtijds bereiken?
Voor hen was dit van nog meer ge
wicht dan voor ons, daar wij alleen
nat konden worden, terwijl zij hun
broeikasten voor verwoesting moes
ten behoeden.
Telkens volgden de donderslagen
elkand-.r met kortere tusschenpoozen
op, terwijl de wolken steeds zwaarder
geworden waren, zoodat het biina
Do geallieerden, diie aan dit front
sedert haast een jaar alle middelen
in het werk stelden om de Turken in
het hart te treffen, leden als geheelo
resultaat groote verliezen aan men
schen en materieel. Zij werden tot de
vlucht gedwongen en hebben alle
hoop moeien opgeven, dank zij de
dapperheid van 't Turksche leger, dat,
in vertrouwen op zijn recht, moed en
volharding toonde. De Turien loven
hen, die bij de vervulling van hun
plicht den dood vonden, en danken
hun zege-voerende troepen.
't Zelfd© Turksche nieuwsbureau
seint nog uit Konstantinopel
Ten gevolge van de laats*© zege
praal van de Turksche troepen bij
Sedd-ul Bahr Ï9 de geheele etad in
vlaggen tooi. Overal hebben vreugde-
betoogingen plaats. In de moskeeën
worden gebeden uitgesproken en
dankgodsüienstoefenmgen hebben
plaats in alle kerken en tempels. Des
avonds werd dc stad geïllumineerd.
De historische gebeurtenis van de
ontruiming van het laatste gedeel
te van het schiereiland Gallipoli werd
door et-n extra uitgave van de staats
courant openbaar gemaakt. Bijzon
derheden worden nog niet gemeld.
Men weet slechts, dal de Turksche
(roepen do loopgraven bij Sedd-ul-
Bahr %n Tekkeboeroen be zet teu» De
troepen van het centrum ontnamen
den geallieerden negen kanonnen en
vermeesterden 'n groot kamp met ten
ten. Een met troepen bc-laden vijan
delijk schip werd in den grond ge
boord.
Verspreid nieuws
van dsoorlogsvalden
HEEFT MOED IETS TE MAKEN
MET DE ZENUWEN
Wie is moedig Dr. Alois Cteepa
beantwoordt in de „Umschau"' deze
vraag op grond van zijn ondervin
dingen. in delzen oorlog opgedaan
met den zinWie goede zenuwen
heeft.
Dr. Czepa heeft in tallooae gevallen
tijdens zijn werkzaamheid als offi
cier van geeondheid te velde waar
genomen. dat soldaten en officieren,
die bij liet begin van den oorlog met
*1 e groots le doodsveradhting de onge-
hoordstc waagötukken volbrachten,
in het hevigste vuur waarnemingen
deden, berekeningen maakten, later
hun "uiterlijke kalmte alleen nog
maar konden bewaren met de groot
ste krarlits- en wilsinspanning. Zij
zijn „izenuwaohtig" geworden. Hun
zenuwsysteem reageert veel scherper
op aanvallen van buiten. Zeer sterk
is deze verandering waar te nemen
b,j personen, in wier nabijheid een
granaat ontplofte, waardoor zij een
zoogenaamden zenuwschok kregen.
Zulke menodhen zijn dikwijls langen
lï.id bewusteloos. Zij verkeer en dan
in een toestand van ontzettende op
winding. kunnen niet spreken, niet
hun gedachten concentreer en, krij
gen (huilbuien. Wie zoo'n schok ge
kregen beeft «al later, ook wanneer
hij tot zijn verhaal komt, zelden zijn
koudlbloedigheid terug krij'gen. Hij
trilt voor bet gevaar, zal hot trotsee-
ren kunnen alleen door heel sterken
wil en een sterk plichtsgevoel, terwijl
bij vroeger het gevaar lachend tege
moet ging.
Ook van vliegers weet men. dat
hun moed en hun doodsverachting
met de jaren niet toenemen, dat zij
integendeel, na het doorstaan van
ernstige gevaren, hun kalme zeker
heid verlidzen, zoodat de meesten
hunner hoe meer en hoe dapper
der zij gevlogen hebben des te eer
der hun vliegerij opgeven.
IN SERVIë.
De oorlogscorrespondent van de
Norddeutsche Allgemeine Zeitung
schrijft het volgende over het Servi
sche dorp Lapowo in het dal van
de Morawa:
Ik zag het dorp voor de eerste maal,
toen de Beiersche infanterie er door
marcheerde. Arme kerels! Nooit te
voren heb ik zoo hooreu vloeken.
Want deed de soklsat twee stappen
voorwaart?, dan gloed hij er één te
rug in hc-t slijk van de straat. De
helm Ln den nek, het zweet druppe
lend van het voorhoofd, de uniform
open ook de officieren! het hemd
open, zoodat de borst bloot was, het
bovenlijjf voorover gebogen, op den
rug de zware last van de bagage, het
geweer over den schouder, dikwijls
met de kolf naai- boven, zoo schoven
zij, werkten zij zich vooruit, stap voor
slap in zwaar lichamelijke inspan
ning. Dertig kilometermarscli op Ser
vische wegen door het verslibde Mo
ra wadal en dan als toegift, als een
bijzonder geschenk van het verwil
derde land, de marsch door Lapowo.
nacht scheen. Als ze door den wind
uiteengedreven werden, zag nier. ha
re donkere scherpe omtrekken. Waar
schijnlijk zouden die wolken op een
gegeven oogenblik plotseling losbar
sten.
Zonderling, te midden van die don
derslagen, hoorden wij een oorver-
doovend geraas naaerkomen het
scheen wel of een troep ruiters het
onweder haastig ontvluchtte maar
dat was onmogelijk hoe zouden in
deze streek ruiters komen?
Eensklaps begon het te hagelen;
eerst troffen enkele hagelsteen en ons
gelaat, maar daarop volgde een dich
te bui zoodat wij onder een afdak
moeeten schuilen.
Wij zagen toen zulk een geduchte
hagelbui, als we er ons moeilijk een
konden vooretellen in een oogen
blik lag er een witte laag over de
straat alsof we midden in den winter
waren de hagelsteenen waren zoo
groot als duiveneieren en terwijl zij
vielen, maakten zij een dof geraas,
dal van tijd tot tijd door het rinkelen
van glazen afgewisseld werd.
Hoe jammer van onze pannen,
zeide Martha.
Hetzelfde had ik gedacht.
Misschien zijn ze nog bijtijds ge
komen.
Al zijn ze nog vóór deze hagel
bui thuis geweest, dan hebben zij toch
geen tijd gehad om het atroo over de
kasten te lessen: alles zal verloren
zijn.
Men zegt wel eens, dat hagel
maar op enkele plaatsen valt.
Wij zijn te dicht bij huis, dan
dat onze tuin gespaard zou zijn go-
bleven als de bui daar ewenzoo neer
valt als hier, dan zijn we geruïneerd
Arme, beste vader: Wat had hij niet
op een voordeel i gen oogst gerekend
vooral daar hij zooveel geld noodig
heeft I
Ik wist rüet juist hoevee! de.» pan
nen kosten, maar toch had ik dikwijls
gehoord, dat glazen pannen z» r kost
baar zijn en ik begreep dus, dat, zoo
er vijf- of ze«honderd braken, wij een
aanzienlijke* aura verliezen zouden^
zonder nog de verwoesting te reke
nen, die het onweder in dc serres en
onder de bloemen had aangebracht.
Ik had gaarne aan Martha willen
viagen hoe zij er over dacht, maar
wij konden elkander nauwelijks ver
staan en Martha echeen ook geen
lust te gevoelen om met mij te pra
ten ik keek met zulk een wanhopend
gelaat naar deze hagelsteenen, als
menschen naar hun woning zien wan
neer dio afbrandt.
Die vr©océ!ijke stortbui duurd© niet
langer dan een minuut of vijf. zea en
zij hield even plotseling op. ala zij go-
vóllen was de wolken trokken af en
spoedig konde n wij onze schuilplaats
verlaten. In de straten rolden do har
de en ronde hagelsteenen oni^pr onze
voeten, a la do schelpen, die uit dc z*»
werden opgeworpen en vormden wel
dra zulk een dikke laag. dal wij er
lot over de enkels inzonken.
Lize kon met haar linnen schoen
tjes niet over deze bevroren hagel
steenen loopen en ik nam haar op
mijn rug op haar gezichtje, dat in
het gaan zoo vroolijk en opgeruimd
was geweest, lag nu een droeve trek,
terwijl tranen haar langs de wangen
bigg<-lden.
Spoedig bereikten wij one hu:-»,
waarvan de deur open was blijven
etaan onmiddellijk begaven w>o ons
naar den tuin.
Welk eon tooneell alles wa sver
brijzeld en lag in stukken over den
grond verspreid pannen, bloemen,
glas en hagelsteenen vormden oen
verwarde massa, waarin niets meer
te herkennen vielde tuin. welk© dien
morgen zoo fraai was, zoo vol bloe
men stond, was thans in eon puin
hoop veranderd.
Waar was vader?
Wij zochten hem overal, maar zagen
hem nergens toen wij bij dc gro<it«
broeikast kwamen, waarvan ook g©en
enkel glas heel was gebleven, vonden
wij hem op een bankje zitten, tc mid
den van do treurig© overblijfselen,
welk© den grond bedekten, terwijl
Benjamin en Alexis onbeweeglijk
naaft hem stonden.
(Wordt vervolgd.)
