HaURIEK'S öffiült
TWEEDE BLAD
Zaterdag 15 Januari 1916
Offlclesls mededeeiingen der
Haarlemscde Handeisver-
ding door nfschelling te verbroken om
daarna No. 403 direct tc willen op
bellen.
Ten einde aan oneerlijke praolijken
van niet-bevoegden op deze wijze een
einde te maken, verrookt het bestuur
krachtdadige medewerking der leden.
JOH. M. SCHMIDT,
Secretaris.
Kantoor Jansweg 11.
15 JannarL
Dc overeenkomst met de boden,
waarvan in teen der vorige artikelen
reeds sprake is geweest en waarvan
op de j.l. gehouden algemeene verga-
gadering ook reeds een en ander is
medegedeeld, is dezer dagen tot stand
gekomen.
De hieronder vermeldo boden en
vrarhtrï'dors hebben dc overeenkomst
met de Haarlemsche Handelsverceni-
gir.g geteekond:
J. v. A. Bosch, Smedostraat 37; P.
J. Bos, Spaarnwoudnrstrnat, 87; Cobe-
lens, Spaarnwoiiderstraat 77; E. van
Walwijk, Nieuwe Kruisstraat 7 a rrk;
G. Alders, Kaasmarkt; J. Webbe,
Kaasmarkt; J. Middelkoop, Beaijric-
hof; R. Bonnema, Begijnhof; Van
Roode, Begijnhof; J. Rodenburg, Bc-
gijnehof.
Aan onze loden zaJ in het begin der
volgende weck een afschrift dezer
overeenkomst thuis bezorgd worden,
zoo ook een ontvangbewijs, kwitan
tie cn een ontvangbewijs voor rem-
bourszendLtngen waarvan een onbo-
perkt aantn.1 aan ons kantoor gratis
beschikbaar is.
Een afzonderlijke opgaaf van de
boden, hier boven genoemd, zn.l hier
aan nog toegevoegd worden en de bo
den die zich naderhand nog aanslui
ten, zullen in de offtcieele mededee-
lineen vermeld worden.
Wij zijn er van overtuigd dat dezo
overeenkomst, in eon lang gevoelde
behoefte voorziet en vertrouwen dat
door de welwi'lende medewerking on
zer leden, bovmnl de oommissie voor
middenstaridsbelnnpen. die ann do
voorbereiding zeer veel werk heeft
gehad, de haar toekomende waar
deering mag ondervinden.
Geeft de lijst der boden die w,ij u
aanbevelen, een plaatsje op uw kan
toor; ge beschikt dan over een juiste
aanwijzing van die boden, die uw
vertrouwen waardig zijn en die zich
verbonden hebben tot bet getrouw na-
kompn hunner verplichtingen.
Het is ons noodlij gebleken de waar
schuwing van 1 Januari j.l. nog eens
te herhalen; er schijnt nog steeds in
Haarlem „gewerkt" te worden.
Alvorens goederen te zenden aan.
of wol in relatie te treden met iemand
uit Grootebroek (bij Enkhuizen)
worden onze leden dringend verzocht
eerst om nadere inlichtingen te vra
gen aan ons kantoor: Jansweg 11, Te
lefoon 403.
JOH. M. SCHMIDT,
Secretaris.
NAGEKOMEN VERZOEK.
(Zeer dringend verzoek aan onze
leden.)
Aan onze leden worden meermalen
per telefoon inlichtingen gevraagd
door onzen administrateur, waartan
deze steeds met groole dankbaarheid
gebruik maak!. Daar echter den ad
ministrateur gebleken is, dat ook op
deze wijze informaties wonden ge
vraagd door andere personen en de
zen dus misbruik maken van don
naam der Haarlemsche Handelsver-
een iging, worden de leden zeer be
leefd, doch tevens ook zeer dringend
verzocht geen enkele telefonische
aanvrage te willen beantwoorden ten
zij hun bliikt dat zij rechtstreeks
met onzen Administrateur verbonden
zijn In geval van twijfel wordt den
leden verzocht de telefonische verbin-
Verspreid rreuws
van deoorlcgsvelrfen
AAN DE STKYPA.
De ..Times' meldt uit Petersburg,
dat krijsgevangenen eenparig getui
genis afleggen van het onweerstaan
baar karakter van de rtussische aan
vallen in Galicie en Boekowina, en
met nngst spreken vatn da Russische
bajonet-aanvallen. Onder de gevan
genen ziin vele Duitsche onderofficie
ren. die speciaal waren aengehvezen
om de mitroilleur-nfdeelingöu aan te
weren e.n het locvpgraafwerk te lei
den. Het Russische artillerievuur was
echter zoo overweldigend, dat de
sterkste bevestigingen, die dcior des
kundigen waren opgericht, weldra
verwoest waren. Aan de Strypa was
de kanonnade zoo vreesohjk, dat het
terrein liter er uit ziet alsof het door
aardschokken geteisterd is. Diepe
kuilen, afgewisseld-door heuvels va
aarde.
Alle mogelijke mnr.trcg.4en werden! T'or dagonlev fcec-fl P.nvr Pasa de
getroffen om ditmaal den goallieor-1 gelukwensdhen van den Keizei aan
den hun vlucht duurder te staan tel liet leger overgebracht, met de mede
doen konven en dezo maatregelen dceling, dat hij den Keizer de verae-
werden ook met volkomen succes ten kering heeft gegeven, dat liet Turk-
uitvoer gebracht. Don 4cn Januari be
gonnen dc voorbereidingen voor den
aanvaldc voor den aanval uitgeko
zen sectoren werden door de Turk-
sche artillerie en bommenwerpers
hevig bestookt; den 8en Januari
maakten de Turken hun vuur nog
krachtiger en lieten mijnen springen
en zonden ten ©lotte langs het gehee-
lc front sterke verkenningsafdeelln-
gen vooruit. Met het oog op dit voor
spel van den Turkschen aanval con
centreerden de geallieerden in de
streek van hun linkervleugel een
groot aantal oorlogsschepen, die de
Turksche afdeel!:uren en vooruitge
schoven stellingen hevig beschoten.
De Turksche afdeeiingen bereikten
op sommige punten de loopgraven
der geallieerden en werden daar door
de geallieerden met infanterievuur en
granaten ontvangen. Zij hielden ech
ter deze stellingen tot des nnddugs;
in den nacht van den 8en op den 9en
Januari zonden de Turken opnieuw
verkenni rigsafderiingen op de loop
graven der geallioeidcn af. Om drie
uur morgens werd geconstateerd,
dal de geallieerden met den terug
tocht begonnen waren. De Turken
lieten derhalve hun troepen over het
gehoele front oprukken. Een gedeel-
an de aftrekkende troepen vlucht-
rdlfe leger ook verder zijn pHclit zal
doen.
De strijd om Salonlkl.
OP KORFOE.
Reuter seint uit Athene
De ontscheping dor Scrvisahe tine
pen op Korfoe duurt voort, overeen
komstig de maatregelen, genomen
tussohen dc Entente-nuigendhcdcxi,
die ten doel hebben, liet leger van tie
met Griekenland verbonden natie
voor den hongerdood te bohoed<«n.
Het draagt dan ook volstrekt niet het
karakter van een bezetting. Aan de
Grieksohe regeering zijn dienaan
gaande alle mogelijke waarborgen
verstrekt.
UIT GRIEKENLAND,
't Wolff-bureau seint uit Sofia
Yolceivs hier ontvangen berichten
neemt de verontwaardiging over het
ontreden van de Ewlent'e en de min
achting voor de Grieksohe neutrali
teit en eouvereiniteit van Grieken
land sleeds toe. De verbittering zou
zóó gestegen zijn, dat de gedachte
om de Bulgaren, de tegenstanders
van 1913, Salonrki te zien binnen trek-
keri. niemand meer hindert. De stem
ming voor de Entente is gahecl om
geslagen. De regeering moet hierme-
•ekeninig houden. Vooral wordl
haarloniki
Het
opmarsch van de centraion naar Sa-
aanvang neemt.
te onder bescherming van de hevig
vuren schepen der geallieerden naar
do landingsplaats, een ander gedeeh«nrust gewekt üöor de pogingen van
n jicuTua «.in, te liet tal van mijnen springen cn b©- de Ementemogendheden, om Grie-
opgeworpen aarde, vermengd rnct i proefde zoo den Turkschen opmarsehkeniand. door vergrooting van de
draadversperringen en ander puin, tegen te houden. Op dit «ogenblik posities der geallieerden hu SaJonJki
waarover artillerie onmogelijk kon openden verdragende Turksche ka-1 ":,ar \%e6 %an..,
heentrekken, konden den aanval van! nonnen een hevig vuur op de lan-1 mogendheden af te snijden. De toe-
de Russische infanterie niet tegen- dings hoofden, terwijl batterijen le i stand zou onlroudbaar als J>*
houden. land de achterhoede van de gealli-
De volmaakte aanleg van de Oos-1 eerden krachtig beschoten cn
tenriiksch-Duitsche looprraven aan i groole verliezen toebrachten,
de Strypa loont, dat dc oontialen I Turksche neiggeschul en óe Turkoc
blijkbaar vol vertrouwen verwachtten j uiianteiie 'bestookten de goallieer-
er den heelen winter te kunnen door- j don van diciulnj. uc Tuikscne ttvc-
brengen. De onderkomens der solda-jx>u trotseerden dapper ftct vuur van
ten waren letterlek kamers mei'ven- dc «citepen en de mijnen; z..nuer op spoorwegbrug van -"d met r lang
sters on kncihels, belonvloeron, voor- het gevaar te letten sabelden zij ue over de Struma opgeblazen, waardoor
zien van tafels, banken, bedden. De soldaten, die hel krachtige \uur van Z1> de v'rbindincen vijn Bulgarije
onderstanden der orticieren waren de XmMie artillerie niet ,«a »|«H Tnrtsrt, Thracie aerbroken heb-
vluchten konden en vertwijfelden te-
gensiand boden, neer.
Bij hot aanoreken van den dag wa
ren de Turksche troepen meester van
het slagveld, dat met lal van lijken
van vijanden was bedekt. Z«er spoe
dig konden «ie Turken constaieeren,
dat hun artillerie krachtig gewerkt
had en dat de' geallieerden, dien zij
betrekhei iik weelderig. Bier vond
men wnsohlafels, bedden met spring
veer en matrassen, lessenaars, fau
teuils.
liet „Berliner Tageblatt" verneemt
uit Czemowitz
Gewonde en gevangen genomen
Russen, die in Gzernowitz zijn ge-
EEN GROOTE BRUG OPGE
BLAZEN.
De „Times" vernoemt u:t SaJoiriki
allieerden hebben de ijzeren
Dsstrijd tegen Montenegro
CETTINJB BEZET.
Van den Ooslcnrijkschen
staf:
De hoofdstad van Montenegro Is rn
l.UObt.11, U1C *41 V4..C lllVWIWi AIJ1I |S W" HOU CIL Ub. IK J OOSllTl Tl jllSChP hlTWlPO.
bracht, doelen mede. dal- de Russen pp hot g-eheelo front met alle ter be i Den verslagen vijand vervolgend
gedurende'hunne aanvallen gewelde I schikking staande middelen bestook-1 rlljjten de Oosten rijks-he troepen Don-
ge verliezen bobben geleden. De kor-
gevechtspauzen, die iziin ingetre
den. zijn daaraan toe te schriften,
dat alle van het front naar Ohotin
leidende wegen in beslag zijn geno
men voor het transponeer en van ge
wonden en het ter aarde bestellen
van gesneuvelden. Het komt voor,
dat gewonden 3b cn 48 uur hulpeloos
blijven liggen. Wegens het ontbreken
van voldoende spoorwegverbindin
gen moesten op het open veld ver
plaatsbare nm bul ai ie os wouden op
gericht, waai de gewonden vreese-
liik moesten lijden door de koude en
de gebrekkige hulpmiddelen.
Uit don B?l'*an«
DE TURKSCHE LEZING OVER DE
ONTRUIMING VAN GALLIPOLI.
T Turksche hoofdkwartier meldt.
Do door de luitenants Bödicke en
Chonos, bestuurde Turksche vliegtui
gen schoten den 9en Januari een
vierde vijandelijik - vliegtuig neor dal
bij Sedd-ul-Bahr in zeo viel.
Do slag, die bij Sedd-ul-Bahr ge
leverd werd, op den 8cn Januari, en
j schikking l
ten, de aanvallen van de sterke
Turksche afdeolmgon, zol.s onder bo- j
scherming van hun scheepskanon-
ncii, niet langer in dezen sector kon
den weerstaan. Zoo eindigde de laat
ste acteva n den 6trijd, uie zicb ©e-
dert acht maanden op het schiereland
afgespoeld had, met de nederlaag en
terugitooht van «Ie geallieorden. uoo
groot de buit der Turken is, i3 nog
mot bekendzij bestaal uil kanon
nen, wapen-en, munitie, paarden,
jiiu.ilozcte, wagens en een groot aan
tal am: are voorwerpen.
rukten dc Oostenrijks-he troepen L
derdagmlddag Ceit'inje binnen. De
residentie van den koning en de stad
zijn niet beschayiögd, de bevolking is
rustig.
Ter Te®.
enz. De correspondent zag ambulan
ces met iVb bedden, uanzoiiUeu de
kens. sabels en paardentuigen, ver-
piauisJJare barakken met donzen of-
licieisbedden, eiw. Verd'er een groue
Jioeveelheid levensmiddelen, aoodat
bet vmaten trained meer den indruk
tn den diaropvolgonden nacht, en i maakt vaneen "handelshaven, aan
dio met d-i nederlaag van de gcalli-j van een slagveld. In tjedd-ul-Uaiu-
eerden eindigde, had het volgende *i;n izroote pakhuizen met rijst,
verloop
Do verminderde activiteit van de I Keizer Wilhelm heelt don Sultan
artillerie der goallieerden te lande in een telegram vuji «elukwensoli toe-
de plaats waarvan de sohoepsatiihe-gezonden met de overwinning aan de
rie gekonten was en de aanwezigheid Dardanelien. De Keizer zal, als be-
van talnjko transportsehepen bij de wits van zijn bewondering, den Sul
landingsplaatsen. alsmede de oinstau- tan c-en sabel zenden, die symho-
digheid. dat de geallieerden opnieuw 1 Jisch tegen den vijand getrokken zal
hospitaalschepen voor het vervoerzijn.
van troep-ui misbruikten, gaf aanlei- i Do Keizer zond ook een telegram
ding tot de veronderstelling, dal do aan Knver Pasja, met een hulde aan
door 't hoitig artillerievuur der Tur- het Turkstfhe leger. De Keizer ver
ken verontrustte goatlieerdeu op hètl leemde Enver Pasja de Orde Pour le
punt stonden te vluchten. 1 Mérite.
DUIKBOOT EN GEWAPENDE
PASSAGIERBOOT.
We lezen in 't Ale. Handelsblad
Bet geval van de „Persia" en de
„Giuseppe Verdi", passagiersschepen
1' of koonvaarders die met kanonnen
gewapend zijn tegen aanvallen van
duikbooten, staaf niet alleen,
ageuusiaiuu «au «v Wij onlloavièn nan de Times of In
dia een deel van bet door de Engel- <jja ijat jg „City of Marseilles" van
sehen •>nt>ruunde GeJlipoli heeft be gg Eilermnn-lijn, die den Ten Dec. jl.
zocht, beschrijft «ieu achtergelaten met een aantal passagiers aan boord
buit. Overal vindt men luudlorpedo s, te Bombay aankwam, in de Middel
OJionttdofte bommen, munitiewagensj Jandsche Zee eon e ontmoeting had met
eon Duitsche duikboot.
Den 2?en Nov. uit Marseille ver
trokken, kreeg de „City of Marseil
les" den 23en 's morgens, bij d-1 kust
van Sardinië, eem duikboot in 't zicht.
Deze opende op c a. 3 1/2 mijl afetands
het vuur op 1 Engelsche schip dat
hierop zijn vaart vermeerderde
tegelijk met den op den achtersteven
geplaatsien vuurmond het vuur van
de duikboot beantwoordde. In het go
heel werden door de „City ot Mar
seilles" 8 schoten gelost, tegen 7 door
de duikboot. Deze laatste scheen door
het 8e schot van het Engelsche sniiip
te zijn getroffen, ook is het mogelijk,
dat zij het terrein te onveilig bevond
voor verdere acte. In elk geval werd
van de „City of Marseilles", daarna
niets meer van haar bespeurd.
Er werd, voorzoover is waargeno
men, geen torpedo op 't Engelsche
schip afgevuurd daartoe
afstand ook te groot.
Van de „Kasghar", dei Tbr. A Dr..
Co., die den Sen Here miter j!.. met 150
passagiers, o.vv. vele vrouwen aan
boord te Calcutta aitnkwam, werd In
de Times of India het volgende ga
meld:
Toen hot schip van Malta was ver
trokken, werd te een uur namid
dags door den man op-den-uïtkijk op
c.a. 900 M. afstand aan stuurboord
zijde de periscoop van eon duikboot
waargenomen. Onmiddellijk werd
door eon der 12 c.M. kanonnen van
het schip lift vuur daarop geopend.
De onderzeeër verdween voor het
oogonli'ik, waarna «enige angstige
oocenblikken op de „Kashgar" wer
den doorleefd, totdat op c.a. 100-1 M.
afstunds aan ba k boord sz ij de de peria
coop weder aan de oppervlakte ver
scheen.
Dit zijn verhalen in een Fngetsch
blad, op grond van -mededeelragen
door tc Bombay aangekomen Ertgel-
sclie passagiers gedaan, waaruit
blijkt, dat Engelscbo passagiersscha
pon, zelfs zoo zij vrouwen en kinde
ren aanboord hebben, kanonnen af
schieten op vijandelijke oorlogsbo
dems, en zich daardoor bloot stellen
aan liet gevaar, getorf^deerd te wor
den.
GEWAPENDE KOOPVAARDIJ
SCHEPEN.
Reuier seint uit Washington
Het staatsdepartement gaf verlof
tot het vertrek van de Italiaansohe
pakketboot „Giuseppe Verdi", met
twee kanonnen nan boord, (laar de
verzekering wna gegeven, dat de
stukken uitsluitend voor verdediging
zouden worden gebruikt.
Uit Engeland.
DE DIENSTPLICHTQUAESTIE.
De „Times' zegt, dat de regeering
hoopt na de nederlaag van de tegen
standers vaoi de dienstplicht ook bij
de stemming op 12 deaer het ontwerp
de aanstaande week in het Lagerhuis
aangenomen te zien en Mimen een
paar weken de wlengrr.g van de
pariemeutszitlrng te hebben verkre
gen. De parlementaire positie is thans
volkomen zeker.
Do anti-diens'pliclvtgroep stemt toe
dat zij in hot Lagerhuis beslist fis-
slagen is, maar verschillende leden
blijven vasthouden aan de meening,
dat er een groot© arbc-idcrsbero"aring
in het land zal komen, die hun waar
schuwingen zal rechtvaardigen. Zij
weigeren te erkennen dat de toene
ming van dc rogeeringsnieerderheid
niet alleen te wijten was aan den
afval van de nationalisten, maar ook
aan den druk der openbare meening
in de kiesdistricten op do weifelaars
en tn enkele gevallen ook on leden,
die liet ontwerp oeret vijandig waren
HET CANADEESC1IE PARLE
MENT.
Hot Canadeesclu© parlement werd
geopend door den hertog van Con-
naugbt. De een ire maatregelen in de
troonrede aangekondigd waren een
wetsontwerp ter bevordering nor
krachtige medewerking van Canada
aan de verdediging van hel Rilk, en
een boshiit. waarbij ann het Parle
ment van tret Vereenigde Koninkrijk
wordt verzocht, een wet uit te vaardi
gen, waarbij hot leven van het Cana-
deesche parlement mot een jaar ver
lengd wordt.
De troonrede wees verder op do
daden van dapperheid, verricht door
leger en vloot en op den geest van
schitterende loyauteit en onwankel
bare toewijding getoond door Inden
de overzeesclie gewesten, die elkaar
overtroffen in samenwerking met bet
moederland om de gemeenschappelij
ke ve-dediging dor vrijheid tot stand
te brengen.
Do troonrede vervolgde: „Do oproe
ping om de recruteer'ng uit te breiden
tot een half millioen man is met groo-
te geestdrift ontvangen".
RECRUTEERING TN AUSTRALïê.
Renter seint uit Melbourne: In de
Townhall i9 do recniteer'Turscampag-
ne om nog wedor 50.000 man aanvul
lingstroepen te vorkrijgen, geopend.
ENGELSCUf.N IN BUTTSCHLAND.
Lord Robert Cecil «lekte mede, dut
er, naar «duitting, bij het uitbreken
van den oorlog ongeveer 5000 Engel-
sc-he onderdanen in Duitsohland wa
ren. van wie 3G gestorven zijn en 398
naar Engeland ziin teruggekeerd. De
overigen ziin nog in Duitscliloird go
interneerd.
Uit Frankrijk.
FRANSCIIE OORLOGSLEENING.
liet resultaat van ao inschrijving
op de 5 pCt-lcenmg is officieel gejiu-
blicoerd. Kr is goteekcjid voor ruim
15 miJliaixi 130 miilitfon. In baar iv
hicn an reeds gestort of moet gedeel
telijk nog gestort worden 0 milliard.
368 millioen. Hel buitenland lmeR
voor 1 milliard geteekend, w.o. Of?
uiiilioen van Engeland.
Uit Beiglë
HET VOORSTEL DER BELGISCHE
BISSCHOPPEN.
Wij iliebben gisteren een en ander
medegedeeld uit een collectief schrij-
ieu der Belgische bisschoppen, waar
in zij aan de Duitsche cn Oosten-
rijksch-Hongaarsche bisschoppen
voorstellen, een scheidsgerecht in te
stellen, ouder voorzittei-schap van
een neutraal geestelijke, om een on-
dersoek m te stellen naar de door
Duitschcis in Beleié begane gruwe
len en de valscho beschuldigingen
van Duitsche zijde tegen Belgen en
voornamelijk tegen Belgische geeste
lijken gericht.
De „Köln. Volks Ztg het R.-K.
orgaan uit het Rijnland, is v.-tn
meening. dat dit denkbeeld uit pr;»r-
tische en iuridieke gronden onuit
voerbaar is.
Uit Rusland,
EEN LEGERORDER VAN DEN
TSAAR.
Do volgende kelzeruiko order aon
leg«;r eJi vloot is gepubliceerd:
„Het jaar 1915, \oi da«l'.-ii van zelf
verloochening mijner dappere tro ■-
pen is voorbij In «Ion harden strij«I
met eon vijand, groos in aantal, r.jk
in alleriei hulpiuiddelen. streden z:j
tegen den inval en boden beni hun
lK'rst als oon Ondrinkbaar schild ter
bescherming van het vaderland.
Bij lid begin van het nieuwe jaar
1916 zend ik u mijne groeten, dappe
re krijgers. Met mijn hart en mijn
dachten ben Ik bij u, strijd ik nm u
in de loopgraven, cn smeek ik d u
Allerhoogste u Zijn hulp te zonden
bij uw werk en uw heldenmoed.
Onthoudt dit wel: ons w ibeniii.-.te
Rusland kan niet zijn onafhankelijk
heid verzekeren iwx h zijn recht* n
doen gelden op arbeid of zijn rijkdom
men ontwikkelen, zonder een bes!id-
sonde overwinning te hebben behaald
op den vijand.
Prent u dus goed in, dat er geen
vredo kan zijn zonder overwinning.
Hoeveel moeite en offers zii ons mo
ge kosten, wij moeten de overwin
ning behaten voor het vaderland.
Onlangs heb ik gelegenheid gehad
enkele regimenten te begroeien op
de slagvelden van Moidotejno cn
Oileida, beroemd door de gevechten
van September. Ik heb gevoeld wellt
een warme geestdrift, vaste wil alien
bezielt, om hun heiligen plicht te
doen voor de verdediging van het va
derland.
Ik treed het nieuwe jaar «n, met
het vaste vertrouwen op de genade
Gods, de moreeie krach: tn de Onver
anderlijke trouw aan do gehoele ltu.-n
siscno natie, en den krijgsmansmoed
van mijn loger en vloot."
(get.) Nikolaas.
Uit Oostenrljk-Hongarije
EEN PROTEST VAN
OOSTENRIJK HONGARIJE.
Naar aanleiding van d© arreetatie
van de Oosienrijksch-lbnijganrscho
consulaire ambtenaren te SaionikJ
richtte-de minister van binneuland-
sche zaken van Oostenrijk Hongarije,
baron von Burian, aan den Anieri-
kaanschen gezant to Weenen, Pen-
fiold, een nota waarin hij dezen ven-
zoekt de Fransche een Engelsche ro-
geeringen de volgende telegrafische
mededeelln.g te zenden:
Met 't protest van Oostenrijk-Hcrr
garijo
In dat protest wordt opgemerkt:
„De Ooslenrijksch-Hnng,.ui«c!ie rë
goering behoudt zich hot recht voor
maatregelen te treffen, die haar
noodzakelijk zullen voorkomen.
Haariemmer Halletjes
EEN ZATERDAGAVONDPRAATJE.
Hij 6loeg eerst de vrouw en daarna
de bouffante om den hals, is een uit
drukking, die in het humoristische
weekblad „de Spotvogel" voorkwam.
Wanneer dit een stijl is zal het do
compacte of geconcentreerde sttjl
moeten wezen. Ilij stak het geld en
een sigaar op is ook een goeie van do
zelfde soort, maar de mooiste van alle
is en blijft toch: Hier zet men over
de Zaan en koffie* Natuurlijk ts dat
uit do groene doos, daar de particu
liere veerman aan de Zaanstreek zoo
goed als niet moor beslaat en zeker
niet meer voor 't publiek koffie zet.
Overigens staat het er mol den No
dr, :.mdschen stijl niet bes', voor, voor
al niet in den handel. Nederlandsclie
lirma's sturen soms brieven, die meer
op vertaald Dultach, dan op hun moe
dertaal lijken. „Wij ontvingen uwen
geëerde van den lOdan en hebben wij
van don inhoud goede nota genomen".
Dat tweede „wij" is buitengowoon
leeiijk. stijlkundig fout en overbodig.
In dezen zelfden stijl worden afzon
deriijke zinnen maar nan elkaar
vastgemaakt ais wagens aan een lo
comotief. ,Uw geëerd schrijven van
12 dezer kwam ons ter hand en heb
ben wij Uwe ordor onmiddellijk uit
gevoerd". Hier staat „hebban wij"
precies verkeerd om, het moet zijn:
».wij hebben".... maar deze foutieve
st!jl wordt tegenwoordig zóó vaak
gebruikt, dat hij bijna meer „inge
voerd" is, dan de goeie Nederland-
eche.
Dat woord „ingevoerd" is ook een
prachlterm. „Eingeführt", zeggen de
buren. Wie veel met Duitschland oor
resiXMideert maakt daar een Ncdor-
landsch woord van en 't is geen
wonder, dat de Duitschers meermalen
zeggen: jelui taal is precies Duitsch!"
J awe], maar „ingevoerd" In don
zin waarin 1 vaak gebruikt wordt, is
geen Neóorlandsch. „Gevraagd een
goed ingevoerdeu reiziger tn manu
facturen" beteek ent niet, zooals je
denken zou, dat hij veilig dc grens
overgekomen is, maar dat hij de klan
ten gooi kent- Of liever: de bran
che, want het vak of onderdeel van
het vak klinkt natuurlijk veel te bur
gerlijk. „Wij voeren dit artikel
niet meer", is een zeer geijkte uit
drukking; de geadresseerde zou kun
nen antwoorden: „wij ook niet v«
voeren die vogels, „maar hij zat 't wel
laten dat te schrijven, omdat du af
zender er stellig boos over zou wor
den en niet begrijpen, waarom hij nu
juist schrijven moest: „wij licuden dit
artikel er niet meer op na". Voeren,
zegt humors iedereen. Heit beste be
wijs, ploegt Wouter te zeggen, dat
het fout is. Zonder zoover tie gaan wil
ik maar zeggen, dat al die voerderij,
do ingevoerde agent, liet artikel dat
wel of met gevoerd wordt, evengoed
als de wagenvoerder net zoo min Ne-
derlandsch is ais mijn ouwe slof een
verlakte laars.
Al© in zoon handelsbrief nu óók
nog het voegwoord „dat" is wegga
laten dan is het spul volmaakt. Hui
zende en nog eens diui zoude menschen
zijn blijkbaar van meening, dat dit
woord alleen voor do fraaiigheid be
staat, nfo' voor practisch gebruik. „In
antwoord op uw schrijven berichten
wij u, onze voorraad tijdelijk Is uit
geput en zullen w ij u spoedig
nieuwe offerte doen". Het is precies
kindergestamel, dat heel aardig kan
wazen, maar niet van kantoorman
non met baarden. Overigene is er ook
door dames een verbond gesloten to
gen het ongelukkige woord „dat".
„Niemand heeft ooit geweten, het ooit
kwaad aan de monschheid heeft ge
daan, maai- vast staat, het eenmaal in
miscredlot is gekomen en ik twijfel ér
aan, Lot, ooit de plaats zal veroveren,
wa .rop het recht heeft".
„Wal een schoolmeester!" zal er
gezegd worden. Vooral door menschen
die hun leven met dit Papoea taaltje
door moeten, 't Mooiste Is, dat dao er
niet aan donken het rampzalige voeg
woord in de spreektaal weg te laten.
Als Anmie tot Mirmie zei: ,wat speet
het me, ik je gisteravond met gezien
heb!" dan zou zou Minnie denken,
„wat scheelt Annie?" Maar als ze
mekaar briefjes schrijven wordt „dal"
om hals gebracht- 'k Vermoed, dat
dc reden ligt in het groole onder
scheid, dat wc nog altijd maken- tus
schcn spreek- en schrijftaal. Probeer
eens om tot Iemand le zeggen: „Zeer
geachte Heer, voor uw gisteren ont
vangen inlichtingen betuig ik u mijn
oprechten dank...." tien tegen een, dal
hij tot een van de intieme vrienden
van den spreker zegt: „haal daar don
dokter ereis bij, de man Lijkt me over.
spannen". Toch staat zoo'n zin in een
brief bijzonder mooi.
Van handel gesproken: Woensdag
kwam ik in de vestibule van het sta
tion en vond daar een jongen van een
jaar of veertien, misschien we! der
tien. Althans hij vulde maar een heel
heel klein gedeelte van de vestibule
die op dat oog^nblik nagenoeg vert
laten was.
Vrijmoedig keek hij rond en las bo
ven de loketten af: „Eerste klasse,
tweede klasse, waar is dou derde
klasse?"
Probeerende aan een loket, waar niets
boven stond, zei hij: „derde klasse
moest eT toch ook boven staan! Juf
frouw, mag ik een retourtje naar
IJmuiden?" En toen ziende dat ik
naar zijn koffertje keek, verklaarde
hij: „ja meneer, ik l>en een koopman
netje In sigaren. Heele goeie, van
twee en een hal ven cent".
Een heilweosch voor zijn handel
nam hij vriendelijk op, maar verloor
toch de practijk van de onderneming
niert uit het oog. De controleur kreeg
al een voorstel om sigaren te knopen,
wat me een oorspronkelijke gedachte
toescheeai: wie probeert er nu zou je
zeggen, om met den controleur al za
ken te doenl
Blijkbaar was hij door diens weige
ring volstrekt niet ontmoedigd, w$nt
een oogenblik later stond hij zijn
waar aan te praten aan een groep
Jantjes, flink uit do kluiten gewassen
kerels, die met oen glimlachje naar
hem luisterden. Daar verkocht hij wel
wat En oogenbRk later 9Choot hij de
derde klasse wachtkamer binnen en
stellig heeft hij op reis naar IJmui
den onderweg ook nog wel wat gesle
ten. Ale die van den borrel af weet
te blijven, zal hij mettertijd een voor
treffelijke reiziger worden.
Het la gemakkelijk, als jc zoons
een behaalde neiging hebben voor het
eene of andere vak. Er beslaat een
verhaal van den jongen, die toen zijn
vader hem vroeg wat iiii worden wou,
ten antwoord gaf: „rentenier". De
vader zei, mot oen ironie, die op het
jonge niensch naar ik vrees niet den
indruk maakte,dien hij verwacht had
„zeer wel, rentenier is vooral voor
een jongmensch van zestien jaar een
gewenscht bedrijf. Evenwel zijn ei
redenen, die het onmogelijk maken
dat je dat vak kiest; houd me ten goe
de, dat ik die redenen niet uitvoerig
omschrijf. Nu dit levensdoel niet na
gejaagd kan worden, zal liet derhat
ve noodzakelijk wezen om een ander
te kiezen".
De jongeling zei, dat hij geen voor
keur had, waarop pa hem op een kan
toor deed. Ik zal niet zeggen, dat hij
zich daar misdroeg, maar de oorzaak
van zijn ontslag na een proeftijd van
drie maanden geeft toch wel eenig
licht over zijn persoonlijkheid, ,,'k Heb
niets tegen htm", verklaarde de
patroon, „dan alleen dat hij teveel
renterriersneiKingon heeft'.
Nu kreeg h j een betrekking tn een
grooten winkel, maar hier haalde hij
zelfs het kwartaal niet. Na tw ee maan.
den stuurde de winkelier hem naar
huis, met een vriendelijk briefje, waar
In hij verklaarde: „ik ben bijzondei
gesteld op renteniers vóór de toon
bank maar daar achter zie ik ze lie
ver niet".
De vader, een man van groote vol
harding; probeerde het daarna bij de
politie- Natuurlijk eerst als leerling,
rnet de bedoeling, dat hij later bij hel
kader komen zou. Een maand na dato
kreeg de vader een verzoek, om eens
bij den commissaris te komen. Deze
zei. dat de jonge man een buitenge
wone oorspronkelijkheid aan den dag
legde en zelfs ai een uitvinding ge
daan had. „Ei zoo" zei dc vcrheui"'"
vader, die al dacht aan een heel
nieuw stel handboeien of een gepert
fectionneerden gummistok. „Ja", zei
de commissaris peinzend, „hij heoR
namelijk den poiiiio-rentenier uitge
vonden en is er zelf het eerste staaltje
van. Het is vernuftig, merkwaardig,
maar heeft één bezwaar: het pa.-t
niet in onze voorschriften. Ik zou
waarlijk niet weten, hoe ik dezen
nieuwen rang in het politiekorps moet
inpassen en daarom heb ik, zeer t< l
mijn leedwezen, daar ik op oorspron
kelijke geesten gestold ben, uw zooa
moeten verzoeken te vertrekken".
.Heeft je zoon ergens aanleg vooiT
vroeg hem in dien tijd juist een van
z jn vrienden.
„Buitengewoon", zei de gelukkige
vader, „maar juist in het eeuige vak,
dat ik hem niet geen mogelijkheid kan
laten leeren".
„Komaan", zei de vriend goedig,
„zou het met de hulp van dezen of
genen niet lukken?"
„Onmogelijk".
Van toon af aan zeiden de bekenden
van den vader, dat hij hard was je
gens zijn kinderen.
Wat den jongeling zelf aangaat hij
heeft zijn heele leven door allerlei
vakken beoefend als rentenier, maar
daar je het timmervak niet moet uit
oefenen ais metselaar en dim handel
niet als ambtenaar, of omgekeerd, ia
het hem nooit goed gegaan. Hij mr&v
do zelf, dat hij zijr. roeping gemist
had. De menschen waren onvriende
lijk en noemden het anders: „hij U
lui", reien ze.
F1ÜELIO.
