OKIE RUILIMHIIEI liTEIWII
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD. - Opgericht 1883.
33e Jaargang No. 10007
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
ZATERDAG 22 JANUARI 1916
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN ADVERTENTIÈNi
per drie maanden: *e&V ^an 5 regels 75 Cts.iedere regel meer 15 Cts. Buiten het Arrondissement
Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd Haarlem van 1—5 regels 1.—, elke regel meer/" 0.20. Reclames 30 Cts. per regel,
is (kom der gemeente) met het Letterkundig Weekblad „De Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Zaterdagavond"1.50 yflV Advertentiën van Vraag en Aanbod, van 1—5 regels 40 Cts. per plaatsing,
Franco per post door Nederland2.— (pjJP elke regel meer 10 Cts. contant.
OenufstS ZoXiblad, 'voor Haarlem' 1 1 I 0%, Redactie en AdminisfraUe: Groote Houtstraat 53.
de omstreken en franco per post. 0.45 Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724.
Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM. Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12. Telefoonnummer 122.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA,
Warmoesstraat 7678, Amsterdam. Telephoon interc. 6229. Do Verzekering der (per week) geebonneerden wordt gewaarborgd door „The Ocean" Rokin 151, Amsterdam.
Heden Zaterdag is door ons aan den heer
E. SILLEM, penningmeester der Algemeene Water-
snoodcommissio, te Amsterdam, een oheque groot
I 2500— gezonden, als tweede storting van door
ons ontvangen bijdragen.
Ingekomen is:
Volgens lijst If 1272,50
1961,23
„Hl822»25
Totaal t 4ü55.&8
LIJST IV.
Heden kwamen In de volgende bedragen:
Stadsnieuws
RSej. L. S. ie Q
1
10,-
Uli Eille's spaarpot
1.-
25,—
5,—
2,59
1,—
10,
Familie L
10,
25,
10,—
io,—
6C,
100,
Van een Vrouwtje Diaconiehuis.
0,50
Uit de spaarpot van F
1,
5,—
2.50
J. K
2,50
0,50
1,—
Hoii. Cred. Dep. Bank, fcïees
500,-
Personeel idem
98,75
H. l. J. v. R
100,—
ft-.ej. J. de 3. te B
Opbrengst Dameskransje Overveen
2,—
1». v. d.
2,50
10,—
Schooi}. A. v. 8. -
0,50
0,50
60,—
a
100,—
Inwoners Diaconiehuis Jansstr.
8,36
20,
a
100,—
a
5,
a
10,
J. v. G. v. d. P
a
100,
Dr. v'. W.
25,—
a
10,—
Tennisclub „Santpoort"
25,—
a
25.—
a
2,—
10,—
50,—
Kr. A. 't H
4-,—
f 1597,11
Volgens Hist
Totaal lijst
li
ill
1 tot en met IV
1272,50
1962.23
62c, 25
f 5ü5.d.Q9
Uil NliM>lER BESTAAT uit
VEERTIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
AGENDA
ZONDAG 23 JANUARL
Schouwburg, Jantswog, 'a middags:
Hans Blaubes. s Av. Mca Culpa.
Soc. Vereeiüging: Biosc, voorstel
ling.
Schouwburg Do Kroon: Biosc.
voorstelling.
Cinema-Palace: Voorstelling.
Biosc. Theater, Gr. Markt: Voor
stelling.
lilosc. Tbcatcr, Barteljoriastraat:
Voorstelling.
OeiiUaal Biosc. KlcLn** 'Vereenl-
ging: Voorstelling.
Geb. SL Bavo, SmediesLraat: Bioec.
voorstelling.
MAANDAG 24 JANUARL
Soliouwburg de Kroon: Die Dollar-
prinzessln.
Cincnia-Palac©: Voorstelling.
Biosc. Theater, Gr. Markt: Voor
stel I iing.
Bios.'. Theater, Bartel joriastraat:
Voorstelling.
Centraal Biosc. Kleine Vereenl-
«ing: Voorstelling.
KAïMER'MUZIEKAVOND.
liet vierde abonnementsconcert on-;
der leiding van den heer I. Mossel, had
huiten deze tot medewerkenden zijn j
broeder Max, en Willem Andriesson. J
Don laatsten tijd vertoefde Max Mo»- j
tsel in Engeland, terwijl hij ook nog
eon kunstreis naar Indië gemaakt
heeft. Hiij was tijdens hel directeur
schap van Wil kan Kes, korten tijd
verbonden als concertmeester aan het
Concertgebouw-orkest, en met veel
lof werd toen over hem gesproken.
Ook dezen avond heeift hij zijn naam
als groot-violist alle eer aangedaan
door de vertolking van de Sonate van
Cósar Franok. Moeht beider opvatting
wel oenigszane verschil opgeleverd
hebben, toch heeft hij fai vereeniging
niet Willem Andreessen eon keurig
stuk werk gegeven. Ook in „Praelu»
dium en A]legro•' van Pugnani—
Kreisler en een „Valse Caprice'' van
Mandor Isolt, kwamen zijne techni
sche bekwaamheden bijzonder uit en
van bowo n denswa a rcÉg© zekerheid
waren zijn grepen tn de hoogere post. j
ties.
Met echoone toon werd door hem
het .Andante" van Nardini en een
con sordino gespeelde Vagsang van j
Tor Anlin ten gehoore gebracht,!
waarbij de begeleiding van den pia-
niet het muzikaal genot hielp verhoo-'
gen. I
Andrieesen spool de „Prelude, Cho
ral en Fuge" van Franck. Steoda
meer moeien we hem bewonderen om
zijn groot talent, waarmee hij alle
moeilijkheden zoo glansrijk weet te
overwinnen, die in dit groote werk
zoo menigvuldig aanwezig zijn, niet
het minst in de Fuga. Dne terugroe-
pingen waren wel een bewijs Jat zijn;
spel gewaardeerd wer d.
Mei Brahm s C inoll Trio werd deze j
belangrijke kunstavond besloten,
ln aanmerking genomen, dat het j
samenkomen dezer drie kunstenaars
nog van jongen datum is, viel het en-]
eemhle zeer te roemen, vooral in het;
..Andante Grazioso", waanu een zeer|
schoon geheel werd verkregen.
De ojikomst had grooter moeten
zijn.
STUKKEN VAN DEN RAAD.
Ten einde tot <le benoeming van
een tijdelijk leeruar in de Russische
taal aan de H. B. S.-Handelsschool
te kunnen overgaan, bieden B. en W.
de navolgende aanbeveling aan
lo. de heer B. Paiptschinsky, te Am
sterdam
2o. de heer J. Vollbehr, te Amster
dam.
B. en W. stellen voor, ter hunner
beschikking te stellen een bedTag van
100.—, om, indien de uitvoering der
plannen zal zijn veitzekerd, te strek
ken als bijdrage in de kosten van
een tentoonstelling en congres op het
gebied der gemeente-financiëai, in de
maand September 1916 te Amster
dam te houden door de Vereeniging
van ambtenaren der gemeente-finan-
cien.
B. en W. stellen voor aan I. F. van
Riessen, te Schoten, tot wederöpzog-
gons, doch uiterlijk lot en met 31 De
cember 1917, vergunning te verleonen
tot het hebben van een uitgang aan
den Spa a i ndammorweg.
Do vergunning kan telkens voor 2
jaar verlengd worden.
De recognitie bedraagt ƒ5.
GRATIS BROOD EN KOFFIE.
Deelnemers op heden: 594 kinderen
en 47 volwassenen.
Ingekomen giften
bii II. London. Kampersingel 50
Mevr. P. L. E„ Heemstede, ƒ2.50;
bii A. van der Vaart, Jansstraat
73 K. ƒ3;
bii W. Gnskens, Parklaan 85
kaartpot, 0.85.
De Commissie ziet zich tot haar
spiit genoodzaakt, haar werk voor-
loopïg te staken. Doordat in de laat
ste dagen bijna geen giften inkomen,
kunnen wij den armen geen brood
meer verstrekken. Mochten binnen
enkele da gen nog zooveel giften in
komen, dat we het weer eenigen tijd
kunnen volhouden, dan zullen we
volgaarne ons werk weor aanvan
gen. schrijft de Commissie.
Opgedragen.
Aan de firma Schiphorst en Phi
lips alhier is opgedragen het bouwen
van een sohool voor L. 0. en M.U.L.O.
te Sloterdiik, voor ƒ31.400.
Brandjes.
Om vier uur gisternamiddag werd
brand gealarmeerd op den Kinder-
huissingel No. 62, een zijstraatje van
den SingeL Het bleek, dat er sprake
was van een schoorsteenbrandje, dat
in minder dan geen tijd door de be
woners gehluscht was.
Zelfs de wiik-aceut was te laat om
nog iets van rook of vuur te zien.
Twee stafleden eveneens. Jetje ook.
De vrachtrijder V. in de Warmoes-
straat verbrandde op een binnen
plaatsje wat papier. Een buurman
vermoedde brand en telefoneerde de
politie
Die oonst&teerde, dat er van brand
geen sprake was.
Het Tooneel
SOlRéE DE POeMES EI CHAN-
SUNS AblATlULES PAR MA
DAME MARIE KALFF.
We hadden veel gehoord van
Marie Kalff, de begaafde actrice,
Hollandsche door geboorte en naam,
doolt the in Parijs aan het Théatre
Antoine hare triomfen viert op het
Fransche tooneel alsof zij geboren
Francaise was. Gehoord had ik baar
nooit en zoo had haar voordracht
avond in de bovenzaal van de Veree
niging voor mij al de bekoring van
het nieuwe en het streelende van
ecu verwachting, die niet teleurge
steld werd, doch in vele opzichten
overtroffen. Madmc. Marie Kalff be-
schiki over een mooie, sonore spreek
stem. die zij gansoh in haar macht
heef. en weet te gebruiken naar baar
wil over een zeer expressief gelaat,
dat ibij elke emotie, die zij weergeeft,
medetrilt en zoo ook in de toehoor
ders een emotie doet trillen, verwant
aan de hare. Men voelt de actrice in
haar, die het vooraedraircne geheel
mede doorleeft't moet een genot
zijn, haar op het tooneel te zien.
liet programma vermeldde gedich
ten uil verschillende landen en ver
schillende tijdperken, alle van Azia-
tisóhen oorsprong, behalve dan een
frauirent uit Wilde's Salomé. Doch
dit staat in den aard van het onder
werp en vooral in toon en sentiment
toch op Oosterechen bodem.
Dit frasrmen: heeft Marie Kalff ons
gegeven met Oosterschen gloed, die,
in het begin ingehouden, allengs op
laait uit Salomé's woorden, tot Jo
hannes haar vervloekt.
We kregeu verder gedichten te
hoeren uit China, in de achtste eeuw
gedicht, fijn van toon en bijna mo
dern van sentiment; een hartstochte
lijk liefdedicht uit Afghanistan, eon
eenvoudig, argeloos-gevoelig versje,
uit Perzië afkomstig en datcerend uit
de 10de eeuw.
Ook van Tagore's diepzlnnig-rcli-
gieuse zangen droeg de artiste een
tweetal voor, met schoon geluid en
in gedragen toon. Het was alles door
voeld en doorleefd met een kunste
naarsziel.
Siberie, Caimbodje, Birmanië, alle
exotische landen leverden hun bij
drage.
voordrachten werden afgewis
seld door liederen, gezongen door
Madame Sorga, uit Parijs, die zich
zelf on den vleugel begeleidde.
Over haar zang mag ik niet anders
don een leeken-oordeel uitspreken;
haar stom deed prettig aan en wist
te boeden. Ook door de afwisseling
van haar repertoire. Mad ine. Sorga
zong Russische liederen, zoet en me
deslepend, Grieksche volkszangen,
dans- en wiegeliedjes, en een klaag
zang over het verval van Grieken-
lands grootheid; Fzigame liederen
en een Arabische chanson. Alleen do
laatste op Franschen tekst; al de an
dere in de oorspronkelijke taal, wat
er een eigenaardige bekoring aan
verleende. Van sommige der Lederen
paf het programma de Fransche ver
taling, van andere gaf Mad me. Sorga
een verklaring im het Frnnsch,
een« z^lfs ln het E n g e 1 a c h, ter
wijl zij betron met H o 11 a n d® c h 1e
spreken. Het was verbluffend en be
nijdenswaard. zich in zooveel talen
te kunnen uitdrukken en we vrazren
ons tevergeefs af. we'kede moedertaal
der zangeres zou zijn.
Genoopt tot een toegift door het
dankbaar annlans d«r aanwezigen,
zong zij nog een populair Russteeh
Itnd dat door ro«»t<*rs on do WoV><i
wordt gezongen en dit was zeker niet
het minste nummer van haar reper
toire.
Ook Marie Kalff schonk een toe
giftje, een laatste groet bij het graf
van een Franschen soldaat, in den
oorlog gesneuveld. Hiermee raakte
zij aan het doel van down voordracht
avond: de opbrengst toch te bestemd
voor de Fransche soldaten, dae in
dezen oorlog hunne oogen verloren
hebben.
De zaal was niet vol, doch more-
lijk zn.1 de inbond van de vaas, hij
den urttrarwr geolnatst., tnch tot het
doel. zich door de kunstenaressen ge
steld, medewerken.
Het wns een genotvolle avond, van-
waar wij dankbaar huiswaarts koer
den.
ANNA VAN GOGII—KAULBACH.
RAAiD VAN BEROEP TE
HAARLEM.
Ongevallenwet
Ter terechtzitting van 21 Januari
i 1916 werden o. a. behandeld de za
ken van
1. A. B., te Haarlem, die op 31 Juli
1915, werkzaam als verver aan de
spoorwegbrug over de Brouwers
vaart alhier, door een van Rotterdam
komenden trein, dien hij te laat be
merkte, werd aangereden, tengevolge
waarvan hij den rechterarm brak,
zoodat nij met in staat was, den ar
beid voort te zeilen. Laatstelijk werd
hem eene schadeloosstelling door hel
bestuur der Rijksverzekeringsbank
toegekend van 1,1514 per werkdag,
berekend naar eene arbeidsonge
schiktheid van 75 pCt., Ingaande 18
October 1915. Getroffene heeft hier
tegen bezwaar. Hij beweert op dien
datum nog geheel ongeschikt te zijn
geweest voor arbeiden en verzoekt
daarom toekenning van e&ne rente
van 70 pCt. van zijn dagloon.
2. W. v. d. R., te Haarlem, wiens
onderneming, als wordende daarin
uitgeoefend het bedrijf van Joon
zager en -schaver voor bouw-onder-
nemingen, door het bestuur der
Rijks\ erzekeringsbank, voor ée bere
kening van de ongevallenpremie, is
ingedeeld in gevareuklasse 62, ge-
varencijfer 149. Klager vindt dit te
hoog. Hij beroept er zich op, dat zijn
onderneming voldoet aan alle voor
waarden, gesteld door de arbeids
inspectie, en dat alle mogelijke be
veiliging is aangebracht, zoodat er,
naar zijne meening. alle reden isorn
een lager gevarencijfer aan zijne
onderneming toe te kennem
0. P. P., te Zandvoort, die op 16
Augustus 1915, als huLpmonleur de
remise van de E. S. M. aan de Leid-
schevaart met een montagewagen
verlatende, een ongeval bekwam aan
den linkervoet, doordat de wagen
ontspoorde en zijn voet er onder te
recht kwam. Het bestuur der Rijks
verzekeringsbank kende hem laatste
lijk eene voorloopige rente toe van
|f 0.93 per werkdag, berekend naar
eene invaliditeit van 50 pCt. Klager
heeft hiertegen bezwaar, aangezien
hij op 18 October 1915, datum van
ingang dier rente, nog met in staat
zou zijn geweest can eemgerlei arbeid
te verrichten, zoodat hij verzoekt om
volle schadeloosstelling.
Na verhoor van klagers en getui
gen bepaalde de Raad van Beroep de
uitspraak in deze zaken op 4 Fefcr.
1916.
Uitspraak word gedaan o. a. in de
zaak van J. G. A., te Schoten, wiens
verzoek om schadeloosstelling werd
afgewezen, omdat het hem overko
men ongeval hem niet is overkomen
in verband met de uitoefening van
het veuekeringsplichtig bedrijf zijns
werkgevers.
Aan F. S., te IJmuiden werd ge
nees- en heelkundige behandeling
ten laste van de Rijksverzekerings
bank toegekend.
Ouderdomswet.
Het veraoek van A. W., gescheiden
vrouw van W. M.te Haarlem, om
ouderdomsrente. werd afgewezen,
aangezien niet is gebleken, dat zij
tusschen haar 60ste en 70ste jaar
minstens 156 weken in dienet van
vreemden, buitenshuis, tegen een
loon van niet meer dan 1200 "s jaara
is werkzaam geweest
De aandacht van belangliebbenden
wordt er op gevestigd, dat aangifte
voor ouderdomsrente kan geschieden
twee maanden vóór het bereiken van
den zeventigjarigen leeftijd, em dat
men daarvoor te laat is. zoodra de
leefliid van één-en-zeventig jaar io
bereikt. Het recht op ouderdomsrente
is d.ln onherroepelijk verloren.
(Zie vervolg Stadsnliuws op i ig. 2).
INGEZONDEN
tn ingezonden stukken, geplaatst of
niet geplaatst, wordt de kopie den inzender
niet teruggegeven.
Voor den inhoud dezer mbriek «telt de
Beataeiie zich niet aannprakelijk.
Comité voor Marken.
Haarlem, 22 Jan. 1916.
Aon de Redactie van HaarL Dag
blad, alhier.
Verzoeke beleefd opneming van on
derstaande regelen. Bij voorbaat on
zen dank.
Hoogachtend,
N"aniens 't Comité:
JOH. M. SCHMIDT.
EEN SMEEKBEDE VAN DE BEWO
NERS VAN MARKEN.
Ibvt houden van een collecte door
de Haar'emscbe Handflsvereerricring
Is door B. en W. niet toegestaan kun
nen worden, omdat de Regeering den
wensch te kennen gegeven heeft dat
dit vooralsnog niet zal gebeuren.
Allicht zouden we daaruit op kun
nen maken, dat de toestand in de ge
teisterde streken niet zoo slim is ala
de persberichten weergeven of wel dat
het toevloeien van gelden en levens
middelen zoo groot is, dat voor;»'»-
nog geen verderen steun nicer noodig
Dat belde opv attingen 1
koerd zijn, moge blijken uit na\ot-
geaid telegram, door mij Vrijdag
avond ontvangen en waaruit wel
blijkt dat het op het eiland Marken,
ondanks de gunst ge berichten, vei ne
van rooskleurig is.
Het bedoelde telegram van Marken
luidde als volgt:
,,er is en blijft groote behoef to
„aan altee, vooral vet, kleeren, crw-
„ten, boonen, gebruikt huisraad; an>-
dere berichten in de bladen zijn orv
juist; zeer veel geld zal er noodig
„zijn om den nood te lenigen; giften
„tn eiken vorm worden dankbaar
„aanvaard. Brug, Secretaris Wa
tersnood oomité, Marken."
Veel behoef ik er niet aan toe ta
voegen; uit eiken zin en ra*-kt, dat <ïe
behoefte aan alles groot is.
Om nu de ongelukkigr-n.zooveel ma
gelijk te heipon beeft zich 'n „Marken
Comitégevormd, bestaande uit do
heeron M. van P.rviemen, C. N. Hin
en Joh. M. Schmidt, met het doel g.l-
den, de gevraagde leven «middel erf
m huisraad bijeen te zamelen.
Wij roencm daarom allen die dit
lezen op hunne zoo zeer gewervsrVe
gaven te willen znn«ï«cn aan orulerge*-
teekende.
Tk zon ochter wel willen verzockm
om. warneer men gmohere hoeveel
heden erwten, boonen of vei hulsraml
beschikbaar wil pellendH niet di
rect aan mlin adres te renden doch'
mi} daarvan alleen bericht te zeilden.
Het beschikbaar gestelde zal dan
door een gemachtigde namens mij
worden afgehaald'.
Nam er® Jv>- comité voornoemd, -
JOH M SCHMIDT,
Ged. Oudte Gracht 47, Telefoon 1057.
Hel Steun-Comité en d«
Grondwerkers.
M de B.
Naar aanleiding van de op 20 Jan,
uitgebroken staking van Grondwer
kers stol ik als tijdelijk Voorzitter
van het Steun Comité er prijs op, het
volgende ter kennis van het publick
te brengen.
Tusschon de vereenigde patro> ii9
in de bouwvakken eenerzijds, en da
Vereeniging van Grondwet kers an
derzijds. bestond eene overeenkom-1,
waarbij loon- cn arbeidsvoorwaarden
dor grondwerkers wer-lm geregeld;
onder meer was daaibtj een mini
mum-uurloon van 26 centen vastge
steld. Deze overeenkomst is aange
gaan voor twee jaren, oanffevangon
op 20 Januari 1911 en is deriialve go-
eindigd op 19 Januari jongstleden.
Vóór der. afloop der overeenkomst
zijn tusschen de betrokken vcnvri-
gi n een onderliunueungen gevoerd,
weiko echter niet tot een bevredigend
resultaat hebben geleid. De grond
werkers verlangden onder meer wr4-
hooging van lm minimum-uurloon
lol 32 com, torv. ile patroons meen
den niet hoogor kunnen gaan dan
tot 28 cent. De grondwerkers hebben
nu op 20 Januari overal in en cm
Haarlem het werk neergelegd.
Het Steun Comité staat uit den
aard der zaak geheel buiten dezen
srijd. Alleen zijn naar aanleiding van
dien strijd vragen gerezen, welke in
eene op gisteren (Vrijdag) gehouden
vergadering van de Sub-Commissie
voor het vericon n van finantieelcn
steun zijn behandeld en lot eeno be
slissing gebracht.
Dat de stakers niet voor eenis°n
steun vanwege het Comité in aan
merking kunnen komen, spreekt
vanzelf.
Buiten de stokende grondwerkers
staan echter andere grondwerkers,
voor wie op het oogenbiik geen went
was te vuuöen eu die duaivin \a.n h-1
Comité steun ontvingen. Bovendien
zijn er andere ondersteunden bloe
misten ou dergelijke voor een uel
van welke grondwerk oen passende
arbeid kun worden geacht.
Het Steun Comité heeft zich nu da
vraag gesteld, of met ondersteuning
van deze met-stukende grondwcrkeis
en daarmede gelijk te stellen perso
nen, tijdens de staking a' of niet
moet wurden voortgegaan. Besloten
is: met ingang var, heden van iede-
ren steun uil te sluiten alle grond
werkers en daarmede gel.jk te stellen
personen, onverschillig oi zij al dan
niet auri de staking deel hebben, c«n
onverschillig ook. of zij ul (hm m
behooren tot d© Grondwerkcrbwr-
eemiging, die de staking beeft gepia-
clameerd
