De zaak van ..DeTelegraar'
Tot nu toe hebben wij gewacht,
beschuldigingen aan luet adres van
„de Telegraaf', naar aanleiding van
de vergadering der vereomiginig de
Amstendamsche Pers uitgesproken, te
puhliceeren, omdat goede journalis
tiek o. L alleen dan mogelijk is, wan
neer het hoor en wederhoor wordt
toegepast.
Thans hebben van de drie personen,
die in 't bijzonder aangevallen waren,
twee hun verklaringen afgelegd en de
derde of eigenlijk de eerste in het
geding heeft, zooals we gisteren ver
meldden, voorgesteld, om de uitge
brachte beschuldigingen door een
commissie van hoogstaande Neder
landers te doem onderzoeken.
Dit laatste betreft liet aandeel dat
de directie in deze zaak hoeft en daar
wij ons tot-nu onthouden hebben van
het doen van mededeelingen over be
schuldigingen, waaromtrent de aan
gevallene nog niet van antwoord ge
diend had, moeten wij ook vooralsnog
het aandeel van de directie van „De
Telegraaf" in deze zaak onbesproken
laten tot lijd en wijle, dat zij in de
gelegenheid is geweest haar houding
te verklaren.
Dit geldt, echter niet voor de beide
andere aangeval lemen, die zich in „De
Telegraaf'' van Woensdagavond heb
ben verdedigd tegen de geuite l>e-
schuldigimgen.
Dit zijn de heeren J. C Schroder,
hoofdredacteur, en G. Simons, vroe
ger correspondent te Berlijn, thans
werkzaam aan de redactie te Amster
dam.
De heer Schröder verdedigt zich
op twee punten: Het zg. Anti-Smok
kel bureau van den heer It M. C.
Holdert en de kwestie Simons.
Er is in de vergadering van De
Amsterdam scha Pers meegedeeld, dat
door den heer Heldert oen bureau
was opgericht, het z.g. Anti-Smokkel-
bureau, vanwaar uit de campagne in
zake den smokkelhandel geleid wordt.
Om de reeds gemelde reden laten we
hier buiten beschouwing wat geen be
trekking heeft op de redactie van De
Telegraaf,
De ontslagen, journalisten nu heb
ben wat dat aangaat het volgende
over dit Bureau verklaard:
ilo. dat de rapporten van het emak-
kelbureau, tot berichten verwerkt
buiten medeweten van den hoofd
redacteur of verantwoordelijken
chef. in „De Telegraaf' werden ge
plaatst
2o. dat, (oen de hoofd-redacteur
daartegen verzet aahteekende, de
öaoin van den (heer H. M, C. Holdert
ondanks het verzet van den heer
Soliröder aan het hoofd der cou
rant werd geplaatst aLs verantwoor
delijk adviseur
3o. dat de heer Schröder daarom
en omdat de heer Simons herhaalde
lijk trad in de rechten van den hoofd
redacteur. ontslag nam, maar aan
bleef op aandringen van den heer
Holdert
4o. dat de heer Sdliröder op 1 De
cember vei klaarde, uiet langer ver
antwoordelijk te willen zijn voor den
inhoud van „De Telegraaf", oimdat
de toestand niet veranderde, waar
om de heer Holdert hem als hoofd
redacteur ontsloeg en in verband
daarmede het gevolg was, dat 2 De
cember de naam van den heer H. M.
C. Holdert als verantwoordelijk voor
den inhoud aan den 'kop van „De
Telegraaf" verscheen. {Hierop volg
de op 4 December de arrestatie an
den heer Schröder. Hij werd uit de
voorloopige hechtenis ontslagen, toen
de Rechtbank kennis Ivald genomen
van deai ontslagbrief van 2 Decem
ber)
5o. dat in verband met het zenden
\an jongere protégé's van den heer
Holdert als venslaggevera naar het
torrein van den watersnood, een
verslaggeefster ontslag vroeg en de
chef-verslaggever ontslagen werd,
toen hij aanmerking maakte op het
uitzenden der bedoelde verslag
gevers
Co. dat de heer ISchröder op z'n
•plaats is gebleven, ondanks liet feit,
dat z'n ultimatum, om de ontslagen
u-el notie-leden er waren och nog
twee andere journalisten in dezen tijd
ontslagen terug te nemen, alleen
dit resultaat had gehad, dat de ver
slaggeefster verguud werd, haar
werkzaamheden te hervatten, wat
deze echter uiit solidariteitsgevoel
weigerde.
Tot zoover de opmerkingen van de
beschuldigers.
Aan het antwoord van den heer
Schröder ontleenen we nu het vol
gende omtrent de aangehaalde pun
ten
lo. Het Anti-Smokkelbureau werd
door den Qieer Holdert gesticht, toen
de heer Schröder gedurende eed
.week lang het smokkelen langs de'
grens had waargenomen en de heer
Koldert uit de resultaten van dien
tocht den indruk kreeg, dat niet
ki ach tig genoeg tegeui het smokke
leer. werd opgetreden
2o. dat hij (de heer Schröder) zelf
verzocht heeft aan den heer Holdert.
dat dezo de verantwoordelijkheid
voor de z.g. Smokhelrubriek op zich
'zou nemenomdat men hem deh
heer Schröder aansprak over de
berichten in die rubriek. Vandaar
dat de naam van den heer ltóldert
aan den kop van de krant verscheen
als „verantwoordelijk adviseur", een
titel, die, naar de heei Schröder er
kent. niet bijster gelukkig gekozen
was
•lo. dat de lieer lloldert nadat
de 12de vervolging tegen "den
hoer SchVoder icnigieaiieUl (wetgens
het schrijven van liet artikel
van 27 Nov.) voorstelde, om hem van
alle verdere verantwoordelijkheid te
ontheffen, en (ieze zelf op zich te ne
men, omdat de eventueel© verdere
vervolgingen voornamelijk zouden ba.
tneFfen do berichten in do z.g. smok
kel rul» riek opgenomen, 't geen de
hoer Schröder accepteerde, omdat hij
't niet onbillijk vond, dat liet volgend
dozijn aanklachten op de schouders
van den heer Holdert kwam te rud-
tefl. Hel In-naam terugtreden als
hoofd redacteur had. voor den heer
Schröder te minder bezwaar, omdat
hij nu rustig aan z'n werk kon blij
ven.
Juist andersom dan man lielt heeft
willen voorstellen, verklaart de heer
Schroder, dat hij het artikel, waar
voor dö preventieve hechtenis werd
opgelegd, zelf heeft geschreven en
dat hij daarvoor terstond bij z'n eer
ste verhoor de volle verantwoordelijk
heid aanvaardde.
Met nadruk verklaart de heer
Schröder, dot de Keer Holdert in de
13 jaar van z'n hoofdredacteurschap
nooit en te nimmer ook maar den
gerLng?ten invloed heeft trachten uit
te oefenen op hetgeen hij schreef,
noch op den vorm, noch op den inr
lioud er van.
Bij het résumé van do opmerkin
gen van den heer Schroder hebben
we nog niet behandeld de punllen 3,
5 an 6. Die betreffen meer of althans
meer <len heer Simons. Behalve deze
zaken wordt in het communiqué van
de Amsterdamsche Pers aan den
heer Simons ten laste gelegd, dat
hij, die toen Berlijnsch correspondent
van „De Telegraaf" was, vergezeld
van twee ambtenaren, werkzaam bij-
het Ministerie van BuiHenlandsche
Zaken te Berlijn, te Amsterdam
kwam met de opdracht deze beid»
heeren bij de directie van „De Tele
graaf" te iotroduceeren, met de be
doeling een voorste! te doen tot het
plaatsen van artikelen of mededed-
lingen, waarin het Duitsche stand
punt zou worden uiteengezet. De heer
H. M. C. Holdert verklaarde pro
Franseh tè zijn en wees dat voorstel
van do hand.
Door een der bladen was hier nog
aan toegevoegd, dat de heer Simons
vermaagschapt zou alijn aan don be
kenden iDuitsdhen (onderstaatssecre
taris van I3uitenlandscho Zaken
Zimmermann. Uit deze bewering en
dat feit, dat de heer Simons later
aan de Redactie te Amsterdam werd
werkzaam gesteld, waarbij hij dan
grooten invloed zou hebban uitge
oefend op de redactie, hebben zelfs
sommige bladen gebraolut tot de vei*
onderstelling, dat de anti-Duitsche
campagne van de Telegraaf een... ven-
kapte proDuitséhe agitatie zou zijn.
De lieer Sintons schrijft echter in
zbi verweer, dat de bewuste familie-
behrekking itusschen den heer 'Zirn
merrnann en hem alleen bestaat Ln de
fantasie van dengeen, die dat neer
schreef; dat hij nimmer met de be
wuste twee Duitsche heeren bij de
directie van De Telegraaf geweest is
noch bij de hoofd-redactie va,n het
blad;
dat noch de twee Dukschers, noch
het Duitsohe ministerie van Buiten-
landsche Zakon te Berlijn direct of
indirect oen dergelijk verzoek tot don
heer Simons gericht heeft;
dat de opdracht dier belde heeren
niets te maken had met een directe
of indirecte beïnvloeding van het
dagblad ,JDe Telegraaf", naar ictaKr
zij eenvoudig naar Nederland gingen
om in een der groeitere Noderland-
sclio steden een eigen bureau op te
richtan, dat dienen moest het telt!
grufsche verkeeT van het geïsoleerde
Duitschland inet Portugal, Spanje en
Zuid-Amerika te onderhouden.
Nu de punten 3, 5 en 6 van de acte
van beschuldiging.
3o. De heer Schröder verklaart, dat
onder de tegenwoordige omstandighe
den do „Telegnaal" geen belang had
bij een correspondent te Berlijn,
waarom de lieer Simons bij de redao-
tie te Amsterdam werd werkzaam ge
steld. De heer Schröder schrijft be
zwaar te hebben gemaakt tegen de be
noeming van den heer Simons tot
chof Binnenland. Niet om z'n politie
ke gevoelens, want als chef van de
afd. Blnneland aan de „Telegraaf'
kon hij niet den minsten invloed uitr
oefenen op de richting ran het blad,
doch vanwege zijn onbekendheid met
dit werk en de locale toestanden. Om
dat de aanstelling alleen muar voor
den duur van den oorlog^, dus tijdelijk
was. heeft de heer Schröder zich niet
verder verzet tegen de benoeming van
den heer Simons,
5o. Over het ontslag van de redac
tieloden schrijft de heer Schröder:
„Weldra bleek, dat de samenwer
king tusschen den nieuwen chef en de
verslaggevers le wcnechen overliet en
het conflict, dat ik met alle -mogelijke
middelen heb trachten te bezwaren,
brak uit. Onze oudste verslaggever
vergat zich op een oogenbiik zoczeer,
dat langer samenwerken onmogelijk
was en hij moest ontslagen, worden.
De directie zegde hem zijn'contrac t
op, dooh blijft hem gedurende den in
dat contract gesloten termijn, dat Is
tot Mei 1917, zijn salaris uitbetalen.
JTct conflict was er iihDns.
Een onzer verslaggeefsters meende
onder deze omstandigheden verplicht
te zijn haar ontslag te nemers terwijl
reeds eerder een Tweeden verslagge
ver de dienstbetrekking was opge
zegd tegen 31 Maart."
Go. Omtrent het aanblijven van den
heor Sohröder hoewel hij den
eisch had gosteld de ontslagenen te
rug of de heor Sohröder zou aftreden,
deelt de heer Schröder het volgende
mede
.Daar het conflict aliernadeelig6t
weitkte op don geest der redactie, acht
te i"k het in het belang der zaak, waar
voor wij allen strijden, de directie te
stellen voor de keuzo: het ontslag van
den heer Simons als chef-binnenland
en terugneming van de ontslagen ver
slaggevers of anders mijn ontslag.
Na een conferentie, waarbij o a.
tegenwoordig waren Prof. Hector
Treub en mr. L. W van GigCh Jr.,
werd besloten dat de heer Simons zijn
onlelag zou vragen als chef-binnen
land, terwijl men mij bewoog niet
verder aau te dringen op den terug
keer van den oudsten verslaggever,
waartoe ik te geroeder overging, om
dat hij toch tot 1 Mei 1917 salaris ge
niet en ik alle hoop had hem na eeni-
g»n tijd, als de gemoederen tot rust
waren gekomen, in zijn functie te
kunnen herstellen.
'Do directie nam het ontslag van den
heor Simons aan, zoodat hij ontheven
werd van zijn functie als chef-bin
nenland en tot zijn vertrek naar het
buitenland als medewerker in ons
blad zal schrijven."
Do heor Schröder legt er den na
druk op, dal ln het communiqué van
do Amsterdamsche pers niet gerept
wordt over het aftreden van den heor
Simons.
We hebben gemeend dit eonlgezlns
breedvoerig overzicht van de aan
klacht en de verdedigingen niet te
mogen onthouden. Zooels opgemerkt,
is het nog onvolledig, daar over de
zaafk-Hoidert nog geen mededeelingen
gedaan konden worden, doch ook de
ze zullen we geven, zoodra de heer
Jloldeit op eenige wijze legen de uit
gebrachte beschuldigingen zal zijn
opgekomen.
TWEEDE KAMER.
Van het meest» belang was in de
vergadering van gisteren de regeling
der werkzaamheden.
De Kamer heeft besloten overeen
komstig de beslissing der centrale sec
tie om Woensdag 2 Febr. e.k. in de
afdeelingen al belasting-ontwerpen te
onderzoeben, waarover de Min. van
financiën het voorloopig verslag
wenscht© af te wachten alvorens zich
bereid 1» verklaTen de oudenAomsren-
te met de Kamer te behandelen.
Voorts is bepaald dat na de afdoening
van de vastgestelde agenda, d. 1. na
de eedswet, de Grondwetsvoorstellen
in de sectiën zullen worden onder
zocht In verband daarmee vergadert
de Kamer Dinsdag a.s. niet Het plan
is voor de reeks der belasting-ontwer
pen zeven commissies van voorberei
ding te benoemen.
Door do heeren Lobman en Nolons
werd ernstig bezwaar gemaakt tegen
deze overijling, waarachter zij poli
tieke bedoelingen zochten, n.L om do
rechterzijde den mond te snoeren en
middelen aan te wenden om bij de
stembus van 1917 sterk te staan met
't afgewerkte Concentratieplan. Zij
spraken van partijbelangen en over
rompeling, zonder gelegenheid te go-
ven voor bestudcering der zaken. En
de heer Van der Voort van Zijp stelde
dan ook voor hot afdeelings-onderzoek
niet voor 15 Febr. aan te vangen en
met 't Grondwots-onderzoek te wach
ten tot het voorstel nopens art. 192
tevens kon wonden onderzocht.
Daarentegen verdedigden de heeren
De Meester, Schaper en de Voorzit
ter het besluit der centrale sectie;
men was op 't onderzoek voorbereid;
het gold deels oude voorstellen. De
heer Schaper had zelfs nog rneer wil
len onderzoeken de heffing in cons,
de effecten-belasting en die der goe
deren in de doode hand, om middelen
ie hebben van compensatie als do
pensioonbelasting word afgewezen,
die bij t elen bezwaar ontmoette.
Elk uitstel ook door den heer
Rutgers aanbevolen, omdat de rech
terzijde zich op onder werk had voor
bereid totdat de bekende correspon
dentie tusschen Man. Treub en den
voorzitter versclieen, werd door de
genoemd» sprekers ontraden. En met
51 tegen 38 en 51 tegen 37 stemmen
(links tegen rechts) werden de voor
stellen van den heer Van dor Voort
van Zijp verworpen.
Dinsdag al zoo geen zitting en
Woensdag afdeelingen voor de belas
tingwetten en nog een reeks van an
dere ontwerpen.
Na deze beslissing kwam de lieer
De Meester op de oorrcsjxuidontie
over de behandeling Van de ouder
domsrente terug.
Hij zette uiteen waarom 'e Minis
ters standpunt teleurstelling bij de
linkerzijde had gewekt; wamt de Min.
wiens ijver voor de financieels rege
ling men waardeerde, wist hoe de
zaken stonden toen hij zijn antwoord
over de nentewet inzond en later op
afdoening van de ouderdomsrente
aandrong. Zoekt de Min. nu een oon-
•ftitot? Was hij niet Van den ernst
van don toestand doordrongen? Spr.
geloofde het niet; maar daarom drong
hij-er dan ook bij Mr. Treub op aan
om nog met de Kamer samen to wer
ken on zoo noodig do invoering van
de ouderdomswet op te schorten, tot
het geld er voor is verkregen. Nu de
meerderheid getoond had met den
Miin, tu willen samenwerken, moest
ook hij in 's lands belang een conflict
vermijden.
De heor Loliman keurde het stolsel
van dwang, Yan „je beurs of je lo-
-,wi" dat hier. met politieke bedoelin
gen, om de Eerste Kamer te bedrei
gen, scherp af. En trouwens ook de
heer Schaper protesteerde togen het
mes op de kool der Kamer zetten,
maar in andoren zin. Hij wilde meer
doen dan de Min. vroeg en de ouder
domsrente losmaken van de pensioen
belasting. Huji bezwoer tien Min. om
met de Kamer samen te werken op
dat do sociale wetgeving niet in de
war loope.
Welnu, de Minister gaf toe. Hij ver-
dlaiigdli f.ijn ingonomeai standpunt,
dat dour den finaucieelen nood went
voorgeschreven; hij moest zekerheid
hebbeu niet voor de aantaemLivj zijner
wé; ten, maar van 't verkrijgen der
Boodigo middelen voor de tekorten
cn voor de ouderdomsrente, voor de
invoering. Uitstel van de invoering
ging niet. Maar nu de Kamer haai;
goeden wil getoond had was ook hij
bereid tot t<»enadeiing. Hij liet dus
zijn gestelden eisch vallen on ver
klaarde zich bereid om dte ouderdoms
rente te behandelen zoodra k tijdstip
er voor gesclükt was. Alleen verlang
de hij vooraf zekerheid omtrent de
gezindheid der Kamor nopens de pen
sioen belasting. Werd de oudenlomsf
rente ui deze Kamer aangenomen,
maar de penaioenbelasting niet, dan
zou de Minister de ouderdomsrente
niet verder in de Eerste Kamer ver
dedigen. Op dit punt wilde hij allo
dubbclzuuuiglieid vermijden.
Overigens kwam de Min. mot waan
digen c-rnsfc op tegen de onliousche
uitingen ion sommige organen, als
zou hij een conflict gezocht hebban,
om persoonlijke redenen zijn auvbi
willende neerleggen. Dai was in strij-
met zijn karakter en zijm streven om
alleen met 's lauds belang te rade te
gaau. Hij wilde dat blijven (toen als
de Kamer samenwerking wenschte.
Zoo niet, dan wierp hij de veraui
woordelijkheid op haar.
Heden ïs 't debat voortgezet.
Omtrent de gisterenmorgen gehoul
den rede van den Minister van Water
staat, den heer Lely, over de positie
van he*, spoorwegpersoneel, een OM-
donverp, waarover 't verder debat
hedenmiddag vermoedelijk nog wordt
hervat, hebben we alleen nog te
vermelden, dat do Minister overwe
gen zou om bij d» scheidsgerecMicm
instelling van een revisie in te voe
ren; hij zou ook voortaan de secretar
rissen niet meer kiezen uit ambten a
ren.
Behoud van eervol ontslag met ver
goeding moest hij billijken, maar de
vergoedingen dienden belangrijk te
worden verhoogd.
Tegen overmatige diensttijden zou
hij Wijven waken door periodieke fei
telijke onderzoekingen. Dwang opbg
gen in 't 'nastaan der waarneming
van [raadslidmaatschappen door
ambtenaren, kon do Minister niet.
De Minister beloofde verdere mede
werking voor herplaatsing van de
ontslagenen in 1903. Niet door vrees,
maar door gevoel van recht en bil
lijkheid wilde hij zich in alles laten
leiden. Verscheidene replieken zijn
nog te wachten.
MET VERLOF NAAR HUIS.
Ook het militiekader van de lich
ting 1906 van het korps torpedisten
zal dezer dagen met voorloopig (klein)
verlof huiswaarts worden gezonden.
Stadsnieuws
BLOEMBOLLENCULTUUR.
In café Neuf heeft Donderdagavond
de afd. Haarlem van de Alg. Vereeni-
ging voor Bloembollencultuur ver
gaderd.
Nadat de lieer G. C. van Meeuwen,
voorzitter, de vergadering geopend
had en den wen6oh had uitgesproken,
dat het nieuwe jaar voor de leden ze
genrijk zou zijn
De secretaris, de heer J. H Kersten,
las vervolgens de' notulen der vorige
vergadering voor. Deze aanteekenin-
gen werden goedgekeurd.
Na ballotage werden vier adspl-
rant-leden als lid aangenomen.
Bij de discussie over voorstellen
voor de Algemeen e Vergadering,
vroeg de heor Hoog, of het geen aan
beveling zou verdienen, de aandacht
te vestigen op het houden van ten
toonstellingen van Bridus tulpen en
Ixia's. Een voorstel behoeft hiervoor
niet gemaakt te worden een verzoek
aan de afdeeling is voldoende.
Tot leden voor het nazien der re-
koning en verantwoording van den
penningmeester over het jaar 1915,
werden benoemd de heeren C. Cou-
wenhoven en Kuypcr.
De vragenbus bleek geen vragen te
bevallen. Bij de rondvraag wenechte
de heer Droog den voorzitter namens
de vergadering eon voordoelig en ge
lukkig jaar toe ook als hoofdbestuurs. i
lid.
Het Tooneel
TOURNéE DE GOMéDIE FRAN5ALSE
„Le Danseur inconnu", co-
médie de Tristan Bernard.
Bij elke voorstelling, die dit gezel
schap in onzen schouwburg komt ge
ven, blijkt opnieuw, hoe het zich een
eigen publiek verworven heeft. Men
ziet steeds dezelfde gezichten, en
steeds ongeveer dezelfde verhouding
in het bc-zet-zijn der verschillende
rangen van den schouwburg. Vooral
de stalles bezit blijkbaar bij de Fran-
sche opvoeringen de voorliefde van
l»et publick en van het amphitheater
kijken vroolijke jonge geziohten neer,
jongelui van H. B. S. en Gymnasium,
voor wie zulk een avond een uitste
kende oefening oplevert voor het lee-
ren verstaan van een vreemde taal.
Wat in de praktijk niet altijd mee
valt l
Voor de artiaten van dit gezelschap
moet 't wel een prettig gevoel geven,
hier zulk een eigen kring van publiek
te hebbeniets alsof zij in Haarlem
telkens „thuis" komen. Trouwens ook
in andere steden zal ongetwijfeld de
belangstelling voor wat zij bieden,
aangroeien en dit verdienen zij ten
volle. Al dadelijk door de rnooïc toe
wijding, waarvan zij bij elke voorstel
ling blijlk geven. Ook zij:, die kleinere
on. kleine rollen te vervullen hebben,
brengen animo mee op 't tooneel.
De keuze van stuk was ditmaal niet
bijzonder gelukkig. Wij zagen „Le
danseur inconnu" onlangs op ons
tooneel onder den titel van „De onbe
kende Gast" door de Jlaarlemsche
Tooneetclub vertoond.
Nu wij het etuk zagen in een ge
wone voorstelling door beroepsartis-
ten, dus zonder de bijzondere aantrek
kelijkheden, het feestelijke van de
Haarlem scha Tooneelclub-voorstel-
ling, bleek nog duidelijker, hoe le>eg
van handeling deze comédie eigen
lijk is. Dit viel nog te meer op, om
dat de artieten door levendig spel
zich inspanden, die leegheid to doen
vergeten. Welke poging dus een uit
werking lia<L tegenovergesteld aau de
bedoeling. De gedachte kwam nu 100
in ons op jammer, dat die inspan
ning niet aan een beter stuk besteed
wordt!
Over den inhoud schreef ik reeds
na de Hollandsohe opvoering het
oorste bedrijf Waarin de onbekende
gast werkelijk nog joubekeind" is,
vertoont de meeste geestigheiddat
motief van „de onbekende" is eigen
lijk niet langer dan gedurende eén
bedrijf vast te houden voor een é-Jn-
aoter zou bat prachtig zijn. Maar de
intrige die er aan vastgemaakt is als
een stijlloos uitbouwsel aan oen mo
dern stadshuis, verloopt flauw en
kan ons maar matig boeien.
Zooals ik hierboven al schreef de
artisten deden hun best, alles van het
stuk te maken wat er vun te maken
viel; Max Përal overdreef zelfs de
levendigheid van gebaren en deed tel.
keus hoorbaar zijn hand of handen op
zijn knieën neerkomen, wat niet als
een ae6fchetieeh gebaar kan gelden.
Overigens boeide deze acteur weer
door zijn vvel-doorvoeld spel Do twee
de belangrijke rol, die van den intri
gant Barthazard was in handen van
Tournis. En ln goede handen. M.
Tournis bezit het vermogen in de
huid te kruipen vau den man, dien hij
heeft uit te beelden we zagen hem
dezen vvinler nog als Strnfore! in „Les
Romanesque^' en ais Le comte de
Larzac in „Papa", dus in drie geheel
vemchillende karakters en elke figuur
was „af'.
Het publiek toonde zich zeer vol
daan over de v00retelling en lachte
gul om de vriendelijke grappen, op
het tooneel gesproken
De miseen-scène van het tweede
bedrijf hadden we graag wat losser
gezien; onuitstaanbaar stijf die twee
leuningstoelen aan weerskanten van
de deur op den aohtergrond. Bij het
laatste bedrijf dachten we aan het
décor, waarover de Haarlemsche Too.
neelclub beschikte voor het meubel
magazijn en wenechten dat het Fran-
sche gezelschap dit had kunnen lee-
nenl
Binnenkort komen Max Póral en de
zijnen weer met „Miquette et sa
mère".
ANNA VAN GOGH—KAULBACH.
Rubriek voor Vragen
Geabonnoerden hebben het voorrecht,
Vragen op rersohilieud gebied, miu voor
beantwoording vstbur, in te zenden by de
Redactie van Haarlem'* Dagblad, Groote
Houutraat 64.
Alle antwoorden worden geheel koeteloos
gegeven en zoo spoedig mogelijk.
Aan vragen, die niet volledig naam cn
woonplaats van den inzender vermelden
wor.it geen aandacht geschonken.
VRAAG. Wanneer moet het
tweede eedeelte van de landstorm-
liciiting 1912 opkomen? Wordt deze
licht imr in twee of in drie «roepen
verdeeld
ANTWOORD. Begin MaairL
Van ecne «roepenindeelin« is onfe
niets békend.
VRAAG. Wanneer moet het
tweed gedeelte van de landstorm-
lichtinc 1912 orfeomen, en wanneer
wordt deze lichtinj? in twee groepen
verdeeld
ANTWOORD. Bmïn Maaxt
VRAAG. Tot wien moet een
soldaat zich wenden, om uitstel van
dienst te verkrijgen
ANTWOORD. Tot den Minister
van Oorlog.
VRAAG. Mijn zoon is van lioh-
tiiig van 1916 en ingedeeld bij het
2de regiment 4de afd. veldartillerie
Wanneer moet hij opkomen
ANTWOORD. Informeer dit op
het Stadhuis.
VRAAG. Ik ben van lichting
(1910 en ingedeeld bij het 4de regi
ment 2de comp. 3de bat. Vesting
artillerie. Wanneer moet ik opflso-
■meri
ANTWOORD. Informeer dit op
het Stadhuis.
Uit de Omstreken
Sdhotan.
PERSONEELVERGADERING
„WERF CONRAD".
De afdeeling Haarlem van den Al-
gem. Ned. Metaalbewerkersbond had
Donderdagavond het personeel van
de Werf Conrad ter vergadering op
geroepen, ten eind» middelen te be
ramen om de verdiensten der klin
kers met 25 pCt. te verbeteren. De
zaal van Café „Slot" was geheel
bazet. toen de voorzitter der afdeeling
Haarlem, de heer W. Rus. de bespre
kingen inleidde.
Hij deelde mede. dat na vergeefs
klagen van de klinkers hij de direc
tie over do slechte verdiensten, de
organisatie getracht heeft langs den
weg der onderhandeling met de di-
recti© tot overeenstemming te komen,
doch ©\eneeiis zonder resultaat De
directie berichtte, dat zij deze zaken
niot mee de organisatie kon bespre
ken. Hierdoor is een toestand go-
schapen, die noch door de klinkers,
noch door den bond aanvaard kan
worden. Er kan een conflict ont
staan. waarin ook de andere arbei
ders kunnen meegesleept worden.
Alvorens dus tot een staking over
te gaan. is dezo vergadering belegd
om het oordeel van het geheele per
soneel te boeren.
De toestand in het scheepsbouwbe
drijf is tegenwoordig van dien aard.
dat de loonen belangrijk verhoogd
kunnen worden. Er is gehrdk aan
arbeidskrachten. Dc bond staal met
de klinkersgvoep zeer sterk, 75 pCt.
der klinkers zijn roods jaren lid, in
de laatste wolcen zijn de rosteerende
25 pCL toegetreden. Op andere fa
brieken is de financieele toestand der
klinkers heel wat beter, terwijl aau
de Conrad het werk belangrijk zui
verder en netter moet zijn. waardoor
het tariefwerk langer duurt, wat
weer op loonderving neerkomt.
Dit alles is door de organisatie uan
de directie geschreven, met verzoek
tot bespreking der kwestio. Dit ver
zoek is bot afgewezen.
Aan de Conrad bestaan kernen,
die echter tegenwoordig minder ern
stig door de directie geraadpleegd
wordt. Dit wijt spreker aan de roode
elementen, die langzamerhand in de
ikeincn zijn gekozen. De verantwoor
delijkheid voor dón onwil der direc
tie ou de gevolgen daarvan rust niet
op de organisatie.
liet geiiuddelde loon der klinkers
bedraagt 14.70, wat in deze dure
tUden toer laag is. Met hard weikeu
kan men in het tariefwerk aan de
Conrad dit loon met 15 20 ptX. op
voeren. Daartegenover staan de groo
te winsten, die tegenwoordig door
de schewsbouwfabrikanten worden
behaald. Waren or ineei werkkrach
ten. dan kon de productie nog veel
hooger zijn. Frankrijk vraagt steeds
meer nieuw gebouwde suliepen uit
de neutrale landen, zelfs oude kasten
van 20 jaar zijn welkom en worden
veel duurder betaald dan ze nieuw
gok-ost hebben.
Ilet is dus nu de aangewezen lijd
voor locnactie. De gelegenheid mag
niet voorbijgegaan worden. De an
dere groepen moeten de klinkers
steunen. Als de klinkers den strijd
verliezen, zal dat van slcchteu in
vloed zijn op de loonactic deur overige
groepen. Dc strijd moet gewonnen
worden, als hei kan zonder staking.
De directie heeft de laatste week
genoteerd, welk pCt. boven het dag
loon behaald kan worden zij komt
tot -cilfcrs. die veel te hoog zijn, ge
middeld 45 pCt. Dit hoog pCt. ont
stond. doorlat in die week de klin
ker» hulp hadden van menscheu. die
v"or hen dc gatan boorden, de bou
ten haalden, ent., wat anders dé
klinkers zelf moeten doen. Dc cijfers
van de directie zijn dus onjuist,
kunstmatig opgevoerd voor die week,
zei snroker.
De kas van den bond laat ren sta
king toe. Wanneer dus de klinkers
een ultimatum stellen, gaat dit met
goedvinding van het hoofdbestuur.
Spreker hoont, dat de andere werk
lieden achter de klinkers rullen
staan.
De volgende motie werd in stem
ming gebracht en met op twee na
algemeene stemmen aangenomen
Het personeel van de „Werf Con
rad",
onder leiding van don Alg. NederL
Metaalbewerkersbond in vergadering
bijeen ter bespreking van de actie
der klinkers.
gehoord de moliveering van den
gestelden eisdh van 25 pCt tarief-
verhooging.
betreurt de weigering der directie,
om met den vakbond, waarvan alle
klinkers lid zijn, te onderhandelen.
besluit de actie der klinkers mo
reel zoo krachtig mogelijk ie Zullen
steunen en dringt er bij de directie
ten sterkste op aan. alsnog eau on
derhoud te willen verleenen, om
hierdoor een conflict te kunnen
voorkomen.
Haarlemmermeer.
Onze corr. schrijft
Woensdag was een groote schare
opgekomen om het 56-jarig bestaan
van de Geref. kerk te Hoofddorp ma
de 1e vieren.
Da Schouten, d» tegenwoordige
predikant opende de bijeenkomst en
sprak naar aanleiding van 2 Cor. 9
vers 15. De predikant gaf een over
zicht van den kerkelijken toestand
voor 50 jaar on wat er in die 50 jaar
in hoofdzaak al zoo is voorgevallen.
Het was een zeer belangrijk over
zicht, waaruit bleek dat er nog maar
enkelen in loven zij'n, die den gehee-
len toestand van het begin af hebben
rn»iev;e maakt.
Het eerste lokaaltje werd in 1864
gesticht. D© bouwkosten bedroegen
f 450. Het bood ruimte aan voor 100
personen. 26 Januari 1866 werden de
ambten ingesteld en werd N. \V.
Wamstekur ouderling en C. Mali-
paard, diaken. Even later werden als
„behulpsels" gokozen Jac. Smit en
B. Biesheuvel. Daarna is de heor
Biesheuvel 13 jaar diaken geweest en
tot op heden 35 jaar ouderling der
gemeente.
Van de eerste belijdende leden is
hij thans nog alleen in leven.
Op 2en Kerstdag 1879 werd hot
tegenwoordige kerkgebouw in ge
bruik genomen. Ds. Brum meikamp
sprak toen over Gor. 20 24. Achter
eenvolgens kwamen aLs leeraars Ds.-
P. van Schalk, Ds. A. M. Diermatise,
Da A. d» Vlieg en Ds. R. W. de Jong.
Een eigenaardigheid is het, dat in
de af gold open 50 jaar juist 50 belijt-
dende loden grafwaarts werden go-
dragen.
Ds. A. M. Diermarise, emeritus
predikant der gemeente sprak oen
kort woord over den tekst: „Jezus
Christus is heden en gisteren dezolf-
d» on in der eeuwigheid".
Da. Dekker van Nieuw-Vennep
sprak hierna namens de classis
Haarlem.
Vervolgens spraken nog Ds. de
Koning van Mijdrecht en Ds. W. S.
Veltman, emeritus-predikant van
Oostzijde.
Het slotwoord werd gesproken door
Ds. Schouten, waarna die bijeenkomst
werd gesloten.
Het kerkgebouw was geheel gevuld
mei belangstel lenden, terwijl uil do
omliggende kerken der Geref. ge
meenten de predikanten cn vertegen
woordigers uit den kerkeraad aan
wezig waren Een gehouden colleoto
ten behoeve der kerk gehouden
brae.lit een seer belangrijk bedrag op.
Suikerbieten.
Woensdag werd reeds aan de ver
schillende suikerbiet agent en beiricht
gedaan van hun fabriek die zij ver
tegenwoordigen, dat d» Bond van
Suikerfabrikanten den basisprijs der
suikerbieten gesteld hebben op f 20.—
per 1000 K.G. mei 14 suikergehalte
en f 1.25 per 1000 K.G. voor ieder pro.
cent suikergehalte meer.
Naar wij echter vernamen zijn da
leden van de Veroeniging van Sui-
kerbietverliomvcrs niet genegen om
nog iots van hun eisch te laten val
len. welke eisch zooals bekend' in
houdt, een basisprijs van f 20.— met
t 1.50 verhooging voor ieder procent
suikergehalte meer.
De agenten konden dus nog niot
slagen om te contracteeren. Slechts
een enkele landbouwer contracteerde
evenwel ondesr voorbehoud van moer
te zullen ontvangen indien de bond
op den gestelden eisch ingaat
Zandvoort.
Do alhier gehouden collecte voor de
watersnood hooft totaal opgebracht
f 711.27. Hiervan was ƒ635 85 getoo-
kend op do lijsten en ƒ75 42 door col
lecte in bussen op straat. Door dc al
hier wonende Belgische vluchteUn.i
gen is een bedrag bijeengebracht van
37.75.
Bij onderhandsche aanbesteding h
voor het verbouwen van drie woon
huizen aan de Diaconieliuisstraat,
voor rekening van den heor Joh. Wil-
lemse. ingeschreven door de hoeren
P. J. Luyendijk voor 7869.90, Jb.
Draver voor ƒ7149, T. Koper voor
ƒ7163. F. Zwaan voor 7049 en L. ten
Broek voor G995.
Tooneel.
Alhier is opgericht, met twaalf ls
den, de toonoolclub „Phoenix". Het
böstuur bestaat uit de heeren A. J.
van der Waals, voorzitter. J. W. Werk
hoven, onder-voorzüttcr, M, Nolte,
6ocretaris-penninganocster. en de da-
moe A. Kolk ©n P. S. M. Koper, com
missarissen.
