Ingediend. Graaf Bernstorff, het
voordoet voor Duitschland inziende,
caf aan Bcrliin onmiddellijk den
rand. een einde te maken aan het
ic-ods zoo lang slenendt geschil over
de Lusitania.
Uit den Balkan.
IN DEN KA UK ASUS.
Van den Rti saiachen staf:
De actie op het Turksche front,
welke 14 dagen duurde, is ten einde
gebracht en hooft ome verwachting
verwezenlijkt. Na den eersten aanval
ow hel Turksche centrum, welke vol
komen slaagde, drongen de voor-
liopden van het loser van generaal
Ybocdenitsj door tot aan de vesting
werken van Erzeroem. Tegelijkertijd
noodzaakten doze troepen door een
kruchtigen druk de 'l urken op den
rechter vleugel terug te trekken naar
'het MouschdaL De Turken werden
daarbij uit een te voren vensterkte
streek over een uitgestrektheid van
60 werst verdreven. De Russen heb
ben. in plaats van hun vroegere
borgstellingen met ongunstig kli
maat. nieuwe stellingen ingenomen
tn beter toegankelijke en bevolkte
streken, waar het terrein gunstig is
\onr de winterkamnen.
Bij de operaties viel een groot aan
tal gevangenen en veel materiaal in
Landen der Russen.
Tor Zoo.
•DE IIANDELSOORLOG.
Volgons een Lloyds-bericht zijn de
Belgische trawler ...Marguerite" en
de schuiten „Hilda" van I/owes to ft
en „Radium" gezonken.
De bemanningen zijn gered.
GEWAPENDE IIANDBÉSSGHEPEN.
Do Köllnische Zeltung zegt uit goe
de bron te hebben vernomen, dat
Frankrijk al zijn post- en koopvaar-
jij-schepen hoeft gewapend.
Over vrede.
De Vorwarls pleit, na anderhalf
Jaar oorlog, voor wederzijdsche tege
moetkoming.
De regoeringen der oorlogvoeren
de stalen hebben steeds weer ver
klaard, dat er slechts dan vrede ge
floten kan worden, als de tegenstan
ders hun vernietigingsplannen opge
ven. Verder dan deze negatieve uit
spraak is men niet gegaan, omdat
overal de opvatting schijnt te heer-
fchen, dat een positieve bereidver
klaring tot vrede als zwakte zou
worden uitgelegd en den tegenstan
der tot verdubbeling van zijn pogin
gen zon prikkelen.
Men kan daaromtrent van meening
verschillen, zegt de Vorwarts. doch
als men aanneemt dat die opvatting
juist i6, en de regeeringen voor de
zaak van hun landen groote terug
houding in acht dienen te nemen,
•Jan is het des te meer plicht voor
de volken om hun vredeswil met na
druk te uiten, teneinde den regeerin
gen een brug voor een schikking le
bouwen.
Die plicht rust in de eerste plaats
op dc socialisten, oordeelt de Vor-
Wi'irts, die het betreurt dat dezen in
alle landen in dat opzicht te kort zijn
geschoten. Het blad gaat dat in bi-
zonderheden na en betoogt dan dat
de tijd voor een internationale socia
listische conferentie gekomen is.
Wanneer daar van wederzijdsche te
gemoetkoming blijkt, zal dat de eer
ste stap tot den vrede kunnen zijn.
Het ruoet natuurlijk uitgesloten zijn,
dat ter conferentie alleen de opvat
ting der „meerderheden" aan het
woord komt Ook de „-minderheden"
moeten er zich kunnen laten hooren.
Maar de eerste stap moet eindelijk
worden gedaan, als men wil voorko
men dat het blinde noodlot de gehee-
le Europeesche beschaving vernie
tigt,
DUITSCHE UITLATINGEN?
De „Daily Express" meldt uit New-
York, dat het „Deutsche Journal", on
der redactie van een gewezen bijzon
deren correspondent te Berlijn van
Amerikaansche bladen, een verkla
ring publiceert, die de rijkskanselier
Von Bethimnn-Holiwog onlangs aan
<lo leiders in den Rijksdag zou heb-
ben gedaan. De kanselier zou hebben
gezegd „Er zijn geen officieele vre
desbesprekingen geweest, maar er
hebben officieuse besprekingen plaats
gehad door lieden zonder officieele
positie, in hoofdzaak financiers, die
op do internationale markt wat be-
U-dkoncn. De besprekingen hadden
plaats in Zweden en Zwitserland."
't Blad haalt het oordeel aan van 'n
Jiooggepdaalst Duilsch militair, die1
zou hebben gezegd „Duitschland kan
Parijs nemen, dat is elechts eeri
quaeslie van het aantal mannen, dat
we willen opoffere'n.Maar dat zou
Engeland niet tot toegeven dwingen
en geen einde aan den oorlog maken.
De Duitschers kunnen Pelrograd ne
men, maar Engeland zou er zich niet
aan storen. De Duitschens kunnen de
Italianen in zee drijven, maar voor
Engeland maakt dat geen verschil,
lloe moer gebied de Duitschers be
zetten en hoe dunner hun linies wor
den, des te grooter is óe moeilijkheid
om ze te voorzien. Als we in die rich
ting gingen, zou dit van grooter voor.
deel zijn voor Engeland dan voor de
Duitschers.
EEN ENGELSCILE VERKLARING.
Reuter seint uit Londen: In verband
met de verklaring van. Bellunaniv
Hollweg, zooals die in Amerika werd
gepubliceerd, deelt het Engelsche mi
nisterie van buiteniandsche zaken
liet volgende mode: „De Duïtsohe
rijkskansel:er heeft verklaard, dat
Engeland zijn bondgenoot en had ge
dwongen niet in te gaan op een even-
tuoolc vredesbeweging. Deze verkla
ring, die, zooals de bondgenooten wa
len, onjuist is, werd gedaan met het
■'«►el Engeland te schaden in de oogen
der neutralen. Anderzijds hooren
wij, dat arglistige en onjuiste berich
ten uit Duitsche bronnen worden ver
spreid, dat Engeland van plan Is de
bondgenoot en in den abeek to laten en
zelf vredesvoorstellen aan Duitscli-
land heeft gedaan, die echter van de
hand zijn gewezen.
Deze twee verklaringen zfjn een
goede illustratie van de gewetenlooze
Duitsche wijze van handelen".
Allerlei.
BESCHIETING VAN DE KLE1N-
AZIATISCHE KUST.
Uit Mytilene wordt door Reuter
gemeld, dat een Engelsche torpedo
boot jager het Turksche dorp Aohiri-
kos bij Smyrna beschoot Alle inwo
ners vluchtten naar een Christelijk
dorp in het binnenland.
DF. SULTAN DUITSCH VELD
MAARSCHALK.
De Duitsche Keizer benoemde ter
gelegenheid, van zijn verjaardag den
Sultnn van Turkije lot voldmaar-
scholk.
Pers-Ovcrzkht
HET BLOKKADE DEBAT
Wo leaen in de Nieuwe R o t L
C o u r a nt:
Nu liet blokkade-debat in het Brit
sche Lagerhuis niet slechts in uittrek
sel, doch in volledigen tekst in ons
bezit is, mogen wij er hier ter plaatse
nog eenige woorden aan wijden. Men
kan er, dunkt ons, liier te lande over
voldaan zijn. Uit de Als altijd mooie
rede van Sir Edward Grey blijkt toch,
dat de Brlfcsohe regeering niet van
zins is den Order in Council van li
Maart 1915, vgl. het Oranjeboek van
22 Maart, door nóg scherper maat
regelen te vervangen.
Wat door sommigen gevreesd werd,
was dat de Britse lie regeering. wij
kende voor een sterken aandrang uit
het Parlement, onze en andere onzij
dige havens in Europa zoude gaan
blokkeereD, allen toevoer daarheen
dus zoude afsnijden. Die aandrang
was het gevolg van de meening, dat
nog maar al te veel goederen van de
onzijdige havens de centrale mogend
heden bereikten; verscherpte maat
regelen ter zee, een echte blokkade,
zouden dat doorsijpelen door de neu
trale landen ritoeten voorkomen. F.n
zoude men zoodoende niet ook Ame
rika ter wille zijn, dat juist altijd op
een formeele blokkade had aange
drongen?
Wilde men in Engeland niettegen
staande dit alles de onzijdige Neder-
landsche en Scandinavische havens
nu toch gaan blokkeeren? Het komt
ons niet waarschijnlijk voor. Daar
is al dadelijk de motie van den heer
Shirley Benn, om welke het debat
hep zij dringt, zonder nadere plaats
bepaling, wèl aan op krachtige blok
kade, doch daardoor zoude de norma
le toevoer van in de onzijdige landen
zelf benoodigde goederen niet belem
merd mogen worden. Soherp werd
dit laatste ook onderstreept door den
heer Leslie Scott, die de motie onder-"
steunde. En Sir Edward Grey? Als
gij over blokkade spreekt, aldus voeg
de hij de voorstellers der motie toe,
dan spreekt het vanzelf, dat gij wat
voor de neutralen bestemd is, zult
moeten doorlaten; anders te handelen
zoude niet zijn „consistent with the
rights of neutrals". En verder, maar
wat er hier minder op aan -komtwat
gij dus onder den naam van blokka
de wenscht, geschiedt thans reeds
krachtens den order in council van
11 Maart 1915.
Wij kunnen dus met voldoening
constateeren. dat een blokkade van
onzijdige havens, waardoor dus ter
volkomen isoleering van de central en
ook niets zou worden doorgelaten
naur de aan den rand der centralen
gelegen kleine onzijdige landen, noen
in de bedoeling der blok'kade-motic,
noch in die van de Briteohe regeering
heeft gelegen.
Er is echter één punt in de rede van
Grey, waar wij allerminst voldaan
over kunnen zij,n wanneer de neu
tralen mochten beweren, aldus zegt
hij jnet nadruk, dal de Britsche po
gingen om den toevoer van goederen
naar den vijand door onzijdige lan
den te verhinderen, niet rechtmatig
zijn, dan zoude zulk oen bewering zijn
„a departure from neutrality". M. a.
w. alle protesten der Nederlandsche
en andere onzijdige regoeringen te
gen de Britsche maatregelen ter zee
zijn in strijd met de plichten der on
zijdigheid! Wie- zich durft beroepen
b.v. op het beginsel van het indertijd
zoo krachtig door de Britsche regee
ring verdedigde art 35 der Londen-
sche verklaring, schendt zijn onzijdig
heid I Do bedoelde passus moge den
minister niet stelligheid op de dan ook
govolgde „oh-eeus" hebben kunnen
doen rekenen, zijn slotopmerking, dat
naar hij meent de onzijdigen de be
doelde bewering niet uiten (I), neemt
liet volmaakt ongemotiveerde van
zijn uitlating niet weg.
DE VADERLANDSCHE CLUB.
Over de oprichting van deze club
schrijft de N i o u w o R o 11. C t.
o.a.
„Een en tachtig namen prijken onder
dit stuk. Het zal, verwachten wij, de
nieuwe vereeniging geen moeite kos
ten, er leden bij te verwerven. Zijn
wij allen niet reeds geestelijk lid,
door ons lidmaatschap van den No
de rlandsohen staat?
Betaal uwe belasting, zouden wij
zeggen, en wees een goed burger gij
zijt contribueerend lid van de beste
vaderlandsche club, die er is. Want
wat wil „De Vaderlandsche Club" ei
genlijk meer? Ons is het niel duide
lijk.
Toch zien wij in de Vaderlandsche
clu!b zoor veel goeds. iBegrijipen wij
wel wat de heeren bijeen droef, dan
zal het streven worden, de nationale
gedachte voorlaan wat meer naar vo
ren te schuiven in het onderling ver
keer. Men wil N'ede rlandsch
zijn, en niet langer pro- of anti-
Duilsch. -Engelech of -Fransch. Er
zijn er onder de ondertoekonarea. die
zoo niel steeds zijn geweest. Dezen
zijn rtu tot inkeor gekomen, en wij
mogen hun toewensohen, dat hun
phalanx zal worden vergroot.
Het zal de Vaderlandsche club on
getwijfeld heel goed gaan. Wij kun
nen niet anders hopen."
Kerk en School
GEREF. KERKEN.
/Aangenomennaar Amsterdam,
dr J. C. de Moor. te s-Gravenhüge.
Letteren en Knnst
LOUIS BOUWMEESTER
zal weldra een nieuw lustrum vieren.
55 jaar is hij tooneelspeler. Een com
missie vormt zich om hem te huldi
gen
TOONEEL
't N. v d. D. deelt mede i
In den Circus-schouwburg van Ma-
rius Spree wordt door diens gezel
schap weldra ten tooncole gebracht
een nieuw drama van Bernard Can
ter, genaamdBoete of Hechtenis.
De auteur heeft de stof ontleend
aan zijn ervaringen, opgedaan in de
gevangenis, in welke hij tien dagen
ln hechtenis heeft gezeton wegens be-
lee digi tig m geschrifte, van den
IDuitschen Keizer. 11 ij verkoos gevan
genisstraf boven de f50 boete, om in
staat te zijn m werkelijkheid het ge
vangeniswezen te leeren kennen, de
personen, die er in opgesloten wer
den en den aard van hun vergrijp.
Leger en Vloot
Hr. Ms. KORTENA ER.
Blijkens b.j het departement van
marine ontvangen bericht is Ilr. Ms.
Kortenaer Maandag uit Paramaribo
vertrokken.
Het reisplan voor de terugreis is
als volgt vastgesteld; Martinique 3
Februari; vertrek demzelfden dag;
Bermuda 10 Februari—13 Februari;
Fayal 23 Februari—25 Februari. Ver
moedelijke dag van aankomst te
Nieuwediep 5 Maart.
Stadsnieuws
Provinciale Staten van
Noord-Holland.
(Buitengewone zitting van 1 Febf.)
(Vervolg.)
Om ruim 4 uur eensi is de Gommis-
eie gereed met liaar arbeid en wordt
de geschorste zitting heropend, waar
na mr. VanTieneu als rapporteur
van dc commissie, het woord verkrijgt
om mededeelingen te doen van de
resultaten, waartoe de commissie ge
komen is.
De heer Van Tienen deelt mede, dat
behalve de voordrachten van Geaep.
Staten in handen van de commissie
zijn gesteld eenige ingekomen stuk
ken, n.l. van B. en W. van Zaandam,
•van het bestuur van den polder Weet-
zaan en van B. en W. van Koog
Zaandijk, alle strekikonde om het
plan-Visser aan te bevelen. Aan de
orde is eerst gesteld de verordening
inzake overstrooming en dijkbreuk.
Deze strekt om aan Gedeputeerde
Sta ton dwingende bevoegdheid te ver
leunen om beheerders van waterstaats
werken te doen gedoogen het maken
van werken indien dit uoodig blijkt.
Do commissie erkent dat algemeen
belang moet gaan boven persoonlijk
belang der waterschappen, en dat
doze verordening daarom in een leem
te voorziet
Nadat ook het lid van Gedep. Sta
ten in de commissie (mr. Kappeyne
van de Coppello) verzekerd had, dat
alleen in de uiterste noodzaak van üe
verleende bevoegdheid zou gebru-k
gemaakt worden, besloot de commis
sie unaniem voor te stellen de ver
ordening goed te keuren.
Hiertoe wordt thans zonder hoofde
lijke stemming besloten.
Mr. Van Tienen zette thans uiteen,
dal de commissie het langdurigst had
beraadslaagd, over het gevraagde cre-
diet van f500.000 en de daarbij ge
vraagde suppietoire begrouting .De
groote vraag was, of de voordracht
inzake het crediet al dan niet in ver
band moest beschouwd worden met
do toelichting, die er bij gevoegd is
door Gedep. Staten. Het bleek, dat
tusschen voordracht en toelichting 'n
nuuiw verband bestaat, en dat wan
neer men het crediet van 500.000
verleende, men dat inderdaad verleen
de voor het maken van de noodwater-
keeringen. Het maken van die wer
ken is reeds ver gevorderd.
Intusschen had ook bet plan van
den heer Visser in de Commissie ze
kere sympathie. Op voorstel van een
der commissieleden is nu besloten,
voor te stellen Ged Staten uil tü
noodigen ten spoedigste voorstellen
te doen tot verdere drooglegging van
de verdronken landen. De wensch
werd daarbij ui'gesproken, dat aleer
Ged. Staten* met die nadere plannen
zullen kamen, die Commissie gehoord
zal worden, waartoe dan de Koninklij
ke machtiging moet worden aange
vraagd, om de Commissie permanent
te verklaren. Er werd de nadruk op
gelegd dat de dijken van alles over-
heenschend belang waren, waarbij
alle andere werken maar van secon-!
daire waarde zijn.
Hoewel het lid van Gedep. Staten
geruststellende verklaringen ten de
ze aflegde, meende de Commissie, dat
de meest mogelijke aandrang op Ged.
Staten sou geoefend worden, dat zij
zonder sparing van kosten alles zul
len doen om het zeer ernstig dreigend
gevaar waarin de provincie verkeert,
af te wenden. Voorts adviseerde de
heer Van Tienen namens de Commis
sie het krediet voor de noodwerken te
verlcenen.
De heer M. Slingenber-g
ivees er op, dat die vergadering der
Commissie wel een zeer bijzondere is
geweest. In twee uur moest de taak
der Commissie volbracht worden. Het
grootste deel van dezen tijd moest nog
besteed worden aan de beraadslaging
over de werkwijze djer Commissie. De
Commissie is dan ook niet in staat
om de Provinciale Stalen volledig
van advies te dienen over deze zeer
belangrijke quaestie, wellicht de be
langrijkste die ooit in de Provinciale
Staten aan de orde is geweest. Daar
om wilde spreker het voorstel doen
om de vergadering voor 10 dagen te
verdagen. Ged. Staten kunnen dan,
met een nader toegelicht voorstel ko
men, waardoor de leden der Provin-1
ciale Staten beter over de zaak kun
nen oordeelen. De Provinciale Staten
zijn nu voor een fait accompli gesteld.
Spreker zal daarvan Gedeputeerden
Staten geen verwijt maken, want het
kon moeisijk anders. Deze moeilijk
heid kan nu ontzoild worden.
Is men over 14 dagen nog niet ge
heel klaar, dan is er mogelijkheid om
rfe zitting nog eens 14 dagen -te verda
gen. Het voorstel van spreker is in
de commissie verworpen met 11 tegen
9 stemmen, terwijl één tegenstemmer
zich later nog in een voorstander ver
anderde. Eigenlijk is het dus 10 tegen
10 stemmen. Het is spreker's doel niet
om aan Ged Staten het gevraagde
krediet te onthouden. Hel werk kan
doorgaan. Maar er is veel meer dan
enkel de noodwaterkoering. De zeega
ten moeten zoo spoedig mogelijk ge
stopt worden. Daarover zijn we heit
eens. ELken dag kan er nog iets ge
beuren, want de ernst van den toe
stand is nog niet bedwongen. Het is
in dezen lijd een voordeel, dat Prov.
Staten verdaagd worden, want ge
beurt er dan, iets ernst igs, dan kun
nen de Prov. Staten dadelijk opge
roepen worden om maatregelen.
De heer Duys steunde hot voor
stel van mr. Slingenberg. Spreker
betreurde het zeer, dat de Provincia
le Staten niet meer te zeggen hebben
in deze watervloedquacstie. maar bot
is hem niet gelukt om daarvoor oen
vorm te vinden. Het is zoo vervolg
de spreker voor mij moeilijk om
zonder meer hot voorstel van Ged.
Staten aan te nemen. Hot zou iets an
ders (zijm, wanneer het voorstel van
Ged, Staten betreffende het krediet,
van 500.000 gulden los stond van de
toelichting in dit voorstel gegeven.
Het krediet is door Ged. Staten ver
bonden aan het plan van de noodwa-
terkeering van den provincialen hoofd
ingenieur. Goven wij onze stem aan
dit voorstel, dan hechten wij onze
goedkeuring zonder meer aan de
plannen van den hoofdingenieur.
Spreker wilde geen debat voeren over
de al of niet uitvoerbaarheid van het
plan-Visser. Maar wel komt spreker
er tegen op, dat dit plan-Visser door
den provincialen ingenieur geheel op
zij gezet wordt. Als leek zou spreker
zeggen, dat het plan-Visser veel voor
heeft bij bet plan van den ingenieur.
In do pers is dit door den hoer Visser
zelf breedvoerig uiteen gezet. Aan de
zeer spoedige drooglegging van be
langrijke doelen onréiergeloopen land
in do Zaanstreek is van de zijde van
Ged Staten niet voldoende belang
stelling gewijd. Eerst Woensdag
beeft men aan den heer Visser laten
weten, dat als hij den Commissaris
eens wilde spreken, hij wel ontvangen
kon worden. De Provinciale Staten
moeten onbevangen kunnen oordee
len over het plan van den ingenieur
en den lieer Visser. DU zou bijvoor
beeld verkregen kunnen worden door
deze heeren eens tegenover elkaar te
hooren. Het gaat hier niet om het
aureool van een hoofdambtenaar,
maar om bert belang van de provincie.
Door Ged. Staten worden 500.000 gul
den gevraagd, maar de hoeren weten
dat dit bedrag al bijna verbruikt is.
Alleen voor een stukje noodwaterkee-
rlng bij Zaandam is f 150.000 uitgege
ven.
Vorder betoogde de heer Duys, dat
bet toezicht vanwege den provincialen
waterstaat wel iets te weirschen gela
ten heeft, de dijk van den Wij do Wor-
mer was niet op voldoende hoogte.
Bovendien zijn door den prov. water
staat enkele cijfers genoemd over den
waterstand op de thans ondergeloo-
pen deelen <?er provincie, die niet
juist zijn. Daardoor wordt het moei
lijker op bet plan-Visser te beoordee-
len. Do heer Duys wilde een woord
van waardeering voor den spoed waar
mede God. Staten gehandeld hébben
om noodmaatregelen t/o nemen, niét
achterwege laten. Het is den provin
cialen ingenieur niet te verwijten, dat
hij niet dadelijk op het lumineuze
idee gekomen is, dat door den heer
Visser is geopperd.
Ten slotte wees de heer Duys er op,
dat onder de f 5-90.000 die Ged. Sta
ten vragen, geen gelden zijn betrok
ken voor het dichten van de gaten ln
de zeedijken.
De heer F a b i u s ontraadde hot
voorstel van 'len hoer Siingenberg.
Dr. Van derWaerden ont
raadde het voorstel van den hoer
Siingenberg. Men doet boter om het
voiystel der commissie te aanvaar
den. De heer Duys heeft het plan-
Visser naar voren gébracht, maar
met deze aanwijzing is spreker het
niet eens. Spreker bestrijdt den hoer
Duys. dat de verdronken landen in
adht dagen voor oen groot deel zou
den zijn droog te leggen. Dat is ten
ecnenmale uitgesloten. Geen van de
'door isnreker geraadpleegde deskun
digen bad vertrouwen in het plan-
Visser. Hij meent zelfs, dat dit ge
mis aan vertrouwen Ihet grootst mo-
gelüke wantrouwen beteekent. De
deskundigen meene®. dat niet uitge
sloten is. dat de werkzaamheden
lang van duur zullen zijn. Daaxoan
wil spreker niet GedeDUteerde Staten
hinden aan een termijn van 14 dagen,
om anet voorstellen te komen.
De heer Duys heeft weinig ver
trouwen in het Provinciaal toezicht;
hij zegt dat de Zuiddijfk van den Wij
de Wormcr 20 c.M. boneden A. P.
was. Dat noemde do hoer Duys een
verwaarloozing. Maar voor spr. dat
oordeel wil onderschrijven, zou hij
meer gegevens moeten hebben. Er
hebben bier venscbillende factoren
samen®© workteen samenloop van
omstaudigheden, die zich nog nooit in
dc waterstaatsgeschiedenis hebben
voorgedaan. Deskundigen die de zaak
niet mooier behoeven voor te stellen,
zijn van dezelfde meening, dat deze
krasse kritiek van den heer Duys niet
gewettigd is. Daar men zelfs ook nog
niet weet, welke factoren den waters
nood hebben veroorzaakt, wijst hij de
critidk af.
De heer Kappeyne (Ged. Sta
ten) meerit, dal hier eensdeels onge
paste critiök is uitgeoefend, ander-:
deels dat men bescheiden is geweest
in zijn optreden., wat to verklaren
valt, omdul het hier technische kwes
ties geldt. Daarna het voorstel der
Commissie besprekend, zet spr. uit
een, dat met het maken van verschil-
Uiuio werken, als ophoogen van den
spoordijk door Watertand enz. voort
gang zal worden gemaakt. Spr waar
deert den aandrang van de Commis
sie om spoed te maken met het doen
van voorstellen om de gaten in dc dij
ken te dichten. Die aandrang is over
bodig, want zelfs een leek weet, dat
wanneer er een overstrooming is
door dijkbreuk, men de overstrooming
niet kan stuiten als men de gaten in
de dijken niet dichtmaakt, maar men
kan in 14 dagen niet met dergelijk©
voorstellen komen. Daarom vult het
voorstel-Slingenberg af te raden.
Zich tot den heer Duys wondend,
keurt spr. het ten zeerste af, dat de
heer Duys smalend heeft gesproken
over de deskundigen van de Provin
cie. Namens het geheele Collogo van
Gedep. Staten wit spreker verklaren,
dat in de laatste dagen proefondervin
delijk i6 gebleken, dat Gedeputeerde
zoowel als de Provinciale Staten ten
volle vertrouwen kunnen stellen in
het beleid ven den Hoofdingenieur
van den Prov. Waterstaat. Er is eene
in Gedep. Slaton een lid geweest, die
altijd Latijnsche spreuken gebruikte,
zonder die taal te kennen. Daarom zei
men altijd Hij piaat in een taal die
hij niet kent. Nu was de heer Duys.
die smalend over een hoofdingenieur
sprak, bezig te spreken over personen
en zaken, die bij niet kent. Do verge
lijkingen van den heer Duy6 zijn ge
heel onjuist.
Hij zet dan uiteeov hoe die adviezen
van den Hoofdingenieur overeenstem
den met die van den. Hoofdingenieur
van den Rijks-Waterstaat en van de
officieren-deskundigen. Niemand
heeft het recht om te beweren, dat
Gedep Stalen a priori het plan-Vis
eer veroordeeld hebben. Dit is niet
juist Mo ar vast staat dat het plan-
Visser niet kan dienen als noodmaat
regel. De heer Duys is wel zoo goed
het den Hoofdingenieur niet al te eu
vel te duiden, dat hij niet dadelijk
op het plan-Visser kwam.
De heer Duys noemde liet plan
een trouvaille. Maar dit is niet waar;
het plan Visser is geen trouvaille. Het
is wel niet zoo oud als de weg naar
Rome, die is nog antieker; maar hot
denkbeeld van dan heer Visser vindt
men al iin 't l>oek van Jhr. mr. Scho-
rer, die in 1895 over „De ProfilIcai in
Noortli Holland" een werk uitgaf.
In 1895 schreef da heer Schorer,
dait alles Ln orde was, maar dat er
natuurlijk zich een calamiteit kon
voordoen; die niet te voorzien was.
Ingentieurs kunnen electrische
kraolit en stoomkracht in formules
uitrekenen; maar niet kunnen zij dal
doen met de natuurkrachten. Daarom
is aan niemand in deze iels te verwij
ten; mag in geen geval den indruk
worden gevestigd, dat er iels door
Gedep. Staten of hun adviseurs ver
zuimd ls.
De lieer Duys moet eens zoo vrien
delijk zijn, om 8pr. de wetsbepaling
aan te wijzen waarbij Ged. Staten
belast zijn met de zorg voor de pol
derdijken. Wel hebben zij toozioht op
zeeweringen; maar al zegt do hoer
Duys dat de VVormerdijk niet voldoen
de was, dan blijkt daaruit nog niet,
dat de Wormerdijk niet voldoende
was voor aijn doei: d.i. uen polder te
beschermen.
Voorts zegt hij den heer Duys, dat
B. en VV. van Zaandam en liet pol
dorbesiuur van Westzaau hebben zeer
voortreffelijk gewerkt. Daarvoor dient
hulde gebracht; maar er volgt nlei
uit, dat de Provincie al de kosten van
die maatregelen voor haar rekening
zal nemen.
Gedep. Staten stelle® zich, zegt
spr. ten slotte op liet standpunt, d&t
zij naast het advies van den hoofd
ingenieur niemands advies noodig
hobbern- De heer Duys heeft dan na
tuurlijk cle vrijheid, om af te gaan op
de adviezen van andere deskundigen.
De heer Breebaart wees er op,
dat in do allereerste plaats de zee
gaten gedicht moeten worden.
De heer C a 1 k o e n had. uit de rede
van den hoer Duys opgemaakt dat
bij hom het idee voorzat dat Ged.
Staten den Purmer wat aan zijn lot
heeft overgelaten. (De heer Duys ont
kent dit). Door medewerking van
de provincio is de Purmerdijk be
langrijk verhoogd en het gevaar voor
de® Purmor is sinds dien belangrijk
verminderd. Laten wij zoo besluit
de heer Calkoen het debat sluiten
en bij aclamatie t crediet aan Ged.
Staten toekennen.
(Geroep: daarover bestaat geen ver
schil van meaning)..
Pref. Van Embden gaf een
verdediging van hef vooretel-Slingen-
berg. Ged. Staten behoeven over 14
dagen niet met geheel nieuwe plan
nen te komen, maar wel met een
nieuwe verdediging van hun plan
nen in verband b.v. met het plan-
Visser. Dan kunnen de leden der
Provinciale Staten beter en metken-
nits van zuken oordeelen.
De lieer Duys wilde er nog
maals op wijzen, dat hij zich niet
opgeworpen heeft als deskundige.
Hij liecft evenwel als leek geoordeeld
over het planVisser en dit op eco
nomische gronden beter geacht, dan
het plan von den Waterstaat. Spre
ker heeft geen aanval gedaan op het
beleid von den provincialen inge
nieur. maar hij kan niet bij dien
ambtenaar zweren als een als een
alpha en amejza. Men moet maar
niet alles aan'nemen. omdat de
provinciale ingenieur hot oppert. Het
plan-Visser is door den heer Kap
peyne van de Coppello op alle mo
gelijke iimuiLeren afgebroken. Hol is
door hom genoemd een namaak van
het plan-Jhr. Schorer. Dit is evenwel
onjuist spreker gelooft juLsl, dat hot
plan van den provincialen ingenieur
ceu navolging van liet plan-Sohorer
is. Vanwege de deskundigen zijn
over do noodwaterkeering nog heel
weinig gegevens gepubliceerd. Er
ziin alleen de artikelen van den heer
Visser in hot „Algemeen Ilandcls-
iblud". Eu dan een artikel in het
lng en ieursw eekblad. waar een in
genieur het plan-Visser afbreekt,
zonder e\ rnwel den naam Visser te
noemen. Maar wel drukte die schrij
ver een kuurtje af uit hot artikel
Visser overgenomen. Dat het plagiaat
was. bleek uit hot feit, dat conige
foutjes, door den heer Visser go-
niaakl, ook overgedrukt waren. De
hoor Duys eindigde met nogmaals
belangslelling ie wekken voor het
plun-Visser. Wanneer inen nu zonder
meer hot plan van Gedeputeerde
Staten aanneemt, dan hecht mo»
ook zifn goedkeuring aan de werken,
die de Gedeputeerde Staten en de
Provinciale Wnterstaat nog zullen
uitvoeren. Voorts betreurde de heer
Duys hel. dat de heer Kappeyne van
de Coppello ©enigszins persoonlijk
legen hem gedebatteerd beeft Zoo'n
afstraffing wns voor spreker niet
rechtvaardig. Spreker hoopt, dat nu
de heer Kapppvne pas afgevaardigd
is noar een ander college, ook daar
nog vaak andere heeren von deze
afstraffing zullen genieten, want
daar is 't wel eens noodig. (Go-
lach).
De heer Vliegen wees cr op,
dat er thans zoo'n rust heerschl liij
de doorbraken der zeedijken. Wordt
'er wel voldoende aandacht gewijd
aan de mogelijkheid, om deze breu
ken zoo spoedig mogelijk te horstel
len.
Het werk is nu opgedragen nan
een particulieren aannemer, die zich
eerst weer op dit werk moet inrich
ten. Zou bet niel anders gegaan ztjn
ais de hulp van Publieke Werken in
Amsterdam was ingeroepen, daar do
ze dienst een staf van. Ingenieurs e.n
opzichters heeft?
Spreker is voor Eet voorstel Slin-
gonberg, maar als Ged. Staten toe.
zeggen; dat zij gulle® vragen om over
4 weken een nieuwe vergadering uit
te schrijven, spreker daartegen geen
bezwaar heeft.
Mr. Mendel s achtte 't thans niet
den tijd voor aWBr-dinnier-gpeechtcs,
zóoal-s de beer Calkoen hield. De Pro-
vinei ale. Si aten moeten diep doordron
gen zijn van den ernst van deze zaak.
Een groot deel der provincie slaat
onder water en het gevaar bestaat
nog steeds, dat bijna geheel de pro
vincie door het water bedreigd wordt.
Spreker verdedigde bet voorstel-SHtv.
genberg. De Prov. Staten mogen zoo
niet uit elkaar gaan, want we heb
ben nog niets gehoord over de verde
re plannen van God. Staten (geroep:
zeer Juist!) We weten bovendien niet
eens wanneer Ged. Staten ons eens
rekening en verantwoording zulle®
geven van de geiden die we nu be
schikbaar zouden stellen.
De heer Bok caf in overweging om
spoedig maatregelen te nemen en o.a.
bet. werk tot dichte® vnn hot. pai bij
den Anna Paiilownapolder, hetwelk
dezer dagen aanbesteed zal worden,
te gunnen als er ©e® eentgszlns aan
nemelijk aanbod van eer: arvnncnvrf
komt
De heer Met wees op enkele te
kortkomingen van eenige polderbe
sturen. O.a. is gebleken dat er in dan
Anna Paulownapolder nooddeun>n
van de sluizen verkocht wtaren
De Voorzitter verklaarde, dal
Ged. Staten wel de toezegcing willen
doe®, dat zij macMisrin.c zullen vrager
lom de Prov. Staten weer biioen U
roepen zoo gauw de voorstellen voor
.de behandeling gereed zijm.
Binnen 14 dagen kunnen de voor
stellen evenwel niet voor de behande
ling gereed zijn. Wordt deze verga
dering gesloten, dan zullen God. Sta
ten aan de Kroon maebt'cbvg vrngea
om de commissie permanent te vpn.
klaren.
Mr. Kappeynn an d c Cop
pello verklaarde, dat de Provin
cialen Waterstaat alle posringen in
liet werk gesteld he*»ft om het gevaar
aan de zeedijken te keeren. Naaf
Anna Paulowna, waar pee® techni
sch e leiding wns, is dadel ilk een def
bekwaamste ingenieurs gezonden.
Thans kan spreker mededeel en dat
alle gaten in don Watorlandsohe®
zeedijk omkaaid zijn, alsook dat he
den het eerste zinkstok is neergela
ten.
Het voorstel-Slmgenberp werd
daarop in stemming gébracht. De
voorzitter verklaarde evenwel eerst,
dat over 14 dagen nog gee® nadere
voorstellen van Ged. Staten te ver
wachten ziin.
De heer Slingenbe Tg: dan ver
dagen we nog 14 dagen.
Wet voorste'-Sliiwenberg werd ver
worpen mei 35 tegen 33 stemmen.
De heer Kleerekoper steldé
voor om Ged. Staten uit te nood teen
ee® nota over te leggen over den toe
stand. Laten de State® elan over 14
dagen weer bijeenkomen om oen debat
over deze nota tie voeren, opdat ef
wat meer heldenheid Icomf over den
toestand in onze bedreigd© provincie.
De Voorzitter: Dit voorstei
kan ik niet in stemming brengen er
is eenmaal besloten de vergadering
niet te verdagen.
De heer Kleerekoper: wan
neer will u dan de Staten weer bijeen
roepen?
De Vo o r z i 11 e r: Zoo spoedig mo
gelijk. als de voorstellen er zijn.
De heor Kleerekoper: wat te
ten spoedigste?
De Voorzitter: ten, spoedigste
is te® spoedigste.
De heer Kleerekoper: Met de
ze toezegging nemen we geen genoe
gen.
De Voorzitter z-eido de nota
over den toestand toe, maar kon dezö
ndet aan den tijd van 14 dagen hin
de®. Laton de Staten gorowgem no
men met de toez/egglng, dat de voor
stellen te® spoedigst© zulle® worden
ingediend on dat Gedep. Stalen da
machfering zullen aanvragen, om an
dermaal de Staten in buitengewone
zitting bijeen te roepen. Dan kunnen
de Staten dadelijk weer biieenkomen.
wanneer de voorstellen gereed zijn.
De lieer Kleerekoper nam zijn
voorstel terug, omdat hij een onzui
vere stemming vreesde.
Het voorstel van Ged. Stalen (era-
diet van f 500.000 voor de noodvvater-
keer'mgen) aangevuld: met, het door
God. Staten overgenomen voorstel dor
commissie om de pomiuiient-vivrklai
ring der commissie aan te vragen,
werd zonder stemming aangenomen.
Hierop werd d» zitting geslote®.
