HlMLEMS DiSSLIl
TWEEDE BLAD
Woensdag 15 Februari 1916
Oificieel nieuws.
Aan de etafberichten ontleeoien we
WESTELIJK OORLOGSVELD.
Van den Duitse hen staf:
Ten zuidoosten van Yperen ver
meesterden Duitsche troepen na
fl:nke voorbereiding door het vuur
van artillerie en nnjnwerpera on
geveer 800 meter der Engeteche stel
lingen. Een groot deel van de Engel
se he bezetting der loopgraven sneu
velde. Een oflicier en eenige dozijnen
manschappen werden gevangen ge
nomen.
Op den weg LensBethune bezet
ten de Duitschems, na met saicces een
mijn te hebben laten springen, don
rand van den krater.
De geallieerden zetten de beschie
ting van Lens en do voorsteden voort.
Ten zuiden van de Somme volgden,
In aansluiting met vergeeféche Fran-
sche aanvallen met handgranaten,
heftige tot in den nacht voortdurende
artilleriegevechten.
Ten noordwesten van Reims bleven
Fransche aanvalspogingem met gas
zonder resultaat.
In Champagne had. na een sterke
voorbereiding door geschutvuur, een
zwakke aanval plaats op de nieuwo
Duitsche stelling ten noordwesten
van Tahure. De aanval werd gemak
kelijk afgeslagen.
Ten oosten van de Maas levendig
vuur tegen 't Duitsche front tusschen
Flabas en Omes. Een nachtelijke te
genaanval van de Fransohen mi»^
lukte voor de hun ontnomen stelling
bij Boven-Sepfois.
Van den Franschen staf:
In Champagne hernamen de Fran
schen een deel van de loopgraafge
deelten door de Duitschers op 13 de
zer ten oosten van den weg Tahure
--Sommepy bezet.
Van den Engelschen staf*
Maandagnacht hebben de Duit
schers, na een hevige beschieting van
het geheele front van Yperen tot het
vooruitstekende punt in de linie ten
tuiden van Hoogé •verscheidene in-
fanterie-aanvallen gedaan. Tusschen
het kanaal Yperen—Comines en den
spoorweg zijn de Duitschers over een
breedte, van ongeveer 600 M. in de
Engelsche frontloopgraaf doorgedron
gen. Alle andere aanvallen zijn mis
lukt.
De hevige beschieting over en weer
duurt voort.
OOSTELIJK OORLOGSVELD.
Van den D uitschen staf
Aan het front van het leger van
Botüiner hadden levendige artillerie-
gevechten plaats. Bij Grobla aan de
bereth ten noordwesten van Tarno-
pol echoot een Duitsch vlieger een
Russisch vliegtuig neer. De bestuur
der en de waarnemer zijn dood,
.Van den O o s t e n r ij k s c h en staf:
In Oost-Galicië verhoogde actie van
Russische vliegers. Op succes konden
zij echter niet bogen.
Van den Russischea staf:
Duitsche vliegtuigen zijn boven den
sector van Riga verschonen; in dezén
t-eclor wordt van weerskanten een fel
vuur onderhouden.
Aan de midden-Strypa hoedt het
Russisch gc-schut 4 vijandet.jke vlieg
tuigen beschoten, een ervan is ge
troffen en binnen de vijandelijke
linies gevallen.
ZUIDELIJK OORLOGSVELD.
Van den O o s t e n r ij k s c h en staf:
Aan het Karinthisch front beschoot
de Italiaansche artillerie Maandag de
Oosten rij ksche stellingen aan beide
zijden van het Seisera Seabachdal
(ten westen van Raibl). Omstreeks
middernacht opende zij een hevig
vuur op bet front tusschen het Fella
tio! en den Wisch-berg.
Bij Flitsch deden de Italianen des
avonds een aanval op de nieuwe Oos-
leririjksohe stelling in het Ronibon-
gebied. Zij werden met zware verlie
zen algeslagen.
De hevige artillerie-gevechten aan
het kustlront duren voort.
Servië, Montenegro,
Albanië en Salonlki.
IN ALBANIë.
Uit het Oostenrijksch-Hongaarsclie
oorlogsporakwartler wordt over den
opmarsch van de Oostenrijksche en
Bulgaarsche troepen naar Durazzo
en Valona gemeld: De oprukkende
Oostenrijkseh-Honigaarscha leger
macht, die door de steeds toestroo-
mende vrijwillige Malissoren-afdee-
lingen wordt versterkt, zijn thans
nog slechts door het kustmeer van
Durazzo gescheiden.
HET SERVISCHE LEGER.
De Figaro meldt, dat voor het einde
van Maart 50.000 voor militairen
dienst geschikte Serviërs van Korfoe
naar Saloniki zullen w orden gezon
den, om daar de troepen der geal
lieerden te versterken.
Verspreid nieuws
ven de oorlogsvelden
EEN MAJOOR VAN 30 JAAR.
De „Daily Mail" vertelt vaan de zeer
snelle promotie van majoor Henry
Pattinson, thans 19 jaren oud. De
loopbaan van den jeugdigen majoor
is als volgt: Maart 1914, schooljongen
te Haileyburv September 1914
tweede luitenant Januari 1915, eer
ste luitenant Juaii 1915, kapitein
September 1915 bij Loos oudste over
levende officier van het regiment
Januari 1916 nogentiande verjaardag
Februari 1916 majoor.
Bij het uitbreken van den oorlog
boxLPattinson zijn dieoisten aan, doch
dezen werden eerst geweigerd om
dat hij. nog maar zeventien en een
half jaar was. Hij hield echter vol en
werd ton slotte aangenomen en in
September tot 2e luitenant benoemd.
DE LUCHT-AANVAL OP
MILAAN.
Reuter seiitt nog uit Milaan
Het was prachtig weder, toen twee
Oostenrijksclie aeroplanes Maandag
ochtend een aanval deden op de stad.
De bevolking snelde, inplaals dat zij
een schuilplaats eocht, de straten
op met auto's en rijwielen begaf
men zich naar de buitenwijken, ooi
de vijanden het eerst te zien.
De electrische stroom werd onmid
dellijk verbroken, behalve voor de
trams, waarvan het verkeer werd
voortgezet, alsof er niets was ge
beurd.
Italiaansche vliegere stegen op en
vielen de Oostenrijkers aan. Er ont
wikkelde zioh een formeel lucht
gevecht de Oostenrijkere vluchtten,
na tal van bommen te hebben laten
vallen, vervolgd door de Italiaansche
■lienmachines.
Indien met oen aanval het vernie
len van militaire inrichtingen be
oogd was. is de toolit een volslagen
mislukking.
De bevolking bleef volmaakt kalm,
en scheen te genieten van het schouw
spel. dat het luchtgevecht bood.
Te Monza viel een bom binnen de
omheining van de kapel, indertijd
ter nagedachtenis van Koning Hum
bert opgericht.
Verder meldt de Italiaansche staf
nog
Maandagmorgen wierpen Oosten
rijksclie vliegers twee brandbommen
bij Treveglio en drie op Bergiuiio,
zonder schade aan te richten. Zes
vliegtuigen, die Brescia naderden,
werden door Italiaansche afvveer-
kanonnen verdreven.
Maandagochtend wierp een der
Oostenrijksch-Hongaarscho escadril
les, bestaande uit 11 vliegtuigen, bom
men op het station en de fabriefcsin-
richtingen te Milaan. Er werd waar
genomen, dat zich een dikke rook ont
wikkelde. Zonder zich te sloren aan
het geschutvuur van de afwee>r-vlieg-
tuigen van de Italianen, leidden de
officieren-waai nemers stelselmatig 't
bommenwerpen. Het luchtgevecht liep
in het algemeen gunstig voor de Oos
tenrijkers af. Do Italiaansche vlie
gers ruimden het veld.
Bovendien wierpen een aantal vlieg
tuigen met klaarblijkelijk succes bom
men op de fabriek te Schia
Alle Oostenrijksche vliegtuigen
keerden behouden terug.
VAN 'T OOSTELIJK OORLOGSVELD
Uit Petrograd wordt gemeld
Nadat ©enigen tijd enkel een artil-
leriestnjd was gevoerd geworden en
verkenningen gedaan zoowel door
troepenafdeelingen als door vliegers,
zijn de Russische tiroepen er thans in
geslaagd het dorp Garbanowka to
veroveren, hetwelk ongeveer vier mij
len ten Z.W. van Illuxt is gelegen.
Meer Zuidelijk van Wothyniè waar
<le Duitschers stelling hadden geno
men öp oen hoogte bij Chrmiun ten
Westen van Olyha is een doe! dezer
stolling door de Russen veroverd, die
daarop alle tegenaanvallen mei suc
ces weerstaan hebben.
Het belangrijkst echter is het <y»r-
logslooneel in Galicië. AiWaar is ©eni
ge dagen hevig gevochten bij Tsebr.ff
ten N.W. van Tarnopol aan den
spoorweg gelegen en een heuvel rij
vain 2 K.M. lang en 300 M. hoog is
door Russische troepen door een ba
jonet aanval genomen. Do Oostenrij
kers deden herhaalde tegenaanvallen,
die aanvankelijk roet aware verliezen
werden afgeslagen, tot zij er einde
lijk in slaagden de verloren stelling
te hernemen. Zij werden echter door
een hernieuwden aanval dor Russen
weder verdreven, terwijl ook al hun
verder? pogingen «onder resultaat
bleven.
Aan den Dnjestr hebben de Russen
na het veroveren van Uscïesslio"ge«n
vorderingen meer gemaakt.
Aanhoudend worden aan weerszij
den nieuwe troepen aangevoerd, zoo
dat men belangrijke gebeurtenissen
binnen korten tijd kan verwachten.
Daar de Russen thans zooveel beter
zijn uitgerust dan toen do norlog be
gon, is het twijfelachtig of de Oosten
rijkers er in zullen slagen hen op den
duur tegen te houden.
DE TSAAR VAN RUSLAND AAN
HET FRONT.
Hot Telegraaf-agentschap seint uit
Petrograd
Op 11. 12 en 13 Februari bezocht de
Tsaar het noordwest-front, waar hij
de treeoen. vooral cavalerie, inspec
teerde. Daarop richtte hii het woord
tot de officieren van elk regiment,
dankte hun voor hun trouw en toe
wijding en verklaarde verzekerd te
zijn. d:tt allen tot het uiterste zullen
strijden en hem bijstaan om den
vijand te verslaan.
Langen trijd hield hij zich op voor
het front van een regiment, samen
gesteld uit manschappen van alle
infanterie-afdeeJingen van een dei-
legers. De Tsaar verklaarde tretsch
er op te zijn, zich te kunnen bevin
den onder zulke strijders. „Vurig
wcnsch ik u de overwinning toe over
den taaien vijand."
De Tsaar werd overal door de tree-
pen geestdritfig toegejuicht.
VAN 'T WESTELIJK OORLOGS
VELD.
De vertegenwoordiger der Engel
sche pere in het Fransche hoofdkwar
tier, seint: Zoowel in Artois als in
Champagne hebben do Duitschers de
laatste dagen groote bedrijvigheid
ontwikkeld. Naar 't schijnt willen zij
de wereld overtuigen, dat zij in een
reeks van aanvallen een krachtig of
fensief zijn begonnen. In werkelijkheid
zijn alle geleverde gevechten van
plaatse lijken aard en taktisch van
geen l>eteekenis. Zij komen don Duit
schers niet alleen ap veel verliezen te
staan, maar leveren bovendien niets
op.
In Champagne, waar de Franschen
ten zuiden van St. Marie A Py sedert
Sept, 1.1. dq vroegere Duitsche stellin
gen bezet houden, springt hun linie
Vooruit in de richting var. de Duit
sche loopgraven dio slechts 30 M. van
de Fransche verwijderd ziju. Tegen
dit punt hebben de Duitschers aanval
na aanval gedaan en de onbeduidende
voordeeknr, die zij hebben behaald,
zijn buiten allo verhouding tot'de
zware verliezen die zij hebben gele
den?.
Bij een aanval op de voorste linie
verloren de Duitschers veel man
schappen. De Duitschers hadden ech
ter het voordeel dat de Fransche ar
tillerie liier zeer wend belemmerd in
het beeJhermeai van de Fransche stel
lingen, die eon wig vormden in de
Duitsche linies. Afsluitimgsvuur kon
hier sieehts gedeeltelijke uitwerking
hebben, daar er gevaar bestond, dat
do Fransche loopgraven zouden wor
den getroffen.
Toen de Duitschers uA hulploopgra
ven aanvielen, war an liuu verliezen
nog veel grooter. Do linio was recht
gemaakt en over de heele lengte
braakten de 7.5 c.M.-kanonnen hun
vuur uit, dat de Franschen a.fsiuitings
vuur noemen. Er was hier geen ge
vaar voor de Fransche loopgraven eiu
de Duitschers leden gevoelige verlie
zen zonder een meter veld te winnen.
De strijd ten Ooston van dan weg
TahureSommepy wordt op dezelfde
wijze gevoerd.
Het spreekt vanzelf dat ds Fran
schen, indien zij het de moeite wtianl
achtten, zooveel van deze kleine Pyr-
rhue-overwinningen konden behalen
als zij maar vvenschten, doch de ge
allieerden houden rekening met de
kosten en zij weten, dat zulke aan
vallen i slechts d© kracht van de aan
vallende strijdkrachten kunnen ver
zwakken.
Uit Engeland.
DE HEROPENING VAN HET
PARLEMENT.
Reuter seint uit Londen
In de Troonrede ter heropening van
hel Parlement wordt gezegd
..De geest van mijn geallieerden en
van miin volk. in dezen strijd ver-
ernigd door steeds krachtiger wor
dende banden van sympatiliie en
overeenstemming, blijft vast in het
besluit om herstel te krijgen voor de
slachtoffers van de onuitgelokte, on
gerechtvaardigde gewelddaad en ze
kere waarborgen voor alle natiën te
gen den aanvalslust van eene mo
gendheid. die kracht stelt in de plaats
van recht en doelmatigheid in die
van eer. Met trots en dankbaar ver
trouwen zie ik den moed en do vol
harding en kracht van mijn vloot en
leger, waarvan we waardiglijk af
hangen om ons deel to vervullen ter
bereiking van het gestelde doel.
Het Lagerhuis zal worden verzocht
financieel© maatregelen te treffen
voor de oorlogvoering. Alleen zulke
maatregelen zullen aan het parlement
worden voorgesteld, die betrekking
hebben op het bereiken van ons ge
meenschappelijk doel."
UIT HET LAGERHUIS.
Bij de behandeling van het Adres
van Antwoord in het Lagerhuis gaf
de eerste minister Asquith een kort
ovenzacht van den militairen en fi-
ncncieelen toestand. Hij verklaarde
daarbij, dat de geallieerden lieel wat
meer hadden gedaan bij de jongste
acties op het "Westelijk front, dan
alleen stand houden.
Hij maakte gewag van de successen
der Engelschen en Fianschen in Ka
mereen en deelde mede, dat de toe
stand in Mesopotamia aanmerkelijk
verbeterd is. Hij sprak de hoop uit.
dot de twee Engelsche legermachten
zich zouden kunnen vereenigen en
dat een ernstige tegenslag voor de
Engelschen voorkomen zou kunnen
worden.
Het meest vermeldenswaardige feit
van de jongste drie maanden is de
toenemende intimiteit der betrekkin
gen. do concentratie en eenheid in
leiding bij de geallieerden. De oor
logsraad der geallieerden zal binnen
kort een overzicht geven van den
politieken en sr.raiegischen stand van
den oorlog.
De regeering zoo zeide de minis
ter verder had beslag gelegd oip
eep deel van alle hulpbronnen van
het land. teneinde in de volgende
maanden het meest mogelijke te
kunnen doen voor de algemeene
zaak.
Asquitli weidde uit over den ge-
oompliceerden aard van de verant
woordelijkheid, die Groot-Briitannië
on zich had genomen, en stelde daar
bij met nadruk in het licht, dat de
vloot stil, maar niet succes had ge
werkt op een haast onmetelijk ge
bied.
Asquith eindigde met de nrededee-
ling. dat naar het oorlogstooneel
reeds tienmaal zooveel manschappen
zijn gezonden als het oorspronkelijk
expeditie-korps telde. Daadbij komen
nog de garnizoenen in het land en
in de dominions, de reserves van
manschappen, die nog geoefend wor
den. en de troepen, die door de do
minions zijn gezonden.
De eenige wijze, waarop aan de
financieele lasten tegemoet kun wor
den gekomen, was. naar zijn mee-
ning. het opleggen van een zware
j additionneele belasting en do hand-
having van het krediet. Minister Mc
j Kenna zou binnenkort nieuwe belas-
1 tingvoorstellen doen.
De druk zou groot zijn, maar niet
grooter. dan Engeland vermag te
dragen.
DE STERKTE VAN HET LEGER.
Do „Daily Telegraph" deelt mede,
«tot do Kabinets-connnissio onder
voorzitterschap van minister Asquith,
die reeds eonige weken zittingen hield
ten einde tot een besluit te komen
omtrent do sterkte van het Engelsche
leger, hare besprekingen geëindigd
hoeft
De News of the World" zegt, dat
de benoeming dezer commissie nood
zakelijk was geworden, omdat het de
partement van oorlog omtrent dit
onderwerp een andere meening had
dan dat van financiën en de Board
of Trade. Het ministerie van oorlog
had een leger van zekere sterkte en
do nood i ge reserves gevraagd, dat
van financiën seide, dat Engeland de
kosten van zulk een leger niet kon
dragen. De Board of Trade had het
bezwaar opgeworpen, dat zooveel
mannen als Oorlog cischte, niet aan
de nijverheid onttrokken mochten
worden.
De beslissing der commissie is niet
bekend gemaakt, maar men gelooft,
dat de minister van oorlog ia hoofd
zaak zijn eiscb verirukl zag, Hocfi zöo.
dat ook de financieele en commer-
ciede „waakhonden"' niet ontevreden
zijn. Zoo is due do vrede fcn het ka-
binet hersteld.
De commissie was, naar men zegt,
samengesteld uit do volgende leden:
Austen Chamberlain, Mc Kenma
Runciman, Sir William Robertson,
den chef van den staf aan het minis
terie van oorlog en andere deskwndi-
genv
SCHEEPSBOUW.
In een vergadering van de Clyde
Steamship Owners' Association is
meegedeeld, dat de regeering beslo
ten zou hebben aan scheepsbouwers
faciliteiten te verleenen, ten einde
hen in staat te stellen handelsschepen
af te maken met een totalen inhoud
van een half millioen ton, die nu
bijna gereed zijn om van stapel te
loopen. De schepen dio apoedig ge
reed zijn zullen voor den dienst der
regeering worden gerequireerd tot
na den oorlog.
De handelscheepbouw werd belem
merd door finacieele moeilijkheden
tengevolge van de lioogero kosten van
arbeidskracht en materialen, terwijl
de bouw tevens werd afgebroken door
het. werk ten behoeve van de oorlogs
vloot. Thans schijnt de regeering dus
speciale regelingen te, hebben getrof
fen om het vóór den oorlog begonnen
werk af te maken.
DE LUC11TVERDEDIGING.
De „Daily Mail" verklaart, dat do
regeering besloot geen afzonderlij
ken minister voor liet luchtwezen te
benoemen, doah keurtte het nieuwe
stelsel goed, de geheele verantwoor
delijkheid voor de luchtverdediging
ia handen gevende van lord French.
Lord French zal de geheele artille
rie voor de luchtverdediging en «ie
v cir d ediging stlu cbtvaalrd era onidier
zijn bevelen krijgen, uitgezonderd de
watervliegtuigen die ondergeschikt
blijven aan de admiraliteit, daar zij
in do eerste plaats zijn aangewezen
voor do actie tegen vijandelijke oor
logsschepen. Onder lord French zal
in Whitehall een groot centraal de-
pai-faemeni voor luchtverdediging
worden ingesteld, dat met afzonder
lijke telefonen verbonden zal worden
met de betrokken kuststatians, zoo-
dat het alle rapporten over nadering
van vijandelijke luchtvaarders ont
vangt en dje noodigo tegenmaatrege
len kan nemen. De kuststatior.s
vliegtuigcentra zullen worden ver
sterkt en duidelijke instructies wor
den gegeven betreffende de in geval
van nood te nemen maatregelen.
DE HANDEL NA DEN OORLOG.
Reuter seint nog uit Londen: Voor
de bespreking van voorstellen betref
fende de regeling van dein handel na
den oorlog zal de Vereeniging der
Kamers van Koophandel in het Ver
een igde Koninkrijk den 29en Febru
ari en volgende dagen een buitenge
wone bijeenkomst houden, die zal
worden bijgewoond door Mc. Kenna
en Bonar Law. Verschillende Ka
mers van Koophandel zonden moties
in. ten getale van ongeveer 70. In een
er van wordt gezegd, dat de oorlog
getoond heeft, dat de kracht en de
veiligheid der natie in tijden van nar
tionaal gevaar ligt in het bezit van
de macht om hetgeen noodig is van
eigen bodem en uit eigen fabrieken
te verkrijgen.
Een andere rnobie stelt voor, dat bij
de Regeering zal worden aangedron
gen om onmiddellijk stappen te doen
voor de instelling van een departe
ment van handel en nijverheid, met
een minister van handel in het Ka
binet.
Een derde eischt een handelsver
bond van Engeland met do Entento-
mogeodheden tegen de tegenwoordi
ge vijanden en stelt voor, dat zoo de
rogeering Juiartoa niet overgaat de
Vereeniging zelf do vertegenwooildtL-
gers der geallieerde staten en der
Bi tsche Dominions tot een conferen
tie zal uitnoodigen.
Veertien dei* moties eischen, dat de
regeering de vraag van preflrentiee-
lo en reciprocLtoits-handelsrechton
tusschen alle doelen van het Britsche
Rijk, en eveneens reciprociteits-rech-
ten tusschien het Britsche Rrijk en de
geallieerden, zullen worden inge
voerd, en gunstige -behandeling tóer
neutrale landen, met invoering van
tarieven of andere handelsbeperkin
gen met alle vijandelijke landen. Zij
wenschen eveneens, dat de regeering
Onze Lachhoek
Waarom wordt xlc hond altijd
als hot verstandigste dier ter wereld
beschouwd'? vroeg de olifant.
Omdat hij begrijpt hoe men een
goed bestaan kan hebben zonder voel
te werken, antwoordde het paard.
FEL OP EEN KOOPJE.
Mevr. Scherp had veel begrip van
zaken doen.
Gisteren ging zij in een manufac
tuurwinkel wat aijde koopen. Zij
had maar een klean lapje noddiig om
een blouse te verstellen, en kodlit
eindelijk een el.
Nn de winkeljuffrouw er een cl
afgeknipt had, zei ze. „er blijft nog
1 1/4 el over. Kon u misschien het ge
heele stuk gebruiken?
Hoeveel rekent u voor de rastt
vroeg Mevr. Scherp dadelijk.
De halve prijs.
Dan neem ik de rest en de et?rst«
el kan u houden.
EEN TEVREDEN GEVANGENE.
Toen de officier van den dag da
wachtkamer binnenkwam vond hij
haar teeg, op éen man na, die Luchtig
in zijn hemdsmouwen, languit in een
stool oen pijpje lag te rooken.
Waar is de sergeant van do
wacht? vroeg de officier booe.
Even uitgegaan om wat te drin
ken, Luitenant, antwoordde de man
eerhiediig groetend.
En de schildwachten?
In de cantine, luitenant.
Wat ter wereld doe jij dan hier?
Ik, luitenant? klonk kalm het
antwoord. Wel, ik ben dB gevangene
stappen zal romen om den toestand,
die voor den oorlog bestond onmo-'
gelijk to maken.
De Kamer van Koophandel te
Manchester, do staid die als de burtrt
van den vrijhandel wordt beschouwd,
verwierp een voorstel van heb be
stuur der Kamer, om de vrijhandel
na den oorlog voort te zetten en om
alle voorstellen om protectie in to
voeren te verwerpen. Allo sprekers
wezen op.de noodzakelijkheid var
maatregelen tot uitsluiting of bepen
king van den Duitschen handel na
■den oorlog.
VROUWENARBEID IN DEN
LANDBOUW.
De „Daily News" verneemt, dat de
reireerinu: besloten heeft, krachtige
maatregelen te nemen tot bevorde
ring van den landarbeid door vrou
wen. Er zal een soort recruteerings-
camDaane worden geopend en er
wordt aan gedacht, dat een armlint
zal worden verstrekt aan de vrou-
*wen. die bereid zijn landarbeijl te
richten en die het recht zullen
hebben een speciale uniform te dra
gen. In elk dorip zullen leden van
een vrouwen-commissie, die voor elk
graafschap zullen worden aangewe
zen. huisbezoek doen. Men hoopt al
dus een aantal vrouwen ter beschik
king te krijgen, opdat de mannen uit
den landbouw dienst kunnen ne
men.
ENGELAND EN DE KOLONIëN.
Reuter seint uit Wellington (NicuW-
Zeeland) In zijn antwoord aan eon
deputatie van de Kamers van Koop
handel »ei do eerstc-Mmister, dat do
regeering bezig is stappen te doen om
te beletten, dat goederen, uit dc vij
andelijke landen afkomstig, door tus-
echenkomst van neutralen in Nieuw-
Zeeland worden aangevoerd. Ook
wordt overwogen om na den oorlog
een invoerrecht van 50 op Duitsche
goederen te heffen.
Do minister van Financien zei de,
dut de regeering geen middel zou ont
zien oni een einde te maken aan den
handel tusschen Duitschland eu
N ieuw-Zeeland.
ERTS INVOEREN IN DUITSCH
LAND.
De parlementaire medewerker van
de „Daily Chron." wijst op de moei
lijkheden. waarmede het Engelsche
departement van buitenlandsche za
ken heeft te kampen bij de quaestie
van den invoer van ijzererts van
Scandinavië in Duitschland over Ne
derland. Het departement van buiten-
landsche zaken verstrekte de admiia-
liteit alle mogelijke inlichtingen,
maar voor de vlootpati ouilke bleek
het eon zeer iaetige taak om toezicht
te oefenen op de schepen tusschen
Van Kans! en Kunstenaart.
N. 96.
Er is dezer dagen een boek ver
schenen over Adoif Menzol dat dezen,
misschien belangrijksten kunstenaar
uit het pegentiende-eouw sehe Duitsch
land in ecu nieuw lacht tracht te
zien. te begrijpen en to vvaardeeren.
(Karl Schoffler, Adolf Men zei Der
Mensch; Das Werk. Berlin Casairor).
Een merkwaardige figuur, deze
kleine Excellentie, ook van een kunst-
ontwikkolings-standpunt gezien. Toen
hij, nu bijna tien jaar geleden in
hoog en ouderdom overleed, had hij,
menschel ijkerwijs gespreken, het
hoogste bereikt wat er in de samen-
leving te bereiken vielvermogen,
keizersgunsipersoonlijken adeldom,
en de artistieke waardeering van de
officicele kunstenaars, in hun Acade
mie gepersonifieerd.
Een jonger, opkomend geslacht,
zag en beoordeel de hem anders, deed
dit hoofdzakelijk met zijn laat
ste werken voor oogen. die
illustratief, üot in het verwerpelijke
gedetailleerd waren, en geheel en al
nis opdracht-werk ontstonden. Dit
zijn de uitvoerige composities met
veel figuren die wij allen uit illu
straties en tijdschriften en geschied-
boeken kennen het fluitconcert van
Frederlk den Grooten. Avondfeest op
Eans-Souci. de Keizerkroning en der
gelijke.
Het spreekt van zelf dat een tijd,
aie het impressionisme zag opkomen
eir veld winnen in zijn meest roerige
elementen, geen bewonderaars kon
voortbrengen voor die hoogopgevoer-
de kringen van akademie en Hof een
hooge gunst genoot en daar voortdu
rend tegen alles wat nieuwe wegen
op wide, werd uitgespeeld.
Toen gebeurde het dat door de bes
te kritiekschrijvers der jongere gene
ratie een heel eigenaardige vinding
gedaan werd die Menzel'g figuur nu
ook voor die jongeren tot een voor
werp van hooge vereerinc omsclriap.
Het was alweer de scherpzinnige
Julius Meijer-Graefe en de fijner óch
uitlevende Hugo van Tschudi, die al
ler aandacht vestigden op het Jeugd
werk van Menzel, dat namelijk wat
tusschen diens 25e en 40e levensjaar
ontstond, en die dut in scherpe tegen
stelling brachten tot het andere, tus
schen zijn 60e en 90e levensjaar in het
licht gezonden. I:i dat jeugdwerk nu,
toonde Menzel zich. curieus genoeg,
geheel een voorlooper van dat mo
dernisme, dat hij op hooger leeftijd
zoo geheel verwerpen zou.. Tschudi
en Meijer-Graefe splitsen dientenge
volge Menzel s arbeid in twee. van
elkaar geheel onafhankelijke deelen
en spraken bij voorkeur over den
.jongen Menzel" waarvoor zij niets
don lof overhadden en wiens work en
door Tschudi gazocht. verzameld en
in de openbare musea onder dak ge
bracht werden, terwijl zij den la te
ren, den o/ficieelen Menzo), aan de
officieele kunst overlieten.
Zoo was Menzel als een Janus Wet
twee aangezichten, of liever, men be
gon hem zoo te zien. want de oude
heer zelf was het met die scheiding m
zijn werk absoluut on-eens, noemde
dat hooggeprezen jeugdwerk niets
dan studie-materiaal, dat hij door
had moeten maken om tot zijn
latei- werk to komen en bleef hart
grondig al het moderne, impressio
nistisch gestemde werk verfoeien.
Nog enkele jaren voor zijn dood
sprak hij van het impressionisme (en
daarbij moeten wij dan nog eens het
iu onze oogen alweer uiterst kalme
werk van bijv. onzen Jaap Maris
donken) als van ecu „kunst der lui
heid'.
Welk inzicht wel aardig geïl
lustreerd wordt door eene anecdote
waarin onze eigen Joaef Israels éeiie
rol speelt.
De kortelings ook al overleden Paul
Meijerheini vertelt ze Mepzel bezocht
op een middag de greote jaarlijksche
expositie in het Glaspalust en bleef
met Meijerheini voor een groot doek
van onzen landgenoot staan kijken
niet meer dan gewone belangstelling.
Juist kwam Israels de zoal binnen en
Meijerhcim, die misschien een scher
pe opmerking wilde voorkomen, fluis
terde Menzel in t oor. dat de maker
In ziin buurt was. Israels kwam na
derbij en vroeg vriendelijk-: „Wel.
Excellentie, hoe bevalt U mijn schil
derij?' Menzel daarop, met zijn
lorgnet hier en daar het groote doek
betikkend „O, es i6t in der Totali'at
und im Audliau vortrefflich. aher,
abc-r es 1st alles eo fuui gemocht.
faul faul faul." Dat „fauie',
dat luie. onverzorgde bleef Menzel
bij alle waardeering voor het overi
gens geniale werk, hinderen en
van de twee kleine oude heer
tjes, die ieder voor zich een
wereldreputatie genoten, hlecf één
nijdig kijken en de ander niet zijn
gewone voorkomendheid, glimlachen.
Ook onze oude Israels, die in zijn
kunst zoo jong gebleven was. buhoor-
de tot hen. die den „jungen Menzel'
boven de Excellentie verkozen.
Het is nu de verdienste van het
nieuwe boek van Karl Schoffler, den
knappen redacteur van Kunst und
KOnstkr. dat het poogt Menzel ie
verklaren als ééu geheel eu de schijn
bare klove tussclieu jeugdwerk en la
tere productie te overbruggen. Een
meer zuiver historisch standpunt
dus. dat langzamerhand wel diende
ingenomen te worden, nu de figuur
Menzel ook tot de historie gaal be-
booreii. Namen Tschudi c.s. vroeger
aan. dat er sprake was van een ach
teruitgang. tengevolge van het op be
stelling arbeiden, het prijsgeven van
zjjn artistieke vrijheid. Schoffler
tracht de noodzakelijkheid vuu die
ontwikkeling aan te toonen uit het
karakter-zelf van Menzel, die van
kinddbeen af, ecu plichtsmensoli.
wien het- zich voortdurend technisch
ontwikkelen. hoofddoel bleef, wel
m o e s t komen tot dat geforceerde in
schilderskunde, waardoor de inner
lijkheid het moest afleggen tegen de
zucht, zich technische moeilijkheden
te stellen en te verwinnen. Feitelijk
hestonden er voor Menzel geen tech
nische moeilijkheden meer. Als het
op louter „kunnen' aankomt, is
Menzel een wonder en het maakt bij
na een benauwenden indruk als men
leest hoe hii bij voorbeeld even goed
niet zijn linkerhand teekent. ais met
zijn rechter. In de National Galerie te
Berlijn bevindt rich een uitvoerige
teekenlng van zijn rechterhand en
pols. met de linker gemaakt.
Al tracht Scheffler nu ook die één
heid in Menzel te demonstreeren,
aan de bespreking der w&rken en de
keus der illustraties Bemerkt men
toch dat ook hij die trouwens tot
de jongere generatie van LLebermann
behoort. aan den jongen Menzel de
voorkeur geeft. Daar wij in ons
land bij mijn weten geen werk
van Menzel hebben, moeien wij ons
met reproducties behelpen (daar is
die beruchte eenzijdigheid onzer
kunstzinnigen weer eu dan kan ik
U Scbeffler s boek ook al om <ie vele
en goede illustraties aanbevalen. Be
ter echter nog leert ue Menzel kennen
zoo go een eerste editie van Ilugleris
Geschiedenis van Frederik den
Groote in handen kunt krijgen, die
geheol en schitterend met houtsneden
van Menzel verlucht is. Hij heeft la
ter meer werken geïllustreerd, doch
dit bleef het voornaamste. En wan
neer wij tot slot over dat Kugler-
boek nog een enkel woord zeggen
dan is het juist omdat een dergelijk
work nog wel eens in bibliotheken ter
bezichtiging kan worden voorgelegd
en omdat Menzel zich hier 'óp ons
spcciaal-gebied. dat der graphischc
kunst, beweegt. Met dit Kugler-werk
nu. ontstaat onder Mouzel's leiding
in Duitschland een school van hout-
graveurs. die in latere jaren ook aau
andere uitgaven zullen medewerken
Menzel s invloed uitbreiden,
i eerste blokken door Men-
voor de Frederiks geschiedc-
geteekend. werden in Parijs go-
stoken. door een firma die er in dio
jaren (plm. 1850) een groote reputatie
voor had: de firma Best en Lcloir.
Maar Menzel was onvoldaan. „Dia
vermoorden mijn teckeningen"
schreef hij niidig aan ziin uitgevers.
En (laar afbreken bij hem onmiddel
lijk door opbouwen moest worden ge-
olgd. ging lnj op zoek naar geschik
te krachten, die hijzelf vormen kon
kneden, en die hij geheel volgens
u intenties kon laten arbeiden.
Zoo legt hij den grond voor een
houtaraveerschool waaruit knappe
artisans voortkomen als l'nzelmann,
Kretschmar. Otto en Albert Vogel,
Georgv en Ritschl. Die namen komen
in. veel geïlliistreerde werken van de
tweede helft der negentiende eeuw
voor. Wij weten thans w :e hun moes
ter was.
Het is een verdienste van Scheff-
lers arbeid aan die pedagogische zij
de van Menzel een uitvoerige waar-
deer lig te hebben doen deelachtig
worden. Een der vele verdiensten
overigens.
J. II DE B0!S.
Februari 1916.
