NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD. - Opgericht 1883.
33 Jaaroarig No. 10052
Verschijnt dagelijks,' behalve op Zon- en Feestdagen.
wofns§ao is maakt ïsie
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN A D VE R T E N TI N:
per drie maanden: -wij" Van 1—5 regels 75 Cts.iedere regel meer 15 Cts. Builen het Arrondissement
Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevest.gd Haarlem van l-5regels 1.-. elke regel meer />0.20. Reclames 30 Cts. per regel.
,3 (kom der gemeente) met het Letterkundig Weekblad „De Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Zaterdagavond 1.50 Advertentiën van Vraag en Aanbod, van 1—5 regels 40 Cts. per plaatsing.
Franco per post door Nederland 2. ffa)gr vr§&' elke regel meer 10 Cts. k contant.
Afzonderlijke nummers0.05 vy WtM.tf&ftri trfT%a>
Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem0.37Vi V Redactie en Admunsfratie: Groote Houtstraat 53.
de omstreken en franco per post. 0.45 Intercommunaal Telefoonnnmmer der Redactie600 en der Administratie724.
Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM. Drukkerij: Zuider Bultenspaarne 12. Telefoonnummer 122.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad fs uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA
Warmoesstraat 7678, Amsterdam. Telephoon interc. 6229. Dc Verzekering der (per week) geabontteorden wordt gewaarborgd door „The Ooean" Rokin tSt, Amsterdam.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
AGENDA
DONDERDAG 16 MAART.
Schouwburg, Jansweg: Dolle Hans.
Orgelbespeling, Groot» Kerk, 23 u.
Cinema-Palace: Voorstelling.
Biosc. Theater, or. Markt: Voor
stelling.
Biosc. Theater, Barteljorisstraat:
Voorstelling.
Reddingsse-hip.
De Holland—Amerika Lijn zal
voortaan uitgaande söJTcpen laten
vergezellen door een reddingsschip,
voorzien van allerlei reddingmatc-
rieel. dat terugkeerende. weer met
de uit Amerika komende schepen van
de Maatecharvnii naar Rotterdam zal
varen.
Ziehier een nractische maatregel
Inoi va' van miinengevaar. waarvoor
de cnssn.giers en de bemanning aan
de Maatsrhaooii dank zullen weten.
Eens zal er een tijd komen, dat
de oorlog ten einde is en de ellendige
million ziin opgeruimd. Zal don dit
rf-flflin»sschln ook weer ander werk
gaan 'doen Of zal het voor inter
nationale rekening blijven kruisen in
dit drukke vaarwater. gereed om
hulp te verleenen aan ieder schip,
dat assistentie noodig heeft?
Als dat kon, dan zou uit dezen af
schil wel ijkan oorlog, nog iets goeds
overblijven 1
OM ONS HEEN
No. 2135
Straatverkeer ta Haarlem.
H.
Wanneer we ons afvragen wat
eigenlijk de basis moet zijn van een
vlot en onbelemmerd straatverkeer,
dan moet het antwoord zijn: het
inwilligen van de verlan
gens van andere menschen,
onder voorbehoud natuurlijk, dat*die
niet buitensporig zijn.
Dit vereischt een kleine toelichting,
"Wanneer iemand zijn deur uit, de
straat op stapt, moet hij niet in de
eerste plaats en niet uitsluitend reke
ning houden met wat hem zelf het
aangenaamst en gemakkelijkst is,
maar boe hij er toe kan medewerken,
andermans wenschen als het kan te
raden, maar in elk geval wanneer hij
ze kent. in te willigen. Wie nu vraagt:
moet ik dan den beleefde spelen en de
onderdanige dienaar wezen van
iedereen, dien ik op straat ontmoet?
vergeet dat ditzelfde ook van die an
deren gevergd mag worden.
In de allereerste plaats dient hij
zich aan de wenschen van de over
heid te houden. Die zijn, wat de voet
gangers betreft, voornamelijk beslo
ten in deze twee woorden*, g a
rechts. In do pod it ieve r o rdeni i ig
staat dit niet geschreven, waarschijn
lijk omdat de processen-verbaal an
ders te talrijk zouden wezen: als de
ambtenaar van het 0. M. alle perso
nen, die links houden, moest gaan
vervolgen, zou de kantonrechter wel
dag en nacht zitting moeten houden.
Toch zou misschien een artikel mo
gelijk wezen, waarin straf bedreigd
wordt tegen ieder, die na waar
schuwing nog aan den linker
kant blijft gaan; daarmee wordt aan
de politie-agenten de taak opgelegd, de
menschen tot rechts houden aan te
sporen en ik zie niet in, waarom zij
dat niet bunnen doen. Een surveillee-
rend agent van politie heeft, wan
neer er gieen vechtpartijen in ztijn
"buurt voorvallen en geen botsingen
lusschen voerlieden ooi (staan of drei
gen te ontstaan, weinig te doem:
waarom zou hij niet meehelpen tot
verbetering van het verkeer?
Verwandelt ijltor dan dat zooiets
nog niet in de politieverordening
6taat is dat op lioeken van druklto
straten zelfs nog geen verzoek
om rechts te houden, is aangeplakt
of opgcspijkc-rd. Wie dat lezen zullen
zich er gewoonlijk aan Iioudcu. want
(het mag bij dit onderwerp wel eens
gezegd worden) de menschen, in den
meest algemeenen zin van het woord,
zijn niet onwelwillend, alleen maar
vaak onnadenkend. Niet opzettelijk
houden ze links, maar omdat z» er
niet op letten, dat dit voor 't verkeer
zoo lastig is; ze hebben bijvoorbeeld
links voor een winkel gekeken, ver
geten dan over te steken en loepen
aan den linkschen kant door; of wel,
ze willen een dwarsstraat vermijden
aan den rechter kant en houden daar
om links of het linker trottoir is toe
vallig wat breeder dan het rechter of
ze moeten naar een dwarsstraat, die
links ligt en houden daarom vóórdat
zij die bereikt hebben linke; in den
zomer komt de zon er nog bij, die
gocdige Nederlondsche zon en jaagt,
de menschen naaa* den schaduwkant-
Zoo zijn er wel 'een dozijn redenen
om bij gelegenheid links te houden
en maar twee, om altijd ©n zonder
uitzondering rechts te gaan, name
lijk:
dat het verkeer er door vevgemak-
kel ijltot wordt
en dat men daardoor meteen hot
zichzelf gemakkelijk maakt.
Maar ook de deugd moet aange
leerd en geoefend worden en dat hoe
eerder hoe liever. Laat ons dus be
ginnen bij d» jeugd, die nog het meest
ontvankelijk ia. Een circulair® van
B. en W. aan de hoofden van acholan,
om in de klassen de eischen van een
onbelemmerd verkeer te bespreken,
zal wel baat hebben: we mogen zelfs
wel aannemen, dat zxxriets hier en
daar op school al gebeurt Maar een
bordje, waarop do voornaamste voor
schriften voor een onbelemmerd ver
keer staan afgedrukt heb ik in de
seliolem nog niet zien hangen. Zou
ook dat niet een goede uitwerking
hebben'?
Natuurlijk moet niets overdreven
worden. Als voor een mooie étalage
het publiek zich verdringt, zoodat
het trottoir vol is en de voorbijgan
gers den rijweg moeten gebruiken,
dan is dat niet plezierig, maar niet
te voorkomen. De winkeliers getroos
ten ziich eenmaal de kosten van het
wonen in een drukke straat, om do
vele voorbijgangers via hun mooie
étalage im hun winkel te lokken. Dat
er af en to® eon handwagen naast
het trottoir staat, om van wachtende
auto's en rijtuigen" niet te spreken,
ligt voor de hand en de politie zorgt
er ook wel voor, dat zoo n wagen er
niet langer blijft, dan noodig is.
Maar overigens zien we In drukke
6traten ongelooflijke staaltjes van
verkeersbelemmering. In de Groote
Houtstraat waar (met de Rarteljoris-
straat en de Anegang) rechts houden
het meest noodig is, zijn twee halten
van de electrische tram, waarvan een
bijzonder druk gebruik gemaakt
wordt: bij de Gedempte Oude Gracht
en bij de Aaegang. De trottoirs zijn
daar niet al te breed, de uitstappende
en instappende passagiers hebben er
dus toch al moeite, niet met elkaar
in botsing te komen, wat ter wereld
hebben dan de menschen, die een ge
noeglijk praatje houden juist op die
drukke punten te maken? Ze loopen
duwen op en hinderen anderen, 't Valt
niet te ontkennen dat ons levensgeluk,
hoezeer we ook vaak over onze mede-
menschen klagen, juist van hun aan
wezigheid afhankelijk is 'k herinner
me een verschrikkelijk prentje, voor
stellende de totaal afgekoelde, bevro
ren aarde en daarop de laatst over
gebleven mensch; het ijselijke lag niet
in de verstijfde wereld.. maar wel in
den rampzaligen, eenzamen mensch.
Ale dus in den drang der gezellig
heid twee menschen een kwartier
lang op straat staan te praten, zal ik
hun dat niet kwalijk nemen, maar
waarom ter wereld gaan zij dan niet
lm de naastbijzijnde zijstraat, waar
ze niemand hinderen of stellen zich
minstgenomen op in de richting van
het trottoir? Je zou denken, dat dit
van zelf spreekt. Neen, meermalen
staan ze, wanneer het trottoir zoo
loopt overdwars aldus 1 en nood
zaken daardoor iedereen, die er
langs komt, van het trottoir af te,
stappen, bij slecht weer in plassen en j
Iets dergelijks, nog erger, doen
moeders met kinderwagens, die links
houden, dwars tegen den stroom in.
Zij vooral behooren rechts te houden
om anderen niet te hinderen: ik zou
zeker niet zoo ver willen gaan als
anderen, die beweren, dat kinderwa
gens op den rijweg moeten blijven of
anders niet in drukke straten behoo
ren te verschijnen. Moeder met kleine
kinderen hebben óók rechten, even
goed als corpulente menschen, die
veel plaats innemen, kreupele lie
den. die ontzien moeten worden, men
•"hen in wagentjes, die toch ook wel
eens in de drukte willen verkoeren.
Het Is, zooals ik zei, maar de vraag,
of wij elkanders rechten op een
gemakkelijk verkeer willen erkennen
don is 't verkeer voor iedereen aan
genaam; letten we alleen op wat voor
ons zelf liet gemakkelijkst is, dan
hokt allee, ook tot ons eigen verdriet
Men kon *t nog andere zeggen: orde
is Ln ieders voordeel, wanorde in elks
nadeel. Laat ons dus ordelijk zijnl
Hoe wij door samenwerking eikaars
belangen kumnem behartigen is on
langs bdj don zwaren sneeuwval ge
bleken.
In de drukke binnenstad werd de
sneeuw van gemeentewege opgeruimd
maar in do buitenwijken (verreweg
liet grootsite deel van de gemeente)
bleef ze liggen en niemand deed er
wat aan. Nu is sneeuw wo®ruimen
voor een particulier altijd een moei
lijk ding, omdat hij niet weet, waar
hij er me© blijven moet. Maai- wan
neer iedereen het gedeelte voor zijn
huis met zand of asch bestrooit, is
de weg tenminste begaanbaar.
Art 39 van de jjolitieverordening
geeft den Commissaris van politie
't recht dat te gelasten. Dat deze daar
nooit gebruik van maakt, zal wel een
gevolg zijn van practised© bezwaren.
Maar waarom doen d© bewoners
van eik© straat bet niet uit eigen be
weging? Er wordt niet aan gedacht,
of er wordt gezegd: „waarom zal ik
mij druk maken, wanneer mijn buur
man het óók niet doet?" Do buurman
redeneert evenzoo en ze doen samen
niets.
D© voetganger pruttelt over de stin
kende auto, den gevaarlijken hand
wagon, het slecht bestuurde rijtuig,
maar hij is zelf ook niet onberispelijk
Er is waariieid in de verzuchting ven
wie rijden, dat de wandelaar vaak ou-
noodig midden op den rijweg loopt!
„De straat is ook voor mij!" ligt
ons bij botsing met anderen in den
mond bestorven.
,D© straat is ook voor ui" behoord»
het te wezen: dan kwamen geen moei
lijkheden meer voor en profiteerde
ieder van de gemeenschappelijk ge
handhaafd© orde.
J. C. P.
Stadsnieuws
modder.
TENTOONSTELLING GE A TA MA.
Naar wij vernamen is voor Teylers
Schalderijenkabinet het stuk Rhodo
dendrons aangekocht uit de tentoon
stelling van den heer G. D. Gratama,
die thans bij d© Bois gehouden wonlt.
CONCBRT-ALEX. SOHIMULLER.
't Is eenvoudig ontzaglijk dat spelen
vhd SohmuIIer. Zooveel temperament
en zoo gave, schitterende techniek
zal wel zelden ln "n violist bneenvevon
den zijn. Die bezielde viooltoon zingt
en klaagt en jubelt in alle nuancen,
een heelen avond "door; en het
moest een lange avond zijn, wil de be
langstelling van den toehoorder uit
geput en zijn aandacht vermoeid ra
ken. SchmuMer is een virtuoos van
de klassieke soort. Een dergelijken
indruk als hij, moet. dunkt mij een
Paganini op zijn omgeving gemaakt
hebben. In elk geval is Schmuller een
vioolspeler van zeer sterk en zeer per-
eoonüik talent een die zijn hoor
ders boeit en meesleept zonder hun
gelegenheid te laten zich veel reken
schap te gevenvan het aestetisch ge
motiveerde in zijn doen.
Onder't luisteren vragen wij ©r niet
naar of hij met Bach niet eens wat
woest omvagebondeert en of de ca
dens die hij in een Concert van Mo
zart speelt, wel buitengewoon stijlvol
is. Misschien komen zulk© bedenkin
gen later maar zoo lang hij speelt
voelen wij de muziek zóó als hii ze
voelt, wij eerbiedigen zijn overtuiging
en bewonderen zijn kunnen en zijn
durven.
't Programma van dezen avond be
stond uil Mozart's Concert in D., Cha
conne van Bach, Berceuse en Humo
reske van Tor Aulin, Andante en Scher
zando van Reger en een Conceit van
Wieniawisky. Zóó fantastisch als bij
Schmuller'6 interpretatie heeft de be
roemde Chaconne stellig nooii ge
klonken. Daar was hartstocht en dik
wijls echt tvarm gevoel en altijd ver
blindende schittering van techniek.
Een verrukkelijk© cantilene hoor
den wij o a. in het Concert van Mo
zart. Maar zijn grootste triomfen
v-erde de speler daar en 't was niet
zeldzaam waar hij zijn onstuimige
virtuositeit den teugel kon vieren. Na
het Concert van Wieniawski werd
hem door de niet zeer talrijke toe
hoorders een warme ovatie gebracht.
De pianobegeleiding van den heer
Marcel van Gooi was muzikaal, cor
rect en hier* zeker niet de minst
©nmisbare eigenschap zeer ad rem.
PiHIUrP LOOTS.
DE VERDUISTERING VAN POST
ZEGELBLADEN.
In verband met cie verduistering
van postzöie.lHaden bij de firma Joh.
Enschedé en Zomen l» Haarlem, is
naar de Telegraaf meldt nog
©en handlanger gearresteerd van den
werkman M. Deze had een partijtje
ongetand© angels vernoem aan euu
poatzegelhan-uclaar Rooüreb, te Am
sterdam.
De ieiegraaf meldt verder nog:
ln het vorige bericht omtrent dezen
diefstal is gemeid, dat ewn jjartij ze
gels in bes.ag genomen w ei u laf oen
heer It. Ook deze persoon had de vel
len gekociit, zonder meer. Van mede
plichtigheid is natumhjk geen spra
ke; te goeder trouw had hij d© zegels
gekocht.
Nader schrijit men van bevoegde
zijde:
De mededeeling betreffende de frau
de met ongeperi oree rde en z.g. uit
schot-perforatie frankeerzegels van 1
cent, vereisclit een nadere toelichting.
De persoon M., die deze fraude
pleegde, was werkzaam aan het veri
ficatie-bureau van de firma Joh. En
schedé en Zonen te Haarlem. Dit bu
reau is aangewezen om al de gedruk
te postwaaixion, zoowel gave als uit
schot, over te dragen aan het bureau
der rijkscontrole bij d© posterijen cn
telegrafie aldaar.
Ten einde nu ©enige vellen misdruk
te kunnen bemachtigen, werden ge-
heele veilen met gave frankeerzegels
van 1 cent apn een postkantoor ge-
kocht en vóór de overdracht aan do
I rijkscontrole door M. verwisselt met
evenzoovelo vellen misdruk, na de
gave vellen door scheuren ook in
misdruk te hebben veranderd. Hel to
tale aantal door de drukkerij op te
leveren vellen, zoowel gave ais mis
druk, klopte dus weder.
Toen de tinna Booleman op 1 Fe
bruari jl. dien controleur te Haarlem
den hoer Pull, met bet in omloop zijn
van misdruk-frankeerzegcis van 1
cent in kennis bracht, stelde deze
zich onmiddellijk met haar en met
den heer Heeroma, hoofdinspecteur
der recherche te Amsterdam, in ver
buiding, waardoor de draden spoedig
in handen waren. Reeds op 12 Febr.
gelukte het den dader uit te viJKien.
Deze werd in de drukkerij gearres
teerd en bakende spoedig.
ARSèNE LUPIN.
Wij hebben dozen gentleman-in
breker, neef van den En ge lachman
Raffles, voor 't eerst door een Neder-
landsch tooneelgezeischap op de plan
ken zien brengen. Dinsdagavond wei d
hij ons, in al zijn slimheid, vertoond
door het Fransche gezelschap, dat
bier al zooveel aardige voorstelJin-
gon gegeven heeft „Ons" bcteekont
in dit geval een heel klein gezelschap.
Arsèniv Lupin is geen stuk, dat je
meer dan eens gaat zien, zoodra je
weet, wie eigenlijk de vermaarde in
breker is en van te voren zijn handig
heden en trucs kont, is de aardig
heid er af.
Dat moet de reden zijn geweest van
i geringe belangstelling, want de
Fransehen speelden het stuk heel
goed Zij kunnen niet holpen, dat het
eerste bedrijf zoo saai is. Péral speel
de voor Lupin en hij deed dat voor
treffelijk, vol aandacht voor zijn rol
en ijverig in het laten uitkomen van
de kleine trucs, die aan dit stuk juist
de aantrekkelijkheid uitmaken. 0-<k
Gu ere hard en Soma waren aantrek
kelijke figuren. De regie had van en
kel© zaken wel wat meer werk kun
nen maken, bijvoorbeeld van het op
schrift: A r s n e Lupin, dat de
inbreker gewoon is achter te laten:
bij de Nedorlandsche vertooning had
dit veel grooier suggestieve kracht;
ook d© ontsnapping aan t slot was
niet best verzorgd: in andere vertoo
ningen gebeurt dat, als we ons wel
herinneren, door een ^nagebootste)
lift.
Den 29sten koint het gezelschap met
een stuk, dat wel meer belangstelling
trekken zal: les précicuses rédicules
van Molière. De heer Sauveur zal
daarbij een klein© conférence houdon.
De vrienden van de Fransch©' letter
kunde moeten dus dezen avond vrij
houden.
ZONDAGSRUST.
t Gaat langzaam, maar 't ghat toch!
Nu weer heeft de firma Peek en Clop-
penburg bestoten, voortaan haar ma
gazijnen op Zondag dicht te houden
en dius niet meer te verkoopen. Tot
nu toe werd er in den drukken tijd, te
zamen twaalf of dertien weken, eiken
Zondag van halftien tot een uur ver
kocht, maar wat er dan omging nam
gelukkig telkens meer af, zoodat ten
slotte dc firma besloot tot algeheele
sluiting op Zondag, die natuurlijk
door het personeel met gejuich werd
begroet
Wij haddun wol eens gedacht, dat
kledingmagazijn voornamelijk
openbleef ten pleziere van de klanten
van buitep, die g»en gelegenheid
hebben op een werkdag in d© stad te
komen.
Maar dat is zoo niet! De meeste
Zondagkoopers waren Haarlemmers
en onder hen ook personen, die van
den vrijen Zaterdagmiddag genieten.
Is het ui©t beschamend, dat wie'zelf
Zondagsrust genieten, die voor een
ander onmogelijk maken?
WOONWAGENS.
Verscheidene woonwagens houden
zich nog voortdurend in de omgeving
op en als gevolg daarvan komen ver
schillende diefstalletjes «roor; hooi-
disfstal van boerenerven is iets dut
bij hun doortrekken geregeld voor
komt, terwijl zij thans ook verdacht
worden van diefstal van een rijwiel
van een op den straatweg Haarlem—
Halfweg passeerenden vrachtwagon,
van paardendekens bij den landbou
wer Van Loon, te Haariemmerliede
en van prachtige raskippen bij den
gemeente-secretaris te Halfweg enz.,
alle diefstallen in den afgeloopen' en
vori gen nacht bedreven.
POLDERVERKIEZING.
Bij de alhier gehouden verkiezing
van een voorzitter in het bestuur van
den Vijfhuizerpolder onder Haariem
merliede c.a. is gekozen de heer L.
G. Prins te Overveen.
JUBILEUM-W. KLOEKE.
Ter gelegenheid van zijn veertig
jarig jubileum als hoofd eencr school
mocht de heer W. Kloeke Dinsdag
zeer vele blijken van belangstelling
ontvangen. Gelijk w© reeds meldden
werd gisterenmiddag receptie gehou
den. D© Wethouders en de Commissie
van Toezicht op het L. O. kwamen
hem geluk wenschen aisook het be
stuur van de Vereeniging van Hoof
den van Scholen en het N. 0. G.
Ook van andere dan dez» officieele
zijde ontving de heer Kloeke felici
taties, o.m. van oud-leerlingen,
vrienden en oude kennissen, monde
ling, schriftelijk en per telegraaf.
D© herdenking van dezen dag zal
dan ook voor den heer Kloek© onver
getelijk blijven.
(Zi© vervolg Sladsniiuws op j-ig. 2).
Uit de Omstreken
Hillagom.
HULP LN NOOD.
Deze vereeniging heeft Dinsdag
avond een slecht bezocht© algemeens
vergadering gehouden.
De voorzitter deelde mede, dat liet
fonds in goeden staat verkeert, maar
dat het in het afgeloopen jaar fn
ledental niet vooruitgegaan is.
Het jaarverslag en het linantie©!©
verslag werden uitgebracht.
Dr. G. H. van WaasiKvrgcn werd tot
eere-lid bonoemcL