Whitehead, wat de techniek betreft j
de torpedo's, die toen gemaakt weit
den, met bronzen luchtkamers 95
atm., 45 O.M. kaliber, kwamen over
een met onze type XII Whitehead.
..Whitehead zat toen ook niet stil en
verhoogde con paar jaar later de
spanning tot 150 aten. in één sprong,
Schwartzkopff bleef toen weer hope
loos achter, kon met zijn bronzen
luchtkamers niet hooger dan 120 atm.
komen, en in 1905 was de afdeeling
torpedo constructie aan zijn f&briek
soo good als geheel verloopen.
„Nieuw leven kwam daarin weer bij
den derden groeten stap in de torpe
do-techniek. de luchtverhitting. De
fabriek wa6 n 1 de eerste, die de ver
hitting van de lucht in de luchtleiding
tusschen luchtkamer en machine door
een benzinevlam combineerde met
walerinjeotie in die leiding. Daardoor
kon een veel grooter aantal calorieën
aan de lucht worden medegedeeld
zonder onmatige temperatuur van de
machine, die tot allerlei moeilijkheden
door ongelijke uitzetting en smeer
olieverbranding aanleiding gaven.
„Deze triomf bezorgde Schwartz
kopff de leverantie aan Duitschland,
dat tot zoover gedurende tal van ja
ren zijne torpedo's uitsluitend in eigen
werkplaatsen had vervaardigd. In
middels waren natuurlijk de bronzen
luchtkamers door stalen .vervangen
voor een druk van 150 atm.
,De oude Schwartdkopff-torpedo'a
niet bronzen luchtkamers zijn natuur
lijk thans al lang opgebruikt of als
oud roest opgeruimd, en er is even
weinig kans dat een Duitsche onder
zeeboot er zulk een zou hebben afge
schoten als een Engelsche.
„Er is echter heel ieta anders.
Duitschland heeft enorm veel torpe
do's verschoten en verbruikt ze nog
bij honderden. Een snelle fabricage is
dus een levensquaestie. En nu is het
gieten van stalen luchtkamers iets
wat maar een paar fabrieken ter we
reld goed kunnen bovendien duurt
het uitdraaien van oen stalen lucht
kamer verscheidene weken, omdat ze
met oen dikken wand moeten worden
gegoten.
„Een zeer snelle productie is dus
met behoud van het etaal voor de
luchtkamers uitgesloten, en h<
daarom alleszins aannemelijk
Duitschland gedurende den oorlog om
deze reden tot het gebruik van biona
voor de luchtkamers is teruggekeerd.
.Hiertegen is te minder bezwaar,
omdat de vange door de luchtverhit
ting zoozeer ia toegenomen, dat men
met 150 atm. druk in de luchtkamer j
eigenlijk een onbruikbare overm at
van afstand heeft, met het oog op de
geringe trefkans, en de afwijkingen
van den gyroscoop, bij zeer langen
vluchttijd. terwijl het niet mogelijk ia j
die overmaat van afstand geheel van
hoogere snelheid op kleineren afstand
om te zetten, wegens den overmatigen
werkdruk van do machine, druk op de
krukken, torsen van de assen, tegen
druk van de afgewerkte luoht die door
betrekkelijk nauwe afvoerleiding (de
Iholte van de schroefassen) moet weg
gewerkt worden.
„Alle factoren in aanmerking ge
nomen ie dus eigenlijk voor een
ideaal-compromis de spanning van
150 atm. te hoog, en zou waarschijn
lijk 120 atm. (met bronzen luchtka
mers nog te bereiken) dichter bij het
optimum zijn.
„Dozo overwegingen maken het voor'
mij zoo goed als absoluut zeker, dat
indien werkelijk de torpedo, die de
„Tubantia" trof, een bronzen lucht
kamer had, die torpedo ook uit een
Du'tsche lanceerbuia afkomstig
was."
binnenland
TWEEDE KAMER.
WIJZIGING L O.-WET.
Ingediend is een wetsontwerp tot
wijziging en a an vu dl lig van de wet
tot regenng van het ïu^or onderwijs.
Beoogd wordt met deze wijziging:
lo. gelijks te. ling te verkrijgen voor
akten van bekwaamheid in afzonder
lijke vakken, zooweJ Lu do Oost-Indi
sche bezittingen ais in de West-lndi-
sche kolonieii afgegeven; 2o. te berei
ken, dat ook een tweejarige werk-
zaainheid als onderwijzer in de Ooet-
Incliscbe kolomen toelating zal geven
tot hel examen voor de hooi dak te
Lier te lande.
Van do daartoe noodige wijziging
van art 82 wordt tevens gebruik go-
maakt om een wettelijke uitzonde
ringsbepaling te maken voor onder
wijzersexamen, Uiie ten gevolge van
de mobilisatie het bewijs van ten min
ste tweejarige werkzaamheid als on
derwijzer met kunnen overleggen.
INBRAAK.
Toen Maandagochtend hot personeel
der drukkerij het bureau van het te
Watergraafsmeer verschijnend week
blad „De Meerbode" wilde binnen
gaan, bleek dat de deux ndet gesloten
was. Toen het personeel binnentrad,
zag het, dat in het achter den boek
winkel gelegen kantoor de brandkast
open stond. Onmiddellijk werd toen
de eigenaar der zaak, de heer E Wil
le, gewaarschuwd, die niet aan de
drukkerij, doch op den Linnaeuspark-
weg woont.
Nadat deze zich overtuigd had. dat
er f 191 uit de brandkast ontvreemd
was, benevens een spaarbankboekje
(groot f 175), werd allereerst de politie
gewaarschuwd en de administratie
der posterijen verwittigd van het ont
vreemde spaarbankboekje
Het eigenaardige bij deze Inbraak is
de omstandigheid dat noch aan
buitendeur, noch aan de brandkast
eenige sporen van braak aanwezig
zijn. De dader moet dus op de een of
andere manier in de gelegenheid zijn
geweest, de op genoemde sloten pas
sende sleutels te laten namaken, zc
meldt het HbltL
DE POKKEN TE AMSTERDAM.
Sedert de laatste mededeeüng is een
lijdere® In het Wilhelmlna-gasthuis
opgenomen, terwijl één man uit de
verpleging werd ontslagen, zoodat
thans nog 6 mannen 6 vrouwen en 1
kind in verpleging zijn.
Het aantal in observatie genomenen
vermeerderde met 5 en verminderde
met 10; het bedraagt dus thans 54.
Di Toestanl.
R«g«erlngsverkiaring.
De Regeering heeft Dinsdagmiddag
In de Tweede Kamer de volgende ver
klaring afgelegd:
„De Regeering stelt er prijs op, in
aansluiting met het medegedeelde in
comité-generaal, openlijk te verkla
ren. dat he< schorsen van het verleu
nen van periodieke verloven een
maatregel is van voorzorg, in verband
met het onwrikbaar besluit, om onze
neutraliteit stipt te handhaven. Die
maatregel Is niet het gevolg van be
staande politieke verwikkelingen,
maar berust op gegevens, welke een
toenemen dor gevaren, waaraan ons
land bloot slaat, doen duchten. Het
zoude niet In "a lande belang zijn, om
trent den inhoud dezer gegevens ee
nige mededeeling te doen".
AARDBEVING.
In een mededeelin» van het Kon.
Ned. Metoorlogisdh Instituut te Do
Bildt leest men
Door de eeismografen van het Met
Instituut werd Zondag 2 April een
zeer zwakke aardbeving <*P geringein
a/stand opgeieeltend. Het begin viel
om 1.59 min. 55 sec. (tijd van Amster
dam) en daarbij traden trillingen
on van een neriode van een halve tot
één seconde. Van enk ede plaatsen in
Nederland (Helder. Moordrecht. Gou
da) kwamen berichten ln van een
omstreeks 2 uur gevoelde aardbeving,
terwiil volgens een bericht uit Klun-
dert 6 minuten voor 2 uur een zware
ontploffing gehoord werd. daonna ge
volgd door een tweede, die iets min
der hevig was.
Het Meteorologisch Instituut acht
het van belang, nadere bijzonderhe
den omtrent deze aardbeving te ver
nemen en zal daarom gaarne berich
ten ontvangen van nersonen. die de
aardbeving of trillingen waargeno
men hebben, liefst met een nauwkeu
rige tiidsoDgave in spoort lid. of met
mededeeling van het \ersdhil tus
schen het gebezigde uurwerk en de-
stationsklok.
KINDEREXPLOITATIE,
Voor het kantongerecht te Middel
burg werd behandeld do zaak tegen
een mao, die voor liet plakken van
zakken een jongen van 15 jaar in
dienst had, en tevens acht kinderen
ar, 9 tot 13 jaar, allen nog leerplich
tig die bij hem voor en na den school
tijd werkten. Uit de behandeling der
zaak bleek, dat de werkplaats van
hekl. eerst gevestigd is geweest in
een loods op het terrein der stichting
Kinderzorg, een Christelijke Vereeni-
ging tot verpleging van Voogdijkinds-
ren, en dat ook dia ar reeds kinderen
uit die stichting werkzaam waren,
De kanton rechter en d© ambtenaar
van het O. M. lieten zoo meldt 't
Aig. Handelsblad niet na hun
scherpe afkeuring over deze kinderex
ploitatie uit te spreken, niet alleen
wat betreft be>kl., maar den directeur
van het jongeuspaviljoon dor genoem
de stichting, die overtreding van hel
verbod van kinderarbeid toeliet. De
eisch luidde elf geldboeten van f 3 of
elf maal 2 dagen hechtenis.
Uitspraak 6 ApriL
INRIOHTING VAN SCHEPEN
De Algemeens Nederlandsche Zee
mansbond heeft aan 56 Stoomvaart
en 303 Visscherij Maatschappijen, be
nevens aan 98 eigenaars van schepen
•n adres gezonden waarin men
eet
Het zal U wel niet onbekend zijn,
dat onze organisatie herhaalde malen
de aandacht heeft gevestigd op den
minder goeden en dikwijls slechten
toestand der verblijfplaatsen op de
schepen voor de opvarenden, speci
aal voor de schepelingen beneden den
rang van stuurman en machinist
Wij wijzen in dit verband op het door
onzen Bond ln November 1911 uitge
geven ..Rapport over de volkshuisves
ting aan boord van Nederlandsche
koopvaardijschepen en zeevis6Chers-
vaartuigen
Wanneer wij spreken over den
minder goeden toestand dèr verblijf
plaatsen, dan bedoelen wij daarmede
zoowel de plaats waar deze geves
tigd zijn, als de inrichting, ruimte,
verwarming, verlichting, het onder
houd enz.
Hoewel wij gaarne willen erken
nen, dat de laatste jaren meer aan
dacht aan de huisvesting aan boord
Ls geschonken dan voordien, vooral
op de nieuw ln de vaart gebrachte
schepen, valt het toch niet te ontken
nen, dat het op een groot aantal
schepen nog treurig gesteld ia
Het wil ons voorkomen, dat een
commissie, samengesteld uit verte
genwoordigers der Teeders en die der
zeeLieden. in deze zeer nuttig werk
zou kunnen verriohten. Deze commis
sie zou dan hebben te onderzoeken
wat aan de bestaande veiblijfplaat-
sen kan worden verbeterd, terwijl
deze op nieuwe schepen, in overleg
met de commissie, zouden moeten
worden gebouwd.
T VLIEGONGELUK IN INDÏê.
Uit verschillende berichten bLijtó,
dat luitenant ter Poorten het goed
blijft maken. Hij heeft wel ernstige
pijnen te verduren gehad, die met
morfine-inspultingen moesten worden
bestreden, maar ten slotte ia toch be
terschap ingetreden.
GE1NTEPAEERDEN-LEED.
[en schrijft uit Harderwijk aan
Telegraaf; Met de mannen van het
linieregiment was hij modegekoraen j
naar het neutrals Nederland, waar
men hem in sen der barakken van
het interneeringskamp to Harderwijk
had ondergebracht. Waarschijnlijk
tengevolge van de doorgestane ellen
de in den oorlog was hij ziek gewor
den; men bracht hem naar het hospi
taal en toen bleek, dat hij aan tuber
culose lijdende was, naar een Inrich
ting, bepaaldelijk voor lijders aan
deze ziekte bestemd. Aanvankelijke
beterschap gaf hoop voor de toekomst,
troostte z'n vrouw, dJe hom enkele ma
len kwam opzoeken. Dan met
vensuur naderde. En hij vroeg naar J in BESLAGNEMING VAN OVER Torera! Tn ons land, onder don £oe-
zijiu vrouw, die hij voor zijn dood nog ZEE VERVOERDE BRIEVENPOST. vloed van hooge houtprijzen, tenge-
zoo gaarne wc-nschte te zien. De vrlen-1 De minister van Bui^landsche j \olge van den geringen Invoer uit het
7BÜ "SST buitenland, bosschen en lanen wor-
vond, liet niets onbeproefd, om zijn
wensch vervuld te krijgen, maar de
ijai.d, die zich in zijn vaderland had de Britsche autoriteiten van
genesteld, weigerde hot gevraagde
permit uit te reiken.
Hij wachtte, wachtte, maar neg
steeds bleef zijn vrouw u:t en deze,
in nameloos wee, vurig begierend bij
haar stervenden echtvriend te zijn,
rustte met, smeekte om te worden
doorgelaten, totdat «ij overwon.
Maar het kon reeds te laat zijn. Zij
wist het,-hij" w as stervende Kon reeds
gestorven zijn. Als een gejaagd hert
spoedde zij zich naar de plaats, waar
de zieke verpleegd werd. En zij kwam
toen hij nog leefde.
Zijn kameraden hadden het gezegd:
hij kon niet sterven, voordat hij zijn
vrouw nog eenmaal had gezien.
Nog een enkele maal kc-c-rde het be
wustzijn terug; hij herkende haar. En
dan nog een wijle en hij stierf.
In een zinken kist hebben zijn
vrienden hem, den goedharfigen on
derofficier, naar den grafkuil gedra
gen. Daar zal zijn stoffelijk overschot
rusten, totdat de oorlog voorW is en
hij in zijn eigen geboortegrond een
laatste rustplaats vinden zal Groot
as het getal zijner landgeuooten, die
zijn lijkbaar volgden, weemoecfig
klonk de treurmuziek, ln nameloos
wee zag zijn vrouw het aan. dat de
grafkuil gedicht werd. Em den vol
genden dag kwamen zijn vader en
moeder van zijn laatste dagen verne
men bij de vriendelijke zusters, die
zijn lijden hadden verzacht en hare
zorgen den stervende hadden gewijd.
En ze stonden een wijle bij het pas
gedachte graf, waarin het stoffelijk
overschot geborgen was van him kind;
dat ze niet meer levend hadden mo
gen zien.
ENGELAND EN NEDERLAND.
De Londensche correspondent van
*t N. v. d. D. seint;
In antwoord op door mij gestelde
vragen heeft het departement van
buiteniandsche zaken mij officieel, op
gezag van Sir Edwand Grey, ver
klaard dat er in den oorlogsraad der
geallieerden te Pari je geen besprekin
gen zijn gehouden over maatregelen
tegen Nederland. Tusrohen Nederland
eenerzijds en Groot-Brittonriê ander
zijds bestaan geen verwikkelingen,
die aanleiding kunnen geven bot de
loopende geruchten.
Ook Reuter seinde gelijk we roede
ons vorig nummer meedeelden een
bericht van denzelfden inihoud en
voegde er nog aan toe:
Het bericht dat de geallieerden er
over zouden danken dan wel overwo
gen zouden hebben troepen op Neder-
landsch grondgebied aan wai te zet
ten is valsoh. Deze berichten, verzin
sels der Duilschera, zijn volkomen uit
de lucht gegrepen, schrijft het blad.
DE OUDERDOMSRENTE.
Het Centraal Bestuur van "het Al
gemeen Nederland«:h Werklieden
verbond heeft in verband met het
wetsontweru. betreffende de ouder
domsrente aan behoefticen. aan de
Tweede Kamer een adres gezonden,
kvaarin een ernst ur beroep wordt ge
daan het daarheen te leiden, dat
ten eerste in de wet worde vastge
steld een maximum ultkeerLng van 3
gulden voor alleenstaande personen
en 5 gulden voor gehuwden; ten twee
de. dat aam alle behoeftigen de
ouderdomsrente zal worden verstrekt
en aldus de benerkende bepalingen,
voorkomende in art. 1 alinea 6, ko
men te vervallen ten derde. art. 1
te wiizigen en wel zóó, dat ln plaats
van 70 jaar. gelezen zal worden
jaar.
SMOKKELEN.
Uit Eindhoven wordt aan de Tele
graaf gemeld: De militaire overheid
in Brabant gaat trouw door met ln
bijna elke plaats aan de Belgische
grens winkelzaken onder militaire
bewaking te stellen.
In Weert, Heeze, Valkenswaard,
Eindhoven en alle omliggende
meenntan zijn opnieuw eenige zaken
gesloten om den smokkelhandel tegen
te gaan,
GEEN S. D. A. P.-OON-GRBS.
Naar aanleiding van de stemming
in de afdeelingen der S. D. A. P. over
de vraag of dit jaar al dan niet het
gewone Congres zou worden gehou
den. bee loot het partijbestuur, naar
Het Volk" meldt, geen congres te
houden, althans niet met Paschen of
met Pinksteren.
Slechts 30 pCt. der uitgebrachte
stemmen had bezwaar tegen het niet
houden van het conrgea.
^Tti*dighed<
rept "houden zijn geW<
DIEFSTALLEN rN DE HAVEN.
De geheele bemanning van de ele
vator 12. in gebruik bij de Relief Com-
missie, ln totaal 16 personen, ia door
de rivierpolitie te Rotterdam aange- zal worden~Vrijgelaten.
houden als verdacht van medeplich
tig aan diefstal van een groote partij
schoenen, een baal meel. een «tuk f la-
vervoerde brievenj>ost'
Ter inleiding van deze modoJecllug
wordt er aan herinnerd, dat in de
Memorie van Antwoord op het Voor-
loopig Verslag der Eerste Kamer over
hoofdstuk ill der Staaisbegrooting
voor 1916 werd medegedeeld dat, toen
de Neder.andscbe regiering luid ver
nomen; dal postzakken aan boord va;:
erechil lende Noderlandsche schepen
door de Britsche aulorUeóloii waren
in beolag genomen, zij taratond tegen
deze handel wijz» door tusechvnkoi.:
van Hr. Ms. gezant to I.ouden me
klem heeft geprotesteerd, zich ber-xe-
j>ende op de bepalingen van liet Xlde
Verdrag van Djn Haag van 1907, no
pens zekere .beperkingen van Ov oh
oefening van hot buit recht in iivn zee
oorlog.
De Britsche regeering zoo deelde
gemelde Memorie van Antwoord me
de heeft in antwoord op hot No
derlandsche protest aangevoerd, *dat
de inbeslagneming van brievenmalen
aan boord van Nederlander lie sche
pen niet met het vermelde Verdrag in
strijd was, daar die Inbeslagneming
steeds had plaats gehad binnen he
Briitsch watergebied; volgens de Brit
sche regeering waron, waar voor di'
aebied het Verdrag niet gold, sche
pen, daar binnenkomende, ten volle
onderworpen aan de uitoefening van
de Britsche souvereinileit.
De Regeering heeft thans deen af
drukken de tot de Briteche regeerixrg
gerichte nota van 18 December 1915,
waarin de Nederlandse!» haar boven
vermeld protest tegen het inbe^iagiie-
mon van brievenzak kon uitbracht,
benevens de nota van 12 Januari 1916,
door de Nederlandsche Regeenng u-
de Britse!» gencht, naar aanleiding
van het antwoord van laaistg«?ineidc
regeering op het Nederlandse!» pro
test.
Voorts werd medegedeeld, dat op 1
April 1916 de Britsche gezant en de
Fransdie gezant uit naam hunner rè-
geeringen aan de Nederlandsche Re
geering oen Memorandum hebben
overlegd nopens de cusderwerpelijke
aangelegenheid. Ook dit Memoran
dum is afgedrukt. Er worden daarin
beschouwingen gewijd aan c-
inbeslagneming van postpakketten.
Voor zooveel noodig wordt daarom
aangeteekend, zegt de minister van
Buitenlandse!» Zaken, dat die be
schouwingen geen teiugslag zijn op
een van Nederlandsche zijde tot de ge
allieerde regeeringen gericht vertoog
De Nederlandsche regeering toch is
niet van meening dat de pakketjo
deelt in de onschendbaarheid, door
bet Haageche verdrag aan de over zee
vervoerde brievenpost gewaarborgd.
Zij heeft tegen de inbeslagneming
van postpakketten dan ook alleen ge
protesteerd, wanneer deze geschiedde
tol strijd met het stellig volkenrecht
op het stuk der bevoegdheden van bel-
ligerentan ten aanzien van op neu
trale schepen over zee vervoerde goe
deren.
Het lijdt volgens de Nederlandsche
Regeering geen twijfel, dat de term
„correspondence jjostale' in 't Ilaag-
sche verdrag omvat zenduigen van
effecten, ooupons en" andere papieren
van waarde De oorlogvoerenden mo
gen deze derhalve onder geen beding
in beslag nemen en de minister van
Buiteniandsche Zaken vraagt dan
ook de teruggave van <je door de Brit
sche overheden aangehouden zendin-
m van dozen aard.
GODSDIENSTWAANZIN.
De „Leideche Ct." meldt, dat de be
manning van den logger Noordzee
V", behalve de hoofdpersoon uit het
bekende drama van godsdienstwaan
zin, uit het krankzinnigengesticht
Medemblik ontslagen ia.
ONTSPORING.
Door tot nog toe onbekende oorzaak
zijn Dinsdagmorgen nabij het station
te Zaandam twee goederenwagens
ontspoord. Deze lagen op de rails.
Aangezien het ongeluk niet op het
hoofdspoor plaats had, ondervond
het personenverkeer geen belemme
ring; wel echter het goederenvervoer.
Persoonlijke ongelukken zijn er niet
bij voorgekomen.
GEZONDHEIDSCOMMISSIE VOOR
HET VELDLEGER.
De gezondheidscommissie voor het
veldleger zal bestaan uH 1 officier
van gezondheid, 1 militair apotheker,
1 arts-bacterioloog, 1 amanuensis en 2
hospitaaisolxtaten; zij krijgt, evenals
de gezondheidscommissie, Utrecht tot
standplaats, alwaar zij gebruik zal
kunnen maken van de laboratoria van
de centrale gezondheidscommissie,
zoo meldt de N. R. Cv
UITVOER VAN POOTAARD-
APPELEN.
Uit een mededeeling van den direo-
teur der Aardappel vereniging blijkt,
dat binnen enkele dagen de uitvoer
van poters van uitvoervrije soorten
wkTleezig* soorten voor 100 pet
den gekapt, die onder normale om
oog langen tijd onge-
<m, «Jat zoo
doende ter wille van een tijdelijk
oordeel het landelijk schoon van ona
aderland wordt opgeofferd, zonder
dat or nog in lange Jaren kans op
herstel te wachten ia
Zdfs van gemeentebesturen gaan
besluiten tot dergelijke schennis uit.
Aan den min ster wordt verzocht
maatregelen te nemen om, waar hel
mogelijk is, het kwaad te koeren en
ernieling zooder noodzaak te ver
hinderen.
Kerk en School
Leiden. Geslaagd Candidaats-exa.
men wis en natuurkunde de heer L
J. C. W. van Peski.
Leger en Vloot
en liet heerlijke bosdh onder den on-
bcvlekten hemel. En dat alles zonder
uitkomst Daar zou Keen hoop zijn
Ik vraag u. met mij te voelen, met
roü te zien. met mii dof en pijnliik te
moede te ziin bii het leed dat gedra
gen wordt. Maar ook mode te smach
ten haar en mede te atriiden voor
een betere wereld en voor 'iet scho©-
!i6 ideaal van den Bond voor Staats-
nensienneoringGeen onver-
biddelilke samenkoppe
ling meer vanoud en arm.
Gaat met ons en geeft J op als lid
en medestrijder aan dsn secretaris
der afdeeling uwer woonplauts "f
aan den algemeene secretarisA.
Voorbrood. Arnhem. Hoven ersstraat
No 37.
HET COMITé VAN ACTIE VAN
DEN BOND VOOR SIAATS-
PENSIONNEER1NG
V1SCH OP GOEDEN VRIJDAG.
De opperbevelhebber van land- en
zeemacht 1 vee ft bepaald, dat op den
Goeden Vrijdag aan allo militairen in
stede van een ration vleesch, zoo mo
gelijk visch moet worden verstrekt
Gemengd Nieuws
EEN TRAM-ONGEVAL
In de Lirizerstras.se te Weenen zijn
volle trams in volle vaart op elkaar
gëloopen. Er waron ongeveer 50 ge
kwetsten, onder wie <-» beetutder,
aan wien liet ongeluk te wijten is.
DE ZUIDPOOL EXPEDITIE
Reuter seint u t Portchalniers ln
Nieow-Zeeland. Het Zuid Poo'.schlp
Aurora is hier Zondag aangekomen.
Alles wel aan boord.
INGEZONDEN
Vmn lnge»onó«o ■takken, g«pl»*Ut of
Ut g«pl«*.tet, wordt d« kopie den tn»onder
.let terafgegerec.
Voor den Inhoud derer rnbrlek itelt de
Redactie «ioh niit a*D»prekeli:k.
Letteren cn Kunst
WOL
lil de gisteren te Alkmaar gehou-
iden vergadering van de vereen iglng
aan boord van de» elevator in slaap-1 d(m „.^.„dal i„
plaatsen, onder vloeren, enj. verstopt i IT
gevonden. M deze goederen, gelost uit I Noord-HoUand heelt, naar de Alkrn.
het m de St. Jobshaven liggende Ct meldt, de voorzitter, de heer Jac.
stoomschip „Lindenhall", zijn bestemd j Zuurbier, meegedeeld, dat de behoefte
voor de Belgen en uit Amerika ver- aan wol voor ons leger wordt
zonden asn de Comtmhwiori for relief! op mill loon K.G., en dat Engeland
in Belgium.
(N. R. Ct.)
PROVINCIALE STATENVERKIE
ZINGEN.
In district Amsterdam IV had Dins
dag de «temming plaats ter verkie
zing van oen lid der Provinciale Star
ten van Noord-tHolland (vacature-mr.
J Kappeyne van de Coppello).
Uitgebracht werden 1089 stemmen.
icn Kwam oproeit en uun - - Da(m5an verk regen de hoeren H R.
Hieuwde woede tastte de gevreesde du Mosch (^.1^,) 899 en D. J. Wijn.
ziekte hem aan en alia hoop op her- koop (S D P 190 «temmen, zoodat
stel verdween. gekozen is de heer H. R. du Mosch.
Hij wist het zelf ook, da^ zijn star-1
bereid is, 12 millioen EG. door te la
ten. Onze productie was ongeveer 2 1/2
millioen EG. Br zou, dacht de voor
zitter, wel weer opvordering van woi
plaats hebben.
BEHOUD VAN
NATUURMONUMENTEN.
Door de Vereenlging tot Behoud
van Natuurmonumenten Ln Neder
land ls een adres gezonden aan den
Minister van Binnenlandsche Zaken,
waarin verklaard wordt dat het Be
stuur met bezorgdheid ervaart, hoe
FEITEN.
Wie de feiten mee heeft, heeft do
werkelijkheid en de waarheid mee
en het is juist omdat ik hoop op uw
nuchterheid en uw zin voor de lessen
der feiten, dat ik mii vol vertrouwen
tot u wend. Want ook ik houd van
feiten. Ik zal mii dus alleen beroe
pen od feiten, die als Oen pa d boven
water staan en lk zal mii alleen
ridhten tot het koelste vorstand, daar
naast vertrouwend op de kracht van
uw geestvermogens en op uw liefde
voor recht en billijkheid, die u zullen
heloen bii hert maken uwer gevolg
trekkingen.
Ik neem aan. dat gil meegevoe
len d mensoh anderen llwer ni<*t ziet
liiden. als dat lijden onnoodig
voorkomen kan worden.
Gij begriiot wat ik bodooi. Aarde
is een feit en water is oen frit en
recen en zonneschijn ziin ook feiten.
Zonder twijfel ia gebrek voor
ouden van dagen, die met meor
staat ziin in hun leven&oojderhoud te
voorzien. een betreurenswaardig
feit.
Staatspensioen zonder premiebeta
ling ia m verschillende landen een
feit en zal het ook van u afhangen, of
dit ook in ons land binnen korten
tild aks feil geboekt kan worden.
De invoering tan Staatspensioen
zal de volgende feiten veroorzaken
1. Hij en of zij voelt ui zich min
der afhankeliik van de kinderen.
2. Hij ïm/ol zii kan (kunnen) nu het
zwaarste werk laten liggen.
a Zij gaat nu niet meer uit were
kern
4. Hij kan nu eens thuisblijven van
het venten, als het slecht weer is.
5. Hij :of zij kan nu zoixier gewe
tensbezwaren aan tafel bij hunne
kinderen aanschikken.
6 Hij of zii kan nu de kinderen en
kleinkindereu elders eens bezoeken.
7. Hij of zii is nu niet gdheel aan
de liefdadigheid overgeleverd.
8. Hij ol zij zegt nu zalf de bedee
ling op.
9. Hü heeft het klokluiden, wat
an zoo zwaar viel. aan een ander
overgelaten.
10. Hij of zij heeft het klopper-
wachtbaantje er nu aan gdgeven.
Enz. enz.
Hieruit blijkt, dat de levensomstan
digheden van oude menschen uit den
arbeidenden stand in verreweg ile
meeste gevallen zoo zijn. dat zij met
uit eigen bezit of verdiensten kunnen
bestaan en daarcmi vaak werk ver
richten. dat ver boven hun krachten
gaat.
Het Staatspensioen maakt den
schoonen kinderolicht..Eert uw
vader en uw moeder" minder moeilijk
voor hen. die zelf reeds moede heb
ben om mei vrouw en kinderen het
hoofd boven water te houden.
De oudjes leven niet zooals men
schen kunnen en moeten leven.
Het is uw plicht, mede te werken
aan de verbetering, die de wereld
bewoonbaar zal maken ook voor die
ouden van dagen, die niet meer voor
zich zelf kunnen zorgen.
„Ben ik mijn broeders hoeder 7"
mag uw lijfspreuk niet meer zijn. Go-
zien de ellende, die geleden wordt, is
liet uw menachenDlicht te zoeken
naar middelen, om hieraan een einde
tc maken.
De®e middelen gevonden hebbende
is het uw plicht ze toe te passen, en
anderen over t« halen met u mede te
werken.
Doet uw plicht en beliegt
weten niet met mensdhonwaardlge
Ln-slaap-8U6serij. Zeg niet. dat het
uw taak niet ls. voor andoren te zor
gen.
Gij gevoelt onrecht bij eigen
pijn bij anderer lijden, welnu, dan Sis
uw taak duidelijk.
Zljt gij een burger, een man T En
wilt gil uw vuist niet verheffen
het onredht. geen hand reiken aan
de armen, u geen moeite op den hals
halen voor uw medemenechen
Al deze ellende, ondanks de lachen
de velden en de kabbelende beekji
TOOXEEL.
Bij de N. V. Hu Tooaeel". direc
teur Willem Royaards zijn voor het
komende seizoen nieuw ge<T,gageord
Hubert La Roche, Pierre Mola, Mevr.
Mina Buderman— van Dijk en Mevr,
Stien de Hartogh.
VAN HULZEN's TOON'DEL
PLANNEN'.
Gerard van Hulzen wordt tooneel-
directeur. Wij hebben or al leis van
laten verluiden. Nu heeft hij meor.
verteld aan den heer Rflsring van 't
Nieuwe. Ziehier
Ik zal de eerste letterkundige niet
zijn die zich aan het hoofd van een
U oneolgezolschap stelt met het doel
het te leiden op den weg der ware
kunst Doen Herman Hei iermans en
Jan Fabricius het niet! Waarom zoo
ik aarzelen?.. Mijn doel is niet dlrec-
teurtje of regiseeurtje te spelen. ik
voel me geroepen iets nieuws aan het
tooneel te geven. Om aan den drang
der roeping te voldoen, stel ik mij aan
het hoofd van een klein geselschap,
dat ik voor het meerendeel oorspron
kelijk Neder'.andech werk zal doen
vertoonen. Het oorspronke'i'ke wi'sel
natuurlijk af met vertalingen.
Mocht mij echter blijken, dal na één
jaur laten we zoggen na hoogstens
twee jaar mijn pogen om op de
stukkenrol de grootste plaats aan oor
spronkelijk werk te geven faalt, dan
trek :k mij terug, om met krijgsmans
eer het harnas af te leggcn Ik heb
echter goeden moet. dat ik slagen zal.
De tooneelhietone der laatree jaren
geeft mij dien moed. Zij toch hooft
opgeteekend dat al het oorspronkelij
ke Nederlandsche toonce'.werk slaagt
en succes heeft. Succes hadden ik
laat iedere waardebepaling or buiten
o.a .Uitgaan" van Glanor. bijna
al de stukkon van Justus van Maurlk
en Rosier Faaeeen. ..Doinhcid-macht"
van Marcellus Emanta, de spelen van
Herman Heijermans, de drama's van
jhr Van Riemsdijk, de tooneelsiajlen
van Herman Roelvink, de fijnere too-
neelwerken van mevrouw Jos Simona
—Mees en mevrouw Ina Boudier—
Bakker, de tooneelspelen cn drama's
van Jan Fabriciue J. Schürmnnn,
Schuil, enz
Ie dit niet om den sterveling moed
te geven? ik wil echter nog iets go-
heëi anders. Mijn plan ia. om. reke
ning met dea geeet van den ta'j4 hop-
dend. geen groote stukken te spelen,
maar kleinere en niet al te zwaar
wichtige- De uitgaander, welke het te
lang vindt om dr e uur in eon schouw,
burg te zitten, za! in den mijnen zoo
kor; en zoo lang kunnen blijven, al#
hij zelf verkiest. Hij zal zich niet in to
spannen hebben voor eon stuk in drie,
vier of vijf bedrijven. Hij zul bij mij
kleinere stukken kunnen zien, cn min
der tijd verliezen. Ik wil ook daar n
nc^ afwisseling brengen door dans,
tang voordracht. pantomime, enz.
Kort en goodIk hoop een toonre! te
stichten, dat het midden houdt tus
schen het „Ueberbrett!" on net „Ca
baret"
Plaats der handeling: Den Haag.
De Princeseeechouwbu'g of de Ko
ninklijke. Speenden: Caroline van
Dommelen, Aieida Roelof-en, Greta
Gijswijt, Mannen nog niet bekend.
NIEUWE UITGAVEN.
In „Het Muziekcollege'., uitgave van
Emil Wegelin treft ons Haarlem
mers een in memoriam-arUkel
over den overleden toonkunstenaar
Joh. de Veer, wiens portret staat, af
gedrukt naast een korte levensbe
schrijving.
P. de Nobel vervolgt zijn artikel over
het synagogaal gezang en behalve de
gewone rubrieken verdient o<m artikel
over het klokkenspel vermeld te wor
den.
Stcomvaartberlclifen
STOOMV.MIJ NEDERLAND
Het st. Boeroe (uitreis) passeerde 3
Apr:' Perim.
Het st Roepat (thuisreis) arriveer
de 2 April te Suez.
Het st Prins der Nederlanden ar
riveerde Dinsdagmiddag van Batavia
te IJmuiden.
KON. NED. STOOMBOOT-MIJ.
Het st. Amcr van Buenos-\yres n.
Genua, arriveerde 3 April tc Gibral-
r.
Het st. Diana, van Barcelona naar
Swansea, pass. 2 April Gibraltar.
Het st. Kernland (uitreis) arr vc. rd»
2 April te Montevideo
Het «L Helena arriveerde 28 Maart
van Swansea te Barcelona.
Het «t. Saturnua vertrok 2 April van
Baltimore naar Amsterdam.
HOLLANDAMER IK A-LI J N. V
Het st. Sloterdijk vertrok 2 Apri! v.
New-Orleans naar Rotterdam.
Hel st. Westerdijk. van Baltimore
en Norfolk naar Rotterdam passeerde
4 April 1 uur 35 nara. de Galloperbocl,
ROTTERDAMSCHE LLOYD.
Het at. Ternate (thuisreis) passeer
de 2 April Sagres.
KON. HOLLANOSGHE LLOYD.
Het et Kennemerland (thuisreis)
passeerde 2/3 April Dungeness.
STOOMVAART-MIJ. OCEAAN.
Het et Sarpedon, van Batavia na®»
Amsterdam, pass. 2 April Perim.
