HuiLEM'S Dl»
DERDE BLAD
Zatirdag 8 April 1916
Bij Verdun.
Allo belangstelling trekt zich nog
namen op Verdun. Daar is 't de plaats
waar nog iets méér gedaan wordt
dan loopgrayenstrijd voeren. En
hoewel in de laatste weken ver
slapping in het groote Duitsche offen
sief is ingetreden, zeker is dat de
eirijd daar nog niet uit is. Eiken dag
is een nieuwe actie te verwachten!
De „Times" merkt terecht!
©l>, dol de strijd bij Verdun verreweg
de' grootste slag in de geschiedenis
is. Verder teekent dat Engelsche blad
aan:
„Uit alle verslagen blijkt, dat de
Duitschers gefaald zijn in wat zij
zich voornamen te verrichten; dat de
mislukking hun vreeseljjke verliezen
beeft gekos.'., die iedoren dag ernstig
vermeerderen. Zij kiinnen niet terug
trekken zonder een verpletterenden
Blag voor het prestige van hun wape
nen en zij kunnen geen flinke vorde
ringen ninkcn, zonder verliezen te
lijden, die de goheele linie gevaarlijk
zouden verzwakken".
t Fronscho blad „La Victoire"
merkt op, dat als de Duitechers bij
Verdun geen grootere vorderingen
maken dan zij thans doen, zij pos
over.zes jaar in Verdun kun
nen zijn.
Men weet dat de Duitschers er an
ders over denken. Wij wijzen op de
rede van den Duitsclien rijkskanse
lier die over Verdun o.a. zei:
„De met geniale voorzichtigheid
voorbereide operaties worden door
de InMnaftige Duitsche troepen uit
gevoerd, die op den met offervaardi
ge dapperheid strijdenden vijandi
voordeel op voordeel behalen".
Veel nieuws is er de laatste dagen
bij Verdun niet voorgevallen. Toch
wordt er danig gestreden.
liet merkwaardige is, dat beide
partijeu beurtelings aanvallend en
verdedigend moeiten optreden, omdat
zij genoodzaakt zijn het terrein, dat
zij bezet houden of gewonnen hebben,
telkens tegen aanvallen te verdedigen
en steeds moeten traebtén door aan
vallend optreden den tegenstander
uit zijn stellingen te verdrijven.
Van eun geregeld aanvallen of ver
dedigend gevecht Is dus geen sprake;
het is een voortdurend heen en weer
golvende strijd.
Ilavas merkt nu in een bericht uit
Purijs op:
„Hot scliijnt, dM die Fransche gene
rale staf. in tegensteJUrxg met het
geen eerst geschiedde, thans tracht
de saillanten vast te houden en alie
mogelijke tactische voordeelen er uit
te halen omden Duitschers zooveel
mogelijk verliezen toe te brengen".
De Duitschers vielen in de laatste
dagen 't dorp Hnueourt aan en slaag
den er in, om daar vasten voel te
krijgen. Door dit bezette dorp wilden
de Duitschers geleidelijk den „Mort
Homme' naderen.
Over deze gevechten meldt de Fran
sche staf:
..Deze voornaamste punten van on
ze eerste linie van weerstand ziin
aangeleund op onze stellingen in do
tweede linie, welke de Duitschers hef
tig bombardeereu en die nog sterker
i6 dan de eerste, welke aan den op-
marsch van de Duitschers een reeks
bijlui onoverkomelijke hinderpalen in
den wee stelt".
Verder wijst ue Fransche staf er op,
dat verschillende Duitsche aanvallen
bij t Caillettebosch zijn afgeslagen
en concludeert daaruit, dat de DuiU
schere. onmachtig zijn ten W. van de
Maas op te rukken en nu ook niet
gelukkiger zijn ten 0. dezer rivier.
Douaumont wordt nog steeds 'ge
noemd in de stafberichten! De Fran
sche staf doolt mede, dat de Fran
schen voor H front van Douaumont er
in geslaagd zijn over een breedte van
5W M. en een diepte van 200 M. in
Duitsche loopgravenstellingen binnen
te dringen
po Duitsche staf zwijgt daarover,
alleen wordt gemeld, dat op verschik
lende plaatsen van 't Verdun-front
aanvallen der Franschen zijn afgesla.
Do Franschen hebben dus bij Avo-
court en Douaumont voordeelen be
haald.
Do Duitschers veroverden Haucourt
Het verloop van den strijd in de
eerstvolgende dagen zal leeren wat
het belangrijkste is.
Aan 'l Eng cliche front.
Dok hier veel strijd maar weinig
verandering in de posities.
Do Duitschers waren de aanvallers.
Zij ontnamen volgens meedeeling
van hun staf aan de Engelschen de
xeohterstelliugen ten Z. van St. EloL
Doze posities waren door Canadew&en
bezet.
Do Engelscho staf meldt, dat de
Duitschers bij St. Eloi een gedeelte
veroverd hebben van 't terrein, dat de
Engolsohen hun op 29 Maart ontna
men.
Dij Auer drongen de Duitschers ook
m een Engelsche stelling, maar wer
den weer gauw daaruit geworpen.
Oostelijk front.
Dp bet Oostelijk front is het terrein
bog niet geschikt door troepen voor
groote bewegingen te worden gebruikt,
pe ijsgang duurt vóórt zoo zegt het
telegram uit Russische bron de slik-
kerige wegen zijD ongeschikt voor be
wegingen, de moerassen ontdooien.
Vandaar dat sedert dagen de strijd
beperkt blijft tot hevige artilleriebe
schieting en plaatselijke iilfanterio-
gevechten. Alleen de vliegers hebben
gelegenheid, om hun arbeid te verrich
ten.
Er is dan ook weer stilstand gdko-
nieif in 't Russische offensief dat de
vorig© week ingezet was.
.De Duitsche staf spreekt in 't be
ticht van Vrijdag alleen van hevige
Plaatselijke aanvallen der Russen ten
Z. van 1 Narotsmeer. Deze aanvallen
wisten de Duitschers af te slaan.
Binnenkort zón natuurlijk ook op
't oostelijk oorlogsveld groote dingen
te verwachten. Do Russen hebben
zich volgens berichten uit entente-
kringen krachtig voorbereid op of
fensieve plannen.
Von Hindenburg.
Maar ook Von Hindenburg zal wel
weer van zich doen spreken aan het
Oostfront.
Doze bekende Duitsche generaal-
valdmaarechalk vierde Donderdag zijn
gouden jubilé als officier.
Naar Wolff meldt is dit feit met een
eenvoudig feest" herdacht.
Keizer Wilhelm zond Hindenburg
een telegram, waarin men leest
„U zelf was het beschoren de zovaak
ste en hoogste taak, die een legeraan
voerder te velde gesteld kan worden,
met een ongekend succes te volbren
gen. Gij hebt een numeriek veel sten
keren vijand met geduchte slagen utt
de grensprovincies verdreven, door
beleidvolle operaties en verdere inval
lend voorkomen zegevierend opruk
kend, uw stellingen ver In het land
van den vijand vooruitgeschoven en
tegen de hevigste aanvallen behou
den- Deze daden zullen in de geschie
denis worden opgeteékend. Ik echter
gevoel mij één met 't leger en 't ge
heel e vaderland, wanneer iku op den
huidigen dag hartelijk gelukwensch
en u verzeker, dat wij u steeds dank
baar zullen blijven en erkentelijk voor
alles wat gij hebt gedaan. Als een
stoffelijk bewijö hiervan verleen ik u
mijn olieverfportret, dat u heden
wordt toegezonden."
De chef van den staf overhandigde
Von Hindenburg een borstbeeld en zei
daarbij o.a.
„De weg van Tannenburg tot aan
bet slagveld bij 'het Narotsjmeer,
Owinsk en Jacobetadt heeft uw naam
onsterfelijk gemaakt, gij hebt het hurt
van het Duitsche volk veroverd, dat
In u gelooft en zijn verwachting op u
stelt."
Ook van andere zijde ontving de ju
bilaris nog vele gehikwensohen, die
bewijzen, dat 't Duitsche volk inder
daad wat de strijd iu 't Oosten betreft,
zijn verwachting op Von Hindenburg
stelt.
Zuidelijk oorlogsveld.
Van *t Zuidelijk oorlogsveld (de
strijd kusschen Italië en Oostenrijk-
Hongarije) is heden geen belangrijk
nieuws, evenmin van 't oorlogstooneel
in den Balkan en bij Saloniki.
AH oen meldt de Oostenrijksche staf.
dat Ooeteurijksche troepen Italianen
die zich op den kam van den Rauch-
kofel (ten N. van den Monte Cristailo)
genesteld hadden, verdreven hebben
en 122 Italianen gevangen namen.
Zeppeinjrtochten.
De Zeppelin-tochten op Engeland
worden dien laats ten tijd menigvuidi-
ger. De Duitschers verwachten daar
van blijkbaar uitwerking.
Do maritieme medewerker van het
„Berliner Tageblatt", kapitein, Por
ei us betoogt, dat deze tochten er niet
toe zullen bijdragen, om den roep
naar vrede in Engeland luider te
doen klinken, maai- wel verwacht hij
resultaat van alle factoren te zamen,
die in de Duitsche methode van oor
logvoeren worden aangewend en ten
doel hébben, maar steeds meer ver
woestingen aan te richten. Het Engel-
sehe volk, aldus de Duitsche zeeka
pitein, dat van zijn veilig eiland met
weinig interesse op de E-uropeesche
slagvelden neerzie:, moet aan den
lijve ook wat van den oorlog voelen
cn leeren inzien, dat de Duitschers
ovor een wapen beschikken, waarte
gen het machteloos staat".
In Engeland worden de stemmen
krachtiger om met meer kracht tegen
deze Zeppelin-tochten op te treden.
Pemberton Billing heeft in 't Engel-
sche Lagerhuis critiek geoefend op
do tactiek der regeering in dezo aan
gelegenheid. Hij drong o.a. aan op
meer luchtaanvallen op vijandelijk
gebied en sprak: „Als niemand an
dere dergelijke raids kan organisee-
ren, vruag ik, de gelegenheid te mo-
gon hebben, het zelf te doen en ze, zoo
noodig, te leiden, mits ik voorzien
worde van het materieel en de man
nen, die thans rondom het land ge-
8tatiomieerd zijn zonder eenig doei.
Ik geloof, dat ik een manier kan voor
stellen, waarop wij in eén dag oven-
veel Zeppelins zouden kunnen vernie
ten, als wij nu in een jaar doen".
Tennant protesteerde namens do
regeering tegen de bewering, als zou
zij te weinig actieve stappen nemen.
Moer dan éen aanval op Londen was
afgeslagen, zonder dat velen van de
inwoners wisten, dat er aanvallen
waren gedaan. Alle deel en van het
Iknd waren gewapend en voorzien
van verdedigingsmaieaiaal. Het was
onmogelijk, Zeppelins af te slaan,
overal waar zij konden komen, maar
Tennant hoopte, dat dezo toestand
spoedig zou zijn bereikt.
Van Billings aanbod, zeide Ten
nant, dat hij het niet zou afslaan en
zich van zijn medewerking en advies
zou verzekeren.
Uit Londen wordt aan de Telegraaf
geseind:
„Na alle vergeefsche pogingen cum
den Engelschen schrik in te boezemen,
wordt den Zeppelins zelf vrees aan-'
gejaagd. De vernieling van de L. 15
was eon goed Begin. Woensdagavond
werden de aanvallers op de Oostkust
spoedig verdreven. De ontvangst was
te warm.Een Zeppelin wierp, om snel
te kunnen stijgen, al zijn bommen zon
der te mikken uit en verdween zop
snel mogelijk. Do Duitschers slaagden
er slechts in, een kind te dooden en
vijf andere te verwonden. Verder wer
den er nog vijf volwassenen getrof
fen. Do militaire schade is nihii."
De rede van den Duitschen
rijkskanselier.
De rede van den Duitschen rijks
kanselier blijft de aandacht trekken.
In ons nummer van Vrijdag gaven
we in 't kort weer wat de Engeltche
pers daarover zegt Wat de Fransche
journalisten er van denken «int Keu
ter heel kort en wei in de volgende
bewoordingen
„De Fransche pers bespreekt de re
devoering van den Duitschen rijks
kanselier. en merkt op, dat zijn po
seoren als kampioen voor het recht
niet anders dan den lachl'U6t van de
lieele wereld kan opwekken. Do eeni-
ge redevoering, die hij ln werkelijk
heid gaarne zou houden, is„Verdun
is gevallen."."
Dc blokkade run Btitffchland.
De Telegraaf ontleent aan do Kölni-
eche Zeitung eer.ige aanvullingen op
het Wolff-telegram van 't debat in den
Duitschen Rijksdag dat volgde na de
rede van den Rijkskanselier.
De nationaal-liberaol dr. Stresemann
zeide b v., behalve wat Wolff «Inde,
nog het volgende
Do welgestelden moeten zich wat
beperken, lijden echter geen gebrek,
maar wij allen weten wat on
ze arbeiders en middenstand
verduren. Economicli zijn wo
zoo goed alö geïsoleerd. Het ware on
zinnig, te loochenen dat de blokkade,
tegen ons op touw gezet, niet in veler
lei opzicht - effectief is, En deze ver
wurging moet nu, volgens de Fran-
echeo onferentie, nog verergerd wor
den. Daartegen moeten wij ons ver
zetten met alle middelen dié in ons
bereik zijn.
Wij eischen het gebruik van al onze
werktuigen, waarmede wij de levens
zenuw van Enge'.ands economisch le
ven kunnen afsnijden.
De bescherming van de rechtmatige
belangen der neutralen heeft natuur
lijk onze volle instemming. Dezo be
langen zijn door de Duitsche regee
ring steeds op pijnlijk nauwgezette
wijtze behartigd."
Verder zei Stresemann nog een en
ander over België ln verband met de
quaestie
Duitschland aan de Noordzee.
„Het program van den Rijkskanse
lier eischt aanvulling. Als wij willen
dat België in d© toekomst niet weder
om tot een bolwerk voor onze vijan
den wordt, dan moet niet alleen de
statue quo ante uitgesloten zijn, maar
dan moet ook het militaire, politieke
en economische overwicht van
Duitschland verzekeid worden 1 (Ge
roep: Zeer juietl) Dt klemt te meer,
waar de Rijkekanselier toch zelf in
vroegere redevoeringen met het volste
recht de verwerving van de vrijheid
der zeeën als één van Dultschland's
oorlogsdoeleinden heeft genoemd.
Die vrijheid der zeeën is slechts
dan te verwerven, al9 wij oppermach
tig ter zee zijn als wij de mogelijkheid
hebben uit den „natten driehoek" te
komen, ais wij de zee bereikt hebben.
Dit zijn oorlogsdoe.einden, die niels te
maken hebben mei geweldpleging te
genover andere volkeren, die rekening
houden met het eigen bestaan dier
volkeren, maar die toch ten slotte als
grondslag moeten hebben het Duit
sche belang, dat zich een toekomst
wil verzekeren."
Engelsche maatregelen tegen
Duitschland.
De „London Gazette" bevat eene
nieuwe lijst van firma's iu neutrale
landen, waarmede burgera van het
Vereen!gd Koninkrijk geen zaken mo
gen doen. l>e nieuwe lijst bevat 26
firma's in Nederland, vijf in Neder
landse h OosHndië en zes in Portu-
geescli Oost-Afrika.
Dit ia du weer een verscherping
van de Engelsche blokkade van
DujllscJiland, die een gevolg is van de
nieuwe „Order in Council", die be
palingen bevat inzake de toepassing
van den doorvoer van contrabande.
Ea- zullen nu volgens meedeelin-
gen uit Engelsche bron bepalingen
gemaakt worden die omschrijven op
welke gronden goederen in beslag ge
nomen kunnen worden die op weg
zijn naar den vijand, ook die gecon
signeerd fijn aan personen in neutra
le landen die op de „zwarte lijst'
staan.
Men weet dat reeds meer van die
lijsten in Engeland gepubliceerd zijn.
Deze nieuwe lijst is alleen een aan
vulling.
Verder wordt vermoed dat Enge
land ook nog andere plannen ter zee
heeft.
Uit Chxistiania wordt gesneld i
„De bemanning van het Ncorweeg-
sche stoomschip „Nidelven", d'.e te
Bergen aankwam, berichtte dat het
Kanaal bij Dover thans geheel door
de Engelschen voor de scheepvaart is
versperd, en dat slechts op enkele
uren per dag schepen door het Ka
naal mogen gaan. De ..Nidelven" had
drie uren, met dertig andpre schepen
van verschillende nationaliteit, moe
ten wachten, voordat het schip door
gelaten werd".
De duikbootenoo'log
wordt van Duitsche zijde met kracht
voortgezet.
Nu zijn getorpedeerd 't Engelsche
stoomschip „Simli" (58S4 ton} waar
bij 11 man van die Aziatische beuian-
nig om 't leven gekomen is en de
Franscbo schoener „St, Hubert".
Verder wordt door Reuter gemeld,
dat de Deeosche boot „Stierborg"
(1592 ton) in de Middeilandsclie zee
door een duikboot in den grond ge
boord is.
In Engeland wijst men er af en toe
op, dat de Engelsche haiuLelsi loot
niet veel door den duikbootenoorlog
benadeeld wordt.
Ook nu weer.
In het Lagerhuis verklaarde mi
nister Runciman dat de netto-lonnen-
inhoud van de schepen, geregistreerd
in het Vereenigd Koninkrijk, aan het
einde van de laatste drie jaren was
als volgt: in 1913 12.120 000 ton. in
191-1 12.115.000in 1915 12.416.000 ton.
Opstand in China.
D© opstandige beweging in China
neemt toe. Thans hebben de kustpro
vincie Kwantung (in ZO. China) en
dc stad Kanton zich onafhankelijk
verklaard.
't Feit dat de president voorloo-
pig althans afstand gedaan heeft
van de keizerlijke waardigheid, heeft
du6 niet kunne bewerken, dat de rust
in 't Gesloten Rijk terugkeer*-
Allerlei.
EEN SPAANSCHE PROTESTNOTA.
Reuter seint uit Madrid, dal Spanje
een nota aan Duitschlaud zond, waar
in wordt geprotesteerd tegen de tor-
pedeering van de „Sussexwaarbij
verschillende Spanjaarden het leven
verloren, en tegen de torpedeering
van het Spaansche handelsvaartuig
„Vigo", in de Golf van Biscaye.
DE OORLOG IN DE LUCHT,
't Berliner Tageblatt meldt, dat het
via Genève, vernomen heeft dat de
bommen door een Zeppelin op Duin
kerken geworpen, aanmerkelijke ma-
terieole schada habben veroorzaakt.
Verschillende personen werdert ge
dood of gewond.
EEN DUITOCH WATERVLIEGTUIG
VERONGELUKT.
Een Fransche torpedojager heeft,
naar do ..Petit Parisien" meldt, een
Duitsch watervliegtuig, die het in de
Noordzee met eon gebroken vleugel
aangetroffen had, naar Duinkerken
gebracht. De beide inzittenden wei*-
den gevangen genomen.
DE PRINS VAN WALES.
De prins van Walos die bij 't En
gelsche leger in Egypte vertoeft, is
tot stafkapitein benoemd.
Stadsnieuws
Het Tooneel
„THE T1MBERTOWN DRAMATIC
SOCIETY". The younger Genera
tion van Stanley Houghton. The
Ghost of Jerry Buodler van W.
Jaoob? en Chas Rock.
Na „The Timbertown Follies", die
hier tweemaal met zooveel succes op
traden en die na dien tijd nogal ven
zich deden spreken, kregen we Vrij
dagavond op ons tooneel een ander
gezelschap van Ercre'sche geïnter
neerden uit Plankenstad
Deze Jongelui -vormen eren echt di-
lettan ten - tooneel gezelschapgeen ca
baret zooals the Follies. En als roo-
kjanig presteerden ztj wel wat, al bleef
het wezenlijk dilettantenwerk.
De schouwburgzaal was bijna uit
verkocht; vooral ,/he younger gene
ration'' uit onze stad Het zich niet
onbetuigd: mon zag in de loeres en
hooger nog, hee'e rijm vroolijke Jon-
garoeisjegprezichtjes boven kleurige
japonnetjes; ook Jongens, pardon,
jongelui uit de hoogere klassen
van FL B. S. en Gymnasium ontbra
ken niet, al wonnen dn meisjes het
verre in aantal.
Anders dan op hef tooneel: «Jaar
toch werden als h\ leng verleden tij
den de vrouwenrollen door jomge man
nen vervuld en rAó goed, dat wii ons
voor konden stellen, hoe dit \1roeger
gewoon gevonden zou zijn. Alleen de
stemmen die verrieden den baard!
En de handen staken wat ongewend
uit de domesmouwen.
In bet eerste stukje, een één-acter:
„The Ghest of Jerry Dirndl er' waren
geen vrouwenrol!en te vervullen. We
zagen hier een griezelig gevalletje,
dat nog griezeliger had kunnen zijn,
indien de vertooning minder vlak
waire gebleven.
De spelenden stonden allen onge
veer op gelijk niveau, wat ten slotte
wel prettig aandoet. Idooh daar zij
allen in hun spel een zeker flegma
aan den dag brarhtan, werden wij
er niet door geschokt.
't Geval Is zóó: In een dorpshotel
zitten eenige stamgasten en enkele
logée's in dien laten avond bil 1 vuur
en vertellen spookgeschiedenissen.
Eén der stamgasten doet een uit
voerig verhaal van een roover, die
vroeger in het hotel stierf en wiens
geesH daar nu nog rondwaart. Een
ander neemt aan hen allen schrik
aan te Jagen door den geest van Jerry
Bundler, den roover, te doer, ver
schijnen.
Hij slaagt hierin doch met het nood
lottig gevolg, dat één It gasten zijn
revolver near hem ofocb i »t en hem
doodt, 't Lijkt nogal onloolsch, dat
schiepen, nadat de ander rijn verschij
nen als geest van te vnren aangekon
digd hndj Maar de ont.oMitenjs brengt
Iemand soms tot onlogische daden!
Het. ffcetrkste spd tent bier de oudje
kedlncr, die 't eerst den geest gewaar
wordt.
Het blijspel van Houghton" is een
niet ai te st erk pi "Idool voor het recht
van het jonge geslacht, om zich uit te
leven. Het pleidooi is niet heel sterk,
omdat de botsing b'^ohen het oudere
en het jongere geslecht ook niet sterk
gegeven is. 't Gaat om kleinigheden:
een diner met een vriend van den
toon: een fulf-nvond van den ande
ren zoor; een geheime verloving van
de dochter, waar de ouders in den
eirond van de raak ni«fs on tegen heb
ben. Wel aanlig demonstreert Hough
ton. hoe elk nieuw ge«alnrbt milder Is
In rijn opvattinnen dan bet vorige. De
oude grootmoeder 1s het strengst: de
ouders h'üken veel minder vasthou
dend en de kinderen eisrhen vriihefd.
Vis alles in lichten bliispeltoon ge
houden. en heel onschuldig; het Jon
ge geslacht ln de zaal kon vrijuit
laohen om de aardigheden en deed dit
ook van harte.
Onik hier over het spel dat zekere
flegma, dat de landaard der spelen
den meehrnnisrt; men kwam er wcdntg
„uit", doah dedd> evenmin iets blijken
van buitengewone inspanning. Het
was alles vlak, maar natuurlijk, zon
der mooidioenerii De vter ..vrouwen"
in 't stuk wekten heel wat hilariteit
in de zaal; vooral de lance, stature
grootmoeder, die heel verdienstelijk
spel gaf, kon moeilijk zonder lachen
aangezien worden.
Bij de anderen zat het lachwekkende
meer in de stemmen; 't is dan ook een
vreemde gewaarwording, een vrouw
te hocsren snoeken met de lage intona
tie van een jongen, d-.e den baard ln
de keel heeft Overigens was de illu
sie bijna volkomen, vooral wat moe
der en dochter Kennicm betreft; de
dienstmaagd was wel wat heel lang
en heel recht!
Het was een voorstelling, die in
sloeg; onze gasden tegen wil en denk
hebben niet over de ontvangst te Kla
gen.
Eenige Engelsche matrozen verkoch
ten im de pauzes prentbriefkaarten,
waarop het gezelschap gekiekt was;
me dunkt de opbrengst voor het lief-
iïadl3oeJ zal nTet tegëngëvaïïoo
zijn.
En nu wil Ik nog even zeggen, wel
ke wan och onwillekeurig mij op
kwam bij het zien van den vollen
schouwburg. Mocht het Fransche
Toon eel gezelschap, dat onze stad ge
regeld bezoekt ook eens voor zoo"n
goed bezette zaal spelen! En
wat zij als beroeps-arttetem kunnen
presteeron geeft toch ln ieder geval
intenser genieten dan wat zelfs een
verdienstelijk dilettanten-gezelschap
geven kan.
Het deed plezier zooveel belangstel
ling te zien voor de Engelschen, Doch
men vergete de Franschen niet!
ANNA VAN GOGH—KAULBACH.
Uit de Omstreken
Bloemend»»!.
Gemeenteraadsverkiezing.
Vrijdagavond werd i:i den melk-
salon „Het Roomhuis" te Overveen
door de afdeelins Santpoort-Bloe-
mendael der S. D. A. P. een open
bare vereaderina «rehouden naar
aanleidlnï van de as. verkiezingen
voor den gemeenteraad, waar de
heeren G. M. Klomp, candidaat der
S. D. A. P. voor don Bloemendaal-
»chen Raad. en A. Nagtzaam. lid
van den Gemeenteraad te Haarlem,
het woord voerden. De bade feiten-
candidaten, de heeren De Fouw,
liberaal, en Verdenraal. Katholiek,
waren tot debat uitKenoodigtL De
heer De Fouw had bericht van ver-
hmderinir gezonden.
Als voorzitter fungeerde de hoer
J. A. Dalmeijer, voorzitter der Ge/m.
Fed. Velson S. D. A. P, Deze deelde
bij de ouening mede, dat het stem-
men-aantal op den sociaal-democraat
bii de vorige verkiezing zóó groot
■was. dat dit eenure opschudding te
weeg bracht. Onderwds en huis ves
ting zun twee punten, waar de arbei
ders belang bii hebben. Aan het laat
ste is reeds iets gedaan, nadat de
soc.-dem. candidaat zoo n groot aan
tal stemmen had verworven. Als de
tegenwoordige candidaat gekozen
wordt, zul Ion de arbeidersbelangen
beter behartigd worden.
Het woord was nu aan den heer
KJcimp. Ook deze wees -op de 200
stemmen van den vorig en candidaat
der S. D. A. P.. 30 pCt. der uitge
brachte stemmen Vroecer werd er
achter de hand veel gemopperd. Nu
ceeft man meer openlijk zün grieven
tegen het beleid der gemeente te
kennen.
Eén dezer grieven komt het meest
naar voren, waaromheen zich de
andere gro"r>°*,ren. Die grief is de
stelselmatige wering#van het arbei
ders-element ln de gemeente. Voor
arbeiderswoningen werd niet ge
zorgd en allerlei verordeningen
maakten het den particulieren on-
mogeliik aan goeden woningbouw te
denken. Daardoor wonen de arbei
ders der gemeente Bloemendaal 1e
Schoten. Haarlem of andere genteen-
ten. wal een ongezonde toestand ls.
Dr. Bornwater bracht een motie In
stemming in den Raad om tot wo
ningbouw voor de arbeiders over te
eaan. De Womngbouwvereeniging
Bloemendaal steunde deze motie.
Dr. Bornwater verdedigde ze door er
od te wiizeru, dat woningbouw een
goede politiek der gemeente zou zijn.
De lieer Laan betreed de inolie. door
te beweren, dat de gemeente geen
huisjesmelker moet ziin. Dit was niet
vleiend voor de huiseigenaren.
De heer Klomp bracht hulde aan
Dr. Bornwater voor znn initiatief.
De Raad heeft de zaak commissori
aal gemaakt Spreker hoopt, dat de
zaak niet den doofpot ingaat. Als er
een S. D. A. P.'er in den Raad zitting
heeft, kan deze geiregeld op uitvoe
ring aandringen.
Een tweede punt is de Hoofdelijke
Omslag. Wel is jleze te Bloemendaal
niet drukkend, maar progressie be
staat hier niet; 1500 is slechts onbe
lastbaar. Dit is voor Bloemendaal te
Het onderwijs geeft ook reden tot
mindere tevredenheid. Het moet kos
teloos ziin volgens het gemeente-
program der S. D. A. P. Gezorgd
moet worden voor schoolbaden. ene.
Bii de schoolfteldheffing bestaat wel
progressie. Iemand, die* minder dan
/500 verdient, betaal! niets. Voor een
6alar:s van f 500 tot COO betaalt men
20 ci. per maand voor liet 1ste kind,
16 c'_ voor het tweede. 12 ct. voor hel
derde; boven f 609 is de opslag respec
tievelijk 5. 4 en 3 ct.
De school voor M. U. L. O. heeft
een verordening oo de schoolgeld
heffing. waardoor hot voor den ar
beider biina onroogoliik is. ziin kin
deren van dit onderwijs te laten
Drofiteeren. Er ziin 6 klassen en 6
vervolgklassen. Voor het 1ste kind
betaalt men f 4.50, voor het tweede
ƒ3.60. voor het derde 2.70 voor een
traktement beneden 15000. Hoi is
dus een standenschool. Voor de ver-
volgklassen is het schoolgeld even
eens te hoog voor de arbeiders en de
lagere ambtenaren, terwiil de school
toch met gemeentegeld gebouwd is.
In deze zaken moet verandering
komen. Daarom moet iemand ln den
Raad komen, die de nooden der ar
beiders voelt. De candidaat der libe
ralen en die der rechtschen kunnen
dus niet die der arbeiders zijn.
Thans kwam de heer Nagtzaam
aan hat woord. Deze noeande Over-
veen in politiek opzicht een achterlij
ke streek. Men huivert nog. als men
het woord socialist hoort, evenals 40
jaar geleden op andere plaatsen. HIJ
schetste de zonderlinge begrippen,
die men vroeger en soms nu nog wel
van de sociaal-democraten beeft.
Zulke begrippen zullen er te Overveen
onder de arbeiders ook nog wel beer-
sclien Daarom gaf de spreker een
uiteenzetting van wat de socialisten
ziin en willen en aodaan hebben voor
de lagere volksklasse. De arbeiders
moeten hun lichaamskracht zoo duur
mogelitk verkoooan. dat ia het recht
van den koopman. De organisatie is
de ven nootschap van deze kooplui in
arbeidskracht. Meedoen aan verkie
zingen is het middel om de politieke
macht te veroveren.
In de regeer ingscoll eg ea kunnen dc
socialisten reeds dadelijk practisch
werkzaam ziin. Ze dienen als etuw-
Sra-lrf voor dé andere partijen, om
die in voor de arbeiders goede rich
ting te sturen. Dit bewijzen de pro
grams der liberalen en vrilzannig-
democratem In de praktijk laten
deze heeren evemwel vaak hun pro
gram in den «leek. wat van de socia
listen niel gezegd kan worden.
Daar heeft rnen b.v. het woning-
vraagstuk. De Christeliiken beweren,
dat de rooden het gezin uit elkaar
rukken, maar deaen zorgen juist,
door voor goede woningen te strij
den. dat de arbeiders minder uit
huizig worden. De groote tegenstan
ders voor een goede uitvoering van
de Woningwet van 1901 vindt me»
Juist onder dc Rechterzijde.
In Bloemendaal moest het woning
vraagstuk reedis opgelost, riin Op <to
meest schitterende manier, hetzij
door coöperatie, door woningstichting
of door gemeentelijken woningbouw.
Dit laatste raiddel le voor Bloem«vi-
diaal het meest aangewezene. Wonin
gen voor groote huisgezinnen moeten
grooter en goedkoooer ziin dan die
voor kleine gezinnen, want bii «eliik
salaris kan de vader met het groote
gezin het minst missen. Het tekort
moet de gemeente bitoassen. Prae-
ttech is dit te Amsterdam reeds toe-
geonst door Wibaut Waar Bloemen-
daal veel kapitaalkrachtiger is dan
Amsterdam, kan dit hier ook.
De spreker behandelde verder het
onderwlis. evenals de heer Kktnp dit
had gedaan. Hii stelde Haarlem als
voorbeeld aan het riike "Bloemend»i-J.
dat de arbeiders schiint te willen
dom houden. Anders worden ze zoo
lasüc Kennis is macht, dit moeten
de arbeiders wel bedenken.
Het belastingstelsel is eveneens in
deze gemeente verkeerd. De progres
sie moet veel beier zijn. Loonen be
neden f 1000 kunnen hier beet onbe
lastbaar ziin, zander dat de rijken er
Yeel van merken.
Ten slotte wekte de beer Nagtzaam
de aanwezigen op. den sociaal
democraat te stemmen.
Daar er geen debat verlangd werd,
wekte de voorzitter eveneens tot
krachtig werken on. vooral omdat
met flink aanpakken dezen keer suc
ces verzekerd zal ziin. naar hij zeida
Cohoten.
SCHOTEN KRIJGT EEN EIGEN
ORGELDRAAIER.
Men kan thans een ingezetene van
Schoten, met een automatisch draai
orgel ln do straten zien muziek ma
ken Aan de Haarlemmers, die vroe-
Jer daartoe vergunning hadden, is
it thans geweigerd.
Inenting.
Op Woensdag 12 dezer, van 3—5
en van 79, is er in sdhool B weder
om gelegenheid tot inenting togen de
pokken.
DE NEGEN-UURSSLUITING.
Do negen-uurssluiting gnat hief
van Zondag af zóó geregeld, dat de
politie met een enkele uitzondering
niet op behoeft te treden. De winke
lier, die nog gewaarschuwd moet
worden, zondigt blijkbaar geheel uit
onbekendheid met de verordening. Do
commissie voor de actie voor een ge
il eele negen uur en zoo mogelijk Zon-
dazsluitlng voor alle zaken, stelt zich
thans samen en is aan de voorberei
dende werkzaamheden begonnen.
Deze commissie, die alleen uit de
burgerij is gevormd, zal de bevolking
door Ikv. plaatsen hunner handteke
ning aeJf uitspraak, hierover laten
doen.
BOOMENPLANTING.
Ln het trottoir op het Soendaptein.
dat hiertoe verbreed is, wordt van
gemeentewege, een rij jonge hoornen
geplant. Langs den Spa urn dammer
weg op hert breede gedeelte, waar de
kaaimuur is gekomen is reeds een
rij dier zelfde boomed geplant.
Votson.
GEMEENTERAAD.
Openbare vergadering van den Ge
meenteraad van V eisen op Donder
dag 13 April 1916, des namiddags te
7Mi uur ten gemeentehuize.
Agenda
1. Ingekomen 6tukken en mededee-
linzen.
2. Adres van het bestuur der Wo-
mngbouwvereenigina „Velsen", om
eon voorschot en verkriirina van
«rond in erfoaoht.
3. Wijziging der overeenkomst met
de gemeente Haarlem omtrent de
«aslcverimz.
4. Wijziging der verordening rege
lende de samenstelling en den werk
kring der Commissie van biisrtand in
het beheer der Openbare Werken, en
wijzig;ng der verordening tot rege
ling van het Grondbedrijf.
5. Aankoop van «rond voor uit
breiding van bet terrein der Vissclic-
riischool.
6. Vaststelling instructie voor den
verificateur der c een een te-financiën.
7. Roeeiinc der bezoldiging van
den concierge-bode in liet gemeente
huis.
8. Adres van IU L. G. MoNcv&nxer
inzake de weigering ecner bouwver-
ghnning.
9. Benoeming van
a. viif leden der schattingecontmla
aie voor hot Grondbedrijf
b. een lid der Qommissie to* We
ring viui schoolverzuim te IJmuidcn;
c. een onderwijzer aan school D
<L een ambtenaar van den Burger
lijken Stand.
Letteren en Knnst
NEDERLANDSCHE OPERA.
t Alg. Handelsblad meldt:
Wij ontvangen een mededeel: ng
over de oprichting van een „Neder-
laiui-che Opera", waarvan d« heer
G. H. Koopman directeur ia Als ar
tistieke leiders worden genoemd de
heeren Chr. de Vos en Honri Engelen;
de laatstgenoemde ie teven» hoofd
regisseur-
Voort» zijn geëngageerd de dames
FatncJUi— Lohoff, Liesbeth Meiasuor,
Heten© Hornemann, Andrine Savelll,
Nelly Vertregt. en de heeren Coen
Muller en Eduard van der Ploeg.
Men is van plan 25 voorstellingen
por maand te geven, waarvan tien te
Amsterdam, vijf te Rotterdam, viif te
