Haarlems Dagblao
TWEEDE BLAD
Zatsrdag 29 April 1916
hst Leven in de
Gevangeuis.
ILL
Waar autoriteiten en doctoren open
lijk erkennen, dat de gevangenisvoe
ding onvoldoende is, had men reeds
lang eene voldoende verbetering mo
gen verwachten. lichter deze is tot
dusver uitgebleven en hoort men bij
de ingeslotenen nog dikwerf klagen
over een knagende pijn in de inge
wanden, die hun slapelooze nachten
bezorgt. Van de 10 gevangenen, die
een langdurige straf hebben onder
gaan, worden er na ontslag zeker 7
ziek ten gevolge van de ondervoe
ding. Resumeeren.de zouden wij de
gevolgen daarvan kunnen samenvat
ten in deze woorden: verzwakking,
lichamelijk- en daardoor ook geeste
lijk, groolere vatbaarheid voor alle
ziekten, vooral tuberculose, waardoor
vele pogingen om de menschen te r»-
classeeren, d. w. z. terug te brengen
in den maatschappel ij ken toestand
vóór hun val, moeten falen,
dat de basis. nl. een lichaam opgewas
sen tegen de normale eigen der sa
menleving, ontbreekt De gevangenen
mogen van een gedeelte van het door
ben verdiende loon aanvullmgsvoed-
sel koop en, als tarwebrood, rogge
brood, boter, margarine, eieren, ha
ring, bokking, zout, kaas, koffie, zoete
en karnemelk. Uit deze gunstige be
paling kan veilig worden geconclu
deerd, dal de verstrekte voeding van
overheidswege als onvoldoende wordt
beschouwd. Daarom is het dubbel
jammer, dat de gevangenen het uit
hun eigen zak moeten betalen. Het
systeem is dan ook af te keuren. In
de eerste plaats mogen zij slechts de
helft besteden van hun uiterst karig
loon en dan nog op enkele dagen der
week. Tal van ingeslotenen gebrui
ken dan ook nimmer iets extra, daar
zij liever hun geld bewaren voor hun
uitgaanskas, die zij hard noodig heb
ben bij ontslag. En geen enkele ge
vangene kan verplicht worden tot het
koopen van aanvullingseten. Maar
toch moet het bedroevend worden ge
noemd, dat do onvoldoende gevange
niskost de menschen dwingt om van
enkele verdiende centen meer eten te
koopen. Alleen zou het daarom al be
droevend genoemd moeten worden,
omdat het verdiend loon hun onver
vreemdbaar eigendom ia Het koopen
van extra voedsel noemt men canti-
ne Het gemiddelde bedrag dat
per week en per persoon kan besteed
worden is 20 centen. In normale tij>-
den en bij normale prijzen, kan zulk
■een bedrag reeds geen aanvulling hce-
ten .yoor de bestaande voeding. En
wat hiervan terecht komt bij duro tij
den, zonder lo ons verhooging, belioeft
niet te worden uiteengezet. Het eeni-
g© wat thans don gevangenen aan do
vrij© maatschappij herinnert, is, dat
ze mee mogen betalen#in de stijging
dor levensmiddelen, zoodat er voor
hen niet te komen is aan enkele toe
gestane artikelen. Maar ook niet alle
ingeslotenen mogen aanvullingsvoed-
sel koopen. Uitgesloten zijn; allen
met een straftijd van 1 maand of min
der, terwijl eioren, gezouten of gerook
te haring, kaas, zoetemelk en karne
melk niet verkrijgbaar zijn voor ge
vangenen met een straftijd van min
der dan G maanden, maar uitsluitend
voor hen met 6 maanden en langer
straf, die zwaren arbeid i. spier
kracht vereischenden arbeid) verrich
ten. In de door dc rogeering uitge
geven gevangen isstfttistiek wordt ge
meld', datdo meest voorkomende ziek
te in de gevangenissen is bloedarmoe
de. En wien zal dit verwonderen na
kennisneming van liet voorgaande?
Werkelijk: een jaar gevangenisstraf
is nog iets anders dan een jaar de
vrijheid te moeten missen. Wij hebben
in bovenstaande regelen een en an
der verteld ovor het leven in de ge-
viuvgenls, kort en onvolledig. WIJ wil
den slechts wijzen op enkele feiten
uit ons afkeurenswaardig straf sys
teem, omdat wij overtuigd zijn, dat de
aandacht van het publiek steeds moor
en meer op deze zaak moet gevestigd
worden. De mysteriën achter de dik
ke kerkermuren mogen wel eens ont
huld worden. Daarachter leven onze
mede menschen, die reeds zwaar ge
straft zijn, alleen door hot gemis hun»,
ner vrijheid.
Hot vinden van nieuwe strafmid
delen is zeker een uiterst moeilijke
zaak, maar wellicht toch niet zoo
moeilijk, als men durft breken met
sleur en reactie. De cel is een uniform
strafmiddel en voortgekomen uit do
motieven van leed en vergelding. Een
wreedo en verouderde opvatting.
Voor velen zou de straf verbeterend
en louterend werken, zoo zo meer
menschel Ijk was en zich aanpaste aan
het individu en zijn toekomst. Waar
om die houderden jonge mannen niet
flink aan den arbeid gezet, waarom
de luiaards niet gebruikt als werk
krachten? Waarom toch die moorden
de celstraf, die hongerkuux en nulte-
looze arbeid? Waarom die gelijkheid
van straffen voor ieder? Alleen om
maar leed aan te doen voor het zon
digen tegen de maatschappelijke or
de? Maar hoe ook deze vragen moe-
ton worden beantwoord, iri ieder ge
val zal hot orunenschelijk celstelsel
in zijn tegen woord igen vorm en uit
voering moeten verdwijnen. Em doet
men dit, geeft men dus gehoor
de stem der menschel ij kheid, dan zal
van zelf een ander systeem geboren
worden, dat past in het kader van
OOMÓ tijd en van onze opvattingen
tegenover ónze naasten.
Dr. H. van der Hoeven Jr., genees
heer aan het gesticht „Coudewater"
te Rosmalen, schreef eenige jaren ge
leden terecht de volgende woorden:
„Eerst ais leed en vergelding uit de
rechtsmiddelen dor gemeenschap ver
dwenen zijn,
„als wij (onze kindskinderen?) door
trokken zijn van de overtuiging dat
de „s t r k f' g e e n s t r a f mag zijn
„dan zal, ntet lot onze eer aan onze
nagedachtenis het vermaarde woord
van Ferri verbonden worden; dat de
celstraf een der afdwalingen is ge
weest van onzen tijd".
Beursoverzicht.
van do Firma E. SASSEN CO
Parklaan UB. Telef. nr. 2061.
20—28 April 1016.
De beurs heeft ook in de afgeloopcn
week niet veel levendigheid te zien
gegeven. De politieke omstandigheden
die een oorlog tusschen Amerika en
Duitschland deden vreezen, waren
dan ook niet geschikt om hel publiek
zijn afwachtende houding te Jaten va
ren. Men weel niet, indien het wer
kelijk tot eon oorlog kwam, welke ge
volgen dit voor ons land zou hebben
en of onze booten, die veelal op de
vaart zijn aangewezen, in dat geval
nog wel door de duikbooten zouden
worden ontzien. Is thans reeds door
het verlies van vele schepen .en de
nieuwe maatregelen der Engelscho
regeering betreffende de steenkolen-
kwestie de toestand zeer onzeker, in
dat geval zou onze geheolo handel
nagenoeg geheel ontredderd worden.
De niet geheel uitgesloten mogelijk
heid dat het hiertoe zou kunnen ko-
i men, kan dus als voldoende verkla
ring voor de gedrukte stemming gol
den, ©venals uit de, in den loop der
week heerschende gunstiger opvatting
der politieke toestand, de gunstiger
houding te verklaren valt.
Te N'ew-York was het verloop der
markt ongeveer gelijk aan dat van
hier te iande. Ook daar trad op de
vrees voor oorlog een min of meer
gedrukte houding in, gepaard gaande
met koersverlagingen welke varieer
den tusschen 2 en 6 Op het eind der
week konden echter alle koersverla
gingen ruimschoots worden ingd
haald, waarbij de invloed der tijdelijk
op den achtergrond gedrorigen gun-
stigen econoinischen toestand, blijken
de aa. uit de hóogerespoorwegontvang
sten en het gunstige kwartaalrapport
der U.S. Steel Corp., weder een sti-
muleerende uilwerking op het koers
verloop had. Aanvankelijk werden
Steels nog lager verhandeld omdat op
de gewone aandeclen geen hooger di
vidend werd uitgekeerd, doch na de
publicatie der cijfers die oen ont
vangsttoeneming over het afgeloopen
kwal taal van ruim 9 millioen dollar
aantoonen. werd de rijzing w der b r
vat Ook de overige waaiden der in
dustrieel® afdoellng, zooais koper- en
lederaandeelen konden eenige pro
centen in koers opkomen.
Van spoorwegaandelen konden
Norfolk eenige procenten verbeteren
op de dividend verhooging van een
procent en een extra-dividend even
eens van 1 Eries schommelden be
langrijk in koers, doch verbeterden
per saldo 2 De overige spoorweg-
aandeelen waren allen min of meer
hooger ln koers. Voor oen spoorweg
staking wordt blijkbaar niet meer ge
vreesd of is althans de vrees hiervoor
tijdelijk door de gunstiger politieke
berichten overschaduwd.
Van lokale waarden ondervonden
begrijpelijkerwijze in de eerste plaats
scheepvaartaandcelen den gunstige»
invloed dt-r veil»eterende politieke si
tuatie, terwijl ook de aandcelen der
ondernemingen, die bij een geregel
de scheepvaart groot belang hebben,
zooals tabaks- en rubber3andeek-n,
eveneens een flinke verbetering kon
den ondergaan.
Van petroleumaandee'.en waren
Geconsolideerde Holl. Petr. niet onbe
langrijk hooger, terwijl Koninklijke
zich goed op prijs hielden.
Van Staatsfondsen waren Ruescn
nagenoeg onveranderd, Zuid Ameri
kanen veelal iets beter, en N. Werk
Schuld, met uitzondering van inte
gralen, die 1/2 lager waren, even
eens niet in koers gewijzigd.
Geld op prolongatie 4%,
17 man van de
zijn i
Overzicht.
Van DE STRJJDTOONEELEN TE
LAND blijft 't nieuws spaarzaam.
Kleine gevechten, artillerie-duels,
enz. Eenige verandering ui de posities
is evenwel niet aan te geven. Alleen
is opmerkelijk dat de acties der vlie
gers zich steeds meer uitbreidt. De
Duitsche staf meldt: „Na een gevecht
in do lucht stortten hoven Beth in-
court, bij Very en bij Frupelle in to
taal drie vliegmachines der geallieer
den naar beneden. Een üuitsch lucht
eskader wierp talrijke bommen op de
kazernen en stations van St, Méné-
hould". Da Fransche staf bericht.
„Donderdag leverden de Fransche
vliegers talrijke gevechten. Een
Duitscih vliegtuig word neergeschoten
bij Fromesey. Twee andere Duitsche
vliegmachines moesten, door Fran
sche vliegers zwaar beschadigd, da
len, de een bij Douaumont, de ander
in het bosch van Montfaucon. Ten
slotte daalde bij Chaulnea een Duit
sche machine, beschoten door e.n
Fransche machine, steil in de Duit
sche linies. Deu 27en wierp een
Fransch escadrille 18 bommen op het
station van Lamarcke in Wóëvre*.
De Engeloclte staf deelt mede Er
zijn Donderdag 24 luchtgevechten ge
leverd. Vier Engclsche vliegtuigen
hebben acht Duitsche aangevallen en
in hun formatie een wig gedreven
Na een gevecht van 10 minuten zijn
vier Duitsche vliegers tot landen ge
dwongen, Een der Engelsclie vliegtui
gen is getroffen, doch zij hadden geen
verliezen.
Van de zee komen belangrijker tij
dingen. De Britsche Admiraliteit be
richt, dat het ENGELSCHE PANT
SERSCHIP „RUSSELL" OP EEN
MIJN GELOOPEN EN GEZONKEN
IS. 't Gebeurde in de Middcllaudsche
zee. 't Schip voerde de vlag van
schout bij-nacht Frftnantle. 124 man
worden vermist, G7G zijn gered, waar
onder de schout-bij-nacht, de kapitein
en 22 officieren. Het slagschip de
Russell" behoorde uit de „Duncan" -
klasse. Het was 14.00! ton groot. De
hoofdbewapening bestond uit vier ka
nonnen van 30 c.M en 12 van 15 c.M.
en vier torpedolanceerbuizen. Het
schip was ln 1901 gebouwd en heeft
12 millioen gulden gekost De snel
he id was 19 mijl. De Russell is hot
derde Ervgelscbe slagschip dat door
een mijn te gronde ging. De King Ed
ward VII en de Irresistible stietten
eveneens op mijnen. Ook de Duitsche
marine boekt een verlies. Officieel
wordt nl uit Londen gemeld, dat
EEN DUITSCHE DUIKBOOT IN
DEN GROND GEBOORD IS. De En-
gelsohen behaalden dit succes aan de
Oostkust van Engeland. Een officier
DE ONLUSTEN LN IERLAND.
Do „Jlinee" is niet tevreden met de
mededeehng van den eersten roiuis-
t -rdat er maatregelen genomen zijn
om .onzen vrienden in het buitenland
duidelijk te maken welke de ware be-
tóekojus van de Ierse h© onlusten is."
Zij «lacht, dat ook het Bngclsche volk
dit vemome en vraagt, waarom die
vrienden en Engeland zelf niet meer
mogen hoeren dan de rogeerinfj wel
wil geven. Al6 de zaak zoo. onbetee-
kenund is als de regeertag wil doen
voorkomen, waarom dan de censuur
op de berichten toegepast
Geleidelijk laat zoo vervolgt 't
Engelsclie blad de regeering wat
bekend worden, maar daaruit blijkt,
dat do tos tand niet zoo gunstig ie als
de Lord-Lleutenanthet wil doen
voorkom on. De krijgswet is te Dublin
afgekondigd, en \ergrljjxjn logon de
wet op de verdediging des rijk» wor
den niet meer voor de burgerlijke
redders gebracht Van alle kanten
zijn er trcejxjn naar Dublin gezonden
om de daar aanwezige te vers!erken.
D® „Times is er vast van overtuigd,
dat deze „jongste Duitsche campag
ne", zoonis Asquith de beweging
noemt, tot mislukking gedoemd is,
maar uit alies blijkt, dat de Iersohe
regeering niet heeft bemerkt en be
let. dat onder hare oogen een groote
oproerige beweging is op touw "gezet.
Iedereen heeft de geboutenissen van
thans zien aankomen, do voorberei
ding was in het openbaar uitgevoerd,
de opstandelingen hebben in de stra
ten van Dublin oefeningen in het
voeren van straatgevechten gehou
den. maar de Chief Secretary voor
Ierland, BtrreM, heeft dit ui les onge
hinderd toegelaten. Birrel 1 is nu naai
Dublin voltrokken, Waar hij eigenlijk
altijd inoest verblijven. Zijn geheele
txdÓUi n> 'n mislukking. Het komt de
Times daarom ougewenscht voor, dat
het bestuur van Ierland hem nog lan-
J ger wordt toevertrouwd. Generaals,
i die geen succes hebben, worden te
recht ontslagen, waarom dan ook niet
I politici, die niet voor hun taak bere-
kond biijken
Uit Washington wordt aan de Ti
mes" geseind, dat Sir Cecil Spring
Itlce, dc Engelecho ambassadeur, het
Amorikaaneeh ministerie van buiten-
landsche zaken een anonym stuk
overhandigd heeft, waarin hij en ver
schillende andere Engelscho ambte
naren in Amerika met den dood be
dreigd worden, zoo Sir Roger Case
ment anders behandeld mocht wor
den dan als eon gewoon krijgsgevan
gene.
DUITSCHLAND EN AMERIKA. -
Do berichten uit Duitschland over de
onderhandelingen met de Ver. Staten
doen een gunstig verloop van die be
sprekingen verwachten. In het hoofd
kwartier, waarheen de Rijkskanselier
zich reeds begeven had, is titans ook
de Amerikaansche gezant, Gerard,
aangekomen. De besprekingen, waar
aan de keizer zal deelnemen, schijnen
reeds zoover gevorderd te zijn. dat
een formule gevonden is, waarin aan
de belangen van beide landen wordt
tegemoet gekomen zonder dat aan de
nalionale waardigheid wordt afbreuk
gedaan. Dientengevolge verwacht
men, dat weldra een modedeeling zal
worden uitgegeven, waaruit officieel
blijken zal, dat de weg ter vermij
ding van een conflict is gevonden cn
ingeslagen. Waarschijnlijk zal coret
hel antwoord op de nota Van president
Wilson, nadat de algemeene zin ervan
is vastgesteld, worden opgemaakt en
aan de regeering van de Vereemgde
Staten worden overgebracht, voordat
aan do genomen beslissing openbaar
heid zal worden gegeven. Radiotelegra
phisch wordt uit N'ew-York aan de
.Deutsche Tageszeitung" geseind, dat
«Je rondvraag van de bladen van
Hearst aan de leden van het Congres
tot resultaat heeft gehad, dat l»i le
de» zich beslist tegen het afbreken
der diplomatieke betrekkingen inet
Duitsohland hebben verklaard, slechts
36 leden verklaarden zich er voor
239 leden weigerden mede te déelen
welke hun houding zou zijn; de ove
rige leden waren afwezig.
AMRRIKA's WEERBAARHEID.
De totale sterkte van het leger der
Vereonigde Staten is wettelijk vastge
steld op 100.000 ingeschrevenen tege
lijk, volgens het. beginsel van vrijwil
lige verbintenis. Volgens de togen-
woorijige regeling heeft men 15 regi
menten cavalerie, zes veldartillerie,
een corps kustartillerie. drie batail-
lons genietroepen en 30 regimenten
infanterie. De jmilitia" heeft 9.142
officieren en 112.710 manschappen.
Evenals het leger wordt ook de ma
rine aangevuld door vrijwilligere.
Verleden Jaar waren er aanwezig
66.488 man marinepersoneel, In Octo
ber van het vorige jaar werd door
President Wilson het ontwerp-Danióls
(Secretarie der Marine) bekrachtigd,
volgens hetwelk gedurende v ij f jaar
oorlogsschepen zullen worden aange
maakt, zoodat de vloot na afloop van
dien tijd zal verrijkt zijn met tien
slagschepen en zes elagkruieers, met
een evenredig aantal onderzeebooten,
verkenningBvaartuigen, torpedover
nielers enz het geheel tol een bedrag
van 500.000 000 dollar. Voor het eerste
jaar staan tweo Dreadnoughts en twee
s!agkrui8ere op het programma. In
October 1.1. was de vlootsterkte in
aanwezige schepen, schepen ih aan
bouw en geprojecteerd als volgt
slagschepen 40, kust vëtviedigingsvanr.
tuigen 9, pantserkruisers 14, pantser»
dekkruisers 18, kruieere 3, verkennings
vaartuigen 'geprojecteerd) 3, torpedo-
vaartuigen 2, torpedojagers 6S torpe
dobooten 21, onderzeebooten 53 ka-
nonneerbooten 34. Van de 35 voltooi
de slagschepen behoeren c-r 12 tot het
Dreadnought-lype.
Verspreid nieuws.
ENGELSCHE PRIJSGERECHTEN.
Reuter eeint uit Londen, dat het
aantal dagvaardingen voor prijspro-
cessen, meer dan 1000 bedragen, van
welke vele zijn afgedaan, maar toch
nog vele overblijven ter behandeling.
GRIEKENLAND. Reuter scant
uit Athene De toestand, plotseling
veroorzaakt door de weigering van
Griekenland, om het gebruik van de
Grieksche spoorwegen aan de Ser
viërs toe te slaan, geeft den bladen
aanleiding oin met klem op de hou
ding der regeering te wijzen. De Ser
vische gezant heeft een bezoek ge
bracht aan den minister van buiten-
landsche zaken en heeft hem mede
gedeeld dat de weigering een pijnlij
ken indruk gemaakt heeft op de Ser
vische regeering. De diplomaten der
Entente wachten op nieuwe instruc
ties.
GEZONKEN SCHEPEN. Lloyds
meldt, dat het Deensche schip ,",Jo-
hann" (Johanne 791 ton) in de
lucht gevlogen is.
De Briteelie admiraliteit meldt:
Het Engelsclie stoomschip „Indus
try" is door een vijandelijken onder
zeeër in den grond geboord. De be-
majiing werd in open booten in den
Atlantischcn Oceaan op 120 mijlen af
stands van het naastbijgelegen land
aan haar lot overgelaten. De booten
met de geheele bemanning werden
opgepikt door het Amerikaansche
stoomschip „Finland". De .Industry"
die onbewapend was, was op weg naar
een Amerikaansche haven.
Naar het persbureau te Londen
meldt, is do Deenscih© schoener Chris
tian door een Duitsche duikboot in
den grond geboord. De bemanning, in
de luiten ontsnapt, is door een ander
schip opgepikt.
HET ROEMKENSCH-BULGAARSCH
HANDELSVERDRAG MISLUKT.
De onderhandelingen over een Roe-
meonsch-Buig.iarsch handelsverdrag,
die op verzoek van Roemenië geopend
werden en in den eersten tijd goede
hoop op den uitslag gaven, zijn thans
opgegeven. Roemenië wenechte tel
een bedrag van negen millioen aan
uien en tabak van Bulgarije te koo
pen eu bovendien de toestemming
om een aantal waggons met waren
door Roemenie gekocht, uit Grieken
land in te voeren. Van zijn kant eis» li
te Bulgarije, dat Roemenië tweehon
derd waggon ladjiigen zou vrij geven,
die het gedureade Langen tijd had
vastgehouden.
Stadsnieuws
ALG. NOORD HOLL Mij. VAN LE
VENSVERZEKERING. De Maat
schappij, directie de heeren R. Haas
Azji- e:i Joh». de Jongh, hield Vrijdag
middag, onder voorzitting van den
President-Commissaris, den heer Jiir.
Mr. D. E. van Lennep. haar Aandeel
houdersvergadering. Uit het verslag
der directie-bleek, dat, alhoewel de
oorlogstoestand zijn invloed deed
gelden, de bedrijfsresultaten bevredi
gend konden worden genoemd. Het
verzekerd kapitaal sloeg van
f 5.767.056.53 'A tol f 5.982.829.4) Yj,
een vooruitgang derhalve van
f 215.772-88.— Do Premie-ontvangst
gaf een saldo aan van f 182.484.50 1/2
oen, vooruitgang van f 5.366,32. Geen
koopsommen worden ontvangen. Ge
kweekte rente bedroeg netto
f 26.048.06 1/2. Premiereserve vorder
de een toeneming van f 52.976.80 en
6teeg tot f 517.734.60, waaronder niet
begrepen de reserve der herven»-
kèraars. Als reeele beleggingen zijn
opgenomen Effecten f 62.64503, on~
tierhandsche schuldbekentenis Ge
meente Heemstede f 10.000.vaste
goederen f 374.843.8C, Hypotheek i G
f 151.245.beteening op polissen
f 8.830.—, te zemen f «)7.5t-4. i9. in
mindering Hyjxrtheek O/G f 55.650
restoort f 561.914.49. Overige resenen
f 29.639.87 V4. Het effecten-bezit ver-
nveorderdo dit jaar met f 17.500.—.
Balajis en Winst- en Verliesrekening
werden goedgekeurd. Be-sloten werd
de Reserve op vaste goes leren op te
vooreu tot 1 11.003.—, de rekening
„OiMlorsteiiiingsfonds voor beambten'"
tot f 3.000.Het saldo ad f 14.288 zal
worden verdeeld volgens etatuatre bo-
pallngen.
STAALWATERBRONNEN. In de
aundeeJhoudersvérga«teriiig van de
Maatachij. tot Expl. van Staal water
bronnen werden Vrijdagmiddag de
reeds door ons verrnadc Bainn- cn
Wtnate en Vertleerekening gocdg«>-
keurd en werd besloten de vacature,
ontstaan door het overlijden van dei»
commissaris, den lieer A. Rinkeiüa,
ntet te vervullen.
HOLLANDSCHE VOORSCHOT
BANK. Aan hel verslag, dat Vrij
dag in de aandeelhoudersvergadering
werd uitgebracht is nog ontleend, dat
de resultaten over het afgeloopen jaar
wederom bevredigend- waren. On
danks de» oorlogstoestand gingen de
betalingen zeer geregeld en moest in
het geheel slechts een bedrag groot
f 716.41 op dc loopende voorschotten
als vexliea worden afgeschreven, ter
wijl voorts met het oog op mogelijk
verlies op eene leening oen bedrag
van f 1000.— op reserve voor du bi eu se
detbiteuren werd gebracht. Op 1 Ja
nuari 1915 was uitgezet in voorschot
ten f 1.011.703.73. Gedurende 1915
werd verleend f 133.915.24. Totaal
f 1.145.648.97. Hierop werd in 1915
afgelost f 204.737.34'A. 7>odat op 31
December 1915 in voorschotten w:.s
uitgezet f 940.861.62'.-L Aan polissen
van levensverzekering is bij de Bank
ln onderpand voor een bedrag groot
f 1.196.821.50, verdeeld over 35 Le
vensverzekering-Maatschappijen. Het
geplaatste kapitaal is verdeeld over
117 aandeelhouders met 400 aandeelen.
Hiervan zijn 11 aandeelen volgestort;
op de overige is 20 gestort. Op 31
December -1915 was in omloop aan
Wj Schuldbrieven f 955.300. De
vennootschap heeft eene winst ge
maakt van f 12.147.13 en netto winst
f 8.436. Aandeelhouders 4 (Art. 27
der Statuten) f 1776. Dit bedrag vol
gens de statuten te verdeelen als
volgt: Aandeelhouders bovendien nog
f 2.664. Reserverekening f 999. Tantië
mes f 2.997.
De winst- en verliesrekening sluiten
met een bedrag van f '21 856.50'/i,*en
de balans met f 1.269.403.46.
NEDERLANDSCHE MA A T SCHA P-
PIJ VOOR TUINBOUW EN Pl-ant-
KUNDE. De afdeetiiig Haai kin
van do Ned- Maatschappij voor Ti; n-
bouw en Plantkunde hield gister
avond in de boven-achterzaal van
Cafe Brinkmann een buitengewone
vergadering ter bespreking van de
dooi B. en W. voorgeeteUle nieuwe
bepalingen omtrent het onderhoud
der graven op de pas aangelegde be
graafplaats. Zooals men weet, waren
de houders van tuinen op de begraaf
plaats totenu-toe niet verplicht
deze tuintjes te onderhouden,
waardoor wel 60 pCt. der perkjc3
een verwaarloosd aanzien hebben.
Om op de nieuwe begraafplaats aan
de Kleverlaan «en dergelijke re-
stand te weren, hebben B. en W.
voorgesteld, in de veronlenutg op het
heffen van rechten op de nieuwe be
graafplaats de verplichting vast te
loggen, dat de houders van tuintjes
CKik onderhouders moeten zijn en
dat bij verwaarloozing van dezen
plicht B. en W. het recht hebben, de
vergunning tot het houden van een
tuin in te trekken.
Do voorzitter, de heer Van Nedcr-
hasselt, deelt mee, dat deze vergade
ring l»elegd was op verzoek van eeni
ge leden en las daarna do toelichting
van B. en W., voor.
Dc heer HJzerdraat had er op legen,
dat de gemeente, door liet dugelijksch
onderhoud op zich te nemen voor
f 2.50, concurrentie aandoet aan de
bloemisten, die tegen hoogeren abon
nementsprijs de graven verzórgen,
lie lieer Goode vond het geen bewijs
van piëteit, dat met <kto nieuwe be
paling de familie, bv. een weduwe,
niet zelf hot graf van haar man zal
Haanermner Halletjes
EEN ZATERDAGAVOND-PR A ATJF-
De praatmachine die Tweede Ea
rner heet en «ewoon is van Januari
tot December met de noodige (of
liever met eainoodi«-lan«e) vacanties
wat dan heet ..van gedachten te
wisselen", diezelfde Kamer heeft tot
stomme verbazing van heel Neder
land. het wetsontwerp ..een uur meer
daglicht" zonder discussie of stem
ming aangenomen. Toch vernemen
wc niot. dat de Kamer zou zijn aan
getast door een epidemische verlam
ming van stembanden of tongspieren,
zoodat er wel niets anders overblijft
dan aan te nemen, dat de Kamer in
een bui van practischen zdn begrepen
heeft, dat zij er met is voor wauwe
len. maar vootr handeden. Hoe geluk
kig zouden we wezen. Friezen en
Groningers. Drenthen en Overijse-
laars. Brahanters en Limburgers.
Zeeuwen. Hollanders en Utrechte
naars. wanneer de Tweede Kamer
zich daaraan ook voortaan verkoos
te houden. „Waarom praten die
menschen toch zoo schrikkelijk veel?"
vroeg ik aan mijn neef Wouter.
„Niet voor do verslaggevers, de ste
nografen. de boden, het gewoonlijk
afwezige publiek in de Kamer
evenmin voor de Nederlanders in 't
algemeen, want wie leest er nu
Kamerverslagen I Ik kijk alleen naaff
dc plaatsen waar bijstaat: rumoer,
beweging, gelach. De rest sla
ik over. Maar wanneer de Kamer
lede» dus voor het plezier van nie
mand anders spreken.' dan spreken
zo voor zichzelf, voor hun eigen ge
noegen en om togen den tiid, dat ze
voor hun herkiezing den boer op
gaan. te kunnen zeggen „kiik hier,
dat en dal heb ik gezeid."
Hier hebben wij Nederlanders even
wel niets mee te maken, zoodat ik
voorstel een gezamenlijke» brief te
schrijven aan het vermaarde College
van Honderd „Beste Kamerleden,
onzentwege kunnen die mooie rede
voeringen gerust achterwege blijven
Doet liever watHandeltEn borrelt
Uw welsprekendheid (je hebt eenmaal
van die lastige ziekten) over. lalat de
redevoeringen dan drukken en stuurt
ze aan vrienden en kermissen rond.
maar snreekt ze niet meer uit in
den bespaarden tiid kan dtnn nuttig
werk gedaan worden I"
Het feit van een uur méér daglicht
is dan tot stand gekomen. Alle offi-
cleele klolkopwinders en gölijkzetters
steppen dus Zondag 60 April tegen
twaalf uur 's nachts naar de aan hun
zorg toevertrouwde uurwerken en
zetten die. zoodra ze twaalf geslagen
hebben, op één. waarna ze naar liuis
terug hollen, omdat liet zoo laat is
en hoog tiid om naar bed te gaan.
Particulieren verkeeren in gemak
kelijker positie, die kunnen Zondag
avond het stootje aan de klok geven,
wanneer hei hun behaagt, hoewel het
zaak is daarmee te wachten totdat
alle huisgenooten binnen ziin. anders
komt cr verschil van meening. Stol
je voor. dat ie oudste zoon. die wel
eens geen haast heeft om naar huis
te komen, vrooliïk neuriënd wegens
ziin tooed geweten binnenkomt. „Al
weer elf uur", zegt papa streng,
„longen, waar 7-It je toch zoo laat
„Elf uur", zegt de jongen onthutst,
„dat kan ntet. 't is nas tien 1" Opdat-
zelfdie oogenblik slaan alle klokken
ln huls gezamenlijk elf. „Zou raijh
horlogevraagt de ongelukkige.
Maar 't is het zomeruur, dat hem
heeft beetgenomen.
Een goede raad aan dienstmeisjes
vraagt Zondagavond aan mevrouw,
of kc thuis moet ziin volgens do oude
of volgens de nieuwe tiidsbedeeling.
Dat voorkomt verwarring en last. De
stalhouder, die de familie Zondag
avond met een v igelante naar huis
moet brengen, dient o©k dezelfde
vraag te doen ..meent u den ouden
of den nieuwen tijd En stel je eens
voor. dat Zondagavond bij BrinL-
jnann de chef (waire steunpilaar van
de onderneming, die zulk voortreffe
lijk Fransch spreekt) te elf uur de
klokken laat verzetten, zcodat de
kellners onmiddellijk daarna roepen:
„Twaalf uur. heerenJu, stel je
voor I Wat een laat, wat een twist
Of liever, stel het je maar niat voor,
want zoo mal ie dc chef nietdie
wacht vast en zeker liet slaan van
twaalven naar dc oude tiidsbedee
ling af
Wouter, de eeuwige dwarskop, wil
weer niet „Geen macht ter wereld",
zegt hij. „kan mij noodzaken, miln
klokken te verzetten, al» rentenier
heb ik geen behoefte aan een uur
daglicht nicer. De dag ie mij soms al
lang genoeg
Tragische bekentenis van een man.
die zich verveelt i Tragischer nog.
dull het feit. dat nu voortaan al zijn
leveranciers in ziin oog een uur tc
vroeg zulleu komen, dat alle treinen
volgens het» een uur te vroeg ver
trekken. dat de brievenbussen een
uur te vroeg gelicht worden eu zoo
meer. Van dat alles zal hii ze'.t
voornameliifik den lost hebben. Maar
in vertrouwen gezegdhet duurt
niet lang. Ziin vrouw, de brave tante
Koos. weet Itoe ze mot hem omgaan
moetden eersten Mei laat zij de
•uurwerken ongemoeid, den 2den geeft
zii ze een duwtje van een uur, don
3den zet hii ze. kwaad, weer een uur
terug, den 5den zet zij ze weer een
uur vooruit en den 7d«n poseert hij
voor den braven echtgenoot en zegt
„och Ja. ik was tegen die malligheid,
maar je moet ook om le huisgenooten
denken F*- En dan heeft tante Koos
den tact om te zwijgen, ze glimlacht
niet eens.
Nog nooit zoolang er geschiedenis
geschreven wordt is zooveel botccke-
nis gehecht aan ee>n uur. Het is waar.
dat wanneer Grouchy met zijn leger
niet den verkeerden weg had inge
slagen en dus op tijd had knnn0i
komen, de slag van Waterloo een
ander resultaat zou hebben opgele
verd. Ziedaar de wereldkaart «ewij-
zigd door eon vertraging van een
paar uur. Of de tegenwoordige oor
log ook plaats zou hebben geliad.
wanneer Grouchy twee uur vroeger
versohenen was. is een raadsel, dat
knapper koppen maar moeten uit
maken. In de oude geschiedenis werd
overigens het tudstip. waarop be
langrijke gebeurtenissen voorvielen,
niet aangeteekend- Of weet iemand,
hoe laat Socrates in do gevangenis
den giftbeker dronk, 'e morgens
kwart vóór twaalven of 's middags
tien minuten over vijven Wordt op
het gymnasium onderwezen, hoe laat
precies Brutus den doodfitèiO; toe
bracht aan Caesar?
Misschien hadden dc menschen
toen meer den iiid. z«.«odat In t op een
uur in»', aankwam. Mogdiik waren
ze desliiids niet in 't gelukkige bezit
ven veto klokkenmakers en wisten «c
dus niet zoo precies, hoe laat het
was als je weten wilt. hoe accu
raat w ii op de lioogte ziin, infor
meer dan eens hij zes menschen, die
je achtereenvolgens tegenkomt. Tien
tegen een. dat de opgaven een half
uur uit elkaar loopen. uitgezonderd
do medededing van dames, die altijd
hlerón neerkomt, dat zo het niet
weten. Dameshorloges namelnk loo-
nen niot. dat zijn ze door gebrek aan
oefening verleerd. Zelfs aan 't eepig«
adres, waar )o gelijkheid denkt te
vinden, namelijk in een uurwerk-
winkei. heerscht de meest mogelijke
verscheidenheidgeen drie klokken
wuzen er hetzdfde uur aan en de
rest staat hcelemaal stil die hebben
het opgegeven.
Ik heb eens aan een handelaar in
klokken gevraagd, hoe er zooveel
verschil kon ziin in het uur. dat te
aanwezen Hij keek me eerst een
noes verwonderd aan en vroeg toen
„Loopt u precies even hard als uw
buurman?"
„Neen."
„En loopt uw buurman precies
evc-n hard als ziin neef. eijn oom en
zijn zwager
„Ook niet, denk ik
„Nou dan
Destijds heeft dezo argumentatie
mij niet overtuigd, maar ze was toch
ook niet zoo. dat je er tegen in kunt
gaan.
"Wij. die onzen dag niet alleen
verdeelen in morgen, middag en
avond, zelfs niet enkel in uren. maar
ook in halfuren en kwartieren on
aan "t lachten en haasten van het
eene on het andere de zenuwachtig
heden te danken hebben, waaronder
hét menschdom gebukt caat. kunnen
ons niet gO<xl voorstellerf. dat Brinio
de Kaninefaat zijn vrienden heeft
uitaenoodigd te acht uur precies op
den gedenkwaardigen avond, toen
hij al ziin uitgebreide bezittingen
verdobbelde. Als het toen middag
was, zagen ze dat aan den stand
van dc zon cn zoodra de avond viel.
merkten zo het wel
Was hot leven toen niet eenvoudi
ger, minder ingewikkeld, dan wij het
langzamerhand gemaakt hebben
't Is waar. er was toen groote strijd
tegen de elementen en tegen de
medemcnschen. Maar hebben wij
niet nas groote overstroominsen ach
ter den rug. beleven wij niet een
volkcrerustri d. waarbii alles wat
vroeger was. kinderspel lijkt? Jn. wc
zetten nu den wijzer, van den Lid
een uur vooruit, maar uit een oog
punt van beschaving schijnt diezelfde
wtizer jaren te ziin achteruit ge
deinsd. En dan klagQn we. als kleine
kinderen, nog omdat we brumhrood
moeten eten. innlaats van wit
Kal er uit den heksenketel van
dezen oorlog, gedwongen door den
nood. een eenvoudiger, primitiever
leven ontstaan? Want het ziet er
naar uit. of we een groot gedeelte
van ons inkomen zullen moeten op
brengen aan belastingen, hoe groot
weet nog niemand, in oorlogvoerende
landen allicht de helft en in neutrale
viif-en-twmtig of dertig procent. Mis
schien ook daar nog meer. want het
i9 niet te zeggen, hoe de samen
leving. economisch gesproken, er uit
zal zien wanneer na den militairen
kriic de worsteling Sn zaken be
gint 1
Minder weelde, minder uitgaan,
minder mooie kleeren. minder trek
naar steden? Zal dat allemaal het
gevolg wezen? Zullen we de rust
van 't platteland, voor zoover dat
niet door de steden is ingestokt. weer
gaan verkiezen boven het stads
rumoer de hoornen en bloemen en
planten weer loeren kennen de vogels
leerr-n onderscheiden en hun ge
zang
Want ach. met die kennis van de
natuur is '1 treurig gesteld.
Op den Vogelennangschen weg
wandelden met Pasohen twee (lamos.
De eene keek verwonderd naar het
oude blad aan 't eikenhakhout en zol
met diepe minachting
..Wat een dor hout is hier 1"
Ze wist niet. dat het een winter-
overblijfsel was en dat straks de
late eik weer priiken zou in fris-
schen bladertooi 1
F1DELIO.