Haws Oasslad
TWEEDE BLAD
Vrijdag 19 Hel 1916
Overzicht.
Aan 't geheele ITALIA ANSCHE
PRONT woedt thans een felle strijd
artillerie-gevechten en plaatselijke
aanvallen. Do meeste actie concen
treert zich in Zuid-Tirol, een voor
heide partijen gevaarlijke bergstreek,
'die als een wig In het Itaüaansöhe
gebied is gedrongen tüsschen Lombar-
dije en Venetië. Wanneer de hoofd
toegangen van het gebergte naar het,
Noorden door de Italianen vermeee-
tord zouden zijn en mdt voldoende
strijdkrachten een verdere opmarsch
zou kunnen doorgevoerd worden,
stond de weg naar Trenie in het bo
ven-Adigo- en het Drau-dal en verder
naar Innsbrilck en Neder-Ooetenrijk
open. Aan den anderen kant zouden
do Oosl en rijkera bij een zegepraal bij
'de hoofdingangen van dit gebergte,
naar do laagvlakte van Boven-Italië
en do verdedigingslinie Verona-Vicen-
za-Mantua kunnen komen. Op. het
oogenbük heersoht de grootste bedrij
vigheid in het geheele gebied, van 't
Adigo dal, ten Zuiden van Roveroto,
over het Terragnolo- tot aan het Su-
gana-dal. een front van 50 K.M Do
Oostenrijkers schijnen aan de win
nende hand te zijn. Do militaire des
kundige van *t Alg. Handelsblad
schrijft daarover: „Konden zij, de Oos
tenrijkers. Woensdag reeds melding
maken van het binnendringen, na een
fello artilleristische voorbereiding,
van de eerste liniën dor Italianen,
waarbij meer dan 25O0 man gevangen
werden gonomen., blijkens een later
Ooslenrijksch legefbericht hebben do
Oostenrijksch-Hongaareoho troop en
Donderdag hun successen in dit berg
land verder voortgezet, zoodat het aan
tal gevangenen tot ver over de 6000
man is geslegen en wat vooral ook
van beteekenis is, tal van mitrailleurs
en kanonnen werden buitgemaakt.
In het Itallaaneohe legerberichi wordt
van deze verliezen aan gevangenen
en materieel gezwegen, maar de Ita
lianen erkennen hun tegenslag toch
wel, aJ doen zij het ook op eenigezins
merkwaardige wijze. Erkenden ze
Woensdag dat ze in dit gebied voor
uitgeschoven troepen moesten terug
nomen,, Donderdag meldden zij, dat de
hun front konden verbeteren, waarbij
zo enkele vooruitgeschoven stellingen
ontruimden. Ongetwijfeld kan het te
rugnemen van vooruitgeschoven stel
lingen een frontverbetering zijn, maar
het is dan toch altijd een verbetering,
die ei echts noode wordt aangebracht,
omdat immens de oorspronkeiijko be
doeling van de vooruitgeschoven stel
lingen was het front niet naar ach
teren, maar integendeel naar voren te
verbeteren. Feitelijk erkennen dus de
Italianen het succes van hun tegen
stand»- op dit gedeelte van hel oor-
logstooneel. Dit op het oogenbük voor
naamste gevechtsterrein van het Ita-
liaansche front is gelegen tnssehon
den bovenloop van de Ëteoh en den
Val Sugana het gebied! waar Zuid-Ti
rol ten oosten van het Gardameer in
het Jtaüaansche gebied vooruitspringt
en dal toegang geeft tot de vlakte tüs
schen Verona en Venetië. Zoover is
hel nu nog wel niet gekomen, maar
onmogelijk is het toch ni'ei, dat de
Oostenrijkers m deze richting een
groote offensieve beweging tegen Ita
lië wiüen uitvoeren, en dat dus de
strijd tuesehen Oostenrijk en Italic 'n
nieuwe phase is ingetreden. De
krachtige doorzetting van de pogin
gen van de Oostenrijkers in dit gebied
zouden althans doen vermoeden, dat
hier niet alleen een plaatselijke actie
is bedoeld, maar dat men hier werke
lijk te doen heeft met een offensief
van grootsche bedoeling. In de ko
mende dagen zal dus vooral de actie
aun hei Italiaaneche front de aan
dacht verdienen"
Nader meldt de Oostenrijkschc staf,
dat tegenaanvallen der Italianen zijn
afgeslagen, alsook dat nieuwe terrein
winsten in Zuid-Tirc! behaald zijn.
Daarbij werden weer 900 Italianen,
waaronder 12 officieren gevangen ge
nomen en 18 kanonnen en 18 machi
negeweren veroverd.
Bij VERDUN is 't vrij kalm, over
en weer slechts kleine krijgsbedrij
ven. Nog kalmer is 't aan i andere
doei van 't WssteJijk front en aan
de gelieeie Oostelijke gevechtslinie.
Alleen hebben In 't Wc-eten een groot
aantal luchtgevechten tüsschen vlie
geniers plaats gehad, 't Duitsche staf-
bericht gewaagt van 33 luchtgevech
ten, 't Engelsche van 27. Aan beido
zijden vielen eenige offers. Ook zijn
over en weer eenige steden en mili
taire plaatsen met bommen uit vlieg
machines bestookt.
De aandaoht wordt getrokken door
de discussie in de Zweedeche Kamer
over de neutraliteit van Zweden. De
Zwoedschc regeenng wenecht een
strikt onpartijdige neutraliteit te
handhaven. Maar in den laatst en tijd
zijn er dingen gebeurl, die in bréédc
kringen in Zweden ongerustheid
wekten, of liet mogelijk zou zijn die
onzijdigheid vol te houden. De quaes-
tie is deze: Tusachen Finland en Zwe
den vormen de Alandseilandeii als het
ware een brug, die tevens tot afslui
ting dient van de Bothnische Golf. Bij
verdrag van 185G hadden de Russen
zioh verplicht,, deze eilanden niiet te
versterken. Maar 'het voriga jaar zijn
niettemin de Russen begonnen op
verschillende punten aan de kust ver
sterkingen aan te leggen, die hen in
staat stellen, de geheele Bothnïeohe
Golf af te elulten. Dat hoeft in Zwe
den, waar er velen zijn, die tegen don
grooten Russischen nabuur wantrou
wen koesteren, ongerustheid gewekt,
en in de Kamer en pers heeft men
aan deze ongerustheid uiting gege
ven. Thans heeft de regeering in de
Kamer, bij monde van den minister
van buitenlnndsche zaken, zich over
deze quaeetie uitgelaten -T)e minister
verklaarde met nadruk, dat Zweden
zijn onzijdigheid wil handhaven en
buiten den oorlog wil blijven maar
met niet minder nadruk verklaarde
hij ook, dat de quaeslle van de ver
sterking der Al andseilanden door Rus
land voor Zweden een vitaal belang
is en dat de regeering dus nlete zai
nalaten, om de rechten en belangen
van het land to handhaven. Zweden
onderhandelt over deze quaestie thans
met Rusland1 en wellicht ook met
de andere geallieerden hmniers in 't
bovenbedoelde verdrag (holt vredesK
verdrag na den Krimoorlog) verbond
Rusland zich niet tegenover Zweden,
maar tegenover Engeland en Frank
rijk, oon de Alandseilanden onver-
sierkt te laten. In die onderhandelin
gen zal ongetwijfeld de positie der
Zweedsche regeering belangrijk zijn
vereterkt. nu zoowel de leider van de
sociaal-democratische partij als die
van de rechterzijde en van do libera
len verklaarden zich volkomen aan
te sluiten bij het standpunt der regee-
ïing, dat de versterking der Alands
eilanden een bedreiging zou zijn van
Zweden's belangen en dat het recht
en belang van Zweden in dit opzicht
onwrikbaar moet worden gehand
haafd.
Vor»pr»ld nieuws.
TER ZEE. Het Engriscbo stoom
schip „Mac Research" is in de Noord
zee gezonken. Een opvarende is om
gekomen. twee werden gewond; de
overigen zijn geland.
Volgens een Lloyds-bencht Is het.
Fransche stoomschip „Mira" (3000
ton) gezonken.
Havas seint uit Kopenhagen: Uit
een onderzoek, ingesteld op verzoek
van reedera, is gebleken, dat de Deen-
eche schoener „Olga", die een lading
mijnhout naar Engeland overbracht,
in de Zweedsche territoriale wateren
door do Dultechers in beslag werd go-
nomen.
DUITSCHE STOOMSCHEPEN GE
TORPEDEERD. Wolff seint uit
Stockholm: De Duitsche stoomboot
,Hera" is ter hoogte van Landsort ge-
torpedeerd. De bemanning werd dooi
den Zweedschen stoonier Göta geren
en naar Slockluolm gebracht- Volgens-
Afónbladet zou die gezagvoerder ge
vangen genomen zijn.
Verder seint Wolff nog uit Berlijn:
Woensdagmiddag rijn nog twee Duit
sche stoomschepen door een onder
zeeër, waarscliijnlijk een Russische,
ter hoogte van Landsort in den grond
geboord. De „Kolga", op reis van
Hamburg naar Stockholm, werd to
vijf uren 's namiddags 20' Z.Z.O. van
Landsort met granaten beschoten.
Twee imiD van de equipage worden
licht gekwetst. Het schip werd daar
na getorpedeerd en zonk onmiddellijk.
Dertien man van do equipage werden
door het Zweedsche stoomschip „Soe-
dra Soorige" gered. De kapitein, de
tweede stuurman en nog twee man
nen worden vermist. Te 6 uur 20 werd
het Duitsche stoomschip „Bianca" op
dezelfde plaats eveneens beschoten.
Het zonk na 20 minuten. De kapitein
werd gevangen genomen, de beman
ning opgenomen door de „Soedra
Soerige" no is Donderdagochtend te
Stockholm aangekomen.
VOEDSEL VOOR DE BEZETTE
GEBIEDEN. Een" vertegenwoordi
ger van Reuter heeft een onderhoud
gehad met don Engelschen onder-se
cretaris van buitenlandscho zaken,
lord' Robert Cecil, die een verklaring
af,gelogd heeft omtrent hetgeen de
geCi!lieerden doen om de honger lij
dende bevolking van door de Duit
schors bezette landen te hulp te ko
llet vraagstuk van de hulpverschaf-
fing aan bevriende bevolking is (zei-
de hij) zeer moeilijk. Wanneer onder
gewone omstandigheden een militai
re mogendheid gedurende een oorlog
Ki-ondgebied, dat haar niet toebehoort,
bezet, dan is zij verantwoordelijk
voor het welzijn der bevolking. Het
is daarom ongetwijfeld Duitscliland's
FEUILLETON
Het fortuin van
Rupert Hendie.
25)
Rupert echuddo zijn hoofd. Ik
geloof zeker, dat het bestaat en dat
ik het waarschijnlijk tüsschen Leigh's
papieren zal vinden.
En als je 't vindt?
Dan zal ik het aan een advocaat
geven en er Mal lieu mee in kennis
atollen.
Dat is heel gewaagd, nu Leigh
door moord aan zijn eind is geko
men.
Dat zie ik niet in. Zelfs wanneer
men krankzinnig genceg was om te
veronderstellen, dat ik den armen
man vermoord had, zou toch het feu
alleen van 't vertoonen van het testa
ment voldoend© zijn om te bewijzen,
dat ik geen reden had voor den
moord. Ba! voegde Rupert er verach
telijk bij, wat een veronderstellin
gen! Laten wo niet langer zulke-n on
zin praten en bergen maken van
moishoopen.
Carrington haalde zijn schouders
Op en zeide niets meer over de zaak
gedurende het verdere van de wan
deling. Maar toen de beide jonge man
nen later aan de lunch zaten, werd
liet gesprek van 's monsens hervat;
zij kwamen echter zooals van zelf
spreekt ook nu tot geen oplossing ©u
des middags woonden zij de begrafe
nis van den predikant bij, nog even
zeer in het duister omtrent het ge
beurde, als ieder ander van de me
nigte belangstellenden, dio op het
kerkhof samenstroomde. Maüien was
er ook; maar behalve, dat hij nu en
dan een schuinen blik wierp naar
Carrington, dien hij niet uit kon
staan, en Rupert met een kort knikje
afscheepte, nam hij geen notitie van
de twee vrienden. Titus Ark was er
ook en mompelde af en toe voor zich
heen, dat de dominee niet dood ko.'n
zijn. Maar niemand luisterde naar
die dwaze praatjes, daar de dokter j
Immers een bewijs van overlijden
had gegeven. Iedereen wist, hoe Ark
den predikant vereerd had en hoe hi
dagelijks in zijn omgeving was ge
weest, daarom dacht iedereen, dat
eenvoudig tengevolge van een verwee
king van de hersenen de grijsaard
meende dat zijn oude vriend nog leef
de. Eu toon Titus merkte, dat nie
mand aan zijn woorden geloof sloeg,
zweeg hij en vervulde hij verder zijn
taak bij d© begrafenis met een norsch
en somber gezicht.
Hij had trouwens weinig te doen
gehad, daar er geen graf lvehoefdo te
worden gegraven. De kelder was in
tijds geopend en de kist werd de voch.
plicht voor 3e bevolkingen van Bil
gië, Polen en Servië te zorgen, maar
het hooft dien plicht van den beginne
af verwaarloosd. Wat België en Noord
Frankrijk betreft, zijn de geallieerden
de bevolking te hulp gekomen en zijn
zij tui zeer groote moeilijkheden mot
do Duitsohers tot een schikking geko
men om t© zorgen, dat alle voedings
middelen, die daarheen gezonden wor
den, slechts voor d*t bewoners dier
streken en voor niemand anders zul
len dienon. De geallieerden hebben
hiermede ongetwijfeld een stap ge
daan, waartoe zij niet verplicht wa
nen en die hen aan het gevaar bloot
stelt, dat voor de bevolking der be
zette 6treken bestemd voedsel voor de
Duitsche troepen gebruikt wordt, Het
is daarom van het hoogste belang,
dat de geallieerden met de Duitsohers
tot een vplkomen duidelijke overeen
stemming geraken, dat zij alle na
tuurlijke hulpbronnen van het bezet
te gebied ten bate van de bevolking
laten. Wat Polen betreft, is den ge-
nMieerden absoluut noodig gebleken,
voedsel voor do bevolking vandat land
slechts door te laten onder voorwaar
den, die het onmogelijk makon, dat
het den Duitschors ten goede zal ko
men. Het voedsel mag slechts voor
de Polen bestemd zijn en alle voe
dingsmiddelen. die geheel Polen op-
leveit, moeten voor de bevolking zel
ve gebruikt worden. Indien aan deze
voorwaarden niet stipt wordt vol
daan, zal alle aanvoer onmiddellijk
stop gezet worden. Militaire critici
van do Duitsche school zullen deze
handelwijze der geallieerden onge
twijfeld met minachting beschouwen.
Volgens de Duiiach© leerstellingen
mogen geen overwegingen van
menschlievendëai aard de oorlogvoe
ring schaden. Dit ia echter onze op
vatting niet en ofschoon wij volko
men het belang van zuiver militaire
overwegingen erkennen, willen wij
zeJfs om die reden de bevolking vun
Polen niet onder Duitsch bestuur
langzaam zien uithongeren. Wan
neer wij- hooien, dat vrouwen en jon
ge kinderen in massa omkomen en
dat zelfs volwassen mannen Ln de
straten van honger doodvallen, dan
achten wij het onzen plicht te zor
gen, dat de taak .die DuitfiChland
hoeft verwaarloosd, vervuld wordt en
dat aan het hulpelooze en Hjdendo
volk ondersteuning wordt verleend".
KARDINAAL MERCIER. Een
correspondent in België bericht aan
De Tijd": Op don terugreis van een
vormreis, in het aartsbisdom gehou
den, werd kardinaal Mercier op liet
grondgebied van Mechelen aangehou
den door een Duitschen wachtpost,
die oordeelde, dat de papieren van
den Kerkvorst niet in orde waren, en
zijn auto niet naar do stad liet door
rijden. De kardinaal weigerde daarna
zich naar de Kommandantur te bege
vein, om verantwoording van rijm pa
pieren af te leggen. Een van de Kom-
maiidontur gezonden officier kwam
toen de papieren verifieoren en liet
do nKaidinaal ongehinderd naar het
aartsbisschppelijk paieis rijden, waar
later een hoog Duitsch militair be
ambte hem Yerontschuldgili.-ren kwam
aanbieden, daar de Kardinaal sinds
het laatste incident, waarin hij zich
met zoovee* waardigheid deed gelden,
bijzonder wordt omzien.
PROJECTIELEN VOOR 'EEN
SLAGSCHIP. ln de „Manchester
Guardian"' beschrijft (naar we in 't
Atg. Handelsblad, lozen) een medewer
ker. hoe een Ensolsch slagschip een
lading projectielen voor zijn kanon
nen inneemt..Toen de grauwe och
tend even na het opkomen van de
zon een weinig ophelderde, was het
slagschip, dat 18.000 ton mat, de
haven binnengeloopen. Juist toen do
pas aangetreden manschappen der
wacht hun chocolade gedronken had
den. even na viif uur dus. kwamen
vier lichters, geladen met cordial,
granaten, schietkatoen en andere
munitie, langszij van het oorlogs
schip li seen. Deze lichters, dio eilk
tot een bepaald station behooren, zijn
met matrozen bemand. De 30 c.M.-
proiectielen. die elk 850 pond wegen,
worden één voor één aan boord ge-
hesehen. De kleinere gaan !>ii twee of
di ie tégeliik naar boven en komen
met verbazingwekkende vlugheid en
zekerheid op het dek terecht. Daar
worden zit opgenomen door andere
matrozen, die ze even vlug naar bo-
nedeit dragen en weer overgeven
uun anderen, die ze in de masnzimtui
zetten, waar zii netjes en veilig op
rokken en dergelijke geplaatst wor
den. De mannen, die hiermede belast
"ziin. moeiten vlug werken, omdat er
anders opstopping en tijdverlies bij
liet transport plaats hebben. De ma
trozen behandelen alle projectielen,
gevaarlijke zoowel als ongevaarlijke,
even voorzichtig, maar zonder ang
stige voorzorgen. Op de eene plaats
hergen zii de gewone granaten en de
pantser-doorborende projectielen, die
een 30 c3L Krupp-pantserplaat door
boren en binnen in het vijandelijk
schip ontploffen. Deze projectielen
ziin van een ontstekingsdou voorzien
en ojïtoiddellijk voor het gebruik ko-
reed. maar er is een stoot gelijk aan
tige trappen afgedragen. Sedert twee
eeuwen waren de Leighs hier begra
ven; het geheele geslacht rustte hier,
en nu werd ook do laatste afstamme
ling ter ruste gebracht. De predikant
uit de naburige gemeente sprak dc
lijkrede uit. waar met eerbiedige
aandacht naar geluisterd werd en
toen de deuren van. den kelder weer
gesloten werden, ging de menigte
zwijgend uiteen.
De officier van justitie. Law son,
trad op Rupert toe. Ik zio niet in.
dat er eenige mogelijkheid bestaat
om iets te ontdekken, zeide hij tegon
Rupert. lk heb da papieren van
den vermoorde nagezien maar kon
niets vinden uit zijn vorige leven, dat
tol. do veronderstelling zou kunnen
leiden van een wraakneming.
Toch waren, volgens onzen veld
wachter de papieren doorzocht, reide
Hendie, die op die manier iets van lie*.
testament hoopte te hoSren en Wijdt
was dat de officie: er geen melding
van maakt a
Doze haalde zijn schouders op.
Ijverige veldwachters zien altijd meer
dun er te zien is, zeide hij; zo zijn
zoo tuk op promotie. Mijn oordeel is,
dat de een of andere landloopor een
oaigegrendeld raam heeft gevonden ©n
zoo zal zijn binnengegaan met 't idee
om iets te stelen. Hij zal ln de stu
deerkamer zijn gekomen, en toen liij
die doorzocht in de hoop er iets van
ziju gading te yindeu, zal hij door
een druk van duizenden kilo's noo
dlij. om ze tol ontploffing te bremzen
Verder op lanes het dek worden "de
cordiet-lmlimzen opaeheschen en aan
boord ceh&ald. De lamrwerpicre. vuil
bruin geschilderde metalen kisten,
voorzien van verschillende met verf
aamrobradhte merkon. die de fa
briek. datum van fabricatze .en van
aftrlfte. grootte en nauwkeurig ge
wicht uantreven. worden eerst als zij
naar boven komen op elkander ge
stapeld. Dan komen de op bloote voe
ten loouende matrozen vlug met hun
kruiwagens aanriiden. brent-en de
kisten naar de lusken. waar zij naar
dc macraaiinen beneden worden ge-
heschen. Go eefn andere plaats op dek
is een andere croon rnativiy.cn bezla
met het aannemen van de cranaten
en dorceliike voor de lichte- en dc
vlieduiu-afweerkanonnen en van do
mutnitie voor geweren en andere lich
te rr^-r die weer op een bijzonde
re plaats worden geborgen. Aan de
andere ziido worden de lange. co.
lyddiet-granaten snel. naarmate zij
aan dek komen, op stapels gdlegd."
VLAM.MENSTRIJD. In de „Petit
Journul" ceeft een Fransche officier
een bcsdhriiving van een vlammen-
cevecht in Frankrijk. Hij en zijn
manschappen lagen in de loopgraven
waar te nemen, hoe die van den
vijand door de 75 m.M. kanonnen der
Fransche batterijen onder vuur ge
nomen werden. De granaten vielen
zoo dicht bii de Fransche stellingen,
dat zii dekking moesten zoeken tegen
de scherven, die in het rond vlogen.
Tegen het vallen van den avond wer
den handgranaten uitgedeeld en toen
het Eignanl werd geaeven stormden
de mannen over de honderd m tere
grond, die de beide stellingen s( rid
den. en drongen tot in de loopgraven
van den vijand door. Daar aangeko
men wicnoen zii hun handgranaten
en aanvankelijk werd liuu aanval
niet beantwoord en leken er in dc
loopgraven slechts dooden te zijn
Plotseling openden de Duitschers
echter het geweervuur. De Franschen
wiemen nog meer handgranaten en
deden toen een bajonet-aanval. Zij
stietten niet op weerstand, tot zij de
verblnd'ingsloopgraaf bereikten, en
toen ontstond er een gevecht met
handgranaten. Het leek alsof twee
troepjes kinderen een snoeuwbaLlen-
gevocht hielden. Terwijl deze strijd
bezig was. riep een van miin korpo
raals mn. Hij had een zeer belang
wekkende ontdekking gedaan, waar
door het mogelijk werd de bordjes te
verhangen. Hij nam mij mede naar
een soort bus. die hij vóór de borst
wering van de Duitsche loopgraaf
had gevonden. Ik herkende het als
een apparaat, dat de Duitsehers ge
bruiken om vlammende vloeistoffen
mede te snuiten en bestudeerde het
mechanisme inderhaast bii het licht
van een zaklantaarn. Het was zeer
eenvoudig. Men behoefde slechts een
pomp te bewegen en het toestel was
gereed om ons te ontvangen, na
tuurlijk. Snel droegen wii het heJsche
"apparaat naar den -mond van de
loopgraaf, waarin onze kameraden
streden. Sommigen vun then waren
rfleds ge\ allen en baadden in hun
bloed. De duisternis kwam ons te
hulp en wii stelden het toestel op zon
der gezien te worden. Een vonk. en
toen welk een schouwspelSissend
spoot een groene en roode vlam als
een vurige slang naar voren en ver
spreidde zioh tot een enormen waaier
van vlammen, die de geheele loop
graaf vulden. Ik zal nooit die sner
pende kreten en dat heescho gegil
vergeten. Het vlfinunengordiuv ver
raste de dertig Duiischcre. die dek
king hadden gezocht achter eau slag
boom van Suaansche ruiters en van
daaruit op ons schoten. Zij werden
door het vlainmengorduxi overvallen
zonder w kurtuen vluchten. Zij tracht
ten uit hun schuilplaats te kruipen,
maar hunne ledematen waren met
brandwonden overdekt, zoodat zij die
niet gebruikon konden, en hunne
oogen waren verblind. Na een ver-
geefsche poging vielen zii neer owi
niet weer ou to staan. Do strijd was
afgeloopen. de vijand met zijn eigen
wapen verslagen. De loopgraaf Was
in ons bezit en in den Loop van den
nactht versterkten wat onze nieuwe
stelling.
CUURCHIL WEER OP HET PO
LITIEKE TOONEEL. Uit Londen
wordt aan de Telegraaf geseind; In
het Lagerhuis werden interessanto
debatten gevoerd over den luchtdienst.
Winston Churchill leidde de oppositie
en beschuldigde de regearing van
veronachtzaming van deni nieuwen
belangrijken tak van dienst. Hij ver
klaarde runduit, dat de regoering een
krachtige reorganisatie in den weg
staat en eischte ten slotte de instel
ling van een afzonderlijk luchtvaart
ministerie. Lord Hugh Cecil, de broer
van lord Robert Cecil, vertelde van
zijn e:gcu ervaringen als officier van
het vliegkorps. Bij zijn dienst aan
het front had hij bevonden, dat de
Britsche machines en vliegers min
stens gelijk aan, en vaak heter waren
don die Duitsche. Bouar Law, die
namens de regeermg sprak, gaf Chur-
den dominoo verrast zijn geworden.
Natuurlijk heeft hij willen ontsnap
pen, maar toen hij daarin verliinde-rd
werd, heeft hij even natuurlijk den
man, die hem trachtte vast te houden,
neergeslagen.
U schijnt de zaak netjes kant en
klaar u» holYben, merkte Carrington
glimlachend op.
't Is ailes theorie, dat spreekt
vanzelf, antwoordde dc officier ©enigs
zins geraakt, maar als u een be
tere explicatie kan geven, dan zou ik
die gaarne hooren.
O, ik vind uw theorie volkomen
aannemelijk, U zal zeker, er op voort
bouwende, naai' bewijzen zoeken.
Zoeken? In welke richting zou ik
moeten zoeken?
Dat moet u mij niet vragen, ant-
woorddo de adovcaat op luohtigeu
toon. Ik verkeer evenzeer in het
duister als u.
Iedereen was van dezelfde opinie
als do officier van justitie en zijn
theorie vond algemeen ingang. I)e
slag was wellicht niet toegebracht
om dc-n predikant te dooden. maar
alleen om hem te bedwelmen en ricn
dan uit de voeten te kunnen maken.
Do hartkwaal had volgens Tollart
evenzeer aanleiding tot den dood ge
geven als do slag, en do landtooper-
inhrekor kon niet geweten hebben,
dat hot hait van den predikant niet
in orde was. lloo 't ook zij, de uitleg
ging, die van de zaak gegevon werd,
chili een 'afdoende antwoord. Hij
vroeg waarom Churchill een lucht
vuurt ministerie eerst noodig vond
enkel© maanden nadat hij de regeo-
ring had verlaten. Churchill viel hem
ia de rede rnet de opmerking, dat hij
den premier had gesproken over de
wenschelijkhcid van een luchtvaart-
ininistorie. Bonar Law antwoordde
kalm: „Ja, maar nadat gij waart af
getreden". Bonar Law deelde verder
mede, dat Churchill, terwijl hij thans
opkwam voor samenwerking in den
luchtdienst, als minister van Marine
een afzonderlijk vliegwezen voor de
vloot had Ingericht. Bonar Law he
kelde verder een opmerking over de
Fokker-machine, waarvan de Engel
schen in Frankrijk er een hebben buit
gemaakt en in het gebruik slechter
hebben bevonden dan enkele Brit
sche machines.
Ten slotte gaf het Lagerhuis den
vlieger Pembertoh Billing een gevoe
lig lesje. Hij sprak onmiddellijk na
Bonar Law en herhaalde zijn gewo
ne beschuldigingen over verwaarloo-
zing van den luchtvaardienst, etc. Sir
Markham (radicaal; onderbrak hem
door te roepen: „U hebt nooit boren
de vijandelijke linies gevlogen! Het
Huis werd onrustig en terwijl Ril
ling voortging roet zijn theatrale rede,
verheten talrijke leden het Huis Er
werd telling gehouden en aldus kwam
er plotseling een einde aan zijn
speed i.
RUSLAND S MUNITIE-NIJVER-
1IE1L). In het DeenscLc blad
„Kjöbnhavn" geeft Loon Rivakorsky
een beschrijving van do orgunisatio
der munitie-industrie in Rusland.
„Zoodra de oork»g uitbrak en
noodzakelijkheid tot vergroeiing der
voortbrenging van imuuiie was ge
bleken, legde de Russische nijverheid
zich met groote energie hierop too.
In al de groote steden it hot li
sche rijk zijn oorlogsnijverheids-eom
missies opgericht, waarin ook vorte-
genwoordigers der arbeiders zitting
hebben. De taak van iedere commis
sie is, de industrieele hulpbronnen
van liet district waarin zij werkt zoo
nuttig mogelijk te organiseereu voor
dc voortbrenging van militaire lie-
noodigdheden. De arbeid dezer plaat-
solijke commissies wordt geiegv.il
dour een centrale commissie, die uls
lusschenpersoon tüsschen haar en de
regeering öiensi doet. Verschillende
fabrieken die vroeger andere artike
len maakten, werken thans voor oor
logsdoeleinden. Het is ook noodig ge
bleken om nieuwe fabrieken op te
richten, die technische producten le
veren welke vroeger uit Duitscluand
werden ingevoerd. Als een voorbee'd
van de transformaties die in Rusland
bewerkstelligd, zijn geworden diene
bijvoorbeeld, dat een speelkaarten fa
briek in drie weken tijds voor tie mu
ni Lief abri cage is ingericht en thuris
dag en nacht doorwerkt met oen per
soneel van 2U00 mannen en vrouwen.
Dit is slechts een enkel voorbeeld uit
een groot aantal dergehjke gevallen.
Er is bijna geen werkplaats in Rus
land, die niet op de een ol andore wij
ze voor het leger werkt. De resulta
ten van al dit organiseerend werk
zijn overal duidelijk waar te nemen.
Onophoudelijk komen er treinladin
gen munitie aan het front aun. Do
oorlog heeft do Russische nijverheid
tot nieuw leven gewekt en de invloed
daarvan zat niet weinig er toe mede
werken om Rusland te helpen bij het
bereiken van het groote doel: do ont
wikkeling en exploitatie van al do
onontgonnen schatten van den Russi
schen bodem.. Re©ds nu verschaft de
scheikundige nijverheid, die vroeger
in Rusland bijna ecu Duitsch mono-
polio was, een aantal scherpzinnige
en geleerde mannen een ruim ar
beidsveld en worden er groote fabrie
ken voor gebouwd. In het Oeral-ge-
bergte, dat zoo rijk aan mineralen
is, zijn tallooze nieuwe fabrieken van
allerlei aard verrezen. In Siberië is
een uitgestrekte lundstreek, groot ge
noog om het geheele Russische leger
van vleescb, lederen bont te voorzieat
in exploitatie genomen en de Siberi
sche boeren hebben hun omzet aan
boter, hooi, koren, enz. geweldig in
omvang zien toenemen. Een bezwaar,
dat do nijverhrid lvegint te belemme
ren, is schaarschte aan brandstof.
Om hieraan echter tegemoet te komen,
heeft de oori eng sc om missie de expim-
tatio der groote Siberische kolenvel
den ter hand genomen. Siberië is ooit
zeer rijk aan koper- en ijzermijnen,
(Ho slechts op ontginning wachten.
Wie het ontwaken der economische
energieën van Rusland, dat ook een
dor gevolgen van den ooriog is, gade
slaat, Kan met gerustheid verklaren,
dat Rusland do gevolgen van een
langdurigen strijd niet behoeft te
vrecacn
VON MOLTKE OVER DEN OOR
LOG. De Berbjnsche correspondent
van de ,„A Vilaz" heeft een onder
houd met den veldmaarschalk Y'on
Moltke gehad Hij zei o.u.„Onze
vijanden hebben op a'lle fronten tal
scheen wel de eenige gangbare te
zijn.
Carrington bleef tot den laatst en
trein. Bij zijn vertrek sprak hij af met
Rupor, dat deze, wanneer hij als exe
cuteur-testamentair het tes lament
vond, of niet vond, bericht zou zen
den, waarop Carrington dan weer
naar Barehip zou komen om zijn raad
en hulp te geven.
Ik zeg niet, dat ik rijk genoeg
ben. om het voor niets te doen, Hand-
Ie, bekende dc jonge advocaat eerlijk,
maar ik ben niet inhalig en je kunt
me geven wat je vindt, dat' nie toe
komt.
O, 't is mij onverschiUiig, ant
woordde Rupert met eenige minach
ting, want hij dacht bij zichzelf, dut
Carrington wei wat meer als vriend
en niet als advocaat van beroep had
kunnen optreden. Je moet den prijs
rekenen, dien je altijd neemt, als ten
minste het testament onwettig blijkt
en ik in bezit blijf van het goed.
Anders zal je de rekening aan den
nieuwen bezitter moeten zenden.
Maüien, hm! Hij is te gieng om
iemand te betalen, wat hem toekomt.
Ik wil gratv'5 moeite doen voor jou,
Hendie, maar niet voor hem. En je
kunt er vast op aan, dat ik al mijn
IhsM zal doen, om dc zaak tot een
goeJ eind te brengen voor je.
Dat verwacht ik ook. nis ik Je
diensten noodig mocht hebben, ant
woordde de Squire droogweg, toen
rijke nederlagen geleden", heet h*t,
„w ij mo&slen Plecht* nu cn dan on.
troepen eon terugtrekkende Ik.wa
ging laten maken. Dn', gebeurt nu
eenmaal in eiken oorlog Meneciicn-
materiaal hebben wij ia overvloed,
de Franschen staan er in dat opzicht
veel o!eohtor voor c-n de nieuwe
dienstplichtwet kan Engeland ho<>g-
etons nog een paar duizend man op
brengen, net genoeg•cun dc verliezen
aan te vullen. De strijd bij Verdun is
van buitengewoon groot belang.
Frankrijk heeft bijna al zijn beschik
bare reeervetroepen op dat punt van
het front geconcentreerd, een neder
laag zou voor dat land oen groot ge
vaar opleveren. Bovendien zou de val
van Verdun een groote moreele be-
teekenis hebben." De maarreha k ver.
klaarde dat hij de komende gebeur
tenissen met goeden moed afwacht.
:.Een Russisch offensief?" zoo vroeg
de journalist .Jleelcmaa! nioi
hang voor Onze stellingen zijn zoo
sierk, dat een doorbraak in het Oos
ten onmogelijk is en daarenboven
liet Russische legér is tot een offen
sief op groote schaal niet meer in
staat."
EEN BEWONDERAAR VAN PRO
FESSOR PIRENNE. Zooals men
zich herinneren zal werden de Gent-
sehe hoogteeraren Pirennc en Frede-
ricq eenlgen tijd geleden nl« gevan
genen naar Duitschland giuonden.
Toen bekend werd dat Pirenne een
vriend in Nederland om hoeken en si
garetten had verzocht, plaatsten ren
aantal hier te iande vertoevende Bel
gen. onder wie de redacteur van do'
„Echo Beige", de heer Oharlos Ber
nard, een oproep in dien greet. In ziin
blad publiceert deze hel rehrliven van
een anonymus, die 20 000 pakjes elk
van 25 pica vetten voor hei. gevraagde
doel beschikbaar stelt In o>-»n aan 't
schrijven toe vervoegd nostscriptrori
zegt de redactie van de ..Eoho Bei
ge" „Wij nemen aan dat rnv gift
voor alle Belgische gevangenen iu
Duit&cbland bedoeld is en niet u t-
siuitend voor professor Pirenne. d e
bovendien niet zou weten wat hij met
zulk ©en hoeveelheid moed begin
nen."
DE AANKLACHT TEGEN LIEU
KNECHT. ln de Germania leest
men; Het rapport, dat de afgevaardig
de Von Pays in de huishoudelijke
commissie van den Rijksdag over de
aanhouding van Liebknecht heeft uit
gebracht, geeft te kennen op welke
juridische gronden de aanklacht te
gen Dr Liebknecht zal steunen. Het
door Liebknecht verspreide vliegende
blad Auf 7.ur Maiféier moet in de eer-
ste plaats zondigen tegen de para
grafen 89 en 130 van het welhoek van
strafrecht. Par. 89 luidt: „Een Duit-
schor, dio opzettelijk «nder een tegen
het Duitsche rijk gevonden oorlog
een vijandelijke staat bevoordeelt of
de krijgsmacht van hot Duitsche rijk
of van zijn bondgenook-n nadeel toe
voegt, wordt wegens landverraad
met tuchthuis tot tien jaren toe of met
vesingstraf van denzelfden duur ge
straft'.
Naast de vestingstraf kan ook ver
lies van openbare ambten en van uit
openbare verkiezingen voorspruitend©
rechten plaats viden. Par. 13U luuu
als volgt: „Wie op een voor den open
baren vrede gevaarlijke wijze ver
schillende klassen der bevolking tot
gewelddadigheden tegenover elkaar
in het openbaar, ophitst, wordt met
een geldstraf van ten hoogste üh'l
Mark of met gevangenis van ten hoog-
ste twee jaar gestraft":
Daar Liebknecht tot den soldaten
stand behoort komt ook hert militaire
wetboek van strafrecht in aanmer
king. Par. 57 daarvan bepaalt: „Wie
in hot veld een landverraad begaat
wordt wegens oorlogs.erraad met
tuchthuis van ten minste tien jaar of
met levenslang tuchthuis gestraft'.
Behalve dit schijnen den aangehou
dene nog vergrijpen als verzet tegen
de openbare macht teai laste gelegd
te worden.
HET BAGNO TIJDENS DEN OOR
LOG. De „Matin" bevatte dezer
dagen een correspondentie uit Cayen
ne waaraan de volgende bijzon-
dorheden omtrent hei leven in het
bagno tijdens den oorlog ontleend
zij iiTen gevolge van de mobilisatie
moesten een groot aantal ambtena
ren en beambten naar Frankrijk ver
trekken. Aanvankelijk werd gevreesd
dat de 800U dwangarbeiders die het
bagno bevolken, van hel verminderd
toezicht gebruik zouden maken en
pogingen tot ontvluchting in het werk
te stellen, doch al spoedig bleek dat
dit geenszins in hun bedoeling lag.
Integendeel, sinds liet uitbreken van
den oorlog is het percentage van hen
die zich op de een of andere wqze
aan hoi bagno wisten to onttrekken
sterk verminderd. „Wij weten al
dus hebben eenige leiders tot den di
recteur gezegd, „dat velen van onze
bewakers in den oorlog zijn getrok
ken. Wij zullen daar geen misbruik
van maken, dat verzekeren wij u, en
ook willen wij u zeggen dat do straf
dacht hij aan de wetten der gastvrij
heid cn reed hij Carrington in zijn
auto naar het station.
Toch was het een teleurstelling
voor hent, dat rijn vriend de geld
kwestie op het tapijt had gebracht.
Dit gaf ©en wanklank in luin vriend
schap en toen Rupert weer thuis
kwam, was bii langzamerhand tot
de conclusie gekomen, dat Dorinda
het karakter van Carrington mis
schien nog zoo verkeerd niet beoor
deeld had, en Maüien evenmin, want
Maüien wantrouwde hem zeer be
slist. En nu scheen hot wel, dat er
reden was voor eenlg wantrouwen,
uooaJs Hendie tot zijn epijX moest er
kennen.
Weldra kwam nu ook Leigh's zaak
waarnemer opdagon, dl© de gebeur
tenis in de couranten gelezen had.
Hij deelde Hendie mede, dat deze tot
executeur-testamentair was benoemd.
Leigh bezat behalve rijn predikants-
traciement slechts ©enige honderden
ponden, die in Consols ixëcgd waren;
de koopvaardijkapitein iu Australië
zou or dus niet rijk van worden. Do
zaakwaarnemer beloofde een deskun
dige te zullen zenden om de boeken
te taxoorcJi, en ze te laten verkoopen.
Juffrouw Jobber zou In de paetorio
blijven, totdat de nieuwe predikant
kwam, die onmiddellijk door den Lis-
schop benoemd moest worden,
(Wordt vervolgd.)
