NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD. - Opgericht 1883.
83e Jaargang Ne. 1011?
Verschijnt dagelijks, behaiva op Zon- en Feestdagen.
VRf JDA3 2G fi»EI IÏÏ13
HAARLEMS DAGBLAD
ABONNEMENTEN ADVERTENTIËN:
pbr drib maanden: Van 1—5 regels 75 Cts.; iedere regel meer 15 Cts. Bulten het Arrondissement
Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd Haarlem vvin 1—5 regels ƒ1.—elke regel meer 0.20. Reclames 30 Cts. per regel,
is (kom der gemeente) met het Letterkundig Weekblad „De Abonnement aanzienlijk rabat.
Zaterdagavond"f 150 Advertentién van Vraag en Aanbod, van 1—5 regels 40 Cts. per plaatsing,
Pranco per post door Nederland2.— {kL Frik e,^e raeer contant.
CWn!ustr«rd Zcmdapélê'd, 'voor Haarlem* I Ufl
b B de omstreken en franco per post. 0.45 Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724.
Uitgave der Vennootschap Lonrens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM. Drukkerij: Zolder Buitenspaarae 12. Telefoonnummer 122.
Tot de plaatsing van advertentlBn en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Bultenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA,
Warmoesstraat 7678, Amsterdam. Telephoon interc. 6229. Co Veraokerlng dar (per week) goabonneerdon wordt gewaarborgd daar „The Ocean" Rokin 151, Amsterdam.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
AGENDA
ZATERDAG 27 MET.
Schouwburg, Junsweg: Biosc. voor-
■telliug.
Bioscoopvoorstellingen: Cinema-Pa-
lace, Gr. Houtstraat. Biosc. Theater,
Gr. Markt. Biosc. Theater, Barleljo-
nisstraat.
Doei d© negenuui-s<
sluiting kwaad?
„Zoouls u weet sloot ik al lang to
liegen uur", zei een bekend winkelier
In heerenartikelen, dien wij naar
zijn ervaring vroegen. „Het verschil is
alleen, dat de menschen, die nu na
negenen te vergeefs aan mijn deur.
komen, nu ook niet meer bij een con
current terecht kunnen; in zooverre
heb ik dus van de verplichte sluiting
eenig voordeel, al kan ik nooit uit-
rekeuen hoeveel.
De verplichte s'uiting brengt no-1
tuurlijk wel een enkel bezwaar mee. j
Als iemand vijf minuten vóór nege- j
nen binnenkomt om een dozijn boen-- j
den te koopen, dan kan ik daarmee
te negen uur klaar zijn; maar wan-1
neer bij een dozijn .sokken in ver- j
schillende kleuren of een regenjas
kiezen wil, dan duurt 't veel langer
dan vijf minuten. Ik zou wel graag'
gewild hebben, dat zoo iemand dan
kon worden afgeholpen, al werd t
een poos na negenen, maar dat mag>
nu eenmaal niet'.
„Als 't voorkwam, wat zou u dan'
doenT
„Ja, ik denk waarschuwen dat hij
te negan uur weg moet wezen en ver
zoeken, liever den volgenden dag te
rug te komen.''
Een lirma in manufacturen, die
altijd voorstandster van de ver-
plichte sluiting was geweest, verze-'
kerdo ons, dat zij, moest er weer om
gevraagd worden, dat opnieuw zou
doen,
„Schade heb ik er niet van on
dervonden".
„U heeft dus niet den indruk, dat
u bij voorbeeld kleine artikelen tus-
schen 9 en 10 had kunnen verkoopen,
die u nu niet verkocht heeft".
„Dat is altijd moeilijk te zeggen".
„We bedoelen eigenlijk (u neemt
de vraag niet kwalijk?) of uw omzet
door do vervroegde sluiting niet Is
ach t e ruit gegaan".
,,0 neen, dat volstrekt niet!"
OM ONS HEEN
Nu 2169
Dr. üroesd vau Groenou over
ie Neutrale Kiasvereeulglnj.
Vuil mijn twijfel aan het succes
van de neutrale kiesvereeniging
„llaarlem's Welvaart" heb ik geen
geheim gemaakt. Een maand of tien
geleden is daarover in dit blad meer
malen geschreven", o. a. ook door
Mr. Andreae. die van meaning was,
dat de bedoelingen van de vereeni-
ginsr te negatief waren en dat hare
candidaten. eenmaal in dón Raad
gekozen, toch door denkwijs en op
vattingen blijken zouden geven, tot
.welke groep zij gerekend moesten
worden.
Bovendien waren er twee voorbeel
den.. die aan de kans op welslagen
van een neutrale kiesvereeniging
deden twijfelen. Het eene was de ge
schiedenis van haar voorgangster,
de Neutrale Kiesvereenignig Burger
dicht Nadat, deze een tijdperk van
invloed had beleefd en verschillende
candidaten in den Raad gebracht, is
zii ten slotte toch aan vervul van
krachten bezweken. Het tweede voor
beeld was de verkiezing van den hoer
Klevnenbergbij enkele candidaat-
stelling werd hii in den Raad ge
bracht en naderhand is hii een van
de politici geworden.
Evenwel, men moet de zaken van
twoe kanten bekijken en tot dusverre
Is een regelmatige, stelselmatige
weerlegging van onze en anderer
bezwaren wellicht achterwege geble
ven. omdat de vereen]ging nog niet
volledig georganiseerd was. Ze is dut
ook nu nog niet. maar hoeft toch go-
vonden wat zij lang zoekende was
een voorzitter. Daarom kwam het
mij nuttig en bilüik voor. aan dozen.
Dr. G. E. A. Broese van Groenou,
om inlichtingen te vragen, die Juj
mij inet welwillendheid gegeven
heeft.
In de eerste plaats wenscht Dr.
Broese ziin voorzitterschap als lijde
lijk beschouwd te zien. „Wat deze
verocniging". zoo meende hij. „noo-
dig heeft, is iemand van gretoteu in
vloed. die bovendien geboren Haar
lemmer is. of hier althans langer
woont. Zoodra deze gevonden is,
ruim ik mijn plaats met genoe
gen in.
Onze heele boestand is nog maar
oen voorlocwxlge. Verschillende andere
leden van het bestuur ziin van nieo-
ning. dat zij er niet In behoor en to
blijven. We hadden met ons optreden
willen wachten tot de periodieke ver
kiezingen. maar toen Mr. Sltngen-
berg aftrad en er kans scheen te ziin
om den heer Ilulswit te bewegen,
een candidatuur te aanvaarden, heb
ben wij daartoe een poging gedaan,
aanvankelijk niet zonder succes, doch
die naderhand toch niet geslaagd Is.
'Dat "heeft ons wel gespeten, omdat de
hoer Hulswit in den Raad zoo voor
treffelijk op ziin plaats Is: ln de aller
eerste plaats as daar nu een goed
beohnisoh man noodig. En de meeste
partijen 2ag©n dat in. op de mede
werking van verschillende kiesvereo-
niglngen hadden we kunnen reke
nen. ofschoon het van de vrijzimnig-
democraten ifoc onzeker was. Do
sociaal-democraten waren natuurlijk
niet bereid, die zeiden ronduit„ln
't belang van do partil moeten wij
protoeeren. den zetel te veroveren."
Voor de S. D. A. P. is altijd de pari ij
die hoof-izaak. waarvn.fl dan ook het
Kevolg ie. dat haar candidaten r»iet
de geheele burgerij, maar alleen de
arbeiders vertegenwoordigen. Intus-
schen, de heer Hulswit heeft len slot
te de candidatuur afgewezen en torn
helbben we oen ander gevraagd (1),
maar die was ook niet berdid, zoodat
we nu maar truiten het strijdperk
denken te blijven en voor ons eerste
optreden rustig de periodieke aftre
ding af te wachten."
Dit gaf mii aanleiding te vragen,
of de vereeniging niet feitelijk voor
den eersten keer opgetreden was bij
de candidatuur Dyeerinek, maar zoo
vatte Dr. Broese het niet op wel is
van die verkiezing de stichting van
de vereeniging het gevolg geweest.
„Toen men zag, dat er op den hoer
Dyserinck zóóveel stemmen uitge
bracht werden, heeft men daarin het
bewijs gezien, dat er in Haarlem
•groote kans op welslagen voor een
neutrale kies vereeniging bestond."
En zoo kwamen wij als vanzelf tot
de hoofdzaak, de bedoelingen van de
vereeniging.
„De tijden", zedde Dr. Broese, „zijn
vorb&zeud veranderd. Op dit oogen-
bllk zijn er in den Raad verschillende
.personen, die dam- niet in boo ren
nii worden gekozen, omdat tot nu toe
allerlei partiileuzen de overhand
hadden, maar wat wü in den Raad
moeten hebbeu dat ziin personen van
groots ontwikkeling, die veratand
hebben van gemeentezaken. Onze
vereeniging zal dus niet vragen, tot
welke partll iemand behoort, maar
of hij voor liet Raadslidmaatschap de
ware bekwaamheid bezit. Daarom
theneirken we ons tot den Raad en
blijven af van alles, wat verband
houdt met politiek, zooals de Pro
vinciale Staten en de Tweede Kamer.
Wat is het eenige, dat wij willen
Hier staat (he:, in art. 1 van onze ont-
wero-statuten ..het opwekken van
de algemeene belangstelling voor al
les. wat den bloei der gemeente
Haarlem kan bevorderen, het bestu-
deeren der vraagstukken, die daar-
moe euuienbangen. het doen houden
van voordrachten en verspreiden van
geschriften". Misschien zullen we
een maondeliiksch of Iweeiuiwuide-
liikseh blaadje uitgeven, waarin ver
schillende deskundigen de zaken uit
eenzetten. En an. 2 vcgmeJdt duide
lijk de vereeniging beweegt zich
i»och op politiek, noch op godsdien
stig gebied. Kan het eenvoudiger
„Maar zou", zoo vroeg ik, „dit doel
geen verzet uitlokken hij andere or
ganisaties. die zich inet verkiezingen
bozig houden
„Vele Raadsleden aiin o© dit oogen-
blik min of meer verantwoord»tig
schuldig aan de politieke kiesverce-
noging. die hen caaidideerdu. Dat
vinden zij oóaaneenaani, zelfs houdt
het besef daarvan menigeen ar van
terug, zich als candidaat te laten
stellen. Bij onze candidaten kan daar
van natuurlijk geen sprake wezen.
Wij laten hun volkomen vrijheid, om
dat wij geen politiek lichaam zijn.
Het is voor onze vereeniging dus
zaak. een groot aantal leden te win
nen zoodat de candidaat. die door
haar gesteld wordt, ook zekerheid
heeft van gekozen te worden. Is het
eenmaal zoover, dan raakt natuurlijk
ieder politiek programma voor
Raadsleden op den achtergrond
behalve natuurlijk bij de S. D. A. P..
die zJoools ik vei altijd, alléén om de
partij denkt. Tegenover oen sterke
neutrale kiesvereeniging zal zij even
wel geen kracht meer kunnen doen
gelden.
Vanzelf kwam ter sprake, wie in
het bestuur zitting sullen nemen
„Personen van allerlei richting,"
zeide Dr. Broese, „en van verschillen
den etand. Dat zal mogelijk wezen,1
omdat het bestuur zal bestaan uit
vijftien personen en omdat we nu al
leden hebben van de meest verschil-
lende denkwijs en betuiging van sym-1
pathie van allerlei personen. Dat
iemand tot een politieke kiesverceni-1
I ging.behoort, is natuurlijk geen be-"
zwaar voor zijn lidmaatschap bij
„Maar wanneer de candidaat van
zijn politieke kiesvereeniging eens een
ander is. dan die van de neutrale ver-
eenigiDg
„Dan kan hij wat ons betreft, kie
zen wien hij wil."
Ik deed opmerken, dat in zoo n ge
val de inuh verplicht zou zijn, den
candidaat van zijn politieke kiesver
eeniging te stemmen, omdat baar re
glement hem daartoe; noodzaakt.
Dn Broese erkende in antwoord
hierop, dat de vereeniging op dit
oogenblik in een overgangsperiode
verkeert die moeilijk is. Toch wan
hoopt hij niet aan de bereiking van
het doel. „Tal van kiezers (het is ge
bleken uit het 6temmencijfer van den
heer Dyserinck) hebben genoeg van
het zenden naar den Raad vnn poli
tiek© candida'ten, die de vereischte
kennis en bekwaamheid missen en j
door wie de gom eon te dus niet good 1
kan worden bestuurd daartegenover
s-.aari geschikte personen, die wei in
j den Raad zitting willen nemen, indien
z© maar niet door een politieke orga^
nisatie daarheen worden afgevaar
digd. Ziedaar twee voorwaarden tot
euoces. Tot het werven van leden zal
een propaganda-uammissie optreden
en zoodra het ledental eenmaal groot
geworden Is, zal het definitieve bo-
stuur gekozen worden, dal wijksge-
wijs wordt "ingedeeld, om met de ge-
beeie stad voeling te houden."
„Nog één vraag. De vereeniging
heeft bij haar optreden den indruk
opgewekt, alsof zij bestaande vereeni-
gingen op maatschappelijk gebied uit
den weg ruimen en zich ln hun jilaate
stellen zou. Dat kan toch de bedoeling
nie'. zijn
„Natuurlijk niet. Samenwerken wil
len wij met leder, die let® goeds
wenscht te ondernemen in 't belang
van Haarlem, het bestaande afbreken
ligt niet in ons plan. Vereeni.ren wil
len we niet echelden of splitsen, in
verband daarmee is de minimum con
tributie bepaald op vijftig cents en zijn
statuten en reglement zoo ruim mo
gelijk ontworpen."
Ik heb daarop Dr. Broeee voor zijn
zoo vriendelijk gegeven Inlichtingen
bedankt
J. C. P.
fl) 't Is mii bekend geworden, dut
dit. de heer W. G. H. Jacobs was. of
schoon .Dr. Broese dezen naam nn
noemde.
P.
Stadsnieuws
VERDUISTERING. Bij den rij
wielhandelaar Van S., Aiustordam-
sche Vaart, heeft cis ter en een onbe
kend persoon, die zelde om den Hee-
reiistmcel te wonen, een rijwiel ge
huurd. Het "bleek, dat aan lied opge
geven adres de huurder niet bekend
was. zoodat verduistering wordt ver
moed. Eenige voorzichtigheid zij den
rijwielhandelaars aanbevolen.
PERSONALIA. De hoer C. A.
Beeser. te Haarlem. 13 voor het ove
rige gedeelte van het loonende studie
jaar. te rekenen met ingang van 1
Mot J.L, benoemd tot 2deai assistent
van den höogleeraar dr. P. Zeeman
aan het natuurkundig laboratorium
aon do Universiteit van Amsterdam.
(Zie vervolg stadsnieuws png. 25.
Uit de Omstreken
SCHOTEN. - Raadsverga
der in g. De Raad vergadert Dins
dag 30 Mei 1916 n.m. 7 1/4 uur. On
derwérpen ter behandeling: 1. Aan
wijzing van hen, die benoemd kunnen
worden tot leden en plaatsvervangen
de ledou der stembureaus, a. benoe
ming van een lid van het Burgerlijk
Armbestuur, b. Samenstelling der
stembureaux voor de verkiezing van
een lid van den Gemeenteraad en van
de Provinciale Staten. 2. Regeling
van do zekerheidssie'ling van ambte
naren bij liet gasbedrijf. 4. Naam van
een straat. 5. Behandeling der be
grooting voor 1910 en vastetc.ling van
eon bdo euppletoire begroeting dienst
1915; alsmede van oe© staat uu al
en overachrijvingen dienstjaar 1915 en
betaling uit den post voor onvoorzie
ne uitgaven. 6. Voortzetting van ae
behandeling der verordeningen be
treffende: u- den belastingambtenaar;
b. liet politiepersoneel. 7. Voorstel tot
behandeling van het rapport der
raadscommissie tot onderzoek, naar
het beheer der gasfabriek. 8. Vaststel
ling eener verordening op den ver
koop van melk. Ingekomen stukken.
Verkiezingen. Voor ae
Statenverkiezing op 19 en 27 Juni en
voor de Raadsverkiezing,
die door J3. en W. bepaald is op 12
en 26 Juli (stemming en herstemming)
mooted stembureaux worden samen
gesteld, waarvoor, behalve de Raads
leden, de volgende ingezetenen in
aanmerking komen: Iste siemdietrlct:
H. Algra, C. J. A. Bredius, P. Com
mandeur, P. G. Diepereloot, W. F. Ie
Fèbre, A. J. van Gijn, H. van Leeu
wen. A. Rijs, W. van Schie. 11de
stemdistrict: J. R. Bangma, J. D.
Bauer, W. van Berlob, A. H. Copini,
F. M. M. Hafkenseheidl, M. Hos, C.
Klok, B. J. Knol, C. de Quaasteniet,
Ingekomen Raadsstuk
ken Voor ges! old wordt om in ban
don van B. cn \V. om advies te stel
len de voorst»Hen van den heer Van
Steen betreffende de bestemming van
het bouwterrein der gemeente san de
Ged. Schalkburgergracht en van den
heer Verkooij c a. om te bevorderen
dat de gemeente in samen werki r
komt voor een voortdurende bijdrage
van het Rijk in de kosten der gemeen
tehuishouding en de forensenbelas-'
ting worde opgeheven, benevens een
bezwaarschrift van D. Ulders tegen
don aanslag in het vergunningsrecht
1916—1917, Voorgesteld wordt bij de
volgende begroot ine te behïindelen
een verzoeksclrrtft van het Centraol-
comité van drankbestrljdenle vereeni.
ginyen om subsidie te mogen ontvan
gen als tegomoolkoming in de kosten
van den controleur der vereeniging.
Het op de Begrooting uitgetrokken be
drag is voor een ander doeleinde be
stemd. Eveneens wordt voorgesteld
een verzoek an don Raad van Be
scherming voor den Zuigvllng om een
eubsidie van f 100. Voorgesteld wordt
om in handen van B. en W. te stellen
ter afdoening een adres van het
plaatselijk steuncomité tot ondersteu
ning van het verzoek van den A, N.
D. 13. betreffende ondersteuning van
werklooz© diamantbewerkers, een ver
zoekschrift van G. HL van Wissen om
vergunning voor hel plaatsen van eön
zonnescherm. B. en \V. stellen voor
den heer li. C'. de Zeeu w op zijn ver
zoek omslag als lid van het bestuur
van het geinecntewerkloozenfonds te
verteenen. Zij stellen voor het kon.
besluit tot schorsing van hot raadsbe
sluit van 8 Maart 1916, houdende ont-
elag van den boekhouder kassier van j
het gasbedrijf voor kennisgeving aan
Zekorheidsstelling,
Wegens do toeneming van de inkom
sten en uitgaven aan de gasfabriek
stellen B. en W. voor de zekerheids-
steHinxen te bon alen voor den direc
teur op I 5000 voor den boekhouder-
kassier op f 2300 voor den rneucr-
coutroleur cn voor den 2den opaich-
ter op 300.
Burg. Armbestuur. In
do vacature-A. Stijntjes als lid van
hot Burgerlijk Armbestuur bevelen
B. en W. aim mevr. A. 11. Munuik
Vastenhoudt en den heer P. G. Die-
persioot.
Üe Gasfabriek. De heer
D. Magendans stelt voor. liet ratpport
dor commissie in zake het beheer aan
de gasfabriek in deze raadszitting te
behandelen.
De Burgemeester lieoft bapaald,
dat om verschillende redenen ,alhief
op Zaterdag geen wittebrood zal
worden gebakken.
Suiker. Grossiers en win
keliers in Buiker zijn uitgeaoodigd
uan den Burgemeester ongave te deen
als au een tekort aan siuker krij
gen.
HAARLEMMERMEER. Bij de
Geref. Kerk te Axel is beroepen da.
A. Thieicn te Vijfhuizen.
binnenland
MINISTER POSTHUMA. Naar
aanleiding van het bericht, voorko
mende in het „Fin. Weekblad voor
den Fondsenhandel", waarin gemeld
•wordt, dat de heer Posthuma «xtbV-
daags zal aftreden als Minister van
Landbouw, Handel en Nijverheid én
Mr. M. W. F. Treub als zoodanig zal
worden benoemd, dealt het Pers
bureau Yaz Dias van de meest be
voegde zijde mede. dat d>t bericht
gelieel uit de lucht gegropen is.
Mr. Treub verzekerde aan de „Te
legraaf", dat hü nergens van weet,
ONGELUKKEN. Te Heemskerk
is de hoogbejaarde I. K. Donderdag
middag door de stoomtram overre
den en terstond gedood.
Te Meück was con militair bezig
met het poetsen van ziin geweaif Het
wapen, dat nog geladen was. ging
onverhoeds af hel schot drong door
de aoldcrlng en trof den zich in het
daaronder ge-legen vertrek bevinden
den militair lncenliut uit Vlodrop,
die bijna op slag gedood werd.
DOOR DEN BLIKSEM GEDOOD. -
Donderdag scholen een zevental
veldarböidors te Opperdoes voor hot
hevige onweer in een schuurtje.
Kvaar de bliksem insloeg. Een zekere
Wijdenes werd doodelijk getroffen,
terwijl twee van zijn zoons ernstige
brandwonden opliepen.
DE BEMANNING VAN DE „E 17".
Reuter seint uit London Bij de
schriftelijke beantwoording der vraag
omtrent de interncoring der beman
ning van de „E 17", heeft Grey aan
het Engelsche Lagerhuis medege
deeld. dat over de kwestie uitvj.ig
van gedachten gewisseld was met de
,Nederlandsche regeering. die de
.overtuiging blijft toegedaan, dal zij
.verplicht is die bemanning te inter
neeren. Do F.ngelsche regeering was
.niet bij machte deze zienswijze ver
der te bestrijden.
VERKIEZING TWEEDE KAMER.
In hH district Winschoten is door
de Vrijs. Dem. Kiesvereeniging te
Beerta candidaat gesteld voor "net
lidmaatschap der Tweede Kaïner
prof. dr. Pli. Kohnstamm te Amster
dam. De Vrijz.-Dem. Kiesvereeniging
to Drieborg heeft candidaat gesteld
den heer Jhr. mr. Van Beresïein te
V eend am.
DE FRANSCHE ATTACHé MILI
TAIRE. I-lavas seint uit Parijs: Ko
lonel Deeprès, die naar het Groote
Hoofdkwartier wortM overgeplaaist.
wordt als attaché militaire bij de
Fransche legatie te "e-Gravenhage
venangen door kolonel Boucaheitle.
BURGEMEESTER VAN NIEU-
WER-AMST'EL. Benoemd is tot bur
gemeester van Nieuwer-Amstel de
heer A. Colijn. te Amstelveen, lid der
Provincials Staten van Noord-Hol
land.
GEBREK AAN GRONDSTOFFEN.
Het Volkmeldt, dat over twee weken
de Centrale Guanofabriek te Kraiing-
scheveer haar bedrijf zal moeien ei op
zetten. Oorzaak daarvan is gebrek
aan saJpetor en pyriet, dit laatste
voor de bereiding van. zwavelzuur,
Roods zijn ongeveer 100 arbeiders
ontslagen, maar dun komen ook de
overige, ongeveer 253. Naar de N. R.
Ct vernoemt, is hetzelfde te vreezen
voor do fabric-sen onder dezelfde di
rectie ie Zwijodrechi, waar ongeveer
200 werklieden arbeiden.
MOLEST-R1 SI CO. Blijkens het
aMee'ingsonderzoek der Eerste Ka
mer over het wetsontwerp houdende
machtiging tot het aangaan van ver
zekeringsovereenkomsten tegen het
gevaar van molest in verband mei den
tegenwoordigen oorlogstoestand meen
den eenig© leden, dat het wetsvoorstel
veel van zijn kracht verloren heeft,
miseclucn zelfs overbodig )s, na de
nieuwe diulkbootpoiitiek van de Dult-
bcho regeerng. Hiertegen werd opge
merkt, d'at artikel 6 van het oatwerp
van do Regeering de bevoegdheid
geeft den datum van invoering vast
te stellen, zoodal de Regeering met
gewijzigde omstandigheden rekening
kan houden.
ELKAAR IN BALLINGSCHAP GE
VONDEN. Te Uden is een paar ge
trouwd. waarvan do man 76 jaar en
de vrouw 65 jaar is. Beiden zijn m het
Vluchtoord vertoevende Belgen.
Pers-Uvsrzsc&t
ZEEMILICIENS NAAR INDIA
De Telegraaf schrijft o a.Donderdag
is het zeor belangrijke officieeie be
richt verschenen, dat de minister van
Marino besloten heeft een ploeg van
50 zeeiniliciens van de lichting 1915
naar Indic te zenden. Deze maatregel
is genomen met het oog op het feit,
dat als gevolg van de onlusten onder
de marineschcpclingen te Soerubaja
44 matrozen op den tei-ugweg zij-n
naar Holland, vermoedelijk om uit
den dienst te worden verwijderd. Mi
nister Ram bonnet zal ben nu vervan
gen door 50 milllciens van 'i vorig
jaar, jongelieden van ongeveer 20
jaar dus. Zij zullen reeds op 24 Juni
vertrekken. Dit is van belang. De
Grondwet geeft din minister tot de
zen maatregel liet recht. Volgens art.
184 kunnen de dienstplichtigen te
land alleen „met hun toestemming
naar do kolonièn worden gezonden.
Maar art. 1S3 bepaalt dat d«> dienst
plichtigen ter zet tot den dienst Jn
de koloniën kunnen worden verplicht.
Het is bij ons weten echter nog nim
mer gebeurd, dat een .regeering van
de vrijheid in art- 183 der Grondwet
geschonken, gebruik heeft gemaakt.
Het ls dus iets nieuws. Wel is er in
de latere jaren ln de Tweede Kamer
herhaaldelijk over deze zaak gestre
den, o.u. is er een groot debat over
geweest bij de ljehnndeling van de
Miliuewet-Coiijn. Vergissen wij cn?
niet, dan is het ook Minister ColijD
geweest, die het denkbeeld, om a;»
het socialisme op de vioot meer en
meer veld zou winnen en toi verloop
zou leiden de schepen met miliciens
to bemannen krachtiger op den
voorgrond- heeft gesteld. Van ver
schillende zijdon kwam daartegen
echter verzet er, tot uitvoering is het
nooit gekomen. Nu echter heeft minis
ter Rambonnet de kogel door de kerk
gejaagd. Do ontslagen oproerige
schepelingen zullen voorloop tg door
jeugdige milicien» worden vervan
gen. Over een maand ven rekken d^zé
reeds naar Indiö. De vraag is nu
maar, of de 50 menschen zullen wor
den aangewezen, dan wel of er
vrij willigere voor gevraagd
zullen worden. Misschien dat de
Tweede Kamer zich omtrent deze zaak
nader zal laten inlichten. Op grond
van art. 4 der Milifiewet kan <i« lich
ting 1915 der zeemilitie hoog6tfens u-t
600 man bestaan en is nu de vraag
op welke wijze hieruit 50 zullen wor
den gerecruteerd.
Letteren en Kunst
NIEUWE UITGAVEN. De Mei-
aflevering van het Tijdschrift der
Vereenigj'.ng .„Noderlaiidsch Fabri
kaat" bevat am. Verslag der werk-
zaarnheden ln het afgeioopen vereo-
niginge.aar. Jaarbeurs te Utrecht.
Nedcrlandsohe opschriften een waar
borg vo'or Nederlandsch fabrikaat?
INGEZONDEN
Ulat t«rusgsg9T»n.
Voor d»n lohoud de*er rubrUk «Uil d«
B*daotU coh ni«t *ar,«prak«ijk.
HET ONGELUK IN DE ZWEM
SCHOOL.
M. de B.l-
Ik wil beginnen met u dank ta
zeggen voor de uitnemende wijze,
waarop u 't leven in de'zwemschool
hebt geschetst Zeer terecht hebt gij
er op gewezen, dat hst scherpste toe
zicht niet altijd een ongeluk kan
verhinderen. Dit toezicht houden ia
routine, anders zou 't te inspannend
worden. Men leert op den duur do
zwemmers kennen, en ontdekt dan
vrij spoedig dat er zich een vreemde
eend in de bijt bevindt, die men dan
uit gewoonte geregeld volgt; vrij
spoedig bemerkt men dan of t ecu
zwemmer is, of dat hij in verbóden
terrein zwem», waarop Ln het laatsto
geval zoo'n personage direct uit t
bassin verwijderd wordt. Het lau'.sto
ongeluk heeft echter auugetoor.d, dat
men zich vooral in t zwemmen van
zijn krachten en bekwaamheid wel
ter dege moet bewust zijn, en zich
niet mag- laten leiden door vai^-ho
schaamte, om met de jongere onge
oefende» in 't ondiepe bassin te oefe
nen. Niemand zal er bemerking op
maken, wanneer iemand op leeftijd
nog wil leeren zwemmen, al gaat t
dan ook niet, zoo vlot als op jeugdi
gen leeftijd. Laten de ouders hunne
kindoren niet terug houden uit do
zweminrichting, omdat er wel eens
iemand verdrinkt niet zwemmen,
want doorgaans is dit verdrinken het
gevolg van niet kunnen zwem
men. Laten de ouders het hun'kinde
ren loeren en zij - kunnen gerusicr
zijn, dan wanneer zij !>en er angst
vallig van afhouden; dun doen ze t
allicht toch, doch op plaatsen waar
't gevaar veel grooter is, en toezicht
totaal, ontbreekt. H Is zoo jammer,
dat in dezen tak van sport vooral Lil
Haarlem zoo weinig onderricht wordt
gegeven, terwijl er toch wérkelijk.soo
naar wordt verlangd. Verschillende
personen, onder wie doctoren en on
derwijzers, hebben zich reeds zooveel
moeite getroost om hierin verande
ring te brengen. Helaas, t resultaat
ls nihil. Neemt men een kijkje Ln
het gemeentebad, het krioelt er vuil
de bodlustigen, diè alle moeite doen,
om toch ietó van de zwemkunst te
loeren, doch zijn op eigen capaciteit
aangewezen, want ze krijgen niet do
minste leiding. Ia dal een gezonde
toestand'? t Is treurig. Er wordt zoo
veel gedaan voor onderwijs, enz
doch dit onderricht wordt erg stief
moederlijk bedeeld. Ile; is waar. mui
komt met zwemmen niet (loor de we
reld, doch 't is eveneens waar, dat
men zich met Fransch, Duitsch eu
Erigelsch in 't water niet boven kun
houden, al Is men in die talen ge-
diplom ee ril.
We willen hopen, dat -n afzicn-
baren tijd ook daar verandering in
mag komen, 't zij van hoogerhand of
door particulier initiatief, want er
zijn genoeg personen,.die zich daar
bijzonder voor willen interessee
ren. Des winters droge les en des zo
mers in t bassin. Een ideaal zou
rijn als 't zwemmen des zomer» p t
leerplan der scholen voor kwam. Na
tuurlijk zijn daar bezwaren aan ver
bonden, doch allicht zou er iu ci i o
richting wel iets gedaan eu gevonden
kunnen worden, t Is jonuncr, dat in
den gemeenteraad niet de vraag is
gesteld of ter voorkoming van onge
lukkon, dat middel wordt aange
wend, dat afdoender is dan 't streng
ste toezicht, namelijk leeren iw< tu
rnen. We willen hopen dat ook d i e
vraag zal gedaan worden in den
Raad. Er zijn menschen die zich in
teresseeren voor 't brengen van een
gezonder toestand in het zwemonder
wijs.
Mijnheer de Redacteur, mijn be
leefden dank voor uwe bereidwillig
heid.
IEMAND DIE DEN TOESTAND
WEL EENS GADESLAAT.
