ifflMS ÖAS3UB
TWEEDE BLAD
tVoansdag 14 Juni 1919
OM ONS HEEN
No. 2175
De aanstaande Raaüswkiezing
Al was hel alicen om weer eens
©en frissehen blik te krijgen od de
onderwerpen van den dag. is het
goed om volledige Zondagsrust te
genieten of een Daar dagen vacantie
te hebben. Maar hoe ik. na zoo'n
kleine verooozing. mijn best ook doe
oni eenougewekten kijk le krijgen
op de "aanstaande verkiezing, het
wil niet lukken; ik kan or niot andere
dan een mislukking in zien, onver
schillig wie van de drie candidaten
gekozen wordt.
Laat ons vooraf, tot. goed begrip
van de zaak, even nagaan, wie ge
roepen moe ton worden tot hel bestuur
van een gemeente, zeer zeker van
een groote gemeente De vraag is
haast verbiisterend van nuchterheid,
omdat iedereen antwoorden zal: „*i-
tuurliik de besten". De hosten I De
menschen. dio uitsteken boven de
menigte, in verstand, in ervaring, in
werklust, in tact. in bekwaamheid.
Natuurlijk vooral in bekwaamheid.
1 Hoe is het daarmee bij de drie
candidaten voor deze verkiezing ge
steld? Ongelwijfedd zijn het drie
fatsoenlijke lieden, goede burgers, od
wier levenswandel niets valt af te
dingen. Maar verder Behoorecn zij
Inderdaad tot die besten in be
kwaamheid. aan wie de burgerij
haar belangen wenscht op te dragen?
Bezitten zij de scherpzinnigheid, die
noodig is om oreze gemeente, in deze
buitengewoon moeilijke dagen nog
wel. goed. stevig en met ruimen blik
te besturen Ziin zij inderdaad do
mannen, die. do bezwaren van het
lieden overwinnende, gevoelen wat
voor Ha ariem de richting is van .de
toekomst
Het is niet om Iemand hunner te
grieven, wanneer ik zeg. dat Ik
daarover tot nu toe niets vernomen
heb. Ieder in zijn kleinen kring ge
niet zeker wel waardeering. maar we
bobben immers liierboven vastgesteld,
dat dh niet voldoende ziin kan. Uit
blinkende figuren moeten we hebben.
Zijn deze drie candidaten dat filee
nen zit inderdaad zelf. dat ze het
ziin? Voelen de kies veroen igingen,
die hen afvaardigden, zich daarvan
overtuigd Of is hun oandiidatuur
een gevolg van de omstandigheid,
dat zii toevallig een bepaalde politie
ke richting aanhingen, of al vaker
candidaat ziin geweest, of dat er
wellicht od dit oogenblik geen betere
personen waren te krijgen
Ziedaar alle vragen, waarop wel
licht verschillende antwoorden ge
geven kunnen worden. Mocht een
van de partijen aanleiding vinden,
haar candidaat tegenover deze -op
merkingen te verdedigen, dan zal
daarvoor natuuiLiik. wanneer hel
betoog zakelijk en behoorlijk onder
teekend is. in dit blad gaarne ruimte
worden gegeven. Voodoopig ben ik
vun.meening. dat behalve in politiek
opzicht de uitslag van deze verkie
zing voor deai bloei van de gemeente
Haarlem volkomen onverschillig is.
Ep wat die politiek betreft, ik ben er
vast van overtuigd, dat het stand
punt van de kiezers daartegenover dit
behoort te zijn
lo. wanneer een voortreffelijk can
didaat te kriieen is. kan ziin poli
tieke overtuiging noch een aanbeve
ling. noch een beletsel voor zijn ver
kiezing wezen
2o. wanneer de politieke richting
van een candidaat de eenage reden
is van ziin candidatuur. wordt op
den duur liet gemeentebelang ernstig
benadeeld.
Het is waarlijk de moeite waard,
hieiop eens wat dieper in te gaan.
iln een groot college als de Baad kan
niet verwacht worden, dat ai de le
den van prima qualiteit zullen zijn;
allerlei satuengestelde omstandighe
den en verlKHidingen zullen te weeg
brengen, dat er ook mindere goden
zullen tronen op den Olympus. Maar
zij behooren een onschadelijk® min
derheid te vormen, niet langzamer
hand in de meerderheid te komen
de leiding iu 011a gemeentebestuur
behoort te hlven bij' het intellect
(onverschillig uit welken maatscbap-
peliiken stand), dat een stut en een
steun kau zijn voor de liodcn van
den tweeden of noc logeren rung.
Dit is het eene correctief. Er is nog
een tweede, het college van Burge
meester en Wethouders, dat. gron
dig met de gemeentezaken bekend als
het is. in het algemeen geen ver
keerde of gevaarlijke voorstellen doen
zij. Ik geloof dan ook. dat wanneer
kiesveree riisringen candidaten stellen
van den tweoden of nog 1 ageren
rang. zij hun verborgen zelfverwijt
trachten te paaien met de overweging.
dat deze personen, indien Bij gekozen
worden, ook geen kwaad in den
Baad zullen stichten, omdat zij zich
wjsl zullen richten naar de adviezen
van de enkele coryplreecn en die van
Burgemeester en Wethouders. Ver
geten zij daarbij niet. dat onge
schikte lieden buiten staat ziin. iiun
eigen ongeschiktlieid in te zien Bo
vendien is liet, ten slotte, met respect
voor alle adviezen. 111 den Baad'even
als overal de meerderheid die beslist
en wanneer de. meerderheid onbe
kwaam is. ziin er zonderlinge cn
foutieve besluiten te verwachten,
waardoor de belangen van de ge
meente zullen worden benadeeld.
Ik kan mij werkelijk niet goed be
grijpen. dat de besturen van de kies-
ve reen igingen. den toestand over
ziende. niet zouden moeten erkennen,
dat zii op den verkeerden weg zijn
gekomen. Misschien zullen zo hun
gewoten sussen met den troost
grond ,,od dit oogonblik hadden we
geen betere, naderhand zullen we
nipt krachtiger figuren komen." Maar
elke verkiezing, waarbij een raiddel-
matig man (of minder) uit de bus
komt. maakt den toestand bedenke
lijker. want de eerste rangsdngezete-
nen (ik spreek hier van bekwaam
herd) warden steeds alkeeriger fin
zitting te nemen m een goze.sdino.
waarvan de lioedunigheid dalende
te. terwiil zti bovendien bii hun al
treden het gevaar loopen. om rede
nen die met hun bekwaambeal mets
te maken hebben, aan den duk te
worden gezet. Laat ons toch niot
vergeten, dat het lidmaatschap van
den Raad lüieu pretje is. evenmin
een onderscheiding voor den geko
zene. maar een opoffering, die
tteza zich enkel en alleen getroosten
wil. wianneer hij zijns gelijken om
tiCh heen ziet (ik spreek nog altijd
van bekwaamheid) en geen gevaar
loopt, om bijkomstige overwegingen
er uil te worden gezet.
Hel gaat hard. ue helling af en we
zijn in dalende beweging. Gaat het
op deze manier voort, dan zal er
weldra ook weinig keus van bekwa
me Raadsleden voor w ettiouder meer
wezen. Menschen. die zich over den
'loop van zaken troosten imet de goe
de zorgen van hol dagelijksch be
stuur. vergeten toch. dat dit college
vooi-tdurend uit den Raad moet wor
den aangevuld en dus vanzelf de
dalende beweging meemaakt. Laat
niemand meenen. dat die tijd nog
verre is de wisselingen in colleges
als deze gaan vaak zeer snel en wan
neer de kiesvercenigingen niot tot
een ander stelsel van candideering
kunnen of willen komen, zullen wij
over enkele jaren geregeerd worden
door een gemeentebietuur. dat daar
toe grootendeels (ik spreek nog stoed-s
van bekwaamheid) onbevoegd wezen
zntl. Dan zullen zij, maar te laat, be
rouw hebben.
Het beste imiddel tegen dit zeer
dreigend gevaar is natuurlijk hot ge
meenschappelijk overleg van de ver-
soliillende kiesvereenigmgen. Vroe
ger hebben wij dat hier gekend. :k
zal niot zeggen, dat het aliii i schitte
rende resultaten opgeleverd 1 leeft,
maar het belette tooh weJ. dat Raads
leden. die feitelijk iedere kiezer wilde
behouden, voor liet gemeeniebcsUi'ir
verloren gingen, zooals in den laat--
bten tiid is gebeurd hot gaf ook een
zekere vastheid aan de verkiezing,
zoodat geschikte candidaten gemak
kelijker te krijgen waren. Ziedaar
twee voordeelen. die voor onderling
overleg pleiten.
Wil men dait niet of kan het niet
v erkregen worden, omdat de eene of
de andere partij te hooge eischen
stelt, dan voorzie ik een opbloei van
de neutrale kiesvereeniging. wan
neer zij werkelijk buiten verkeerde
invloeden weet te bluven en uitslui
tend let od de bekwaamheid van
haar candidaten. De ontevndenheid
met deu huidigen gang van aaken is
werkelijk, in allerleii kringen. gro»t
on het sterkste bewijs daarvan is
zeker het belangrijke aantal stem
men, indertijd op den heer Dyse-
rinck uitgebrachL
Maar onverschillig of het eene dan
wel het andere wordt toegepast, een
opleiding tot Raadslid zal op (hm
duur niet kunnen uitbliiYen, Toen ik
voor den eersten keer dit denkbeeld
opperde, is er hartelijk om geiaohen.
Een schooltje voor as. Raadsleden,
dut zou 111e wat zun. Maar nog veol
belachelijker is het. wanneer men
schen zich opwerpein om een bestuur
te voeren, waai van zii de allei eerste
grondbeginsel en niet vcretaiui. Een
doove orkestdixccteur, een kok die
liet vuur niet kan v erdragen, een
badmeester die niet kan zwommen,
ean blinde chauffeur, ean kruier zon
der boenen zal niemand ooit aan
stellen. maar een Raadslid, dat nie
mendal van gemeentebehecr. ge
meentewet. gemeente-administratie
afweet, daar zien tot nu toe velen
niets verwonderlijks inl Gelukkig
kenteren langzamerhand do denk
beelden.
Tegenover de iiseèijke wereld
gebeurtenissen. die we nu bijwonen,
schijnt oen Raadsverkiezing te krim
pen en te verbleeken. Is dut mis
schien de reden, waarom ze zoo
achteloos liehopdeld wordt Als dat
aoo Is. dienen wc toch te lied enken,
dat de oorlog voorbijgaat, ntitnr dat
de Raad blijft en zijn invloed otruks
weer ten volle zal uitoefenen over d^
belangen van onze gemeente, die ook
d© onze zifn.
Er was brand in huls. Ontzet
vluchtte de familie.
„Kind, strijk je haar waf, uit je
oogan". zei de moeder.
..0. moeder, dLe brand I" jammerde
de dochter.
..Daarom kun ie toc-h je haar wel
uit je oogen strijken 1" zei de moe
der.
J. C. P.
Overzicht.
De Russische aanval op hel Oos-
tenrijksche gewest Gallicié, dat reeds
eenmaal bij het heen-en-weer schui
ven van dt. Russische en Oosten
rijksch-Duitsclie troepen de kneuzen
de oorlogsvracht" smartelijk heeft
gedragen verstevigd zich. De Oosten
rijkers trekken vxvortdurend terug;
Tsernowitsj, wasr men juist dezer
dagen op feestelijke wijze oen monu
ment onthulde, om de bevrijding door
de Oostenrijkers na den eersten Rus-
sischen inval te vieren, ziet ander
maal de soldaten van Vadertje voor
z'n poorten staan. Toch heeft het ee
nigszins den schijn of ide eerste
kracht van den stoot der Russische
legers hier uan het einde van zijn
effect ls. liet aantal gevangenen is
wat geringer en de opniarsoh der
Russen is iota trager. Mogelijk, dat
dit maar een lijdelijke verlangzaming
van beweging is, die gevolgd wordt
door een tweeden stoot. Maar overi
gens is het niet onaannemelijk, dat
deze forse he aanval, zooals zoovele
reeds op de fronten ia Oost en West
doodloopt, wanneer de aangevallene
flier mag men blijkbaar van over
vallens spreken! de tijd en gele
genheid heeft 'gevonden om zioh te
herstellen van den eersten slag in
nieuwe posities, waarop de inmiddels
natuurlijk ook in kracht verminde
rende aanval afbolst.
De Legerberichten hdbben van
ochtend het volgende nieuws over
den toestand in dit Zuid Oosten. De
Russen vertellen dit:
,,Daar de Oostenrijksch-Hoagaar-
sclie en Diutsche troepen op vele
plaatsen het terrein, waar de Rus
sische zuivlerlegere ageeren, heshben
verlaten, is hot aantal gevangenen
sedert gisteren slecihts woinig toege
nomen; het bedraagt thans in het ge
heel 1700 officieren en 114.000 man
schappen. Naar wordt medegedeeld,
hebben de troepen van generaal Let
ch: tsky sedert hot begin der opera
ties drie regiments-commandanten,
754 andere officieren en 87.832 solda
ten gevangen genomen en 120 mi
trailleurs, 49 kanonnen en 21 bom
menwerpers buitgemaakt.
Ten noordwesten van Gojitsja na
derden de Russische troopen, nadat
zij de Du (lachers hadden verdreven,
de rivier Stochod.
Ten westen van Loesk hebben de
Russiscli6 troepen Torchin bezet; zij
zetten de terugwerping van den vij
and voort. Aan het Strypa-front ten
noorden van het dorp Bobulintsji
duurt het hardnekkig gevecht voort.
Het dorp Zarwanitza werd na een
krachtige verdediging door de Rus
sen genomen. In verschillende secto
ren werden haastig door den vijand
opgeworpen weTken ontdekt, die
moesten dienen "ter versterking van
de vooraf. 111 gereedheid gebrachte
stellingen. In den Dnjester-sector en
meer naar hel zuiden maakten de
Russische troepen, nadat zij na een
gevecht over de rivier waren getrok
ken, zich, behalve van verschillende
punten, ook nog meester van het
dorp Zaletsïsj Jti en zetten hun op-
marsch voort Het dorp Gorodenka
ten.noordwestm van Zalestgjiki is in
handen der Russen".
Tot zooveei- de Russen. Men ziet,
dat zij beginnen met een excuus, dat
zij niet meer gevangenen hebben ge
maakt. Zij waren blijkbaar zoo ge
woon geraakt aan het eiken dag ver
melden van veol gevangenen, dat zij
nu hun verontschuldigingen aan do
wereld nieCnen te moeten aanbieden,
dat het ditmaal minder is. De Oos
tenrijkers laten uiteraard liet liaht
vallen op de gebeurtenissen, die voor
hen liet voordeeligst zijn.
„Aan de Proeth ten zuiden van Ro-
jan werd een aanval der Russen af
geslagen. In Sadayora (Boekowiua,
ten noorden van Tsjernowitaj), Smja-
tin en llorodienka (beide in Z.O. Ga-
lioiè, dicht bij de grens van Üoeko-
wlnn) ls vijandelijke cavalerie binnen
geiukt. Bij Burkonow aan de Strypa
mislukten verscheiden aanvallen der
Russen. Ten noordwesten van Tar-
j.opol zijn de Oostenrijksch-Hoiigaar-
sclie troepen onafgebroken in ge
vecht. Bij Zapauow werd een aanval
der Russen door geschutvuur afge
slagen. Ten zuidwesten van Dubuo
werden vijandelijke cavalerie-ofdoe-
lingen door de Oosten rijksdh-Hon-
gaarsche troepen teruggeslagen.
In Wolhyniè berakte vijandelijke
cavalerie het gebied van Torczyn;
overigens heerschte daar over liet al
gemeen rust. Bij Sokul (aan de Styr
Ldi iu orden van Loesk) deden vijan
delijke troepen een aanval; zij werden
echter afgeslagen. Alle pogingen van
de Russ-.n 0111 bij Kolki over de .Styr
le trekken mislukten. Het aantal hier
gevangen genomen Russen is geklom
men tot 2000."
In het Westen is weinig nieuws.
De Franschen vertellen, dat aan den
rechteroever van dc Maas de Duit-
scheis in den avond van den Twee
den Pinksterdag hun aanvallen op
alle s-.ctoren ton westen van de hoe
ve Thiaumont hernieuwden. Zij dron
gen enk ede vooruitgeschoven loop
graafgedeelten van de Fransohe li
nten aan de oostelijke hellingen van
hoogte 321 binnen. Overal elders mis
lukten hun aanv allen in het Fransche
vuur.
Aan den Iiiikeroever van de Maas
beschieting in de streek van Ghat-
lanoourt. Aan de Briteche en Belgi
sche fronten talrijke bombardemen
ten.
In het Zuiden trekken Grieken
land en Italië de aandacht Het land
der Hellenen blijkt nu wel het laatste
restje baassdhap in eigen huis te
hebben verloren. Eerst kregen zij de
Entente-logés in Saloniki, en 't werd
daar zoo'n goede en langdruige lo
geerpartij, dat ue Cen-traten zich zelf
ook in het Grieksdlie te gast woodig-
döiL De Bulgaren gingen zitten m
de Noorderforten, zoodat het Griek-
sclie gebied zoowat een hoted ging
lijken. Weliswaar protesteerden de
ga stileer an tegen dut ongenoods be
zoek, maar wat gaf dit. Een land, dat
de eerste staji op de gevaarlijke hel
ling van onneutraal-zijn zet, glijdt
natuurlijk hoe langer hoe verder, of
wel, passiever; wordt hoe meer en
meer naar beneden getrokken. Dit
blijkt wel uit 't bericht^dat de Griok-
sche Regeering, vermoedelijk onder
den druk van de Entunte-mogendhe-
den, de demobilisatie van het leger
hebben gelast. Vindt men de Griek-
solie soldaten overbodig, n,u de Cen
trale en Geallieerde legers in hot
land staan?
Oevr de kabinetscrisis iu Italië
verneemt de Tunes het volgende
Saiandri zou Maandag in de Kaïner
den uitslag van de bespiekingen der
Ministers over de houding van het
kabinet mededeel en. In de Maandag
dan ook gehouden Kamervergadering
waren alle ministers aanwezig, behal
ve Daneo, de minister van Financiën,
die te Parijs vertoeft. Sadaudra deel
de mede, dat het ministerie zijn ont
slag bij den koning ingediend bad.
Do koning luid liesloten, dal. hot
ministerie, voorloopig zou aanblijven,
tot afdoening der loopende zaken en
tot handhaving der orde. De premier
voegde er aan toe, dat liet kabinet
alle" macht zou uitoefenen, die de
Kamer het verleend had en dat het de
verantwoordelijkheid op zich zou
nemen voor de leiding van den
oorlog, op welke mededeeiing levendi
ge toejuichingen volgden. Nadat
Salandra deze verklaring had afge
legd, namen verschillende socialisten
het woord en heten zich scherp over
de houding der rogeering uit. Zoo gaf
Tiuuti zijn afkeuring te kennen over
de politiek van liet kabine; bovendien
verweet hij de regeering, dal deze
haar tegenstanders had heljien be
strijden door verschillend© bewegin
gen op touw of althans niet te ver-
biodon. Deze voorstelling der ieiten
lokte echter oen krachtig protest der
Kamer uitook Sal&nura werd hei
te machtig verontwaardigd sprong
hij op en verliet de Kamer, door Son-
nino, den minister van Buitenland-
sche Zaken, gevolgd.
I11 den senaat legde Salandra een
gelijkluidende verklaring af. Vele
afgevaardigden zijn van meening, dat
Tittoni- minister van Buitenlandsclie
Zaken zal worden, maar over den
opvolger van Salandra spreken zij
zich minder beslist uit.
Verspreid nieuws.
Ue Zeeslag.
De Engeische vooicomniaudant Ad
miraal Jellicoe liee«t de volgende dag
order aan zijn vloot gericht
wonsche aan v lagofficieren, kapiteins,
officieren en manschappen van de
groote vloot miju zeer hooge waar
deering te kennen te geven over de
wijze, waarop met de sctiejien werd
gemanoeuvreerd gedurende de acltc
op 31 Mei. Op dit oogenblik, nu vol
ledige inlichtSngen nog ontbreken; is
het riiet mogelijk in bijzonderheden af
t© dalen er Is echter reeds voldoende
bekend om mij in slaat te «tellen be
slist te verklaren, dat de roemrijke
tradities, ons overgeleverd door ge
neraties dappere zeelieden, waardig
gehandhaafd zijn. Door lmt zeer on
gunstige weder is aan de vloot de
volkomen overwinning ontdaan,
waarop, ik weet liet., door de zeelie
den van alle rangen werd gehoopt.
Onze verhezen waren zwaar en wij
moesten vele zeer dappere kameraden
misecn, maar hoewel het zeer moei
lijk is jutete- gegevens te verkrijgen
omtrent de verliezen van den vijand,
zuien wij, daaraan twijfel ik niet,
Iwauerken dat zij niet minder groot
zijn dan de onze. Ik heb reeds genoog
vernomen, om dit mot vertrouwen te
kunnen vorklaren. Ik lteop binnen
kort in staat te e jn aan de vloot op
dit punt volledager mededeelingen le
doen, maar wil niet. langer uitstellen
om mijn groote waardeeriaig voor het
werk der vloot en mijn verti-omven in
oen toekomstige volkomen overwin
ning re©ds nu uit le spreken. Ik moet
ten slo.,e nog verklaren, dat de ver
bazingwekkende geest en de wils
kracht der gewonden mij met bewon
dering hebben vervuld en ik beu
trotecher dan ooit, dat ik de eer leb
het bevel te voeren over een vioot,
waarop zulke officieren en manschap
pen dienen."
DE RUSSEN IN LUSK. Reuter
meldt, dat de Italiaansche attaché
verklaarde, dat de terugtocht der
Oostenrijkere zoo overhaast geschied
de, dat zij zelfs 't spoorwegstation en
de bruggen niet vernield hebben, s
Avonds 8 1/2 uur trokken de Russen
Lusk binnen.
Roeskoj© Slovo meldt, dat aartsher
tog Fried rich op denzelfden dag daar
nog geluncht had. De staf van aart^
hertog Josef Ferdinand verliet de stad
vroeg in den morgen. Vele bewoners,
voornamelijk Joden en Polen, w&ron
gedurende de Oostenrijkech© bezetting
in de stad gebleven. Zij begroetten
de Russische troepen, die de stad
binnen kwamen met vliegende vaan
dels en mot de muziekkorpsen spelend
aan hot hoofd, met geestdrift. Man
nen, vrouwen en kinderen omheisden
oe soldaten en kusten hun handen.
Den geheelen volgenden dag waren
de straten vol met juichende men
schen. die het Russische leger be
groetten, De Zemstvo. en Roode Kruis
organisaties openden onmiddellijk
voedi ngsetationa
Een telegram uit Kief meldt, dat
Lutsk liezet werd na een lievig ge
vecht, dat twintig uren duurde. De
Russen moesten de krachtig versterk,
to linie overschrijden, die over vele
mijtan afstand was aangelegd. De
overwonnen Oostenrijkers lieten op
hun vlucht naar het Z.W., de kanon
nen, mitrailleurs en zelfs de geweren
achter.
DE OPROEPING VAN ALLE BEL
GEN VOOR DEN DIENST. Uit
Havre wordt aan de N. II. CL ge
meld, dot het bestuit, 0111 oJJe Belgen
gehuwd of ongehuwd, voor den
dienst op te roepen, door het Kabinet
met al gemeen e stemmen genomen
is.
Naar het Petit Journal meldt, zul
len van d© opgeroepen Belgen de ge
huwden tot 40 jaar voor den dienst
achter hei, front worden gebruikt. Ze
zullen nl. de ongehuwden in de mu
nitiefabrieken. in de hulpdiensten en
bij de militaire adminstratie vervan
gen, opdat deze naar het front kun
nen gaan.
binnenland
Do duurte,
INBESLAGNEMING VAN AARD
APPELEN. De toestand wordt hoe
langer hoe ingewikkelder, schrijft
het Ilbld,Gisteren en vandaag zijn
niet minder dan zeven schepen met
aardappelen, die in Amsterdam wa
ren aangekomen, in beslag geno
men; in het geheel ongeveer 3000 HL.
Het zijn bijna alle beste kleiaardap-
pelen: bravo's, Zeeuwsche bonten en
blauwen on Red Stars. Gisteravond
om half negen ging de directeur van
liet marktwezen met eenige ambtena
ren op de politie-boot en legde ach
tereenvolgens beslag op de verschil
lende schepen, óók op die, welke nog
in de grachten onderweg waren. Eén
schipper was onwillig en weigerde de
mast te strijken. Zijn schip werd on
der politietoezicht geplaatst. Dins
dagmorgen vroeg is men met de los
sing begonnen. Alle aardappelen
worden, zonder acht te geven op de
qualitcit, uitgegeven zoor f 3.12 per
ILL. en moeten door de winkelier:
worden verkooht voor 24 cent per 4
KG Het merkwaardige geval doet
zich r.n voor, dat de winkeliers, die
in bet bezit zijn van een kaart en dus
gemeente aardappelen kunnen krij
gen, wol hun nering kunnen voorl-
ziften, maar niet desenen die zich
in den vrijen handel bleven bewegen,
liet aantal kaarten zal dan ook wor
den uitgebreid. Voor liet oogenblik is
intusechen het publiek geholpen ann
een goeden aardappel tegen lagen
prijs. Intusschen mag men zich
niot verhelen, dat de tegenwoordige
toestand, hoe dankbaar men overi
gens moge zijn voor het krachtig in
grijpen dor stedelijke overheid, tot
eigenaardige complicaties aanleiding
geefL Het is mogelijk, dat enkele la
dingen van de aangevoerde aardap
pelen nog in voorkoop waren, maar
men mag ook veilig aannemen, dat
verschil lende handelaars, kenneivl»
den nood van het oogenblik, aan
kochten voor den tegenwoordigen
marktprijs. De onteigening beteekent
voor hun dus een aanzienlijke schade,
■ant er zal niet meer worden ver
goed dan de gemiddelde marktprijs
omstreeks dezen tijii in de jaren 1912,
1913 en 1914.
En een andere moeilijkheid is, dat
de overheid nu ook voor de geheele
voorziening moet gaan zorg drogen.
Wanneer de aardappelhandelaars nL
niet werten of de ladingen die zij la
ten aankomen ook in hun bezit go-
raken, weigeren zij voor verdere aan
voeren zorg te dragen. Ook met be
trekking tot de nieuw© aardappelen
verkeert men in het onzekere
EEN ACRES. - Do Bond van Au»-
sterdamsdhe buurtvereenigingen
zond oen adrea aan do Tweede Ka
mer, met verzoek bij de Regeering
aan te dringen ten spoedigste zooda
nige maatregelen te nomen, dat eerst
dan voedingsmiddelen en noodzake
lijke artikelen voor huishoudelijk ge
bruik mogen worden uitgevoerd, wan-
neer die in voldoenden voorraad te
gen matige, door de Regeering viu*
te 6tallen maximum-prijzen, voor de
Inwoners verkrijgbaar zullen zijn.
Ia Rotterdam is Dinsdagmiddag
een openbare vrouwenbijeeiikomsx
gehouden, waar een spreker en oen
spreekster betoogden, dat maatrege
len tegen de duurte moeten worden
genomen. De tot nu toe getroffen
maatregelen werden onvoldoende ge
noemd. om ook maar cenigermato de
prijsstijging tegen te gaan. Na afloop
der vergadering begaf zich ©en depu
tatie uit de vergadering, vergezeld van
eenige honderden vrouweu naar liet
Stadhuis, waar den burgemeester een
duurte adres werd aangeboden.
MAILS AANGEHOUDEN. - Do
stoomschepen Zuiderdijk en Noor-
dam, onderscheidenlijk 31 Mei en 7
Juni van Rotordam vertrokken, naar
New Orleans en New-York, hebben,
naar de N. R. üt. meldt, de mail te
Kirkwall moeten tossen.
A. C. VAN NIEVERVAART. - Te
Dordrecht overleed plotseling do heer
A. C. van Nievervaart, cargadoor, lid
van den Gemeenteraad van 1896 tot
1915, van de Kamer van Koophandel,
en vice-consul van Noorwegen.
ONGELUKKEN. Tc Rotterdam ls
een 2-Jarig kind van den milicien J.
Ooms in de Witte de Withstroat, ter
wijl de moeder afwezig was, ver
brand.
SMOKKELEN. Seuen een paar
dagen wordt, naar het Hbld. uit
Venlo verneemt, do smokkelhandel
cp Duitschland bemoeilijkt door een
maatregel van Duitsche zijde. En
nu men daar ingrijpt, is het wel op
merkelijk, dat ook meteen ecu vermin
dering van fraude is inger.roden.
Aan do Duitscbe zijd is do grens
dicht bezet door militaire wachtpos
ten. Om de tweehonderd meter Staat
©en landstoroiuian. Nu was het geen
kunst voor smokkelende vrouwen cn
kinderen om tusschen twee posten
door te glippen. Do wachtposten, blij
(lat or nog wat extrn's binnen kwam,
deden wel ean oogje dicht.
Maar nu was 00 Duitsch© boer er
niet op gestold, dat men dwars door
zijn velden liep. Er kwamen klachten
in over het vertreden van veldgewas
sen. En een Duisch ritmeester Viruciit
er eens even den wind onder. In ren
vooien van twintig© en meer personen
worden de monsclien, die buiten de
hoofdwegen de greus overtrokken,
weggevoerd. Het waren allen Duit
scbe ingezetenen, want de Nederlan
ders wagen zich niet veel verder dan
d© grensst-reep, waar zij hun waar
aan opkoopers afleveren. Op sommige
d%'©n steeg liet aantal, dal aldus
naar Kaldenkirchen werd gebracht,
tot over de honderd. De schrik zit er
nu w at in. Zoo n dag arres* en boven
dien een flinke boot© houdt menigeen
terug van nieuw avonturen.
Ouder de Nederlanders, die zich
mot uitvoersmokkel inlaten, nemen
tegenwoordig vooral de kinderen eon
eerste plaats in. Peuters van zeven cu
acht jaar doen er druk aan mode. Al»
kleine Indianen kruipen ze door het
veld, eteeken brotual de spoorrail»
over en zoeken hun weg langs do
FEUILLETON
Het fortuin van
Rupert Hendie.
45)
\Yat is dat 1 vroca hij, e-r met
ziin vifuzer naar wijzend.
Ruoert zeido niets, maar bukte
zich cn raapte het voorwerp op.
Dat is de topaas, zoide hij,
een cn ul verbazuut, die Mallien
aan ziin horloRckettina draaizt.
CarrLuEtuu bekoek den steen ook.
'da. liet w as de topaas, die zijn aan
dacht al zoo sterk getrokken had bij
tziin eerste ontmoeting met Mallien.
tZoo'n in het oog vallende steen, die
1200 eigenaardig gezet was daarenbo-
a en. moest iedereen wel dadelijk her-
ikeroriciL llii kon een uitroep niet
(weerhoudeu. Toen keek hij Rupert
racend aan.
Zou Mallien
Nonsens I antwoordde Rupert
on scherpen loon. Hoe zou nu
Maliën er in gemengd klinnen wor-
dejp
Daar ben ik juist over aan hel
denkeu. zeide Garrington. Je
kult 111e moeten toegeven, dat het
vrcciiid is.
Wat is vreemd vroeg Ru
pert. besloten zelf niets uit te spre
ken.
Dat we deze topaas hier vinden
op de Dlek. waar hel testament ver
borgen was. Als we den steen er
gens on den grooten v.eg gevonden
hadden
JqJ 't Is zonderling, dat goef ik
toe. Maar Mallien's medeplichtigheid
in de zaak is er niet mee bewaren.
Het bewijst tooh. dat hij hier op
deze afgelegen, eenzame plek is ge
weest,
Hij kan immers in den tuin
habben gewandeld, evenals w.j,
Wij zijn hier expres aekomun,
omdat het testament op deze plek
door mevrouv Bedtson gevonden is.
Maar wat heeft Mallien naar dun
zonnewijzer in 't hooge gras ge
bracht
Rupert stak liet rieraad in zijn
vestzak.
Je zult toch njoeite hebben., om
Mallien van de misdaad te betichten.
zeide hij droog en ietwat kortaf.
Dat zeg je. oindat Hij de vader
vnn ie meisje is en omdat ie baar
wilt beschermen, antwoordde Gar
rington koel. Maar als de officier
van iusütie dit alles wist. zou lui een
mooie acte vn.ri beschuldiging maken.
Hoe dan
Mol)ion wist vnn het testament,
voordat Leigh vermoord werddat
.votcn we door mevrouw Beatson. liet
testament was voor hem van dc
grootste waarde, dus is het heel aau-
nemeliik, dat hij naar de pastorie
ging. om te zien het van I-eigh te
krijsen. Toen deze het hem niet uit
vriie beweging wilde geven, sloeg
hij
Neen. neen Dat kan' ik niet
gelooven.
M'at kan je dan gelooven. nu
we den steen, die aan Mallien toebe
hoort. hier op de plek vinden, waar
het testament begraven lag?
Mallien zal ons dat misschien
volkomen op kunnen helderen.
O zeker. En hoe vollediger zijn
auhoderlns is. hoe minder ik ze zal
gelooven. llii heoti den steen natuur
lijk al lang gemist, en hij lieeft tijd
genoec geh.ul om een mooie geschie
denis le verzinnen. Maar of hij schul
dig is of niet, nu wij den steen ge
vonden bobben, hebben we hom iu
onze macht
Dut zie ik niet in.
Mijn hemol. Hendie. je bent toch
waarachtig niet vlug \nn becrip.
hoor 1 riep Carrington ongeduldig
uit. Een kind zou hot d«dalijk
snappen. Je hebt maar naar Mallien
te gaan on hem te dreigen, dat je
dien steen aan den officier van justi
tie zult laten zien. mii als getuige op
zult roepen en hem zult aanklagen
als den moojvlenaar ui Leigh. Dun
is hii natuurlijk onder eon hoedje te
vaneen en zal elke schikking inzake
het testament aannemen.
Rupert antwoordde niot, maar
keerde,zich om en ging door gras en
onkruid terug naar het hek vun de
pastorie. Toen hij met zijn gast weer
goed en wel op deu grooten weg liep.
zeide hii op drogen toon
't Komt 111e zoo voor, Carring-
ton. dut ie ine beschouwt als iemand,
die alles zou kunnen doen ter wille
van liet geld. Ik meen. dat ik je ge
zegd lieb. dat miin eer me liever is
vlaai gold. Ik ben voornemens, het
landgoed aan Mallien uf te staan, als
het hein wettig toekomt, ook wan-
'necr ik zelf dun doodarm zou zijn.
Het inden van dien steen brengt
daarin hoegenaamd geen verande
ring. begrijp je
Ja. Maar als de man schuldig
is. moet hij gestraft worden.
Wn kunnen niet weten of hij
schuldig is.
Garrington lachte kort en scherp.
Me dunkt, dat hetgeen wc ont
dekt hebben, een prachtig bewijs
voor ziin schuld is. als we het iu
verband bremzen iuet de bekende
feiten.
Ik verlang er niet verder over
te denken.
Maar dat moet je; is het dan
niet. ter wille van ie zelf. dan ter
wille van de gerechtigheid. Kom,
Ilendle. wees nu toc.li verstandig en
doe ie voorde-el met de kans. die de
Voorzienigheid ie aanbiedt, om je
inooic bezitting te behouden. Alleen
iij an mevrouw Beatson weten, dat
het testament ontdekt is alleen jij en
ik weten van het vinden tan dien
steen, die Mallien gevaadijk dicht
bij de galg brengt om jouwentwil
zal ik miin mond houden.
Je zult luet voor niets je moni
houden, vermoed ik.
ik zal inet buitensporig zijn
in miin eisc-hen- Maar natuurlijk.
vervolgde hij. zoo licht mogelijk over
ziin oplichterij heenloopeird. moet
ik miin hooi binnenhalen, terwiil de
zon schijnt
Zoo. is dat jouw oordeel over
de zaak vroeg Rupert, en toen
hii een glimlachend knikje ontving,
liep hii zvviigend verder.
llii had Carnngton een strik ge
spannen cn deze was er in geloopen.
De man was niet veel «ndera dan een
oplichter, die van de macht van het
geen hii wist gebruik wikle maken,
om zich te verriikeu. Rupert kon
zich ternauwernood bedwingen, om
feiin cast niot bij dc keel te pukkon
cn in den ground, die langs den weg
lien, te gooien. Ilij moest eenige
oogenblikken wachten voor hij op
gemaakt-kaluion toon kon zeggen
Je moet me tijd geven, om de
zaak te overdenken.
O. er is geen haast hij- Maar wc
kunnen nu Mallien laten piepen,
zie ie.
Ja. zeide Rupert, terwijl lnj
er zich voortdurend zueer over ver
baasde. dat de man hem tot zoo'n
laagheid in staat achtte. nu kun
nen we hem laten piepen.
HOOFDSTUK XIV.
In het na
gebracht
Rupert voelde zich alleronbehaag
liikst. Het was nl erg genoeg, me
vrouw Beatson m huis te hoteien en
te wQten. hoe verraderlijk zc was
maar nu was hot nog erger. Gar
rington als gast voortdurend in zijn
nabiiheid te moeten dulden. Het was
nu bewezen, dat de slimme advocaat
geld wilde maken ten koste van oer-
liikheid. en dat zou hem helaas vvaar-
«chiinliik gelukken, tenzii de waar
heid aan het licht kwam. En daartoe
iwas in de eerste plaats noodig. den
naam von Leigh's moordenaar ta
kennen. Als werkeluk Mallien de
schuldige was. dun was Rupert In
Garrington's macht, dut vodde hij
maar al te good, llii kon onmogelijk
Mallien's naam aan den officier van
justitie openbaar laten maken, want
dan zou een arrestatie oiunidddlltik
volgen en daurnvec een publiek
«chondoal. En nis Carrington niot
met een groote som tot stilzwijgend
heid werd omgekocht, zou hil zeer
zeker met zijn aanklacht voor den
dag komen.
(Werdi vonwlpt)
