NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD. - Opgericht 1883.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
WOEWSDAG 21 JUNI 1916
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN A D VER TENT1B N:
per drie maanden: Van 1—5 regels 75 Cts.Iedere regel meer 15 Cts. Bulten het Arrondissement
Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd JgslIf®, Haarlem van 1—5 regels 1.—, elke regel meer f 0.20. Reclames 30 Cts. per regel,
is (kom der gemeente) met het Letterkundig Weekblad „De Bjj Abonnement aaniienlijk rabat.
Zaterdagavond"f 1.50 n3 Advertentiën van Vraag en Aanbod, van 15 regels 40 Cts. per plaatsing,
Franco per post door Nederland„2.— g «tójg £#0* S^\ elke regel meer 10 Cts. 1 contant
Afzonderlijke nummers0.05 w~ij «f» n M
Qeïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem0.37V Redactie en Admmistrafae: Groote Houtstraat 53.
n „de omstreken en franco per post. 0.45 Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724.
Uitgave der Yennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM. Drukkerij: Zulder Baftenapaarne 12, Telefoonnummer 122.
1 L I .111. I I I I 1.1 I ..I II n
Tot de plaatsing van advertentlën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem m dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buftenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA,
Warmoesstraat 7678, Amsterdam. Telephoon interc. 6229. De Verzekering der (por week) geabonnoerdon wurdt gewaarborgd door „The Ocean" Rokin 151, Amsterdam.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZES BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
AGENDA
DONDERDAG 22 JUNL
Orgelbespeling Gr. Kerk, van 2—3 u.
Carillon-bosp. van 88 1/2 uur.
Schouwburg, Jaasweg; Biosc. voor
stelling.
Bioscoopvoorstellingen: Cineaia-Po-
lacv. Gr. Houtstraat. Biosc. Theater,
Gr. Markt. Biosc. Theater, Barteljo-
risstraat.
Da Langste Dag.
Vandaag, 21 Juni, de langste dag,
dit jaar langer nog dan andere lang-
ete dagon, omdat we een uur meer
daglicht genieten?
Genieten? Is het wezenlijk een ge
not met deze gure Maart-temperatuur7
Optimisten zijn van oordeel, dat de
zomerwarmte pas na 21 Juni te ver
wachten la welnu, laat ons, den
moed niet verliezende, deze verwacn-
tlng dooien en den thermometer beloe
ren, of hij waarlijk morgen of over
morgen (we kijken niet op een dag)
de twintig graden stijgen sal, die op
dit oogenblik Uan de temperatuur ont
breken dat zal een bewijs wezen,
dat de zomer waarlijk
nooit van kunnen inzien, wanneer de
organisatie haar leden niet enkel
rechten, maar ook verplichtingen
voorhoudt en de firtancleole eischen
niet te hoog opgeschroefd worden.
Wat het eerste 'betreft doelden de le
den van de Nederlandeche organisatie
mij mee, dat hun vereenigiug altijd
aandringt op getrouwe plichtsvervul
ling en behoorlijk optreden en vrees
voor matelooze opschroeving van sa
larissen behoeft niet te bestaan, om
dat dan vooral een weelde-artikel als
muziek spoedig 'n mag Ik zeggen
omzet zou verminderen, tot scnade
van haar beoefenaars zeiven.
Laat ik hier meteen een antwoord
geven op een vraag, die uit de pas
gehouden vergadering voortvloeit
hebben de musici in het door hen
ontworpen contract bepalingen over
salarisverhooging opgenomen?" Het
antwoord moet ontkennend zijn, wel
rs door hen later, nu nog geen 14 da
gen geleden, verzocht om verbetering
van de gages, eventueel (wanneer ea-
larisverhooglng niet mogelijk was) om
duurtetoeslag. Ik vrees, dat zelfs de
laatste, bij het labiele evenwicht,
waarin do kas der Concertvereenlglng
Inderdaad, zulk een jaarcontract
heeft eigenaardige bezwaren, al zijn
die misschien niet onoverkomelijk.
Het is voorgekomen, dat een van de
led'en van het korps, omdat hij een
engagement bij de „Tutoantia" aange
nomen had. een dag te voren op
zei. Men gaf mij toe, dat zooiets niet
te pas komt. maar voegde erbij, dat
het niet had kunnen voorkomen, wan
neer de Concertvereeniging gecon
tracteerd had met de organisatie.
Voor de musici, wier meerlingen ik
vernam, heb ik niet verzwegen, dat
naar mijn inzicht het voortbestaan
van het muziekkorps zeer onzeker
was en hun gevraagd wal het korps
daar zelf van dacht.
„Er wordt niet veel over gespro
ken," zei de een.
De ander was van oordeel, dat de
Nederlandsche Toonkunsten aars ver-
eeniging sterk genoeg staat om, wan
neer het er tpe komt, aan de musici
een ander engagement te bezorgen.
Sommigen zeggen ook „de gemeente
Haarlem zal het orkest niet op straat
durven en kunnen zetten." Wie zoo
Spreken, vergelen evenwel, dat
OM ONS HEEN
No. 2177
Wat 0s Musici zeggen
I.
Toen in ons nummer van Zaterdag
het uitvoerig verslag verscheen van
de vergadering der Haarlemsche Con
certvereeniging, heb 'k mij voorgeno
men, ook eens te gaan hooren, wat de maar door de ijzeren noodzaak lot
musici, do leden van Haarlem s Mu- dekking van tekorten is besteed. Wel-
ziekkorpe. over den toestand zeggen, iswaar zijn er bijverdiensten: som-
welke grieven zij hebben en wat hun migen hebben lessen, een paar een
weruoheu rijn. Niet omdat er ook sigarenwinkeltje, andere spelen zoo
maar de miuste twijifel behoefde te be- genaamde „snabbeltjes", baimuziek
staan aan de waarheidsliefde van het en soortgelijke. Wat dit alles op-
bestuur, maar omdat menschen, ute brengt, of de meeste orkestleden blj-
helzeifde
verkeert, niet mogelijk wezen zai, 1 geen gemeentelijk muziekkorps meer
rnaar het verzoek brengt ons vanzelf is, maar een particulier korps, dat
tot beantwoording van een andere j door do 6tad wordt gesubsidieerd,
vraag hoe het staat met de tegen- j „Komt het werkelijk tot ontbinding,
woordige salarissen. i dan zijn de jonge krachten met Sop
Er wordt uitgekeerd (ik zonder den terober al weg," profeteerde een an-
directeur uit) aan een der leden een j der. Het schijnt, dat er onder de mu-
salaris van ltt).— per maand, aan
twee van 85 aan een van 80.
aan twee van 175.aan negen van
I 70.—, aan vier van 65.—, aan acnt
van ƒ60aan vier van ƒ40.—, aan
een van 30on aan twee van
20.Deze loonen zijn niet hoog,
menige knappe ambachtsman maakt
meer. Het Bestuur van de Concertver
eeniging heeft dat zelf al eenige jaren
geleden ingezien, toen het 't Steun
fonds schiep, dat voornamelijk voor
aankoop van nieuwe muziek en ver
betering van salarissen dienen moest,
Binnenland
De S. D. A. P. heeft Dinsdagavond
besloten om besprekingen aan te
knoooen met het concentratie-comité,
QHHRHHHHPPIH - zouden
daar te goeder trouw i verdienste hebben, is niet precies na lo. dat de concentratie den candidaat
sicl twee stroomingen bestaan eene,
die wel gemoedelijk overleggen en
schikken wil met het bestuur
de Concertvereeniging en eene,
zich In elk geval aan de voorschriften
van de Nederiandsche Toonkunöte-
naarsvereeniging houden wil.
Tot zoover wat de musici denken.
In een volgend artikel zal Ik de beide
contracten nagaan.
J. C. P.
Stadsnieuws
De Herstemmingen.
heer M. H.
Groenendaal. bij da herstemming
voor den Gemeenteraad district III
aanbeveelt, en
2o. dat de S. D. A. P. de Candida-
ten der Concentratie, de heeren Thiol
en Boreel van Hogelanden. bij de
herstemming aanbeveelt en de Con
centratie de candidatuur-Poppe over
neemt.
te houden, zij het ook niet enkel ten
voordeelo van di musici, maar ook ten
genoege van liet Haarlemsche publiek
Het treft niet best samen, dat Juist
de vereenigings-acüe samenvalt met
den slechten topstand der finnn-
cicn, misschien is het juister om to
zeggen, dat de laatste de eerste heelt
uitgelokthoe hei ook zij, het Bestuur
der Concert'creoniging had nu twee
irerblemen tegelijk op te lossen: de ver.
ïoudmg met de musici en de verbete
ring der financiën.
Die verhouding wensaht liet bestuur
te laten, zooals zij tot dusver was:
een rechtStreeksche relatie met nel
orkest via den directeur, aen
heer Kriens, de groote meerder
heid van du orkestleden, ver
langt die anders, namelijk als relatie
tusschen het bestuur der Concertver
eeniging en haar vakvereeniging. Zie-
STATENVERKIEZING. Vrijdag
vergadert de Protestanlsche Kiesver
eniging (afd. Haarlem van den Na-
tionalen Bond van Protestanlsche
kiezers) tot het bepalen van hare hou
ding bij de Statenverkiezing. Ver
moedelijk zal zij naast haar eigen can
didaat Jhr. Mr. J. W. G. Boreel van
Hogelanden de candidaturen steu
nen van de heeren Mr. J H. Thlel en
L. J. C. Poppe.
ONDERSCHEIDINGEN. Dins
dagmiddag heeft in de Militaire Zie
ken inrichting de uitreiking plaats
gehad van onderscheidingen vanwege
het hoofdcomité van het Ned. Roodo
Kruis, door den gewestelijken Com
missaris Jhr. A. W. G. van Riemsdijk
in opdracht van Z. K. H. den Prins
der Nederlanden. Verleend werden:
het Kruis van Verdienste aan do nar
volgend© dames, bestuursleden van
het Vrouwencomité: Mevrouw Gué-
pin, Mevrouw Volker, Mievrouw Ho'tz-
schue en Jkvr. Van der Wyck, als
mede aan den Dirigeerend Officier
van Gezondheid 2o kl. C, van der.
Worp, Chef van de Militaire Zieken-
inirichting en Dr. Steffelaar, leider
der Transportcolonne. Va-der ont
vingen de dames Van Lemnep, H©-
nigh, Van Bemmelen, Van Nieuw-
een totaal verschillenden indruk van i te gaan, maar ik geloof, voorzichtig der S. D. A. P., den
kunnen krijgen. gezegd, dat men daarvan geen al te - - -
Wat bier volgt is dus het resultaat hooge gedachten hebben moet In
van besprekingen met verschillende verband hiermee kan herinnerd wor-
mueici. De eeiste vraag, waarop ik den aan een voorstel, door de musici
voor mij zelf c-en antwoord zocht, wes. in hun nieuw ontwerp contract ge
speelt in de minder goede verhou- daan, dat alles wat door groepjes van
ding. dit naar 't zeggen van 't bestuur hoogstens 12 man zou worden ver
der concertvereeniging zelf, tuschen i diend, door de musici zelf mocht wor-
bestuur en orkest ontstaan is, de \ak- 1 den behouden deze bepaling vond
vereemging misschien een rol?" De het bestuur van de Concertvereeniging
reden, waarom het bestuur de ex-piot-onaannemelijk, maar er is reden
tatie op deze wijze niet wenscht voort om aan te nemen, dat ook met een
te zetten, ligt in den. toestand van de j maximum van acht genoegen zou zijn
financiën, maar mogelijk zou die min- genomen.
der afschrikwekkend weiken, wan- i Ik heb van de gelegenheid gebruik
neer niet eenige ontstemming erDlj gemaakt om ie informeoren naar de
kwam tegen liet op'reden van de vak-voorwaarde om tweede klasse te ret-
vereeniging. Aan den anderen kantzen, die door de musici in hun con-
is 't zeer wel mogelijk, dat de vakver- tract is opgenomen en een vcrwij't van
eeniging had kunnen handelen met kinderachtigheid uitgelokt heeft. Er
groeier tact en meer waardeering ten zou niet op gelet zijn, wanneer niet
oj>zichte van een bestuur, dat toch j ojrgemerkt was, dat koristen en mu-
alleen het doel had, het korps in stand sici van operagezelschappen tweede
reieden in denzelfden trein, waaraan
voor de leden van Haarlem's Muziek
korps een derde klasse-waggon werd
aangehaaktdat stak en zoo is net
verzoek in het ontwerjvcontract geko
men. Als opwelling is de wensch ver
klaarbaar, maar dat men beter gedaan
had, dien niet als voorwaarde in een
contract te schrijven zullen, denk ik,
vele beianghebbenden nu zelf wel heo-
problemen tegelijk op te loesen: de ver. ben ingezien.
houding met dc musici en de verbete- In den loop van deze gesprekken
kwam natuurlijk ook het bezwaar ter
sprake, dat het bestuur van de Con
certvereeniging geen contract voor
een jaar vast met de musioi kun aan
gaan, omdat het niet weet, op welko
bijdragen het rekenen kan. Naar het
oordeel van de muzikanten ie dit ge
makkelijk te verhelpen, door de con
tracten niet van 1 Januari tot 1 Ja
nuari te laten loopen, maar van I
daar een diepgaand verschil" iiT vorm September tot 1 September, met een
en wezen, de oude strijd tusscnenopzegtermijn van drie maanden. Hier. kuyk, Leysner, Lornans, Gaade, Dec-
werkgever en werknemer. Het Bestuur mee is de moeilijkheid nog niet geheelkers, Koopjnans, Zwakman en Van
van de Concertvereeniging zal hierop j ondervangen, omdat de leden nog lotTeutem, allen behoorende tot de co-
antwoorden, dat dit geval ganschan- j 1 November hun lidmaatschap van de iorme.helpsters van het Ned RooOe
ders staat, omdat hier niet is een werk. Concertvereeniging opzeggen kunnen, i wrn]PMrst:ftP Vnn
nemer, die zooveel mogelijk wiuot wil maar misschien zou de zekerheid, dat 1 t„
maken, maar één, die, wat financt-zij het dit jaar niet zullen doen, nog mihtarre zieken inrichting,
ee.e zaken aangaat, juist uitsluitend j tijdig, dus vóór 1 September van hen Martin, de medaille van vervtiens^
:n het belang van den werknemer ar- kunnen worden verkregen. De datum j van het Ned. Roode Kruis. De uitrei
king welke door lal ven familieleden
van de gedecoreerden weid bijge
woond, werd besloten met een woord
van opwekking van mevrouw Gué-
pin, om steeds voort te arbeiden aan
het dool dat liet Vrouwencomité zich
lt, alsmede door eene korte rede
beid:toch kan, ook als de werki.e- j van opzegging in 't reglement kon
mer zelf daarvan overtuigd is, zijn dan vervroegd worden en die, waar-
grief bestaan, dat zijn belang n,*eiop het subsidie aan de gemeente
goed omschreven en zijn positie niet j dient te worden opgezegd, eveneens
naar behooren geregeld is. gewijzigd.
Elders in de wereld bestaan zoodanige Voor de musici is het voordeel van
overeenkomsten wel: de zoon van den e>en contract van Sopt. tot Sopt. hierin
heer Kriens heeft mij wol ver- gelegen, dat zij omdat voor Juni wofdt
leid, dat in Amerika iedere musicus opgezegd eventueel een svmter enga- j van den Dirigeerend Officier van
tot da organisatie behoort, dat nto- J ge inent aluiton kunnen, hetgeen in j Gezondheid van der Worp, die de
mand er op den duur buiten karn blij- October veel minder gemakkelijk is. 'diensten, door het Vrouwen comité be
ven en dat, om maar één voortweld te 1 Natuurlijk zcu dan een bepaling moe. wezen, loofde en dankbaar herdacht
noemen, wanneer een directeur een ten worden getroffen ten opzichte van dat door medewerking van het coml-
ongcorganieoord musicus in zijn or- nieuwe musici, die t use c h e n t ij d s té de vrouwelijke ziekenverpleging
kest zou willen laten meespelen, al de (ter vervanging van hen die met 3 liare strode in de militaire zlek.n n-
andere (georganiseerde) orkestleden maanden 'bedankten of overleden) noo- rlclltijl„ P an had en daardoor de
weigeren zouden ook maar één nool dig zouden zijn. Zij zouden geen jaar-hooier oei! Gebracht
te Wasen of te strijken. Sommige men- contract kunnen krijgen, omdat de °P ®O06er ï1®' Swracht
achen vinden zooieis benauwend van contracten op hetzelfde tijdstip dienen J na,:1-
stoïüsolijkhMd, ik Usfe het ijsdijk* w eindigen. (Zie vervolg Stadsnieuws pag. 2).
EERSTE KAMER.
Gisterenavond een zeer korte
vergadering, waarin de door de Twee
de Kamer laatstelijk aangenomen
wetsontwerpen inkwamen.
Ze wei-den naar de af dee tingen ver
zonden om hedenochtend te 11 uur en
morgen te woi-den onderzocht, terwijl
heden te 2 uur en Vrijdag te 11 uur
openbare vergadering wordt gehou
den ter behaniL-Uiig \an de ontwer
pen die er voor gereed zijn.
TWEEDE KAMER.
Gisteren zijn de geloofsbrieven in
gekomen van hei meuwl>enoemd lid
voor Winschoten, Jhr. mr. da\ Van
Boresteyn. Ze zijn in handen gesteld
van de heeren Jannink, Teenstra en
De Monté VerLoren, die er heden wel
rapport over zullen uitbrengen.
De gisteren door de Kamer aange
nomen w etsoaifwerpen waarover
geen hoofdelijke stemming werd ge
vraagd, waren de volgenden: 1.
Verhooging an hoofdstuk V der
Sta atsbegrooting voor 1016 (Kosten
statistiek in-, uit- en doorvoer); 2.
Wijziging en aanvulling van de wet
tot regeling van het Iw-ger onderwijs
(examen regeling); 3. Wijziging van
de begrootirigen van de weduwen- en
weezenfondsen voor m litairen en ge-
pensionneerde militairen der land- en
zeemacht voor 1915 (Kosten eerste
wetenschappelijke balansen); waarbij
de Minister van Financiën den heer
De Meester op zijn verzoek toelegde
to zuilen overwegen een populair over
zicht van den stand der fondse-n te zul
len in "t licht geven; 4. Goedkeuring
van het met Frankrijk gesloten ver
drag, strekkende tot rajeLing van de
grens tusschen Suriname en Fransch-
Guyana, over een gedeelte der Maro-
wijmerivier. 5—8 Bestendiging van
den staat van beleg, verklaard bij
Koon. besluiten van 11 Nov. 1915, 16
November 1915, 3 December 1915 en 22
Januari 1916. 9. Wettelijke voorzie
ning naar aanleiding van het Ko
ninklijk besluit van 12 Febr. 1916
(Staatsblad no. 67) betreffende de
overbrenging van do afd. Sociale ver
zekering naar 't Dept. van Water
staat. 10. Lijdelijke verheuging van
der vergoeding wegens
por dag. 11. Beitrach.
tiging van eene overeenkomst met de
Babat-Djanjbang Stoomtram-Maat
schappij tot aankoop van hare onder
neming en wijziging en verhooging
van de begrooUrig van uitgaven van
Ned.-Indié voor 1916.
Bij t' ontwerp no. 9 maakt die heer
Beunier de opmerking dat de Raad
van State niet officieel in kennis is
gesteld van de overbrenging der af-
ctoeling arbeidersverzekering; jmaar
do Minister van Waterstaat, de heer
Lcly, verzekerde hem dat dat alsnog
zou geschieden als dit ontwerp wet en
dus de nieuwe toestand een feit is ge
worden.
Jton langdurig debat had over de
vergoedingen aan de gemobiliseerde^,
ontwerp 10, plaats. De heeren Men-
dels. Spiekman, Ter Laan iDen Haag)
deden vooral 't onvoldoende van de
vergoedingen uitkomen zelfs tot
f 2 verhoogd en betoogde dat in
elk geval de maatstaf van "t loon in
Aug. 1914 onbillijk en niet toereikend
was, zij vonden de maatstaf van an,
4 met 't desbetreffend ken. besluit
vergoeding naar 't loon, ouder aftrek
van de kosten van onderhoud van den
kostwinner onjuist en in dit op
zicht ging de heer Duymaer van Twist
met hen mede. Deze stelde oen motie
van orde voor om dó wenscheiijkheid
eener herziening van genoemd art. te
uiten; de heer Mondeis kwam met een
andere motie, om de beperking van
't bedrag, in bedoeld besluit neerge
legd, te dóen vervollen, opdat de be
langhebbenden niet juist genoeg zou
den ontvangen om niet armlastig te
worden.
Door de hoeren Juten, Koiikman,
er Laan werd ook een ruimer stand
punt verdedigd den de Rog. inneemt,
niet en kei ten aanzien van de uit-
keeringen, maar ook wut betreft de
aausprakefijk'ne.d van de burgemees-
tors voor te hoog toegestane vergoe
dingen, omtrent genot van uitkeertng
bij verlof wegens ziekte, ook van huis.
gonootan, ten aanzien van de btjver-
tl.ensto der vrouw, voor jongge
huwden, tijdens den dienst van den
ruan en ten aanzien van de ge
huwde sergeante.
De heer Kooien wees nog op 't ver
schil in uitkeering voor gemobiliseer-
den in 1914 en later. Minister Bosboom
woes op de groote moeilijkheid eener
voor allen bevredigende en niet al te
financieel bezwarende regeling. Hij
had echter de debatten mot belang
stelling gevolgd, zou een en ander
ernstig overwegen en was voorne
mens "t Kon. besluit te herzien. Toch
meende hij dat de loongrens van 1914
maatstaf blijven moest en de Reg.
uiet met de afwisselende loonen kon
op- en afgaan; de burgemeesters .zou
den dan geheel vrij blijven in de be
paling der uitkoeringen. Do Minister
zou, ten opzichte van de verdiensten
der vrouw, de ziektegevallen en den
aftrek voor eigen onderhoud van den
kostwinner overwegen wat hij kon
toegeven en doen wal mogelijk ls en
voor die belofte -verzocht hij do voor
stellers hun moties in to trekken, wat
zij ook deden, de heer Mondeis voor
't tegenwoordige, in afwachting van
s Ministers daden. Toen werd het
wetsontwerp aangenomen. Daarop
volgde de Interpellatie van
den heer Hugenhoïtz in zake de uiL
zendir.g van ïfi zee-miliciens naar
Ned.-Indië, een interpellatie waar
over het debat, onder leiding van den
heer Sohaper, als voorzitter, in de
Avondvergadering
is voortgezet. De heer Hugenhoïtz pro
testeerde tegen den maatregel als
ongewenscht en een verkeerd prece
dent Reeds sedert 1848 was er tegen,
gestreden onze zeemiliciens voor den
Ind. dienst uit te zenden. Ilot was on
gewettigd om zulk een veel verleng
den dienst aan enkelen, tegen hun
wil op te leggen. Het was ook onnoo-
dig, want er zijn genoeg vrijwilligers,
doch ten onrechte vertrouwt men
die niet Spr. vroeg den Min. van
Marine of hij bereid was alsnog van
zijn voornemen af te zien?
De Minister, de heer Rambonnet,
verweet den heer Hugenhoïtz, dat hij,
nu als stcedo, weer een poging deed
om wantrouwen in den Minister en
onrust bij de marine te wekken,
nu door het beweren dat het gaat om
invoering der zeemilitie, terwijl zijn
plan juist ls, door verkorten dienst
de vrijwillige dienstneming te bevor
deren. Hij betoogde dat de geest bij
de marine in do laatste jaren zeer
veel is verbetei-d, ten spijt van Bond
en „Anker", die het anders wilden.
De Minister ging de rolletjes to Sue-
robiija na, middel om dien goeden
geest weer te verstonen en nu moest
het daarmee uit zijn. Er ls tucht
noodig en daarom was er geen sprake
van om hot plan der uitzending van
zeemiliciens te laten varen.
Geheel onvoldaan betoonde zich
de heer Hugenhoïtz, die op zijn vraag:
waarom geen vrijwilligers maar mi
liciens wonden uitgezonden, geen
antwoord bad gekregen. Hij gaf de
schuld van de gebeurtenissen te Soe-
rabaja niet aan de organisatie der
matrozen, maar- aan het z. i. schande
lijk slecht marinebeleid. Tegen dio
uitlating kwant de voorzitter op.
De interpellant betoogde dat de
Minister het beste middel hatj aan de
hand gedaan om ontevredenheid te
wekken, even goed onder miliciens
als vrij willig ei s, als zij onrech tvaar
dig worden bejegentfv. De Minister er
kende dwaling tegenover de mannen,
die hun uiterste best doen om den
goeden geest te handhaven. Spr. stel
de ten slotte, ter voorkoming van
ernstige gevolgen, een Motie van
orde voor waarin de Kamer, de
uitzending van zeemiliciens naar N.-
IndiS ongewenscht en door de om
standigheden niet gewettigd cordee-
lende, den Min. verzoekt van zijn
plan af te zic-n.
Volgons deu heer De Meester was
de niuatregel niet gereohlvaardigd en
waar or nu niet op ie terug te komen,
verlangde hij de zekorheid dat er om
trent de invoering der zeemilitie (vóór
dat met een verkorten dienst eeri proef
is genomen) niets door wrordt ge-
praejud'icieerd. Hoewel spr. formeel
't recht des Min. erkende, vond hij t
onverwachte van de uitzonding ern
stig, maar hij was er van overtuigd
dat or ernstigo feilen moeteu zijn
voorgekomen, die deze handeling wet
tigen. Maar sj>r. ontkende dat de
maatregel doeltreffend is. Dwang op
33 matrozen om naar Indiö te gaan,
zal niet baten om den geest te ver
beteren. Al6 manifestatie ziet spr er
geen nut in. Spr zou als 's Ministère
plan niets praejudicieort, tegen de
motie stemmen.
Do heer Van der Voort van Zijp
o.konde 'sMin. recht om te doen wat
hij voornemens is. maar betwijfelde
of de Min. van de wet eon juist ge
bruik maakt. Hij keurde de manifes
taties te Soeraba.a zoer af en zag or
't werk in van den Marinebond (Pro
leet van den heer HugonhoRz Wat
zou de Minister er togen doen? Spr
twijfelde of zijn maatrogol baten zat.
Hij vroeg ten slotte hoe 't gaat met 't
verkort dienstverband, waar do uit te
zonden Jongelingen heen gaan en of
er aan wal behoorlijk, ook geestelijk,
voor hen zal worden gezorgd
Naar de opvatting van den hoer
Mondeis was de bedoeling van den
Minister dat 't uit moest zijn niet de
gevaarlijke vrijwilligers en hij zag
in 't gewraakte plan den eersten stap
naar de Zeemilitie. Spr kwam op te
gen verbods-maatregeien tegen den
Bond en vervanging door ©en dotniné
aan booid van eik schip. Spr waar
schuwde tegen handelingen, die inci
denten uitlokken, 's Min. politiek was
kortzichtig en treurig, en spr. bo-
toogde dal de Bond goed, nuttig werk
heeft gedaan en geen kunstmallgo
beweging heeft gewekt.
De heer Duymaer van Twist was
al ontkende hij T recht van klagen
van den hoer Hugenhoïtz tegen <te
uitzending en hij iroeg hoe de keuze
zou geschieden en of uitzending mui
vrijwilligers met een premie niet be
ter ware. Hij vroeg ook hoe aan boord
©u In Tndiö voor de geestelijke be:an-
gen zal worden gezorgd
Met 't oog op ons koloniaal behoud
en op de tijdomstandigheden, achtte
de heer Ter Spiil onze marine noodig,
deugdelijk en met oen gezag aan
boord. In dat lioht gezien verdedigde
hij 'sMin.'ö plan, als eersten stap op
den weg naar een in de toekomst on
misbare Zeemilitie, die uit maritiem
cm nationaal oogpunt gewenscht Is.
Spr. vroeg voor de niet vrijwillig urt
te zenden mannen na hun dienst eeni
ge beJooning door faciliteiten bij riet
zoeken naar een burger-positie.
In een herhaalde verdediging van
zijn standpunt en van den voorgeno
men maatregel, verklaarde de Minis
ter dat er niets door wordt gepraeju-
dicieerd. Zijn doel is alleen den goe
den geest bij de Marine te steunen.
Aan krasse maatregelen tegen ót-n
Bond dacht de Minister niet. Voor do
geestelijke belangen der uit te zeil
den manschappen zal gewaakt wor
den watfr zij worden geplaatst, zit!
in Indië worden beslist. De Minister
ontraadde ten slotte nog eens om der
wille van de eiechcn van de Marine,
de motie.
Na een kort slotwoord van den heer
Hugenhoïtz werd 't debat ges!-ten
met dank aan den Minister. De stem
ming over de motie werd tot Donder
dag na de gewone pauze uitgesteld.
De vergadering is tot morgen II
uur gescheiden. Heden vergaderen de
afdeelingen.
DE FRAUDE AAN HET ARNIIEM-
SCHE SLACHTHUIS. In de raods-
vereaderma te Arnhem is de fraude
aan het aemeente-slachthuis beeDro-
ken. Na afloop der zitting werd aan
de pers een communiqué verstrekl,
waaruit bliikt. dat B. en W. den Raa t
mededeeliruz hebben eedaan. dat ver
schillende ambtenaren aan liet Ge
meente-slachthuis bedraeen hebben
aancenCmen voor werkzaamheden
aan het slachthuis builen weten en
zonder troedkeurine v n B. en VV..
waardoor gehandeld is in stri'd met
hunne Instruetiën en waardoor de
belaneen van het slachthuis niet in
die mate zi'n bcharticd als verwacht
had kunnen worden. Bovendien
wordt de boekhouder van het slacht
huis verdocht zich schuldis te heb
ben cemaakt aan verduistering vnn
gelden van het slachthuis, gepaard
met vérvalschlnc van de boeken. Hij
is deswege door B. en W. geschorst.
De Raad heeft bosloten omtrent de
andere ambtenaren g'-en oordeel uit
te snreken. alvorens de Justitie over
den boekhouder uitspraak gedaan
heeft, daar het mogeliik is, dat het
justitieel onderzoek feiten aan het
licht brengt, die de schuld van ande
ren verlichten of verzwaren.
Pers-Overzicht
DE AARDAPPELEN- EN GROEN-
TE-VOORZIENING. De „N. R. Ct.
schruftUit hetgeen wij tot dusver
hebben gepubliceerd, is reeds geble
ken. welk een eigenaardig, twee
slachtig karakter de volksbeweging
der laatste dagen heeft. Eenerzu ls
wordt geprotesteerd togen de onvol
doende voedselvoorziening, en hier
aan is het toe te schrijven, dat zoo
vele vrouwen uit het volk uan de
straatbetoogingen deelnamen. Ander
zijds worden de aldus opgetaste
brandstoffen gretig gebruikt door de
anarchistische elementen der hoofd
stad. om in het algemeen ruritatie to
voeren, en in het bijzonder de arbei
ders op te zetten tegen de sociaal
democraten, cn de i.rbeidors-coOpe-
ratie ..De Dageraad' van dezen. Het
gevolg hiervan ut. da: men luide
klachten hoort aanheffen over den
honger, dien het volk lijdt, en tego-
liikertiid de distributie van aardap
pelen en groenten door „De Dage
raad' e. a. riet bemoeilijken. Dezer
dagen is dit nog eens duidelijk geble
ken od het Dapporplein en in de aan
grenzende straten. Een groote menig
te heeft de huismoeders, die zich b;i
..De Dageraad" van aardappelen
tcachtteu te voorzien of reeds hadden
voorzien, belet dat voedsel thuis to
brencen. De aardappelen werden aan
de vrouwen ontrukt ert gebruikt als
projectielen om do ruiten der ver-
koonhuizen te bontbardoeren. Ook
werden de buitgemaakte aardappe
len od den grond gccooid en vertrapt.
iZoo leek het dus. of men den honger
wilde bestrijden met nog meer
honger. Herh&aldelHk moest de poli
tie handelend optreden en zelfs vin
wapenstok en sabel gebruik maken.
In de Van Swhidenstraat moest ceri
rechercheur door revolverschoten zlin
aanranders veriazen-
