iuiLEtrs Bagbub
25
n
TWEEDE BLAD
Woensdag 6 Juli 1916
1 OM ONS HEEN
No. 21B2
Staatsbemoeiing.
Lang vóórdat "leze oorlog uitbrak
leeft de Staat zich bemoeid inet aller-
I taken, die vroeger aan het parti-
ilier initiatief overgelaten werden
>1 tot de vrome wenschen behoorden:
lozicht od de waarde \an producten,
oral voorlichting in verschillende
driiven. door consulenten, die niet
„ozeer tot onderwijs gerekend kan
worden omdat zii bestemd is voor
lenschen, dio al lang de school
banken veriaten hebben. Toen de
oorlog uitbrak hoeft oneens die Re-
geerings-bemociïiw een grooten om
vang gekregen, daar het noodig bleek
te wezen, vooral de distributie van
levensmiddelen en de prijzen daar
aan te regelen. In Den Haag werd
jmen daarbij gesteld voor een drie
voudig probleem de nriizen van de
artikelen moesten zóó gesteld wor-
ïdeii. dat ze verkrijgbaar bleven voor
de koopman mocht daarbij
I wfojet geheel worden uitgeschakeld.
omdat men hem. als tusschenhand,
Jtoch noodig had. en eindcliik moest
^^ler voor gezorgd, dat de producent
-«redelijke winst maakte, omdat hij an-
m a ilora de voorraden achterhield of het
^"ihcelc bedrijf slaakte. En ofschoon
tegen de hebbelijkheid van bewaren
de maatregel van inbeslagneming
kon toegepast worden, een varkens-
boer dwingen tot het fokken van var
kens aio hii er «een hist in heeft, dat
kon de knapste Regeering nog ner
gens ooit tot stand brengen. Ik spreek
nu maar niet eens van allerlei inter
nationale verhoudingen, dio verband
imv houden met in- en uitvoer, waarvan
'alleen de ingewijden de finesses
rnn«'keir.nen en die dua voor ihet publiek
geen maatstaf van beoordeeling kun-
men zijn.
Een kind kan begrijpen, hoe mooi-
liik het moet geweest zijn, al deze
elementen tevreden to stellén. vooral
omdat hun belangen tegenstriidig
zijn. Terwijl de voortbrenger uit den
«<ard van de zaak or naar streeft om
de hoogste prijzen voor ziin waar te
maken, is de laagslo prijs juist hot
voordcel ran den verbruiker. Natuur
lijk is deze botsing van belangen in
tiid van vrede evengoed aaoiweaig.
maar dan wordt de hevigheid van
den sdhok getemperd door de con
currentie die optreedt, omdat er van
alles overvloed te. Daardoor stelt de
producent zijn clientèle ook meer op
oriis, soant zich in om het haar naar
don zin te maken op dit oogenblik
Is daarvan biina geen Eiorake mieor.
de gebruiker schiint bitfna de begun
stigde. de leverancier is de Groot®
Mogul, die met een genadig gobaar
de waar wel afstaan wiltot hooge
prijzen. Hot la mii overkomen, dat
>r een vaatie olie. waarvan do
prijs vroeger f 28.was. f70.ge
vraagd werd. met de boodschap er
bii. dat als het te duur gevonden
iwerd. de eigenaar zijn olie ook wol
(houden wou. Tegenover zooveel zelf
vertrouwen buigt de afnemer het
hoofd, omdat het elders precies zoo
is. Ieder die nog wat te leveren heeft
is de man. het publiek vraagt nau
welijks meer naar kosten, maar is
dankbaar, dat het nog krijgen! kan.
oi is het dan ook tegen fantasie-
ar ijzen.
Tegenover deze duurte staat, dat
de Iiegeering maximum prijzen kan
benalen van artikelen van dagoliiksdh
gebruik. Wijselijk boperkt zii zich in
dit onderdeel van haar taak. omdat
Van bovenaf prijzen vaststellen toch*
altijd een kunstmatig® handeling
die den vrijen loop van dingen ver-
Bloort. Maar als hot voedingsmidde
len betreft, eerste levensbehoeften
vooral, dan is het noodzakelijk en
moet het geschieden. Ik zal niet zeg
gen. dat daarbii geen fouten gemaakt
feiin, het is bij de groenten nog pas
gebleken die vergissing staat ook
niet od zichzelf. Meermalen heeft het
met de voorziening van levensmidde
len ernstig gehokt, hetgeen blijkt
.O. a. uit den maatregel van het
bruinbrood en de duurte van vleesch
en aardappelen. Daarvan is den
-Minister een verwijt gemaakt, en
deze is. als chef vau het departement,
naluurliik de verantwoordelijke man.
Toch zit de oorzaak diaper. De Mi
nister zet wel ziin handteekening on
der de besluiten, maar zii worden
genomen ou raad van anderen de
man. die alle bedrijven overziet en
hunne bijzonderheden kent. moot
nog geboren worden en zal nooit ge
boren worden. De Ministers hebben
dus adviseurs noodig en het komt er
maar ou aan. dia goed te kiezen en
daarna uil hun tegenstrijdige mee-
nlngen het ware. let wel HET WARE
te kiezen. We moeten toch niet ver
geten. dat al deze raadgevers lang
zamerhand Ih et-n bopaalde richting
hebben keren denkc-u on zoo tot oen
standpunt gekomen zijn. vanwaar zij
de zaken beschouwen een ander
standpunt kunnen zii niet meer in
nemen en nic-t huri in ede-adviseurs is
het niet anders. Objectieve beschou
wingen ziin mogelijk in theorie, maar
in dc Dractijk is alles subjectief, on
dergaat iedereen, zonder hei zoif te
weten, allerlei invloeden, die ten
slotte ziin mee nine heioen vormen.
Misschien zal iemand zeggen, dat
men. zoo doorredeneereude. alle
fouten verklaren kan en dat is ook
zoo. De volmaakte mensch is nergens,
te vinden. De Minister kiest zijn raad-
af-vers naar ziin beste weten uit en
dezen op hun beurt geven naar hun
(béste weten advies on toch kan het
resultaat daarvan soms onvoldoende
wezen. De critnek treedt dan op en
wiist de fouten aan daar zij ook
weer Invloed heeft od hen. die het te
zpggen hebben, misschien wel onbe
wust of zelfs tegen hun zin. doet zoo'n
criliek in deze dagen nuttiger werk.
dun hii. die alles maar goedpraten
en bedekken wil met een beroep op
de buitengewone tiiden. die we be
leven de buitengewone maatregelen,
die daarin genomen worden, moeten
dan ookbuitengewoon goed zijn.
Mankeert daar wat aan. dan maar
frisch weg aanmerking gemaakt. Het
gaat hier. dat moeten we toch niet
vergeten om een groot volksbelang,
het grootste, zou ik zeggen, dat in
stpffeliiken zin best'aan kan de
zorg. dat in een tiid van ongehoorde
crisis de kraciit van de menschen
niet vermindert, dat het geslacht,
physiek gesproken, niet achteruit
gaat.
Overigens, wat al veranderingen
Wie had ooit kunnen denken, dat in
de Groote Houtstraat namens de
overheid rijst zou worden verkocht
Do middenstand maakt zich daar
over en over andere maatregelen
van de Regeering dan ook ongerust
de voorzitter van den Nederl. Mid
denstandsbond heeft in de openings
rede van de algemeens vergadering
te Utrecht er op gewezendat toch
vooral die maatregelen van tijtaelij-
kjpi aard zouden ziin. Ziedaar een
verklaarbare wensclt. want niemand
wordt graag uitgeschakeld en het is
wel mogelijk, dat juist de tusschen
hand tusschen fabrikant en-verbrui
ker het meest in de knel komtaan
overbodigheid van dezen tusschen-
sehakel geloof ik overigens niet,
maar dat de Regeeringsbeanoeaïng
spoedig zal ctnhouden, bijvoorbeeld
onmiddellijk nadat de vrede getee-
keoid is. geloof ik evenmin. Het is
heel moeiliik. den overgangstoestand,
die dan ontstaan zal. precies te schet
sen en nog veel [bezwaarlijker om te
zeggen, hoe Bang het duren zal vóór
dat eenigszins normale toestanden
zullen ziin teruggekeerd (over de
vraag wat normaal is. kun bovendien
nog veel gatwist worden); maar zeflfs
in 'het gunstigste geval, dat wil zeg
gen wanneer in Nederland veel werk
zal zijn, valt er in Europa veel te
herstellen en weer op glee te bren
gen met den oorlog eindigen de
economische veranderingen aller
minst. Het kan nog jaren duren,
voordat de dwingend-rogelonde Staat,
in verhoudingen van productie,, han
del en 'consumptie kan worden ge
mist, Dat de Middenstand intussChen
op ziin behoud bedacht is kan men
begrijpen. Zijn taak. de distributie,
is in onze samenleving volstrekt niet
ufgeloopen. al wordt die nu gècti^Te-
lhk door de overheid overgenomen
of gewijzigd.
Wat er dan ten slotte, afgescheiden
van de bemoeiing met levensmidde
len. overblijven zal van wat de Re-
fceering heeft aangevat, zal dan
'meiteen blijken. De zeef van den tiid
zal het onbeduidende laten vallen en
het groote behouden. Dat bijvoorbeeld
een adviesbureau voor den midden
stand gesticht wordt, kan voortreffe
lijk wazen (bovendien een troost voor
dezen at'anld, dat althans de Regee
ring hem niet verdrijven, maar in
tegendeel sterker maken wil) en de
credietregeling. onder den druk der
tiiden tot stand gekomen, zal wel niet
meer verdwijnen. Of daarentegen
dingen, zooals een pl'aatsuissbureau
voor handelsreizigers, od den duur
tegen de practijk bestand zullcoi blij
ken te wezen, is een andere vraag.
De Staat is in tijd van crisis een
voortreffelijk orgaan. oandat hij
door zijn dwingende macht kan
regelen daar waai' particulieren
machteloos staan. Maar zoodra
krachtig ingrijpen niet meer noodig
is. komen dc gebreken van den
Staatneiging tot sleur, gebrek aan
initiatief, vasthouden aan 't bestaan
de. weer hinderlijk aan den dag.
Zeker zullen dan ook vel Sn niet
langer op den Staat willen steunen
dan strikt noodig is.
Zooals de zitike. wanneer hij zich
zelf nog niet helpen kan. gaarne de
hulp van den verpleger aanneemt,
maar zoodra hii beter geworden is.
beleefd bedankend voor de verple
ging. op eigen beencn tveösdht te
staan.
Hoelang de patiépt dc verpleging
nog noodig zal hebben is. ik herhaal
het. moeilijk te zeegen. 't Komt mii
voor. dat het een ongesteldheid zr.l
wezen van langdurigen aard. Geduld
moet er bii.
3. C. P.
Overzicht.
Do vorwoede strijd aan
ailo fronten.
Verwoed wordt overal gestreden.
Overal offensief en tegen-offensief!
De kansen zijn op verschillende fron
ten wisselend.
Op 't Westelijk oorlogsveld duurt
't Engeisch-Fransch*
offensief
voort. Uit de stafberichten,
't Officieele nieuws.
blijkt, dat er eenigen stilstand geko
men ia in het offensief der geallieer
den. Op enkele deden winnen ze nog
wel terrein, maar op andere plaatsen
wisten de Duitse hers weer lot aan
vallen te komen en verloren gebied te
heroveren. Van Engelsche en Fran-
sche zijde wordt gemeld, dat de laat
ste dag besteed ia om het gewonnen
terrein te versterken. Zal daarna weer
't voortzetten van den aanval komen?
Aon 't officieele nieuws ontleenen
we:
Van den ENGELSCHEN staf; „De
Duitschers versterkt met tail rijke
bataljons, van ande^Jb sartoren van
het front aangetrokken blijven een
zeer taai verzet bieden op alle pun
ten. Gedurende den Maandagnacht
had een hevig gevocht plaats in de
omgeving van La BoiseJle. De Engel
sche troepen streden met groote dap
perheid tegen de hevige aanvallen
van de Duitschers, die een klein ge
deelte vafi de verdedigingswerken ten.
zuiden van hot dorp heroverden. Voor
het overige bleef de toestand hier on
gewijzigd. Meer zuidwaarts werd:
door de Bngelsohen eenóg terrein ge
wonnen. Gedurende den nacht ver
overden de Engelsdhen een bosch,
vermeesterden oorlogsmateriaal en
maakten krijgsgevangenen. Op bet
overig gedeelte van het front voort
durende loopgravenstrijd; verschil
lende overvallen werden door de En-
gelschen gedaan, waarvan er vooral
twee succesvol waren bij Armentiè-
res. Een na een hevige beschieting
beproefde Duitsche overval werd af
geslagen, eenige gewonde krijgsge
vangenen bleven in Engelsche han
den.
Ten zuiden van het gebied van den
Engelschen aanval ia de buurt van
Montauban werd terrein gewonnen.
Maandag gaf oen Tieel bataljon van
het 186ste regiment Pruisische infan
terie zich over aan de Engelschen bij'
'Fricourt. Het bataljon werd aange
trokken om do zeer zware verliezen
aan te vullen, maar de loopgraven,
waarheen zij oprukten, bleken slechts
een onvoldoende dekking te bieden
tegen het vernietigende Engelsche ar
tillerievuur. iNa een kort schijnver-
zet gaven de overlevenden, nL 20 of
ficieren en 800 man zich over.
Nader meldt de Engolsche etaf
„'Hevige onweersbuien en stortregens
belemmerden eenigszins de offensie
ve operaties. Do toestand ten zuiden
van de Ancre is over het algemeen
dezelfde gebleven. De operaties in
den loop van den Dinsdag bestonden
in hoofdzaak uit minder ■belangrijke
plaatselijke actiesdie ten doel had
den het gewonnen terrein te behou
den. Het totale aantal gevangenen
door dc Engelschen gemaakt bedraagt
thans meer/dan 5000."
Van den FRANSCHEN staf„Ten
noorden en ten Zuiden van de Somme
is de Maandagnacht kalm vertoopen.
De Duitschers deden geen enkelen;
aanval op de Franse he troepen. Deze
versterken de stellingen die zij Maan
dag hebben genomen. Bevestigd is,
dat de Franschen een buitengewoon
groote hoeveelheid materieel hebben
buitgemaakt. Behalve de reeds ver
melde batterijen, zijn nog drie andere
veroverd, waarvan twee zware. Steeds
duidelijker blijkt, hoe vernielend de
'beschieting der geailii eerden is .ge-
woest. In een ravijn ten noorden van
Assoviller en vooral op de hellingen
ten noorden van Herbecourt, leden de
Duitschers ontzaglijke verliezen. Ten
noorden van Frïsé schoot een Fransch
vliegtuig een nieuwen Duitschen ka-
belballcn in den brand."
Van den DUITSCHEN siaf: „Ter
wijl de Engelschen ten noorden van
de Aucrebeek nun aanvallen niet her
haalden, rukten zij met sterke strijd
krachten op tusschen de Auche en
Somme tegen het front La Bo!?cl!e en
het boechjo van Mamers en zuidelijk
van dc Somme tegen de linie Barlcux-
Bólloy. Hun groote verlieten in het
waren het gevolg van den inzet van
veel mensehenmatenanl Do aanvallen
werden overal afgeslagen Om het
bezit van bet Hardeeourt noordelijk
van de. Somme werd verbitterd ge
streden dc binnengedrongen Fran
schen -werden er uit geworpen. 0
Vliegtuigen der geallieerden werden
naar bmcden geschoten."
Van oorlogscorrespondenten.
Do oorlogscorrespondent van 'het
(Berliner Tageblatt" seint uit het
Duitsche hoofdkwartier onder moor
„Het aanvalsfront ia nog niet grooter
geworden. Het slagveld is met zeer
vele lijken bedekt Do hoofdstool van
de Franschen wijst duidelijk in dc
richting van Póronne. In het gebied
van de Somme zijn steilte troepen
kleurlingen opgetreden, die de Fran
sche legeraanvoering uit andere plaat,
sen heeft samengetrokken Wordende
kleurlingen vroeger in het Duitsche
vuur minder vertrouwd, thans gelooft
men weer aan hun geschiktheid als
bestormers. Zij staan in de voorste
gelederen van de vijandelijke legers
en hebben aU altijd de zwaarste ver
liezen te dragen."
Dc strijd om Fricourt,
De correspondent van do „Times"
in het Britsche hoofdkwartier in
Frankrijk meldtFricourt is het too-
neel van den meest wanhopige» strijd
geweest. Maandagmiddag hebben do
Engelschen het dorp eindelijk stor
menderhand gonoincn, nadat zij bet
grootste gedeelte van hel woud en liet
hooge terrein van de plaats reeds van
Zondagavond af in hun macht had
den. Fricourt is oen punt van groote
strategische beteekenishet ls het
belangrijkste punt in de Duitsche
vooruitspringen do stelling. Nergens
op hot front is zoo verwoed gestreden
als hier, De grond is door mijnen en
granaten omwoeld cn met bloed go-
drenkt. De sterke stellingen, die de
Duitschers er aangelegd hadden,
maakten langdurig verzet nog moge
lijk, nadat Mametz en Montaubaft,
drie mijl Oostwaarts gelegen, reeds
genomen waren. De beheerechendo
positie van Montauban maakte den
val echter onvermijdelijk. Een halve
mijl ten Zuidoosten van Montauban
bevindt zich een groep gTOOte gebou
wen, „La Briquetterie" genoemd
naar verluidde, hadden de Duitschers
zich hier geweldig verschanst, zoodat
de Engelschen zich op hel ergste voor
bereidden. Toen een afdeel in g er op
af gestuurd werd, vond; deze de plaats
zoo verwoest, dat haar slechte onbe
duidende tegenstand geboden kon
worden.
Het in deze sectoren behaalde suc
ces i6 zeer aanmoedigend. De verlie
zen der Duitschers bij Fricourt en
Montauban zijn enorm. Duitsche of
ficieren en gevangenen spreken van
de geweldige uitwerking van bet
bombardement. Zij hadden den aan
val reeds drie Hagen eerder verwacht
en daarom verschillende punten
krachtig versterkt. In de eerste loop
graven bevonden zich zelfs reserve-
regimenten velen der gevangenen
behoorden tot deze troepen. Do Duit-
echers maakten gebruik, van ondcr-
aardsche versterkingen, die zij in-de
dorpen ThLepval en Serre hadden
can gelegd op meer dan dertig voet
diepte onder den grond. Toon de
Engelschen Thiepval doortrokken,
namen de Duitschers hen van uit
hun ondergrondscho stellingen onder
schot m»it machinegeweren. Door
deze onderaardsche stollingen konden
zij zich nog in sommige dorpen hand
haven. Hier en daar kwamen zij te
voorschijn met de witte vlag en wer
den dan gevangen genomen en onder
bewaking gesteld. Als verscheidene
Britsche afdeelingen verder voortgo-
rukt waren, kwamen meer Duitschers
uil den grond te voorschijn, die nu
meriek sterker waren dan de bewa
kingsmanschappen, zoodat dezen op
hun beurt gevangen werden geno
men. Niettemin behandelden de En
gelechen hun krijgsgevangenen-goed.
De cor^'ccpondent zag, hoe zij hun
biscuits en sigaretten gaven. Ook
richtten de Duitschers hun machine
geweren tegen de gewonde Britten,
die op den grond lagen. Verscheidene
gewonden vertellen, dat zij zichzelf
gered hebbenze Sagen, tot het duis
ter werd, in gaten, die door de grana
ten geslagen en half met water go
vu!d waren, en kropen dan naar de
Britsche linies terug.
De „Times" besluit„liet schitte
rend 6ucces van den Britschen hoofd
aanval bij Fricourt en Mametz is
slechts het begin van wat een hard
nekkige strijd belooft te worden De
geest onder de Tummies is uitste
kend of ze gewond zijn of niet, of zo
van liet front terugkcoren of er heen
gaan, altijd treft men hen in even
goede stemming aan. De Duitsche ver
liezen kan men nog niet schatten,
maar de Duitschers moeten aan go-
vangenen 10.000 man verloren heb
ben, terwijl dit getal eik uur nog
groeit; het aantal dooden en gewon
den is nog vele malen grooter.
De Engelsche jjers oter
het offensief.
Do Engelsche bladen bespreken hot
Engelsch. Fransche offensief; De
„Westminster Gazelle' zegt: „Dü
offensief verschil naar alle waar
schijnlijkheid van do plaatselijke aan
vallen van verleden jaar bij Neuve
Chapelle, Loos en in Champagne. In
korten tijd kunnen wij geen defini
tieve resultaten verwachten, maar
motten liever op een langdurigen
slrijd rekenen, waarin wij niet al
leen op terreinwinst moeten hopen,
maar hot weerstandsvermogen van
dun vijand uitputten. Bij deze wijze
van oorlogvoeren kan terreinwinst
zelfs voj) minder beteekenis zijn,
mits wij er maar zorg voor dragen,
•lat hot initiatief in onze handen
blijft en dat wij een reeks gevechten
ontwikkelen, die den vijand te mach
tig zijn. Wij mogen verwachten, dat
cr thans aan alle fronten nauwe
samenwerking tusschen de gealli
eerden bestaat Op dit oogenblik zijn
wij mot vreugde getuige van het feit,
dei dc geallieerden bijna overal de
aanvallers zijn".
De „Fail Mali Gazette" schrijft:
„Wij volgen thans hel systeem van
den methodischen aanval; bij de be
oordeling van do resultaten moeten
wij daarmede rekening houden. Na
de sedert Yperen, Neuve Chapelle en
Loos opgedane ervaring is het niet
waarschijnlijk, dat deze nieuwe tac
tiek spoedig een totalen ommekeer
zal teweegbrengen; wij moeten ge
staag vorderingen en naar wij hopen
aan een stuk door successen behalen
en den vijand door een overmacht
kruit en lood yard voor yard- af
matten".
De Duitsche pers over het
offensief der geallieerden.
Do „Lokal-Anzeiger" zegt, dat dit
offensief niet onverwacht komt en
dat het Duitsche legerbestuur uit de
vele verkenningsaanvallen op be
paalde punten ook wel heeft kunnen
berekenen, waar het zou worden in
gezet. Na een beschrijving van het
aanvalsfront gegeven te hebben, dat
volgens het Duitsche hoofdkwartier
in drie zónes verdeeld kan worden,
n.l. een Engelsche, een Engelsch-
Fransche en een Fransche, zegt het
blad, dat de successen der geallieer
den niet zoo groot zijn, als verwiaöht
werd. Het Duitsche legerbestuur wist
zeer goed, dat een door hevig geschut
vuur voorbereid offensief, waarbij
enorme reserves in het veld gebracht
worden, wol met aanvankelijk succes
bekroond kon worden en dat het wel
noodzakelijk zou kunnen blijken, de
eerste linie te ontruimen. Het heeft
daarom tusschen de eerste en de
tweede linie vereperringswerken la
ten aanleggen, die hun doel schijnen
bereikt te hebben. liet publiek zal er
rekening mede moeten houden, dat do
in de voorste loopgraven ingebouwde
verdedigingswapenen in den steek go-
laten moesten worden, maar die zijn
van te voren onbruikbaar gemaakt.
Het blad zegt vervxilgens, dat het
voorloopige succes der geallieerden
niet zoo groot is ais noodig orn op
den duur daarvan voordeel te hebben.
Ook bet „Berliner Tageblatt" zegt,
dat het offensief verwacht werd. In
lvet noorden staan de Engelschen, in
het zuiden de Franschen een scherpe
grenslijn schijnt er niet te bestaan,
wel een grenszónev waar Fransche en
Engelsche troepen in één verband
strijden. Do belangrijkste plaateen
achter het Engelsch-Fransche front
zijn Doullens, Amiens en Albert. Het
spoorwegnet, dat voor den aanvoer
van troepen, munitie en proviand
moet zorgen, is zeer gunstig gelegen
en heeft verschillende zij- en verbin
dingslijnen tusschen de vleugels der
opeieerende legers. Ook dit Wad ziet
ui de resultaten tot dusverre geen
roden tot bezorgdheid voor de Duit
schers en maakt uit de communiques
der geallieerden op, dat hel Duitsche
legerbestuur op de juiste plaatsen de
noodig© reserves heeft aangevoerd, om
een vorder doordringen der aanvallen
te beletten.
DE GEVANGENEN. Tusschen
lüüö en 2000 Duitschers, die in de
laatste dagen door de Engelschen bij
hun offensief gevangen zijn genomen,
zijn Dinsdag te Southampton aange
komen.
De strijd bij Verdun.
Daarover meldt de FRANSCHE
staf „Aan den rechteroever van de
Maas ia den geheelen Maandagnacht
levendig gevochten in het gebied ten
noordwesten, van het Thiaumontwerk.
Zes achtereenvolgende Duitsche aan
vallen. bij welk© ten laatste gebruik
werd gemaakt van brandende vloei
stoffen, Weven zonder succes. De
Duitschers, die als 'weggemaaid wer
den door het sper- en infanterievuur,
leden zware verliezen, zonder dat zij
bij machte waren de Franschen uit
hun stellingen te verdrijven. Deze
bleven totaal in handen der Fran
schen. Op den zuidoostelij ken zoom
van het Furain-boscb maakten de
Onze Lachhoek
„Slaapt je vader, Dora?"
„Zijn oogen, tante, maar zijn noui
.Hendrik," zei zijn vrouw verwij
tend, „weet jo dat het drie uur was,
toen je vanmorgen thuis kwam?"
„Je vergist je, lieve," antwoordde
hij. „Het was precies half twee. Ik
lieb op de klok gekeken toen ik den
hoek van de straat omging."
„Ik heh geen reden aan je woor
den te twijfelen. Hendrik," antwoord
de zijn vrouw, „maar in dat geval
moet je anderhalf uur noodig gehad
hebben om van den hoek van do
straat tot onze voordeur te loopen."
„Stel je voor! Ik lees daar van een
man, die 45 dagen lang vastte, alleen
op water leefde!"
„.Dat beieekent niets. Mijn vader
leefde twintig jaar lang op water."
..Och, kom!
„Ja. Hij was zeekapitein."
Franschen in den loop van den nacht
eenigö vorderingen, z»ij wierpen de
Duitschers uit een klein gedeelte
loopgraaf ten noordwesten van de
batterij van Damioup."
De DUITSCHE staf„Oostelijk van
de Maas werden krachtige Fransche
aanvallen tegen de „hooge batterij
van Damioup" volkomen afgeslagen.
De herhaalde Fransche officieele re-
richten over de herovering van het
Thiaumontwerk en de bezetting van
Damioup zijn evenzeer fabelen als de
opgaven over het aantal gevangenen
bij de Somme."
lifen ziet 'l dat 'l raadsel van
Thiaumont voortduurtde Franschen
zoowel als de Duitschers beweren nu
reeds dagen lang dat versterkte pun'
in hun macht te hebben.
Van 'I Oostelijk oorlogsveld
L Blij-kt dat de Duitschers een te
genoffensief begonnen zijn. In het
DUITSCHE etafbericht leest men over
le legergroep-v. Bothmer„Zuidoos
telijk van Floemacsj drongen de
Duitsche troepen in snellen opnuirsch
de Russen terug over rmm 20 K M.
frontbreedte en ruim 10 K.M. front-
dieple."
Verder leest men nog in 't bericht
van den Duitschen staf„Legergroep.
Leopodd van BeierenKrachtige te-
fenaanvallen van de Duitsche troepen
eidden op de plaatsen, waar het den
Russen gelukt was in den aanvang
terrein te winnen, in liet algemeen tot
successen. De Duittschers maakten
hierbij 13 officieren en 1883 man
krijgsgevangen.
Voorts wordt gemeld dat door de
Duitsche legergroepen onder Hinden
burg en Von Lineingen Russische
aanvallen zijn afgeslagen.
an den OOSTENRIJKSOHEN
staf„Bij Kolomea wordt nog steeds
met onverzwakte hevigheid gestreden.
Met de aanvallen, die de Russen de
den in het westen van de stad, had
den zij geen succes. Ten noorden, ten
zuiden en ten zuidoosten van Tloe-
niacz rukten Duitsche en Oosten-
rij'ksch-Hongaareche troepen voor
waarts. in Wolhynië trachtten do
Russen den opmarsch der Oostenrij
kers door massa-aanvallen te verhin
deren, zij werden echter overal met
zware verliezen afgeslagen."
Uit het Oostenrijksche oorlogispers-
kwartier wordt aan bet „Berliner Ta
geblatt" geseind,^De moeras- en
zandviakte aan de Serwetsj eu
Se9jtsjara is plotseling bet terrein
geworden van bloedige gevechten.
Gelijk bekend is, wordt dit froxiige-
deelte, dat wegens de terreingesteld-
'h-eid uiterst bezwaarlijk is, bezet ge
houden door de legergroep van
Woyrsch. in welks verband ook het
Ooslenrijksch-Hongaaxsclie leger
korps staat, dat in den zomer van het
vorige jaar Iwangorod genomen
hoeft. De Russen hebben deze stellin
gen, die gedeeltelijk in moerassen en
gedeeltelijk in zand gebouwd zijn, bij
hot begin van het tegenwoordige of-
lensief reeds oenmaal door roffelvuur
getracht aan het wankelen te bren
gen Toen is de aanval totaal mis
lukt, ofschoon op onkeie punten de
veld versterkingen, die in het ongun
stige terrein waren aangelegd, door
het Russische vuur nagenoeg volko
men met den grond gelijk gemaakt
waren. Thans hebben de Russen op-
nieinv de Duitsche, Ilongaarsche en
Zevenburgsche regimenten aangeval
len en andermaal een verschrikkelijk®
massa vuur afgegeven tegen de loop
graven en aarden bolwerken. Weder
om mislukte de aanval na een voor
bereiding door de artillerie, doch d®
strijd duurt nog voort. De belangrij
ke prestaties van een verdedigings
oorlog in een dergelijk ongunstig ter
rein kunnen niet genoeg naar waar
de geschat worden."
Van 'i ltaiiaansoh-Oosf*r>
rijksche front.
De OOSTENRIJKSCHE stal bericht:
Het Oosten rij ksch - Ilongaa rsch e front
tusschen de zee en den Monte dei sei
Busi werd den ganschen Maandag-
FEUILLETON
Het fortuin van
Rupert Hendie.
63)
De stille man met het ernstig® ge-
ziobt begrec» wat er van hem ver
langd werd. haalde een flesch bran
dewijn en een glas te voorschijn en
gaf zijn patient een paar slokken."
•Leigh beaon er van te hoesten, maar
er kwam toch wat kleur op zijn
wangen en wal meer Jicht in ziin
doffe oogen. En toen hii weer sprak,
klonk ziin stem iets krachtiger.
Ja, ik ben nog in levenzeido
hij. Jk ben bij vergissing begra
ven.
't Is onmogelijk. riep de dok
ter uit. jo was zoo dood als een
pier
Dat dacht je. Tollart. maar jo
«ent niet de ^rate doktor geweest,
die catoleusi® voor den dood heeft ge-
houiten.
Catalepsïe
Daar j)cn ik mijn leven lang aan
onderhevig geweest, maar niemand
heelt er ooit iets van geweten zelfs
jou heb ik het nooit verteld. Tollart.
Alleen Ti Vu® wiöt het en dat was de
reden, waarom hii in het dorp altijd
miin schaduw genoemd werd. Ik was
altijd bang om levend begraven te
worden.
En toch is dat gebeurd. zeide
Rupert, die nog steeds niet wist of
hii waakte of droomde. Titus heeft
ie. ondanks ziin waakzaamheid, toch
niet kunnen helpen.
Wat kon ik doen. Squire
vroeg de oude man. Ik zeide maar
aliiid door. dat de dominee niet dood
wus. maar niemand wilde me geloo-
ven.
Als i© het woord catalepsïe ge
bruikt hadt. zeide Tollart, die er
zich nog voortdurend over ergerde,
dat Leigh opgestaan was, om zijn be
kwaamheid te logenstraffen. zou
ik hebben geweten, wat ma te doen
stond.
Ik ben zoo'n geleerde niet,
zeide Titus knorrig ik heb altijd
door gezecd. dat de dominee niet
dood was. en dat was hii ook niet.
Dp den avond van den dag. dat hij
begraven is. ziin Tobias en ik hem
uit ziin kist gaan halen en hebben we
hem naar miin huis gedragen, waar
hjj langzamerhand weer bii is geko-
bien en opgeknapt is.
Je hadt het me moeten vertellen,
Titus. zeide Rupert op eenigszins
strengen toon.
Wel. nu nog mooier. Squire
Hoeveel keer bob ik 't u met verteld
Ik zeide maar altiid door. dat de
dominee niet dood was en u laohte
me uit. Maar hii was niet dood
hii was niet dood 1
En de oude man zeide i^it met na
druk en met korte, knorrige ge
baren.
Neen. hij was niet dood. zeide
Carrüigton, de stem van Titus na
bootsend. en terwijl bii sprak liep
hii met een nonchalant air naar de
deur. En nu we dat weten, is er
dunkt mii niets teeen. dat ik dit aan
gename gezelschap vaarwel zeg.
Bliif waar je bent, beval
Leigh, nu met veel krachtiger stem.
't Is ondanks jou. dat ik nog leef.
Houd hem tegen. Rupert
Rupert nam Carrington bij zijn
schouder cn duwde hem terug naar
den stoel, waarvan hij zoo juist was
opgestaan.
Je blijft waar je bent. zeide
hii op strengen toon.
O. ik zat met pieizier blijven,
antwoordde Carrimzton. van den
nood een deugd makend, en verachte
lijk za'n schouders ophalend. Je
kunt me nu niet meer ut moeilijkhe
den brengen.
Du», zullen we nog eens zien,
zeide Leigh, die zwaar en moeilijk
ademhaalde.Ik zal het niet lang
meer maken, en de schok van levend
begraven te ziin geweest, heeft me
den dood aangedaan. Maar ik zal
nog lang genoec leven, om te zorgen,
dat ieder loon naar verdienste kriigt.
We zullen met u beginnen, mijnheer
Carrington.
Een oogenMik nog. viel Tol
lart hem in de rede. lk zou u graag
nog een vraag doen. dommee. U heeft
me wel eens gezeed. dat uw hart niet
in orde was.
Ja, antwoordde de predi
kant maar ik hei» je nooit toege
staan. Tollart. miin hart te onderzoe
ken. want dan zou ie gemerkt (bob
ben. dat het volkomen gezond was.
Jk heb dal praatte uitgestrooid, in
geval dut men mij eens in een aan
val van cotak-psie bewusteloos rrvocht
vinden.
had mij de waarheid moeten
zeggen. merkte de dokter ernstig
op nu heb ik gedacht, dut die
slag od uw hoofd cu daarbii uw hart
kwaal uw dood tengevolge heeft ge
had. Ik zou uw lichaam geopend heb
ben. om met zekerheid de doodsoor
zaak od te kunnen geven maar zoo
als het geval nu was
Zooals het geval nu was. -- her
haalde de oud© Titus. zonder den
dokter uit te laten sprekend. heeft
u niets gemerkt, dokter, omdat u niet
nuchter was.
Hoe durf je dat te zeggen 1
stoof de dokter woedend op.
Ja. dat durf ik te zeggen, her
nam Titus met vaste stem. U zag
dubbel en u zeide. dat de dominee
dood was. en hii was het niet. En als
u genrobeerd had hem open te snij
den. dan zou ik u tegen den grond
geslagen hebbenia. dat zou ik.
Me dunkt, dat we ap deze ma
nier niet bijster opschieten. zeide
Carrington. op luchtigen toon. maar
inwendig was hii benauwd, want hij
wilde weg zien te komen, voordat de
commissaris van politie uit Tarhaven
kwam. Als dominee" Leigh nu eens
begon met ons ziin bevindingen mee
te doelen.
Later zal ik met u afhandelen.
zeide I*eigh op veelbeteekenenden
toon en nipt een dreigenden blik.
U zal uw straf niet ontgaan, omdat
uw Imvos voornemen u niet gelukt is.
Maar eerst zal ik over miin catalupsie
vertellen. Ik ben er miin leven lang
«uii onderhevig geweest. Hendle.
zeute hij. zich tot den jongen Squire
wendend. en om die reden ging ik
zoo zelden van huis. Titus alleen
wist mijn geheim cn ik had hem al-
tgd graag bii me. voor hei geval, dat
iJi bewusteloos werd. Hij had ook
den sleutel van don familiegrafkelder
om mü te helpen, uls ik soms levend
begraven mocht worden. De siug op
miin hoofd heeft me niet gedood. 1
wel het waar liik niet veel gracht
(heeft- lk was er een oogenblik
dweirad door en kreeg toén ce:i o
val van cutalepsie. Tengevolge van
hel warme weer werd ongelukkig de
begrafenis vervroegd, anders zou ik
misschien voor dien tijd weer bijge
komen ziin.
U was zoo dood als een pier.
hield Tollart met een nijdig gezicht
vol.
Dat was ik niet. hoewel jij. half
beneveld als ie was. hert dacht. Tol
lart. Laat dit een waarschuwing voor
je ziin. mijn vriend, om die ondeugd
toch te laten varen, want een anderen
keer zou het misschien zoo goed niot
allooDen. als ie een levende liet be
graven en hem zoo tot oen vreeslij
ken dood veroordeelde.
Tollart piobeerde iets te zeggen,
maar hij kon geen antwoord vinden,
want bii was er maar al te zeer van
overtuigd, dat hii verkeerd had gi-
handcid en dat ziin te haastig en te
onnauwkeurig onderzoek ernstige ge
volgen voer hem zou kunnen hebben.
Hij stotterde iets onverstaanbaars,
werd zeer bleek en verliet stilzwijgend
de kamer. Hii had een los ontvangen,
die hii niet licht vergeten zou. Rupert
wilde hen terughalen, ntuar Mal lien,
die te verschrikt was geweest door
Leigh's verschiincn om ten woord to
zeggen, lecde ziin hand op zijn arm.
Laat hem maar gaan. Rupert.
zeide hii met herache stem. Laat
den dominee ons toch vertellen, hog
hii uit zijn vreescliikcn toestand ge
red is. (Wordt vervolgd)-.
