NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD. - Opgericht 1883.
S4o Jaargang No. 10149
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
WOENSDAG 12 JULI 1916
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN A D VERTEN Tl ÊN:
per drie maanden: ffiga- Van 15 regels 75 Cts. iedere regel meer 15 Cts. Bulten het Arrondissement
Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd Haarlem van 15regels ƒ1.elke regel meer ƒ0.20. Reclames 30 Cts. per regel,
is (kom der gemeenie) met het Letterkundig Weekblad „De Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Zaterdagavond"1.50 Advertentiën van Vraag en Aanbod, van 15 regels 40 Cts. per plaatsing.
Franco per post door Nederland2.— J^liT e,ke re^e' meer ^ts" contant*
MuS ZondTgsblad, 'vo'or HaarÊm' C O^'l. 01 Gf00te «O"*™*
de omstreken en franco per post. 0.45 Intercommunaal Telefoonnummer der Redaetie 600 en der Administratie 724
Uitgave der Vennootschap Lcurens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM. Drukkerij: Zoider Buitenspcanie 12. Telefoonnammer 122.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Bultenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA,
Warmoesstraat 7678, Amsterdam. Telephoon interc. 6229. De Verzekering dor (per week) geabonneerdon wordt gewaerborgd door ,,The Ooaan" Rokin 181, Amsterdam.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZES BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
AGENDA
DONDERDAG 13 JULL
Orgelbespeling in de Groote Kerk,
van 2—3 uur.
Carillon bespeling op de St. Bavo,
van 8—8 1,2 uur.
Schouwburg, Jansweg: Biosc. voor
stelling.
Bioscoopvoorstellingen: Cinoma-Pa-
lace, Gr. Houtstraat Biosc. Theater,
Gr. Markt. Biosc. Theater, Bartcljo-
ïisstraat.
Méér Licht.
„Men vestigt de aandacht op de
„ongenoegzame verlichting van den
„weg door den llout naar Heemsio-
„lia ln de passage tusschm de Her-
„teiiikamp en den hoofdingang van
„de Socieleite-lent en op hei voetpad
„met overhangend geboomte, dat
„van de Ronde Beukenlaan naar de
„Spanjaards!aan leidt, kan men, bij
„eeiie slechts eeingszins betrokken
„lucht, geen liand voor oogen zien'.
Ziedaar een klacht in „Haarlem's
"Weekbladvan 17 November 1866.
VTjiUg jaar geleden.
Maar we drukken die af omdat ze
op dit oogenblik precies van pas is.
Hei gemeentebestuur van Heemstede
laai de verlichting van den Hout en
omgeving aan de maan over en wan
neer die niet zichtbaar is, dan wan
delen de menschon in stikdonker;
zats is dat nog erger dan in 1866,
omdat toen in den Hout geen lanta
rens stonden; nu zijn ze er wel, maar
woeden niet aangestoken.
Natuurlijk is zuinigheid de reden,
maar die kan de wijsheid bedriegen
en wat aan e>en armelijke boeren,ge-
meen te wordt vergeven, is doch met
Sted voor een welvarend dorp als
eemstede met een druk verkeer!
OM ONS HEEN
No. 2186
De Jaarbeurs te Utrecht.
Zaken doen is op dit oogenblik nie»
moeilijk. De vraag is alleen maar oï
je voorraad hein zoo ja, dan kun
je tot hooge prijzen verkoopen, zoo
met, dan moet je zien er aan te ko
men. 'l Hangt in dezen tijd er maar
van af, op welken stoel je zit: knap
heid om de concurrentie te overvleu
gelen is niet noodig omdat er geen
concurrentie meer is.
Maar, als de ooriog voorhij is (en
dat tijdstip komt, al weet nog nie
mand wanneer) dan zal er van nandel
en nijverheid wat anders gevergd
worden, dan breekt de mededinging
van alle kanten los en wil iedei een
ruemve markten zoeken of oude klan
ten terugwinnen reken er maar op,
dat dan alle vernuft zal worden uit
geput, om gauw te leveren en goed
en dan nog goedkoop bovendien.
Komt die tijd. dan moet de Nederlan
der pal staan om niet onder den voet
gekropen te worden als leverancier
in zijn eigen land. Achteraf blijkt
nu, wolk eon nuttig werk de Neder
landsche winkelweken hebben ge
daan, toen zo de rnenschen leerden
letten op de Nederlandsche waar; nu
kunnen we hopen, dat als straks het
buitenland ons weer mei z'n artike
len gaat overstroomen, de Nederland-
Bche kooper pal zal staan en toch de
voorkeur geven aan de eigen Neder-
Jandscho waar, onder conditie dat die
niet duurder is en even goed.
Maar genoeg bokendherd, neen, die
heeft ouzo Nederlandeche nijverheid
nog lang niet, ook niet in haar eigen
land. Harde koppen hebben de rnen
schen. Je moet er de liefhebberij voor
ua eigen Nederlandsche waar iooo-
ion, inhameren, inspijkeren. De be
wondering van kleinen voor grooten,
die wel instinctmatig of werktuigelijk
6chi:nt te wezen, die is zoo'n groot
beletsel voor de waardeering van eigen
nijverheid, want er zijn or nog zoo
veel die altijd maar denken, dat ten
fabriek in een groot land een groote
fabriek is en een in een klein land
oen kleine fabriek En lu werkelijk
heid lijkt het er niet naar. Menigeen,
die met verwondering hoorde van
groote industrieën in Nederland, ziel
mei even groole verbazing, dat een
huitenlandsche fabriek, waarvan hij
zich heelwat had voorgesteld, net
veel te betcokonen had. Maar wij
Nederlanders bluffen niet graag en
vervallen duardoor in 't andere uiter
ste, terwijd de buitenlandsche han
delsreiziger eon voorstelling gaf van
zijn fabriek, alsof geen grootere op
te wereld te vinden was.
Bekendheid, 1 bekendheid en bekend
heid dat heeft de Nederlandsche nij
verheid noodig als brood. Daarom Is
°ok de Jaarbeurs te Utrecht zoon
voortreffelijk plan. "k Heb opgei
©at veel rnenschen die voor ee.
moTKsleihng houden, maar dat
a*91 «de jaarbeurs', zoo staat te le
zen in een boekje, dat onze redactie
pas ontving, „is. een eenvoudige
Beurs, waar fabrikanten gedurende
een tweetal weken de monsters, mo
dellen of afbeeldingen hunner waren
en fabrikaten in daarvoor ingerichte
monsterkamers kunnen uitstallen, be-i
langhebbende en belangötellcndo han-;
de Laren uit binnen- en buitenland
kunnen ontvangen en aldus gelegen
heid hebben, in nauwer contact te ko-
men met de bezoekers der beu re, uit
sluitend handel dnj venden."
Duitschiand had jarenlang zijn
Leipziger Messe, Rusland, dat land
van ontzaglijke toekomst, zijn jaar
markt te Nisjnï Novgorod en Frank
rijk schiep te Lyon, midden m den
oorlog, als om te toonen welke ener
gie dat veel belasterde land bezit,
zijn foire des échantttlon*, waarop, in
weerwil van den ongunstigen tijd,
voor twintig miUioen gulden werd
omgezet. Ook in Utrecht gaat het
enkel en alleen om zaken.
Pret zal er dus op de Utrecht-
sche jaarmarkt niet te halen we
zen een restaurant voor de bezoe
kers is al, de hoofdzaak is een reeks
van monsterkamers, elk 4 bij 4 M.,
die gemaakt zullen worden in de be
staande marktgebouwen aan 't Vree
burg. waarin de fabrikanten hunne
monsters, modellen of teekeningen
i kunnen uitstallen en-, geheel afgo-
scheiden van het publiek, met de be
zoekers kunnen onderhandelen naas»
de bestaande marktgebouwen worden
tijdelijke gebouwtjes met dezelfde
soort monsterkamers gesticht. Na
tuurlijk zijn gas, electriciteit en wa
terleiding er te krijgen, op het terrein
van de Jaarbeurs komt een post- en
telegraafkantoor en de kosten zijn
niet hoog, omdat de Jaarbeurs natuur-
dijlk geen winst behoeft te maken.
Voor een monsterkamer moet ƒ200
betaald worden, wie slechts over een
deel wil beschikken betaalt daarvoor
een huurprijs naar verhouding.
Voor den eersten koer altluins zal
de Jaarbeurs zuiver nationaal wezen,
om te toonen wat Nederland vermag,
zoodat het verboden is, artikelen van
vreemden oorsprong ten verkoop aan
te bieden. Natuurlijk zijn buiteniland-
eche koopers zeer welkom en zij
worden door het bestuur van de Jaar
beurs dan ook verwacht. „Het is van
algemeens bekendheid," zoo lees ik
In "t boekje, „dat in het buitenland
een zeer sterke strooming is, om
handelsrelaties aan te knoop en met
Nederland."
De vraag is geopperd, of Utrecht
wel de geschikte plaats i6 voor deze
onderneming. Vooral uit. Amsterdam
is daaraan getwijfeld. Amsterdam is
een mooie stad, een interessante stad,
een stad waar ondernemingsgeest en
durf is, maar een stad die haar in
woners schijnt te doordringen van het-
besof dat alleen wat Amsterdamsen
is, goed kan wezen en dat derhalve
het goede te Amsterdam moet aan
landen. Op een beschermenden toon
wordt gesproken over wat elders
wordt aangevat, zeker, 't is heel aar
dig en verdient waardeering, maar
ware het te Amsterdam gesticht, dan
zou 't nog heelwat anders zijn. In de
vergadering van de Maatschappij van
Nij\ erheid werd in denzelfden geesi,
door een afgevaardigde van het depar
tement Amsterdam gesproken.
Daar is iets kinderlijks in, dat doet
denken aan de klassieke vraag, die
moeder richt lot haar begeerig zoon-,
tje „wou Jantje aiies hebben?" Am
sterdam, dat toch al door zijn grootte,
scheepvaart, verbindingen, terreinen
en wat al niet, zooveel gemak kei ijker
allerlei zaken kan aanvatten dan een
andere stad, behoorde met de eer van
de uitvinding ook de praotische uit
voering aan Utrecht te laten. De ©eni
ge vraag toch, die hier gesteld moet
worden, is met„mag de oudste zoon
van den huize met zijn groole handen
en zijn luide stem alles naar zich toe
kommandeeren?" maar wel ,/kan d3
jongere zoon de onderneming die hij
begon naar behooron uitvoeren?"'
Ik wou wel, dat iemand in Haarlem
op de gedachte gekomen was, maar
nu het een Utrechtenaar geweest 16,
zou ik zeggen „laat ons toch niet, uit
esprit de clocher, lobben over wie het
doet, maar al.een over hoe hij het
doet. Dat zal gauw genoeg blijken,
maar de voorteekenen zijn niet on
gunstig het gemeentebestuur van
Utrecht werkt flink mee, de centrale
ligging van dc stad is een groot voor
deel. de spoorwegmaatschappijen
zullen in hun eigen belang, den noo-
digen steun wel geven. Waarom zou
de Jaarbeurs niet in Utrecht zijn en
blijven Ik weet maar twee redenen,
die tegen Utrecht pleiten en die-zij u
de quaestiee van logies en van verma
kelijkheden. Zijn de Utreohtsche ho
tels talrijik en ruim genoeg om een
stroom van bezoekers, koopers en
verkoopei'6, te herbergen? En zal er j
voor de beide partijen, die van 9 tot i
6 uur zaken hebben gedaan, vervol- j
gens wat gaan eten en ten slotte
amusement zookongelegenheid tot 1
uitspanning zijn Het bestuur geert
daaromtrent gei uststollende verzeke
ringen en belooft uitgebreide maat-
j regelen voor logies en volop gelegen
herd, ooi do avonduren genoegelijk
door te brengen. Toch zou een nadere
omschrijving misschien haar nut
hebben. Wel als degelijke, arbeidzame
en vlijtige 6tad, minder als stad des
vc-rmaaks hebben we tot dusver
Utrecht aangezien.
Ik hoop wel, dat aJ wie in Haarlem
zaken doet niet zal nalaten aan
deze eerate Nederlandeche Jaarbeurs
deel te nemen. Slaagt de proef dit
jaar niet, dan is hei plan voor jaren
van de baan het is aus een persoon
lijk en een nationaal belang, dat
iedereen tot hei succes helpt meewer
ken. Of met andere woorden, elk, die
er komt met zijn monsters, teekenin
gen of modellen, opent niet enkel ver
gezichten voor zijn eigen zaak, maar
steunt de Nederlandsche nijverheid in
't algemeen.
Is dit dubbele doel niet honderd of
tweehonderd gulden, plus wat per
soonlijke inspanning, waard?
J. C P«
Stadsnieuws
DIENSTWEIGERING. Het Hoog
Militair Gerechtshof heeft uitspraak
gedaan in de zaak tegen den princi
pieel en dienstweigeraar J. D. B., oud
20 jaar, geboren te Haarlem, milicien-
soldaat der infanterie, die, voor de
tweede maal voor den Krijgsraad te
's-Gravenhage had terechtgestaan ter
zake van principieels dienstweige
ring. Thans had beklaagde, na op
15 April 1916 uit de gevangenis to
Utrecht te zijn ontslagen, na vier
maandon militaire gevangenisstraf te
hebben oudergaan, waartoe hij krach
tens sententie van het Hof ter zako
van zijn eerste dienstweigering was
veroordeeld, op dien dag te Haarlem
wederom geweigerd' te voldoen aan
den last van den le luitenant A K.
om zijn uniform aan be trekken. De
Krijgsraad had beklaagde te dier zin
'ke veroordeeld tot acht maanden mi
litaire gevangenisstraf, met aftrek
van het sedert 12 Mei 1916 ondergane
voorarrest Van dit vonnis was be
klaagde bij het Hof in hooger beroep
gekomen. H'ij werd wederom verde
digd door mr. T. Th Gorlings, die
concludeerde tot vermindering der
straf tot drie maanden milit. gevan
genisstraf en tevens om hem voor
den tijd van vijf jaren het recht te
ontzeggen om bij de gewapende macht
of als militair geérapioyered© te die
nen, terwijl de advocaat-fiskaal de
bevestiging van het vonnis vroeg. Hat
Hof oordeelde de opgelegde straf te
zwaar en bepaalde die op zes maan
den militaire gevangenisstraf, met
aftrek van het voorarrest sedert 15
April 1916, terwijl het Hof tevens don
beklaagde voor den tijd van vijf Jaar
het recht ontzegdie om bij dé gewa
pend© macht te dienen. Wanneer B.
du3 op 12 October a.s. uit de gevan
genis zal worden ontslagen, is hij te
vens van zijn militaire plichten ont
slagen en keert hij in d© burgermaat
schappij terug, zoo meldt de N. R. Ct.
Dj*. TALM A Men meldt ons uit
het Diaconesscnhuis: De toestand ver
mindert zichtbaar en is steeds achter
uitgaande.
PERSONALIA De reserve ser
geant G. A. H. "WLebols van het 10e
Reg. Inf. alhier is door den Minister
van Oorlog benoemd tot vaandrig bij
zijn korps.
M. U. L. O. Het eind-diploma M.
U. L. O. no. 1 is uitgereikt aan; Ma
rie A. van Dorsten, W. Faber,, Alida
AL van N'iel, E. Kaars Sypeebeijn,
Willemina E. J. Ch. van Styrum, J.
Schoo, L. W. H. van Schuylenburch,
J. Viots, E. A G. de Vries, F. Wil-
dieboer.
AMIC1TIA JUNCTI. Het be
stuur van deze vereeniging, is voor
hei jaar 1916—1917 samengesteld als
volgt: D. Glltay Veth, praeses, A. D.
Strutnphler, vicanus, W. A. Terwogt,
abacus I. J. F. van Niouwkuyk,
quaestor, "B. J. Buma, abactis II.
CARILLON BESPELING op Don
derdag 13 Juli, 's avonds van 8—8 12
uur. Programma: 1. Landwehr
Marsch, 2. Roosje op de heide, 3. In
een blauw geruite kiel, 4. Hoezee,
k ben vlug en flink ter heen. 5.
Bruidskoor, 6. Potpourri No. 3.
KON. LETTERL. VEREEN. J. J.
CREMER. Men schrijft ons: In
do 10 Juli gehouden algemeen© ver
gadering, werden dooi- secretaris en
penningmeester verslag uitgebracht,
waaruit bleek dat de vereeniging in
bloedenden toestand verkeert. De re-
keniug en verantwoording, nagezien
door een commissie uit de leden,
werd op voorstel van den heer J. E.
Bakker, lid dier commissie door de
vergadering goedgekeurd.
Tot bestuursleden werden herko
zen de hoeren P. v. Ooy (2e voorzit
ter), J. J. Delfos (2e secretaris), A.
Hoeve (bibliothecaris) en als com
missarissen de heeren C. M. Nobels,
N. C. A. Ockhuijsen Sr., J. de Bruyn
en Th. van Berkuiu. De kas-controle
commissie voor het volgend vereeni-
gingsjaar zal bestaan uit de heeren
'f. Dorrepaal eu J. Merckelbach en
als secundus-lid d© heer J. L. Natte.
De vergadering bekrachtigde de
benoeming van Mevr. Christine Pool
man en den lieer L. B. J. Moor als
eereleden der vereemeing.
Rnbriek voor Vragen.
VRAAG: Waarheen en tot wion meet
ik mij wenden voor kosteloos onder
zoek van natuurboter? ANTWOORD:
Wend u tot den Gemeentelijken Keu
ringsdienst.
VRAAG: Ik ben hier ln dienst en;
mijn vrouw is in Duitschiand. Kunt
u mij ook zeggen hoeveel brood ik:
mee naar Duitschiand raag nemen?
ANTWOORD; U mag geen brood me
denamen.
(Zie vervolg Stadsnieuws op pag. 2)
Binnenland
EERSTE-KAMERVERKIEZINGEN.
Utrecht Gekozen G C. D.
d'Aumal© baron van Hardenbroek
(a.-r., aftr.) met 15 stemmen tegen 2
op baron van Hardenbroek van Berg
ambacht, 5 op dr. A. Plate en 1 op
Vliegen.
Friesland. Naar de Leeuw.
Ct" meldt, is de n ieteherkiezing van
den heer Th. M. Th. van Weideren
baron Rengere te Oen kerk het gevolg
van zijn verklaring, dat h. niet vóór
vrouwenkiesrecht is. Op 18 September
1914 was hij, m de vacature-Bloem
bergen, op het vrijzinnige concentra
tieprogram gekozen, maar thans kan
hij zich mot het boven aangeduide
gedeeJte er van niet meer vereeni
gen, gelijk hij uitdrukkelijk vooral in
een brief aan de vrijzinnige Stalen-
club heeft te kennen gegeven. Niet
dan zeer noode heeft deze club toon
den heer Ken gors losgelaten, ten em
de da ai door de verkiezing van een
vrijzinnige in deze vrijzinnige Kamer-
vacature te verwezenlijken. Daarbij
ie haar keuze gevallen op mr. H.
Binneris, het oud-lid der Staten, die
zijn instemming met hot geheele pro
gram der vryainnige concentratie
heeft betuigd. Met diens candidatuur
heeft zich de sociaaldemocratische
Statenolub kunnen vereenigen, die
aanvankelijk van plan wae den heer
W. H. Vliegen, oud-lid der Tweede
Kamer en wethouder van Amsterdam,
candidaat te stellen.
Doordat voor de provincie överijsel
de heer Stork de rechtsche zotel-v d.
Lande heeft ingenomen, is de verhou
ding in de Eerste Kamer geworden
30 rechts tegen 20 linka.
GEVECHT MET DOODELIJKEN
AFLOOP. Men meldt uit Breda aan
de TelegraafZondagavond heeft te
SL Willebrord een treurige gebeurte
nis plaats gehad. Toen de rijksveld
wachter Nagel voort eenige dronken
personen wilde arresteeren, werd hij
genoodzaakt van zijn revolver gebruik
te maken, waardoor zekore A. Gijseu
zoodanig in de borst werd getroffen,
dal hij denzeifdeu avond overleed.
Het parket aeed Maandag een nauw
keurig onderzoek, 'l'cn gevolge van
scluik is vrouw J. v. S,, die bij het
gevecht tegenwoordig was, in naar
woning plotseling get torven.
DE UITSLUITING VAN DE STEEN
ifcbÖUWKKS TE DEN HAAG. Do
Centrale Hond van Bouwvakarbeiders
meldthet besluit vau de afd. Den
Haag van den Bond van Steenhou-
weispairoons om met ingang van
Maandag de gezellen uit te Muiten, is
elecius gedeeltelijk uitgevoerd. Alleen
voorzitter en secretaris met gezamen
lijk 7 personen gaven hun gezellen
gedaan. Een andere patroon, waar 7
t-leenhouwers en polijsters in dienst
zijn, heeft tegen a.s Zaterdag onts.ag
aangezegd. De overige patroons met
pl.m. 120 arbeiders sloten mei uit.
NED. AANNEMEKSBOND. (Ver
volg). Tot leden van het hoofdbestuur
werden herkozen de heeren F. de
Heider te Zwolle, G. J. Ooiman te
Leeuwarden en N. H. Weyers Wzn.
te Tilburg; en gekozen de heeren G.
H. de Kinkelder te Arnhem en J. Lin-
denibergh te Wemtldmge, A Rietsnij-
der Hzn. tb Amsterdam. Tot pen
ningmeester werd gekozen de heer A.
Rietsnijder Hm, te Amsterdam.
COMMISSIE GENEESKUNDIGE
DIENST. Do „Staatscourant" van
Dinsdagavond bevat de instelling der
commissie in zake den geneeskundi
gen dienst der iandmacht. in de gis
teren reeds gomekte samenstelling.
De Minister heeft de commissie voor
gesteld uit overweging, dal niet. zoo
danig vertrouwen in de werking van
den geneeskundigen dienst der land
macht blijkt te bestaan als noodzake
lijk is te achten, dal daarin voor hem
aanleiding ligt, om zich door oone
oommissie opzettelijk te doen inlich
ten omtrent die werking, opdat blij-
ke, of naar het oordeel van die com
missie de zieke soldaat m tijd van
vrede zoowel onder normale omstan
digheden als bij oorlogssterkte van 't
leger een doelmatige behandeling en
verzorging verkrijgt, en zoo met,
welke maatregelen ter verbetering
dan naar haar oordeel moeten geno
men worden. De commissie in haar
geheel, alsmede ieder der leden in 't
bijzonder worden gemachtigd van al
leen. die krachtens ambt of betrekking
onder het Departement van Oorlog
reseorteeren. de tot uitvoering van de
haar opgedragen taak vereischte m-
iichtïngen in te winnen. Voorin :s
bepaald, dat door de deden de nuod-
dienstreizen kunnen worden verricht.
REGELING UITVOER EERSTE
LEVENSBEHOEFTEN. Door den
heer Sannes zijn betreffende de re-
alius van don uitvoer vari eerste
levensbehoeften den 13den Juni 1916
de voleonde vragen infio-zonden 1. Is
de Minister van oordeel, dat uitvoer
van eerste levensbehoeften slechts
geoorloofd maz ziin voor zoover
zekerheid bestaat, dat vool de
binnenlandsche behoeften voldoende
voorraad, teeen redelijken Driis be
schikbaar is en blijft 2. Wil de Mi
nister overwegen, of het. mede in
het beiaiur dier zekerheid niet nood-
-zakeliik is. ten sDoedinste in deze
organisatie en crooter centralisatie
te brengen in de regeling van onzen
uitvoer, b.v. door instelling van een
centraal-uitvoerbureau. hejwolk
met inachtneming van den sub 1 be
doelden regdl het csansche vraag
stuk van onzen export, adviseer end
of reguieerond. zou hebben te behan
delen
De Minister van Landbouw. Nijver
heid en Handel antwoordde 11 Juli
1916 lo. Deze vraag kan bevestigend
beantwoord worden 2o. reeds wordt
overwogen, of het mogelijk is. de
reeds bestaande organisatie en cen
tralisatie in de regeling van onzen
■uitvoer nog verder te bevestigen en.
too ia. op welke wijze dit dan vorder
dient te geschieden.
HET ONGEVAL VALS DE SCH. 141.
ln het geval van t veronuersteiu
stoeten op een mijn door de SCH. 141
.^iKuibte; Coit van der Linden", ree
der de beer G. van Leeuwen, welk
vaartuig Zaterdag te Scheveningen
binnenkwam, wordt. naar het
Hauasch Correspondentiebureau ver
neemt. de mogelijkheid met ui tg edic
ten, dat het schip niet op een mijn is
gestooten. maar dat er een carbid-
ontploffng in het achterschip heeft
plaats gevonden. De platen run naar
buiten uit^jjh-irsten. wat bii een
iniinontplol'iijig niet mogelijk Is.
VEREEN. TER BEV. VAN DE BE
LANGEN DES BOEKHANDELS.
(Vervolg). Dinsdagmidag 4 uur ver
trokken de vergadennfe'bezoekecs per
extra-tram, om getuige te zijn van
de eerste-steeniegging van het nieu
we gebouw aan de Heerengracht te
Amsterdam. Deze ptechtiglieid ge
schiedde door den heer Vincent
Looejes, di© te voren de aanwezigen
dankte voor hun aaaweziglieid in
zoo grooten getale. Waren ile tijden
anders, men zou een onzer regee-
ririgsj>orscyien hehben uitgenoodigd,
de plechtigheid te verrichten. Nu
moet allee zoo eeavoudig mogelijk
geschieden. Ik stel hel bijzonder op
pu'ijs» zei spreker, dit thans te mo
gen verrichten.
Qndor groote belangstelling met
selde do heer Lo osjes daarna een
drietal baksteenen op de fundeering.
Ik hoop, zei spreker, nadat hij dezen
arbeid had verricht, dat deze stich
ting onze vereeniging naar buiten
grootsolier en waardiger zal doen
zijn en dat binnen deze muren met
verstand en beleid zal worden gear
beid; dat administratie, archief en
bibliotheek gelegenheid zullen héb
ben, zich te ontplooien en dat de
vereeniging zal blijven het centraal
punt van den boekhandel in Neder
land.
Na dit officieel© gedeelte werd de
eerewijn geschonken.
DR MEDUSA. Volgens rapport
van de Nieuwe Bergingsniaatschap-
pij te Maassluis, die met de borgings-
vaartuigen Stier en Haai op het in
April 1.1. nabij Terschelling gezonken
Engelsch© oorlogsvaartuig Medusa
werkt, is do Medusa gebroken en zit
ze thans met het voorschip 2 me tor
onder water. De verdere liengings-
werkzaamheden zullen bestaan bi het
boven water brengen van de voor
naamste uitrustingsstukkon en van
oorlogsmateriaal. Tot nu toe zijn er
drie 11 c.M. kanonnen geborgen.
Thans is men bezig de lar.oeer-ln-
richtingen en torpedo's (deze laatste
zijn in kisten verpakt) boven water te
brengen; men hoopt dezer dagen 8 of
10 torpedo's te lommen bergen. Al 'Ja
geborgen goed ei'en worden op Ter
schelling aan de Nederlandsche ma
rine afgeleverd. Van Terschelling
gaan ze naar Den Helder om aldaar
tot na den oorlog te worden opge
borgen.
TcrsUvcrziciij
DE MAXIMUM-PRIJZEN. Een
huismoeder schril ft aan het A1 g.
Handelsblad: ..Welke moeite
ik ook doe. of ik koop bii miin ge
wonen groenten-leverancier (in een
winkel' of bij een koopman Idie gé'n
winkel heeft) aan de deur het is mil
niet mogelijk groemen of aardap
pelen te bekomen tegen de vastgestel
de maximum-prijzen. Het verschil
loopt van IX) pCt. ioi 60 pCt. Het
schijnt, dat de handelaren in groen
ten zioli onderling verbonden hehben.
om niet te verkoonen t«ren de vast
gestelde prijzen. Welke huisvrouw
weet raad Want ook de midden
stand beleeft hooget moeilijke tinten,
en moet heel wat passen en meten
ocm al ziin verplichtingen na te ko
men en ieder het ?iine te geven. De
vraag dient in de eerste plaats ge
steld ..Verdienen de handelaren vol
doende. wanneer zij zich aan da
maximum-prijzen houden T' Zoo niet,
dat de Regeering dan deze prijzen
verhooce. zoodat xii opvolging der
gegeven voorschriften eisen en krui
«kk> ia. dan verplichte zii lederen
handelaar, de priisliist cn zichtbare
•wiize in ziin winkel te hangen, even
als dat bii de varkensslagers het ge
val isWant het is beter gé^n voor
schriften te geven en ieder vrii te la
ten. dan ze wèl te geven, zonder voor
jiaJevine ervan te zorgen. Nogmaals
Wie weet raad
De redactie teekent daarbii aan
..De geachte inzendster heeft gelijk!
het zou hi de gegeven omstandighe
den misschien heter ziin om het stel
len van maximum-prijzen maar ge
heel achterwege te laten. Wij willeu
niet ontkennen, dat in zeer buiten-
gewoun omstandigheden, ais het volk
in zenuwachtige opgewond enlieid ver
keert. een dergelijke maatregel, zon
der eenige verdere overheidsbemoei
ing. zijn nut kan hebben. Maar a 1 3
regel ln het economisch verkeer
moet. naar onze wijze van zien. aan
hat stellen van maximum-prijzen
iedere praotische waarde worden
ontzegd, zoolanz deze niet voorafge
gaan wordt door beschikbaarstelling
van het artikel. Geschiedt da*, niet.
dan henben wii twee mogelijkheden
óf de kleinhandelaar weet zoodanig
in te koopen. dat hii ook onder de
meest onvoordeelige voorwaarden
van distributie (thuis bezorgen der
waar. wachten, opschrijven in het
boekje, incasso) nog winst weet 1e
behalen bii hot handhaven dor maxi
mum-prijzen, óf de prijzen in den
groothandel ziin zoodanig, dat de
kleinhandelaar zich. zonder verlies
te lijden, oiunogcliik aan de door do
overheid vastgestelde maximum-prij
zen kan houden. In het eerste geval
nu ziin maximum-prijzen overbodig,
omdat, over het algemeen, de concur
rentie wel zorgt. daX niet een l e
groote winst wordt gemaakt. In het
tweede geval helot de maatregel niet,
omdat de winkeliers en ventere nu
eenmaal geen beroeosphilanthroucn
ziin. maar rnenschen die met hun
handel hun dageliiksch brood moe
ten verdienen. Zij moeten winst
maken met ol zonder overschrij
ding van den maximum-prüs. Trou
wens. het ontbreekt de overheid ten
eenenmale ook aan de „poenale
sanctie" ter handhaving van haar
voorschrift. Wanneer er beschikbaar
stelling nlaats heeft, dan kan de over
treder van de vastgestelde maximum
prijzen worden uitgesloten van ver
dere rcgeeringsartikelen. Nu niet.
In het alleruiterste geval zou mis
schien inbezitneming kunnen plaats
hnhben. maar een uur nadat dit heeft
plaats gohad kan de kleinhandelaar,
winkelier of venter, wien dat over
komt. op dezelfde wijze zijn handel
gaan voortzetten. „Laat de Regee
ring haar maxi mum-prijzen verhoo-
gen ze«t de geachte inzendster. ij
herhalen het. wanneer die zoo hoog
worden gestel.d. dad er onder alle
omstandigheden voor kan worden
verkocht, dan xnn ze ook niet meer
noodig. Er ts zelfs een gevaar arm
verbonden, nameiiik dat de winke
liers en ventere, die. het is een he
kend feit. geweixl ziin in de volks
buurten hun waar met een kleinere
winst van de hand te doen. zich zul
len beroepen op de maximum-prijzen
om méér te vragen dan zij anders
zouden doon. De markten van aard-
anoelen en groenten gaan inet den
dag op en neer, zijn dikwijls totaal
afhankeliik van pluuteeliike omstan
digheden. Voor daarbij nog de totaal
verschillende kosten der distributie
en men zal toch overtuigd zijn. dat
eenice goneraliseerende regeerincs-
voorschriften van maximum-prijken
niet de minste practische bcteekenia
kunnen hebben.