NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD. - Opgericht 1883.
Cm SSjtad.'voir Harten.' I 1 OW'/. Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 53.
DE OORLOG.
34© Jaargang 10150
Verschijnt dagelijks, behalve cp Zon- en Feestdagen.
DONDERDAG 13 JULI 1916
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN ïê**Êirj£* ADVERTENTIËN:
per drie maanden: Van 15 regels 75 Cts.; iedere regel meer 15 Cts. Buiten het Arrondissement
Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd Haarlem van 15regels/l.—.eikeregel meer/0.20. Reclames 30 Cts. per regel,
is (kom der gemeente) met het Letterkundig Weekblad „De Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Zaterdagavond"1.50 Advertentiën van Vraag en Aanbod, van 15 regels 40 Cts. per plaatsing,
Franco per post door Nederland2.—. fêy pr|3| elke regel meer 10 Cts. contant.
„de omstreken en franco per post. 0.45 Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724.
Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM. Drukkerij: Znidcr Buitenapaarne 12. Telefooonammer 122.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA,
Warmoesstraat 7678, Amsterdam. Telephoon interc. 6229. De Verzekering der (per week) gecbonneerdon wordt gewaarborgd door „The Ooean" Rokin 161, Amsterdam.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZES BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
AGENDA
- VRIJDAG 14 JULL
Orgelbespeling ia de Groote Kerk,
van VA8V4 uur.
Schouwburg, Jansweg: Biosc. voor-
stelling.
Bioscoopvoorstellingen: Cinema-Pa-
lace, Gr. Houtstraat: Biosc. Theater,
I Gr. .Markt. Biosc. Theater, Bartel jo-
fi ïisslraat
Stadsnieuws
9 DIRECTEUREN VAN OPENBARE
WERKEN. lied on werd in de
Raadszaal-, Prinsenhof, de lldo sa-
nj Dienkomst .gehouden van directeuren.
hun adjudanten, ingenieurs en ar-
I chitecten van gemeentewerken en
van bouw- on woningtoezicht, zoo
mede van eenigo oud-aznbtenaren
van die takken van gemeentedienst,
I De directeur van Openbare Wer
ken te Haarlem, hostie de heer on, die
jj, ten getale van ongeveer 50 waren
Ui opgekomen, wolkom, waarna als
plaats der volgende samenkomst
Dordrecht werd aangewezen.
I Hierna hield de heer L. C. Dumont
een lezing, waarin hij verschillende
interessante mndedeelingcn over
Haarlem verstrekte. De muren der
êsa zaal waren gedeeltelijk bedekt mot
grooio toeken ingen, o.a. van hot Mu-
seuni, de Indeeling van de begraaf
plaats, de Waag, den herbouw van
den toren op liet raadhuis, van eeni-
ge nieuwe scholen, enz. enz., zoodat
men, dat alles ziende, wel tot de
conclusie zal komen dat aan Open
bare Werken niot wordt stilgezeten.
Dok bevond or zich oen doos inet 16
■onderdeelen van de nieuwe kaart
van Haarlem, waarvan een afdruk
voorkomt in dc uitgaai der verecnl-
ginig „Haarlem", getiteld: „De straat
namen van Haarlem". Door de ver
vaardiging van deze zeer pauwkeurte
ge kaart ls hier ter stede en waar
men haar verder ook wil raadplegen
l in een groote behoefte vcoraien.
j In zijn lezing stond de heer Du-
mont uitvoerig stil bij de histoid©
der stad en hoe zich uit het buurt-
schap 't trotsche Haarlem van thans
i heeft ontwikkeld. Na dit geschied-
j kundige overzicht kwam het heden
~en behandelde spr. de ligging der
stad. hoe zij zich uitbreidt en hoe
een zeker trek naar Haarlem en haar
f onmiddellijko omgeving bestaat,
waardoor afgescheiden van don be-
I etaanden toestand, een schoone tee-
komst voor haar is wogge'.egd. Dut
die trek bestaat, moet een ooi-zaak
I hebben, en deze spruit voort uit de
bijzondero gunstige ligging als woon-
en als bedrijfsstod Spr. roeint de
I schoonheden van Keinnemerland en
I do andero omgeving. Door het Spaar-
ne is do stad verbonden met het
Noordzeekanaalzoodat naast de ver-
I cischten waaraan een stad als woon-
stad moot voldoen, ook aan dan eisen
dat do stad industriestad kan wor-
ij den in zekere mate wordt Voldaan,
pr' merkt cp dat hij spreekt van
in zekere mate, omdat aan dezen
eisch op betere wijze kan worden vol-
daan en zert dat het particulier ini-
j tiaiief voldoende zorg draagt voor
exploitatie van grond voor bewo
on. ning, dat initiatief zich niet werpt op
I exploitatie van fabrieksterreinen,
i a zoodat, wanneer de gemeente daar
Ij niet voor zorgt, ongewoneciite toe-
,B standen zuilen ontstaan, die zoowel
o,. de uitbreiding van do industrie als
do bewoning zullen in den weg staan
niet al den aankleve van dion, waar
I ouden- in de toekomst liet brengen
g@ van belangrijke offers, om regel in
den ongeordemideu toestand te bren-
gen.
Na 'do verschillende verkeersmid-
delen enz. alhier te hebben nagegaan,
kwam spr. op dc uitbreidingsplan
nen, die hij uitvoerig toelichtte en
M'de ten opzicht© van de havenplan-
j|| nen, hoe het hum spe©t. dat de plan-
jj Hen bij B. ©n W. nog niet in zooda-
mg stadium verkeeren, dat hij zich
gerechtigd ach:, daaromtrent iets te
iatan zien .Wij ond-ervïncLca allen,
I ïog spr. dat tusschen plannen ma-
ken en plannen uitvoeren een lange
I list' 7"en siotto sprak de heer
K Dumont over de bestratingen, de
i plantsoenen, de scholen, musea en
j memoreerde hoe Haarlem het middel.
punt is van de bloembollenteelt, zoo
dat het met recht de bloemenstad
wordt genoemd. De rede die mot
veel aandacht gevolgd was, wervi le
vendig toegejuicht.
In den middag bezichtigden de
nccion do Groote Kerk woonden het
orgelconcert bij-, bezichtigd en onder
•euiing van den heer G. D. Gratama
liet Frans Halsmuseum, brachten cou
bezoek aan het raadhuis en vertrok
ken per extru tram aongeboden door
de E, S. M. tc 5 1/2 u. naar Zanövoort
waar in Groot Badhuis een gemeen-
Bmapjv-'^jke maaltijd werd geluu-
«en. Morgen zullen nog een;ge in
richtingen hier tor stede worden be
zocht.
STRAFGEVANGENIS. Met 16
Augustus as. wordt de heer De Jong,
bewaarder aan do strafgevangenis al
hier overgeplaatst naar het huis vanj
bewaring te Roermond. In zijn plaats
alhier is benoemd als tijdelijk be
waarder 3e rang de heer J. llhlzebos,
timmerman te Oudo-Pekela.
(Zie vervolg Stadsnieuws op pag. 2)
Uit de Omstreken
SCHOTEN. De nieuw
Raadsleden. De heer Loerak
ker is hovenier en propagantJist van
den R. K. Land- en tuinbouwersbond
St. Deus Dedit. De heer Soeverein is
sigarenmaker en bekleedt een leiden
de functie in den Christelijken Ta-
baksbowerkersbond. Ook is hij be
stuurslid van de afd. Haarlem van
Pati-imonium.
Natuurlijk hebban de R-echtsche
partijen te Schoten feest gevierd. In
het gebouw voor Christelijke belangen
in de Soendastraat kwamen zij bij
een. De heer F. M. M. Hafkenscheidi
sprak een openingswoord en compli
menteerde beide nieuwe raadsleden,
die aanwzig waren. De heer Kivape,
voorzitter der R. K. kiesvereeniging,
wcoischbe do propagandisten geluk
met het behaalde succes. De nieuw-
benoemden spraken cenige oogenblik-
ktin en. \"erklaarxlen, vooral eensge
zindheid met do andore Rochtsche
raadsleden te betrachten. Nadat de
heer Ilooy en do heer Diepersloot,
voorzitter van de A.R. kiesvereeni
ging, 't woord haddon gevoerd, sprak
de heer De Graaff, oud-Raadslid. On
der de redo van den volgenden spre
ker, de heer De Vries, C.-H. raadslid,
kwam het overlijdensbericht van Ds.
Talma binnen. De spr. wijdde cenige
woorden aan de nagedachtenis van
d©u overledene. Mot een gebed werd
de bijeenkomst geëindigd.
ZANDiVOÖRT. Lawntenn'e.
Op de banen benoorden bet Grand
Hotel zal van 10 tot en met 13 Aug us
tus een internationale lawntennis-
wedstrijd gehouden worden omvat
tend zoowei het heeren. en damosen-
kel- en dubbelspel, als het gemengd
spel.
Temperatuur der zee.
Temperatuur van hel zeewater op he
den 64 gr. F.
HAARLEMMERMEER. AL J.
Breure te Haarlemmermeer behaalde
liet ednddiploma van «ito Jïlectroiech-
nische school te Amsterdam.
Binnenland
Over don toestand.
Ter aanvulling van onze mededce-
1 in gen in ons Tweede-Kamerverslag
(2de Blad) ontleenen wo nog aau de
N. R. Ct, een uitvoeriger overzicht
van dc verklaring van den Minister
van Binnenlandsclie Zaken, den heer
Cort van der Linden, Inzake de ver
zoeken om tot demobilisatie over ;e
gaan. „Het heeft spreker aldus t
verslag der N. R. Ct. verbaasd,
dat or nu wordt aangedrongen op
gedeeltelijke demobilisatie. Het is
evident, dat de toestand meer kritiek
ie dan ooit te voren. Nooit was de
strijd zoo fel al nu, en dat kan tot
allerlei gevaren leiden. De economi
sche druk op ons geoefend neemt toe.
Spr. zou hel onverantwoordelijk ach
teil, om tot vermindering van weer
macht over te gaan. Van de nadselen
is spr. zich evengoed bewust als de
lieer Van Raalte. Spr. hooft herhaal
d-eljjik betoogd, dal men de waardee
ring van de mogelijkheid om de weer
macht op peil te houden moet overla
ten aan de regeering. De gegovents
waarover zij beschikt kan zij niet alle
aan de Kamer mededcelen. Haar mo
tieven steunen voorts ook op waar
deeiing van personen en toestanden,
en zijn gegrond op haar langdurig©
ervaring. Als we alleen gesteund
hadden op ons goed recht, dan w;
or niet Vbel van ons terecht geko
men. De heer Van Raalte ziet do zaak
anders in dan de regcoring. Spr.
neemt gaarne aan, dat dc heer 'Van
Raalte beter den toestand kan beoor
deolen dan de regeering. Maar de
regeering regeert, do lieer v. Raalte
niet. De regeering hoeft te handelen,
de heer v. Raalte niet. Hij 6taat aan
den wal, de regecring op het schip.
Meent hij tegen hel ontwerp te moe
ten stemmen, dan dekt hij daarmede
zijn verantwoordelijkheid, maar dan
moet hij wel begrijpen, dat hij daar
mede een votum uitbrengt, dat spr.
beschouwt als eon votuxn van wan
trouwen tegen do gohocle regeering."
Tot zoover over de rede van den
minister. Gelijk in ons verslag is te
lezen, is de motie om tot demobilisa
tie over te gaan, met 45 tegen 7 stem
men verworpen.
A. S. TALMA, f
Woensdagavond 7 uur is in het
Diaconesseaihuie alhier overleden in
den ouderdom van 62 jaar Ds. Ari-
tius Svbraudus Talma. predikant te
Beniiobrcuek en oud-Minister van
Landbouw. Nijverheid en Handel.
Ds. Talina werd 17 Februari 18G4 te
Annercn Köboren. In September 1882
werd tin student in de «odizeleerd-
heid te Utroeht ©n, na kerkelijk exa
men te hebben afuelecd. als predi
kant bil de Ned. Hervormde Gemeen
te te Heincoord beroepen, welke
standplaats hil later verruilde voor
die tc Vlissinaen. om vandaar naar
Arnhem te vertrekken.
Hij wercl in 1901 Eocandideerd voor
de Tweede Kamer in het district
Tietierkstcradeel tegenover Mr. P. J.
.Troelstra. ap wien hii een groote
overwinning in stcrnme.naa.ntal be
haalde. In 1905 werd zijn mandaat
vernieuwd en oni 12 Februari 1908
werd de heer Talma (die sinds 1901
geen predikant meor was) belast met
de portefeuille voor Landbouw. Nij
verheid en Handel. Tot Juli 1013
maakte hij als Minister deel uit van
het Kubinet-Hoemskerk. dat na de
verkiezingen van dat laar aftrad.
Als Minister heeft hii don voor
rang onder ziin tiidtrenooten gekre
gen door ziin verzekeringswetten
(Ouderdomsverzokering, Invalidi
teitswet. Raden wet. Bakkerswet, die
niet door de Tweede Kamer wedd
aanvaard), enz. Tot Juli 1914 bleef
hii ambteloos burner, totdat hii in
Bennebroek als predikant werd be
roepen. doch meermalen moest hij
om gezondheidsredenen rust nemen.
Zoo maakte hii eenicen tijd geloden
weder enn rustkuur, toen een vcr-
grooting van het hart werd geconsta
teerd. en tecen de aanvallen van be
nauwdheid. die zich als zevoW daar
van openbaarden, bleek ten slotte het
lichaam niot bestand.
Enkele bijzonderheden, die het
standpunt, de werkwijze van den
grooten Nedorlonder, die is heen
gegaan. wat meer belichten, volgen
hier.
ïn deze dagen zien wii er niets
vreemds in. als predikanten zich niet
xnet uitsluitend thcologischen of phi-
losophischen arbeid bezig houden,
maar hot kerkelijk terrein verlaten en
hun tiid verdoelen tusschen religie en
politiek. 'Noord-Holland vooral en
ook de Noordelijke provincies met
hunne tal van geavanceerd moderne
predikanten hebben ons doen inzien,
dat wii in andere tirden leven dan
bii het begin dezer eeuw. toen liet
nog maar enkele dienaren des
Woords Waren, die naam kregen in
de parlementaire geschiedenis van
ons land, en één ding trof in die ja
ren van 1899, 1900, 1901 dat, welke
politieke richting de verschillende
predikanten 'uitgingen, zii allen een
sterk democratische neiging had
den. En er zijn 'bii die gelegen beid.
harde woorden gevallen over de
vraag, of het wel oorbaar geacht
kon worden, dat een predikant Ka
merlid word.
Al spoedig waren er. die hun ambt
vaarwel zeiden en zich gdheetl aan do
politiek gingen wijden. Hunne ge
voelens. die reeds tot uiting kwamen
bii het betreden van het nieuwe ter
rein. brachten hun ten slotte een
historiiM'Si-materialistische levendie-
schouwing. waarmee zii moeiliik het
predikanten-ambt konden blijven
waarnemen. De ..HolL ReVue". van
1901. waaraan wij een cn anderover
Talma cn ziin richting ontleenen,
noemt liet Kamerlid Ilugenholtz. die
een van hen is geweest, en ook
namen als Ds. Bax, Ds. Van der Hey-
kie a herinneren aan die eerste
iaren van de twintigste eeuw.
Er waren er echter ook, en tot hen
behoorde Talma. wior zienswijze een
geheel andere richting uitging. Hun
wereldbeschouwing noopte hen in
geen enkel opzicht, dc banden, die
hen aan de Kerk bonden. Josser te
maken of te verbreken. Hun tfhoo-
kratische zienswijze stond hun ge-
makkeliik toe. reflicie met staatkunde
te vereenigen, ook al betraden zij als
democratisch gezinde predikanten
nieuwe paden.
Tot deze theokratische democraten
behoorde dun Talma en nóg merk
waardiger word ziin figuur, toen het
bleek, dot hii predikant bii de Ncd.
Hervormde Kerk was en bleef, maar
zich schaarde in de politiek bii de
anti-revolutionairen. De laatsten toch
hadden zich goeddeels afgescheiden
van de Ned. lierv. Kerk en zich aan
gemeld bii de Gegeformecrde-dolee-
rende Kerk van Kuyper. En wei had
ünen reden, verbaasd te ziin. toen
Talma. wiens godsdienstige .principes
in geheel anderen grond wortelden
dan die der doleerende Anti-Revolu
tionairen. verklaarde, hun politiek
orogranuna te onderschrijven. Tal
ina zelf echter wees zichzelf ziin
plaats auu bii ziin eerste ©otreden in
de politiek, toon hii in 1894 ten be
hoeve van de candidatuur Vail Dr.
Kuyper te Dordrecht een spreekbeurt
vervulde, waarin hii zich warm voor
stander verklaarde van het z.g.
..huismans kiesrecht van de Anti-
Revolutionairen tegenover het Oud-
Liberale ..bazits"-3temrecht. en van,
dien tiid af maakte hii deel uit van
de Anti-Revolutionaire Staatspartij-
Die verkiezingsrede. getiteld Mam
mon (bezils) kiesrecht en Mannen
(huismane) kiesrecht, bepaalde voor
een groot deel ziin latere houding,
die in de politiek bleek te zuiver anti
revolutionair.
Zeven jaar verliepen en in den loop
der jaren werd hii in Nederland d e
kampioen der kerkeliiken tegenover
den historisch materialistischen de-
mocraat Troelstra. En zoo stonden in
J9G7 deze twee lichtingen op het
scherpst tegenover elkaar, toen in het
district Tie-tjerksteradoel Trflma te
genover Troelstra gecandideerd werd
en de eerste met een overgroote
meerderheid gekozen werd tot Twee
de-Kamerlid. Troeistra's nederlaag
weet hii aan het feit. dat de socialis
tische leider den godsdienstigen aan
leg van het Nederlanclsche volk totaal
over het hoofd gezien had. En daar
Talma meende, dat in liet geheele
systeem van socialistische wereld-
hervorming a'lle gevoel van gods
dienst veronachtzaamd werd. ge
tooide hii niet in een heivorjiiing op
materialistisclien grondslag van een
volk.
Als Kamerlid is hil een der kam
pioenen gebleven, oen politieke strij
der. die gevreesd was door ziin te
genstanders. De gave van het woord
was hem in ruime mate toebedeeld
en ziin tegenstanders hebben meer
malen min-aangename oogenblikken
doorgebracht, als liii antwourdde of
zelf aanvieL Hii bleef toch voor alles
partijman, die niet versmaadde dat
gene. wat tot versterking van eigen
politiek bolwej'k kon dienen, als ma
teriaal voor zijn betoog te gebruiken
en waar 't kon ziin. tegenstanders af
breuk te doen. Zcio bleef hij van
1901—1908 de ras-part ijstrijder, tot
dat Heemskerk hem noodig had.
Men verlange geen uitgebreide bij
zonderheden omtrent ziin miiusteriee-
le prestaties, 't Is maar goed vier-
en-een-half jaar geleden, dat Invali
diteitswet en Ziektewet plus Raden-
wet het Nederlnndsche volk wei-den
aangeboden, 't Was ook m 1912, dat
de Bakkerswet, waarover zooveel ge-
iwrul in dé coalitie ontstond, van de
baan werd geschoven en uit 1913
herinnert men zich nog de behande
ling van ziin Verzekeringswetten in
de Tweede Kamer, met het intermeazo
van de overneming van Duys' amen
dement betreffende de onmiddellijke
p ens ion eer i ng van "0-jarigen door
den Minister. Noemen wij dan nog
zijn Schepenwet. Visscheriiwet. Vo-
gelwet en Boter wet. dan heeft men
een résumé van de resultaten van
dim arbeid van Minister Talma, die
in Juli 1913 met do anderen zijn por
tefeuille ter beschikking van de
iKoningin stelde.
Het Christelijk Werkliedenverbond
„Patrimonium" hoeft veel aan Tal
ma te danken gehad. Hij is een zij
ner grootste voormannen geweest.
Een jaar hoeft Talma nis ambteloos
burger geleefd, totdat plots bekend
iwerd. dat hii het oude ambt van
predikant weer zou opvatten en dat
"de rustige pastorie van Bennebroek
hem aantrok. Den 19den Juli hield
hii daar zijn intreerede en vestigde
zich er eenige maanden later meiter-
woon.
Maarwie Talma kenden, kón
den niet eelooven. dat de onvermoei
de etrüder na ziin parlementaire
iooohaan als vergeten dorpspredikant
zou betijen en eens verwachtte vriend
en tegenstander hem weer terug
midden in de woeling van den poli-
tieken etriid. Hij zelf moet in Benne
broek ook véél gearbeid hebben, te
oordeelen naar de lioliomeliik© afmat
ting. die hem meermalen drwong rust
te nemen, en die samen met een hart
kwaal ziin dood veroorzaakten.
De Anti-Revol'utioniairo partij lijdt
door dit verscheiden een groot ver
lies, 't Ware gansch niet onmogelijk
geweest, dat hij later nog eens de
portefeuille terug had ontvangen.
Voor hem heeft de partii zoo spoe
dig geen ander, en ook te Bennebroek
zal men noode den man missen, die
zich. hoe kort hij er ook wils. reeds
bemind had gemaakt in ziin klc-ine
gemeente.
R.-K. DRUKKERSPATROONS,
VEREÈNIGING Dinsdag had te
Utrecht de a I gom een e jaarvergade
ring plaats van de „R.-K. Vereent
ging van Ned. Drukkorspatroons".
P© voorzitter de heer F. II. M. van de
Griendt gaf een overzicht van de ge
beurtenissen van hel afgeloopen jaar.
de penningmeester bracht zijn ver
slag uit en bij dc periodieke aftre
ding van bestuursleden werden her
kozen de heeren F. H. M. van de
Griendt, te Haarlem, en Jan Tielen,
te Waalwijk. Vervolgens kwam in be
handeling het verslag, dat was uitge
bracht over de onderhandelingen,
door de heeren Van de Griendt cn
Wierdels, gezamenlijk niet twee ver
tegenwoordigers van den „Bond
Christelijk© Dnikkorspatroons in Ne
derland", gevoerd met een oommissie
uit den neutralen „Ned .Bond van
Boekdrukkerijen' over samenwer
king op het gebied der vakpraktijk.
Reeds waa in dat verslag medege
deeld, dat het denkbeeld dier federatie
voorloopig was afgestuit op onwil aan
de zijde van den neutralen Bond, die
ook door middel van bedreigingen de
werkheden-organisatiën had wierhou
der. van het sluiten van het bestaan
de Collectieve Arbeidscontract met de
twee „confessioneele" patroonsbon
den. Aan deze inededeeling kon than©
worden toegevoegd, dat drie der werk
lieden-bonden de verklaring hadden
afgelegd, dat zij over bet nieuwe cob
lectieve contract tegen den Isten Ja
nuari a.s. geen onderhandelingen zul
len voeren met den „Ned. Bond van
Boekdrukkerijen" alleen, doch uit
sluitend met de drie werkgoversbon
den gezamenlijk, en dat de vierde
arbeidersorganisatie, de „AJg. Ned.
Typ.-Bond', hieromtrent nog aarzel
de. De vergadering betuigde haar in
stemming met het verslag en bracht
dank aan de onderhandelaars. Una
niem werd uitgesproken, dat nooit
zal worden voldaan aan den hoogst
eïgenaardigen eisch van deo „Ned.
Bond", dat de leden der „confessio
neele" patroons-vereenigingen teven»'
leden van dien neutralen Bond zullen
blijven of worden dat de R.-K Ver-
eeniging haar volledig© zelfstandig
heid op economisch gebied zal hand
haven en legen eiken noodigen strijd
zal verdedigen, zoo het moet, ook ie
gen werklieden, die onder den invloed
van den „Ned. Bond' zich tegen óe
„confessioneele" patroonsbonden zou
den verzetten; dat intu&sclien d© ver-
eeniging, in het belang van het vak,
tot federatie met den „Ned. Bond"
bereid zou blijven, indien zij van die
zijde alsnog mocht worden gevraagd.
Voor de onderhandelingen met de
werklieden over de nieuwe Collectieve
Arbeids-Overeenkomst werden be
noemd dc heeren L. Arts, ie Tilburg,
F. li. M. van de Griendt, te Haarlem,
en F. J. A. M. Wierdels, l© Amster
dam 'tot plaatsvervangers de heeren
J. Stunxpel, te Hoorn, J. Tielen, te
Waalwijk, en J. van Tilburg, te Til
burg.
BRAND. Te Geesteren onder
Tubbergen ontstond Zondag door on
bekend© oorzaak brand in de boeren-
behuizing van B. J. Boerman. Het
vuur greep zoo enel om zich heen dat
jiet vee 6ieohts met moeite kon worden
gered. Huis en inboedel waxen ver
zekerd. (Zw. Crt
ONGELUKKEN. Maanda* is te
Schiindd de onsehuwde voerman
Van Uden dood bij ziin met bdom-
stammen beladen kar od den west
er-vonden, met lichte kwetsuren aan
het hoofd. Op welke wijze de man
vcroncelukt is. kon new met vastge
steld worden.
Letteren en Kunst
Jacob van Campen's Jongens- en
Meisjes-Bibliotheek. Do drukkerij
Jacob van Campen te Amsterdam geeft
onder bovenstaande®, titel onder re
dactie van den heer A. Schnbedc een
reeks kmderboekjes uit, die voor 10
cents per stuk spotgoedkoop zijn en
er toch alleraardigst uitzien. De eer
ste vjer bevatten de geschiedenis van
Reinaart de Vos, de Gouden Slofjes
en andere sprookjes van Hennana,
de Avonturen en reizen van baron
Von Münchhausen en E«n Jongens
leven (Charles Dickons) en er wor
den er nog een twintig andere aan
gekondigd.
In weerwil van den bijzonder lagen
prijs zijn de boekjes nog geïllustreerd,
drie door Daan Hoeksema en het
vierde door A. Paussen.
Als wij nu maar cenlgen kijk heb
ben op wat verkoopbaar ia eai Lu den
smaak valt, dan zouden we zeggen:
die boekjes moeten wegvliegen! Aar-
dage onderwerpen, goed gledrukt,
mooie prentjes, liet is een wonder
voor een dubbeltje
NOBELPRIJZEN. Naar Wolff
bericht zullen de Nobel-prijzen voor
natuur., schei-, genees- en letterkunde
voor 1916, evenals de verleden jaar
uitgesselde bekroningen, eerst het
volgend jaar worden toegekend.
Sport en Wedstrijden
Waterpolo. H V. G. B. I-
IJ II, 0—6, Woensdagavond
speelde 1L V. G. B. I onder Ieid'ng
van den heer Harts dezen compel'tie
wedstrijd met het volgend zevental
(3 invallers) doel: P. Mulder, achter:
F. Booy, J. C. v. d. Poest Clement,
midden J. Snoek, voorII. Fride-
richs, E. W. J. Jak, L. Brossois. De
aanval is van de IJ-menschen, doch
Bohiunder wordt de bal afhandig
gemaakt Een oogenblik daarna be
zoekt Brossois den IJ-keeper, doch
deze voorkomt succea Dan valt het
IJ weer aau. Mulder redt ten koste
van een onderdompeling, terwijl Jak
den bal wegwerkt. Bierenbroodspot
bemachtigt echter het leder en na
ojjgezwomimen te zijn scoort hij, 0—I.
Het IJ blijft in de meerderheid;
Brühne lost oen sohot, dat door den
II. V. G. B-keeper echler verwerkt
wordt Een oogenblik daarna is net
Tresch, die van dichtbij schiet, doch
Mulder redt keurig. De bal komt dan
bij Bohlander, die hard tegen do lal
sohiet, waarna Bic-renbroodspot den
terugspringende® bal onhoudbaar
iangs Mulder Jaagt, 0—2. Dan kon t
H. V. G. B. even opzetten, Fruteriehs
plaatst echter verkeerd, terwijl hij n
oogenblik daarna in 's keepers handen
schiet. Dan is het IJ weer aan ,.e
beurt Bohlander scoort onhoudbaar,
6—3. Daarna treedt rust ln. Onm.d
dellijk wordt weer aangevangen. Het
IJ valt aan, Jak krijgt een vrijen worp
tegen zich, die echter geen resultaat
heeft. Het spel verplaatst zich \lic-
gensvlug. Een vrije worp voor H. V.
G. B. g-eeft Frlederichs een kans. Zij a
schot gaat langs den verkeerden kant
van den paal. Van den uitgooi door den
IJ-keeper komt de bal langs een oai
weg hij den ongedekt liggenden Boh
lander, die van korten afstand Mulder
geen kans geeft, 0—4. Eenige II. V.
G. B.-aanvallen hebben geen succes.
Brossois moet het herhaaldelijk tegen
Bierenbroodspot afleggen, Jak knjgt
weinig gelegenheid om te schieten,
zoodat het spel weer naar de H. V. G.
B.-aohtej-hoede verplaatst wordL Daar
speelt Poost een goede partij, bijge
staan door Booy, aie een struikelblok
voor Brühne !e. Snoek kan het rib t
tegen Bohlander en Viseer tegelijk
bolwerken, de eerste komt weer vrij
te liggen en sccert, 0—5. Een oogeu
blik daarna stopt Mulder een laag
schoft van Bohlander onvoldoende,
en het ls 0—6 Spoedig flu t da
scheidsrechter tijd, terwijl een daar
na gemaakt doelpunt terecht wordt
geannuleerd.
ACHTER I1ET BRITSCH FRAN
SC1IE FRONT. Naar mate het of
fensief langs de Somme zich uitbreidt
wordt het leven onmiddellijk achter,
het front als 't ware minder druk-
k-emd, schrijft de oorrespondent van
de Ma-tin uit Arolens. In de dorpen
is men niet meer zoo ernstig, ejj
zwijgzaam als in de dagen van span
ning en afwachting, al viel ook toen
geen zweem van ontmoediging of
twijfel waar te nemen. Thans echter
is de adem der overwinning over de
ze plaatsen gegaan en met een zekere
ontroering spreekt men er de zoo be
kende namen van IJerbécourt, Flau-
court, Assevillers, Belloy en Santer-
re uit. Bewonderenswaardig zij a
vooral de gewonden. Zij zouden da
vreugde in Amiens kunnen dempen,
maar zij zijn integendeel de eersten
die haar aanwakkeren. Bij een kruis
weg ontmoet een ambulance-auto die
van het hulpstaUon een paar lichtge
wonden heeft gehaald een Engelsch
proviandeeringsconvooi. 't Is een
lange, onafzienbare rij voertuigen
die zich daar op den stoffigen weg
voortbeweegt De auto moet even
stoppen e® de gewonden maken van
die gelegenheid gebruik om hunno
kameraden toe te juichen. Een van
hen, die zoogenaamd Engelsch
spreekt, ziet inderdaad kans zich
verstaanbaar te make® en informeert
naar La Boiselle. Kranten hebben ze
de laatste dagen niet gelezen, en na
tuurlijk is de belangstelling groot.
Met uitbundig vreugdebetoon wordt
het bericht in ontvangst genomen dat
men La Boiseile „onder dcri knie'
heeft.' En terwijl de auto met ge-
wondein zijn weg vervolgt trekt ook
het Engelsch-e convooi verder. Ieder
wagon heeift zijn mascotte. De een
herbergt een aardig, levendig foxje,
op een volgende laat een nijdige bull
dog zijn tanden zien, hier blaat een
geitje en. zelfs ontdek ik een pracht
gen Iersche® pntrij-sliond die naar
den naam Verdun luistert. De be
volking toont de meest mogelijke be
langstelling voor dit convooi en voor
d« troepen die voort/1 urend langs
trekken en zich naar alle mogelijke
richtingen schijnen te verspreiden.
Engeischcn, Australiërs, Cananeezen,
soldaten uit de Fransche koloniën,
artilleristen, infanteristen. cavnllar:s-
ten, het krioelt allee dooreen. Dim
plotseling komt er van den weg van
SaintrAgneul een bataljon aangemar-
cheerd dat een paar 75-©rs met zich
voert Ze hebben don vuurdoop nog
niet ontvangen, alleen den doop van
den echt genoeglijken Franschen
geest Ieder kanon hoeft zijn eigen
naam die mot geweldige krij tl et-tors
op de affuit geschreven staat. Wij
zullen ze wel krijgen, hert de eerste;
daarop volgen; Het vroolijke Weeuw-
tje, de Vals© rouge, de Dernier Tango
en zoowaar zelfs Rhcingold. Keurig
met bloemen versierd trekken ze naar
het treurig© feest waarop zij al*
