vend. De eerste Duitsche linie over
een breed front vermecsterd. an ook
de tweede linie over con smaller front
Kcnomcn. en dat wel nadat veertien
darren vechtens den Duitschers gele
genheid tot tegenmaatregelen hokc-
ven hadden. Bovendien werd on oen
muit van belang oen flanksteLlinn ten
Opzichte van de overige Duit&clie linie
Jngenornsn, Maar do uitslag van
derde croote iDoaina. cïl6 nu afgeloo-
nen is. beeft niet aan do verwachtin
gen. «Ie vorige week gewekt, beant
woord. Er is on de beide vleugels een
weinig terrein gewonnen en op den
Noordelijken oever van de Somme
kon ccn kleine vooruitgang worden
geboekt. MaaT dat is dan ook alles.
Ue Duitschers hadden wederom nieu
we versterkingen aangevoerd. Gene
raal Haig had het gemeld. D<
sterkingen echter hebben, in. legen
stelling met de vorige, kunnen uit
werken. dat het resultaat van den
volgenden aanval ve>cl geringer is ge
weest dan dat van de vorige. En zoc
gaat het niet don kant van een door
slaand succes uit. Als de vijand bi
eiken volgenden aanval sterker bliikt
te wórden. als liet telkens grooterc
offers kost om luun terug te dringen,
als dat over een telkens kleinar wor
denden afstand gelukt, don staat
aanmerkeliike vertraging of stilstand
te vre<«en. Dicji kant gaat het od het
OOgonldik aan de Sammc weer
De Duitecbers ziin daar ter plaatse
sterker geworden, dat is de indruk,
dien wii uit de officieele bericht*
vm do laatste dagen kriigeu. Men zal
opmerken, dat de Duitschers alle
voordooien, die de geallieerden zelf
hadden gemeld, volkomen erkennen.
en desniettemin oen toom van groote
voldoening uiit hun officieele mede-
deeling spreekt. Dat is begrijioeliik.
liet begon daar aan de Somme voor
de Duitschers- -zeer dreigend uit te
zien. Zóó dreigend, dat het werkelijk
«aar omstandigheden een groot suc
ces voor hen kan worden genoemd,
slechts betrekkelijk weinig verder
achteruit te zijn gegaan. Want door
den uitslag van den striid van de
laatste dagen schiint de overwinning
van de geallieerden «en de Somme.
die al nabii scheen, weer op buiten
gewone moeilijkheden te zullen stui
ten. DMr gaat het dus zoo gauw r.og
niet. zoo ziet. het er op liet oogenblik
uit. Dan moet men zich aan de zijde
van geallieerden maar tevrede-n
stellen met het. liegri» ..druk". De
druk. in die streek uitgeoefend. is en
blijft inde'ndaad groot. Zoo groot, dat
de Duitschers zeer buitengewone
maatregelen heblicn moeten
om hem te weerstaan. De groote zaak
voor de geallieerden is dus. van dien
druk nartiï te trokken, hem zoo veel
mogeliik overal tegelijk te doen gevoe
len en dóór te drukken óp een plaats,
waar de viiand zwakte begint te ver
tonnen. Od dat stuk ontwikkelen de
geallieerden echter nog niet veel
werkzaamheid."
Uit Parijs werd Vrijdag aan de
Telegraaf geoemd: „Heden, den
152sten dag van het Duitsch offensief
tegen Verdun en den 21srtm vaiu het
Fransch-Engellsch offensief ami het
front van tóe Somme, is het interes
sant de resuiltatan, dom- beide par
tijen behaald, ie vergelijken. Na vijf
volle maanden, hebben de Duitschers
ten koste van verlre®en. die kolonel
Peiler, de algemeen bekende Zwitser-
sche militaire publicist, op 450.000
man schat, in het geheel 75 vierk. M.
terrein gewonnen, waarvan 45 op den
rechteroever en 30 op den linkeroever
van de Maas, een resultaat, dat bijna
geheel in de eea'Ste week van liet of
fensief verkregen is. Verdam, hoe de
uitslag van den strijd om deze plaats
ook moge zijn, zal de doodelijke won
de geweest zijn, waaruit het harte-
blocd van Duitschland weggestroomd
is. "Wenden wij thans den blik naar
het front aan de Somme, dan zien
wij, dat die Fram-chen eni Engelschen
in drie weken 90 vierk. K.M. terrein
gewonnen hebben, zoo versterkt, als
nooit een gevechtsterrein versterkt
geweest is. Het aantal krijgsgevange
nen, door hen gemaakt, bedraagt
meer dan 23.000, onder wie meer dan
100 officieren. De buit bedraagt ISO
kanonnen, waarouiter vele van zwaar
kaliber, honderden mitrailleurs em
mijn werpers en een geweldige hoe-
v-eel'heiid munitie van; allerlei soort.
En dat is nog slechts liet begin! Wij
zijn nog niet aau het groote alge-
meene offensief aan het Westelijk
front, dat ter zijner tijd komen zal
en dat, gezien de schitterende resul
taten van de gevechten aan de Som
me. met het grootste vertrouwen te
gemoet gezien kan worden".
Van Ertgtlsche zxjde.
De ..Times zegt..Oiuc troepen zit
ten w*;sr ui het bosch van Fourreaux
en dringen in de oude Duitsche lime
binnen, die een stelsel van groote
diepte vormt, liet nieuwe binneu-
ilriuuen iu het bosch is een gebeurte
nis van groot belang, lleit bosch ligt
ou het hoogste uunt van den rug. die
nu tegenover ons front staat. Overal
lanes de tegenwoordige linie van aan
val glooit het terrein aan gindschen
kant zacht naar het Noorden toe. Dê
kriigr «rrichtingen van deze week
ziin i:1 hoofdzaak in het voordeel van
de Engelschen geweest- De eerste
lujie was een schrikkehik geduchte
organisatie. Het zou belachelijk zijn
om tc deuken, dat de Duitsclnys bij-
liids \;rderop dergcliike beletselen
in onzen weg zouden hebben kunnen
nlautscn. Wat men van de tweede
linie weet. bevestigt dit. Wat de ge
allieerden thans tegenhoudt, is de
druk van een troepenmacht. In het
Westen dringen wii reeds niet meer
vooruit in de oorspronkelijke rich
ting wij vallen nu de boenen van de
wig aan. om de eeTstc linie te kunnen
omtrekken. Als wii Combles bereiken,
zullen wii Bapamnc en Péronne ver
moedelijk spoedig krijgen. Er zullen
zware gevechten komeai. maar als
wii een sterke strlidmacht hebben, om
in het ouen terrein qd te rukken, sul
len de Duitschers de noodzakelijk
heid inzien om hun linie te wijzigen.
Als zii dan op de Maas terugtrekken,
kunnen zii niet langer beweren, dat
tii niet verslagen zouden ziin."
De Times deelt mede, dat t nieuwe
aanvalsfront der geallieerden naar
schatting vijf mijion lang ia.
De linie der Eugoteclion loopt over
Longuev&l door het midden van hert-
bosch van Delville, buigt zich dan
naar het Zuiden en loopt wee do
WaïêS-Vót-boerdcrlj no ar eer. punt tus.
echo» het Trorie bosch en Gnillernont.
Oser Duitsche verliezen.
Van Duitsche zijde was een Em-
gietech bericht, dat een bataillon van
het 119e Duttecho regiment 960 van
de 1100 man en twee andere bataljons
van dat regiment, de helft hunner
sterkte verloren hadden, onjuist ge
noemd. Do totale verliezen van het
regiment zonden slechts 500 man be
dragen hebiben. Het Engelsche pers
bureau wijst er nu op, dat het En-
gelsche boricht niet van het 119e,
maar van het lïKfeto regiment heeft
gesproken. Het 119e is een Wurtem-
bergsch regiment, «ia* bij Yporon
ligt en in de laatste vier weken geen
ernstige gevechten heeft meegemaakt,
liét is roo wordt 1« de Engelwhe
nuNiedeeling gezegd, voor Engeland
dus verblijdend, to vernemen, dat
ook dit regiment zoo zware verliezen 1
heeft geleden.
Het oordcel van een Rus
sisch generaal.
Beuter seint Generaal Hoeski, die
het commando aan het Russische
nooTderfront neerloede om gezond
heidsredenen. is over Petersburg
naar Finland gegaan, waar hij de
rest van d«?n zomer zal doórbronwen
In een interview zeide hii ..Voort
durende druk i9 thans ixxxlzakeliik
on verschillende punten, zoedat de
vijandelijke strijdkrachten verdeeld
zullen blijven. Al6 dat bestendig
wordt doorgezet en de geallieerden
de fout vermiiden. sneller vooruit te
willen gaan, dan voo'raiclitig zou ziin.
zal het. eando vrii wat spoediger in
zicht komen, dan eenIge maanden
leden waarschijn]iik leek."
Van Duitsclien kant.
't Wol ff-bu ren/u seinde Zondag uit
Berliin „Zoowel uit de Duitsche als
uit de vijandelijke officieele leger-
berichten van heden volt op tc maken,
dat de geweldige slae. die de laatste
dagen aan de Somme woedde, ziin
boogtemint voortui is. Heden wordt
Van het tooneci van den striid be
richt. dat aan beide zijden betrekke
lijke rust heerscht. Volgens intus-
fechen ingekomen nadere berichten
was deze^ tweede krachtige aanval
van de Franschen en Engel ach en een
offensief in den allergrootsten etiil,
waarbij nog groot ere troep enmassa's
iwreeeit eai nog meer materiaal ver
bruikt werden dan bii den eersten
■aanval in het begin van Jul'. Na een
artillerie-voonbereklling met trommel
vuur van de allergrootste hevigheid,
gingen ongeveer twintig viiaiuleUike
divisies od een front van ©rwovi
K.M., dat zich van ten zuiden van
Pozières tot ten westen van Verman
doviUers uitstrekte, in hevigen. tel
kens hei-haalden stormloop tot den
aanval over. Zooals het Duitsche
lecerhericht van Zaterdag meldde. i9
het resultaat van deze geweldig©
krachtsinspanning der geallieerden,
hun enoime bloedige verl iezen in
aanmerking genomen, meer dan treu
rig. De geallieerden leden een zware
nederlaag. De toestand aan de Som
me begint zich geleidelijk, ten gevol
ge van de overwinning der Duit
schers. in het voordeel der Duitschers
te wiiEigeu. De aanvalsplannen der
geallieerden mislukten in den alag
aan de Somme volkomen.
De strijd bij Verdun.
DUITSCHE staf meldde Z a-
terdagmidd&g: „Aan weers
kanten van de Maas nam de werk-
zuamheJd van de artillerie toe. Soms
was zij zeer heftig. Vrijdagochtend
en Vrijdagnacht mislukten Fransche
aanvallen in het frontvak van Fteu-
ry".
Zondagmiddag: ,,In liet
Maasgebied artillerie-gevecht, dat nu
en dan zeer hevig werd. Ton oosten
van de rivier werden in den sector
van Fleury Fransche troepen met
handgranaten afgeslagen, evenaoo
Kiin in het bergwoud (ten noorden
van het fort Tavannes) verkermings-
afdeelincen teruggedreven. Ten zui
den van Damlouii wonnen de Duit-
«chers in de riclitinc van de hoeve
Decourt terrein zii maakten krijgs
gevangenen en veroverden buit."
Van flen FRANSCÜEN staf van
ate r dagmiddag: „Op den
rechter Maasoever verwoed© beschie
ting van de sectoren Fleury en het
Fumin-bosch. Ten Zuiden van Dam-
loup is een Duilscho aanval, gemunt
op een Fransch© loopgraaf, mislukt.
Iii do Vogezen hebben de Duitschers
Vrijdagavond na een hevige beschie
ting, de Fransche stellingen ton
Noordwesten van Saint Dié aan^pe-
allen. Zij zijn mei «var© verliezen
Zaterdagavond: .,Op den
rechter Maasoever zijn de Fransclien
in de streek van Fleury vooruitgeko
men en bobben gevangenen gemaakt'
Zondagmiddag: „Aan den
rechteroever van de Maas beschieting
van den Fleury-sector. gevechten met
handgranaten in de buurt van Cha-
nelle St, Sieri. 'Bij Les Enarge-s werd
eeit aanval dor Duitsohers on do
Fransche loopgraven door mitrail-
leurvuur afgeslagen."
In de luoht.
De DUITSCHE staf meldt: „De
vliegdienst is dug en nacht aan
weerskanten zoor bedrijvig go woest
Herhaalde aanvallen der goatlieor-
d<m met bommen hebben slechts eeni.
go militaire schade aangericht, kost
ten echter aonis offers onder d© be-
voiking, b.v. te Laon, waar e-t-n vrouw-
zwaar getwotst en drie kinderen go-
dood zijn. De geallieerden verloreu 7
l'iegtuigcn in luchtgevechten en wel
4 ten Z. van Bapaume, 1 ten Z. van
Atrecht, een ten W. vaal Combi os en
een bij Rcnye. LuiteinaniL Wintgens
stelde zijn lOden en llden J'ui,tenant
Höhndorf zijn lOdon vijand buiten
gevecht. De Keizer heeft aan eeisten
luitenant von Althaos, die bij Roye
overwinnaar over oen Franscheji
tweedekker bleef, d© ord,o j»our Ie
mérite verleend".
Vorder deelde de Duitsche staf nog
mede „Op de stad Mülfaeun (Baden)
de nabijgelegen dorpen worden
Zaterdag door eon Fransch lucht-
escadriüe bommen geworpen. Twoe
dor Fransche vliegtuigen werden in
een luchtgevecht naar beneden ge
schoten en de aanval word da<lolij'k
mot een hevige beschieting van de
stad Betfort beantwoord."
De FRANSCHE sta!: „Vrijdag heeft
een Fransch Luchteskader tic«t drie
maal toe het elation MetZrSablon ge
bombardeerd. Er zijn In 't geheel 115
zware bommen op het Slationsge-
Tvouw en don spoorweg ccivorp- r. E:
is schado vastgestolil. Or <»n der
tochten is een Diiiteeli foogfoeete!,
dut hot eskader veivolgdi-
Eon Fransch toeeiel was UMigerolgó
van ©em gebrék nan de machine ge
noodzaakt t© dalen en is niet terug
gekeerd. Zaterdagochtend heeft eon
Dulteoh vliegtoestel bommen op Bel
fort geworpen, zonder slachtoffers te
maken of schade aan t© rióliten".
De ENGEI-SCHL staf: Engelsch©
vliegers hebben Vrijdag zee vijande
lijke vliegtuigen vernietigd en ver
scheidene andaren in beschadigden
toestand tot landen gedwongen. Door
geschutvuur is een Engelsch vliegtuig
riöergosch<<en; twee andere worden
vermist".
Van 't Oostelijk oorlogsveld
Sla/berichten.
Van den DUIT9GHEN staf. Van
Z a t e r d ag ,p\an weerskanten van
den weg F.ckau-Kekkau trotseerden
Brandenlburgsclie regimenten verdere
krachtige aanvallen- van de Russen
in menigte, die op Vrijdagmiddag
hervat en tot laat in den nnciit voort
gezet werd-en. De aanvallen zijn alle
met zeer zware verliezen voor de
Russen gebroken."
Van Zondag: „Ten oosten van
Riga word Zaterdag laat in den
avond een aanval van de Russen
door spervuur verijdelkl. Pogingen
van de Ruesen om bij Zahatka (ten
zuidwesten van Berestsoako) over de
Styr te trekken werdon door Duit
sche batterijen verhinderd."
Van dén OOSTEiNRIJ'KiSCHEN
staf. Van Zaterdag: „In Boeko-
wina bleven dx> pogingen, van do Rus
sen om zich van den berg Capul
meester to maken, andermaal vrudh-
teloos. De tijdelijk door de Russen
bezette hoogt© Magura bij Tatarow
is door Oostenrijksche troepe.n terug
genomen. Er ziin «ïoor de Oostenrij
kera nieuwe stellingen ten Zuid-W-es-
ten van Beresteozko betrokken
hier en daar opdringende Russen zijn
tegengehouden."
Van Zondag. Daar de Oosten
rijksche troepen ten zuidoosten van
Tatarof door een krachligcn aanval
der Russen toerdext bedreigd, werden
de op den Magura strijdende afdee-
lingen van Oostenrijksche leger
teruggetrokken in de richting van den
voomaamsten kam der Karpathen.
Van den RUSSH-SCHIEN staf. Van
Z a terdag: „Op den linkeroever
van de Btolingen bij Riga duren de
gevechten tegen do Duitsche re voort.
Do zware Duitsche artillerie hoeft den
sector ten Oosten van Baranowitsji
hevig gebombardeerd. Ten Zuiden
van de Lipa blijven Russische troe
pen de Duitechers en Oostenrijkers
terugwerpen. Zij zijn reeds voorbij
Beresticzko en gaan voort met hun
opmarech in Westelijke richting-
Den 20en en 21en Juli namen de Rus-
rische troepen van generaal Saharof
meer dan 300 officieren, onder wie
een generaal en een kokmei, en meer
dan 12 000 soldaten gevangen, het
geen het totaal aan Oostenrijksche
en Duitsche gevangenen tijdens de
operaties sinds 16 Juli op 27,000
brengt, met inbegrip van de officie
ren. De Russen zijn bezig met de tel
ling van de veroverde kanonnen en
machine-geweren. In de streek van
de doppen Werben en Plaischowo, op
den rechteroever van de Styr, ten
Zuiden van de samenvloeiing van de
ze rivier met de L:pa, gaf hot 13e re
giment Oostenrijkeche landweer zich
in zijn geheel over."
Nader wordt gemeldhet getal ver
overde kanoamen bedraagt 4ü.
Van Zond ag: „Op den 1 inker-
■leugel «Ier stellingen bij Riga had
den verschillende hevige gevechten
met de Duitschers plaats. Russische
adeelingien drongen op verschillen
de punten de Duiteche versterknnga-
werken in dc eerste linie binnen."
Verder meldt de Russische staf dat
©enige Duitscho aanvallen bij Smor-
gen en aan de Stochod zijin afgesla
gen. In de buurt van Worokhty Tas-
tarof zijn 438 gevangenen door de
Russen gemaakt."
De buil der Russen.
De RUSSISCHE genera k- staf
deelt mede: Sinds den alag van
den 1 den Juli aan den Noorder
oover van de Loepa, veroverden de
Russen béhalvo de reeds in de vroe
gere communiqués genoemde buit, 49
mitrailleuses, 3G bommeu en mij-nen-
wer.pers met 80 kisten mijnen en bom-
nuen, 60 oaiasons met projectielen, 58
ki6ten met mitrailleusebanden, 3 de
póts met artillerie-munitie, waarvan
één alleen 35-570 projectielen van ver
schillend kaliber, 5230 granaten, een
enorme hoeveelheid patronen, alsme
de 3 muziektoestellen, een vckibakke-
rij, een veldkeuken en verder een
groote iótrveelhekl ijzerdraad. tele
foondraad en ander oorlogsmateriaal
omvatten.
Over de kansen der geallieerden.—
Een convspnivrlent. van de. ..Times"
bij de Russische troepen betoogi in
een beschrijving over de toestanden
aan het Kowél-front o.m. „Ten spijt
van de zware klappen, die de Duit-
schens in het Oosten en 'het Westen
hebben gekregen, zou het een groote
dwaling zijn te meenen. dat zij op
het punt staan van in elkaar tc zak
ken. Zij hebben nooit wanhopiger ge
vochten en hun verliezen zijn met
vand ten aard, dat de weerstands
kracht der overblijvenden om de
worsteling voort te zetten er ernstig
door wordt geschokt. De eenig© wer
kelijke moeilijkheid, die <fe Duit-
scliers hébben, is het gebrek aan voe
dingsmiddelen in het binnenland van
Duitschland. welks echaarechte, of
schoon zij op het oogenblik het vccht-
vermogen niet schaadt, groote onge
rustheid en verzwakking van hun
moreel teweegbrengt."
Van Italiaansoh-Oostan-
rljksoh© front.
Van don IT A LI AAN SC HEN staf:
„In voor do Italianen gunstig ein-
digende gevechten aan het einde van
het Cia-dal (Vaftoi-rivier) en van het
Cismon-dal, maakten de Italianen 253
gevangenen, onder wie negen officie
ren, en veroverden ©enige mitraileure
De Italianen hebben den Rollo-.pas
krachtig bezet. In het Saxlen-dai,
van de samenvloeiing van de Baden-
en Bacher af, beklommen Itoliaan-
sche Do epen den Eiser-top op 2669
meter hoogte en vereterkten zich
daar. In bown-Piave hebben de Ita
lianen, door den laats tem top te be
zetten, den Vallone-berg geheel In
bezit genomen.'^
Nader meldt de Italiaanse!i© at af
nog: „Aan bet Posina-front en hot
plateau fïeltc Comunï duurde de 'druk
van do Italiaangch© iufanterio voort
op de hellingen van den MoiVte Zeblo,
waar de ber&agiïeri in een schitteren
den aanval storraenderhund ©en \-er-
sclienslng over een lengte van T200 M.
veroverde. 120 Oostenrijkers gevan
gen namen en een ini.traiMcmr buit
maakten. In de süreek van de Dolo
mieten tusschen de Trnvignolu en
Cisinondalen veroverdlon d© Italia-
nen do sterke stellingen van Catal-
lazze (2325 AL- en Colbrion C^26 M.),
waarbij zij 142 Oosten rijkers, waai>
onder drie officieren, gevangen na
men, twee kanonnen en eonige bom-
menwer|»ers veroverden en anderen
rijken butt maakten"
Van den OOSTEN RIJ KSGHEN
etaf* „Eemgo aanvailcn der Italia
nen zijn afgeslagen. Ten Zuiden van
den Rollo-pas gelukte het de Itali
anen een voor Observatie-doeleinden
vooruitgeohoven stemupunt te ne-
Binnenland
UEt h*t nieuw* Oranjeboek.
Het bij de Staten-Genoraul inge
diende Oranjeboek bevat een over
zicht van eenige in het tijkvak Octo
ber 1915 tot Juli 1916 door het minis
terie van buitenlandsche zakem be
handelde aangelegenheden.
In Beslagneming van postpakketten.
Vertier maakt het Oranjeboek mel
ding van onze vertoogon tegen, de m-
besloigBiemiiing van postpakketten door
de Brltsche reigeering. D» rnot En-
gelaiml gewisselde stukken ter deaer
zak eaiju indertijd reeds gepubliceerd,
In varband met het laatste antwoord
van Engeland droeg onze regeering
Hr. Ms. gezant te Lonjden op tot de
Britsche regeering een nota te rich
ten, waarin het Neilerlandsche stand
punt inzake het in beslag nemen
postpakketten nader zou worden uit
eengezet en waarin hetgeen van Brit-
sche zijde was aangeroenj zou worden
eerlegd. De gezant heeft hieraan bij
schrijvem van 16 Juni j.l. voldaan bij
Vernieling van Nederlandsche
schepen
Hierna handeJt het Granjeboek
over vernieling van aangehouden
'Nederlandsche schepen. I)© minister
herinnert er aan, dat het st,ondpimlt
der regcoring ten aanzien van
vraag, of aan een© oorlogvoerende
mogendheid het recht toekomt neu
trale schepen op grond van contra
bande-vervoer tot zinken te bi
in het laatstelijk gepubliceerd© Oran
jeboek reeds uitvoerig uiteengezet is.
dier plaatse zijn, naar aanleiding
van de vernieling der Nederlandsche
schepen Maria en M e d e a
gronden blootgelegd, waarop de re
geering tóe vernieling van neutrale
prijzen onrechtmatig aclvt, Toan. dan
ook op 3 April j.l. de N-ederlondsohe
gaffeliadioene<r Elsina (HielQma
op weg van Noorwegen naar Poole
(Engeland) met een voor ©en Engel-
sohe firma bestemde lading geschaafd
en geploegd hout, door do Duitsche
onderzeeboot U 30 tot zinken was ge
bracht, hoeft de minister Hr. Me. ge
zant te Berlijn opgedragen bij de
Duitsche regeering tegen deze vernie-
<iix(g to protestoerem.
De Tubantia.
De achtereenvolgens van de depar
tementen van Buitenlandsche Zaken
en vam Marine uitgegane communi-
qué's hebben den loop dezer aangele
genheid bekend gemaakt,. Niettemin
geeft de minister nog het volgend
overzicht: „Vooropgesteld zij dat de
verklaringen der getuigen van de
ramp bij de Netóerlandsche regeering
de vaste overtuiging hebben geves
tigd, dat de Tubantia i9 ten onder
gegaan door een tegen het schip ge
lanceerde torpedo. Die overtuiging
berust op het feit, dat twee der oog
getuigen vóór de ontploffing de het
schip nadchernia bellenbaan hebben
aargenomen. Een dier getuigen
heeft nog door een uitroep de aan
dacht op die nadering gevestigd. Aan
Harer Majesteit© gezant te Berlijn
werd dan ook de opdracht gegeven
ami de Duitsche regeering te vragen
zoo spoedig mogelijk te doen onder
zoeken of een Duitsch oorlogsvaar
tuig verantwoordelijk was voor de
vernieling van het schip. Deze op
dracht is niet uitgevoerd geworden
daar zij gekruist werd door een mede-
deeling van de Duitsche aau de Ne
derlandsche regeering, houdende dat
geen Duitsche onderzeeboot of torpe
doboot ten deze in aanmerking kwam
dat d.e Duilseh© zeemacht op of
nabij de plaats, waai- de T u b a n -
was gezonden, geen mijnen Iiad
gelegd. Anderzijds deelde de Britsche
gezant namens zijn negoerlng mede,
dat door de Britsche marine geen miij-
warni gelegd in het gebied waar
Tubantia werR vernie
tigd en dat op het oogen
blik der vernietiging geen Britsche
oorlogsvaartuigen in de nabijheid
aren. Ook db Oostenrijksch-Hon-
goarsche regeering liet aan. de Ne-
derlandsdie regeering weten, dat
zich op het bewuste tijdstip geen ha
rer onderzee-booten op d© plaats van
het onheil had bevonden.
Intusschen stelde de Nederlandsche
regeering de Duitsche in kennis met
de processenrverhaal van verhoor van
de officieren en d.e leden der beman
ning van do Tubantia wier ver
klaringen aantoonden, dat hot schip
door een afgeschoten torpedo was
getroffen. Toen in twee door een Ne
derlandse!» schip geborgen sloepen
van de Tubantia stukken metaal
waren gevonden en deze, waarvan
één een ingeslagen nummer droeg,
door de marine-auoriteiten horkend
aren als vermoedlijk afkomstig te
zijn van een Schwarzkopf-torpedo,
werd de Duitsche regeering hierme
de in kanni3 gesteld en haar mede
werking ingeroepen voor het vaststel
len van de identiteit van do torpedo.
Haai- werd verzocht tóen dief van liet
torpedo-atelier der marine te Amster
dam, die te dien oimde zich naar Ber
lijn zou begeven om aan haar de
stukken metaal voor te k-ggon, in de
gelegenhfeld t© etelTen bij bet onder
roek voor zoover mogelijk tegenwoor
dig tc zijn. Dit verzoek werd toege
staan. Tijdens het verblijf van dezen
hoofdofficier te Berlijn werden hem
toegezonden de gegevens, welke het
onderzoek van het wrak der Tuban
t i a door duikers had opgeleverd.
Hij deeld8 deze volgens opdracht
do Duitsche marine-overhoid mode,
Het resultaat van het onderzoek dor
voorgelegde stukken metaal was, dat
de Duitsche marine-autoriteiten er
kenden, dat een dior stukken afkom
stig was van de Duitsche torpedo no.
2033. Teven3 verklaarden 2ij, dat die
torpedo reeds op 6 Maart LI. zonder
doe! te treffen tegen een Britsch oor
logsvaartuig was afgeschoten. Aan
dl© verklaring voegden zij toe, dat diie
torpedo niet weder door ©en Duitsch
oorlogsschip was opgevischt en dat in
den nacht van 15 op 16 Maart geen
Duitsch© onderzeeboot of ander
Duitsch oorlogsvaartuig ziioh bevon
den had binnen 10 zeenvij'len van de
plaats, waar tóe Tubantia was
gezonken. Tegelijkertijd werd een
rapj»ort van een deskundige overge
legd, waarvan de strekking was aim
te tonnen, dat de ontploffing zeer wel
door ©en drijvende torpedo veroor
zaakt kon zijn.
Intusschen had de Duitsche regee
ring zich neg niet uitgesproken «ïver
landpunt tóoor haar na de vast
stelling van de identiteit der torpedo
ingenomen. De Nederiandsclie
ring gaf dei-halve te Itenn'eai',
ha ars inziens bij het onderzoek niet
allo middelen waren uitgeput ©n dat
zij gaarne de zienswijze der Duitsche
regeering zou kennen, die naar zij
verwachtte niet zou overeenstemmen
met de overtuiging der Duitsche ma
rine-autoriteiten. Do Nederlandsche
regeering stelde daarbij voorop, dat
zij overtuigd was, dat de Tuban-
t i a getorpedeerd was geworden.
Als antwoord daarop deelde
Duitsche regeering mede, dat zij het
onderzoek als geëindigd beschouwde
en gaf zij een uiteenzetting van
verkregen resultaten, waarbij zdj do
conclusies van de Duitsch© Admirali-
overnam. Op de mogelijkheid,
dat tóe torpedo nr. 2033, na op 6 Maart
te zijn afgeschoten, drijvende was
gebleven en zoodoende dé ontploffing
aan boord van de Tubantia had
veroorzaakt, werd in het bijzonder
do aandacht gevestigd".
De nota, welk© de gezant te Berlijn
terzake tot de Duitsche regeering richt
te, en het antwoord dier regeering,
bénevens twee van de bijlagen daar
van. worden vervolgens medegedeeld.
Ten slotte deelt de minister mede,
dat de Nederlandsche Regeering het
haar plicht acht niets ongedaan te la
ten dal licht zou hunnen brengen in
deze aangelegenheid Zij handhaaft
het door hamuiteengezette stand
puntpunt en heeft in ve.rband daar
mede op verschillende punten nadere
inlichtingen aan de Duitsche regee
ding gevraagd. Aangezien de gedach-
tenwisseting ter zake die van vertreni-
wclijken aard is. nog niet is afgeloo-
pen, kunnen dienaangaande voorals
nog geen medCdeelingcn worden ge
daan.
De Berkelstroom.
Het Oranjeboek bevat voorts nota
o.a. eischende schadeloosstelling en
verloochening van de Duiitócbe duik
boot-kapiteins, die resp. de Ber
kelstroom torpiedeeild'cm en die
B a n d o en g lieten beschieten. In
de nota aan Duitschland inzake do
erkelstroom wordt door on
ze regeering opgemerkt; „Hét ernstige
karakter van de vernietiging van
neutral© prijzen neemt nog scherper
afmetingen aan, als een strijdvoeren-
de zóóver gaat om schepen tot zinken
te brengen, die zelfs volgens de voor
schriften van de Londensch© Deolara-
tie daarvoor niet in aanmerking
zouden komen. De Berkel-
m had voor het grootste ge
deelte oen lading bordpapier in, een
antikei, dat niet gerangschikt kan
worden onder de oorlogscontrabande
an de goederen, dio in beslag geno
men hadden kunnen worden, indien
zij een vijandelijke bestemming zou
den hebben gehad, vormden noch
door hunne waarde, nooli door hun
gewl«iit, noch door hun volume, noch
door hun vrachtloon meer dan de
helft van de lading. Zoowel van het
standpunt der Londen sche Declara
tie als van dat van het Duitsche Prij-
i-reglement, was de vernietiging
derhalve zonder eeni gen twijfel on-
ettig. Zdj was ook in geen enkel op
zicht te verontschuldigenhad geen
enkele verzachtende omstandigheid
ten grondslag. Zeker, de Duitsche
prij zen-rechtspraak zal niet anldérs
dun de onwettigheid van deze daad
kunnen' erkennen en een geldelijke
schadevergoeding aan d© belangheb
benden toekennen. Maar zulk eene
beslissing zal het nadeel ntet herstel
len dat berokkend is aan de bdangen
van het lantó, dat, op een tijdstip
waaroi» de tonneninhoud van de Ne
derlandsche vloot reeds aanmerkelijk
erminderd is door de wijze van oor
logvoering, zich opnieuw van een
deel van dien tonneninhoud beroofd
ziet door een onwettige daad van de
Duitsche oorlogsmarin©.
Bovendien kenmerkte zich de ver
nietiging van de Berkelstroom
dooi- een buitengemeen ernstige bij
komende omstandigheid, in zoover zij'
op trofifcndie wijze de mentaliteit aan
duidt van een oommandamt van een
onderzeeboot, die aan de keizerlijke
admiraliteit verantwoording verschul
digd ts voor de wijze waarop hij de
hem verstrekte bevelen uitvoert. Toen
de commandant van de U B 18 beslo
ten had, lot het tot zinken brengen
an het schip, heeft de kapitein van
de Borkelstróom hem gewezen
op het feit, dat de verhouding tus-
schen de waren van dusgenaamde
voorwuantelijkie contrabande, die
zich aan boord bevonden en die ge
heel e lading, niet van dien aard was,
dat zij de vernietiging van het schip
rechtvaardigde en bood hij aan alles,
wat Sn aanmerking kwam om als con
traband© te worden beschouwd, in
s
Pri
ter
zee te werpen. Volgons de tn
verklaringen van den kapitein
den eersten stuurman van
k e 1 s t r o o m, antwoordde
mandant vod de U B 18, dat
koojiwaar, die naar Engeland
voerd werd contrubande was,
eik schip, dat zloh naar dat li
gaf, tot zinken zou worden gel-
Deze verbazingwekkende be»,
gevoegd bij de geheele wijze ve
dolen van den commandant ij
zen Duitschen ortieivejeêrj. de.
iooven, dat hij onbekend w&a
grondbeginselen \;m het priji©.
zooals dit is vastgelegd in d«
wnordnung' of wel dat hij, di
afwijkende, rekende op de
ring van de admiraliteit. Het
van bedoelden commandant eisa
formeels verloochening, de v©
ging van de Berkelstroo
volkomen herstel. Rarer "Maj.
regeering heeft het recht deze,
ledige voldoening van de zijde
keizerlijke regeering te verwad
In haar antwoord schreef De
lan«l: „Indien de Nederlandse! i
geering bij deze gelegenheid hu
ginseiprotest tegen 't tot zinken
ge» van onzijdige schepen dco
oorlogvoerende mogendheid
haaft, kan de Duitsche regcerinj
slechts refereeren aan de ophelü
gen welke zij verstrekt beeft b:
tot zinken brengen van het N
landsdie schip M e d e a. Dat
zeggen zij beschouwt het tot
bron-gen van onzijdige schepen,
de in de Verklaring van T -noden
zien© omstandigheVian, als
gerechtvaardigd en zij herhaalt
te kunnen erkennen, dat het pr
van do Nederlandsclio regeeraj
grond is. Wat de kwestie betr<
de handelwijze van de Duitsoh;* o
mandanten door «ie feiten worcl
rechtvaardigd, daarover zal dt n
sclie prijzen-rechtspraak hebtej jari
beslissen. Er zou vooral moetei^
derzocht worden of dè conlraF
die zlc-h in het schip bevond,
dan de helft vormtó© vs
omdat anders het 9chip niet aaii
beslagneming zou zijtn onderwo
en dientengevolge niet tot zinkaj
kunnen zijn. gebracht. Het
van den commandant is onniidd
naar bet keizerlijke prijsgerectil Ga;
Hambm-g doorgezonden en de
sche regeering laat het aan de de
der Nederlandsche belanghebbeJ b«
over, hun eischen voor deze
bank te doen gelden. bet
In de tweede plaais heeft di
derlnndsche regeering zich uit
ledig oogpunt bektaad over het
drag der commandanten van dec
booten. Vooreerst zou de comi
dunt die de sloepen van de B exl
atroomop sleeptouw had gen®
door onder te duiken het leven
de bemanning in gevaar hebben
bracht. Er kan volstaan wofldei
de vergelijking van het arable
rapport van den commandant rw mi
verklaringen van de NéSeriama Sa
bemanning om dit Incident te vc. Te
ren. Want daaruit blijkt, dal da
duikboot, bij de nadering vanl.Ai we-
andelijk vliegtuig tijdig de UV
waaraan zij de sloepen op sleep
liet vallen en dat door een ongt
klg toeval de lijn zich om de peris
slingerde, aoodat zij moest wet
gekapt. D© Duitsche com mandant
uiteraard voor dit betreurenswa®
voorval niet verantwoordelijk
gesteld. Buitendien heeft de
land sche regeer ing zich in het bij
d©r beklaagd over een opmerking
den commandant een der duikbee
die gezegd zou hebben, dat
deren, die naar Engeland vervi
werden, contrabande waren
elk schip, dat zioh naar dat landV
tot zinken zou worden gebracht*
commandanten der beide duikbo
zijn uitgenoodigd geworden
dezer opzichte opiielderlngtt
verstrekken en hebben fora
vorklaaitó' geen enkele opmeit
vail dien aard gemaakt te hebbe
Do bewening van den kapitein
do „Berkelstroom", overgelegd i
de Noderlamlsche regeer ing, m
overigens verzwakt alleen reeds* JJ
hot feit, dat zij aanzienlijk
van d»e, door denzelfden kapitein
genover andere personen geuit.
hadden volgens hetgeen hij
heeft aan iemand van de „Ni«
Rotterdainsche Courant", wiens
eiug in hat ochtendnummer v^n|
blad van 30 April LI. is opgenca 1
de commandanten hem doen *tL
dat elk schip, dat ievensraiddeieni, 011
bestemming naar Engeland zou' kt
voeron, verniet'i;g<i zou worden, du
geacht de hoeveelheid. In de eenc» ra
wel als in <1© andere dezer le-ziiif idio
is de den comandaut, toegesohir yc:
opmerking des te minder waai-scb jej
l.ljk, waar zij geheel i.n strijd z»ui
met de ampele instructies, door4
Duitech© marineautoriteiten vers1^
en met de wijze vu» oorlogvotfr
der Duitsche zeestrijiikrachten".
De Nederlandsche regee ring
den 15den Juli te Berlijn-te kew 1
dat zij haar oonclusies in baarK-mi
van 23 Mei handhaaft. J1 o
De Eemdijk en de Rijni) ts
Don gezant te Berlijn werd
dragen het feit, dat de „Eemdijij
de „Rijndijk" door eene ontplofe
zwaar lek werden geslagen, ter i
nis van de Duitsche regeerkfj
brengen, met aanwijzing van pl« 'lü
(tijd on u.ur en haar tc verzoeken'
onderzoek te willen doen ïnsteite] ''o
do „Eeindijk en «te „Rijndijk" d» hij
een Duitsch oorlogsvaartuig zijn! Is,
torjxxteerd. Het antwoord der K aa
sche regeering wCidK afgewacht t do
Porlugal en Duitschlarf lil
In Portugeesdie havens gertj hu
reertle Duilsche sdiepen zullw he
onze havens niet toegelaten woró ge
omdat «iie reijuireoriiig oorzaak y
van een internationaal geschil' Ta
van oorlog tusschou Duitschfandj
Engeland.
Vernieling Ned. consulodl P"
Durban,
De regeering weigert do als ,,ac;
grace" aangeboden schaidélóosstelj ve
voor de vernieling van Nedori, ini
bouwon te Durban, daar de Z' be
Af rik aan sch e U n i e verj»! icht k F ka
schadevergoeding.
kei
