NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD. - Opgericht 1883. JttsrgeitG wo. iuie* verse injru uageujivs. uenaive op tan- en reestuagen. fcHl&nUHU JULI I v7 HAARLEM'S DAGBLAD ABONNEMENTEN ADVERTENT IÊN: per drie maanden: Van 1—5 regels 75 Cts.; iedere regel meer 15 Cts. Buiten het Arrondissement Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd -JgjjgfL Haarlem van 1—5 regels 1.—elkeregel meer f 0.20. Reclames 30 Cts. per regel, is (kom der gemeente) met het Letterkundig Weekblad „De 3 Abonnement aanzienlijk rabat. Zaterdagavond"7 1.50 Advertentiën van Vraag en Aanbod, van 1—5 regels 40 Cts. per plaatsing, Franco per post door Nederland2.— Bp^lPfa elke regel meer 10 Cts. a contant. QernuttSrf Zondagsblad, 'voor Haarlem' 037'/. Redactie en Administrah'e: Groote Houtstraat 53. „de omstreken en franco per post. 0.45 Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724 Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM. Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12. Telefoonnummer 122. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA, Warmoesstraat 7678, Amsterdam. Telephoon interc. 6229. De Verzekering dor (per weok) geebonneerden wordt gewaarborgd door ,,The Ocean" Rokin 151, Amsterdam. DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN. EERSTE BLAD. "agenda ZONDAG 30 JULI. Muziek in den Hout. Soc. Trou moet Blyckeii; Concert. Schouwburg, Jansweg: Bio&c. voor- ■telling. Schouwburg De Kroon: Bio&c. voor stelling. Geb. St. Bavo, Sraedestraat: Witte Bioscoop. Bioscoopvoorstellingen; Cincina-Po- lace, Gr. Houtstraat Bio&c. Theater, Groot'.- Markt. Bloemendaal, Rusthoek; Concert. MAANDAG 31 JULI. Schouwburg, Jansweg: Biosc. voor stelling. Geb. SL Bavo, Sinedcstraat: Witte Bioscoop. Bioscoopvoorstellingen: Cinema-Pa- lac», Gr. Houtstraat Biosc, Theater, Groote Markt Stadsnieuws DEZE WEEK GEEN „HAARLEM MER HALLETJES". Geachte Redactie, 'k laait bierbij u weten Mijn werklust is oo. mij® verbeel ding: versleten Oud en iong wil deoz' tud eens lekkeztjcs luueren. Of aan H strand of in t bosch ge- noeseüik kuieren. Zou ik dus op ..Rallletios" moeten gaan zweeten. Als honderd geleerde® geen onder werp weten Neon, redactie, ik staak en ik zal 't u maar ze«gon Ik ben heel plezierig in 't grasveld gaan leggen. Daar zal ik nu lekker een dutje gaan pakken, Wie ..Halletjes" wtil. modt ze zelf maar gaan bakken I F1DRLIO. DE KIN O -RON 1 'NG IN. Voor een prachtige® zoroer-JVrijtftigavond was de Kroonzaal waarlijk niet slecht bezet en er werd geapplaudisseerd en gebisseerd, alsof de operette voor hei eersi hier ter stede opgevoerd werd. Ook aan de artisten zou men niet zeg gen, dat zij reeds een behoorlijke reeks voorstellingen achter den rug hebben, daarvoor speelden allen met ondanks de zomerlemperatuur te veel vuur, geen enkele uitgezon derd Daar was natuurlijk in de eerste plaats de kino-koningm zelf; -die wie weel hoeveel maal teruggeroepen werd. Sofie van Dijk danste en speel de en zong dan ook met zóóveel toe wijding. dat die filmdrama's schrij vende advocaat een moeilijke taak had bij 't öepalen van zijn keus tussciien haar en Miss Clutterbuck mei haar 50 millioen. Deze, Mej. Verswij ver, zoowel al6 de advocaat, M. Vigeveno, hadden hun deel in 't succes en ten slotte mogen we den oo!ijken million nair-senator (v. Dijk) niet vergelen, overnam als de filmregisseur, voor wien de zaken zich nog op 't laatst zoo ten goede keeroen. Uitbreiding der TAaria- stlohtlng. Met ingenomenheid vernemen wij dat doze zoo gewaardeerde ziekenver pleging een balarigrij'ke uitbreiding zal ondergaan. Volgons plannen van dan heer Brüning, architect, zal een groote vleugel van drie verdiepingen worden bijgebouwd, waarin worden ingericht: nieuwe zaal voor kraam vrouwen, maiinumzalen, een nieuwe operatiekamer, een nieuwe Röntgen- kam-er en een afzonderlijke kamer voor zonnebehandeling, benevens een nieuwe kinderafdealing, zalen voor zenuwpatiënten, enz. ROOKEN. Nu het onderzoek naar het rooken der sdloolkinderen met toestemming der autoriteiten heeft nl&ats gehad on is afeeloopen. "publiceert® wij de vragen. aan de klasse-leiders gedaan Hoeveel Ion- Kens telt uw klasse Hoeveel van hen hebben nooit Kerookt Hoeveel van hen rooken eens per week Hoeveel van hen rooken meerma len per week Hoeveel van hen rooken dagelijks? Hocveal van hen rooken zco nu en dan Wat wordt er eerookt (sigaretten, sic aren tabalO. Hoeveel rooken met verlof der ouders Hoeveel achterlijken zijn er onder de geregelde gebruikers Merkt kü dan invloed, o. a. door be verig schrijven Daden zich ook ge vallen van diefstal voor om het rook- v erlangen te bevredigen DIACONESSENHUIS. In bet jaarverslag van het Diaoonesaoirhuis wordt o. in. herinnerd aan <ie ambts aanvaarding van Ds. P. liloauw als predikant-directeur. Het aantal gedi plomeerde zusters nam zeer i» e. 17 zusters staagden voor het di ploma. Eenige zusters uam.cn deel aan de ambulance voor Duitsdhland en Oos tenrijk. Het aantal zusters bedroeg L2 aan het einde van 1915. Het aan tal patiënten bedroe» 9-14 met 3&.010 vernleegdagen739 werden «ontsla- en 49 kleine operaties hadden plaats gen 93 zijn er overleden. 390 groote Lm au de polikLin.eken 3S8. Daar werd aan 3S4 patiënten 1118 keer hulp verleend, behalve in de genoemde Operatieve gevallen. Dr. Fred. Mul ler verleende 400 maal hulp op zijn pol.kliniek- Buitenverpleiging had plaats au 31 gezinnen, afleggen ge schiedde 13 maal. naehtverpieging 15 maal. da"-en-nacht-verpleging 114 maal en hulp 151 maal. Van de bui tenposten werd Denn opgegeven Beesd kreeg wederom een zuster. Er zijn 14 buitei A-'Sten met 18 zusters .7 zurters zijn bij de Haarlemsche wijkverpleging werkzaam. 2 in hot Daconeosenhuis en 1 en de lighal. Dank wordt in het bijzonder ge bracht aan de Huisdoctoren Dr. Kers bergen en Dr. Westerman. benevens Dr. Adrian en Dr. Nurnan van Son aan Dr. Waller Zeper en Dr. Land voor hun hulp. Dank wlordt gebracht voor den geboden steun. o. a. door hét Linnenfonds waarbij hulde wordt gebracht aan mevr. Enschedé- De Wit dat 72.291Wi opbracht. De bazar bradht op f2600, bovendien kwamen er giften van f 300, f 100 en f 400. f 5000 werd aan giften ontvan gen voor de aangebrachte edectrlsche verlichting. De plannen voor een zeer groote verbouwing zijn aangevat maar daarvoor is veol geld noodig. Ten slotte wordt gewezen oo de noodzaak van het voldoen aan de eischen. die de ontwikkeling der techniek en van het kennismateriaal od het gebied van verpleging, van armenzorg, enz. De ontvangsten bedroegen de Aom van f 119-076.09Vfe. Er is een batig sal do van f 3865.86. Het Zu6terfonds had f8166 07 aan ontvangst, met inbe grip i an vorig ealdo. Er is nu een saldio van f 6592.40. De rekening van het Zuster-Rusthu.sfonds heefi een saldo van f 730.58. bij een ontvangst van f 4712.97. Het Fonds voor Hulp behoevende Vrouwen heeft een sak-V van S 1SH.58. bij een ontvangst van f 3296.05 het Vriibedlonds hoeft «en saldo van f 1158.92, bij een oiitvangst van f 4366.25. liet Bouwfonds heeft een ontvangst van f 12.076.91. FRANS HALS MUSEUM. Tegen don winter zullen de portretten van de Iiollandsche graven en gravinnen, die in de hal van het Stadhuis han gen. tijdelijk worde® overgebracht naar het Fiuns Hals-Museum, zoodat ze eens wat boter bezichtigd kunnen worden, dan thans, nu ze zoo hoog hangen, mogelijk is. Rubriek voor Vragen. VRAAG Mogen bij mij militairen ingekwartierd worden als ik 's nachts werk? ANTWOORD Wij meenen van nioL Deel dit mede ten Stad hui ze. Den Heer v. E. alhier. - We gouden zesgen. dat u van den agent inzage kunt vorderen van het bewiis. dat hii de gerechtigde vertegenwoordiger is. Verdere contrOle zoudt u kunnen uit oefenen. dour den volmacht-gever te vragen, of hii inderdaad den agent of de door deze® vertegenwoordigde vereeniging als ziin vertegenwoordi- ger heeft aangesteld. (Zie vervolg Stadsnieuws op pag. 2) Uit do Omstreken ZANDVOORT. - Temperatuur der Zee. Temperatuur van het zeewater op heden 66 gr. F. Boven het maximum. Als voorheelden van hier ter plaatse boven hel maximum verkochte groen ten werden door mevr. E. Lauer o.a. aan den Burgemeester opgegeven tuinboonen 7'/i ct .per pond (maxi mum prijs 3Vè ct), doperwten 15 ct. per pond (inaximumb-prijs 9Va et.), •peulen 22 ct per pond (maximum prijs 9 ct.). Binnenland Een vliegongeluk te Breda. Rii de militaire demon stratiie. wi&lke Vrijdag te Breda gehouden werd ter gelegenheid van de® letrerdag van de Vereenieing Ons Leger, bijgewoond door talrijke militaire autoriteiten, onder wie de opperbevelhebber gene raal Sniiders. verscheen boven het terrein, gelezen nabij het klooster, ecu militaire vliegmachine. Toen de tweedekker landde, sloeg <k-ze over den kon. waarbij de beide inzitten den, de le-luit WallaSt, vlieger, en Van Hocking Colenbrander, waar nemer. onder den nog wvrkpnden moNor terecht kwamen. Beiden wer den niet zeer ernstig gewond. De vliegmachine is zwaar beschadigd. Het ..Hbld." meldt nader, dat luit Wallast een hoofdwonde heeft en dat luit. Hecking Colenbrander zijn arm heeft ontwricht. Betrekkelijk spoedig kwamen beiden weder lot bewustzijn. Hun toestand is geruststellend. De „Telegraaf' meldt nog „De val der beide cffic-ieren-vlLegers was het evenement, ongewild, van den eer aten icgordag. Tegen don prachtig en blauwen hemel kwam het vliegtuig aanzetten en daalde. Een rilling ging door de toeschouwers, loon de twee dekker. hii den grond gekomen, hl uk- baar op een oneffenheid in don Dodeni stootte en half verpletterd werd. Het vliegtuig raakte niet den voofkanl van het schuitle den grond en ver moedelijk ziin de heide inzittenden door den scllok oo oen grond euslm- nerd. Van alle kamen kwam hot pu bliek opzetten e® de groote drom t'K>- echouwers moest met geweld 'op zijde gehouden worden. Ieder oogenblik meende men de ontploffing van den motor te kunnen verwachten, maar het versplinterd en in elkaar gedeuk te vliegtuig bleef roerloos liggen. In middels beiiverde men zich om den viiecer-luitenant Wallast en ziin wacrnemer Hecking Coionbrander bl] te biemren. hetgeen spoedig gelukte. Luitenant Colenbrander sprak er di rect ziin spijt over uit. dat hii. onder de ooeen van den opperbevelhebber. Hezen val had gedaan. Even daarna zag hij een fotograaf, die een opna me van hem nam en hii nep woe dend. dat men den man ziin plaat zou afnemen, hetgeen ook geschied de. De beide vliegers, die min of meer licht gekwetst bleken, kondeu na eenieen tiid per auto vervoerd worden." De aanhouding van Vlsschersaohepen. Ten aanzien van de onderhandelin gen door een deputatie uit de Ree- dersvereeni.ging voor de Ncderland- sche Haringvi6scheri] te Londen ge voerd naar aanleiding van de moei lijkheden aan onze vissclierij in den weg gelegd, kan worden medege deeld, dat deze niet tot een bevredi gend resultaat hebben gei&id. Het ligt echter in het voornemen der Reeders. vereeniging het overleg te hervatten. Binnen eenige dagen hoopt men be paalde voorstellen aa® de Engelsche autoriteiten voor te legen. Vrijdag zijn te s-Gravenhage breedvoerige besprekingen gehouden tusschen het hoofdbestuur van de reedersvereenlglng voor de Neder- landsche haringvisscherij en het da ge! ïjksch besiuur van de Vereeniging ter bevordering van de Ntderiand- sclie visscherij, met de afgevaardig den van de voornaamste reedersver- eeriigingen, die inzake het aanhouden van visschersschepen naar Engeland zijn geweest. In den loop van den middag werd een deputatie uit de vergadering door den minister van buitenlandsche zaken in audiëntie ontvangen, waarna de vergadering werd voortgezet. Heden zal worden vergaderd cm de houding van de ree ders vast te steLlen. Vermoedelijk Maandag zal een vergadering van belanghebbende reeders worden be legd. Nog meer opgebracht. Uit Maassluis: Volgens ingekomen berichten bij de Hotland&cbe Zcevis- scherij te Vlaardingen. directie Schippers, zijn de Vlaardinger mo- Corloggers VI. 18 en V.l 20 door de Engelsche® opgebracht. EEN BOM KAAR EEN NEDERL. SCHOENER. Bij navraag aan het departement van buitenlandsche za ken is gebleken, dat de gezant 'e Berlijn de aandacht van de Duitsche regeenng gevestigd heeft op het fe.t, dat op 5 Juli 1het Duitsche lucht- sch p L 9 in de onmiddellijke nabij heid van den schoener Weidaad een bom heeft laten vallen, die blijkbaar voor dien «hoener was bestemd. De gezant heeft de Duitsche regeering tevens verzocht, afdoende maatrege len te nemen om te voorkomen, dat aanvallen van Duitsche luchtec op Nederlandse he 6chepen v herhaa®. Pers-Overzicht DE KAPITEIN' VAN DE „l SELS". (Zie ook onder Bu::e; De Nienwe Rolt, C:. «I De kapitein van de Brussels, dit Zeebrugge js opgebracht, is daa een krijgsraad gebracht, hij op 28 Maart getrach met zijn schip een Do duikboot te rammen Hij dood veroordeeld en geëxecu Daarmede, meldt het officieele sohe bericht „vond een van d> wederrechtelijke franctireurs-1 lingen der Engelsche handelss vaart een late doch rechtvaardi straffing". Rechtvaardig kar vonnis misschien zijn naar m genlooB oorlogsrechtmisschien wel naar Duitsche rrioreele begr Maar naar menscheüjke rechts tingen. zooals dte buiten de c voerende landen nog hier en aangetroffen worden valt er rechtvaardigheid van hei vonn: ten en ander aan te merken De bootenoorlog werd. ten tijde, di kapitein van de Brussels zijn mi poging deed, met miskennin «11e menscheüjkheid, wederree! en op de mees', ruwe wijze ge Een Duitsche duikboot in zicht t gen beteekendc- toen voor hond die nu ln het Duitsche commu als „franctireurs" worden aang den dood. Wie het leven niet verliezen was genoodzaakt tot weer, hetgeen trouwens geoo was, omdat de duikbootoorlog v rechtelijk was. Wil de Duitsche leiding deze menschen thans tlreurs" noemen, het zij zoo dan heeft zij ook te erkennen, dl die menschen zich zeiven. doel Duitsche oorlogvoering zo tot fi reurs heeft gemaakt. Dit elenn hetgeen misschien naar streng logsrecht delict was, had voor bestraffing die rechtvaardig gei worden zal, bij het vonnis aa king moeien gebracht zijn. Voo zelf het rechl opeischen, honc burgere voetstoots om het levi brengen, doch den burger, di met goedschiks aan deze exec ut derwerpt, te stempelen tot franc dat is naar onze opvatting hel afmeten met verschillende maat gelang het op zich zelf of een zal toegepast worden. Dat noem willekeur, onrechtvaard:gheid. E treft ona. zèlte nog tusschen gruwelijke van den oorlog Da- de neutralen, en wekt bij de vij nieuwe verbittering en haat over het suggestieve slot van 1 ficieele communiqué- meenden deze opmerkingen niet achterw mogen houden." Uif mpe Gedenkschriften M ij a V ader. IV. Tot mijne levensblijheid bevorde rende dingen behoorden do gymnas tiek-, scherm- en danslessen, die ik .van 616 jaar mocht nemen. Haarlem is waar het insluitingen van openhaar nut betreft, altoos een gezegende stad geweest e® mijn vader heeft tusschen zijn 32ste en 48ste jaar daartoe bijgedragen. Vooreerst was hij het, die met en kele zijner vrienden het initiatief nam tot oprichting een er gymnast:ek- school te Haarlem. Tusschen 1850 en '60 was de gym nastiek in Nederland en speciaal to Haarlem nu niet zoo bijzonder in tel. Gymnastici stonden aangeschreven als koordedansens en andere kuuste- makers. Men had dus aanvankelijk nog al wat vooroordeek® te overwin nen. Het gelukte en de eerste onderwij zer, die aan het hoofd der eerste Haarlemsche gymnast.ekschoul w ord geplaatst, was een Duitscher Carl Êulcr. llij bleef een zestal jaren te Haar lem; keerde toen naar zijn vaderland terug en verbreidde daar in proctijk en theorie zijne heilzame onderwijs methode. Hij schreef talrijke boeken over zijn vak, die niet onopgemerkt bleven, en hem bij een nuttig leven ln zijn vaderland den titel van p r o- f e s s o r bezorgde®. Ik herinner mij hoe Carl Euler mij als 6- A 7-jarig knaapje niet weinig •chrik inboezemde bij onze eerste ontl moeting in het gymnastieklokaal aan de Achterstraat te Haarlem. Tegenwoordig zijn de gynmuslick- echolen of lokalen in de Voorstraten onzer welvarende steden, maar in 1850 dus bijna 3/4 eeuw geleden »as het onder ie welgezeten burger» van een provinciestad iets zeor ver dachts een school voor „kunstemake rijen" (gelijk zij meenden) op te rich ten en daarop zijn eigen „vleesch en bloed" als leerling te doen en, naar de toenmalige vroeden en vromen der Spaarnestad geloofden, was een achterstraat al lieeJ mooi voor z< duiveleche inrichting. Tijdens Carl Eater was dian ook het aantal leerlingen op de Gymnas- tiekschool bitter klein en eerst Simon Vestdijk, zijn opvolger, zou een min der schrikwekkend beeld van het kunstem aken - van lieverlede in do hoofden der Haarlemsche vaders en moeders wuten te brengen. Carl Euler had een uitdagend leeu wengezicht; dc manen van de® leeuw waren de lange, woest gekuifde hoofdharen, die in vollen wasdom den koolzwarten prieinoogcn door dringender, maar tegelijk angstwek- kenden glans verleenden. Zijne kin deren Leo, Gottfried en Gr etch en wa ren op een leeftijd vóór hun 10de jaar sprekende modellen van de pae- dagogiek huns „Lieben Voters Carl". Lenig, blozend van gezondheid, s.er- lijk in hunne bewegingen c® aller liefst van uiterlijk „werkten" zij bij alle oefeningen vóór: hot meisje zoo wel als de jongens. Ladder, rekstok, barre, ringen en bok hadden geen geheimen voor hen, want zelfs Gret- chen, in gymnastisch costuum, maak- to op een wenk van hare® vader, na hare twee broertjes, et® gracieuse oefening meest in den stijl van Loo enkele malen als hij bok en rek stok daarvan afwijkend. Nog zie ik Carl Euler voor mij, en hoor ik zijn kommandantstem: Eln, zwei, donnerwetter noch einmal! Of wanneer hij tevroden over de oefe ning was: Riohtig, riebtig; of einde lijk wanneer een glimp van welgeval-' over den httrschcn leeuwenkop gleed bij Gretchcn's .kunsten"; Sehr nett, wirklich sehr nctt! Hij keerde naar zijne He.math en werd opgevolgd door Simon Vestdijk. <U wat tintelende veerkracht in oog en hand, lijfsbeweeg en gebaar kon saamvatten in een menschel ijk lichaam van middelbare grootte, gaf Simon Vestdijk tusschen 30 en 40 jaar als Gymnastiek-, Scherm- en Dansmeester te aanschouwend Uit alles wat hij deed en zaflde, wat hij schreef en uls model aanbeval, sprak onuitbluschibare energie. Wanneer men op het gymnasium onder Reotor Naber of Rector Tj. Halbertsma van de lenige sierlijkheid en het aanval lig beweeg der eupheben in arena of wundelhof had gehoord, zag zelfs het schallic jongensoog in den leermees ter Vestdijk een moderne afspiegeling van het antiek model, en zelden kon een herinnering aan jonkheid e® on bezorgdheid zich beter belichamen dan in een zoo beminlijken, fraai ge- bouwden en tot kloekheid w-ekkenden l<^raar als Simon Vestdijk. Zijn me de-onderwijzer, zijn latere zwager, Martin, stond zoer dicht bij den hoofdleeraar e® Vestdijk en Martin op sabel, lange of korten stok, e® floret de posities der schermkunst te zien uitvoeren, evenals een wals of mazurka, was aesthctisch genot. Zoo wel jongens als meisjes uit den Haar lemsche® tijd der Gymnastiek-, Dans en Schermschool van Simon Vestdijk en Martin vonden het een der prettig ste uitspanningen, die hu® werden gegund, en bij het bereiken der mid delbare jaren zijn er velen onder hen geweest die „tien goeien, ouwen tijd" uit de Haarlemsche Achterstraat in Oost en West met weemoed hebben herdacht. Ik licb indertijd in de „Oprechte Haarlemsche Courant" het leven van Simon Vestdijk dankbaar herroepen. Necrologist ben ik ontelbare malen geweest c® dat-feit op zichzelf zou niet merkwaardig genoeg zijn om het thans te vermeiden. Daar is evenwel aan de necrologie van Simon Vestdijk ee® bijzonderheid verbonden, die in een algemeen ge bruik wortelt: Het gebruik nl. dat de verwanten van den verscheidene óf aan de Redactie van het orgaan, waarin gij hem herdacht óf aau u zalven booze brieven schrijven. Mij is het althans een uitzondering ge weest, indie® ik niet steeds, na ie mand mijner litteraire of sociale lotgenooten „uitgeluid" te hebben, zoo van christelijke als onchristelijke zijde epistels ontving, waaruit de on verholen spijt dor nabestaanden sprak, dat aan zulk een veder als de mijne de kiesche taak der .uitlui- dlng" was toevertrouwd. Van sJoclits weinige nabestaan den heb ik, Lij zulke gelegenheden, oen bewijs van instemming gehad: verweg de meesten zwegen als mof fen, hetgeen aan elke onderstelling van af- of goedkeuring de keus liet, maar in ieder geval toch minder on aangenaam w as dan een brief vol hittere kleingeestigheden. Van de* nabestaand;® van Simon Vestdijk evenwel ontving ik een dank betuiging voor de „vleiende woorden aan zijne nagedachtenis gewijd", uit welken brief ik deze-woorden citeer: „hot gehalte zijner leerlinge® zag hij, naar hij ons vaak zeide, ieder jaar verminderen. Zij zage®, naar hij meende, In hem en in zijn onderwijs niet meer een vriend en een prettig© ontspanning, doch beschouwden het les nemen hoe langer hoe meer als een gedwongen fraaiigheid en den lesgever als een man die daarvoor betaald wordt". Hetgeen schijnt te beduiden: „Voor bet grovere de ver sterking van het lichaam schcaie® zij nog iets; voor het fijnore de zachte ontplooiing van een beminlijken geest tijdens het onderwijs niets te gevoelen". Dat de beoefening van de openlucht spelen en de daarmee samenhangen de „sport" in hare wijde vertakkin gen van gunstigen invloed op do ge zondheid en de versterking van liet gestel is geweest, kan elk opmerker ten onzent met vreugde bevestigen; dat de fijnheid der maatschappelijke vormen en daardoor de schoonheid der dngelijksche verkeerssteniming er mee gepaard ïb gegaan, zal ieder, die uit eigen oogen durft zien, ontkennen. Er is tusschen vorige geslachten en dat sinds de laatste W eeuw in bewe ging zijnde, één kenmerkend verschil: vergroving van zeden: Heele en halve hoofden van openbar© en bijzondere scholen, klerken, beambten on ambtenaren aan instellingen van openbaren of particulieren aard, geven sprongen en toeren m©t en op de slappe koord der wellevendheid te zien, waarvan hunne collega's van een haJ\e eeuw vroeger, gerild zouden hc-bben. Indien dat de glorie "van den gewijzigde® voortgang is de Hemel beware ons dan voor die richting! Waar het sociale pe:l aan weten schappelijkheid zou winnen ten kost© van de wellevenscoDete" daar daalt het zedelijk gehalte van volkskorn: opvooJing door onderwijs in kerk en school. Dit is honderden en meermalen ge zegd, kan echter steeds herhaling ve len. Het schouwspel van een in tal- looze kerkelijke secten verdeelde zich als kemphanen gedragende vroom heid is even we nlg bemoedigend voor opvoedende volkskracht als een vrij zinnig scboolpersonet'l waaruit de wanbeschaving zich lucht, botte dwe pers mot voortbrengselen et®er on beschofte pers. En wanneer de uit onze oude gymnastiek-, scherm- en dansscholen geboren „sport" als volkskracht-element niet anders kweekt dan ruwheid of grofheid van vormen dan werkt het de algemeene natfonale zeden achteruit in piaats van vooruit. Dat mijn vader door de oprichting eener gymnastiek-schnol te Haarlem in een tijdperk, toen dc meeste Ne rf er landsobe gewesten die gez"nd- heids-oefening als kunstemakerijen beschouwden, daarmee geen on vruchtbaar werk heeft gedaan, be wijst deze brief van Mr. i. R. Thor b e c k e. den Haag, 6 Jan. 1 „Ik betreur, WeledelGeboren uw vriendelijk bezoek onlangs t ben gemist. Gij w.ldet mij eeni schadeloos stallen door achter van een verslag over de gymnc school te Haarlem, dat ik int stekende voldoening heb doorgt Zoo diegenen onzer medeburger; ke daartoe in staat zijn, de alge; zaak slechts met half zooveel ij1 volharding als gij aan uwe n instelling hebt gewijd, wilden deren, ons vaderland, waarin zó krachten sluimeren, zou e-en aanzien hehbe®. Ik ben van uw gevoelen, da men de kweekelingen der no school oefent, zonder hen tot ïr teurs te vormen, liet hoofddoel bereikt wordt. Uwe opmerkingen over den ïi der gymnasUe «len geest b< ge® mij in mijne overtuiging, loof daarenboven, dat wij, bij meen© invoering der gymnasti budget van oorlog met eenige re nen zouden kunnen vermindert een oneindig weerbaarder volk ben. Wees verzekerd dat ik. wai kan, u zal helpen; bij de rcgelin het onderwijs zal de gymnastie eenen standvastigen bescherme den. Wil niet moede worden tegen oordeel en onverschilligheid te don; ontvang mijne gelukwens met de schoon© uitkomsten, dl reeds behaaldet; eene gelukwvn; die ik dankzegging jou willen n< voor hetgeen gij in een groot meen belang hebt gedaan. Met hoogachting heb ik de zijn, UwE.Gob, dr. TIIORBECK F. SMIT KLE

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1916 | | pagina 1